Ivyo Yesu Wakasambizga Vyakukhwaskana na Ufumu wa Ciuta
“Wakamba kwenda msumba na msumba kweniso muzi na muzi, kupharazga . . . makani ghawemi gha ufumu wa Ciuta.”—LUKA 8:1.
TAŴANTHU tikutemwa kuyowoya vinthu ivyo ni vyakuzirwa kwa ise ndiposo vinthu ivyo vili ku mtima withu. Yesu wakati “mulomo ukuyowoya ivyo vili kuzara mu mtima.” (Mateyu 12:34) Para tikughanaghanira ivyo Yesu wakayowoyanga, tikuwona kuti Ufumu wa Ciuta ndiwo ukaŵa wakuzirwa comene kwa iyo.
Kasi Ufumu wa Ciuta ni vici? Ufumu ni boma ilo likuwusika na fumu. Ntheura Ufumu wa Ciuta ni boma ilo lili kupangika na Ciuta. Yesu wakayowoya vinandi vyakukhwaskana na Ufumu wa Ciuta, nakuti ndiwo ukaŵa mutu ukuru wa uthenga wake. Lizgu lakuti “Ufumu” likusangika mu malo ghakukwana 110 mu mabuku gha Mateyu, Mariko, Luka na Yohane. Kweni Yesu wakasambizganga pa mulomo pera yayi. Kwizira mu ivyo wakacitanga, ŵanthu ŵakasambira vinandi vya Ufumu wa Ciuta ndiposo ivyo uzamucita.
Kasi Fumu ya Ufumu uwu ni njani? Fumu ya Ufumu wa Ciuta yili kusoleka na ŵanthu yayi. Kweni Ciuta wali kusora yekha uyo wazamuwusa. Apo wakasambizganga ŵanthu, Yesu wakavumbura kuti iyo wali kusoleka na Ciuta kuti wazakaŵe Fumu.
Yesu wakamanyanga kuti maucimi gha mu Baibolo ghakayowoyerathu kuti Mesiya uyo wakwiza wazamuwusa Ufumu uwo uzamuŵako muyirayira. (2 Samuel 7:12-14; Daniel 7:13, 14; Mateyu 26:63, 64) Kumbukani kuti Yesu wakayowoya mwambura kubisa kuti iyo wakaŵa Mesiya wakulayizgika. Ntheura Yesu wakamanyanga kuti iyo ni Fumu yakusoleka na Ciuta. (Yohane 4:25, 26) Lekani kanandi wakayowoyanga mazgu ghakuti “ufumu wane.”—Yohane 18:36.
Yesu wakasambizgaso kuti pazamuŵa ŵanyake awo wazamuwusa nawo. (Luka 22:28-30) Wakati awo wazamuwusa nawo ni “kamskambo kacoko,” cifukwa mbanandi yayi. Wakaŵaphalira kuti: “Ŵawiskemwe ŵazomerezga kumupani ufumu.” (Luka 12:32) Buku laumaliro la mu Baibolo likulongora kuti pazamuŵa ŵanthu ŵakukwana 144,000 awo ŵazamuŵa na mwaŵi wa kuzakawusa pamoza na Khristu.—Uvumbuzi 5:9, 10; 14:1.
Kasi Ufumu uli nkhu? Yesu wakaphalira Pontiyo Pilato uyo wakaŵa muwusi wa Roma kuti: “Ufumu wane ngwa caru cino cara.” (Yohane 18:36) Ufumu wa Ciuta uwo uzamuwusika na Khristu uzamuwusanga kwizira mu mawupu gha ŵanthu yayi. Mwakuwerezgawerezga, Yesu wakati Ufumu wa Ciuta ni “ufumu wa kucanya.”a (Mateyu 4:17; 5:3, 10, 19, 20) Ntheura, Ufumu wa Ciuta ni boma lakucanya.
Yesu wakalindizganga kuti wazamuwelera kucanya para wamalizga uteŵeti wake pa caru capasi. Iyo wakati para waluta kucanya, ‘wamunozga malo,’ gha awo wazamuwusa nawo.—Yohane 14:2, 3.
Kasi Ufumu ukucita vici sono? Yesu wakasambizga awo ŵakamutegherezganga kulomba kwa Ciuta kuti: “Ufumu winu wize. Khumbo linu licitike, umo kuliri kucanya, ntheura pera pa caru capasi.” (Mateyu 6:9, 10) Khumbo la Ciuta likucitika kucanya. Ciuta wazamufiska cilato cake pa caru capasi kwizira mu Ufumu wake. Kuti wafiske cilato cake, Ufumu uwu uzamusintha vinthu vinandi pa caru capasi.
Kasi Ufumu uzamucita vici pa caru capasi? Yesu wakasambizga kuti Ufumu wa Ciuta uzamuwuskapo uheni wose mwa kuwuskapo awo ŵakuleka yayi kucita vinthu viheni. (Mateyu 25:31-34, 46) Ici cikung’anamura kuti vimbundi vyose na uheni wose vizamumara. Yesu wakati caru cose cizamuzura na ŵanthu awo “mbakuzika,” ŵarunji, ŵalusungu, ‘ŵakutowa mu mtima,’ ndiposo ŵamtende.—Mateyu 5:5-9.
Kasi ŵanthu ŵakugomezgeka aŵa ŵazamukhala pa caru cakunangika? Yayi. Yesu wakalayizga kuti Ufumu wa Ciuta uzamusintha comene vinthu pa caru capasi. Munthu munyake uyo wakapayikika pamoza na Yesu wakati: “Yesu, muzakanikumbuke para mwiza mu ufumu winu.” Pakuzgora, Yesu wakati: “Nadi pano nkhukuphalira muhanya uno, Uzamuŵa na ine mu Paradiso.” (Luka 23:42, 43) Ufumu wa Ciuta uzamusintha vinthu pa caru capasi mwakuti cizakaŵe paradiso nga umo ukaŵira munda wa Edeni.
Kasi Ufumu uzamuŵacitiraso vici ŵanthu? Yesu wakacita vinandi padera pa kulayizga ivyo Ufumu wa Ciuta uzamucita. Wakalongoraso ivyo Ufumu uzamucita. Yesu wakacizga matenda ghanandi mwamunthondwe, ndipo wakalongora pacoko waka ivyo wazamucita munthazi. Buku la Mateyu likuti: “[Yesu] wakendendeka mu Galileya mose, kusambizga mu masunagoge ghawo na kupharazga makani ghawemi gha ufumu kweniso kucizga mtundu uliwose wa nthenda na mtundu uliwose wa vyakuŵinya pakati pa ŵanthu.”—Mateyu 4:23.
Yesu wakacizganga matenda ghakupambanapambana. ‘Wakajura maso gha uyo wakababika wacibulumutira.’ (Yohane 9:1-7, 32, 33) Yesu wakacizga munthu uyo wakaŵa na nthenda yakofya ya vyoni mwa kumukhwaska waka. (Mariko 1:40-42) Apo ŵanthu ŵakamwizira na “munthu wakumangwa makutu na walutata,” Yesu wakalongora kuti wangapangiska ‘ŵakumangwa makutu kupulika na ŵambura kuyowoya, kuyowoya.’—Mariko 7:31-37.
Fumu yakusoleka na Ciuta iyi yiliso na nkhongono zakutondera nyifwa. Katatu kose, Yesu wakawuska ŵanthu ŵanyake awo ŵakafwa. Wakawuska mwana yumoza pera wa cokoro, msungwana wa vilimika 12, ndiposo mubwezi wake Lazaro.—Luka 7:11-15; 8:41-55; Yohane 11:38-44.
Pakulongosora vinthu viwemi ivyo vizamucitikira awo ŵazamuwusika na Ufumu, Yesu wakayowoyerathu kwizira mwa mpositole Yohane kuti: “Wonani! Hema la Ciuta lili na ŵanthu, ndipo wazamukhala nawo, ndipo iwo ŵazamuŵa ŵanthu ŵake. Ndipo Ciuta iyomwene wazamuŵa nawo. Ndipo wazamufyura sozi lililose ku maso ghawo, ndipo nyifwa yizamuŵakoso cara, nesi kutengera panji kutampha nesi vyakuŵinya vizamuŵakoso cara. Vinthu vyakale vyafumapo.” (Uvumbuzi 1:1; 21:3, 4) Ghanaghanirani waka kuti mu caru mulije kulira, vyakuŵinya, ndiposo nyifwa. Panyengo iyo, lurombo lwakuti khumbo la Ciuta licitike pa caru capasi nga nkhucanya luzamufiskika.
Kasi Ufumu wa Ciuta wizenge pawuli? Yesu wakasambizga kuti nyengo iyo wazamwambira kuwusa na nyengo yapadera iyo wakati nja “kuŵapo” kwake yizamuŵa yimoza. Yesu wakayowoyerathu apo nyengo ya kuŵapo kwake yizamwambira. Wakati mu nyengo iyi kuzamuŵa masuzgo pa caru cose, nga ni nkhondo, njara, vindindindi, nthenda zakwambukira, ndiposo kusazgikira kwa ucikanamalango. (Mateyu 24:3, 7-12; Luka 21:10, 11) Vinthu ivi ndiposo vinyake ivyo Yesu wakayowoyerathu vikamba kucitika comene kwambira mu cilimika ca 1914. Cilimika ici ndico Nkhondo Yakwamba ya Caru Cose yikambira. Ntheura, Yesu wali kwamba kuwusa nga ni Fumu. Sonosono apa, nyengo yikwanenge kuti Ufumu wize na kupangiska kuti khumbo la Ciuta licitike pa caru capasi.b
Kasi muzamukhwaskika wuli na Ufumu wa Ciuta para wiza? Vyose vikuthemba pa umo mukucitira na uthenga wa Yesu.
[Mazgu ghamusi]
a Mazgu ghakuti “ufumu wa kucanya” ghakusangika mu malo ghakukwana 30 mu buku la Mateyu.
b Kuti mumanye vinandi vyakukhwaskana na umo tikumanyira kuti Ufumu wa Ciuta uli pafupi kwiza, wonani buku la Kasi Baibolo Likusambizgaci Comenecomene? pa cipaturo 9 ca mutu wakuti, “Kasi Tili mu ‘Mazuŵa gha Kuumaliro’?” Lakupharazgika na Ŵakaboni ŵa Yehova.