ESUURA YA IKUMI NA IBIRI
N’osobora Ota Kufooka Munywani wa Ruhanga?
1, 2. Bantu ki abaali banywani ba Yahwe?
OGONZA kuba n’omunywani wa mulingo ki? Omuntu ow’ogonza kandi ow’orukusobora kukoragana nauwe. Omuntu anyakwine embabazi n’emiringo ey’ogonza.
2 Yahwe Ruhanga akomamu abantu abamu kuba banywani be. Ekyokurorraho, Iburahimu akaba ali munywani wa Ruhanga. (Isaya 41:8; Yakobo 2:23) Daudi nauwe akaba muntu ou Yahwe yagonzaaga. Akagamba ngu Daudi yali omuntu ou omutima gwe gwasimaga. (Engeso Ezabakwenda 13:22) Nabbi Danieri nauwe akaba ali muntu ayagonzebwaga Yahwe.—Danieri 9:23.
3. Habwaki Iburahimu, Daudi na Danieri baali banywani ba Ruhanga?
3 Daudi, Iburahimu, hamu na Danieri bakafooka bata banywani ba Ruhanga? Yahwe akagambira Iburahimu: “Baitu ohuliire iraka lyange.” (Okubanza 22:18) Yahwe anywana abantu abamworobera. N’abantu omu ihanga lyona nibasobora kufooka banywani be. Yahwe akagambira ihanga lya Isareri: “Muhu’re iraka lyange, nanyowe ndiba Ruhanga wanyu, nainywe muliba abantu bange.” (Yeremiya 7:23) Nahabwekyo osemeriire kuba muhulizi obworaaba n’ogonza kufooka munywani wa Ruhanga.
YAHWE ALINDA ABANYWANI BE BATAHIKWAHO AKABI
4, 5. Yahwe alinda ata abanywani be?
4 Baibuli egamba ngu Yahwe n’agonza “ayoleke amaani ge habw’abo abanyakumweha n’omutima gwona.” (2 Ekyebyomubusinge 16:9, NW) Omu Zabuli 32:8, Yahwe araganiza abanywani be ngu: “Ndakwegesaga, ndakuragi’raga omu muhanda ogworarabamuga. Ndakuhaburaga neriso lyange liikaire haliiwe.”
5 Haroho omunyanzigwa w’amaani arukugonza kutulemesa kuba banywani ba Ruhanga. Baitu Yahwe n’agonza kutulinda tutahikwaho akabi koona. (Soma Zabuli 55:22.) Tuheereza Yahwe twegondiize habwokuba tuli banywani be. Tulinda obwesigwa bwaitu n’obutuba omu bwire bw’ebizibu. Naitwe nitukigumiza kimu nk’omuhandiiki wa Zabuli yagumize obu yahandiikire n’agamba ngu: “Baitu aikara ha mukono gwange ogwobulyo, tinditabatabana.” (Zabuli 16:8; 63:8) Setani alengaho ata kutulemesa kuba banywani ba Ruhanga?
OMULINGO SETANI OGW’AHANGIRRAMU ABANTU
6. Setani akagamba ki hali abantu?
6 Omu Suura ya 11, tukarora ngu Setani akahakaniza Ruhanga obu yamuhangiriire n’agamba ngu Yahwe mubiihi kandi tali mwinganiza habwokuba ataleke Adamu na Haawa okwecweramu kukora ekihikire n’ekitahikire. Ekitabu kya Yobu nikyoleka ngu Setani na hati n’akyahangiira abanywani ba Ruhanga. Setani agamba ngu abantu tibaheereza Ruhanga habw’okumugonza baitu habwokuba abaha ebintu. Kandi agamba ngu n’asobora kuhindura omuntu wena aleke kuheereza Ruhanga. Leka turole ekitusobora kwegera hali Yobu n’omulingo Yahwe yamulinziremu.
7, 8. (a) Yahwe yatwaraga Yobu kuba muntu wa mulingo ki? (b) Setani akabazaaho ki hali Yobu?
7 Yobu akaba muntu wa mulingo ki? Akaba musaija murungi ayabaireho emyaka 3,600 ey’aira. Yahwe akagamba ngu hakaba hataroho omuntu weena akaba n’amusisana omu nsi yoona. Yobu yali n’ateekamu muno Ruhanga ekitiinisa, kandi akaba atagondeza kimu ekintu kyona ekibi. (Yobu 1:8) Mali, Yobu yali munywani wa Ruhanga nfa na nfe.
8 Setani akagamba ngu Yobu akaba naheereza Ruhanga habwokuba akaba aine ebiyali natunga kuruga hali Yahwe. Setani akakaguza Yahwe: “Iwe tomuzitiriire orugo okumwehinguliriza uwe nenjuye, na byona ebyanyinabyo, ha mbaju zona? Ohaire omugisa omulimo ogwengaroze, nitungolye likanyire omu nsi. Baitu hati bunu go’ra omukono gwawe, okole ha byona ebyanyinabyo, alikwehakana omu maiso gawe.”—Yobu 1:10, 11.
9. Yahwe akaikiriza Setani kukora ki?
9 Setani akajunaana Yobu ngu akaba naheereza Ruhanga habw’ebintu ebyakaba n’atunga kuruga hali Ruhanga. Setani akoongera yagamba ngu akaba n’asobora kulemesa Yobu kuheereza Ruhanga. Yahwe ataikirranize n’ebigambo bya Setani, baitu akamwikiriza kulengesa Yobu kurora obunywani bwe obu buraaba mali bwali nibusigikirra ha kugonza.
SETANI AGENDERA YOBU
10. Kiki Setani eki yakozere Yobu, kandi Yobu uwe aketwaza ata?
10 Setani akabanza kuhwerekereza ebisoro bya Yobu byona, nubwo yaita abaheereza be boona. Yobu akasigara takyaina kintu kyona. Eky’okumalirra Setani eki yakozere kyali kukozesa ihunga okwita abaana ba Yobu ikumi. Baitu Yobu akasigara ali mwesigwa hali Yahwe. “Omu ebi byona Yobu atasise, nobukwakuba okutera Ruhanga obudoma.”—Yobu 1:12-19, 22.
Yahwe akaha Yobu empeera habw’okuba akaba ali munywani omwesigwa
11. (a) Kintu ki ekindi Setani eki yakozere Yobu? (b) Yobu aketwaza ata?
11 Setani atagarukire aho omu kubonabonesa Yobu. Akongera kusosoimya Ruhanga n’agamba ngu: “Go’ra omukono gwawe, okole ha magufage na ha mubirigwe, kandi alikwehakana omu maiso gawe.” Setani akaleetera Yobu oburwaire obwamurumire muno. (Yobu 2:5, 7) Omurundi gunu nabwo, Yobu akasigara ali mwesigwa. Akagamba: “Okuhikya okufa kwange tindyeyihaho okuhiki’ra kwange.”—Yobu 27:5.
12. Yobu akooleka ata ngu Setani akabaza ebisuba?
12 Yobu akaba atamanyire ngu Setani akaba n’amuhangirra kandi akaba atamanyire n’ekyali nikimuletera kubonabona. Akateekereza ngu Yahwe nuwe yali ndugiiro y’ebizibu bye. (Yobu 6:4; 16:11-14) Baitu nabwo, Yobu akasigara ali mwesigwa hali Yahwe. Hakaba hatakyaroho eky’okugurukyagurukya. Yobu akaba atarukuheereza Ruhanga habw’okwegondeza wenka. Akaba n’amuheereza habwokuba akaba n’amugonza. Byona Setani ebi yabalize bikaba biri bisuba!
13. Kiki ekyarugiriire omu bwesigwa bwa Yobu?
13 N’obukiraaba ngu Yobu akaba atamanyire kintu kyona ekikaba nikigenda omu maiso omw’iguru, akalinda obwesigwa bwe kandi y’akigumya ngu Setani muntu mubi. Yahwe akaheereza Yobu empeera habw’okuba akaba munywani we omwesigwa.—Yobu 42:12-17.
OMULINGO SETANI ARUKUKUSOISOIMYA
14, 15. Setani asosoimya ata abantu boona?
14 N’osobora kwega ebintu bikuru omuli ebyo ebyahikireho Yobu. Omu kasumi kanu, Setani agamba ngu ebintu ebirungi ebitutunga kuruga hali Yahwe nibyo ebituletereza kumuheereza. Omu Yobu 2:4, Setani akagamba: ‘Byona omuntu ebyanyinabyo alibihayo habwobwomezibwe.’ Kinu nikyoleka ngu Setani atabazeeho kubi Yobu wenka baitu n’aha bantu boona. Hanyuma y’emyaka nyingi muno Yobu afiire, Setani akeyongera kujuma Yahwe n’okubazaho kubi abaheereza be. Ekyokurorraho, Enfumo 27:11, rugamba: “Mwana wange, foka wamagezi, osemeze omutima gwange, nukwo ngarukemu ogu anyakunjuma.”
15 N’osobora kucwamu okworobera Yahwe n’okuba munywani we omwesigwa nukwo oyoleke ngu Setani mubiihi. N’obu kiraaba nikyetaagisa kukora empindahinduka omu bwomeezi bwawe kusobora kufooka munywani wa Ruhanga, okimanye ngu egyo niyo encwamu erukukirrayo kimu obukuru ey’oraaba okozere! Setani n’atekereza ngu torukwija kulinda obwesigwa bwawe obw’oratunga ebizibu. Alengaho kutusonasona nukwo tuleke kuba beesigwa hali Yahwe. Omu mulingo ki?
16. (a) Setani akozesa miringo ki kulengaho kulemesa abantu kuhereza Yahwe? (b) Omuhangirizi n’asobora kulengaho ata kukulemesa kuhereza Yahwe?
16 Setani akozesa emiringo nyingi kulengaho kutulemesa kuba banywani ba Ruhanga. Setani atwizira “nkentale erukububura, nagendagenda naserra owaralya.” (1 Petero 5:8) Kitakuhuniriza kurora ngu abanywani baawe, abenganda, rundi omuntu ondi weena n’asobora kulengaho kukulemesa kwega Baibuli n’okukora ekihikire. N’osobora kwehurra nk’abarukukulemesa.a (Yohana 15:19, 20) Setani ayefoora “maraika womusana.” N’asobora kututega emitego erukutuleetereza kujemera Yahwe. (2 Abakolinso 11:14) Ekintu ekindi Setani eky’akozesa kutulemesa kuhereza Yahwe nukwo kututekamu entekereza y’okugamba ngu titwina ekiturukusobora kukora ekirukusobora kusemeza Yahwe.—Enfumo 24:10.
HONDERA EBIRAGIRO BYA YAHWE
17. Habwaki tworobera Yahwe?
17 Obu tworobera Yahwe, tuba nitugumya ngu Setani mubiihi. Kiki ekiratukonyera kuba bahulizi? Baibuli egamba: “ogonzege Mukama Ruhanga wawe nomutima gwawe gwona, nobwomezi bwawe bwona, namani gawe gona.” (Ekyebiragiro 6:5) Tworobera Yahwe habwokuba tumugonza. Okugonza kwaitu haluwe obukurayeyongera, nitwija kwesanga ngu nitugonza kukora buli kintu kyona eky’aturagira. Omukwenda Yohana akahandiika n’agamba: “Baitu kunu nukwo kugonza Ruhanga, itwe tukwate ebiragirobye kandi ebiragirbye tibirukulemera.”—1 Yohana 5:3.
18, 19. (a) Bintu ki ebi Yahwe atugambira ngu bibi? (b) Tumanyire tuta ngu Yahwe tarukutusaba kukora ekintu ekigumire muno?
18 Bintu ki ebi Yahwe atugambira ngu bibi? Haroho ebyolekerwe omu kasanduuko “Onobe Ebintu Yahwe eby’Anoba.” Ebimu n’osobora kubanza kuteekereza ngu tibiri bibi muno. Baitu kakuba osoma enkara za Baibuli kandi okaitekerezaaho, noija kurora habwaki kiri ky’amagezi kuhondera ebiragiro bya Yahwe. N’osobora kurora ngu haroho empindukahinduka ez’osemeriire kukora omu bwomeezi bwawe. Obwire obumu nikisobora kukugumirra, baitu kakuba ohinduraho, noija kutunga obusinge n’okusemererwa ebiretwa kuba munywani wa Ruhanga omwesigwa. (Isaya 48:17, 18) Tumanyire tuta ngu nikisoboka kukora empinduka zinu?
19 Yahwe tatusaba kukora ekintu eki tutarukusobora. (Ekyebiragiro 30:11-14) Nk’Omunywani wenyini oku aba atumanyire, Yahwe nauwe n’atumanya n’okukira n’omulingo twemanyire. Amanyire amaani gaitu n’obuceke bwaitu. (Zabuli 103:14) Ebigambo by’omukwenda Paulo nibigarramu amaani. Akahandiika n’agamba ati: “Ruhanga wokwesiga, atalibaleka okwohebwa okukira ekimusobora, baitu hamu nokwohebwa alitaho hokuirukira nukwo musobole okuguma.” (1 Abakolinso 10:13) Nitusobora kukigumya ngu Yahwe n’aija kutuha amaani nukwo tukole ekihikire. N’aija kukuha “amani agali amaingi muno” kukukonyera kugumisiriza ebizibu. (2 Abakolinso 4:7) Paulo obu yaboine omulingo Yahwe yamukonyire omu bwire bw’ebizibu, akahandiika n’agamba ati: “Ninsobora okukora byona habwogu arukumpa amani.”—Abafiripi 4:13.
OYEGE KUGONZA YAHWE EBY’AGONZA
20. Miringo ki ey’osemeriire kukurakuraniza, kandi habwaki?
20 Obu turaaba nitugonza kuba banywani ba Yahwe, tusemeriire kulekeraaho kukora ebintu ebi Yahwe agamba ngu bibi, kandi tukole eby’arukugonza. (Abarumi 12:9) Abanywani ba Ruhanga bagonza eby’agonza. Nibasobororwaho omu Zabuli 15:1-5. (Soma.) Abanywani ba Ruhanga bahondera emiringo ye kandi booleka “okugonza, okusemererwa, obusinge, okugumisiriza, oburungi, embabazi, okwesigwa, obuculezi, okwerinda.”—Abagaratiya 5:22, 23.
21. Kiki ekirukusobora kukukonyera kwoleka emiringo Yahwe ey’asiima?
21 Kiki ekirukusobora kukukonyera kwoleka emiringo enu emirungi? Noyetaagisa kusoma n’okwega Baibuli obutoosa nukwo omanye ebintu Yahwe eby’agonza. (Isaya 30:20, 21) Obworakikora, okugonza kwawe hali Yahwe nikwija kweyongera kandi noija kugonza kumworobera.
22. Kiki ekiraruga omu kworobera Yahwe?
22 Empindahinduka ez’osemeriire kukora nizisobora kulengesanizibwa n’okujuramu engoye eziiragwire okajwara ezirukwera. Baibuli egamba ngu mujuule omuntu owaira nengesoze kandi mujwale “omuhakya.” (Abakolosai 3:9, 10) Tikyanguhire kukora empindahinduka zinu. Baitu kakuba twekamba kwikora, kandi tukorobera Yahwe, n’aturaganiza ngu n’aija kutuha “empera nyingi.” (Zabuli 19:11) Cwamu hati kuheereza Yahwe nukwo oyoleke ngu Setani mubiihi. Otaheereza Yahwe habw’eby’arukukuraganiza omu busumi bw’omu maiso, baitu obuheereza bwawe busigikirre ha kugonza. Obuheereza bwawe obu burasigikirra ha kugonza, noija kufooka munywani we wonyini.
a Kinu tikirukumanyisa ngu Setani nuwe arukukozesa abantu abarukulengaho kukulemesa kwega Baibuli. Baitu Setani nuwe “ruhanga owobusinge bunu” kandi “nensi yona ikaire [eri omu busobozi bwe] omu mubi.” Nahabwekyo kitakuhuniriza kurora abantu n’alengaho kukulemesa kuhereza Yahwe.—2 Abakolinso 4:4; 1 Yohana 5:19.