Watchtower LAIBURALE EYA HA MUKURA
Watchtower
LAIBURALE EYA HA MUKURA
Rutoro
  • BAIBULI
  • EBITABU
  • ENSORROKANO
  • bhs sur. 3 rup. 29-39
  • Ekigendererwa kya Ruhanga Hali Abantu Nikyo Kiha?

Ekicweka kinu tikiine vidiyo yoona.

Otuganyire, haroho ekisobere kyalemesa vidiyo kutandika.

  • Ekigendererwa kya Ruhanga Hali Abantu Nikyo Kiha?
  • Baibuli Etwegesa Ki?
  • Soma omu Baibuli Eyegesa
  • Emitwe Emitaito
  • Ebirukusisana na Binu
  • OMUNYANZIGWA WA RUHANGA
  • N’OHA ARUKULEMA ENSI?
  • OMULINGO ENSI YA SETANI ERUKUGENDA KUHWEREKEREZEBWA
  • ENSI EMPYAKA ERI HAIHI KWIJA!
  • Ekigendererwa kya Yahwe Nikiija Kuhikirizibwa!
    Omunaara gw’Omulinzi Ogurukurangirra Obukama Bwa Yahwe (gwʼOkwega)—2017
  • Habwaki Haroho Okubonabona Kwingi?
    Baibuli Etwegesa Ki?
  • Ekigendererwa kya Ruhanga Hali Ensi Nikyo Kiraha?
    Ruhanga Natwetagisa Ki?
  • Obwomezi Bukaba Nibusisana Buta omu Rugonjo rwa Ruhanga?
    Huliriza Ruhanga Oyomeere Ebiro Byoona
Rora Ebirukukiraho
Baibuli Etwegesa Ki?
bhs sur. 3 rup. 29-39

ESUURA EYAKASATU

Ekigendererwa Kya Ruhanga Hali Abantu Nikyo Kiha?

1. Ruhanga aine kigendererwa ki hali abantu?

RUHANGA aine ekigendererwa kirungi hali abantu. Akahanga Adamu na Haawa yabata omu rugonjo orurungi nukwo barwikalemu. Akabahanga n’ekigendererwa ky’okuzaara abaana, okufoora ensi yoona orugonjo orurungi, n’okurolerra ebisoro.—Okubanza 1:28; 2:8, 9, 15; rora Ebyongiirweho, akacweka 6.

2. (a) Tumanyire tuta ngu Ruhanga n’aija kuhikiriza ebigendererwa bye byona? (b) Baibuli egamba ki ha bantu kwomerra ebiro n’ebiro?

2 Noteekereza ensi empyaka eribaho? Yahwe atugambira: “Maliriire, kandi ndikikora.” (Isaya 46:9-11; 55:11) N’aija kuhikiriza ekigendererwa kye kandi tiharoho ekirukwija kumutanga. Yahwe akahanga ensi enu n’ekigendererwa. ‘Atagihangire busa.’ (Isaya 45:18) N’agonza abantu baikale omu nsi. Bantu ba mulingo ki abarukugonza baikalemu? Baibuli egamba: ‘Abahikiriire [rundi, abahulizi] baligwetwa ensi, baragiikaramuga ebiro nebiro.’—Zabuli 37:29; Okusuku’rwa 21:3, 4.

3. Kikaguzo ki eky’osobora kwekaguza habw’abantu kurwara n’okufa?

3 Omu kasumi kanu, abantu nibakyarwara kandi nibakyafa. Ebiikaro ebimu birumu obulemu hamu n’obutetegerezangana oburugirramu abandi kufa. Bunu tibuli nubwo obwomeezi Ruhanga yali n’agondeza abantu. Kiki ekyabaireho kurora ebintu tibikyali nk’oku Ruhanga akaba ategekere? Baibuli niyo yonka erukusobora kutugambira ekyabaireho.

OMUNYANZIGWA WA RUHANGA

4, 5. (a) Noha y’akozeseze enjoka kubaza na Haawa omu rugonjo rwa Adeni? (b) Omuntu aikaire ali mwesigwa n’asobora ata kufooka musuma?

4 Baibuli etugambira ngu Ruhanga aine omunyazigwa “anyakwetwa [Omuhangirizi] kandi Setani.” Omunyanzigwa onu akakozesa enjoka kubaza na Haawa omu rugonjo rwa Adeni. (Okusuku’rwa 12:9; Okubanza 3:1) Akakikora omu mulingo ogwasisaine ngu enjoka niyo yali n’ebaza na Haawa.—Rora Ebyongiirweho, akacweka 7.

5 Nitusobora kugamba ngu Ruhanga akahanga Setani Omuhangirizi? Nangwa! Maraika omu nuwe yayehindwire yafooka Omuhangirizi. Maraika onu akabaho Ruhanga obwakaba n’ateekaniriza Adamu na Haawa ensi. (Yobu 38:4, 7) Kikaija kita maraika omurungi kufooka Setani? Katubanze twekaguze, omuntu ayazairwe ali mwesigwa n’asobora ata kufooka musuma? Atandika n’ayegomba ekintu ekitali kye. Obwakitekerezaaho muno, okwegomba kweyongera kukura, kandi obw’atunga omugisa akitwara. Gunu nugwo omulingo omuntu afokamu musuma.—Soma Yakobo 1:13-15; rora Ebyongiirweho, akacweka 8.

6. Maraika omu akafooka ata munyanzigwa wa Ruhanga?

6 Kinu nikyo kyahikire hali maraika onu. Yahwe obu yamazire kuhanga Adamu na Haawa, akabagamba ati: “Muzalege, mukanye muijuze ensi.” (Okubanza 1:27, 28) Maraika onu aine kuba yateekeriize ati: ‘Dora abantu banu boona nibasobora kundamya omu kiikaro ky’okuramya Yahwe!’ Obu yaikaire n’akiteekerezaaho, akeyongera kwegomba ebintu ebyali bya Yahwe. Maraika onu akaba n’agonza abantu bamuramye. Nahabwekyo akabiiha Haawa kandi yamuhabisa. (Soma Okubanza 3:1-5.) Kuruga obu, akafooka Setani kandi Omuhangirizi, omunyanzigwa wa Ruhanga.

7. (a) Habwaki Adamu na Haawa bafiire? (b) Habwaki tukaikura kandi tufa?

7 Adamu na Haawa bakajemera Ruhanga balya ha kijuma eky’akaba abatangire. (Okubanza 2:17; 3:6) Bakasiisira Yahwe kandi hanyuma bakafa nk’oku Yahwe akaba agambire. (Okubanza 3:17-19) Abaana ba Adamu na Haawa n’abo bakagweterwa ekibi n’okufa. (Soma Abarumi 5:12.) Katurole ekyokurorraho ekirukusobora kutukonyera kwetegereza omulingo abaana ba Adamu na Haawa n’abo bafookere basiisi. Kakuba ocumbira omugaati omu rucuba orwemodere, omugaati nagwo gurugamu gwemodere nk’oku orucuba ruba rwemodere. Adamu obu yajemiire Ruhanga, akafooka musiisi. Naitwe tuli basiisi habwokuba tukaruga omuli Adamu, rundi nitusobora kugamba ngu twine “akamogo.” Enu niyo ensonga habwaki itwena tukaikura kandi tufa.—Abarumi 3:23; rora Ebyongiirweho, akacweka 9.

8, 9. (a) Kiki Setani eky’akaba n’agonza Adamu na Haawa okwikiririzaamu? (b) Habwaki Yahwe atarahwerekeriize abajemu banu aho n’aho?

8 Setani obuyaleteriize Adamu na Haawa kucwa ekiragiro kya Ruhanga, akaba n’atandikaho obujeemu. Akaba n’agonza Adamu na Haawa bateekereze ngu Yahwe abaza ebisuba, kandi ngu mulemi mubi atarukugondeza abantu ebintu ebirungi. Setani akaba namanyisa ngu Adamu na Haawa baali batarukwetagisa Ruhanga kubagambira eky’okukora kandi ngu baka nibasobora kwecweramu ekihikire n’ekitahikire. Yahwe kinu yakukikoliire ki? Yakwisire abajeemu nukwo amaleho obubi? Baitu mali kinu kyakwolekere ngu Setani akaba abalize ebisuba? Nangwa.

9 Yahwe atahwerekererezeeho abajeemu banu, baitu akaleka abantu bereme habw’akasumi nukwo kibakonyere kurora ngu Setani mubiihi. Kandi kinu kikaba nikigenda kukonyera abantu kurora ngu Yahwe atugondeza ebintu ebirungi. Nitwija kumanya ebirukukiraho omu Suura ya 11. Baitu iwe noteekereza ki ha kucwamu Adamu na Haawa oku bakozere? Baali bahikire kwikiririza omu Setani kandi bakajeemera Ruhanga? Yahwe akaba ahaire Adamu na Haawa buli kintu eki bakaba nibetaaga. Akaba abahaire obwomeezi obuhikiriire, amaka amarungi ag’okwikaramu, n’omulimo ogukaba nigubaleetera okusemererwa. Baitu Setani akaba ataine kirungi kyona eky’akaba abakoliire. Kakuba naiwe wabaireho omu kasumi ako, kiki ekiwakukozere?

10. Kintu ki ekikuru ekya buli muntu asemeriire kwecweramu?

10 Naitwe omu kasumi kanu, twina encwamu ezitusemeriire kukora, kandi obwomeezi bwaitu nibwija kusigikirra ha mulingo turacwamu. Nitusobora kukomamu Yahwe nk’omulemi waitu nukwo tukooleka ngu Setani mubiihi, rundi nitusobora kuhondera Setani nk’omulemi waitu. (Zabuli 73:28; soma Enfumo 27:11.) Abantu abarukuheereza Yahwe omu nsi enu bali bake muno. Kinu nikyoleka ngu Yahwe tali nuwe arukulema ensi. Obwaraaba atali nuwe, n’oha arukugirema?

N’OHA ARUKULEMA ENSI?

Setani araganiza Yesu gavumenti rundi obukama bwona obw’ensi

Kakuba obukama obw’omu nsi bunu bwona bwali butali bwa Setani, yakubaire aburaganiize Yesu?

11, 12. (a) Setani kuraganiza Yesu okumuha obukama kyali nikyoleka ki? (b) Byahandiikirwe ki ebirukwoleka ngu Setani n’alema ensi?

11 Yesu akaba amanyire omulemi w’ensi. Kiro kimu, Setani akooleka Yesu “Obukama bwona obwomunsi zona nekitinisa kyabwo.” Setani yamuraganiza: “Ebi byona ndabikuha obworantereza amaju okundamya.” (Matayo 4:8, 9; Luka 4:5, 6) Wekaguze, ‘Setani yakugabire obukama obutali omu busobozi bwe?’ Nangwa. Kinu nikimanyisa ngu gavumenti zoona ziri omu mikono ya Setani.

12 N’osobora kwekaguza: ‘Nikisoboka kita Setani kuba mulemi w’ensi? Yahwe tali nuwe ayahangire ebintu byona?’ (Okusuku’rwa 4:11) Gali mananu ngu Yahwe nuwe yahangire buli kintu kyona ekiri omu nsi. Baitu Yesu wonyini akagamba ngu Setani nuwe “omulemi wensi.” (Yohana 12:31; 14:30; 16:11) Omukwenda Paulo akeeta Setani “ruhanga owobusinge bunu.” (2 Abakolinso 4:3, 4) Omukwenda Yohana nauwe akahandiika n’agamba ngu “ensi yoona n’eremwa omubi.”—1 Yohana 5:19, NW.

OMULINGO ENSI YA SETANI ERUKUGENDA KUHWEREKEREZEBWA

13. Habwaki nitwetaagisa ensi empyaka?

13 Buli kiro, ensi enu n’eyeyongera kuba mbi. Harumu obulemu, obuli bw’enguzi, obugobya, hamu n’ebikorwa by’obwisi. Abantu tibarukusobora kumaraho ebizibu binu byona. Baitu omu bwire obutali bwa hara, Yahwe naija kuhwerekereza abantu ababi boona omu bulemu bwa Haramagedeni, nukwo aleeteho ensi empyaka.—Okusuku’rwa 16:14-16; rora Ebyongiirweho, akacweka 10.

14. Noha Ruhanga ow’akomere kuba Mukama w’Obukama bwe? Kiki Baibuli ekiyaragwire ekirukukwata hali Yesu?

14 Yahwe akakomamu Yesu kuba Omukama wa gavumenti ye ey’omu iguru, rundi Omukama w’Obukama bwe. Enkumi n’enkumi y’emyaka eyeira, Baibuli ekaranga ngu Yesu alirema ‘nk’Omukuru Wobusinge’ kandi ngu gavumenti ye terihwerekerezebwa. (Isaya 9:6, 7) Yesu akeegesa abeegeswa be kusaba Ruhanga ngu: “Obukama bwawe buije. Ebyogonza bikorwe hansi nkokubabikora omu iguru.” (Matayo 6:10) Omu Suura 8, nitwija kurora omulingo Obukama bwa Ruhanga burukwija kwihaho gavumenti z’omu nsi nukwo butandike kulema. (Soma Danieri 2:44.) Hanyuma, Obukama bunu bulifoora ensi yoona enungi.—Rora Ebyongiirweho, akacweka 11.

ENSI EMPYAKA ERI HAIHI KWIJA!

Abantu bazina, bateera eby’okuzinisa, kandi batunga okusemererwa omu nsi empyaka

15. Ekigambo “ensi empyaka” kimanyisa ki?

15 Baibuli etugambira ngu: “Ntutegereza iguru erihyaka nensi empyaka nambere haikara okuhiki’ra.” (2 Petero 3:13; Isaya 65:17) Obwire obumu, Baibuli obw’ekozesa ekigambo “ensi,” eba n’ebaza ha abantu abarukwikara omu nsi. (Okubanza 11:1) Nahabwekyo, “ensi empyaka” erukubazibwaho n’emanyisa abantu aboorobera ebiragiro bya Ruhanga kandi abantu abasiimwa Ruhanga.

16. Ruhanga n’aija kuha abantu kisembo ki eky’omuhendo, kandi tusemeriire kukora ki kurora twatunga ekisembo kinu?

16 Yesu akaraganiza ngu abaliikara omu nsi empyaka eya Ruhanga baliheebwa “obwomezi obutahwaho.” (Marako 10:30) Kiki ekitusemeriire kukora kutunga ekisembo kinu eky’obwomeezi obutahwaho? Soma Yohana 3:16 hamu na 17:3 nukwo orole eky’okugarukamu. Leka turole omulingo Baibuli esoborra ha bwomeezi bw’omu nsi empyaka.

17, 18. Nitumanya tuta ngu halibaho obusinge n’obulinzi omu nsi yoona?

17 Obubi, obulemu, hamu n’obucwi bw’ebiragiro birihwaho. Busaho muntu weena omubi alisigara omu nsi. (Zabuli 37:10, 11) Ruhanga n’aija kumaraho “obulemu okuhika ha mpero zensi.” (Zabuli 46:9; Isaya 2:4) Ensi eribamu abantu ab’agonza Ruhanga bonka kandi abahondera ebiragiro bye. Obusinge bulibaho ebiro byona.—Zabuli 72:7.

18 Tihalibaho kintu kyona ekiritiinisa abantu ba Yahwe. Omu busumi bwa kara, aba Isareri obu bahonderaga ebiragiro bya Ruhanga, tibatungaga kabi koona habwokuba Yahwe yabalindaga. (Ebyabalevi 25:18, 19) Omu nsi empyaka, titurukwija kutiina kintu kyona rundi omuntu weena habwokuba nitwija kuba n’obulinzi.—Soma Isaya 32:18; Mika 4:4.

19. Nitumanya tuta ngu eby’okulya biriba bingi omu nsi empyaka?

19 Halibaho eby’okulya bingi. ‘Halibaho omweru gw’oburo omu nsi, na ha mutwe gw’ensozi.’ (Zabuli 72:16) Yahwe “Ruhanga waitu alituha omugisa,” kandi “Itaka [liryana] ebyana byalyo.”—Zabuli 67:6.

20. Tumanyire tuta ngu ensi erifooka orugonjo orurungi muno?

20 Ensi eriba nungi muno. Abantu baliba n’amaju amarungi hamu n’emisiri. (Soma Isaya 65:21-24; Okusuku’rwa 11:18.) Ensi yona eriba nungi muno nk’oku orugonjo rwa Adeni rukaba ruli. Yahwe alituha buli kintu kyona ekituliba nitwetaaga. Baibuli emubazaho eti: “Osasanura engaro zawe, oigusa ekintu kyona ekyomiire ekikigonza.”—Zabuli 145:16.

21. Nitumanya tuta ngu nihaija kubaho obusinge hagati y’abantu n’ebisoro?

21 Halibaho obusinge hagati y’abantu n’ebisoro. Ebisoro tibirikora abantu akabi koona. Abaana abato tibalitiina kwikara n’ebisoro ebiturora biri by’akabi omu kasumi kanu.—Soma Isaya 11:6-9; 65:25.

22. Yesu alikorra ki abantu abarwaire?

22 Busaho muntu alirwara. Yesu obwakaba ali omu nsi, akakiza abantu baingi. (Matayo 9:35; Marako 1:40-42; Yohana 5:5-9) Baitu nk’Omukama w’Obukama bwa Ruhanga, Yesu n’aija kukiza buli muntu weena. Busaho muntu aligamba: “Ndi murwaire.”—Isaya 33:24; 35:5, 6.

23. Ruhanga alikorra ki abantu abafiire?

23 Abafu balihumbuuka. Ruhanga n’aturaganiza ngu n’aija kuhumbuura enkumi n’enkumi z’abantu abafiire. “Halibaho okuhumbuka okwabahikiriire nabatahikiriire.”—Soma Yohana 5:28, 29; Engeso Ezabakwenda 24:15.

24. N’oyehurra ota hanyuma y’okumanya ngu n’osobora kwikara omu nsi empyaka?

24 Itwena twine obugabe bw’okwecweramu. Nitusobora kucwamu kuheereza Yahwe rundi kukora ekiturukwegondeza. Kakuba tucwamu kuheereza Yahwe, nitwija kuba n’obwomeezi obw’omu maiso oburukusemeza. Omusaija omu obuyasabire Yesu okumwijuka hanyuma y’okufa, Yesu akamuraganiza ngu: “Oliba nanyowe omu nsi ya Ruhanga.” (Luka 23:43, NW) Nitugenda kwega hali Yesu Kristo n’omulingo arukugenda kuhikiriza ebintu ebirungi ebi Ruhanga aturaganiize.

EBITWEGERE

EKY’OKUBANZA: RUHANGA AKATUHANGA AINE EKIGENDERERWA

“Abahikirire baligwetwa ensi baragiikaramuga ebiro nebero.”—Zabuli 37:29

Ruhanga aine kigendererwa ki hali abantu?

  • Okubanza 1:28

    Ruhanga yali n’agonza abantu bafoole ensi yoona orugonjo kandi barolerre ebisoro.

  • Isaya 46:9-11; 55:11

    Ruhanga n’aija kuhikiriza ebigendere’rwa bye kandi tiharoho ekirukwija kumulemesa.

EKYAKABIRI: ENSONGA HABWAKI OBWOMEEZI BUGUMIRE

“Tumanyire ngu tuli ba Ruhanga, baitu ensi yoona n’eremwa omubi.”—1 Yohana 5:19, NW

Noha arukulema ensi?

  • Yohana 12:31

    Yesu akagamba ngu Setani nuwe omulemi w’ensi.

  • Yakobo 1:13-15

    Setani akegoomba ebitali bye.

  • Okubanza 2:17; 3:1-6

    Setani akaletera Adamu na Haawa kujemera Ruhanga, ekyabarugiriiremu okufa.

  • Abarumi 3:23; 5:12

    Tufa habw’okuba tukagwetwa ekibi kuruga hali Adamu.

  • 2 Abakolinso 4:3, 4

    Setani n’ahabisa abantu.

EKYAKASATU: OBUKAMA BWA RUHANGA NIBWIJA KUMARAHO EBIZIBU BINU

“Obukama bwawe buije. Ebyogonza bikorwe . . . hansi.”—Matayo 6:10

Yahwe arakoraho ki?

  • Danieri 2:44

    Gavumenti ya Ruhanga niija kwihaho gavumenti ez’omu nsi zoona kandi yo egaruke omu kiikaro kyazo.

  • Okusuku’rwa 16:14-16

    Ruhanga n’aija kuhwerekereza abantu ababi ha kiro ekya Haramagedoni.

  • Isaya 9:6, 7

    Yahwe akomeremu Yesu kuba Omukama w’Obukama obw’omu iguru. Yesu n’aija kulema ensi yoona.

EKYAKANA: OBUKAMA BWA RUHANGA NIBWIJA KUFOORA ENSI YOONA ORUGONJO

“Osasanura engaro zawe oigusa ekintu kyona ekyomiire.”—Zabuli 145:16

Obukama bwa Ruhanga nibwija kutukorra ki?

  • Zabuli 46:9

    Nibwija kumaraho obulemu, obucwi bw’ebiragiro, hamu n’ebikorwa by’obwisi.

  • Isaya 32:18; 65:21-24

    Omu nsi empyaka, buli muntu aliba n’enju enungi, emisiri, kandi buli omu aliikara n’obusinge.

  • Zabuli 72:16

    Nihaija kubaho eby’okulya bingi.

  • Isaya 11:6-9

    Alibaho obusinge hagati y’abantu n’ebisoro.

  • Isaya 33:24; Engeso Ezabakwenda 24:15

    Busaho aligaruka okurwara, kandi abafu balihumbuuka.

    Ebitabu byʼOrutoro (1996-2023)
    Rugamu
    Taahamu
    • Rutoro
    • Gabana
    • Setingi
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ebiragiro by'Okuhondera
    • Ebiragiro Ebirukulinda Ebirukukukwataho
    • Ebirukukukwataho
    • JW.ORG
    • Taahamu
    Gabana