“Ora Liza”

“Ora lake liza lakufumiramo mu caru cino na kuya ku Ŵawiske.”—YOHANE 13:1.

1. Apo Ciphikiro ca 33 C.E. cili pafupi, Yerusalemu wazura na nkani wuli, ndipo ncifukwa wuli?

WATI wabapatizika mu 29 C.E., Yesu wakayamba uteŵeti uwo ukamurongozgera ku “ora” la nyifwa yake, ciwuka, na ucindami. Sono ni nyengo ya cifuku ya 33 C.E. Masabata ghacoko waka ghajumpapo kufumira apo khoti likuru la Ŵayuda, Sanhedrin, likapangana kuti likome Yesu. Wati wamanya za ivyo ŵakupangana, panyake kwizira mwa Nikodemo, ciŵaro ca Sanhedrin, ico ni bwezi lake, Yesu wafumamo mu Yerusalemu ndipo waruta ku mizi ya kusirya kwa Mronga wa Yordani. Apo Ciphikiro ca Paska cili pafupi kucitika, ŵantu ŵanandi ŵakuruta ku Yerusalemu, ndipo msumba wose wazura na nkani yakuyowoya za Yesu. “Imwe mukuti uli?” ŵakufumbana yumoza na munyake. “Kasi warekenge kwiza ku Ciphikiro?” Ŵasofi ŵarara na Ŵafarisi ŵapembelera mitima ya ŵantu kuŵa mcanya mwa kuzomerezga kuti waliyose uyo wawonenge uko kuli Yesu wazakaŵaphalire.—Yohane 11:47-57.

2. Ncici ico Mariya wakucita ico cikuwuska mpindano, ndipo zgoro la Yesu lakumuvikilira likulongoraci za kumanya kwake “ora lake”?

² Pa Nisan 8, mazuŵa ghankondi na limoza agho ghakhalako kuti Paska licitike, Yesu wafikaso kufupi na Yerusalemu. Wiza ku Betaniya—muzi wa mabwezi ghake ghakutemweka Marita, Mariya, na Lazaro—muzi uwo wuli pafupifupi makilomita ghatatu kufuma mu Yerusalemu. Mpa Cinkondi na mise, ndipo Yesu wakukhala kwenekura cifukwa ca Sabata. Namacero ghake na mise apo Mariya wakumuphakazga iye mafuta ghakununkira ghakuzirwa, ŵasambiri ŵakumususka. Yesu wakuyowoya nawo: ‘Murekani, wacisungirire ku zuŵa la kundisungira. Cifukwa ŵakavu muli naŵo pamoza mazuŵa ghose, kweni ine kuti muli nane mazuŵa ghose cara.’ (Yohane 12:1-8; Mateyu 26:6-13) Yesu wakumanya kuti “ora lake liza lakufumiramo mu caru cino na kuya ku Ŵawiske.” (Yohane 13:1) Kwakhala mazuŵa ghankondi ndipo ‘waperekenge umoyo wake kuŵa thumba lakuwombola ŵanandi.’ (Marko 10:45) Kufumira panyengo iyi, Yesu wakusambizga na kucita milimo mwaluŵiro. Mwee, naco nciyerezgero ciweme kwa ise peneapo mwakufwasilira tikulindirira umaliro wa kaŵiro aka ka vintu! Awonani ivyo vicitikirenge Yesu pa zuŵa lakulondezgapo.

Zuŵa la Yesu Lakunjila Mwacitonda

3. (a) Kasi Yesu wakunjira mwawuli mu Yerusalemu pa Sabata, pa Nisan 9, ndipo ŵantu awo ŵamuwungilira ŵakucita wuli? (b) Kasi Yesu wakuŵazgora wuli Ŵafarisi awo ŵakudandaura na mzinda?

³ Pa Sabata, pa Nisan 9, Yesu wakwiza ku Yerusalemu mwacitonda. Apo wakusendelera ku msumba—iye wakwera pa mwana wa mbunda pakukwaniriska Zekariya 9:9—ŵantu ŵanandi awo ŵamuwungilira ŵakutandika minjilira yawo mu ntowa, ŵanyake ŵakudumura mintavi ya makuni na kuyitandika. Ŵakucemerezga ŵakuti: “Ngwakurumbika Karonga uyo wakwiza mu zina la [ Yehova, NW]”! Ŵafarisi ŵanyake mu mzinda ŵakukhumba kuti Yesu wacetamiske ŵasambiri ŵake. Kweni ndipouli, Yesu wakuyowoya nawo: “Nkumuphalirani kuti, usange aŵa ŵacetame, mawe ndigho ghati ghacemerezgenge.”—Luka 19:38-40; Mateyu 21:6-9.

4. Ncifukwa wuli Yerusalemu wakuyaghayika penepapo Yesu wakunjira m’msumba?

⁴ Masabata ghacoko agho ghajumpa, ŵanandi awo ŵali m’mzinda ŵakawona Yesu wakuwuska Lazaro. Iwo sono ŵakuphalira ŵanyawo za cakuziziswa cira. Mwanteura penepapo Yesu wakunjira mu Yerusalemu, msumba wose wayaghayika. “Ndi njani mweneuyu?” ŵantu ŵakufumba. Ndipo mizinda yikurutizga kuyowoya kuti: “Uyu ndi mprofeti, Yesu, wa ku Nazarete wa ku Galileya”! Pakuwona ico cikucitika, Ŵafarisi ŵakudinginyika kuti: ‘Caru cose camurondezga.’—Mateyu 21:10, 11; Yohane 12:17-19.

5. Ncici cikucitika apo Yesu wakunjira mu tempele?

⁵ Nga nkaluso kake para wali mu Yerusalemu, Yesu, Musambizgi Murara, wakuruta mu tempele kukasambizga. Wali mwenemura, ŵaciburumutira na ŵakulemara ŵakwiza kwa iye ndipo wakuŵacizga. Penepapo ŵasofi na ŵalembi ŵakuwona ici, iwo ŵakukwiya pakupulika ŵasepuka ŵakucemerezga mu tempele kuti, “Hosana kwa Mwana wa Davide”! “Kasi ukupulika ivyo ŵakuyowoya ŵara?” iwo ŵakukalipa. “Inya,” Yesu wakuzgora. “Kasi mulive kuŵazga kale, ‘Mu milomo ya ŵabonda na ŵakonka muli kujinozgera marumbo?’” Apo Yesu wakurutilira kusambizga, iye wakulaŵisiska ivyo vikucitika mu tempele.—Mateyu 21:15, 16; Marko 11:11.

6. Ni mwauli umo ulendo wa Yesu sono wuliri wakupambana na wa pakwamba, ndipo ncifukwa wuli?

⁶ Mwee, nako nkusinta kwa ulendo wa Yesu sono kuruska umo ukaŵira myezi yinkondi na umoza iyo yajumpa! Panyengo yira, wakiza ku Yerusalemu kuzakacita Ciphikiro ca Misasa “pa kweru cara, kweni nga nku udesi.” (Yohane 7:10) Ndipo nyengo zose wakawoneseskanga kuti paŵe ntowa zakujithaskira para umoyo wake wuli pangozi. Iye sono mwapakweru wakunjira m’msumba mwenemumo ŵantu ŵazomerezgeka kuti ŵamukore! Ndiposo pa nyengo yira Yesu wakakhumbanga cara kujipharazga yekha kuti ni Mesiya. (Yesaya 42:2; Marko 1:40-44) Wakakhumbanga cara kuti wapharazgike mwaciwawa panji kuti ŵantu ŵayaghayizge na nkani yakukhwaskana na iye. Sono mizinda yikumupharazga pakweru kuti ndiye Karonga na Mponoski—Mesiya—ndipo wakukana pempo la ŵarongozgi ŵa cisopo lakuti wacetamiske mizinda! Cifukwa wuli wasinta sono? Ncifukwa cakuti “ora liza lakuti Mwana wa muntu wacindikike,” nga ni umo Yesu wakuyowoyera zuŵa lakulondezgapo.—Yohane 12:23.

Kucita Mwamazaza—Pamanyuma Pake Visambizgo Vyakuthaska Umoyo

7, 8. Ni mwauli umo vyakucita vya Yesu pa Nisan 10, 33 C.E., vikuyana na ivyo wakacita mu tempele pa Paska la 30 C.E.?

⁷ Wati wafika pa tempele pa Mande, Nisan 10, Yesu wakucitapo kantu pa ivyo wakawona mayiro na muhanya. Iye wakwamba ‘kufumiska aŵo ŵakusaska na aŵo ŵakugula mu tempele, na kugadabula matebulu gha aŵo ŵakusinta ndrama, na vitengo vya aŵo ŵakusaska nkhunda; ndipo kuti wakuzomerezga cara kuti muntu wayeghe cakuyegheramo na kuporota mu tempele.’ Pakucenya ŵakwananga aŵa, iye wakuti: “Asi kuli kulembeka, ‘Nyumba yane yiti yicemekenge nyumba yakuromberamo ya mitundu yose?’ Kweni imwe mwayizgora mpanji ya ŵaskoghi.”—Marko 11:15-17.

⁸ Ivyo Yesu wacita vyayana waka na ivyo wakacita virimika vitatu ivyo vyajumpa apo wakafika mu tempele pa Paska la 30 C.E. Panyengo iyi ncenyo njikukuru kuruska pakwamba para. Ŵamalonda ŵa mu tempele sono ŵakucemeka “ŵaskoghi.” (Luka 19:45, 46; Yohane 2:13-16) Ŵakucemeka ntena cifukwa ŵakupima mtengo ukuru kwa awo ŵakukhumba kugula viŵeto vyakuti ŵakapereke sembe. Ŵasofi ŵarara, ŵalembi, na ŵarara ŵa ŵantu ŵakupulika ivyo Yesu wakucita ndipo ŵakupenjerezgaso ntowa zakuti ŵamukomere. Ndipouli, ŵakumanya cara umo ŵangamukomera Yesu, cifukwa ŵantu wose ŵakuzizwa na kasambizgiro kake, ndipo ŵakudemelera kwa iye kuti ŵapulikizge.—Marko 11:18; Luka 19:47, 48.

9. Ncisambizgo wuli ico Yesu wakusambizga, ndipo ni pempo wuli ilo wakupereka ku ŵategherezgi ŵake pa tempele?

⁹ Apo Yesu wakurutizga kusambizga mu tempele, iye wakuti: “Ora liza lakuti Mwana wa muntu wacindikike.” Inya, wakumanya kuti wakhala na mazuŵa ghacoko waka gha umoyo wa wuntu. Wati walongosora za njere ya tirigu umo yikwenera kufwira danka kuti yipambike cipambi—kuyimira nyifwa yake na kuŵa ntowa yakuperekera umoyo wamuyirayira ku ŵanji—Yesu wakupempa ŵategherezgi ŵake, wakuti: “Usange muntu wanditeŵetere, wandirondezge; ndipo uko ndiri Ine, ndiko wamkuŵa mteŵeti wane nayo. Usange muntu wanditeŵetere, Ŵadada ŵati ŵamutumbikenge.”—Yohane 12:23-26.

10. Kasi Yesu wakujipulika wuli na nyifwa yaurwirwi iyo yikumulindirira?

¹⁰ Pakughanaghana za nyifwa yake iyo kwakhala mazuŵa ghanayi pera, Yesu wakurutizga kuti: “Sono mzimu wane ukukweŵeka; ndipo nditenge uli? Ŵadada, ndiponoskani ku ora ili.” Kweni ico cikulindirira Yesu ncakuti cingatondeka cara. “Kweni ceneici,” iye wakuti, “ndico cifukwa nkizira ku ora ili.” Inya nadi, Yesu ngwakukolerana na manozgero ghose gha Ciuta. Iye ngwakusimikizga kuti khumbo la Ciuta lirongozge vyakucita vyake kufikira ku nyifwa yake ya sembe. (Yohane 12:27) Mwee, naco nciyerezgero ciweme kwa ise—kulongora kujilambika ku khumbo la Ciuta!

11. Kasi Yesu wakuwusambizgaci mzinda uwo wapulika mazgu kufuma kucanya?

¹¹ Pakufipa mtima comene na umo nyifwa yake yizamukhwaskira zina la Ŵadada ŵake, Yesu wakupempera kuti: “Ŵadada, cindikani zina linu.” Mzinda wose uwo wawungana mu tempele ukuzizwa na mazgu ghakufuma kucanya ghakuti: “Ndalicindika, ndipo nditi ndilicindikeso.” Musambizgi Murara wakusangirapo mwaŵi wakuphalira mzinda cifukwa ico mazgu agha ghayowoyekera, ivyo vizamuŵa vyakufumapo vya nyifwa yake, ndiposo na cifukwa ico ŵakwenera kuŵa na cipulikano. (Yohane 12:28-36) Nadi Yesu wali na vinandi vyakucita mu mazuŵa ghaŵiri agho ghakhalako. Kweni zuŵa lasuzgo licali pantazi.

Zuŵa la Kuŵacenyera

12. Pa Ciŵiri, pa Nisan 11, kasi ni mwauli umo ŵarongozgi ŵa cisopo ŵakucitira kuti ŵamukore Yesu, ndipo cakufumapo cake ni vici?

¹² Pa Ciŵiri, pa Nisan 11, Yesu wakurutaso mu tempele kukasambizga. Ŵapulikizgi ŵaukari nawo ŵali mwenemumo. Pakuyowoya za ivyo Yesu wakacita mayiro, ŵasofi ŵarara na ŵarara ŵa ŵantu ŵakumufumba: “Ndi mazaza uli ukucita nagho vyeneivi? ndipo ndi njani uyo wakakupa mazaza gheneagha?” Musambizgi Murara wakuŵamara mahara na zgoro lake, ndipo wakuŵayowoyera viyerezgero vitatu vyambura kuruwika—viŵiri nvya munda wa mpeska ndipo cimoza ncakuyowoya za ciphikiro ca ukwati—vyeneivyo vikuvumbula uheni wa awo ŵakumususka. Ŵati ŵakwiya na ivyo ŵapulika, ŵarongozgi ŵa cosopo ŵakukhumba kumukora. Kweni ŵakopa mzinda wa ŵantu, uwo ukumuwona Yesu nga ni mprofeti. Mwanteura ŵakukhumba kumuthya mwa kuyowoya kantu kanyake kakuti ŵamukakirepo. Mazgoro gha Yesu ghakuŵatondeska kuyowoyapo kalikose.—Mateyu 21:23–22:46.

13. Kasi mburongozgi wuli uwo Yesu wakupereka kwa ŵategherezgi ŵake wakukhwaskana na ŵalembi na Ŵafarisi?

¹³ Pakuti ŵalembi na Ŵafarisi ŵakujiyowoyera kuti ŵakusambizga Dango la Ciuta, Yesu sono wakuphalira ŵategherezgi ŵake kuti: “Vyeneivyo vyose ŵakumuphalirani, mucitenge ndipo musungirirenge: kweni mungarondezganga milimo yawo: cifukwa ŵakuyowoya, ndipo kuti ŵakucita cara.” (Mateyu 23:1-3) Mwee, nako nkucenya kwankongono kwa pa mzinda! Kweni Yesu wacali wandamarane nawo. Ili ni zuŵa lake laumaliro pa tempele, ndipo mwakukhwima mtima wakuvumbula milimo yawo—umoza na umoza mwakukaripa.

14, 15. Ni ncenyo wuli zakuŵinduska mtima izo Yesu wakuyowoyera ŵalembi na Ŵafarisi?

¹⁴ “Soka kwa imwe, mwa ŵalembi na Ŵafarisi, mwa ŵapusikizgi!” Yesu wakuyowoya ntena kankondi na kamoza. Iwo ŵali ntena cifukwa, nga ni umo iye wakuyowoyera, ŵakujalira ŵantu Ufumu wa kucanya, ŵakukanizga awo ŵakukhumba kunjiramo. Ŵapusikizgi aŵa ŵakwendendeka pa nyanja na pa mlima kuti ŵazgore muntu yumoza, ndipo para ŵamuzgora ŵakumupanga kuŵa mwana wa pharaniko lamuyirayira. Penepapo ŵakureka kupwererera vintu “vikuru vya Marango, [urunji, NW], na lusungu, na cipulikano,” iwo ŵali maso comene pakupereka cakhumi. Iwo ŵakusuka “nkombo na ngwembe kuwaro, kweni mukati viri kuzura na kukwapula na uyaya” cifukwa cakuti kuvunda kwa mukati mwawo kukujarika na milimo yakuwaro iyo ŵakulongora nga kuti mbasopi ŵaunenesko. Ndiposo, ŵakutemwa kuzenga mararo gha ŵaprofeti na kughatozga mwakuti ŵajiwoneske kuti ŵakucita milimo yiweme kwa ŵanyawo, kweni penepapo iwo ‘mbana ŵa aŵo ŵakakoma ŵaprofeti.’—Mateyu 23:13-15, 23-31.

¹⁵ Pakucenya awo ŵakumususka cifukwa ca kuleka kupwererera vintu vyakumzimu, Yesu wakuŵaphalira kuti: ‘Soka kwa imwe ŵacirongozi ŵaciburumutira.’ Mwakakhaliro kawo iwo mbaciburumutira cifukwa ŵakuŵikapo mtima comene pa golide la tempele kuruska kuzirwa kwa vintu vyakumzimu vya pa malo ghakusoperapo agha. Pakurutizga, Yesu wakuŵacenya mwankongono mwa kuŵayowoyera mazgu ghakuŵinduska mtima. “Zinjoka imwe, mwa mpapu za vipiri,” iye wakuŵaphalira, “muti muphokwenge uli ku ceruzgo cakuyira ku Gehena?” Inya, Yesu wakuŵaphalira kuti cifukwa ca kulondezga ntowa yawo yiheni, iwo ŵazamuparanyika kwamuyirayira. (Mateyu 23:16-22, 33) Nase tikhwime mtima pakupharazga uthenga wa Ufumu, nanga kungaŵa kuti kukusazgapo kuvumubula cisopo cautesi.

16. Wali pa Lupiri lwa Olive, kasi Yesu wakuyowoya ucimi wuli wakukhumbikwa kwa ŵasambiri ŵake?

¹⁶ Yesu sono wakuwukapo pa tempele. Apo dazi liri pafupi kunjira, iye na ŵapostole ŵake wakukwera pa Lupiri lwa Olive. Ŵali penepara, Yesu wakuyowoya ucimi wakukhwaskana na kupankuka kwa tempele, na cimanyikwiro ca kuŵapo kwake na ca umariro wa kaŵiro ka vintu. Kuzirwa kwa mazgu gha ucimi agha kucali waka mupaka munyengo yithu yino. Nyengo ya mise yeneyira, Yesu wakuphalira ŵasambiri ŵake kuti: “Mukumanya kuti para gharutapo mazuŵa ghaŵiri, paska likwiza, ndipo Mwana wa muntu wamkuperekeka kuti wapayikike.”—Mateyu 24:1-14; 26:1, 2.

Yesu ‘Waŵatemwa Ŵake Kufikira ku Umariro’

17. (a) Mukati mwa Paska pa Nisan 14, kasi ni sambiro wuli ilo Yesu wakusambizga ŵapostole 12 ŵara? (b) Ncikumbusko wuli ico Yesu wakwambiska pamanyuma pakuti Yuda Iskariote wafuma?

¹⁷ Mazuŵa ghaŵiri ghakulondezgapo—Nisan 12 na 13—Yesu wakuwonekera pakweru cara ku tempele. Ŵarongozgi ŵa cisopo ŵakumupenja kuti ŵamukome, ndipo iye wakukhumba cara kuti cilicose cimutondeske kucita Paska na ŵapositole ŵake. Apo dazi likunjira pa Cinayi, Nisani 14 yikwamba—zuŵa laumariro la umoyo wa Yesu pano pasi. Mise yeneyira, Yesu na ŵapostole ŵake ŵawungana pamoza mu nyumba yinyake mu Yerusalemu kwenekuko ŵanozga kuti ŵacitireko Paska. Penepapo ŵakuryera lumoza Paska, iye wakuŵasambizga ŵapostole 12 awo sambiro liweme la kujiyuyura mwa kugezeska marundi ghawo. Pamanyuma pakuti Yuda Iskariote wafuma mu cipinda cira, mweneuyo wazomera kupereka Fumu yake cifukwa ca makopara 30 gha siliva—mtengo wakugulira muzga mwakuyana na Dango la Moses—penepapo Yesu wakwambiska Cikumbusko ca nyifwa yake.—Exodus 21:32; Mateyu 26:14, 15, 26-29; Yohane 13:2-30.

18. Ncici ico Yesu mwacitemwa wakuŵasambizgaso ŵapostole ŵake ŵakugomezgeka 11, ndipo wakuŵanozgekereska wuli za kufumapo kwake uko kuli pafupi?

¹⁸ Pamanyuma pakwambiska Cikumbusko, ŵapostole ŵakwamba kupindana comene pa nkani yakuti ni njani wa iwo ni murara. Mu malo mwa kuŵakaripira, Yesu mwakufwasa wakuŵasambizga za kukhumbikwa kwa kuteŵetera ŵanji. Pakumanya kuti iwo ŵakhala naye mukati mwa viyezgo vyake, iye wakupangana nawo phangano la ufumu. (Luka 22:24-30) Yesu wakuŵaphaliraso kuti ŵatemwanenge yumoza na munyake nga ni umo iye waŵatemwera. (Yohane 13:34) Ŵacali mu cipinda cira, Yesu mwacitemwa wakuŵanozgekereska cifukwa ca kufumapo kwake uko kuli pafupi. Wakuŵaphalira iwo kuti ni mabwezi ghake, wakuŵaciska kuti ŵaŵe na cipulikano, ndipo wakuŵalayizga kuti mzimu utuŵa uzamuŵawovwira. (Yohane 14:1-17; 15:15) Ŵacali ŵandafume mu nyumba mura, Yesu wakuŵeyelera Ŵadada ŵake kuti: “Ora liza; cindikani mwana winu, mwakuti mwana nayo wamucindikani imwe.” Inya nadi Yesu waŵanozgekereska ŵapostole ŵake cifukwa ca kufumapo kwake, ndipo nadi ‘waŵatemwa ŵake kufikira ku umaliro.’—Yohane 13:1; 17:1.

19. Ncifukwa wuli Yesu ngwakufipa mtima comene apo wali mu munda wa Getsemane?

¹⁹ Panyake nyengo yajumpa pakati pa usiku apo Yesu na ŵapostole ŵake ŵakugomezgeka 11 ŵakufika pa munda wa Getsemane. Nyengo zinandi wakarutanga na ŵapostole ŵake ku munda wura. (Yohane 18:1, 2) Kwakhala maora ghacoko waka kuti Yesu wafwe nga ni para wakaŵa cimbarangondo. Iye ngwakufipa mtima comene na ico cicitikenge ndiposo na umo ici cinyozerenge zina la Ŵadada ŵake ndipo apo Yesu wakupempera, fomezi lake likunthonyera pasi nga ni manthonyezi gha ndopa. (Luka 22:41-44) “Ora liza,”! Yesu wakuphalira ŵapostole ŵake. “Wonani, uyo wakundendera mpiska wali pafupi.”! Penepapo wacali kuyowoya, Yuda Iskariote wakwiza pamoza na genge likuru la ŵantu, ŵayeya miliko, malupanga na zintonga. Ŵiza kuti ŵazakamukake Yesu. Iye wakukana cara. Mu malo mwake wakuti: “Ghangafiskika uli Malembo kuti kukwenera kuŵa nteura?”—Marko 14:41-43; Mateyu 26:48-54.

Mwana wa Muntu Wacindikika!

20. (a) Ni nkaza wuli izo ŵakucitira Yesu pamanyuma pakuti wakakika? (b) Kwakhala pacoko comene kuti wafwe, ncifukwa wuli Yesu wakucemerezga kuti: “Kwamara!”?

²⁰ Wati wakakika, ŵakaboni ŵatesi ŵakumutetera Yesu mrandu, ŵeruzgi ŵakutemwera ŵakumweruzga, wakweruzgikaso na Pontiyo Pilato, wakugoskeka na ŵasofi na viwuru vya ŵantu, kuhoyeka na kunyozeka ndiposo kutimbika na ŵasirikali. (Marko 14:53-65; 15:1, 15; Yohane 19:1-3) Pa zuŵa la Cinkondi, muhanya pakati, Yesu wakukhomeka na mizumari pa khuni lakusuzgikirapo ndipo wakupulika urwirwi ukuru nkanira peneapo uzito wa thupi lake ukukelura munofu wa mu mawoko na marundi. (Yohane 19:17, 18) Kufika ca mu ma 3 koloko na mise, Yesu wakucemerezga kuti: “Kwamara!” Inya, Yesu wamara kucita vyose ivyo wakizira pa caru. Wati wapereka mzimu wake kwa Ciuta, wakusindama pasi mutu na kufwa. (Yohane 19:28, 30; Mateyu 27:45, 46; Luka 23:46) Pa zuŵa lacitatu kufumira apo wakafwira, Yehova wakumuwuska Mwana wake. (Marko 16:1-6) Mazuŵa 40 kufumira pa ciwuka cake, Yesu wakukwera kucanya ndipo wakucindikika.—Yohane 17:5; Milimo 1:3, 9-12; Ŵafilipi 2:8-11.

21. Kasi Yesu tingamurondezga wuli?

²¹ Kasi ‘marwayo gha Yesu’ tingagharondezga wuli? (1 Petros 2:21) Nga ndiyo, tiyeni tifwilirepo na nkongono zose mu ncito yakupharazga Ufumu na kupanga ŵasambiri ndiposo tiŵe ŵacikanga na ŵakukhwima mtima pakuyowoya mazgu gha Ciuta. (Mateyu 24:14; 28:19, 20; Milimo 4:29-31; Ŵafilipi 1:14) Kulikose uko tili mu nyengo iyi, tileke kuruwa panji kutondeka kuciskana ku citemwa na ku milimo yiweme. (Marko 13:28-33; Ŵahebere 10:24, 25) Tiyeni tizomerezge ncito zithu zose kuti zilongozgeke na khumbo la Yehova Ciuta na kumanya kuti tikukhala mu “nyengo ya umaliro.”—Daniel 12:4.

Kasi Mungazgora Wuli?

• Kasi kumanya kwa Yesu kuti nyifwa yake yikaŵa pafupi kukakhwaska wuli uteŵeti wake waumariro pa tempele mu Yerusalemu?

• Ncivici cikulongora kuti Yesu ‘wakaŵatemwa ŵake kufikira na ku umariro’?

• Kasi vyakucitika vya mu maora ghacoko ghaumariro gha umoyo wa Yesu vikulongoraci pakuyowoya za iye?

• Kasi tingamurondezga wuli Yesu Kristu mu uteŵeti withu?

[Cithuzithuzi pa peji 15]

Yesu “wakaŵatemwa kufikira na ku umariro”