Londezgani Yesu mwa Kusambizga Mwacitemwa
“Palije munthu uyo wali kuyowoyapo ntheura.”—YOH. 7:46.
1. Kasi ŵanthu ŵakakhwaskika wuli na kasambizgiro ka Yesu?
CIKAŴA cakukondweska kupulikizga ivyo Yesu wakasambizganga. Mu Baibolo tikuŵazga umo ŵanthu ŵakakhwaskikira na umo wakasambizgiranga. Mwaciyelezgero, Luka wakalongosora kuti ŵanthu ŵa mu msumba wa Nazarete “ŵakamba . . . kuzizwa na mazgu ghawemi ghakufuma mu mulomo wake.” Mateyu wakalemba kuti mizinda ya awo ŵakapulikizganga upharazgi wa Yesu wa pa Lupiri “yikazizikika na kasambizgiro kake.” Yohane nayo wakalongosora kuti ŵalinda awo ŵakatumika kuti ŵakakore Yesu ŵakawerako mawoko ghawaka, ndipo ŵakati: “Nanga ni kale, palije munthu uyo wali kuyowoyapo ntheura.”—Luka 4:22; Mat. 7:28; Yoh. 7:46.
2. Kasi Yesu wakasambizganga wuli?
2 Ŵalinda aŵa ŵakaneneskanga. Yesu wakaŵa Msambizgi waluso nadi wakuluska wose awo ŵakaŵako. Wakasambizganga mwakupulikikwa makora, mwaupusu ndiposo mu nthowa yakuti munthu wangasuska yayi. Wakagwiliskiranga nchito viyelezgero ndiposo mafumbo. Wakawoneseskanga kuti ŵanthu wose ŵakupulikiska visambizgo vyake kwali mbanthu bweka panji ŵakuzirwa. Unenesko uwo wakasambizganga ukaŵa wambura kusuzga kupulikiska kweniso wambura kususkika. Ndipouli, Yesu wakaŵa Msambizgi waluso cifukwa ca vinthu ivi pera yayi.
Citemwa Nchakuzirwa
3. Pakuŵa msambizgi, kasi Yesu wakapambananga wuli na ŵalongozgi ŵa cisopa ŵa mu nyengo yake?
3 Pakati pa ŵalembi na Ŵafarisi pakwenera kuti pakaŵa ŵanalume ŵamahara ndiposo ŵakumanya kusambizga. Kweni kasi nchivici ico cikapangiska kuti kasambizgiro ka Yesu kaŵe kakupambana na ka ŵanthu aŵa? Ŵalongozgi ŵa cisopa ŵa mu nyengo yira ŵakatemwanga yayi ŵanthu awo ŵakawonekanga kuŵa ŵapasi. Ŵakaŵatinkhanga, ndipo ŵakatenge “mbanthu ŵakutembeka.” (Yoh. 7:49) Kweni Yesu wakaŵacitiranga citima, cifukwa cakuti ŵakaŵa “ŵakufyopoka na kujowoleka nga ni mberere zambura muliska.” (Mat. 9:36) Wakaŵa waubwezi, waciwuravi, ndiposo wacisungusungu. Kweniso, ŵalongozgi ŵa cisopa ŵakamutemwanga nadi yayi Ciuta. (Yoh. 5:42) Ndipouli, Yesu wakatemwanga Ŵawiske ndipo wakakondwanga kucita khumbo lawo. Ŵalongozgi ŵa cisopa ŵakabendezganga mazgu gha Ciuta kuti ŵafiske ivyo ŵakakhumbanga. Kweni Yesu wakatemwanga “mazgu gha Ciuta” agho wakasambizganga, kughalongosora, kughavikilira na kughalondezga mu umoyo wake. (Luka 11:28) Citemwa ca Khristu cikalongoreka mu visambizgo vyake, umo wakacitiranga vinthu na ŵanthu, ndiposo umo wakasambizgiranga.
4, 5. (a) Cifukwa wuli kusambizga mwacitemwa nkhwakuzirwa? (b) Cifukwa wuli kumanya makora ivyo tikukhumba kusambizga ndiposo luso navyo ni vyakukhumbikwa pakusambizga?
4 Kasi ise tikucita wuli? Nga mbalondezgi ŵa Khristu, nase tikukhumba kucita nga ndiyo mu uteŵeti ndiposo mu umoyo withu. (1 Pet. 2:21) Cilato cithu nkhusambizga waka ŵanthu Baibolo yayi, kweni kulongora mikhaliro ya Yehova, comenecomene citemwa. Kwali tikumanya vinandi panji vicoko waka, tili na maluso ghanandi panji ghacoko waka, citemwa citovwirenge kuti ticonthenge mitima ya ŵanthu awo tikuŵapharazgira. Kuti ticitenge makora nchito yithu ya kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri, tikwenera kusambizga mwacitemwa nga ni Yesu.
5 Mbunenesko, kuti tiŵe ŵasambizgi ŵaluso tikwenera kumanya makora ivyo tikukhumba kusambizga na kuvisambizga mwaluso. Yesu wakawovwira ŵasambiri ŵake kuti ŵamanyenge vyose. Mazuŵa ghano napo, Yehova wakutovwira kwizira mu gulu lake. (Ŵazgani Yesaya 54:13; Luka 12:42.) Ndipouli, tikwenera kuyezgayezga kusambizga na mazgu pera yayi kweniso na mitima yithu. Luso, citemwa ndiposo kumanya makora ivyo tikukhumba kusambizga vingatovwira kuti tisambizgenge makora. Ipo tingalongora wuli citemwa para tikusambizga? Kasi Yesu ndiposo ŵasambiri ŵake ŵakalongora wuli citemwa pakusambizga? Tiyeni tiwone.
Tikwenera Kutemwa Yehova
6. Kasi tikucita wuli para tikuyowoya za munthu uyo tikumutemwa?
6 Tikutemwa kuyowoya za vinthu ivyo tikuvitemwa. Para tikuyowoya vinthu ivyo tikuvitemwa, tikuyowoya na mtima wose. Tikucitaso nthena comenecomene para tikuyowoya za munthu uyo tikumutemwa. Kanandi tikukhumbisiska kuphalirako ŵanji ivyo tikumanya vyakukhwaskana na munthu uyo tikumutemwa. Tikumulumba, kumucindika ndiposo kuyowoya viwemi vya iyo. Tikucita nthena kuti ŵanji ŵambe kumutemwa ndiposo kutemwa mikhaliro yake nga ndise.
7. Kasi kutemwa Ciuta kukamuciska Yesu kucitaci?
7 Pambere tindasambizge ŵanji kuti ŵatemwenge Yehova, tikwenera kumumanya dankha ndiposo kumutemwa ise taŵene. Nakuti kusopa kwaunenesko kukujintha pa kutemwa Ciuta. (Mat. 22:36-38) Yesu wali kutilekera ciyelezgero ciwemi comene. Wakatemwanga Yehova na mtima wose, maghanoghano, umoyo na nkhongono zake zose. Pakuti wakaŵa na Ŵawiske kucanya kwa vilimika vinandi comene, Yesu wakaŵamanyanga makora. Nchivici cikacitika cifukwa ca kukhala nawo nyengo yose iyi? Yesu wakati: “Nkhutemwa Ŵadada.” (Yoh. 14:31) Yesu wakalongora kuti wakutemwa Ŵadada ŵake mu vyose ivyo wakayowoyanga ndiposo kucita. Citemwa cikamuciska kucita vinthu ivyo Ciuta wakukondwa navyo nyengo zose. (Yoh. 8:29) Cikamukhuŵilizga kususka ŵalongozgi ŵa cisopa awo ŵakapusikizgiranga kuti ŵakwimira Ciuta. Cikamuciskaso kuti wayowoyenge za Yehova ndiposo kovwira ŵanji kuti ŵamumanye na kumutemwa.
8. Kasi kutemwa Ciuta kukaciska ŵasambiri ŵa Yesu kucitaci?
8 Nga ni Yesu, ŵasambiri ŵake nawo ŵakamutemwanga Yehova, ndipo citemwa cikaŵaciska kupharazga makani ghawemi mwacikanga ndiposo mwamwamphu. Ŵakazuzga Yerusalemu na cisambizgo cawo, nangauli ŵalongozgi ŵa cisopa ŵakaŵasuskanga. Ŵasambiri ŵakaleka yayi kuyowoya za vinthu ivyo ŵakawona na kupulika. (Mil. 4:20; 5:28) Ŵakamanyanga kuti Yehova wakaŵa nawo ndipo waŵatumbikenge, nakuti wakaŵatumbika nadi. Ndipo nadi, vilimika 30 vikakwana yayi kufuma apo Yesu wakafwira, mpositole Paulosi wakalemba kuti makani ghawemi ghakapharazgika “mu cilengiwa cose kusi ku mtambo.”—Kol. 1:23.
9. Kasi tingakhozga wuli ubwezi withu na Ciuta?
9 Usange tikukhumba kuŵa ŵasambizgi ŵaluso, tikwenera kulutilira kukhozga ubwezi withu na Ciuta. Kasi tingacita wuli? Mwa kuyowoyeskana nayo mu lurombo nyengo zose. Citemwa cithu pa Ciuta cikukhora para tikusambira Mazgu ghake, kuŵazga mabuku agho ghakulongosora Baibolo na kuwungana na mpingo. Peneapo tikumanya vinandi vyakukhwaskana na Ciuta, timutemwenge comene. Ndipo para tikulongora kuti tikumutemwa mu ivyo tikuyowoya ndiposo kucita, ŵanji ŵamanyenge ndipo ŵasendelerenge kwa iyo.—Ŵazgani Salmo 104:33, 34.
Tikwenera Kutemwa Ivyo Tikusambizga
10. Kasi nchivici cikupangiska munthu kuŵa msambizgi waluso?
10 Msambizgi waluso wakutemwa ivyo wakusambizga, wakuvigomezga ndiposo kuvizirwiska. Usange msambizgi wakuzirwiska ivyo wakusambizga, wakuŵa wakukhuka ndipo wakukhorweska awo wakuŵasambizga. Kweniso, usange msambizgi wakuzirwiska yayi ivyo wakusambizga, kasi wangawovwira wuli ŵasambiri ŵake kuti ŵazirwiskenge ivyo wakusambizga? Ciyelezgero cinu ciwemi nchakuzirwa comene pakuŵa msambizgi wa Mazgu gha Ciuta. Yesu wakati: “Waliyose uyo wakusambizgika fikepo waŵenge nga ni msambizgi wake.”—Luka 6:40.
11. Cifukwa wuli Yesu wakatemwanga ivyo wakasambizganga?
11 Yesu wakatemwanga ivyo wakasambizganga. Wakamanya kuti wakaŵa na uthenga wakuzirwa comene wakuti waphalireko ŵanji. Uthenga uwu ukaŵa unenesko wakuyowoya za Ŵawiske ŵakucanya. Unenesko uwu ni “mazgu gha Ciuta,” ndiposo “mazgu gha umoyo wamuyirayira.” (Yoh. 3:34; 6:68) Nga ni ungweru, unenesko uwo Yesu wakasambizganga ukavumbura vinthu viheni na viwemi. Ukapembuzga ŵanthu ŵakujiyuyura, awo ŵakapusikikanga na ŵalongozgi ŵa cisopa cautesi ndiposo kufyenyekezgeka na Dyabulosi. (Mil. 10:38) Citemwa ca Yesu kuti cikawoneka mu ivyo wakasambizganga pera yayi kweniso mu vyose ivyo wakacitanga.
12. Kasi Paulosi wakaghawonanga wuli makani ghawemi?
12 Nga ni Yesu, ŵasambiri ŵake nawo ŵakatemwanga ndiposo kuzirwiska comene unenesko wakuyowoya za Yehova na Khristu, mwakuti awo ŵakaŵasuskanga ŵakatondeka kuŵalekeska kuphalira ŵanji za unenesko uwu. Paulosi wakalembera Ŵakhristu ŵa ku Romu kuti: “Nkhunweka kupharazga makani ghawemi . . . Pakuti nkhukhozgeka soni cara na makani ghawemi; nakuti ni nkhongono ya Ciuta yakuponoskera waliyose uyo wali na cipulikano.” (Rom. 1:15, 16) Paulosi wakawona kuti kupharazgira ŵanji unenesko ukaŵa mwaŵi. Wakalemba kuti: “Lusungu lukuru ulu lukapika kwa ine, . . . mwakuti nipharazge ku mitundu makani ghawemi ghakuyowoya za usambazi wambura mapimiko wa Khristu.” (Efe. 3:8) Fundo iyi yikulongora kuti Paulosi wakasambizganga ŵanji za khumbo la Yehova mwakunweka.
13. Cifukwa wuli tikwenera kutemwa makani ghawemi?
13 Mu Baibolo muli makani ghawemi agho ghakutovwira kumanya Mlengi na kuŵa nayo paubwezi. Ghali na nkhongono izo zingasintha umoyo withu, kutovwira kumanya vinthu vyakuzirwa, kutipa cigomezgo ndiposo kutikhozga para tili mu masuzgo. Kweniso ghakutiphalira umo tingazakaŵira na umoyo uwemi, weneuwo tizamusangwa nawo kwamuyirayira. Palije visambizgo ivyo ni vyakuzirwa comene kuluska makani ghawemi. Nchawanangwa cakuzirwa comene ico tapika, ceneico cikutipa cimwemwe comene. Para tikupako ŵanji cawanangwa ici tikuŵa na cimwemwe cikuru.—Mil. 20:35.
14. Kasi tingacita wuli kuti titemwenge ivyo tikusambizga?
14 Kasi tingacita wuli kuti titemwenge comene makani ghawemi? Para tikuŵazga Mazgu gha Ciuta, tilangurukenge pa ivyo tikuŵazga. Mwaciyelezgero, para tikuŵazga nkhani yakukhwaskana na uteŵeti wa Yesu panji mpositole Paulosi, tighanaghanenge kuti talongozgana nawo mu uteŵeti. Para mukuŵazga nkhani yakukhwaskana na caru ciphya, jitorani kuti muli mu caru ciphya. Ghanaghanirani za vitumbiko ivyo mwasanga cifukwa ca kupulikira makani ghawemi. Usange mukulutilira kutemwa comene makani ghawemi, awo mukuŵasambizga ŵamanyenge kuti mukughatemwa nadi. Antheura, tikwenera kulanguruka pa ivyo tasambira na kucita vinthu mwakuyana na ivyo tikusambizga.—Ŵazgani 1 Timote 4:15, 16.
Tikwenera Kutemwa Ŵanthu
15. Cifukwa wuli msambizgi wakwenera kutemwa ŵasambiri ŵake?
15 Msambizgi waluso wakovwira ŵasambiri ŵake kuti ŵaŵenge ŵakufwatuka, mwakuti ŵafwilirengepo pa ivyo ŵakusambira na kuyowoyapo maghanoghano ghawo mwakukondwa. Msambizgi wacitemwa wakusambizga makora ŵanji cifukwa cakuti wakuŵaghanaghanira. Wakusambizga mu nthowa yakuti ŵasambiri ŵapulikiskenge makora. Wakughanaghanira ivyo ŵasambiri ŵake ŵangafiska. Para ŵasambizgi mbacitemwa, ŵasambiri nawo ŵakumanya ndipo kusambizga na kusambira vikuŵa vyakukondweska.
16. Kasi Yesu wakalongora wuli kuti wakatemwanga ŵanthu?
16 Yesu nayo wakalongora citemwa cantheura ici. Wakalongora kuti wakutemwa ŵanthu apo wakapeleka umoyo wake mwakuti ŵanji ŵaponoskeke. (Yoh. 15:13) Nyengo zose Yesu wakaŵa wakunozgeka kovwira ŵanthu ndiposo kuŵasambizga za Ŵawiske. M’malo mwa kukhazga ŵanthu kuti ŵize kwa iyo, wakendanga pasi mitunda yitali kukaŵapharazgira makani ghawemi. (Mat. 4:23-25; Luka 8:1) Wakaŵa wakuzika ndiposo wakupulikiska. Usange ŵasambiri ŵake ŵandacite makora vinthu vinyake, wakaŵasambizganga mwacitemwa. (Mrk. 9:33-37) Wakaŵakhwimiskanga kuti ŵangapharazga makora makani ghawemi. Palije munthu uyo wali kusambizgapo mwacitemwa kuluska Yesu. Ŵasambiri ŵakatemwanga Yesu ndiposo malango ghake cifukwa cakuti wakaŵatemwanga.—Ŵazgani Yohane 14:15.
17. Kasi ŵasambiri ŵa Yesu ŵakalongora wuli citemwa ku ŵanji?
17 Nga ni Yesu, ŵasambiri nawo ŵakatemwanga comene ŵanthu awo ŵakaŵapharazgiranga. Ŵakateŵetera ŵanji ndiposo kupharazga makani ghawemi nangauli ŵakatambuzgikanga. Ŵakalongora nadi kuti ŵakaŵa mcanya kovwira ŵanthu mwauzimu. Mazgu agho Paulosi wakalemba ghakulongora nadi kuti wakaŵa wacitemwa, wakati: “Tikaŵa ŵakuzika pakati pinu, umo mama wakonkheska wakucitira pakupwelelera ŵana ŵake na ŵake. Ntheura pakuŵa na mtima wacitemwa kwa imwe, tikakondwa kumupani waka makani ghawemi gha Ciuta cara, kweniso umoyo withu, cifukwa mukaŵa ŵakutemweka kwa ise.”—1 Tes. 2:7, 8.
18, 19. (a) Cifukwa wuli tikujipeleka pa mulimo wa kupharazga? (b) Yowoyani ciyelezgero kulongora kuti ŵanthu ŵakumanya kuti tikutemwa ŵanji.
18 Mazuŵa ghano napo, ise Ŵakaboni ŵa Yehova tikupenja awo ŵakukhumba kumanya Ciuta na kumuteŵetera. Nakuti, mu vilimika 17 vyakulondezgana ivyo vyajumpha, cilimika cilicose, tikamalira maora ghakujumpha 1 biliyoni mu mulimo wa kuzgora ŵanthu kuŵa ŵasambiri, ndipo ticali kucita nthena. Tikucita mulimo uwu mwakujipeleka, nangauli ukukhumbikwira nyengo, nkhongono ndiposo vinthu vyakuthupi ivyo tili navyo. Nga ni Yesu, nase tikumanya kuti Ŵadada ŵithu ŵakucanya ŵakukhumba kuti ŵanthu ŵamanye unenesko uwo ukulongozgera ku umoyo wamuyirayira. (Yoh. 17:3; 1 Tim. 2:3, 4) Citemwa cikuticiska kuti tovwirenge ŵanthu kumanya ndiposo kutemwa Yehova nga ndise.
19 Citemwa ico tikulongora cikumanyikwa ku ŵanji. Mwaciyelezgero, mudumbu munyake uyo ni mupayiniya ku United States wakulemba makalata kupembuzga ŵanthu awo ŵabali ŵawo ŵatayika. Mwanalume munyake wakamuzgora kuti: “Nkhazizwa kuti munthu uyo wakunimanya yayi wakanilembera kalata kunipembuzga. Ico ningayowoya nchakuti, mukutemwa ŵanthu ndiposo Ciuta uyo wakulongozgera ŵanthu mu nthowa yakuya ku umoyo.”
20. Cifukwa wuli kusambizga mwacitemwa nkhwakuzirwa?
20 Ŵanandi ŵakuyowoya kuti Vinthu vikwenda makora comene usange vikucitika mwacitemwa ndiposo mwaluso. Para tikusambizga, tikuyezgayezga kovwira ŵasambiri kuti ŵamumanyenge Yehova ndiposo kuti ŵamutemwenge na mtima wose. Ndipo nadi, kuti tiŵe ŵasambizgi ŵaluso tikwenera kutemwa Ciuta, kutemwa unenesko na kutemwa ŵanthu. Peneapo tikukhozga citemwa ici ndiposo kucilongora mu uteŵeti, tikuŵa ŵacimwemwe cifukwa ca kupa kweniso kulondezga Yesu na kukondweska Yehova.
Kasi Mungazgora Wuli?
• Peneapo tikusambizga makani ghawemi, cifukwa wuli nchakuzirwa . . .
kutemwa Ciuta?
kutemwa ivyo tikusambizga?
kutemwa awo tikuŵasambizga?
[Cithuzithuzi pa peji 15]
Nchivici cikapangiska kuti kasambizgiro ka Yesu kapambane na ka Ŵafalisi na ŵalembi?
[Cithuzithuzi pa peji 18]
Kuti tisambizge makora tikwenera kumanya makora ivyo tisambizgenge, kuŵa ŵaluso ndiposo kuluska vyose, ŵacitemwa