-
Kasi Ufumu wa Chiuta Wambenge Pawuli Kulamulira pa Charu Chapasi?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2020 | Na. 2
-
-
Yesu wakati: “Mtundu uzamuwukirana na mtundu unyake, ufumu na ufumu unyake. Kuzamuŵa vindindindi vikuru, kweniso njara na nthenda zakwambukira mu malo na malo.” (Luka 21:10, 11) Vinthu ivi vikutovwira kumanya kuti “Ufumu wa Chiuta uli pafupi.” Kasi vinthu ivi vikuchitika nadi pa charu chose chapasi? Wonani ukaboni uwu.
-
-
Kasi Ufumu wa Chiuta Wambenge Pawuli Kulamulira pa Charu Chapasi?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2020 | Na. 2
-
-
2. VINDINDINDI
Buku linyake likuti pa chaka pakuchitika vindindindi pafupifupi 100. Ndipo vinandi mwa vindindindi ivi “vikusakaza chomene vinthu.” (Britannica Academic) Ndipo lipoti linyake ku United States likati “kuyana na ivyo vili kulembeka (kwambira cha m’ma 1900), tikukhazga kuti vindindindi vikuruvikuru 16 vichitikenge chaka chilichose.” Ŵanthu ŵanyake ŵakuti pasono vikuwoneka nga kuti vindindindi vikusazgikirasazgikira chifukwa chakuti pali nthowa ziphya zinandi zakumanyira vindindindi. Mulimose umo vingaŵira, kweni fundo njakuti pasono ŵanthu ŵakusuzgika chomene kweniso kufwa chifukwa cha vindindindi kuluska kumanyuma kose.
3. NJARA
Kanandi njara yikuŵako chifukwa cha nkhondo, vimbundi, masuzgo gha vyachuma, kuleka kukolora mwakukwana na vinyake. Lipoti la Wupu wa World Food Programme la 2018 likati: “Pa charu chose chapasi, ŵanthu 821 miliyoni ŵalije chakurya chakukwana ndipo ŵanthu 124 miliyoni pa ŵanthu aŵa, ŵakulwara chifukwa chakusoŵa chakurya.” Chaka chilichose, ŵana pafupi 3.1 miliyoni ŵakufwa na matenda agho ghakwiza chifukwa chakusoŵa chakurya. Mu 2011, pa ŵana 100 ŵaliwose awo ŵakafwanga, 45 ŵakafwanga chifukwa cha njara.
4. MATENDA
Buku la World Health Organization likuti: “Kwambira vyaka vya m’ma 2,000 kwaŵa nthena zakofya chomene zakwambukira. Padera pa kolera, yellow fever, na nthenda zinyake zakale, paliso nthenda zinyake ziphya nga ni SARS, Fuluwenza, MERS, Ebola na Zika.” Nangauli ŵasayansi na madokotala ŵasambira vinandi pa nkhani ya matenda, kweni ŵandasange munkhwala wakuchizgira matenda ghose agha.
-