EKICWEKA KY’OKWEGA 1
“Leka Okweralikirra, Ninyowe Ruhanga Wawe”
“Leka okutiina, baitu nyowe ndi naiwe. Leka okweralikirra, ninyowe Ruhanga wawe. Nyowe ndikuha amaani, ego, ndikukonyera.”—IS. 41:10, NW.
EKIZINA 7 Yahwe Nuwe Maani Gaitu
EBITURAYEGAa
1-2. (a) Obutumwa obuli omu Isaya 41:10 bukaletera munyaanya itwe Yoshiko kwehurra ata? (b) Yahwe akalekaho obutumwa bunu nukwo bugasire baha?
MUNYAANYA itwe omu omwesigwa arukwetwa Yoshiko akatunga amakuru mabi. Dakitaali we akamugambira ngu akaba asigaize emyezi nke afe. Yoshiko aketwaza ata? Akaijuka orukarra oruli oruyagonzaga muno orw’omu Isaya 41:10. (Soma.) Akagambira dakitaali we ngu akaba nahurra atarukutiina, habwokuba Yahwe akaba amukwasire ha mukono.b Obutumwa obw’okuhumuza obuli omu rukarra runu bukamukonyera kwesigira kimu Yahwe. Orukarra runu naitwe nirusobora kutukonyera kwikara tutekaine oburutukuba nituraba omu kulengwa okw’amaani. Kusobora kwetegereza ensonga enu kurungi, leka tubanze twetegereze habwaki Ruhanga yagambiire Isaya obutumwa bunu.
2 Omu kubanza, Yahwe akakozesa Isaya kuhandiika ebigambo binu kuhumuza Abayudaaya abakaba nibagenda kutwarwa Baburoni nk’abanyagwa. Baitu Yahwe akaikazaaho ebigambo binu nukwo bitagarukira ha kugasira Abayudaaya abaali batwairwe omu Baburoni bonka, baitu n’abantu be abandi abaabaireho kuruga akasumi ako kuhika na hati. (Is. 40:8; Bar. 15:4) Kusigikirra nk’oku tuli “omu biro ebyakabi kaingi”, nitwetaaga okugarurwamu amaani obutumwa bwa Isaya n’okukira nk’oku kikaba kiri kara.—2 Tim. 3:1.
3. (a) Mirago ki eyerukusangwa omu Isaya 41:10, ekinyakuli kyahandiikirwe eky’omwaka 2019? (b) Habwaki nitwetaaga emirago enu?
3 Omu kicweka kinu, nitwija kubazaaho omulingo emirago esatu kuruga hali Yahwe enyakuli omu Isaya 41:10 esobora kutukonyera kugumya okwikiriza kwaitu: (1) Yahwe naija kuba naitwe, (2) nuwe Ruhanga waitu, kandi (3) naija kutukonyera. Emirago enu nitugyetaagac habw’okuba okusisanaho na Yoshiko, itwena tuhikwaho okulengwa omu bwomeezi. Kandi itwena tutangaana ebizibu habw’ebintu ebibi ebirukubaho omu nsi. Abamu haliitwe nitugumisiriza kuhiganizibwa kuruga omu gavumenti ez’amaani. Leka tubazeeho buli gumu ha mirago enu esatu.
“NYOWE NDI NAIWE”
4. (a) Murago ki ogw’okubanza oguturukwija kubazaaho? (Rora obugambo obuli hansi.) (b) Yahwe atugambira ata enyehurra ye haliitwe? (c) Ebigambo bya Ruhanga nibikuletera kwehurra ota?
4 Yahwe nabanza kutuhumuza n’ebigambo binu: “Leka okutiina, baitu nyowe ndi naiwe.”d Yahwe ayoleka ngu ali naitwe obwatutaho muno omutima n’obwatwoleka kugonza. Wetegereze omulingo arukwoleka ngu natufaaho. Yahwe akagamba ati: “Baitu okaba oli womuhendo omu maiso gange, kandi owekitinisa, kandi nkakugonza.” (Is. 43:4) Busaho kintu kyona omu nsi n’omu iguru ekisobora kuletera Yahwe kuleka kugonza abo abarukumuheereza; obwesigwa bwe hali itwe tibusobora kutengesebwa. (Is. 54:10) Engonzi hamu n’obunywani obwatwoleka bituha obumanzi. Naija kutulinda omu kasumi kanu nk’oku yalinzire munywani we Iburamu (Iburahimu). Yahwe akamugambira ati: “Otatina Iburamu: nyowe ndi ngabo yawe.”—Kub. 15:1.
Yahwe naija kutukonyera kuraba omu bizibu ebirukusisana ebyambu hamu n’omurro (Rora akacweka 5-6)e
5-6. (a) Nitukimanya tuta ngu Yahwe nagonza kutukonyera omu bizibu byaitu? (b) Ekyokurorraho kya Yoshiko nikitwegesa ki?
5 Nitukimanya ngu Yahwe agonza muno kutukonyera obuturukuba nitulengwa habw’okuba naraganiza abantu be ati: “Obwoliraba omu maizi ndiba hamu naiwe; nomu byambu, tibirukumira: obwoligenda omu murro, tolihya; kunu omurro tigulikwokya.” (Is. 43:2) Ebigambo binu nibimanyisa ki?
6 Yahwe tarukuraganiza kwihaho ebizibu ebirukugumanganiza obwomeezi bwaitu, baitu naturaganiza ngu taliikiriza ‘ebyambu’ by’ebizibu byaitu kutudikiza rundi ‘omurro’ ogw’ebirengeso kutuhwerekereza. Natugumya ngu naija kuba naitwe nukwo atukonyere kuraba omu bizibu. Yahwe naija kukora ki? Naija kutukonyera kutekaana nukwo tusobole kulinda obwesigwa bwaitu haluwe, n’obukirayetagisa kufa. (Is. 41:13) Yoshiko, ou tusangirwe tubalizeeho akasanga ekintu kinu kiri ky’amananu. Muhara we nagamba ati: “Kikatusemeza muno obutwarozere omulingo nyina itwe akaba atekaine. Mali tukarora ngu Yahwe akaba amuhaire obusinge omu mutima. Nyina itwe akaikara nabaliza abanansi hamu n’abarwaire abandi ebirukukwata hali Yahwe, kuhikira kimu ha kiro ekiyaferiireho.” Ekyokurorraho kya Yoshiko nikitwegesa ki? Kakuba twesiga omurago gwa Yahwe ogurukugamba ngu “nyowe ndi naiwe,” nitwija kutunga amaani n’obumanzi obuturukuba nitugumira okulengesebwa.
“NINYOWE RUHANGA WAWE”
7-8. (a) Murago ki ogwakabiri oguturukugenda kubazaaho kandi nigumanyisa ki? (b) Habwaki Yahwe yagambiire Abayudaaya abakaba bali omu bunyagwa ngu: “Leka okweralikirra”? (c) Bigambo ki ebiri omu Isaya 46:3, 4 ebisobora kuba byahumwize abantu ba Ruhanga?
7 Wetegereze omurago ogwakabiri oguli omu Isaya: “Leka okweralikirra, ninyowe Ruhanga wawe.” Ebigambo binu ebirukubazaaho okweralikirra nibimanyisa ki? Omu rukarra runu ekigambo kyonyini nambere ekigambo “okweralikirra” kyahindwirwe, nikisobora kumanyisa “kwikara norora enyuma yaawe habw’okuba n’otiina ngu haliyo ekintu ekisobora kukuhikyaho akabi” rundi “kumagamaga nk’oku omuntu obwaba aine ekimukangire”
8 Habwaki Yahwe yagambiire Abayudaaya abakaba nibagenda kutwarwa omu bunyagwa omu Baburoni kuleka “kweralikirra”? Habwokuba akaba namanya ngu abataka ab’omu nsi egi bakaba nibagenda kutiina. Kiki ekyakubaletiire okutiina? Ha kumalirra kw’emyaka 70 bali omu bunyagwa, ihe lya Abamedi n’Abaperesi likaba nirigenda kutahirra Baburoni. Yahwe akaba nagenda kukozesa ihe linu kucungura abantu be kuruga omu bukwatwa bwa Baburoni. (Is. 41:2-4) Abantu ba Baburoni hamu n’abantu ab’amahanga agandi abaali baroho omu kasumi ako bakaba bakimanyire ngu omunyanzigwa wabo aliyo nairra haihi, nahabweki bakalengaho kugumyangana nibagambirangana ngu: “Ba w’amaani.” Bakekorra n’ebisisani bindi bingi eby’abaruhanga babo, nibatekereza ngu bikaba nibigenda kubalinda. (Is. 41:5-7) Omu kasumi ako, Yahwe akagumya emitima y’Abayudaaya abakaba bali omu bunyagwa yabagambira ati: ‘Baitu iwe Isareri, [kutasisanaho n’abatahi bawe] oli omwiru wange . . . Leka okweralikirra, baitu ninyowe Ruhanga wawe.’ (Is. 41:8-10) Wetegereze ngu Yahwe akagamba ngu: “Ninyowe Ruhanga wawe.” N’ebigambo ebi, Yahwe akagumya abaheereza be abesigwa ngu akaba atabeberwe—akaba akyali Ruhanga wabo, kandi bakaba bakyali bantu be. Akabagambira ati: ‘Ndikuheka . . . ndikujuna.’ Ebigambo ebi biine kuba byahumwize kandi byagarramu amaani Abayudaaya abakaba bali omu Baburoni.—Soma Isaya 46:3, 4.
9-10. Habwaki tutasemeriire kutiina? Ha ekyokurorraho.
9 Abantu omu kasumi kanu beyongiire kweralikiriire muno habwokuba enyikara omu nsi neyeyongera kusisikara. Mananu ngu naitwe nitukwatwaho ebizibu binu. Baitu titusemeriire kutiina. Yahwe natugambira ngu: “Ninyowe Ruhanga [wanyu].” Ebigambo ebi nibituha nsonga ki y’amaani ey’okuteralikirra?
10 Tekerezaho ekyokurorraho kinu eky’abasaabazi babiri: Omu nibamweta, Jim ondi nuwe Ben, kandi bali omu nyonyi baitu eriyo netengesebwa omuyaga mwingi. Omuyaga obugweyongera kutera enyonyi nigugigarra hansi na haiguru, omuvigi wayo agambira abasaabazi boona ati: “Mwikale mwesibire emyeko. Omuyaga gunu nigwija kumara akasumi akaraihireho.” Jim uwe ayeyongera kweralikirra. Baitu kandi omuvugi w’enyonyi ayongera abagambira ati: “Muteralikirra. Omuvugi wanyu nuwe abagambiire.” Hanyuma y’okuhurra ebigambo binu, Jim acukya omutwe ayekaguza ati, “Mali onu eby’arukuturaganiza bihikire?” Baitu akyetegereza ngu Ben nazoka nk’owataine kweralikirra kwona. Jim akaguza Ben ati: “Habwaki otekaine muno?” Ben amwegerra kandi amugarukamu ati: “Habw’okuba omuvugi w’enyonyi onu mumanyire kurungi. Nuwe ise nyowe!” Hanyuma Ben ayongera agamba: “Leka nkugambireho ebirukukwata hali ise nyowe. Ninkigumya ngu kakuba omumanya kandi omanya n’obukugu obwaine omu kuvuga enyonyi, naiwe noija kulekeraho kweralikiirra.”
11. Ekyokurorraho eky’abasabazi babiri nikitwegesa ki?
11 Ekyokurorraho kinu nikitwegesa ki? Nka Ben, naitwe titweralikiriire habw’okuba tumanyire kurungi Yahwe Isiitwe ow’omu iguru. Nitukimanya ngu naija kutukonyera kugumira ebizibu byona ebirukusisana nk’ekiyaga ebisobora kutuhikaho omu biro binu ebya hampero ey’obusinge bunu. (Is. 35:4) Itwe twikara tutekaine ensi n’obwijuramu okutiina kwingi habwokuba nitwesiga Yahwe. (Is. 30:15) Twetwaze nka Ben obuturaaba nitugambiraho abataahi baitu ensonga habwaki nitwesiga Ruhanga. Obu nubwo nabo barakigumya ngu n’obubaratunga ebizibu ebirukwingana nkaha, Yahwe naija kubasagika.
“NYOWE NDIKUHA AMAANI, [KANDI] NDIKUKONYERA”
12. (a) Omurago ogwakasatu oguturukwija kubazaaho nugwo guha? (b) Ekigamba ‘omukono’ gwa Yahwe nikitwijukya ki?
12 Wetegereze omurago ogwakasatu Isaya oguyahandiikire: “Nyowe ndikuha amaani, ego, ndikukonyera.” Isaya akaba amazire kubazaho omulingo Yahwe yali nagenda kuha abantu be amaani, obuyagambire ati: ‘Mukama Ruhanga aliija nk’emanzi, omukono gwe gulirema.’ (Is. 40:10) Baibuli ekira kukozesa ekigambo ‘omukono’ kumanyisa amaani. Nahabweki, ebigambo ‘omukono gwe gulirema’ nibitwijukya ngu Yahwe ali Mukama ow’amaani. Akakozesa amaani ge amaingi kusagika n’okulinda abantu be aba kara kandi na hati n’akyagakozesa kugumya n’okuliinda abo boona abamwesiga.—Bir. 1:30, 31; Is. 43:10.
Busaho kyokurwanisa ekirisingura omukono gwa Yahwe ogw’amaani ogutulinda (Rora akacweka 12-16)f
13. (a) Nidi Yahwe obw’akira kuhikiriza omurago gwe ogw’okutuha amaani? (b) Murago ki ogutuha amaani kandi ogutugumya muno?
13 Kukira muno abanyanzigwa baitu obubatuhiganiza, Yahwe alinda omurago gwe ogurukugamba ngu: “Nyowe ndikuha amaani.” Omu biikaro ebimu eby’ensi, abanyanzigwa baitu nibalengaho muno kulemesa omulimo gwaitu ogw’okutebeza rundi kutanga emirimo ey’ekitebe yoona. N’obukiraaba nukwo kiri, titweralikiriire ekihinguraine habw’okuturwanisa. Yahwe eky’aturaganiize nikitugarramu amaani kandi nikitugumya. Aturaganiize ati: “Ekyokurwanisa ekirukukorwa okurwanisa iwe tikiribona omugisa na kake.” (Is. 54:17) Ebigambo binu nibitwijukya ensonga isatu enkuru muno.
14. Habwaki kitarukutuhuniriza ngu abanyanzigwa ba Ruhanga baturwanisa?
14 Eky’okubanza, tuli bahondezi ba Kristo, nahabweki tukimanyire ngu abantu baine kutunoba. (Mat. 10:22) Yesu akaragura ngu omu biro ebya ha mpero abegeswa be bakaba nibagenda kuhiganizibwa. (Mat. 24:9; Yoh. 15:20) Ensonga eyakabiri eri ngu, obunabbi bwa Isaya bukooleka ngu abanyanzigwa baitu tibaligarukira ha kutunoba kwonka; baitu balikozesa n’eby’okurwanisa eby’amaani haliitwe. Omu by’okurwanisa ebi harumu ebisuba by’amaani, okuhangiira, hamu n’okuhiganiza kw’amaani. (Mat. 5:11) Yahwe tarukwija kutanga abanyanzigwa baitu kukozesa eky’okurwanisa binu omu kuturwanisa. (Bef. 6:12; Kus. 12:17) Baitu titusemeriire kutiina. Habwaki?
15-16. (a) Ensonga eyakasatu eitusemeriire kwijuka niyo eha, kandi ekyahandiikirwe eky’omu Isaya 25:4, 5 nikisagika kita ensonga enu? (b) Isaya 41:11, 12 neyoleka eta ebirugamu abantu obubaturwanisa?
15 Wetegereza ensonga yakasatu ei tusemeriire kwijuka. Yahwe akagamba ngu “ekyokurwanisa kyona” ekirukukorwa okuturwanisa “tikiribona omugisa.” Nk’oku orukomero oruraihire muno rutulinda kutahikwaho ihunga ery’amaani erisobora kutuhwerekereza, na Yahwe nukwo atulinda hali “okuhirra okwabatinwa.” (Soma Isaya 25:4, 5.) Abanyanzigwa baitu tibasobora kutuhikyaho akabi akalituhwerekereza ebiro n’ebiro.—Is. 65:17.
16 Yahwe nayongera kugumya obwesige bwaitu omuluwe kuraba omu kutusoborra kurungi ekirihika hali abo ‘abatubihiririrwa’. (Soma Isaya 41:11, 12.) Abanyanzigwa baitu n’obubaraturwanisa kuhikya ha rulengo ki, rundi obulemu n’obuburaaba bw’amaani kwingana nkaha, emmalirra yabwo niyo emu: Abo boona abarwanisa abantu ba Ruhanga “baliba nkekintu ekitaloho, [balihwerekerezebwa].”
NK’OKU TUSOBORA KUGUMYA OBWESIGE BWAITU OMULI YAHWE
Nitusobora kweyongera kwesiga Yahwe kakuba twikara nitumusomaho buli kiro mu Baibuli (Rora akacweka 17-18)g
17-18. (a) Okusoma Baibuli nikisobora kita kugumya obwesige bwaitu omuli Yahwe? Ha ekyokurorraho. (b) Okwecumitiriza ha kyahandiikirwe ekikomerwe kuba eky’omaka 2019 nikisobora kutukonyera kita?
17 Tugumya obwesige bwaitu omuli Yahwe obutweyongera kumumanya kurungi. Kandi omulingo gumu gwonka nk’oku tusobora kumanya Ruhanga kurungi nukwo kusoma Baibuli tutaireho omutima n’okwecumitiriza ha biturukuba tusomere. Baibuli erumu ebyafaayo ebirukwesigwa ebirukwoleka omulingo Ruhanga yalinziremu abantu be aba kara. Ebintu binu naitwe nibitugumya ngu na hati Yahwe naija kutukonyera.
18 Tekerezaho ebigambo Isaya ebiyakozeseze kutukonyera kwetegereza omulingo Yahwe atulindamu. Nalengesaniza Yahwe nk’omuliisa kandi abaheereza ba Ruhanga nabalengesaniza nk’obwana bw’entaama. Isaya nabazaho ati Yahwe: “Alikikira ebyana byentama omu mukonogwe, nabihimbira ha kifubakye.” (Is. 40:11) Obutumanya ngu emikono ya Yahwe etwetoroire, twehurra twine obulinzi kandi tutekaine. Kusobora kutukonyera kwikara tuhumwire n’obukiraaba ngu nituraba omu bizibu bingi, omwiru omwesigwa kandi ow’amagezi akomeremu Isaya 41:10 kuba ekyahandiikirwe eky’omwaka 2019, “Leka okweralikirra, ninyowe Ruhanga wawe.” Wecumitirize ha bigambo binu ebirukuhumuza. Nibiija kukuha amaani ag’okugumira okulengwa kwona okw’osobora kutangana omu busumi bw’omu maiso.
EKIZINA 38 Yahwe Arakuha Amaani
a Ekyahandiikirwe ekikomerwe habw’omwaka 2019 nikituha ensonga isatu habwaki tusemeriire kwikara tutekaine ebintu ebibi n’obubiraaba nibibaho omu nsi rundi omu bwomeezi bwaitu. Ekicweka kinu nikiija kubazaaho ensonga zinu kandi nikiija kutukonyera kuleka kweralikirra muno nukwo tweyongere kwesiga Yahwe. Wecumitirize ha kyahandiikirwe eky’omwaka. Kikwate omu mutwe obworaaba nosobora. Nikiija kukugumya obworatunga ebizibu omu busumi obw’omu maiso.
c AMAKURU AG’EBIGAMBO: Omurago biri bigambo ebirukwesigwa kandi ebirukugumya ngu ekintu nikigenda kubaho. Emirago Yahwe ey’atuha nesobora kutukonyera kuleka kweralikirra muno habw’ebizibu ebitusobora kutunga omu bwomeezi bwaitu.
d Omu kyahandiikirwe kya Isaya 41:10, 13, na 14, Yahwe natutererra emirundi esatu ngu tuleke kutiina. Habwaki yakozeseze muno ekigambo Nyowe omu nkarra zinu? Akaba nagonza kwoleka ensonga enkuru—ngu ekintu kimu kyonka ekisobora kutuletera kuleka kutiina nukwo kumwesiga.
e KUSOBORRA EBISISANI: Abantu kuruga omu ka emu nibaraba omu kulengwa ha mulimo, omu bwomeezi bwabo, omu buheereza, na ha isomero.
f KUSOBORRA EBISISANI: Ab’oruganda babaire n’orusorrokano omu ka y’omu halubo batahirirwa poliisi, baitu ab’oruganda n’abanyaanya itwe tibatiinire.
g KUSOBORRA EBISISANI: Kuba n’Okuramya kw’Eka butoosa kituha amaani g’okugumisiriza.