SAMBIRO 32
Ufumu wa Chiuta Ukuwusa!
Ufumu wa Chiuta ukamba kuwusa kuchanya mu 1914. Chaka ichi ndichoso mazuŵa ghaumaliro gha muwuso wa ŵanthu ghakambira. Kasi tikumanya wuli? Wonani ivyo Baibolo likayowoyerathu kweniso ivyo vyachitika pa charu chapasi kwambira waka mu 1914.
1. Kasi ni vinthu wuli ivyo Baibolo likayowoyerathu?
Buku la Daniyeli likayowoyerathu kuti Ufumu wa Chiuta uzamwamba kuwusa panji kuti kulamulira para “nyengo 7” zajumpha. (Daniyeli 4:16, 17) Pakati pajumpha vyaka, Yesu wakati nyengo izi ni “nyengo zakutemeka za ŵamitundu,” ndipo wakatiso nyengo izi zindamare. (Luka 21:24) Mu sambiro ili, tidumbiskanenge kuti nyengo 7 zikamara mu chaka cha 1914.
2. Kasi ni vinthu wuli ivyo vyachitika pa charu kufuma waka mu 1914?
Ŵasambiri ŵakamufumba Yesu kuti: “Ntchivichi chizamuŵa chimanyikwiro cha kuŵapo kwinu na cha umaliro wa charu?” (Mateyu 24:3) Pakuŵazgora, Yesu wakaŵaphalira vinthu vyakupambanapambana ivyo vizamuchitika pa charu, para wamba kulamulira nga Fumu ya Ufumu wa Chiuta. Vinyake mwa vinthu ivi ni nkhondo, njara, na vindindindi. (Ŵazgani Mateyu 24:7.) Baibolo likayowoyaso kuti nkharo ya ŵanthu mu “mazuŵa ghaumaliro” yizamuchitiska kuti umoyo uŵe ‘wakusuzga.’ (2 Timote 3:1-5) Ivi ndivyo vikuchitika nadi kwambira waka 1914.
3. Chifukwa wuli vinthu vyahenipa chomene pa charu kufuma waka apo Ufumu wa Chiuta ukambira kulamulira?
Yesu wakati wimikika waka kuŵa Fumu ya Ufumu wa Chiuta, wakarwa nkhondo na Satana kweniso viŵanda vyake. Satana na viŵanda vyake ŵakathereskeka. Baibolo likuti “wakaponyeka pa charu chapasi, ndipo ŵangelo ŵake ŵakaponyeka pasi pamoza nayo.” (Chivumbuzi 12:9, 10, 12) Satana ni mukali chomene chifukwa wakumanya kuti waparanyikenge. Ntheura wakupangiska kuti ŵanthu ŵasuzgikenge chomene pa charu chapasi. Lekani pa charu chapasi pakuchitika vinthu viheni vinandi chomene. Kweni Ufumu wa Chiuta uzamumazga masuzgo ghose agha.
MANYANI VINANDI
Wonani umo tikumanyira kuti Ufumu wa Chiuta ukamba kulamulira mu 1914 kweniso umo ukutikhwaskira.
4. Nyengo iyo mauchimi gha mu Baibolo ghakafiskikira, yikulongora kuti Ufumu wa Chiuta ukamba kulamulira mu 1914
Chiuta wakachitiska kuti Nebukadinezara, Themba la Babuloni, lilote vinthu ivyo vizamuchitika kunthazi. Daniyeli ndiyo wakang’anamulira loto ili, ndipo ivyo wakalongosora vikulongora kuti vikakhwaskanga Ufumu wa Chiuta kweniso wa Nebukadinezara.—Ŵazgani Daniyeli 4:17.a
Ŵazgani Daniyeli 4:20-26, ndipo gwiliskirani ntchito tchati kuti muzgore mafumbo agha:
(A) Kasi Nebukadinezara wakawona vichi mu loto?—Wonani vesi 20 na 21.
(B) Kasi ntchivichi chikachitikira khuni?—Wonani vesi 23.
(C) Kasi ntchivichi chikeneranga kuchitika para “nyengo 7” zajumpha?—Wonani vesi 26.
Kasi Loto Lakukhwaskana na Khuni Likukolerana Wuli na Ufumu wa Chiuta?
UCHIMI (Daniyeli 4:20-36)
Ufumu
(A) Khuni likuru
Ufumu ukatimbanizgika
(B) “Dumulira pasi chikhuni,” ndipo “nyengo 7 zijumphepo”
Kuweleraso pa Ufumu
(C) “Muzamulutilira na ufumu winu”
Kufiskika kakwamba . . .
(D) Kasi khuni likimiranga njani?—Wonani vesi 22.
(E) Kasi Nebukadinezara wakaleka pawuli kulamulira?—Ŵazgani Daniyeli 4:29-33.
(F) Kasi ntchivichi chikachitikira Nebukadinezara “nyengo 7” zikati zajumpha?—Ŵazgani Daniyeli 4:34-36.
KUFISKIKA KAKWAMBA
Ufumu
(D) Nebukadinezara, Themba la Babuloni
Ufumu ukatimbanizgika
(E) Chaka cha 606 B.C.E. chikati chajumpha, Nebukadinezara wakafuntha ndipo wakaleka kulamulira kwa vyaka 7
Kuweleraso pa Ufumu
(F) Nebukadinezara wakaŵaso makora ndipo wakambiraso kulamulira
Kufiskika kachiŵiri . . .
(G) Kasi khuni likimiranga anjani?—Ŵazgani 1 Midauko 29:23.
(H) Kasi ŵakaleka pawuli kulamulira? Kasi tikumanya wuli kuti apo Yesu wakaŵa pa charu chapasi ŵakaŵa kuti ŵandambe kulamulira?—Ŵazgani Luka 21:24.
(I) Kasi ufumu uwu ukawezgekerapo pawuli ndipo ukawezgekerapo nkhu?
KUFISKIKA KACHIŴIRI
Ufumu
(G) Mathemba gha Israyeli agho ghakwimira Ufumu wa Chiuta
Ufumu ukatimbanizgika
(H) Yerusalemu wakaparanyika, ndipo mzere wa mathemba gha Israyeli ukatimbanizgika kwa vyaka 2,520
Kuweleraso pa Ufumu
(I) Yesu wakwamba kulamulira kuchanya nga Fumu ya Ufumu wa Chiuta
Kasi nyengo 7 ni vyaka vilinga?
Mavesi ghanyake mu Baibolo ghakutovwira kuti tipulikiske makora mavesi ghanyake. Mwachiyelezgero, buku la Chivumbuzi likuti nyengo zitatu na hafu zikuyana waka na mazuŵa 1,260. (Chivumbuzi 12:6, 14) Para tapanga matapulayi nyengo zitatu na hafu na 2 tikusanga nyengo 7, panji kuti mazuŵa 2,520. Nyengo zinyake mu Baibolo, zuŵa limoza likwimira chaka chimoza. (Ezekiyeli 4:6) Ndimo viliriso na nyengo 7 izo zikuzunulika mu buku la Daniyeli. Nyengo izi zikwimira vyaka 2,520.
5. Charu chasintha chomene kufuma mu 1914
Yesu wakayowoyerathu umo vinthu vizamuŵira pa charu chapasi para wamba kulamulira. Ŵazgani Luka 21:9-11, kufuma apo dumbiskanani fumbo ili:
Kasi ni vinthu wuli ivyo vyazunulika pa lemba ili ivyo mukuviwona panji kupulika?
Mpositole Paulosi wakalongosora umo ŵanthu ŵazamuŵira mu mazuŵa ghaumaliro. Ŵazgani 2 Timote 3:1-5, kufuma apo dumbiskanani fumbo ili:
Kasi ni nkharo wuli izo zazunulika pa lemba ili izo ŵanthu ŵakuchita mazuŵa ghano?
6. Tikukhozgeka chomene na umo Ufumu wa Chiuta ukuwusira
Ŵazgani Mateyu 24:3, 14, kufuma apo dumbiskanani mafumbo agha:
Kasi ni ntchito wuli yakuzirwa iyo yikulongora kuti Ufumu wa Chiuta ukuwusa?
Kasi mungachita wuli kuti namwe muchiteko ntchito iyi?
Pasono Ufumu wa Chiuta ukulamulira kuchanya ndipo sonosono apa wambenge kulamulira charu chapasi. Ŵazgani Ŵahebere 10:24, 25, kufuma apo dumbiskanani fumbo ili:
Kasi tose tikwenera kuchita vichi “apo tikuwona zuŵa likuneng’enera”?
Kasi mungachita wuli para mwamanya chinthu chinyake icho chingawovwira na kuponoska ŵanthu ŵanyake?
ŴANYAKE ŴANGAFUMBA KUTI: “Chifukwa wuli Ŵakaboni ŵa Yehova ŵakuti chaka cha 1914 ntchapadera chomene?”
Kasi mungazgora wuli?
MWAKUDUMURA
Mauchimi gha mu Baibolo, mbiri panji kuti mdauko, kweniso ivyo vikuchitika pa charu vikulongora kuti Ufumu wa Chiuta ukulamulira. Tikulongora kuti tikugomezga fundo iyi para tikupharazga na kuwungana na mpingo nyengo zose.
Kuweleramo
Kasi ntchivichi chikachitika pati pajumpha nyengo 7 izo zikayowoyekerathu mu buku la Daniyeli?
Kasi ntchivichi chikumukhorweskani kuti Ufumu wa Chiuta ukamba nadi kulamulira mu 1914?
Kasi mungalongora wuli kuti mukugomezga kuti Ufumu wa Chiuta ukulamulira?
SANGANI FUNDO ZAKUSAZGIKIRA
Wonani ivyo ŵanthu awo ŵakulemba vya mbiri na ŵanyake ŵakuyowoya vya umo vinthu vili kusinthira pa charu kufuma mu 1914.
“Apo Mikhaliro ya Ŵanthu Yikambira Kuhenipa Chomene” (Wukani!, Epulero 2007)
Wonani umo mwanalume munyake wakasinthira wati waŵerenga uchimi wa pa Mateyu 24:14.
“Nkhatemwanga Chomene Kuseŵera Baseball” (Gongwe la Mulinda Na. 3 2017)
Kasi tikumanya wuli kuti uchimi uwo uli mu Daniyeli chaputara 4 ukuyowoya vya Ufumu wa Chiuta?
Kasi ntchivichi chikulongora kuti “nyengo 7” izo zikuzunulika mu Daniyeli chaputara 4 zikamara mu 1914?
a Wonani nkhani ziŵiri pa chigaŵa chakuti Sangani Fundo Zakusazgikira mu sambiro ili.