“Sendererani kwa Ciuta”

“Sendererani kwa Ciuta, ndipo iyo wati wasenderere kwa imwe.”—YAKOBE 4:8.

1, 2. (a) Kasi ŵantu ŵakuti wuli pakuyowoya za Ciuta? (b) Ni urongozgi wuli uwo Yakobe wakayowoya, ndipo cifukwa wuli ukaŵa wakukhumbika?

“CIUTA wali nase.” Mazgu agha ghalembeka pa ndembera za vyaru-na-vyaru na pa mayunifomu wuwo gha ŵasilikari. Ndarama za njawara zinandi zasono nazo ziliso na mazgu ghakuti “Tikugomezga mwa Ciuta.” Ncacilendo yayi kupulika ŵantu ŵakuyowoya kuti Ciuta wali nawo pafupi. Kasi mukuzomerezga yayi kuti kuŵa paubwezi na Ciuta pakukhumbikira vinandi kuruska kuyowoya waka pa mlomo na kulemba?

² Baibolo likurongora kuti ncipusu kuŵa paubwezi na Ciuta. Kweni pakukhumbikira citatata. Nanga Mbakristu ŵakuphakazgika mu nyengo yakale ŵakeneranga kufwilirapo kuti ŵakhozge ubwezi wawo na Yehova Ciuta. Yakobe, mulaŵiliri Wacikristu wakenera kucenjezga ŵanyake cifukwa ca kaghanaghaniro kawo kakuthupi na ukazuzi wa kuuzimu. Urongozgi wake wankongono ukaŵa wakuti: “Sendererani kwa Ciuta, ndipo iyo wati wasenderere kwa imwe.” (Yakobe 4:1-12) Kasi Yakobe wakang’anamurangaci pakuyowoya kuti “sendererani”?

3, 4. (a) Kasi mazgu ghakuti “sendererani kwa Ciuta” ghakwenera kuti ghakaŵakumbuska vici awo ŵakaŵazganga karata ya Yakobe mu nyengo yakale? (b) Cifukwa wuli tingagomezga kuti kusenderera kwa Ciuta nkhwamacitiko?

³ Yakobe wakayowoya lizgu ilo likaŵa lakumanyikwa makora kwa awo ŵakaŵazganga karata yake. Dango la Moses likaŵa na urongozgi wa umo ŵasofi ‘ŵangasendererera pafupi,’ panji kwiza kwa Yehova kuyimira ŵantu ŵake. (Exodus 19:22) Awo ŵakaŵazganga karata ya Yakobe ŵakwenera kuti ŵakakumbuka kuti kusenderera kwa Yehova ncintu ca maseŵera yayi. Yehova wali na ucindami ukuru nkanira pa cilengiwa cose.

⁴ Kweniso, nga ni umo wakayowoyera muntu munyake wamasambiro ghapacanya gha Baibolo, “kuciska uku [kwa pa Yakobe 4:8] kukurongora kuti nkhwamacitiko.” Yakobe wakamanya kuti Yehova kaŵiri-kaŵiri wakucema ŵantu ŵakwananga kuti ŵasenderere kwa Iyo. (2 Midauko 15:2) Sembe ya Yesu yili kujura ntowa yakuruta kwa Yehova na cikanga cose. (Ŵaefeso 3:11, 12) Lero, ntowa yakuti tisenderere kwa Ciuta yajulikira ŵantu ŵanandi. Ipo tingacita wuli kuti tigwiriskire ncito mwaŵi uwu wapadera? Tiyeni tiwone ntowa zitatu izo zingatovwira kuti tisenderere kwa Yehova Ciuta.

Rutilirani ‘Kumumanya’ Ciuta

5, 6. Kasi ciyerezgero ca msepuka Samuel cikurongoraci za ivyo vikusazgikapo pa ‘kumumanya’ Ciuta?

⁵ Pa Yohane 17:3, Yesu wakati: ‘Uwu mbumoyo wa muyirayira, kuti ŵamumanyani imwe, Ciuta mweneco yekha, na Yesu Kristu, mweneuyo mukamutuma.’ Kasi Yesu wakang’anamurangaci apo wakati “ŵamumanyani imwe, Ciuta”? Ŵanandi awo ŵakusanda kayowoyero ŵakuti mazgu gha Cigiriki mu vesi ili ghakusazgapo kucita mwakurutilira mupaka timanyane makora nkanira na munyithu.

⁶ Kumanya Ciuta nkanira dininini kukaŵa kwacilendo yayi mu nyengo ya Yesu. Mwaciyerezgero, mu Malemba gha Cihebere, tikuŵazga kuti apo Samuel wakaŵa msepuka, “wakaŵa wandamumanye Yehova.” (1 Samuel 3:7) Kasi ici cikung’anamura kuti Samuel wakamumanya pacoko Ciuta wake? Yayi. Ŵapapi ŵake na ŵasofi ŵakwenera kuti ŵakamusambizga vinandi. Ndipouli, kuyana na muntu munyake wamasambiro ghapacanya, lizgu la Cihebere mu vesi ili “lingayowoyekera muntu uyo tikumanyana nayo nkanira fikepo.” Samuel wakaŵa wandamumanye dininini Yehova, nga ni umo wakamumanyira nyengo ya muntazi apo wakazakaŵa ncimi ya Yehova. Apo Samuel wakakuranga, wakamba kumanya makora Yehova, kusenderera kwa iyo na kuŵa nayo paubwezi.—1 Samuel 3:19, 20.

7, 8. (a) Cifukwa wuli tikwenera kugongowa yayi na visambizgo vikuru-vikuru vya mu Baibolo? (b) Ni vici vinyake vyakubisika vya mu Mazgu gha Ciuta ivyo tikwenera kuvisambira?

⁷ Kasi mukurutilira kusambira kuti mumanye Yehova mwakuti muŵe nayo paubwezi? Kuti mucite ici, mukwenera ‘kuŵa na khumbo’ la kurya cakurya cauzimu ico Yehova wakupereka. (1 Petros 2:2) Lekani kukhorwa waka na visambizgo vyapacanya-pacanya. Yezgani kusambira vintu vinyake vikuru-vikuru vya mu Baibolo. (Ŵahebere 5:12-14) Kasi mukugongowa na visambizgo ivi, kuviwona nga ni vinonono comene? Usange ni ntena, kumbukani kuti Yehova ni ‘Musambizgi Murara-nkanira.’ (Yesaya 30:20) Wakumanya umo wangasambizgira unenesko ŵantu ŵakwananga. Iyo wamutumbikaninge cifukwa ca citatata cinu kuti mupulikiske ivyo wakumusambizgani.—Salmo 25:4.

⁸ Mwalekeraci kujiwonera mwekha vinyake mwa ‘vintu vya ndimba vya Ciuta’? (1 Ŵakorinte 2:10) Izi kuti ni nkani zambura kunozga yayi nga ni izo zikuyowoyeka na ŵarara ŵa visopo. Ni visambizgo vyakuzirwa, ivyo tikusangamo vintu vyakukondweska vyakukhwaskana na maghanoghano na mtima wa Dada withu wacitemwa. Mwaciyerezgero, sembe ya Yesu, “camucindindi,” na mapangano agho Yehova wacita kuti wavikilire ŵantu ŵake na kukwaniriska khumbo lake, nkani izi na zinyake zinandi ni ziweme na zakukondweska izo tingazisambira.—1 Ŵakorinte 2:7.

9, 10. (a) Cifukwa wuli kujitukumura nkuheni, ndipo ncivici cingatovwira kuŵambara mukhaliro uwu? (b) Kuyana na kumanya Yehova, cifukwa wuli tikwenera kuŵa ŵakujiyuyura?

⁹ Penepapo mukwamba kumanya vyakubisika vinandi vyauzimu, cenjerani na ngozi iyo yingaŵapo—kujitukumura. (1 Ŵakorinte 8:1) Kujitukumura nkuheni cifukwa Ciuta wakunyanyara nako. (Zintharika 16:5; Yakobe 4:6) Kumbukani kuti nangauli muntu wangamanya vinandi, kweni palije cifukwa cakuti wajitukumulire. Mwaciyerezgero, wonani mazgu ghakufuma mu buku ilo likuyowoya za ŵantu umo ŵarutira pantazi pa sayansi, likuti: “Para taŵantu tamba kumanya vinandi, nyengo yeneyiyo tikujimanya kuti tikumanya vicoko. . . . Vilivyose ivyo tasambira ni vicoko waka pakuyaniska na ivyo tindasambire.” Kujiyuyura ndiko kukukhumbika. Kuyana na kumanya Yehova Ciuta, tiri na cifukwa ciweme ca kuŵira ŵakujiyuyura nyengo na nyengo. Cifukwa?

¹⁰ Wonani umo Baibolo likuyowoyera za Yehova. “Maghanoghano ghinu ghali nga ndimba.” (Salmo 92:5) “Umanyi [wa Yehova] ngwambura mpaka.” (Salmo 147:5) “Mahara [gha Yehova] ngambura mapenjeko.” (Yesaya 40:28) ‘Nawo mbucindimba wa usambazi wa [Ciuta], na mahara na kumanya.’ (Ŵaroma 11:33) Inya, tifikengepo yayi kumanya vintu vyose vya Yehova. (Mupharazgi 3:11) Watisambizga vintu vinandi vyakuziziswa, ndipouli, tiriso na vinandi vyambura kuyowoyeka kuti tivimanye na kuvisambira. Kasi ici ncakukondweska yayi, kweniso kutipangiska kuŵa ŵakujiyuyura? Penepapo tikusambira, tiyeni nyengo zose tigwiriskire ncito mahara agha kusenderera kwa Yehova na kovwira ŵanyithu kuti nawo ndimo ŵacitire—kujikwezga pacanya pa ŵanyithu yayi.—Mateyu 23:12; Luka 9:48.

Rongorani Kuti Mukutemwa Yehova

11, 12. (a) Kasi kumanya Yehova kukwenera kutikhwaska wuli? (b) Ncivici cikurongora usange muntu wakutemwa nadi Ciuta?

¹¹ Mpostole Paulos wakaneneska nadi apo wakarongora kukolerana pakati pa kumanya na kutemwa Ciuta. Wakati: “Ici ndico nkuromba, cakuti kutemwa kwinu kuzarire-zarire mu kamanyiro na mu kapatuliro kose.” (Ŵafilipi 1:9) M’malo mwa kutukumuka, unenesko uwo tasambira wakukhwaskana na Yehova na khumbo lake ukwenera kutituma kuti titemwe comene Dada withu wakucanya.

¹² Kuyowoya unenesko, ŵanandi awo ŵakuti ŵakutemwa Ciuta kuti ŵakumutemwa nadi yayi. Ŵangacita vintu vyakujiwoneska nga ŵakumutemwa. Ici cingaŵa ciweme na cakukondweska para kacitiro kawo kakuyana na cimanyisko cakufikapo. Kweni kacitiro kawo pa iko kekha kakung’anamura kuti ŵakutemwa Ciuta yayi. Cifukwa wuli? Wonani umo Mazgu gha Ciuta ghakurongosolera citemwa ici: “Kumutemwa Ciuta nceneici, cakuti tisungirire marango ghake.” (1 Yohane 5:3) Kumutemwa nadi Yehova kukurongoreka mu milimo.

13. Kasi kopa kukwiyiska Ciuta kutovwirenge wuli kuti tirongore kuti tikumutemwa?

¹³ Kopa kukwiyiska Ciuta kutovwirenge kuti timupulikire. Tikumopa Yehova na kumupa ncindi cifukwa cakuti tamumanya makora fikepo, tasambira kuti ngwambura kuyerezgereka mu utuŵa, ucindami, nkongono, mahara, na citemwa. Wofi uwu ngwakukhumbika comene kuti tisenderere kwa iyo. Lemba la Salmo 25:14 likuti: ‘Yehova ni bwezi la awo ŵakumopa.’ Usange tikopa kukwiyiska Dada withu wakutemweka, mbwenu tisendererenge kwa iyo. Inya, kopa Ciuta kutovwirenge kuti tipulikire urongozgi wamahara wa pa Zintharika 3:6 uwo ukuti: “Mu mendero ghako ghose umuzomere iye, ndipo tiwanyoroskenge ntowa zako.” Kasi ici cikung’anamuraci?

14, 15. (a) Ni vici vinyake ivyo tikusanka zuŵa na zuŵa? (b) Kasi tingasanka wuli vyakucita ivyo vingarongora kuti tikopa Ciuta?

¹⁴ Zuŵa na zuŵa mukusanka ivyo mungacita, vikuru na vicoko wuwo. Mwaciyerezgero, kasi mudumbiskanenge vici na awo mukugwira nawo ncito, awo mukusambira nawo sukulu, na awo mukukhala nawo m’muzi? (Luka 6:45) Kasi ncito iyo mwapika mugwirenge mwakulimbikira panji mwaukata? (Ŵakolose 3:23) Kasi mwendezganenge na awo ŵakuleka kutemwa Yehova, panji mukhozgenge ubwezi winu mwa kwendezgana na awo ŵakutemwa vyauzimu? (Zintharika 13:20) Kwali ni mu tuntu tucoko, kasi mucitenge wuli kuti mupharazge Ufumu wa Ciuta? (Mateyu 6:33) Fundo za mu Malemba izo tawona apa usange zirongozgenge ivyo mukucita zuŵa na zuŵa, mbwenu ndikuti mukudangizga Yehova ‘mu mendero ghinu ghose.’

¹⁵ Apa nkani njakuti, cilicose ico tikucita tikwenera kurongozgeka na fundo iyi: ‘Kasi Yehova wakukhumba kuti nicite vici? Ni vyakucita wuli ivyo vingamukondweska?’ (Zintharika 27:11) Kopa Ciuta mu kacitiro aka ni ntowa yiweme yakurongolera kuti tikumutemwa. Wofi uwu utitumenge kuti tiŵe ŵakutowa—mwauzimu, kuthupi, na mu mikhaliro. Kumbukani kuti mu vesi leneliri, ilo Yakobe wakaciska Ŵakristu kuti ‘ŵasenderere kwa Ciuta,’ wakayowoyaso kuti: “Tozgani mawoko ghinu, mwa ŵakwananga; photorani mitima yinu, imwe mwa ŵa mitima yiŵiri.”—Yakobe 4:8.

16. Para tikupereka kwa Yehova, ncivici ico ici cikuleka kung’anamura, kweni ncivici ico tikurongora para tikucita ntena?

¹⁶ Kuyowoya unenesko, pakukhumbikira vinandi kuti tirongore kuti tikutemwa Yehova kuruska kuŵambara waka viheni. Kutemwa Ciuta kukutitumaso kuti ticite ico nciweme. Mwaciyerezgero, kasi tikucitapo vici pa vyawanangwa vyose ivyo Yehova wakutipa? Yakobe wakalemba kuti: ‘Vyawanangwa viweme vyose, na vyawanangwa vyakufiskika vyose, ni vya kucanya, vikufuma ku Wiske wa ungweru.’ (Yakobe 1:17) Mbunenesko kuti Yehova wakusambazga yayi para tikumupa ivyo tiri navyo. Vintu vyose na usambazi wose ngwakhe kale. (Salmo 50:12) Para tikumupa Yehova nyengo yithu na nkongono zithu, ici cikung’anamura kuti wakukhumba kovwirika cara pa ivyo watenge watondekenge kucita. Nanga kungaŵa kuti tamukanira kupharazga makani ghaweme gha Ufumu, iyo wangacitiska malibwe kuyowoya! Cifukwa wuli pera Yehova tikumupa nyengo, cuma na nkongono zithu? Comene-comene ncifukwa cakuti tikumutemwa na mtima withu wose, umoyo, maghanoghano, na nkongono.—Marko 12:29, 30.

17. Ncivici cingatituma kuti timupe Yehova na mtima wose?

¹⁷ Para tikupereka kantu kwa Yehova, tikwenera kucita ici na mtima wose, “cifukwa Ciuta wakutemwa uyo wakupa na kusangwa.” (2 Ŵakorinte 9:7) Fundo iyo yili pa Duteronome 16:17 yingatovwira kuti tiperekenge mwakukondwa. Ipo pakuti: ‘Muntu yose wapereke umo wangamanyira mwakulingana na tumbiko la Yehova Ciuta winu ilo wamupani.’ Para tikughanaghanira za wanangwa uwo Yehova waticitira, tikuwona kuti ni mwaŵi kuti nase timupe mwawanangwa. Kupereka uku kukukondweska mtima wake, nga umo ŵapapi ŵakukondwera para ŵapokera cawanangwa cicoko kufuma ku mwana wawo wakutemweka. Kurongora citemwa cithu mu ntowa iyi kutovwirenge kuti tisenderere kwa Yehova.

Kupanga Ubwezi Kwizira mu Lurombo

18. Cifukwa wuli nciweme kuwona umo malurombo ghithu ghaliri?

¹⁸ Malurombo gha kwatekha ghakutipa mwaŵi uweme nkanira—nyengo yakumuvumbulira Dada withu vya kumtima withu. (Ŵafilipi 4:6) Pakuti lurombo ni ntowa yimoza iyo tingasendererera kwa Ciuta, ipo nciweme kuwona umo malurombo ghithu ghaliri. Kuti ghakwenera kurongora kuti tikumanya kuyowoya yayi, kweni gharongore kuti ghakufuma nadi mu mtima. Kasi tinganyolorera wuli malurombo ghithu?

19, 20. Cifukwa wuli tikwenera kughanaghanirapo danka pambere tindarombe, ndipo ni nkani wuli zakwenelera izo tingaghanaghanirapo?

¹⁹ Tingayezga kughanaghanirapo danka pambere tindambe kuromba. Usange tighanaghanirengepo pambere tindarombe, mbwenu malurombo ghithu ghaŵenge ghakudunjika na gha fundo, ndipo kutovwirenge kuleka kuwerezga-werezga mazgu agho taghazgoŵera agho ghali kale mu mutu. (Zintharika 15:28, 29) Mutepanyake kungaŵa kuweme kughanaghanirapo pa nkani zinyake izo Yesu wakazunura mu lurombo lwake, na kuwona kukolerana kwa nkani izi na mikhaliro yithu. (Mateyu 6:9-13) Mwaciyerezgero, tingajifumba ico tikuwona kuti tingacita kuti khumbo la Yehova licitike pano pasi. Kasi tingamuphalira Yehova kuti tikukhumba kuti watigwiriskire ncito umo wangakhumbira na kupempa wovwiri wake pakucita cilicose ico wangatituma? Kasi tikwenjerwa na vintu vyakuthupi? Ni zakwananga wuli izo tikukhumba kuti watigowokere, ndipo mbanjani awo ise tikukhumba kuti tiŵagowokere? Ni viyezgo wuli ivyo vili nase londo-londo, ndipo kasi tikumanya kuti tikukhumbikira Yehova kuti wativikilire mwaluŵiro?

²⁰ Ndiposo, tingaghanaghanira za awo tikumanya kuti ŵakukhumbikira covwiro ca Yehova. (2 Ŵakorinte 1:11) Ico tikwenera kuruwa yayi ni kuwonga. Para tikughanaghanirapo pa nkani iyi, nadi pano, tiŵenge na vifukwa vya kumuwongera Yehova na kumurumba zuŵa na zuŵa cifukwa ca uweme wake. (Duteronome 8:10; Luka 10:21) Kucita ntena kuliso na uweme—kutovwirenge kuti tiŵe ŵakukondwa na ŵakuwonga mu umoyo wuno.

21. Ni viyerezgero wuli vya mu Malemba ivyo vingatovwira para tikuromba kwa Yehova?

²¹ Kuŵa na sambiro lithu nakoso kunganyolorera malurombo ghithu. Pali malurombo ghaweme nkanira gha ŵanarumi na ŵanakazi ŵakugomezgeka agho ghali mu Mazgu gha Ciuta. Mwaciyerezgero, usange tikuwona kuti panyake tikumanenge na cakumara-mahara ico cingapangiska kutaya umoyo withu panji wa ŵabali ŵithu, tingaŵazga lurombo lwa Yakobe apo mukuru wake Esau wakizanga kuzakakumana nayo. (Genesis 32:9-12) Panyake tingasambira lurombo lwa Themba Asa apo ŵasilikari 1 miliyoni ŵa ku Etiyopiya ŵakiza kuzakarwa nkondo na ŵantu ŵa Ciuta. (2 Midauko 14:11, 12) Usange tiri na cakumara-mahara ico tikuwona kuti cingatukiska zina la Yehova, nciweme kughanaghanirapo lurombo ilo Eliya wakaromba pa wumba wa awo ŵakasopanga ciuta Bala pa Phiri la Karimeli. Lurombo lwa Nehemiya ilo wakaromba cifukwa ca mukhaliro wakucitiska citima uwo ukaŵa mu Yerusalemu, naloso lingatovwira. (1 Mathemba 18:36, 37; Nehemiya 1:4-11) Kuŵazga na kughanaghanira pa malurombo agha kungakhozga cipulikano cithu na kutirongora umo tingamuthulira Yehova ivyo tikwenjerwa.

22. Kasi lemba la mu 2003 ndakuti wuli, ndipo tingajifumba vici kaŵiri-kaŵiri mu cirimika cose ici?

²² Ncakuwonekerathu kuti palije mwaŵi ukuru kuruska kupulikira urongozgi wa Yakobe wakuti “sendererani kwa Ciuta.” (Yakobe 4:8) Tiyeni ticite ici mwa kurutilira kusambira za Ciuta, kurongora kuti tikumutemwa, na kupanga nayo ubwezi kwizira mu malurombo. Mu cirimika cose ca 2003, penepapo tikukumbuka mazgu gha pa Yakobe 4:8 kuŵa lemba la cirimika ici, tiyeni tijifumbe kaŵiri-kaŵiri usange tikusenderera nadi kwa Yehova. Wuli mazgu ghaumaliro gha vesi ili? Kasi Yehova ‘wasendererenge wuli kwa imwe,’ ndipo ni vitumbiko wuli ivyo wamupaninge? Nkani yakurondezgapo yizamuzgora mafumbo agha.

“Iyo Wati Wasenderere kwa Imwe”

“[Ciuta] wali kutali na muntu yose wa ise cara.”—MILIMO 17:27.

1, 2. (a) Para tikulaŵiska mlengalenga wa nyenyezi, ni fumbo wuli ilo tingafumba pakuyowoya za Mlengi? (b) Kasi Baibolo likutisimikizgira wuli kuti ŵantu mbakuzirwa pamaso pa Yehova?

KASI muli kwinuskapo maso nausiku na kuzizwa pakuwona nyenyezi zati waka limbwa-limbwa? Tikuzukuma waka para tawona unandi wa nyenyezi na ukuru wa mlengalenga. Caru capasi nkantu kacoko comene pakuyerezgera na mlengalenga ukuru. Kasi ndikuti Mlengi, “Wapacanyapose mu vyaru vyose” wali kutali comene kwakuti wakupwererako yayi ŵantu, nakuti ŵantu ŵangamusanga yayi?—Salmo 83:18.

² Baibolo likutisimikizgira kuti ŵantu mbakuzirwa pamaso pa Yehova. Mazgu ghake ghakuticiska kuti timupenje, ghakuti: “Wali kutali na muntu yose wa ise cara.” (Milimo 17:27; 1 Midauko 28:9) Inya, usange tisendererenge kwa Ciuta, nayo ndimo wacitirenge. Mwauli? Mazgu gha lemba la cirimika ca 2003 ghakutipa zgoro lakukhorweska ili: “Iyo wati wasenderere kwa imwe.” (Yakobe 4:8) Tiyeni tidumbiskane vyawanangwa vinyake ivyo Yehova wapereka kwa awo ŵali pafupi nayo.

Cawanangwa Cithu Cakufuma kwa Yehova

3. Ncawanangwa wuli ico Yehova wakupereka kwa awo ŵakusenderera kwa iyo?

³ Cakwamba, Yehova wasungira ŵateŵeti ŵake cawanangwa capadera. Nangauli caru ciŵe na mazaza, usambazi, na masambiro, kweni cingapereka yayi cawanangwa ici. Ncawanangwa cithu na cithu, ico Yehova wakupereka kwa awo ŵali pafupi nayo. Kasi ncawanangwa wuli? Mazgu gha Ciuta ghakuzgora kuti: ‘Usange . . . ukutumpuska mazgu ghako kuti uŵenge na umanyi, usange ukughapenja nga ndi siliva na kupenjisiska nga mbusambazi wakubisika; nteura umanyenge kumopa Yehova na kusanga mahara ghakumanyira Ciuta. Pakuti Yehova wakupa vinjeru; mu mlomo wake mukufuma mahara.’ (Zintharika 2:3-6) Aghanaghanani waka, ŵantu ŵakwananga ŵasange “mahara ghakumanyira Ciuta”! Cawanangwa ici—cimanyisko ico cili mu Mazgu gha Ciuta—cikuyerezgereka na ‘usambazi wakubisika.’ Cifukwa wuli?

4, 5. Cifukwa wuli “mahara ghakumanyira Ciuta” ghangayerezgereka na ‘usambazi wakubisika’? Rongosorani.

⁴ Cifukwa cimoza ncakuti, mahara ghakumanyira Ciuta ngakuzirwa nkanira. Yimoza mwa njombe zake ni umoyo wamuyirayira uwo tikulindirira. (Yohane 17:3) Kuŵa na mahara ghakumanyira Ciuta kukukhorweska umoyo withu nanga ni sono. Mwaciyerezgero, cifukwa ca kusambira mwakupwererera Mazgu gha Ciuta, tamanya mazgoro gha mafumbo ghakukhumbika ghakuti: Kasi zina la Ciuta ni njani? (Salmo 83:18) Kasi ŵantu ŵakuŵa wuli para ŵafwa? (Mupharazgi 9:5, 10) Kasi khumbo la Ciuta pa caru capasi na pa ŵantu ndakuti wuli? (Yesaya 45:18) Ndiposo, tamanya umoyo uweme wa kakhaliro weneuwo ni kurondezga urongozgi wamahara wa mu Baibolo. (Yesaya 30:20, 21; 48:17, 18) Pa cifukwa ici, tiri na urongozgi uweme uwo ukutovwira kutonda kwenjerwa kwa umoyo wuno na kurondezga ntowa iyo yingatipa cimwemwe ceneko. Kuruska apo, kusambira Mazgu gha Ciuta kwatipangiska kumanya mikhaliro yakukondweska ya Yehova na kusenderera kwa iyo. Ncivici cinyake cingaŵa cakuzirwa comene kuruska kuŵa paubwezi na Yehova—kufumira mu ‘mahara ghakumanyira iyo’?

⁵ Paliso cifukwa cinyake ico mahara ghakumanyira Ciuta ghangayerezgereka na ‘usambazi wakubisika.’ Nga ni umo usambazi ukusoŵera, mahara agha nagho ngakusoŵa mu caru ici. Pa ŵantu 6 biliyoni awo ŵali mu caru, mbantu 6 miliyoni pera awo mbasopi ŵa Yehova, panji muntu yumoza pa ŵantu 1,000, ndiwo ŵasanga “mahara ghakumanyira Ciuta.” Kuti tipulikiske kuti kumanya unenesko wa Mazgu gha Ciuta ni mwaŵi wakusoŵa, wonani fumbo limoza pera: Ncivici cikucitika para ŵantu ŵafwa? Tikumanya kufuma mu Malemba kuti umoyo ukufwa ndiposo kuti ŵakufwa ŵakumanya kantu yayi. (Ezekiel 18:4) Ndipouli, visopo vinandi vya caru vili na cigomezgo cautesi cakuti kantu kanyake mukati mwa muntu kakukhalirira kamoyo para wafwa. Ncisambizgo cikuru mu visopo vya caru. Cisambizgo ici ncakumanyikwaso na Ŵabuda, Ŵahindu, Ŵasilamu, Ŵajaini, Ŵayuda, Ŵashinto, Ŵasiki na Ŵatao. Aghanaghanani waka—ŵantu mabiliyoni ŵakupusikika na cisambizgo cimoza ici cautesi!

6, 7. (a) Mbanjani awo ŵangasanga “mahara [gheneko] ghakumanyira Ciuta”? (b) Nciyerezgero wuli ico cikurongora kuti Yehova watipa umanyi uwo “ŵa mahara [gha caru]” ŵakutondeka kuwusanga?

⁶ Cifukwa wuli ŵantu ŵanandi ŵandasange “mahara ghakumanyira Ciuta”? Cifukwa ncakuti muntu wangapulikiska makora yayi Mazgu gha Ciuta kwambura wovwiri Wake. Kumbukani kuti mahara agha ncawanangwa. Yehova wakupereka kwa ŵekha awo ŵakunweka kupenja mu Mazgu ghake na mtima waunenesko na wakujiyuyura. Ŵantu ŵantena aŵa ŵangaŵa “ŵa vinjeru vya thupi cara.” (1 Ŵakorinte 1:26) Kuyana na mahara gha caru, ŵanandi ŵa iwo ŵangawoneka “ŵambura kusambira na ŵalemwa.” (Milimo 4:13) Kweni ici ncifukwa yayi. Yehova wakutipa njombe ya ‘mahara ghakumumanyira’ cifukwa ca mikhaliro yiweme iyo wakuwona mwa ise.

⁷ Tiyeni tiwone ciyerezgero ici. Ŵantu ŵanandi ŵa masambiro ghapacanya mu visopo vya kucaru ŵalemba mabuku ghakuru ghakurongosora Baibolo. Mabuku ghawo ghangarongosora mbiri yakale, ng’anamuro la mazgu gha Cihebere na Cigiriki, na vinyake vinandi. Nangauli ŵasambira vinandi, kweni kasi ŵasanga “mahara [gheneko] ghakumanyira Ciuta”? Kasi ŵakumanya makora mutu wa Baibolo, wakuti Yehova ngwakwenerera kuwusa cilengiwa cose kwizira mu Ufumu wakucanya? Kasi ŵakumanya kuti Yehova wali mu Ŵaciuta ŵatatu yayi? Kweni ise tikumanya makora nkani izi. Cifukwa wuli? Yehova watitumbika kuti timanye unenesko uwo ŵanandi “ŵa mahara [gha caru]” ŵakutondeka kuwusanga. (Mateyu 11:25) Inya nadi, Yehova wakupereka njombe kwa awo ŵali pafupi nayo.

“Yehova Wakusunga Wose Awo Ŵakumutemwa”

8, 9. (a) Kasi Davide wakarongosora wuli za njombe iyo Yehova wakupereka kwa awo ŵali pafupi nayo? (b) Cifukwa wuli Ŵakristu ŵaunenesko ŵakukhumbikira civikiliro ca Ciuta?

⁸ Civikiliro, ncawanangwa cinyakeso ico Yehova wakupereka kwa awo ŵali pafupi nayo. Wamasalmo Davide, uyo wakakumana na masuzgo ghambura kuyowoyeka, wakalemba kuti: “Yehova wali pafupi na wose awo ŵakumucema, awo ŵakumucema mu unenesko. Tiwafiske khumbo la awo ŵakumopa, ndipo wakupulika nkuto yawo, wakuŵaponoska. Yehova wakusunga wose awo ŵakumutemwa.” (Salmo 145:18-20) Inya, Yehova wali pafupi na awo ŵakumutemwa ndipo wakukaŵa yayi kucitapo kantu para ŵakukhumba covwiro.

⁹ Cifukwa wuli tikukhumbikira civikiliro ca Ciuta? Padera pa kukweŵeka na kakhaliro ka mu “nyengo zinonono” izi, Satana Dyabulosi, uyo ni murwani Mukuru wa Yehova, wahaŵa comene pakulimbana na Ŵakristu ŵaunenesko. (2 Timote 3:1) Murwani uyu ni mucenjezi comene ndipo wakhuka kuti ‘watimirimitizge.’ (1 Petros 5:8) Satana wakutizikizga, kutiyuzga, na kutitolera mu viyezgo. Wakusangirapo mwaŵi pa ivyo tikughanaghana mu mtima withu. Ico wakukhumba comene ncakuti wakandire pasi cipulikano na kukoma umoyo withu wauzimu. (Civumbuzi 12:12, 17) Pakuti tikwimikana na murwani wankongono, kasi ncakukhwimiska mtima yayi kumanya kuti “Yehova wakusunga wose awo ŵakumutemwa”?

10. (a) Kasi Yehova wakuvikilira wuli ŵantu ŵake? (b) Kasi civikiliro cakuzirwa comene ni ncini, ndipo cifukwa wuli?

¹⁰ Kasi Yehova wakuvikilira wuli ŵantu ŵake? Layizgo lake lakuti watisungilirenge kuti likung’anamura kuti masuzgo ghaticimbirenge yayi mu caru ici, nesi kuti waticitirenge vyakuziziswa. Ndipouli, Yehova wakupereka civikiliro cakuthupi pa gulu lake. Nakuti wazomerezgenge cara napacoko-pose kuti Satana waphyerepo ŵasopi wose ŵaunenesko pa caru capasi! (2 Petros 2:9) Kuruska civikiliro cakuthupi, Yehova wakutivikiliraso mwauzimu. Wakutipa vyose ivyo tikukhumba kuti titonde viyezgo na kuvikilira ubwezi uwo tiri nawo na iyo. Kweni kuruska vyose, kuvikilirika mwauzimu ndiko nkhwakuzirwa nkanira. Cifukwa? Malinga usange tiri paubwezi na Yehova, palije ico cingatikoma muyirayira—nanga yingaŵa nyifwa.—Mateyu 10:28.

11. Ni vintu wuli ivyo Yehova wapereka kuti wavikilire ŵantu ŵake mwauzimu?

¹¹ Yehova wapereka vyawanangwa vinandi ivyo vikuvikilira mwauzimu awo ŵali pafupi nayo. Kwizira mu Mazgu ghake, Baibolo, wakutipa mahara gha umo tingatondera viyezgo vyakupambana-pambana. (Yakobe 1:2-5) Kurondezga urongozgi wa mu Malemba pa iko kwekha ncivikiliro. Mwakusazgirapo, Yehova wakupereka ‘mzimu utuŵa kwa awo ŵakumuromba.’ (Luka 11:13) Mzimu uwu ngwankongono comene kwakuti ungatikhozga kuti titonde ciyezgo cilicose ico cingatiwira. Yehova wakupereka ‘vyawanangwa mu ŵantu’ kwizira mwa Kristu. (Ŵaefeso 4:8) Ŵanarumi aŵa ŵakukhwima mwauzimu ŵakurongora lusungu lwa Yehova pakovwira ŵasopi ŵanyawo.—Yakobe 5:14, 15.

12, 13. (a) Kasi Yehova wakutipa cakurya cauzimu panyengo yakwenerera kwizira mu vici? (b) Kasi mukutipo wuli na ivyo Yehova wakutipa kuti vitiyendere makora mwauzimu?

¹² Yehova wakuperekaso cintu cinyake ico cikutisunga: cakurya cauzimu panyengo yakwenerera. (Mateyu 24:45) Yehova wakutipaso vintu ivyo tikukhumba kwizira mu mabuku, kusazgapo magazini ya Gongwe la Mulinda na Galamukani!, maungano gha mpingo, gha dera na gha cigaŵa. Kasi mungakumbuka apo mukapulika fundo yinyake pa maungano agha iyo yikamutchonthani na kumukhozgani panji kumupembuzgani? Kasi muli kuŵazgapo nkani mu magazini agha na kuwona kuti yikalembekera nkanira imwe?

¹³ Cirwero cimoza ico Satana wakugomezga ni kukhuŵara, kuyowoya unenesko, tose tikukondwa yayi na vyakufumapo vyake. Ciuta wakumanya makora kuti kukhuŵara para kwarutilira kungacepeska kulimbikira kwithu, ndipo kungaticemera masuzgo pa thupi lithu. (Zintharika 24:10) Cifukwa cakuti Satana wakusangirapo mwaŵi para takhuŵara, lekani tikukhumbikira wovwiri. Magazini gha Gongwe la Mulinda na Galamukani! nyengo na nyengo ghakufumiska nkani izo zikutovwira kuti timazge suzgo iyi. Kuyana na nkani yimoza mu magazini agha, mdumbu munyake wakalemba kuti: “Zuŵa lirilose para nkuŵazga nkani iyi, masozi ghakuyoyoka waka. Magazini iyi yikutandala pa bede kuti niwonengepo palipose apo vintu vindanendere makora. Kwizira mu nkani izi, nkuwona kuti woko la Yehova lanivumbatira na kunivikilira.”a Kasi tikuwonga yayi kuti Yehova wakutipa cakurya cauzimu panyengo yakwenerera? Kumbukani kuti ivyo wakutipa kuti vintu vitendere makora mwauzimu, ncirongolero cakuti wali nase pafupi ndipo wakutivikilira.

Yowoyeskanani na Uyo ‘Wakupulika Malurombo’

14, 15. (a) Ncawanangwa wuli ico Yehova wapereka kwa awo ŵali pafupi nayo? (b) Cifukwa wuli kupika wanangwa wa kuyowoyeskana na Yehova mu lurombo ni mwaŵi wapadera nkanira?

¹⁴ Kasi muli kuwonapo kuti ŵantu para mbamazaza kanandi ŵakuyowoyeka yayi na ŵantu awo ŵali pasi pawo? Nanga Yehova ke? Kasi wali patali comene kwakuti walije navyo ncito ivyo ŵantu ŵakumuthulira? Yayi! Lurombo ncawanangwa cinyakeso ico Yehova wapereka kwa awo ŵali pafupi nayo. Kuŵa na wanangwa wa kuyowoyeskana na uyo ‘wakupulika lurombo’ ni mwaŵi wapadera nkanira. (Salmo 65:2) Cifukwa wuli?

¹⁵ Tiyeni tiyerezgere: Bwana murara wa pa kampani yikuru wali na ncito zinandi. Wakusanka vintu ivyo wacitenge iyo yekha na ivyo wagaŵirenge ŵanyake kuti ŵacite. Mwakuyana waka, Fumu ya cilengiwa cose yikusanka vintu ivyo iyo yeneko yicitenge na ivyo yiperekenge ku ŵanyake. Wonani vyose ivyo Yehova wali kugaŵira Mwana wake wakutemweka, Yesu. Mwana wake wapika “mazaza gha kweruzga.” (Yohane 5:27) Ŵangelo ‘ŵakujilambika kwa iyo.’ (1 Petros 3:22) Mzimu utuŵa wa Yehova wuli mu mawoko gha Yesu kuti waugwiriskire ncito kurongozgera ŵasambiri ŵake pano pasi. (Yohane 15:26; 16:7) Lekani Yesu wangayowoya kuti: “Mazaza ghose ghapika kwa ine kucanya na pasi.” (Mateyu 28:18) Ndipouli, pa nkani ya lurombo, Yehova wasanka kuti wapokelerenge yekha. Ndico cifukwa cake Baibolo likutiphalira kuti malurombo ghithu gharutenge kwa Yehova pera mbwenu kwizira mu zina la Yesu.—Salmo 69:13; Yohane 14:6, 13.

16. Cifukwa wuli tingaŵa na cigomezgo cose kuti Yehova wakupulika nadi malurombo ghithu?

¹⁶ Kasi Yehova wakupulika nadi malurombo ghithu? Kuŵenge kuti wakupwererako yayi, mphanyi wakuticiska yayi kuti ‘tifwilirengepo pakuromba’ panji kuti timuthulire katundu withu. (Ŵaroma 12:12; Salmo 55:22; 1 Petros 5:7) Ŵateŵeti ŵakugomezgeka mu nyengo yakale ŵakaŵa na cigomezgo cose kuti Yehova wakupulika malurombo. (1 Yohane 5:14) Wamasalmo Davide wakati: ‘[Yehova] wakupulika mazgu ghane.’ (Salmo 55:17) Ise nase tiri na cifukwa ciweme ca kugomezgera kuti Yehova wali pafupi, ndipo ngwakunozgeka kupulika maghanoghano na madandaulo ghithu.

Yehova Wakuŵapa Njombe Ŵateŵeti Ŵake

17, 18. (a) Kasi Yehova wakuti wuli na uteŵeti wa vilengiwa vyake? (b) Rongosorani umo lemba la Zintharika 19:17 likurongolera kuti Yehova wakuwona milimo yithu yalusungu.

¹⁷ Pakuŵa Fumu ya cilengiwa cose, ucindami wake kuti ukukhwaskika yayi na ivyo ŵantu ŵangacita panji kukana kucita. Ndipouli, Yehova ni Ciuta uyo wakuwonga ivyo ŵantu ŵakucita. Wakuzirwiska—wakukondwa na uteŵeti wa vilengiwa vyake. (Salmo 147:11) Ili ni thumbiko linyake ilo ŵali nalo awo ŵali pafupi na Yehova: wakuŵapa njombe ŵateŵeti ŵake.—Ŵahebere 11:6.

¹⁸ Baibolo likurongora makora kuti Yehova wakuzirwiska ivyo ŵasopi ŵake ŵakucita. Mwaciyerezgero, tikuŵazga kuti: “Mweneuyo wakufwira lusungu mukavu wakubwereka Yehova, ndipo Iye tiwawezgere ceneico wacita.” (Zintharika 19:17) Dango la Moses likarongora makora umo Yehova wakufwira lusungu ŵakavu. (Leviticus 14:21; 19:15) Kasi Yehova wakuti wuli para tikurondezga lusungu lwake na umo tikucitira na ŵakavu? Usange mukupereka ku mukavu, kwambura kulindizga kantu kuti nayo wamupaninge, Yehova wakuwona nga kuti mwamubwereka Iyo. Yehova wakulayizga kuti wawezgenge ngongoli iyi na kumusazgiranipo vitumbiko pacanya. (Zintharika 10:22; Mateyu 6:3, 4; Luka 14:12-14) Inya, para tikulengera lusungu ŵasopi ŵanyithu awo ŵali mu ukavu, mtima wa Yehova ukukondwa nkanira. Ncakukondweska nadi kumanya kuti Dada withu wakucanya wakuwona milimo yithu yalusungu!—Mateyu 5:7.

19. (a) Cifukwa wuli tingagomezga kuti Yehova wakukondwa na ivyo tikucita mu ncito yakupharazga na kupanga ŵasambiri? (b) Kasi Yehova wakupereka wuli njombe pa ivyo tikucita mwakukolerana na Ufumu wake?

¹⁹ Yehova wakuwonga comene cifukwa ca ivyo tikucita comene-comene usange ni vyakukhwaskana na Ufumu wake. Para tikusenderera kwa Yehova, ncintu cakwenerera kugwiriskira ncito nyengo, nkongono, na cuma cithu kuti ticite mwakukwana ncito yakupharazga na kupanga ŵasambiri. (Mateyu 28:19, 20) Nyengo zinyake tingawona nga kuti tikucita vicoko. Cifukwa ca mtima withu wambura urunji, nyengo zinyake tingakayika usange Yehova wakukondwa na ivyo tikucita. (1 Yohane 3:19, 20) Yehova wakuwonga cawanangwa cilicose—kwali ciŵe cicoko wuli—malinga cikuperekeka cifukwa ca citemwa. (Marko 12:41-44) Baibolo likutiphalira kuti: “Ciuta kuti ngwambura urunji cara, kuti waruwe mulimo winu na kutemwa uko mukarongora ku zina lake.” (Ŵahebere 6:10) Inya nadi, Yehova wakukumbuka na kupereka njombe nanga kungaŵa kuti tamucitira uteŵeti ucoko comene wakukhwaskana na Ufumu wake. Padera pa vitumbiko vinandi vyauzimu ivyo wakutipa lero, tikulindirira kuzakagiya mu caru cipya ico cikwiza, apo Yehova wazamujura woko lake na kukhorweska wose awo ŵali pafupi nayo!—Salmo 145:16; 2 Petros 3:13.

20. Mu cirimika cose ca 2003, kasi tingasungilira wuli mazgu gha lemba la cirimika, ndipo kasi paŵenge vitumbiko wuli?

²⁰ Mu cirimika cose ca 2003, tiyeni tijifumbe usange tikufwilirapo kuti tisenderere kwa Dada withu wakucanya. Usange ndimo ticitirenge, timanye kuti nayo wacitengepo kantu nga ni umo wakulayizgira. Nakuti, ‘Ciuta wakuteta cara.’ (Tito 1:2) Usange musendererenge kwa iyo, nayo wasendererenge kwa imwe. (Yakobe 4:8) Cakufumapo cake? Watipenge vitumbiko vinandi comene sono na kulindirira kuzakasenderera kufupi nkanira na Yehova muyirayira swii!

[Mazgu ghamusi]