Kugaŵira Ŵanji Milimo, Cifukwa Wuli Nchakuzirwa, Ndipo Mungacita Wuli?

KUGAŴIRA ŵanji milimo kukamba ni kale comene pambere caru cindalengeke. Yehova wakalenga Mwana wake, ndipo kwizira mwa Mwana wake uyo ni “fundi,” wakalenga cilengiwa cose. (Zinth. 8:22, 23, 30; Yoh. 1:3) Ciuta wakati walenga ŵanthu ŵaŵiri ŵakwamba, wakaŵaphalira kuti ‘ŵazuzge caru ŵacithereske.’ (Gen. 1:28) Mlengi wakaŵapa mulimo wa kusazgirako Paradiso wa mu Edeni kuti waŵe pa caru cose capasi. Enya, kufuma pakwamba peneco, Yehova ndiposo awo ŵakumuteŵetera ŵakugaŵira ŵanji milimo.

Kasi kugaŵira ŵanji milimo kukung’anamuraci? Cifukwa wuli ŵalara ŵa mpingo ŵakwenera kusambira kugaŵira ŵanji milimo yinyake mu mpingo, ndipo ŵangacita wuli?

Kasi Kugaŵira Ŵanji Milimo Kukung’anamuraci?

“Kugaŵira ŵanji milimo” kukung’anamura “kuŵikizga; kutuma yunji kuŵa mwimiliri; kupeleka mulimo panji mazaza.” Kukung’anamuraso kutuma ŵanji kuti ŵacite milimo yinyake.

Awo ŵali kupika milimo yinyake mu mpingo Wacikhristu, ŵakwenera kuphara umo vinthu vikwendera, na kudumbiskana na awo ŵakaŵagaŵira mulimo. Kweni mulimo wose uli mu mawoko gha mbali wakwimikika uyo wagaŵira ŵanji. Wakwenera kuwoneseska kuti mulimo ukwenda makora ndiposo kupeleka ulongozgi usange ngwakukhumbikwa. Kweni ŵanji ŵangafumba kuti, ‘Cifukwa wuli nkhwenera kugaŵira ŵanji milimo, apo milimo iyi ningacita nekha?’

Cifukwa Wuli Tikwenera Kugaŵira Ŵanji Milimo?

Ghanaghanirani za umo Yehova wakalengera Mwana wake wapadera na kumupa mwaŵi wa kulenga vinthu vinyake vyose. Enya, “mwa iyo, vinthu vinyake vyose vikalengeka kucanya na pa caru capasi, vinthu vyakuwoneka na vyambura kuwoneka.” (Kol. 1:16) Mlengi wakhumbenge mphanyi vinthu vyose wakacita yekha, kweni wakakhumbanga kuti Mwana wake nayo waŵe na cimwemwe cifukwa ca kufiska mulimo uwemi. (Zinth. 8:31) Ici cikawovwira Mwana kumanya vinandi vya wunthu wa Ciuta. Panji tiyowoye kuti Dada wakasangirapo mwaŵi wa kusambizga Mwana wake wapadera.

Apo wakaŵa pa caru capasi, Yesu Khristu wakayezga Ŵawiske pa kugaŵira ŵanji milimo. Pacoko na pacoko wakasambizganga ŵasambiri ŵake. Pakwamba wakatuma ŵapositole khumi na ŵaŵiri, ndipo pamanyuma pake wakatuma ŵasambiri 70 kuti ŵadangireko kukacita mulimo wa kupharazga. (Luka 9:1-6; 10:1-7) Apo Yesu wakafikanga mu malo agha, wakasanga kuti vyose vyanozgeka kale. Peneapo wakafumangapo pano pa caru capasi, Yesu wakagaŵira ŵasambiri ŵake milimo yakuzirwa, kusazgapo wa kupharazga.—Mat. 24:45-47; Mil. 1:8.

Mpingo Wacikhristu mu nyengo yakale, nawo ukagaŵiranga ŵanji milimo na kuŵasambizga umo ŵangacitira. Mpositole Paulosi wakaphalira Timote kuti: “Vinthu ivi uvipeleke ku ŵanthu ŵakugomezgeka, awo ŵaŵengeso ŵakwenelera nkhanira kusambizga ŵanji.” (2 Tim. 2:2) Enya, awo ŵakumanya vinthu ŵakwenera kusambizga ŵanji, ŵeneawo ŵazamusambizgaso ŵanyawo.

Para mulara wa mpingo wakugaŵira ŵanji milimo yinyake iyo wali kupika, wangawovwira ŵanji kusanga cimwemwe cifukwa ca kusambizga na kuliska. Pakumanya kuti ŵangakwaniska yayi kucita vyose makoraghene, ŵalara ŵangacita makora kupempha ŵanyawo kuti ŵawovwirenge milimo yinyake mu mpingo. Baibolo likuti: “Vinjeru vili na awo ŵakujicefya.” (Zinth. 11:2) Kujicefya kukung’anamura kumanya kuti pali vinyake ivyo tikutondeka. Para mukucita mwekha milimo yose, mukujivuska ndipo mukujinora nyengo iyo mphanyi mukucezgera na mbumba yinu. Ntheura nchamahara kugaŵira ŵanji milimo. Tiyelezgere kuti mbali ni mulaŵiliri wa milimo ya wupu wa ŵalara. Wangapempha ŵalara ŵanyake kuti ŵasande maakaunti gha mpingo. Apo ŵakusanda maakaunti agha, ŵalara aŵa ŵangamanya makora umo vinthu viliri pa mpingo pa nkhani ya ndalama.

Awo ŵagaŵirika milimo ŵakusambira maluso na kumanya tunthu, kweniso uyo wapeleka milimo wakuŵa na mwaŵi kuwona maluso ghawo. Ntheura, para ŵalara ŵakugaŵira ŵanji milimo mu mpingo, ŵakuyezga ŵabali “usange mbakwenelera” kuzakaŵa ŵateŵeti ŵakovwira.—1 Tim. 3:10.

Para ŵalara ŵakugaŵira ŵanji milimo, ŵakulongora kuti ŵakuŵagomezga. Paulosi wakasambizganga Timote mwa kucita nayo uteŵeti wa umishonale. Ŵanalume ŵaŵiri aŵa ŵakamba kukolerana comene. Paulosi wakacema Timote kuti “mwana wane mweneco mu cipulikano.” (1 Tim. 1:2) Ntheura pera, Yehova na Yesu ŵakamba kukolerana comene peneapo ŵakaŵira pamoza pakulenga vinthu vinyake vyose. Ŵalara ŵangaŵa paubwezi na ŵanji para ŵaŵapa milimo.

Ico Ŵanji Ŵakudondera

Nangauli ŵakumanya uwemi wa kugaŵira ŵanji milimo, ŵalara ŵanyake ŵakudonda kucita ntheura, panyake ŵakughanaghana kuti para ŵagaŵira ŵanji milimo, ndikuti ŵaŵenge na mazaza ghacoko. Ŵangamba kughanaghana kuti nyengo zose ŵakwenera kwendeska vinthu ndiwo. Ndipouli, kumbukani kuti pambere wandakwere kucanya, Yesu wakaŵapa mazaza ŵasambiri ŵake kucita milimo yikuru comene, uku wakamanyanga kuti ŵacitenge milimo yinandi kuluska yake.—Mat. 28:19, 20; Yoh. 14:12.

Ŵalara ŵanyake ŵangaŵa kuti kumanyuma ŵakagaŵira ŵanji milimo kweni ŵakakhorwa yayi na umo ŵakacitira. Ŵangaghanaghana kuti ŵekha ŵangacita makora ndiposo mwaluŵiro. Kweni wonani ivyo Paulosi wakacita. Wakamanya kuzirwa kwa kugaŵira ŵanji milimo, ndipo wakamanyangaso kuti awo wakaŵasambizganga nyengo zinyake ŵangafikapo yayi kucita vinthu umo iyo wakacitiranga. Paulendo wake wakwamba wa umishonale, Paulosi wakasambizga Mariko, munyamata uyo wakendanga nayo. Paulosi wakakhuŵara comene apo Mariko wakaleka mulimo wake na kuwelera kukwake. (Mil. 13:13; 15:37, 38) Ndipouli, Paulosi wakaleka yayi kusambizga ŵanji. Nga umo vyayowoyekera kale, wakacema munyamata Wacikhristu Timote kuti ŵenderenge lumoza. Timote wakati walongora kuti ngwakunozgeka kucita milimo yikuru, Paulosi wakamuleka mu Efeso, wakamupa mazaza kuti wimike ŵalaŵiliri ŵa mpingo na ŵateŵeti ŵakovwira.—1 Tim. 1:3; 3:1-10, 12, 13; 5:22.

Lero napo, ŵalara ŵangalekanga yayi kusambizga ŵabali nangauli ŵanji ŵangatondeka kucita makora. Nchavinjeru ndiposo cakuzirwa kugomezga ŵanji na kuŵasambizga. Kweni ni vinthu wuli ivyo ŵalara ŵakwenera kukumbuka para ŵakugaŵira ŵanji milimo?

Umo Mungacitira

Para mukukhumba kugaŵira ŵanji milimo, wonani usange ŵabali awo mukuŵaghanaghanira ŵangafiska. Pakati pawuka nkhani ya kagaŵiro ka cakurya mu Yerusalemu, ŵapositole ŵakasora ‘ŵanalume ŵalumbiri luwemi, ŵakuzura na mzimu na vinjeru.’ (Mil. 6:3) Usange mukupempha munthu wambura kugomezgeka kuti wacite mulimo unyake, watondekenge kucita. Ntheura mupani dankha milimo yicokoyicoko. Para walongora kuti ngwakugomezgeka, wangakwaniska kucita milimo yikuru.

Ndipouli, pali vinandi ivyo vikukhumbikwa. Ŵanthu ŵakupambana wunthu na maluso. Kweniso ŵakupambana pa kamanyiro ka tunthu. Mbali uyo wali na mtima uwemi ndiposo waubwezi wangacita makora ulinda, apo uyo wakucita makora vinthu ndiposo mwakulongosoka wangaŵa movwiri wa mulembi wa mpingo. Mudumbu uyo wakutemwa twakudoŵadoŵa wangapika mulimo wa kutozga malo na maluŵa pa Cikumbusko.

Para mukumupa mulimo munthu, yowoyani makora ico mukukhumba kuti wacite. Pambere Yohane Mbapatizi wandatume mathenga kwa Yesu, wakaghalongosolera ivyo wakakhumbanga kumanya ndiposo umo ghangakafumbira. (Luka 7:18-20) Kweni apo Yesu wakaphaliranga ŵasambiri ŵake kuti ŵawunjike vimenyu vya cakurya ico wakapeleka mwamunthondwe, wakayowoyapo cilicose yayi. (Yoh. 6:12, 13) Vinandi vikuthemba pa umo mulimo uliri ndiposo ivyo movwiri wangakwaniska kucita. Uyo wakugaŵira munyake mulimo na uyo wapempheka kucita mulimo, ŵakwenera kumanya ivyo ŵakwenera kufiska ndiposo kuphara umo mulimo ukwendera. Wose ŵakwenera kukolerana pa vinthu ivyo uyo wapika mulimo wangamanya kucita pa iyo yekha na umo wangacitira. Usange mulimo uwo ukukhumbikwa pa deti linyake, cingaŵa cakovwira comene kudumbiskana na kukolerana umo mungafiskira, kuluska kumuphalira waka deti ilo wakwenera kumalizgira.

Munthu uyo wapika mulimo wakwenera kuŵa na ndalama, viteŵetero, na kumovwira usange mphakukhumbikwa. Cingaŵa cakovwira kuphalira ŵanji ivyo mwakolerana. Yesu wakaŵikizga Petrosi “vijuliro vya ufumu wa kucanya.” Wakacita ici panthazi pa ŵasambiri ŵanji. (Mat. 16:13-19) Mwakuyana waka, cingaŵa ciwemi nyengo zinyake kuphalira mpingo kuti umanye uyo wakucita mulimo wakuti nthe.

Kweniso pakukhumbikwira kucenjera. Usange mukulutilira kucita mulimo uwo mwapeleka kwa munthu munyake, cikuŵa nga mukumuphalira kuti, “Nkhukugomezga viŵi yayi.” Mbunenesko kuti nyengo zinyake munthu wangacita vinthu umo ise taghanaghaniranga yayi. Usange mbali uyo wapika mulimo tamupa wanangwa, mbwenu wamanyenge kucita vinthu pa iyo yekha. Ici cikung’anamura kuti tileke kughanaghanira umo wakucitira na mulimo uwo yayi. Nangauli Yehova wakapeleka mulimo wa kulenga mwa Mwana wake, kweni nayo wakacitanga mulimo uwu. Wakaphalira Fundi wake kuti: “Tilenge munthu mu cikozgo cithu.” (Gen. 1:26) Ntheura kwizira mu mazgu na vyakucita vinu, khozgerani mulimo uwo ukucitika, ndipo mulumbani cifukwa cakuti wakuyezgayezga. Mose mwaŵaŵiri weleranimo umo mulimo ukwendera, ndipo ici cingawovwira uyo wali kupika mulimo. Usange mulimo uwo undacitike makora, mulongozgani na kumovwira. Kumbukani kuti vyose vili mu mawoko gha imwe mwagaŵira munthu mulimo.—Luka 12:48.

Ŵanandi ŵasanga candulo cifukwa cakuti ŵanalume ŵalara ŵakaŵagaŵira milimo na kuwona umo ŵakacitira. Ndipo nadi, ŵalara wose ŵakwenera kumanya kuzirwa kwa kugaŵira ŵanji milimo ndiposo umo ŵangacitira, nga umo Yehova wakucitira.

[Bokosi pa peji 29]

KUGAŴIRA ŴANJI MILIMO

• ni nthowa yakovwilira ŵanji kuti nawo ŵaŵe ŵacimwemwe cifukwa ca kufiska mulimo

• ni nthowa yakovwira kuti vinandi vicitike

• nchilongolero ca vinjeru na kujicefya

• ni nthowa yakusambizgira ŵanji

• ni nthowa yakulongolera ŵanji kuti tikuŵagomezga

[Bokosi pa peji 30]

UMO MUNGACITIRA

• Sorani munthu mwakuyana na mulimo

• Longosorani mwakupulikikwa makora

• Ŵaphalirani makora ivyo ŵakwenera kufiska

• Ŵapani vyose ivyo vikukhumbikwa pa mulimo uwo

• Ghanaghanirani za mulimo uwo, ndipo longorani kuti mukuŵagomezga

• Manyani kuti mulimo wose uli mu mawoko ghinu

[Cithuzithuzi pa peji 31]

Kugaŵira ŵanji milimo kukung’anamura kuŵapa mulimo na kuwoneseska kuti ukwenda makora