Unozgero Wakufiskira Khumbo la Ciuta

“[Ciuta] wakucita vyose kwakuyana na fundo ya khumbo lake.”—ŴAEFESO 1:11.

1. Cifukwa wuli mipingo yose ya Ŵakaboni ŵa Yehova yizamuwungana pa Epulero 12, 2006?

ŴANTHU pafupifupi 16 miliyoni ŵazamuwungana kuti ŵacite Mugonero wa Fumu pa Citatu namise, Epulero 12, 2006. Palipose apo ŵazamuwungana, pazamuŵa thebulu ilo pazamuŵikika cingwa cambura cilungo, ico cikwimira thupi la Khristu, na vinyo liswesi, ilo likuyimira ndopa zake. Para nkhani yacisanisani yakulongosora ng’anamuro la Cikumbusko ca nyifwa ya Yesu yili pafupi kumara, vimanyikwiro ivi vizamupelekeka ku awo ŵazamuŵapo, kwambira na cingwa na kumalira na vinyo. Mu mipingo yicoko waka ya Ŵakaboni ŵa Yehova, munthu yumoza panji kujumphirapo ndiwo ŵazamuryapo cingwa na kumwapo vinyo. Kweni ku malo ghanandi, pazamuŵavya uyo wazamuryapo panji kumwapo. Cifukwa wuli Ŵakhristu ŵacoko waka, awo ŵakulindilira kuluta kucanya, ndiwo ŵakuryapo, peneapo wumba, uwo ukulindilira kuzakakhala pa caru capasi, ukuryapo yayi nesi kumwapo?

2, 3. (a) Kasi Yehova wakamba wuli kulenga vinthu kwakuyana na khumbo lake? (b) Cifukwa wuli Yehova wakalenga caru capasi na ŵanthu?

² Yehova ni Ciuta uyo wali na khumbo. Pakufiska khumbo lake, “wakucita vyose kwakuyana na fundo ya khumbo lake.” (Ŵaefeso 1:11) Pakwamba wakalenga Mwana wake yumoza pera. (Yohane 1:1, 14; Civumbuzi 3:14) Kwizira mwa Mwana wake, Yehova wakalenga mbumba ya ŵana ŵauzimu ndipo paumaliro wakalenga vyose ivyo tikuviwona, kusazgapo caru na ŵanthu awo ŵalimo.—Job 38:4, 7; Salmo 103:19-21; Yohane 1:2, 3; Ŵakolose 1:15, 16.

³ Yehova wakalenga caru capasi kuti ghaŵe malo ghakuyezgerapo ŵanthu pakukhumba kusanga awo ŵangaŵa ŵakwenelera kuŵa ŵana ŵake ŵauzimu kucanya yayi, nga umo machalichi ghanandi ghakusambizgira. Wakalenga caru capasi kuti “ciŵenge cakukhalamo.” (Yesaya 45:18) Ciuta wakalenga caru kuti munthu wakhalemo ndipo wakalenga munthu kuti wakhale mu caru. (Salmo 115:16) Caru cose capasi cikenera kuzgoka paradiso, wakuzura na ŵanthu ŵarunji, awo ŵakenera kucilima na kucipwelelera. Ŵanthu ŵakwambilira ŵakaphalirikapo yayi kuti paumaliro ŵazamuluta kucanya.—Genesis 1:26-28; 2:7, 8, 15.

Wakimikana na Khumbo la Yehova

4. Kasi muwuso wa Yehova ukasuskika wuli ŵanthu ŵakati ŵalengeka waka?

⁴ Yumoza wa ŵana ŵauzimu ŵa Ciuta wakagaluka ndipo wakakhumba kutimbanizga khumbo la Yehova, wakabendezga wanangwa wa kusankha uwo Ciuta wakamupa. Wakatimbanizga mtende uwo ukaŵapo pa wose awo ŵakujilambika mwacitemwa ku muwuso wa Yehova. Satana wakapusika ŵanthu ŵakwamba kuti ŵaleke kugomezga Ciuta. (Genesis 3:1-6) Iyo wakasuska yayi kuti Yehova ngwankhongono, kweni wakimikana na kawusiro ka Ciuta na wenelero wake wa kuwusa. Ntheura nkhani yikuru ya muwuso wa Yehova yikambika pano pa caru capasi, ŵanthu ŵakati ŵalengeka waka.

5. Ni nkhani wuli yinyake iyo yikambika, ndipo yikakhwaska ŵanjani?

⁵ Paliso nkhani yaciŵiri iyo yikukolerana na nkhani ya muwuso. Nkhani yaciŵiri iyi wakambiskaso ni Satana mu nyengo ya Yobu. Satana wakakayikira cifukwa ico vilengiwa vikujilambikira kwa Yehova na kumuteŵetera. Satana wakalongora kuti vilengiwa ivi vikupulikira Ciuta cifukwa ca kukhumba kusanga canduro, nakuti pa suzgo vingamutuka Ciuta. (Job 1:7-11; 2:4, 5) Nangauli nkhani iyi yikayowoyekera ŵanthu awo ŵakuteŵetera Yehova, kweni yikakhwaskaso ŵana ŵauzimu ŵa Ciuta, kusazgapo Mwana wake yumoza pera.

6. Kasi Yehova wakalongora wuli kuti wakademelera ku khumbo lake na zina lake?

⁶ Pakudemelera ku khumbo lake na ng’anamuro la zina lake, Yehova wakajizgora Nchimi na Muthaski.a Wakaphalira Satana kuti: “Tindiŵike cimphindikwa pakati pa iwe na mwanakazi, na pakati pa mphapu yako na mphapu yake; tiyibwanyenge mutu wako, iwe tiulumenge citende cake.” (Genesis 3:15) Kwizira mu Mphapu ya “mwanakazi” wake, panji gulu lake la kucanya, Yehova wazamuzgora utesi wa Satana na kuŵapa ŵana ŵa Adamu cigomezgo ca kuwombokwa kweniso umoyo.—Ŵaroma 5:21; Ŵagalatiya 4:26, 31.

“Camucindindi ca Khumbo Lake”

7. Kasi Yehova wakavumbura khumbo wuli kwizira mwa mpositole Paulosi?

⁷ Mu kalata iyo wakalembera Ŵakhristu ku Efeso, mpositole Paulosi wakalongosora makora umo Yehova wakunozgera vinthu kuti wafiske khumbo lake. Paulosi wakalemba kuti: “Wakatimanyiska camucindindi ca khumbo lake, kwakulingana na kukondwa kwake kuwemi uko wakatema mwa Iyo [“kuŵika unozgero wakhe,” Phangano Liphya], kuti para nyengo yafiskika nkhanira vinthu vyose, vinthu vya mu macanya na vinthu vya caru, vilungike [viwunganyike] mwa Khristu.” (Ŵaefeso 1:9, 10) Khumbo likuru la Yehova ndakuti vilengiwa ivyo vikujilambika mwacitemwa ku muwuso wake ndivyo vizakaŵe kucanya na pasi. (Civumbuzi 4:11) Ntheura zina lake lizamutuŵiskika, Satana wazamumanyikwa kuti ni mutesi, kweniso khumbo la Ciuta lizamucitika “pano pasi, nga nkhucanya.”—Mateyu 6:10.

8. Kasi lizgu lakuti “unozgero” likung’anamuraci?

⁸ ‘Kukondwa kuwemi’ kwa Yehova panji khumbo lake, kuzamufiskika kwizira mu “unozgero.” Lizgu ilo Paulosi wakazunura apa comene likung’anamura “kwendeska vinthu vya mu nyumba.” Lizgu ili likuyowoya za boma nga ni Ufumu wa Mesiya yayi, kweni likunena kendeskero ka vinthu.b Nthowa yapadera iyo Yehova wanozga kuti wafiske khumbo lake ‘nchamucindindi’ ico cikuvumbukwa pacokopacoko.—Ŵaefeso 1:10; 3:9.

9. Kasi Yehova wakavumbura wuli pacokopacoko camucindindi ca khumbo lake?

⁹ Kwizira mu mapangano ghanandi waka, Yehova wakavumbura pacokopacoko umo khumbo lake lakukhwaskana na Mphapu iyo yikalayizgika mu Edeni lizamufiskikira. Phangano lake na Abrahamu likavumbura kuti Mphapu yakulayizgika yizamufumira mu mphapu ya Abrahamu nakuti “mitundu yose ya caru” yizamutumbikika mwa iyo. Kweniso phangano lira likalongora kuti pali ŵanji awo ŵazamukolerana na cigaŵa cakwamba ca mphapu. (Genesis 22:17, 18) Phangano la Dango ilo Yehova wakacita na Ŵaisrayeli likavumbura khumbo lake la kuŵa na “ufumu wa ŵapristi.” (Exodus 19:5, 6) Phangano ilo wakacita na Davide likalongora kuti Mphapu yizamuŵa Mutu wa Ufumu kwamuyirayira. (2 Samuel 7:12, 13; Salmo 89:3, 4) Phangano la Dango likati laŵafiska Ŵayuda kwa Mesiya, Yehova wakavumburaso vigaŵa vinyake vya kufiskika kwa khumbo lake. (Ŵagalatiya 3:19, 24) Ŵanthu awo ŵakenera kukolerana na cigaŵa cakwamba ca mphapu ŵakenera kupanga “ufumu wa ŵapristi” uwo ukayowoyeka ndipo ŵakenera kunjira mu “phangano liphya” na kuŵa “Israyeli” muphya, panji wauzimu.—Yeremiya 31:31-34; Ŵahebere 8:7-9.c

10, 11. (a) Kasi Yehova wakavumbura wuli Mphapu yakulayizgika? (b) Kasi Mwana yumoza pera wa Ciuta wakapukwa vici pa caru capasi?

¹⁰ Malinga na umo Ciuta wakwendeskera vinthu kuyana na khumbo lake, nyengo yikakwana kuti Mphapu yakulayizgika yiwoneke pa caru capasi. Yehova wakatuma mungelo Gabiriyeli kwa Mariya kukamuphalira kuti wababenge mwana uyo zina lake wacemekenge Yesu. Mungelo wakaphalira Mariya kuti: “Iye wati waŵenge mukuru, wati wacemekenge Mwana wa Cikurukuru: ndipo Fumu Ciuta yiti yimupenge cizumbe ca ŵawiske Davide: wati wawusenge swi pa nyumba ya Yakobe; ndipo Ufumu wake kuti uti umalenge cara.” (Luka 1:32, 33) Ntheura Mphapu iyo yikalayizgika yikamanyikwa.—Ŵagalatiya 3:16; 4:4.

¹¹ Mwana yumoza pera wa Yehova wakenera kwiza pa caru capasi na kuyezgeka fikepo. Vikaŵa kwa Yesu kuzgora mwakufikapo mautesi gha Satana. Kasi wakatenge wagomezgekenge kwa Ŵawiske? Ici cikaŵa camucindindi. Pamanyuma pake, mpositole Paulosi wakalongosora nchito ya Yesu kuti: “Camucindindi ca kusopa Ciuta nchikuru: Mweneuyo wakalongoreka mu thupi, wakalunjiskika mu mzimu, wakawoneka na ŵangelo, wakapharazgika mu Ŵamitundu, ŵakapulikana nayo ŵa mu caru, wakapokelereka kucanya mu ucindami.” (1 Timote 3:16) Inya, Yesu wakazgora utesi wa Satana cifukwa wakagomezgeka mpaka nyifwa. Kweni nkhani zinyake zakukhwaskana na camucindindi zikavumbukwa yayi.

“Camucindindi ca Ufumu wa Ciuta”

12, 13. (a) Kasi cigaŵa cimoza ca “camucindindi ca ufumu wa Ciuta” nchivici? (b) Kasi Yehova wakacitaci pakusora ŵanthu ŵacoko waka kuti ŵalute kucanya?

¹² Nyengo yinyake apo wakapharazganga mu Galileya, Yesu wakalongora kuti camucindindi cikukolerana comene na boma lake la Ufumu wa Mesiya. Wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti: “Kwa imwe kwapika kumanya vyamucindindi vya Ufumu wa kucanya [“ufumu wa Ciuta,” Marko 4:11].” (Mateyu 13:11) Cigaŵa cimoza ca camucindindi ici nchakuti Yehova wasora “kamskambo kacoko” ka ŵanthu ŵakukwana 144,000 kuti ŵaŵe cigaŵa cakwamba ca mphapu pamoza na Mwana wake, ŵazamuwusa pamoza nayo kucanya.—Luka 12:32; Civumbuzi 14:1, 4.

¹³ Pakuti ŵanthu ŵakalengeka kuti ŵakhalenge pa caru capasi, pakakhumbikwiranga ‘kulenga kuphya’ mwakuti ŵanthu ŵanyake ŵalute kucanya. (2 Ŵakorinte 5:17) Mpositole Petrosi wakaŵa yumoza wa awo ŵali kusoleka kuti ŵalute kucanya. Ndipo wakalemba kuti: “Wacindikike Ciuta na Wiske wa Fumu yithu Yesu Khristu, Mweneuyo kwakuyana na lusungu lwake lukuru wakatibabiraso ku cigomezgo camoyo na ciwuka ca Yesu Khristu ku ŵakufwa, na ku cihaliro cambura kwanangika, na cambura kukazuzgika, na cambura kuvukupara, ico cili kulimbikira imwe kucanya.”—1 Petros 1:3, 4.

14. (a) Kasi ŵanthu awo Mbayuda yayi ŵakakhwaskika wuli na “camucindindi ca ufumu wa Ciuta”? (b) Cifukwa wuli tikupulikiska vinthu “vya ndimba . . . vya Ciuta”?

¹⁴ Cigaŵa cinyake ca camucindindi cakukhwaskana na boma la Ufumu ilo likwiza, likaŵa khumbo la Ciuta lakuti ŵanthu awo Mbayuda yayi nawo ŵaŵemo mu kagulu ka ŵanthu awo ŵacemekera kukawusa na Khristu kucanya. Paulosi wakalongosora cigaŵa ici ca “unozgero” wa Yehova, panji kendeskero ka vinthu kuti wafiske khumbo lake. Wakati: “Ceneici kuti cikamanyikwa ku ŵana ŵa ŵanthu mu miwiro yinyake cara, nga ndi umo lero cavumbulikira mu mzimu ku ŵapositole ŵatuŵa na ŵaprofeti: cakuti Ŵamitundu mbahaliri ŵamoza, na viŵaro vimoza vya thupi, na ŵakusangana ŵa cilayizgano ca mwa Khristu Yesu mu ivangeli.” (Ŵaefeso 3:5, 6) Cigaŵa ici ca camucindindi cikavumbulika kwa “ŵapositole ŵatuŵa.” Lero napo, kuŵenge kuti mzimu utuŵa ukutovwira yayi, mphanyi tikupulikiska yayi vinthu “vya ndimba . . . vya Ciuta.”—1 Ŵakorinte 2:10; 4:1; Ŵakolose 1:26, 27.

15, 16. Cifukwa wuli Yehova wakasora awo ŵazamuwusa pamoza na Khristu kufuma mu ŵanthu?

¹⁵ Ŵanthu “vikwi makumi pera khumi na makumi ghanayi pacanya vinayi” awo ŵakwima na “Mwanamberere” pa Lupiri Ziyoni kucanya “ŵakawomboleka ku caru capasi,” ndipo “ŵakawomboleka mu ŵanthu kuŵa viluwuko kwa Ciuta na ku Mwanamberere,” Khristu Yesu. (Civumbuzi 14:1-4) Yehova wakasora mwana wake wakwamba pa ŵana ŵake ŵakucanya kuŵa cigaŵa cakwamba ca mphapu iyo yikalayizgika mu Edeni. Kweni cifukwa wuli wakasora ŵanyake ŵa Khristu kufuma mu ŵanthu? Mpositole Paulosi wakulongosora kuti ŵanthu ŵacoko waka aŵa “ŵakucemeka kwakuyana na dazgo la [Yehova],” “kwakulingana na kapimiro kawemi ka khumbo lake.”—Ŵaroma 8:17, 28-30; Ŵaefeso 1:5, 11; 2 Timote 1:9.

¹⁶ Yehova wakukhumba kutuŵiska zina lake likuru na lituŵa na kuthuwuska muwuso wake. Kwizira mu “unozgero” wake wambura kuyelezgereka, panji kendeskero ka vinthu, Yehova wakatuma Mwana wake wakwamba ku caru capasi, ndipo wakayezgeka fikepo. Kweniso Yehova wakanozga kuti Ufumu wa Mesiya wa Mwana wake, uŵe na ŵanthu awo ŵakoleranenge na muwuso wake kufikira nyifwa.—Ŵaefeso 1:8-12; Civumbuzi 2:10, 11.

17. Cifukwa wuli tikukondwa kuti awo ŵazamuwusa pamoza na Khristu nawo ŵakakhalapo pa caru capasi?

¹⁷ Yehova wakalongora kuti wakatemwa comene mphapu za Adamu. Wakatuma Mwana wake kwiza pa caru capasi kweniso wakasora awo ŵazamuwusa pamoza na Mwana wake mu boma la Ufumu kufuma mu ŵanthu. Kasi ŵanyake awo ŵagomezgeka kwa Yehova, kufuma pa Abelu mpaka sono, ŵangandula wuli na ici? Pakuti ŵakubabikira mu wuzga wa kwananga na nyifwa, ŵanthu ŵambura kufikapo ŵakukhumbikwira kucizgika mwauzimu na kuthupi na kuŵaso ŵakufikapo, kuyana na ivyo Yehova wakakhumbiranga ŵanthu pakudanga. (Ŵaroma 5:12) Wose awo ŵakulindilira umoyo wamuyirayira pa caru capasi ŵakupembuzgika comene kumanya kuti Fumu yawo yizamuŵatemwa na kuŵacitira lusungu nga umo yikacitira na ŵasambiri ŵake apo yikateŵetanga pa caru capasi. (Mateyu 11:28, 29; Ŵahebere 2:17, 18; 4:15; 7:25, 26) Kweniso ŵakukhozgeka comene pakumanya kuti awo ŵazamuwusa pamoza na Khristu kucanya mbanalume na ŵanakazi ŵacipulikano awo nawo ŵakalimbananga na uteciteci wawo ndipo ŵakasuzgikanga nga ndise!—Ŵaroma 7:21-25.

Khumbo la Yehova Lambura Kutondeka

18, 19. Cifukwa wuli tingapulikiska mazgu gha Paulosi gha pa Ŵaefeso 1:8-11, ndipo mu nkhani yakulondezgapo tizamudumbiskana vici?

¹⁸ Sono tingapulikiska ng’anamuro la mazgu gha Paulosi agho wakalembera Ŵakhristu ŵakuphakazgika pa Ŵaefeso 1:8-11. Wakayowoya kuti Yehova wakaŵamanyiska “camucindindi ca khumbo lake,” kuti ŵakaŵe ‘ŵahaliri’ pamoza na Khristu, kweniso kuti ‘ŵakimikika nkhanira kwakuyana na katemero ka Uyo wakucita vyose kwakuyana na fundo ya khumbo lake.’ Tikuwona kuti ici cikukolerana nadi na “unozgero” wapadera uwo Yehova waŵika kuti wafiske khumbo lake. Kweniso ici cikutovwira kupulikiska cifukwa ico Ŵakhristu ŵacoko waka ndiwo ŵakuryapo na kumwapo vimanyikwiro pa Mugonero wa Fumu.

¹⁹ Mu nkhani yakulondezgapo, tizamuwona ng’anamuro la Cikumbusko ca nyifwa ya Khristu kwa Ŵakhristu awo ŵakuluta kucanya. Kweniso tizamuwona cifukwa ico ŵanthu mamiliyoni awo ŵakulindilira kuzakakhala pa caru capasi muyirayira ŵakwenera kumanya ivyo Cikumbusko cikuyimira.

[Mazgu ghamusi]

Kuweleramo

• Cifukwa wuli Yehova wakalenga caru capasi na kuŵikapo ŵanthu?

• Cifukwa wuli cikaŵa cakwenelera kuti Mwana yumoza pera wa Yehova wayezgeke pa caru capasi?

• Cifukwa wuli Yehova wakasora awo ŵazamuwusa pamoza na Khristu kufuma mu ŵanthu?