Kuwombokwa na Ufumu wa Ciuta Kuli Pafupi!
“Ufumu winu wize. Khumbo linu licitike pano pasi, nga nkhucanya.”—MAT. 6:10.
1. Kasi comene Yesu wakasambizganga za vici?
APO Yesu Khristu wakapharazganga pa lupiri, wakasazgapo lurombo lwa ciyelezgero ulo lukulongora mutu ukuru wa upharazgi wake. Wakasambizga ŵalondezgi ŵake kulomba kwa Ciuta kuti: “Ufumu winu wize. Khumbo linu licitike pano pasi, nga nkhucanya.” (Mat. 6:9-13) Yesu “wakendendekanga mu mizi na mu vikaya, na kupharazga na kuwuzga makani ghawemi gha Ufumu wa Ciuta.” (Luka 8:1) Khristu wakaciska ŵalondezgi ŵake kuti: “Penjani nanga Ufumu wake, na urunji wake.” (Mat. 6:33) Apo mukusambira nkhani iyi, yezgani kusanga nthowa ya umo mungawovwilira ŵanthu mu uteŵeti. Mwaciyelezgero, yezgani kuwona umo mungazgolera mafumbo agha: Cifukwa wuli uthenga wa Ufumu ngwakuzirwa? Kasi ŵanthu ŵakukhumbikwira kuwombokwa ku vici? Ndipo Ufumu wa Ciuta uzamuwombora wuli ŵanthu?
2. Cifukwa wuli uthenga wa Ufumu ngwakuzirwa?
2 Yesu wakayowoyerathu kuti: “Makani ghawemi gheneagha gha Ufumu ghamkupharazgika mu vyaru vyose ghaŵe cipanikizgo ku mitundu yose; penepapo ndipo umaliro uti wizenge.” (Mat. 24:14) Makani ghawemi gha Ufumu wa Ciuta ngakuzirwa comene. Ni uthenga wakuzirwa comene kuluska wuliwose pa caru capasi. Mipingo yakujumpha 100,000 ya Ŵakaboni ŵa Yehova pa caru cose, yili na ŵateŵeti ŵa Ciuta pafupifupi 7 miliyoni awo ŵakucita mulimo wa kupharazga, uwo palije wakuyana nawo. Ŵakuphalira ŵanthu kuti Ufumu wakhazikiskika. Nkhani iyi njiwemi cifukwa yikung’anamura kuti Ciuta wakhazikiska boma kucanya kuti liwuse caru. Pasi pa muwuso wa Ufumu, khumbo la Yehova lizamucitika pano pasi nga nkhucanya.
3, 4. Ni vici ivyo vizamucitika para khumbo la Ciuta lacitika pano pasi?
3 Nchivici ico cizamucitikira ŵanthu para khumbo la Ciuta lacitika pano pasi? Yehova ‘wazamufyura sozi lose ku maso ghawo; ndipo nyifwa kuti yizamuŵakoso cara; panji nesi citengero kuti cizamuŵakoso cara, nesi kulira, panji nesi kuŵinya.’ (Civ. 21:4) Ŵanthu ŵazamulwaranga yayi nesi kufwa cifukwa ca zakwananga izo ŵali kuhara. Ŵakufwa awo ŵali mu cikumbusko ca Ciuta ŵazamuŵa na mwaŵi wa kukhala kwamuyirayira, cifukwa Baibolo likulayizga kuti kuzamuŵa “ciwuka ca ŵarunji na ŵambura urunji wuwo.” (Mil. 24:15) Kuzamuŵavya nkhondo, matenda, nesi njara, ndipo caru capasi cizamuzgoka paradiso. Nanga ni vinyama ivyo sono ŵanthu ŵakopa, ŵazamukhalanga navyo mwamtende.—Sal. 46:9; 72:16; Yes. 11:6-9; 33:24; Luka 23:43.
4 Cifukwa ca vitumbiko ivyo vizamwiza na Ufumu, nchakuzizika yayi kuti ucimi wa mu Baibolo ukuyowoya umo umoyo uzamuŵira mu nyengo iyo. Ukuyowoya mazgu ghakupembuzga ghakuti: “Ŵakuzika ndiwo tiŵaharenge caru, tiŵakondwenge na kusakata comene.” Kweni wuli pakuyowoya za awo ŵakucitiska masuzgo? Malemba ghakayowoyerathu kuti: “Kwakhala kanyengo, ndipo muheni kuti tiwaŵepo cara.” Kweni “awo ŵakumulindilira Yehova tiŵahare caru.”—Sal. 37:9-11.
5. Nchivici ico cizamucitikira mgonezi uwu?
5 Kuti vyose ivi vicitike, mgonezi uwo wulipo sono pamoza na maboma ghake ghaheni, visopa, na ŵamalonda vikwenera kuwuskikapo. Boma la kucanya lizamuparanya nadi vinthu ivi. Mprofeti Daniyeli wakayowoyerathu kuti: “Mu mazuŵa gha mathemba agha Ciuta wa kucanya wati wimike uthemba [kucanya], uwo kuti wamkuparanyika cara muyirayira, panji mazaza ghake ghasidike ku fuko linyake cara. Wamkuteketa mauthemba ghose agha [agho ghalipo sono] na kughamara kweni uwu tiwimilire muyirayira.” (Dan. 2:44) Ufumu wa Ciuta, ilo ni boma liphya la kucanya, pamasinda pake uzamuwusa caru ciphya. Kuzamuŵa “macanya ghaphya na caru ciphya mwenemumo mukukhala urunji.”—2 Pet. 3:13.
Sono Kuwombokwa Nkhwakukhumbikwa Comene
6. Kasi Baibolo likulongora kuti uheni pa caru wafika mpha?
6 Ŵanthu ŵakamba kusuzgika kufuma waka apo Satana, Adamu, na Heva ŵakagalukira Ciuta, cifukwa ca kukhumba kuti ŵajisankhilenge ŵekha ciwemi na ciheni. Vilimika vyakujumpha 1,600, pambere Ciwowota cindacitike, ‘uheni wa ŵanthu ukaŵa ukuru mu caru, nakuti malanguruko ghose gha maghanoghano gha mitima yawo ghakaŵa ghaheni pera lutaluta.’ (Gen. 6:5) Pakati pajumpha vilimika pafupifupi 1,300, Solomoni wakawona kuti uheni ukakura comene mwakuti wali kulemba kuti: “Ŵakufwa kale mbamwaŵi kwakuluska awo ŵacali ŵamoyo; kweni wamwaŵi kwakuluska wose ŵaŵiri wuwo ndi uyo wandababike, walije kuwona milimo yiheni iyo yikucitika pano pasi.” (Muph. 4:2, 3) Kufuma pa nyengo iyi kuzakafika sono pajumpha vilimika pafupifupi 3,000, kweni uheni walutilira kuthaza.
7. Cifukwa wuli sono kuwombokwa na Ufumu wa Ciuta nkhwakukhumbikwa comene?
7 Mbunenesko kuti uheni waŵapo kwa nyengo yitali, kweni sono ni nyengo iyo tikukhumbikwira comene kuwombokwa na Ufumu wa Ciuta kuluska kale. Mikhaliro mu vilimika 100 ivyo vyajumpha yahenipa comene kuluska kale, ndipo yikulutilira kuhenipirahenipira. Mwaciyelezgero, wupu unyake ukati: ‘Ciŵelengero ca ŵanthu awo ŵakafwa cifukwa ca nkhondo mu vilimika vya 1900 nchikuru comene kuluska awo ŵakafwa na nkhondo kwambira mu 1 AD mpaka mu 1899.’ (Worldwatch Institute) Kufuma mu 1914 ŵanthu ŵakujumpha 100 miliyoni ŵali kufwa cifukwa ca nkhondo. Buku linyake [Encyclopedia] likusacizga kuti ŵanthu awo ŵakafwa mu Nkhondo Yaciŵiri ya Caru Cose ŵakakwana 60 miliyoni. Cifukwa ca vilwero vya nyukiliya ivyo vyaru vinyake vili navyo, ŵanthu ŵanandi ŵangakomeka pa kanyengo kacoko waka. Nangauli luso lwa sayansi lwaya panthazi, kweni cilimika cilicose ŵana pafupifupi mamiliyoni ghankhondi ŵakufwa cifukwa ca njara.—Wonani cipaturo 9 ca buku la Kasi Baibolo Likusambizgaci Comenecomene?
8. Kasi vilimika vya muwuso wa ŵanthu vyalongoraci?
8 Ŵanthu ŵatondeka kumazga uheni. Ŵandyali, ŵamalonda, ndiposo ŵavisopa ŵatondekerathu kufiska ivyo ŵanthu ŵakukhumba nga ni mtende ndiposo umoyo uwemi. M’malo mwa kumazga masuzgo gha ŵanthu, ŵalongozgi aŵa ŵakusazgirapo waka masuzgo. Enya, vilimika vya muwuso wa ŵanthu vyalongora unenesko wa mazgu ghakuti: “Nthowa ya munthu kuti yili mwa iye yekha cara, kuti nkhwa munthu uyo wakwenda cara kurunjika mendero ghake.” (Yer. 10:23) Mbunenesko nadi, “munthu yumoza wakuwusa pacanya pa munyake,” ndipo wakumupweteka. (Muph. 8:9) Nakuti, “cakwatika cose cikutamphira mu mihero kufika kuno ku lero.”—Rom. 8:22.
9. Kasi ni vici ivyo Ŵakhristu ŵakulindilira kuwona mu “mazuŵa gha ku umaliro” agha?
9 Pakuyowoya za nyengo yithu yino, Baibolo likayowoyerathu kuti: “Mu mazuŵa gha ku umaliro nyengo zinonono ziti zizenge.” Pamasinda pa kulongosora za mazuŵa gha ku umaliro, ucimi ukati: “Ŵanthu ŵaheni na ŵakupusika ŵati ŵalutilire pa kuhenipa.” (Ŵazgani 2 Timote 3:1-5, 13.) Ivi ndivyo Ŵakhristu ŵakulindilira, cifukwa “caru cose cikugona mu nkhongono za muheni,” Satana. (1 Yoh. 5:19) Kweni nkhani yakukondweska njakuti sonosono apa Ciuta wawomborenge awo ŵakumutemwa. Ŵazamuwombokwa ku caru ciheni ici, ico cikuhenipirahenipira.
Yehova Pera Ndiyo Ni Muwomboli Wakugomezgeka
10. Cifukwa wuli Yehova yekha ndiyo ni Muwomboli wakugomezgeka?
10 Apo mukupharazga makani ghawemi, longorani kuti Yehova yekha ndiyo ni Muwomboli wakugomezgeka. Ndiyo yekha wali na nkhongono ndiposo khumbo la kuwombora ŵateŵeti ŵake ku ciheni cilicose ico cikuŵacitikira. (Mil. 4:24, 31; Civ. 4:11) Tingaŵa na cigomezgo cose kuti Yehova wazamuwombora ŵanthu ŵake na kufiska khumbo lake, cifukwa wali kucita cilapo cakuti: “Umo ndaphukwira ndimo tikufiskikire.” Mazgu gha Yehova “ntha ghawelerenge waka kwa” iyo.—Ŵazgani Yesaya 14:24, 25; 55:10, 11.
11, 12. Kasi Yehova waŵasimikizgira vici ŵateŵeti ŵake?
11 Yehova ngwakusimikizga kuti wazamuwombora ŵateŵeti ŵake apo wazamweruzga ŵaheni. Apo wakatuma nchimi Yeremiya kukayowoya mwacikanga ku ŵanthu ŵakwananga, Ciuta wakati: “Ungopanga.” Cifukwa wuli? Iyo wakati “Ine ndili nawe kukuthaska iwe.” (Yer. 1:8) Mwakuyana waka, apo Yehova wakaŵa pafupi kuparanya Sodomu na Gomora, wakatuma ŵangelo kuti ŵakaponoske Loti na ŵa mu mbumba yake. Pamasinda pake, “Yehova wakalokweska sulefure na moto pa Sodomu na Gomora.”—Gen. 19:15, 24, 25.
12 Yehova wangawombora awo ŵakucita khumbo lake, nanga ŵangaŵa kulikose pa caru capasi. Apo wakiziska Ciwowota pa caru ciheni ca mwaka, “wakamusungilira Nowa, mupharazgi wa urunji, na ŵanyake ŵankhondi na ŵaŵiri.” (2 Pet. 2:5) Yehova wazamuwomboraso ŵakunyoroka apo wazamuparanya caru ciheni ici. Ntheura Mazgu ghake ghakuti: “Penjani Yehova, imwe mose mwaŵakuzika ŵa caru . . . penjani urunji, penjani kuzika; panji muti mubisike mu zuŵa la ukali wa Yehova.” (Zef. 2:3) Cifukwa ca kuparanyika uku, ‘ŵakunyoroka ŵazamukhala mu caru, kweni ŵaheni ŵazamudumulika mu caru.’—Zinth. 2:21, 22.
13. Kasi Yehova wazamuwombora wuli ŵateŵeti ŵake awo ŵali kufwa?
13 Kweni ŵateŵeti ŵanandi ŵa Ciuta ŵali kufwa cifukwa ca matenda, nthambuzgo, na vifukwa vinyake. (Mat. 24:9) Kasi awo ŵali kufwa ŵazamuwombokwa wuli? Nga umo tawonera pakwamba, kuzamuŵa “ciwuka ca ŵarunji.” (Mil. 24:15) Nchakupembuzga comene kumanya kuti palije ico cingatondeska Yehova kuwombora ŵateŵeti ŵake.
Boma Laurunji
14. Cifukwa wuli tili na cigomezgo cose kuti Ufumu wa Ciuta ni boma laurunji?
14 Mu uteŵeti, mungalongosora kuti Ufumu wa kucanya wa Yehova ni boma laurunji. Ivi vili nthena cifukwa Ufumu ukulongora mikhaliro yapadera ya Yehova, nga ni urunji na citemwa. (Dute. 32:4; 1 Yoh. 4:8) Yehova wapeleka Ufumu mu mawoko gha Yesu Khristu, uyo ngwakwenelera kuwusa caru. Yehova wanozgaso kuti Ŵakhristu ŵakuphakazgika awo ciŵelengero cawo cikukwana 144,000, ŵatoreke pano pasi kuluta kucanya kuti ŵakawusire lumoza na Khristu.—Civ. 14:1-5.
15. Yowoyani mphambano pakati pa Ufumu wa Ciuta na maboma gha ŵanthu.
15 Muwuso wa Yesu lumoza na ŵa 144,000 uzamuŵa wakupambana comene na maboma gha ŵanthu. Maboma gha ŵanthu kanandi ghakuŵa ghankhaza ndipo ghakucitiska nkhondo, ivyo vikucitiska kuti ŵanthu ŵanandi ŵafwe. Nchakuzizika yayi kuti Malemba ghakutikanizga kugomezga munthu, cifukwa “walije kumanya kovwira.” (Sal. 146:3) Kweni muwuso wa Khristu uzamuŵa uwemi comene. Yesu wakati: “Zani kwa Ine mose imwe mukulemerwa na kuzotofyeka, ndipo Ine nditi ndimupumuzganinge. Jitolerani goliwori lane, ndipo musambire kwa Ine; cifukwa ndine wakuzika na wakujipepura mu mtima: ndipo muti musangenge kuvukuka ku mizimu yinu. Cifukwa goliwori lane ndipusu, na katundu wane ndi muyuyu.”—Mat. 11:28-30.
Mazuŵa gha ku Umaliro Ghali Pafupi Kumara
16. Kasi mazuŵa gha ku umaliro agha ghazamumara wuli?
16 Kufuma mu cilimika ca 1914, caru ici caŵa mu mazuŵa gha ku umaliro, panji kuti ku “umaliro wa mgonezi.” (Mat. 24:3) Sonosono apa, “suzgo yikuru” iyo Yesu wakayowoya yicitikenge. (Ŵazgani Mateyu 24:21.) Suzgo yikuru iyi, yeneiyo yindacitikepo nakale, yizamwiziska umaliro pa caru cose ca Satana. Kasi suzgo yikuru iyi yizamwamba wuli? Ndipo yizamumara wuli?
17. Kasi Baibolo likulongora kuti suzgo yikuru yizamwamba wuli?
17 Suzgo yikuru yizamwamba mwamabuci. Enya, “zuŵa la Fumu” lizamwiza mwakubucizga, “ŵacali kunena, Mtende na cimango.” (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:2, 3.) Suzgo iyi yizamwamba apo mitundu yikughanaghana kuti yili pafupi kumazga masuzgo ghawo ghanyake ghakuru. Kuparanyika kwa “Babulone Mukuru,” uwo ni ufumu wa caru cose wa cisopa cautesi, kuzamutindika caru. Ŵakaronga na ŵanthu ŵanyake ŵazamuzizikika apo ceruzgo cizamupelekeka kwa Babulone Mukuru.—Civ. 17:1-6, 18; 18:9, 10, 15, 16, 19.
18. Kasi Yehova wazamucita wuli apo ŵanthu ŵake ŵazamuwukirika na Satana?
18 Mukati mwa nyengo iyi, kuzamuŵa “vimanyikwiro mu dazi, na mu mwezi, na mu zinyenyezi,” ndipo “ciwonekenge kucanya cimanyikwiro ca Mwana wa Munthu.” Yizamuŵa nyengo ya ‘kwinuskira mitu yithu; pakuti kuwombokwa kwithu kuzamuneng’enera.’ (Luka 21:25-28; Mat. 24:29, 30) Satana, panji kuti Gogi, wazamuwukira ŵanthu ŵa Ciuta. Kweni pakuyowoya za awo ŵazamuwukira ŵateŵeti ŵake, Yehova wakuti: “Uyo wakukhwaska imwe wakukhwaska mboni ya jiso” lane. (Zek. 2:8) Mwantheura, Satana wazamutondeka kuparanya ŵanthu ŵa Yehova. Cifukwa wuli? Cifukwa Yehova wazamucitapo kanthu mwaluŵiro kuti wawombole ŵateŵeti ŵake.—Ezek. 38:9, 18.
19. Cifukwa wuli tingaŵa na cigomezgo cose kuti ŵangelo ŵa Yehova ŵazamuparanya mgonezi wa Satana?
19 Apo Yehova wazamuwukira ŵamitundu, ‘ŵazamumanya kuti iyo ni Yehova.’ (Ezek. 36:23) Yehova wazamutuma ŵankhondo ŵake, awo ni vilengiwa vyauzimu, ndipo ŵazamulongozgeka na Khristu Yesu kuti ŵazakamalizge kuparanya ŵanthu wose ŵa Satana pa caru capasi. (Civ. 19:11-19) Para tikukumbuka kuti pa nyengo yinyake mungelo yumoza pera “wakakoma” ŵalwani wa Ciuta ŵakukwana “vikwi makhumi khumi na makhumi ghankhondi na ghatatu pacanya ŵankhondi” [185,000], tingaŵa na cigomezgo cose kuti ŵankhondo ŵakucanya ŵazamusuzgika yayi kuparanya maboma gha Satana pa Haramagedoni. (2 Mathe. 19:35; Civ. 16:14, 16) Satana pamoza na viŵanda vyake ŵazamuŵikika mu cizongwe kwa vilimika cikwi. Pamasinda pake, ŵazamuparanyika.—Civ. 20:1-3.
20. Kasi Yehova wazamufiska vici kwizira mu Ufumu?
20 Para ivi vyazakacitika, pa caru capasi pazamuŵavya uheni uliwose, ndipo ŵanthu ŵarunji ŵazamukhala mu caru kwandanda. Yehova wazamulongora nadi kuti ndiyo ni Muwomboli Mukuru. (Sal. 145:20) Kwizira mu Ufumu, wazamuthuwuska muwuso wake, kutuŵiska zina lake, ndiposo kufiska khumbo lake ilo wakalengera caru capasi. Mphanyi mwasangwa na uteŵeti winu apo mukupharazga makani ghawemi agha na kovwira ‘awo ŵali na maghanoghano ghakwenelera umoyo wamuyirayira’ kuti ŵamanye kuti kuwombokwa na Ufumu wa Ciuta kuli pafupi.—Mil. 13:48.
Kasi Mukukumbuka?
• Kasi Yesu wakalongora wuli kuzirwa kwa Ufumu?
• Cifukwa wuli sono kuwombokwa nkhwakukhumbikwa comene kuluska kale?
• Kasi ni vinthu wuli ivyo vizamucitika pa nyengo ya suzgo yikuru?
• Kasi Yehova walongora wuli kuti ndiyo yekha Muwomboli Mukuru?
[Cithuzithuzi pa peji 12, 13]
Mazgu gha Ciuta ghakayowoyerathu kuti makani ghawemi ghazamupharazgika pa caru cose
[Cithuzithuzi pa peji 15]
Yehova wakawombora Nowa na ŵa mu mbumba yake, nase wangatiwombora
[Cithuzithuzi pa peji 16]
Yehova ‘wazamufyura sozi lose ndipo nyifwa yizamuŵakoso cara.’—Civ. 21:4