Habwaki Omulingo Abakaiso ba Yahwe Bajaguzaamu Ekiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo Nigwahukana Hali Amadiini Agandi?

Tuhonderra kimu Baibuli eky’egamba obutuba nitujaguza Ekiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo ekikikira kumanywa “nk’Ekiihuro kya Mukama Waitu ekya Rwebagyo,” Ekiihuro eky’Okumalirra hamu n’okwijuka okufa kwa Yesu. (1 Abakolinso 11:20) Kwahukanaho, enyikiriza enyingi n’emigenzo ey’amadiini agandi ey’erukukwata ha mukoro gunu terukusigikirra ha Baibuli.

Ekigendererwa

Ekigendererwa ky’Ekiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo kuli kwijuka Yesu, n’okwoleka okusiima habw’ekihongwa ekiyahaireyo habwaitu. (Matayo 20:28; 1 Abakolinso 11:24) Omukoro gunu teri sakaramento rundi omukoro ogw’ediini oguletera omuntu kukwatirwa embabazi n’okuganyirwa ebibi.a Baibuli eyegesa ngu nitusobora kuganyirwa ebibi byaitu hatali ngu habwokuba tuli omu diini, baitu kurabira oku kwikiririza omuli Yesu.​—Abarumi 3:​25; 1 Yohana 2:​1, 2.

Gukorwa emirundi ingaha?

Yesu akaragira abegeswa be kwijuka Ekiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo, baitu atagambe hanyuma ya bwire ki. (Luka 22:19) Abamu bahurra ngu kisemeriire kwijukibwa buli kwezi, kandi abandi bagamba ngu buli wiiki, buli kiro, emirundi nyingi omu kiro rundi buli omu nk’oku aragonza.b Baitu, hanu haroho ensonga ezitusemeriire kutekerezaaho.

Yesu akatandikaho Ekiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo ha kiro ky’okuhingurwaho okw’Abayudaaya, kandi hanyuma yafa kiro eki kyonyini. (Matayo 26:​1, 2) Kinu kitabeho bubaho. Ebyahandiikirwe birengesaniza ekihongwa kya Yesu n’eky’entaama ey’Okuhingurwaho. (1 Abakolinso 5:​7, 8) Okuhingurwaho kwajaguzibwaga omurundi gumu buli mwaka. (Okuruga 12:​1-6; Ebyabalevi 23:5) Omu mulingo nugwo gumu, Abakristaayo aba kara, baijukaga okufa kwa Yesu omurundi gumu mu mwaka,c kandi Abakaiso ba Yahwe bahondera entekaniza egi ey’erukusigikirra ha Baibuli.

Ekiro n’obwire

Entekaniza eyatairweho Yesu tegarukira ha kutukonyera kumanya tusemeriire kumara bwire ki, baitu ekindi etukonyera kumanya ekiro n’obwire bw’Ekiijukyo. Akatandikaho omukoro gunu Nisani 14, 33 C.E., hanyuma y’izooba kugwa kusigikirra ha kalenda y’Abayudaaya omu kasumi ako. (Matayo 26:18-​20, 26) Buli mwaka, tuba n’Ekiijukyo ha biro by’okwezi binu, obu nituhondera omulingo Abakristaayo aba kara baakoraga.d

N’obukiraaba ngu Nisani 14, 33 C.E. kyali Kyakataano, buli mwaka ebiro by’okwezi eby’okwijuka omukoro ogu nibisobora kuhika ha kiro ekindi hatali Kyakataano. Buli mwaka, tumanya nambere ekiro Nisani 14 kirahikira nitukozesa omulingo nugwo gumu ogwakozesebwaga omu busumi bwa Yesu hatali omulingo bakozesaamu kalenda y’Abayudaaya eya kasumi kanu.e

Omugaati n’Eviini

Ha Mukoro ogwabandize, Yesu akakozesa omugaati ogutatumbisiibwe n’eviini erukutukura ebyali bisaagire ha kiihuro eky’Okuhingurwaho. (Matayo 26:26-28) Kusobora kuhondera ekyokurorraho kye, naitwe tukozesa omugaati ogutarumu kitumbisa rundi ebirungo ebindi, hamu n’eviini erukutukura, hatali ensande y’emizabbibbu rundi eviino enyakutabwirwemu ebirukunulirra rundi ebirungo ebindi.

Amadiini agamu gakozesa omugaati ogurumu ekitumbisa, baitu omu Baibuli, ekitumbisa kikira kukozesebwa nk’akokurorraho k’ekibi n’okujunda. (Luka 12:1; 1 Abakolinso 5:​6-8; Abagaratiya 5:​7-9) Nahabweki, omugaati gwonka ogutalimu kitumbisa kandi ogutongiirwemu ekintu ekindi kyona nugwo gurukukora nk’akokurorraho akarukukiikirra omubiri gwa Kristo ogutaine kibi. (1 Petero 2:​22) Omugenzo ogundi Baibuli ogw’etarukusagika nugwo ogw’okukozesa ensande ey’etahiire omu kiikaro ky’eviini. Amakanisa agandi gagikozesa habw’okwetegereza kubi ebyahandiikirwe ngu nibitanga kunywa amaarwa.​—1 Timoseo 5:​23.

Ebintu ebikozesebwa, tiguli mubiri gwonyini n’esagama

Omugaati ogutatumbisiibwe n’eviini ebikozesebwa ha Kiijukyo biba nibikiikirra omubiri gwa Kristo n’esagama ye. Tibihindurwa omu mulingo gw’ekyamahano rundi kutaburwa n’omubiri gwonyini n’esagama nk’oku abandi batekereza. Leka twetegereze kurungi ensonga enu nitusigikirra ha byahandiikirwe.

• Kakuba Yesu yaragiire abegeswa be kunywa esagama ye, akaba naija kusisana nk’ow’arukubaragira kucwa ekiragiro kya Ruhanga ekirukutanga kulya n’okunywa esagama. (Okubanza 9:4; Engeso Ezabakwenda 15:28, 29) Baitu kinu kyali kitarukusoboka habwokuba Yesu akaba atasobora kuragira abandi kucwa ekiragiro kya Ruhanga ekirukwoleka nk’oku esagama n’eyera.​—Yohana 8:​28, 29.

• Kakuba abakwenda baali nibanywa kwo esagama ya Yesu, tiyakugambire ngu esagama ye ‘niija kuseeseka,’ ekirukwoleka ngu akaba ali haihi kuhayo ekihongwa kye.​—Matayo 26:28.

• Ekihongwa kya Yesu kikahebwayo “omurundi gumu.” (Abaheburaniya 9:​25, 26) Baitu, kakuba omugaati n’eviini byahindwirwe kufooka mubiri gwe n’esagama ye ha Kiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo, abo abalya ha mugaati kandi bakanywa ha viini bakubaire nibagarukamu ekihongwa eki.

• Yesu akagamba ati: “Kinu mukikolege okunyijuka nyowe,” hatali “okumpoonga nyowe.”​—1 Abakolinso 11:24.

Abo abaikiririza omu kuhindurwa kw’omugaati n’eviini kufooka mubiri gwa Kristo n’esagama, basigikirra ha mulingo empindura za Baibuli ezimu zibazaaho enkarra ezimu. Nk’ekyokurorraho omu mpindura za Baibuli enyingi, Yesu n’ayolekwa nk’ow’arukubazaaho eviini ati: “Enu niyo sagama yange.” (Matayo 26:28) Baitu, ebigambo bya Yesu nibisobora n’okuhindurwa nka: “Enu nemanyisa esagama yange,” “Enu n’ekikiirra esagama yange,” rundi “Enu n’emanyisa esagama yange.”f Yesu akaba n’ayegesa n’akozesa ekyokurorraho nk’oku akaba asangirwe n’akora.​—Matayo 13:34, 35.

Nibaha abalya ha mugaati kandi bakanywa ha viini?

Nk’Abakaiso ba Yahwe, obutuba nitujaguza Ekiihuro kya Mukama Waitu Ekya Rwebagyo, abake hali itwe nubo balya ha mugaati kandi banywa na ha viini. Habwaki kiba kiti?

Esagama ya Yesu eyaseesekere, ekatandikaho “ekiragano ekihyaka” ekyagarukire omu kiikaro ky’ekiragaano hagati ya Ruhanga n’ihanga erya Isaleri erya kara. (Abaheburaniya 8:​10-​13) Abo abanyakuli oku kiragaano ekihyaka nubo balya ha mugaati kandi banywa na ha viini ha Kiijukyo. Kinu tikirukutwarramu Abakristaayo boona, baitu abo bonka “abayeserwe” Ruhanga omu mulingo ogw’embaganiza. (Abaheburaniya 9:​15; Luka 22:20) Banu nubo balirema na Kristo omu iguru, kandi Baibuli egamba ngu abantu 144,000 nubwo bahairwe omugisa gunu.​—Luka 22:28-​30; Okusuku’rwa 5:​9, 10; 14:​1, 3.

Kwahukanaho ‘n’igana erike’ ery’abo abeeserwe kulema na Kristo, abarukukira obwingi hali itwe nitunihira kuba kicweka ‘ky’ekitebe kingi’ eky’abantu abalitunga obwomeezi obutahwaho omu nsi. (Luka 12:32; Okusuku’rwa 7:​9, 10) N’obukiraaba ngu bamu hali itwe abaine okunihira okw’okwikara omu nsi titulya ha mugaati kandi titunywa ha viini ha Kiijukyo, tubaho kwoleka okusiima habw’ekihongwa Yesu ekiyahaireyo habwaitu.​—1 Yohana 2:2.