LAYIBULARE YA PA INTANETI ya Watchtower
Watchtower
LAYIBULARE YA PA INTANETI
Chitumbuka
  • BAIBOLO
  • MABUKU
  • MAUNGANO
  • w19 Novembala pp. 14-19
  • Kasi Mukuchipwelelera ‘Chiskango Chinu Chikuru cha Chipulikano’?

Vidiyo palije.

Phepani, pali suzgo linyake.

  • Kasi Mukuchipwelelera ‘Chiskango Chinu Chikuru cha Chipulikano’?
  • Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2019
  • Mitu Yichoko
  • Nkhani Zakuyanako na Iyi
  • MUSANDENGE CHISKANGO CHINU
  • JIVIKILIRANI KU MAUTESI, KWENJERWA MWAKUJUMPHIZGA NA KUGONGOWESKEKA
  • TCHEŴANI KUTEMWESESKA VINTHU VYAKUTHUPI
  • KOLESKANI CHISKANGO CHINU CHA CHIPULIKANO
  • “Vwarani Mahomwa Ghose Gha Ciuta”
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2004
  • Kasi Yehova Wakumuvikilirani Wuli?
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2021
  • Ŵachinyamata—Tchinthani Pakulimbana na Dyabulosi
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2018
  • “Mutisazgireko Chipulikano”
    Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova—2015
Wonani Vinyake
Gongwe la Mulinda Likupharazga Ufumu wa Yehova (Lakusambira)—2019
w19 Novembala pp. 14-19

NKHANI YAKUSAMBIRA 46

Kasi Mukuchipwelelera ‘Chiskango Chinu Chikuru cha Chipulikano’?

“Torani chiskango chikuru cha chipulikano.”—EFE. 6:16.

SUMU 119 Tikwenera Kuŵa na Chipulikano

CHILATO CHA NKHANI IYIa

1-2. (a) Kuyana na Ŵaefeso 6:16, chifukwa wuli tikukhumbikwira “chiskango chikuru cha chipulikano”? (b) Kasi tidumbiskanenge mafumbo wuli?

KASI muli nacho “chiskango chikuru cha chipulikano”? (Ŵazgani Ŵaefeso 6:16.) Tikukayika yayi kuti muli nacho. Nga umo chiskango chikuru chikuvikilira thupi, chipulikano chinu nacho chikumuvikilirani ku nkharo zawakawaka za mu charu ichi nga ni uzaghali, vivulupi, na chilichose icho chikususkana na fundo za Chiuta.

2 Ndipouli, tikukhala mu “mazuŵa ghaumaliro,” ndipo chipulikano chithu chilutilirenge kuyezgeka. (2 Tim. 3:1) Kasi mungasanda wuli chiskango chinu cha chipulikano kuti muwoneseske usange ntchakukhora? Ndipo kasi mungachita wuli kuti chipulikano chinu chilutilire kuŵa chakukhora? Tiyeni tiwone mazgoro gha mafumbo agha.

MUSANDENGE CHISKANGO CHINU

Ŵasilikari mu nyengo yakale ŵakujivikilira na viskango vyawo ku nkhondo; msilikari na wantchito wake ŵakunozga viskango

Para ŵamara kurwa nkhondo ŵasilikari ŵakawoneseskanga kuti ŵanozga chiskango chawo (Wonani ndime 3)

3. Kasi ŵasilikari ŵakachitanga wuli na viskango vyawo, ndipo chifukwa wuli?

3 Mu nyengo yakale, kanandi ŵasilikari ŵakaŵanga na viskango ivyo vikaŵanga na chikumba kuwaro. Ŵasilikari ŵakaviphakanga mafuta viskango kuti chikumba chileke kunangika kweniso kuti tuvisulo tuleke kuchita mlosko. Para msilikari wawona kuti chiskango chake chamba kunangika, wakawoneseskanga kuti wachinozga mwakuti nyengo zose waŵe wakunozgeka kukarwa nkhondo. Kasi chiyelezgero ichi chikukolerana wuli na chipulikano chinu?

4. Chifukwa wuli mukwenera kusanda chiskango chinu cha chipulikano, ndipo mungachita wuli?

4 Nga umo ŵakachitiranga ŵasilikari mu nyengo yakale, namwe nyengo na nyengo mukwenera kusanda na kupwelelera chiskango chinu cha chipulikano mwakuti nyengo zose muŵe ŵakunozgeka kurwa nkhondo. Pakuŵa Ŵakhristu, tikurwa nkhondo yauzimu, ndipo tikwenera kulimbana na mizimu yiheni. (Efe. 6:16) Palije uyo wangamupwelelerani chipulikano chinu. Kasi mungamanya wuli usange ndimwe ŵakunozgeka kutonda viyezgo? Chakwamba, mukwenera kulomba Chiuta kuti wamovwirani. Mukweneraso kugwiliskira ntchito Mazgu gha Chiuta kuti mujiwonenge nga umo Chiuta wakumuwonerani. (Heb. 4:12) Baibolo likuti: “Uthembenge Yehova na mtima wako wose, ungagomezganga pa kapulikiskiro kako yayi.” (Zinth. 3:5, 6) Apo mukughanaghanira lemba ili, ghanaghanirani suzgo ilo mwangukumana nalo mwasonosono ndiposo ivyo mukachita kuti mumalane nalo. Mwachiyelezgero, kasi muli kusanganapo na suzgo la kusoŵa ndalama? Apo mukalimbananga na suzgo linu, kasi mukakumbuka layizgo ilo lili pa Ŵahebere 13:5 ilo likuti: “Nikulekenge yayi napachoko nesi kukutaya munthowa yiliyose”? Kasi layizgo ili likamupani chigomezgo kuti Yehova wamovwiraninge? Para ni nthena, mbwenu vikulongora kuti mukuchipwelelera chipulikano chinu kuŵa chakukhora.

5. Kasi ntchivichi chichitikenge para mungasanda makora chipulikano chinu?

5 Nyengo zinyake mungazizwa ivyo mungasanga para mungasanda makora chipulikano chinu. Mungabowozga vinthu vinyake ivyo mwachitanga makora yayi nyengo yitali kweni mwaŵenecho mwamanyanga yayi. Mwachiyelezgero, musangenge kuti chipulikano chinu chikunangika chifukwa cha mautesi, kwenjerwa mwakujumphizga, na kugongoweskeka. Para ivi vili kumuchitikiranipo, kasi mungavikilira wuli chipulikano chinu kuti chileke kunangikirathu?

JIVIKILIRANI KU MAUTESI, KWENJERWA MWAKUJUMPHIZGA NA KUGONGOWESKEKA

6. Kasi ni viyelezgero wuli ivyo vikulongora kuti nyengo zinyake ntchiwemi waka kwenjerwa?

6 Nyengo zinyake ntchiwemi waka kwenjerwa. Mwachiyelezgero, ntchiwemi waka kwenjerwa umo tingakondweskera Yehova na Yesu. (1 Kor. 7:32) Para tachita kwananga kukuru tikwenjerwa umo tinganozgera ubwezi withu na Chiuta. (Sal. 38:18) Nyengo zinyake tikwenjerwa umo tingakondweskera munyithu wa mu nthengwa, kweniso umo tingapwelelera ŵa mu banja lithu na Ŵakhristu ŵanyithu.—1 Kor. 7:33; 2 Kor. 11:28.

7. Kuyana na Zintharika 29:25, chifukwa wuli tikwenera yayi kopa ŵanthu?

7 Kweni para tikwenjerwa mwakujumphizga, chipulikano chithu chinganangika. Mwachiyelezgero, nyengo zinyake tingenjerwa umo tisangirenge chakurya chakukwana na vyakuvwara. (Mat. 6:31, 32) Ntheura tingamba kupenja chomene vinthu vyakuthupi. Kweniso tingamba kutemwa chomene ndalama. Para tingazomerezga ivi kuti vitichitikire, mbwenu chipulikano chithu mwa Yehova chambenge kulopwa ndipo tingamba kuwelera nyuma mwauzimu. (Mrk. 4:19; 1 Tim. 6:10) Panji tingambaso kwenjerwa chomene na umo ŵanthu ŵanyake ŵakutiwonera. Ntheura tingamba kopa kuti ŵanthu ŵatisekenge panji kutitambuzga m’malo mwakopa Yehova. Kuti tijivikilire, tikwenera kupempha Yehova kuti watipe chipulikano na chikanga kuti tileke kopa ŵanthu.—Ŵazgani Zintharika 29:25; Luka 17:5.

Kaboni wakuzimwiska TV apo mbumba yake yakhala pafupi waka

(Wonani ndime 8)b

8. Kasi tikwenera kuchita wuli para ŵanthu ŵakuyowoya mautesi ghakukhwaskana na Yehova kweniso ŵabali ŵithu?

8 Satana, uyo “ni wiske wa utesi,” wakugwiliskira ntchito ŵanthu ŵake kuti wathandazge mautesi ghakukhwaskana na Yehova kweniso ŵabali na ŵadumbu ŵithu. (Yoh. 8:44) Mwachiyelezgero, ŵakugaluka ŵakuthandazga mautesi kweniso ŵakubendezga fundo zakukhwaskana na gulu la Yehova kwizira pa mawebusayiti, TV, mapulogiramu gha pa wayilesi, manyuzipepara na magazini. Mautesi agha, ngamoza mwa ‘mivi yakugolera’ ya Satana. (Efe. 6:16) Kasi tikwenera kuchita wuli usange munyake wamba kuyowoya mautesi ghanthena agha? Tikwenera kuleka kumutegherezga. Chifukwa wuli? Chifukwa tili na chipulikano mwa Yehova ndipo tikuŵagomezga ŵabali ŵithu. Nakuti unenesko ngwakuti tikuchezga yayi na ŵakugaluka. Kweniso tikususkana nawo yayi pa nkhani yiliyose nanga tingaŵa kuti tikumanya kuti ivyo ŵakuyowoya mbutesi.

9. Kasi chingachitika ntchivichi para tagongowa?

9 Kugongoweskeka. Para tagongowa chipulikano chithu chingalopwa. Nyengo zinyake tikugongowa chifukwa cha masuzgo agho tikusangana nagho. Nangauli tingaghagwentha yayi, kweni tileke kukhalira waka kughanaghanira vya masuzgo agha. Chifukwa para tichitenge nthena, tingaluwa viwemi vyose ivyo Yehova watilayizga. (Chivu. 21:3, 4) Tingagongowa chomene na kulopwa ndipo tingamba kughanaghana kuti tileke waka kuteŵetera Yehova. (Zinth. 24:10) Kweni ivi vileke kuchitikira ise.

10. Kasi mukusambirako vichi ku kalata iyo mudumbu munyake wakalemba?

10 Wonani umo mudumbu munyake ku United States wakuchitira kuti walutilire kuŵa na chipulikano apo wakupwelelera mfumu wake uyo ni mulwari chomene. Mu kalata iyo wakalembera ku likuru lithu, wakati: “Suzgo lithu ndakuŵinyiska mutu ndipo nyengo zinyake tikugongowa, kweni chigomezgo chithu ntchankhongono. Nkhuwonga chomene vyose ivyo Yehova watipa kuti tikhozge chipulikano chithu. Tikukhumbikwira nadi ulongozgi uwu kweniso kukhozgeka. Ukutovwira kuti tilutilire kuteŵetera Yehova na kuzizipizga viyezgo vyakufuma kwa Satana.” Ivyo mudumbu uyu wakayowoya vikutisambizga kuti nase tingalutilira kuteŵetera Yehova nanga tingasangana na vinthu vyakugongoweska. Kumbukani kuti masuzgo agho mukukumana nagho ni viyezgo vyakufuma kwa Satana. Gomezgani kuti Yehova wamupembuzganinge. Ndipo muwongenge chakurya chauzimu icho wakumupani.

Panyengo ya kusopa kwa mbumba, Kaboni mweneyuyu uyu wakukhozga chipulikano cha mbumba yake na Baibolo

Kasi mukupwelelera ‘chiskango chinu chikuru cha chipulikano’? (See paragraph 11)c

11. Kuti timanye usange chipulikano chithu chichali cha nkhongono, kasi tikwenera kujifumba mafumbo wuli?

11 Kasi mukuwona kuti pali vigaŵa vinyake vya chiskango chinu cha chipulikano ivyo mukwenera kuvinozga? Mu myezi yichoko waka iyo yajumpha, kasi muli kugegapo kwenjerwa mwakujumphizga? Kasi muli kukanapo kutegherezga panji kususkana na ŵakugaluka awo ŵakuthandazga mautesi? Kasi mukagongowapo kweni mukatonda? Usange ni nthena, mbwenu chipulikano chinu chichali cha nkhongono. Kweni tikwenera kulutilira kuŵa maso chifukwa Satana wali na vilwero vinandi ivyo wangagwiliskira ntchito kuti walimbane nase. Sono tiyeni tiwone chimoza mwa vilwero ivi.

TCHEŴANI KUTEMWESESKA VINTHU VYAKUTHUPI

12. Kasi chingachitika ntchivichi usange tingamba kwenjerwa chomene na vinthu vyakuthupi?

12 Vinthu vyakuthupi vingapangiska kuti titimbanizgike kweniso chipulikano chithu chingalopwa ndipo tingaleka kuchita vinandi pakuteŵetera Yehova. Mpositole Paulosi wakati: “Palije munthu uyo wakugwira ntchito ya usilikari wakuchitaso malonda mu umoyo uwu, mwakuti wakondweske uyo wakamulemba usilikari.” (2 Tim. 2:4) Nakuti ŵasilikari Ŵachiroma ŵakazomerezgekanga yayi kuchita malonda gha mtundu uliwose. Kasi chikachitikanga ntchivichi para msilikari wandalondezge ulongozgi uwu?

13. Chifukwa wuli msilikari wakwenera yayi kuchita malonda?

13 Tiyelezgere kuti mulenji uliwose gulu la ŵasilikari likunozgekera umo lamulwera nkhondo na malupanga ghawo, kweni mbwe msilikari munyawo palije. Wali mu tawuni ndipo wakutangwanika waka kuguliska vyakurya ku msika. Nausiku, ŵasilikari ŵanyake ŵakutangwanika kuwona vyankhondo vyawo usange vili makora na kunora malupanga ghawo. Kweni msilikari uyu wakutangwanika kunozga vyakurya vyakuti wakaguliske machero ghake. Mulenji wakulondezgapo, mbwe ŵalwani ŵawo ŵaŵawukira mwamabuchi. Kasi pa ŵasilikari aŵa, ni msilikari nju uyo walwenge makora nkhondo na kukondweska bwana wake? Ndipo imwe muŵenge kuti mulipo pa nkhondo iyi, kasi mungatemwa kwimilira pafupi na msilikari nju? Uyo wangunozgekera nkhondo panji uyo watangwanikanga waka kuguliska malonda ku msika?

14. Kasi tikuzirwiska chomene vichi pakuŵa ŵasilikari ŵa Khristu?

14 Nase tili nga mbasilikari ŵawemi. Chakuzirwa chomene kwa ise nkhukondweska Mabwana ghithu, Yehova na Yesu. Ichi ntchakuzirwa chomene kuluska chilichose icho tingasanga mu charu cha Satana ichi. Tikwenera kuwoneseska kuti tili na nyengo na nkhongono kuti titeŵeterenge Yehova na kulutilira kupwelelera chiskango chithu cha chipulikano, kweniso na vyankhondo vithu vyose vyakufuma kwa Chiuta.

15. Kasi Paulosi wali kutichenjezga vichi, ndipo chifukwa wuli?

15 Nyengo zose tikwenera kuŵa maso. Chifukwa wuli? Mpositole Paulosi wakachenjezga kuti “awo ŵakukhumbisiska kuŵa ŵasambazi [ŵapuluskikenge] ku chipulikano.” (1 Tim. 6:9, 10) Mazgu ghakuti “ŵapuluskika ku chipulikano” ghakulongora kuti tingatimbanizgika chifukwa cha kupenja vinthu vyakuthupi ivyo ni vyakukhumbikwa viŵi yayi. Kufuma apo, tingamba kuŵa na “makhumbiro ghanandi ghauzeleza na ghakupweteka.” M’malo mwa kuzomerezga makhumbiro agha kunjira mu mtima withu, tikwenera kukumbuka kuti Satana wakugwiliskira ntchito makhumbiro agha kuti walopweske chipulikano chithu.

16. Kasi mazgu agho ghali pa Mariko 10:17-22, ghangatichiska kuti tijifumbe mafumbo wuli?

16 Tiyelezgere kuti muli na ndalama zinandi mwakuti mungagura chilichose. Kasi para mungagura vinthu ivyo mukukhumba nangauli ni vyakukhumbikwa viŵi yayi ndikuti mwabuda? Yayi. Kweni tighanaghanire mafumbo agha: Kasi tili na nyengo kweniso nkhongono zakugwiliskira ntchito chinthu icho na kuchipwelelera? Kweniso kasi vitipangiskenge kuti tambe kutemwa chomene vinthu vithu vyakuthupi? Kasi kutemwa vinthu vyakuthupi kungatipangiska kuti tichite nga ni munyamata uyo wakatondeka kulondezga Yesu kuti wachite vinandi pakuteŵetera Chiuta? (Ŵazgani Mariko 10:17-22.) Ntheura ntchakuzirwa chomene kuti tileke kukhumba vinandi pa umoyo na kumalira nyengo na nkhongono zithu pakuchita khumbo la Yehova.

KOLESKANI CHISKANGO CHINU CHA CHIPULIKANO

17. Kasi ni vichi ivyo tikwenera yayi kuluwa?

17 Tingaluwanga yayi kuti tili pa nkhondo, ndipo zuŵa lililose tikwenera kuŵa ŵakunozgeka kurwa nkhondo. (Chivu. 12:17) Ŵabali na ŵadumbu ŵithu ŵangatiyeghera yayi chiskango chithu cha chipulikano. Waliyose wakwenera kukoleska yekha chiskango chake cha chipulikano.

18. Chifukwa wuli mu nyengo yakale ŵasilikari ŵakakoleskanga chomene chiskango chawo?

18 Mu nyengo yakale, msilikari ŵakamuchindikanga chomene para ngwachikanga ku nkhondo. Kweni chikaŵanga chakukhozga soni usange msilikari uyu wawera ku nkhondo kwambura chiskango. Wakulemba mbiri munyake Wachiroma zina lake Tacitus wakalemba kuti: “Para msilikari waleka chiskango chake ku nkhondo chikaŵanga chakukhozga soni chomene.” Lekani ŵasilikari ŵakakoleskanga chomene chiskango chawo.

Mudumbu wakuŵazga Baibolo, wakuzgorapo pa maungano, wakupharazga, ndipo wakoleska chiskango chake kuti wajivikilire ku mivi ya Satana

Mudumbu wakukoleska chiskango chake cha chipulikano mwa kuŵazga mazgu gha Chiuta, kusangika pa maungano nyengo zose, kweniso kupharazga nyengo zose (Wonani ndime 19)

19. Kasi tingakoleska wuli chiskango chithu chikuru cha chipulikano?

19 Nase tikukoleska chiskango chithu cha chipulikano para nyengo zose tikwiza ku maungano na kupharazgira ŵanji vya Yehova na Ufumu wake. (Heb. 10:23-25) Kweniso para tikuŵazga Mazgu gha Chiuta zuŵa lililose na kulomba kwa Yehova kuti watovwire kulondezga ulongozgi wake pa vyose ivyo tikuchita. (2 Tim. 3:16, 17) Ntheura paŵavyenge chilwero cha Satana icho chingatipwetekerathu. (Yes. 54:17) “Chiskango [chithu] chikuru cha chipulikano” chitivikilirenge. Titeŵeterenge mwachikanga pamoza na ŵabali na ŵadumbu ŵithu. Tiluskenge pa nkhondo ya zuŵa na zuŵa mwakuti chipulikano chithu chiŵe cha nkhongono. Chakuzirwa chomene ntchakuti tizamuŵa ŵakukondwa kuŵa ku chigaŵa cha Yesu apo wazamutonda Satana na awo ŵakumulondezga.—Chivu. 17:14; 20:10.

KASI TINGACHITA WULI KUTI TILEKE . . .

  • kwenjerwa mwakujumphizga?

  • kugongoweskeka na kujivikilira ku mautesi?

  • kutemwa chomene vinthu vyakuthupi?

SUMU 118 “Mutisazgireko Chipulikano”

a Ŵasilikari ŵakakhumbikwiranga chiskango kuti ŵajivikilire. Chipulikano chithu nacho chili nga ntchiskango. Msilikari wakeneranga kuchipwelelera chiskango chake. Mwakuyana waka, nase tikwenera kupwelelera chipulikano chithu kuti chilutilire kuŵa chakukhora. Nkhani iyi yikulongosora ivyo tingachita kuti ‘chiskango chithu chikuru cha chipulikano’ chilutilire kuŵa chakukhora.

b MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Mbumba ya Ŵakaboni yazimwa TV nyengo yeneyiyo, yati yawona kuti pa TV pali ŵakugaluka awo ŵakuthandazga mautesi ghakukhwaskana na Ŵakaboni ŵa Yehova.

c MAZGU GHAKULONGOSORA CHITHUZI: Pamanyuma, panyengo ya kusopa kwa mbumba, dada wakukhozga chipulikano cha mbumba yake na Baibolo.

    Mabuku gha Chitumbuka (1982-2023)
    Fumani
    Njirani
    • Chitumbuka
    • Tumizgani
    • Ivyo Mukukhumba
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malango
    • Phangano
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Njirani
    Tumizgani