2. Ni mafumbo wuli ghakukhwaskana na kumwa moŵa agho tidumbiskanenge?

² Cawanangwa cikuŵa ciwemi para cagwiliskirika nchito makora. Mwaciyelezgero, uci “nguwemi,” kweni “nkhuwemi cara kurya uci unandi.” (Zintharika 24:13; 25:27) Nangauli kumwa “vinyo licoko” kungaŵa kuwemi waka, kweni kumwa linandi nkhuheni comene. (1 Timote 5:23) Baibolo likucenjezga kuti: “Vinyo ndi muhoyeri [likuzerezeska], cakumwa ca nkhongono cikuwuska zawe, uyo wapuluskika naco walije mahara.” (Zintharika 20:1) Kweni kasi kupuluskika na moŵa cikung’anamuraci?a Kasi kumwa comene cikung’anamuraci? Kasi tingacita wuli mwamahara pa nkhani iyi?

Munthu ‘Wangapuluskika’ Wuli na Moŵa?

3, 4. (a) Nchivici cikulongora kuti Baibolo likukanizga kuloŵera? (b) Kasi nchivici cikulongora kuti munthu waloŵera?

³ Mu nyengo ya Ŵaisrayeli, mwana uyo ni nkharye ndiposo muloŵevu wambura kulapa, wakadinyikanga na malibwe mupaka wafwe. (Duteronome 21:18-21) Mpositole Paulosi wakacenjezga Ŵakhristu kuti: ‘Lekani kwendezgana, usange manyi ndi njani uyo wakucemeka mbali ndi muzaghali, panji wakudokera, panji wakusopa vikozgo, panji wakutuka, panji wakuloŵera, panji wakukwapula; na munthu wa ntheura nanga nkhurya nayo cara.’ Nchakuwonekerathu kuti Malemba ghakukanizga kuloŵera.—1 Ŵakorinte 5:11; 6:9, 10.

⁴ Pakulongosora vimanyikwiro vya kuloŵera, Baibolo likuti: “Ungalaŵiskanga pa vinyo para ndiswesi, para likunyeketa mu nkhombo na kumirwa lipusulipusu. Pamanyuma tilirume nga ndi njoka, na kulasa nga ndi cipiri. Maso ghako tighawone vyakuzizwiska, mtima wako tiuyowoye vyaubendezi.” (Zintharika 23:31-33) Kugubulizga moŵa kukuruma nga ni njoka, kukulwariska munthu, kumuzerezeska, kweniso wangazinduka. Muloŵevu wangawona “vyakuzizwiska” mwa kwamba kuwona vizgetu panji kubwetura. Kweniso, wangajikora yayi kuti waleke kuyowoya vinthu vyambura kwenelera, ivyo munthu wamahara ghake wangayowoya yayi.

5. Kasi kumwa comene moŵa nkhwakofya wuli?

⁵ Wuli usange munyake wakutemwa kumwa moŵa kweni wakucenjera kuti waleke kumwa unandi mwakuti ŵanthu ŵaleke kumanya kuti waloŵera? Ŵanthu ŵanyake nanga ŵangamwa moŵa unandi ŵakumanyikwa viŵi yayi kuti ŵaloŵera. Ndipouli, nkhujipusika kughanaghana kuti nchiwemi kucita nthena. (Yeremiya 17:9) Moŵa ungamba kumunjira pacoko na pacoko, ndipo wangazgoka “muzga wa vinyo.” (Tito 2:3) Pakulongosora umo munthu wangazgokera muloŵevu, mlembi Caroline Knapp wakuti: “Uloŵevu ukwamba pacokopacoko ndipo munthu wakumanya yayi.” Kumwa comene moŵa nchipingo cakofya nadi!

6. Cifukwa wuli munthu wakwenera kujikora kuti waleke kumwa comene moŵa na vyakurya wuwo?

⁶ Wonaniso ico Yesu wakacenjezga: “Mujicenjelere, mzire pakunji mitima yinu yizotope na kudindiŵara, na kuloŵera, na vyenjezgo vya umoyo wuno, ndipo zuŵa lira liti limwizirani na kucirukizga nga ndi nkhoka: cifukwa ntheura ndimo liti lizirenge pa wose awo ŵakukhala pa cisko ca caru cose capasi.” (Luka 21:34, 35) Para munthu wakuzakafika pa kuŵa muloŵevu ndikuti wamba kale kusiwa kuthupi na kuuzimu wuwo. Wuli usange zuŵa la Yehova lingamusanga kuti ndimo waliri?

10. Kasi moŵa ungatimbanizga wuli wongo withu, ndipo ici nchakofya wuli?

¹⁰ Uloŵevu ukupweteka ŵanthu kuthupi pera yayi kweni na kuuzimu wuwo. Baibolo likuti: “Vinyo na vinyo liphya vikutorako umanyi.” (Hoseya 4:11) Moŵa ukutimbanizga wongo. Buku la wupu wa U.S. National Institute on Drug Abuse likuyowoya kuti: “Para munthu wamwa, moŵa ukufuma mu matumbo kuya mu ndopa, ndipo mwaluŵiro ukufika ku wongo. Ukwamba kutimbanizga wongo na kupangiska kuti munthu wazerezeke. Munthu wakwamba kufwatuka comene, ndipo wakujikora viŵi yayi.” Pa nyengo yanthena iyi, nchipusu ‘kupuluka,’ kwamba ving’unu, na kuwira mu viyezgo vinandi.—Zintharika 20:1.