Ivyo Ŵaŵazgi Ŵithu Ŵakufumba
Usange Zina la Ciuta Likumanyikwa Makora Yayi Umo Lingazunulikira, Cifukwa Wuli Tikwenera Kulizunura?
Mazuŵa ghano palije uyo wakumanya makora umo Ŵahebere ŵakazunuliranga zina la Ciuta. Nangauli vili nthena kweni zina la Ciuta mu Baibolo likusangika malo ghakukwana 7,000. Apo Yesu wakaŵa pa caru wakavumbura zina la Ciuta, ndipo wakaphalira ŵasambiri ŵake kulomba kuti zina la ŵawiske litumbikike. (Mateyu 6:9; Yohane 17:6) Mwantheura, tikuwona kuti kuzunura zina la Ciuta nkhwakuzirwa comene ku Ŵakhristu. Cifukwa wuli pera mazuŵa ghano kazunuliro keneko ka zina la Ciuta kakumanyikwa makora yayi? Pali vifukwa viŵiri.
Cakwamba nchakuti pafupifupi vilimika 2,000 ivyo vyajumpha, Ŵayuda ŵanji ŵakamba kugomezga kuti nkhwananga kuzunura zina la Ciuta. Panyengo iyi, usange munthu wakuŵazga Baibolo ndipo wasanga zina la Ciuta wakazunuranga waka kuti “Fumu.” Ntheura, pakati pajumpha vilimika vinandi ŵanthu ŵakaluwirathu umo ŵangazunulira zina la Ciuta.
Caciŵiri nchakuti Cihebere cikalembekanga kwambura mavawelo (a, e, i, o, u). Pakuŵazga munthu wakaŵikangamo yekha mavawelo. Pakati pajumpha nyengo ŵakamba kulemba mavawelo mwakuti ŵaleke kuluwa kazunuliro ka mazgu gha Cihebere. Pakulemba Baibolo la Cihebere lizgu lililose ŵakalilembanga na mavawelo. Kweni para ŵafika pa zina la Ciuta ŵakalembanga mavawelo agho ghakung’anamura kuti Fumu, ndipo nyengo zinyake ŵakalembanga zina leneko la Ciuta kwambura mavawelo.
Mwantheura, ico cikapona, ni malemba ghanayi agho ghakucemeka kuti Tetragrammaton, ndipo dikishonare linyake likuti malemba ghanayi gha Cihebere agha agho kanandi ghakung’anamurika kuti YHWH panji JHVH ndilo ni zina leneko la mu Baibolo la Ciuta. Lekani malemba ghanayi agha JHVH para ghalembeka na mavawelo, mu Tumbuka Bible ghakuzunulika kuti “Yehova.”
Ndipouli, ŵanyake awo ŵakusanda Baibolo ŵakuti nchiwemi kuzunura kuti “Yahweh.” Kasi ndimo nadi Ŵahebere ŵakazunuliranga zina ili? Palije uyo wakumanya makora. Kweni ŵanji awo ŵakusanda Baibolo ŵakuyowoya vifukwa vyakuleka kuzunulira kuti Yahweh. Ndipouli, mazina ghanyake gha Cihebere gha mu Baibolo ghakuzunulika nga umo ghakazunulikiranga kale yayi, kweni mbacoko awo ŵakususka. Vili nthena cifukwa cakuti mazina agha taghazgoŵera, ndipo nchakusuzga yayi kughamanya. Ndimo viliriso na zina la Ciuta lakuti Yehova.
Ŵakhristu ŵakwambilira ŵakacemekanga kuti ŵanthu ŵa zina la Ciuta. Ŵakaphalirangako ŵanji za zina ili, na kuŵakhuŵilizga kuti ŵalizunurenge. (Milimo 2:21; 15:14; Ŵaroma 10:13-15) Nchakuwonekerathu kuti Ciuta wakukhumba kuti tizunurenge zina lake mu ciyowoyero cilicose ico tikuyowoya, kumanya ivyo likung’anamura, ndiposo kucita vinthu mwakukolerana na zina lake.
[Mazgu Ghakukhozgera pa peji 32]
Zina la Ciuta likusangika mu Baibolo malo ghakukwana 7,000