-
Kasi Chiuta Ni Njani?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2019 | Na. 1
-
-
Kasi Chiuta Ni Njani?
Ŵanthu ŵanandi ŵakuyowoya kuti ŵakugomezga mwa Chiuta. Kweni para mungaŵafumba kuti kasi Chiuta ni njani? ŵamupaninge mazgoro ghakupambanapambana. Ŵanthu ŵanyake ŵakuwona kuti Chiuta ni mweruzgi wankhaza, uyo wakukhalira waka kulanga ŵanthu para ŵabudiska. Ŵanyake ŵakuwona kuti nyengo zose Chiuta ngwachitemwa na wakugowokera nangauli iwo ŵakubudiska. Apo ŵanyake ŵakugomezga kuti Chiuta wali kutali na ise ndipo wakutighanaghanira yayi. Chifukwa chakuti ŵanthu ŵakuyowoya vyakupambana pa nkhani ya Chiuta, ŵanandi ŵakughanaghana kuti ntchambura machitiko kumumanya makora Chiuta.
Kasi ntchakuzirwa kumumanya makora Chiuta? Enya. Para tamumanya makora Chiuta vitovwirenge kumanya chifukwa icho tiliri na umoyo. (Milimo 17:26-28) Apo mukulutilira kusendelera kwa Chiuta, nayo wamutemwaninge chomene na kumovwirani. (Yakobe 4:8) Usange mwamumanya makora Chiuta, muzamusanga umoyo wamuyirayira.—Yohane 17:3.
Kasi mungamumanya wuli Chiuta? Ghanaghanirani za munthu uyo mukumumanya makora, mubwezi winu wapamtima. Kasi ubwezi winu ukamba wuli? Mukwenera kuti mukamba kumanyana mazina, nkharo, ivyo waliyose wakutemwa na ivyo wakutinkha, ivyo mwachita na ivyo waliyose wakukhumba kuchita, na vinyake vinandi. Ivi ndivyo vikamupangiskani kuti mumumanye makora munyinu na kuŵa nayo paubwezi.
Mwakuyana waka, tingamumanya Chiuta mwa kughanaghanirapo mafumbo ghakulondezgapo agha:
KASI CHIUTA ZINA LAKE NI NJANI?
KASI TINGAMULONGOSORA WULI CHIUTA?
KASI CHIUTA WALI KUCHITA VICHI?
KASI CHIUTA WACHITENGE VICHI?
CHIFUKWA WULI NTCHIWEMI KUMUMANYA CHIUTA?
Magazini iyi yimovwiraninge kusanga mazgoro gha mafumbo agha kufuma mu Baibolo. Nkhani izo zili mu magazini iyi, zimovwiraninge kumumanya makora Chiuta kweniso phindu ilo musangenge para mwaŵa nayo paubwezi.
-
-
Kasi Zina la Chiuta Ni Njani?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2019 | Na. 1
-
-
Kasi Zina La Chiuta Ni Njani?
Para mukukhumba kumumanya munthu, kanandi mukumufumba kuti, “Kasi zina lako ndiwe njani?” Usange fumbo ili mungafumba Chiuta, kasi wangazgora wuli?
“Ine ndine Yehova. Ili ndilo zina lane.”—Yesaya 42:8.
Kasi zina ili ndachilendo kwa imwe? Panji lingaŵa lachilendo chifukwa ŵanthu ŵanandi awo ŵakung’anamura Mabaibolo ŵakuwuskamo zina la Chiuta. Kanandi m’malo mwa zina lake ŵakulembapo “FUMU.” Kweni kale apo Baibolo likalembekeranga, zina la Chiuta likasangikangamo mu malo pafupifupi 7,000. Zina la Chiuta likaŵa na vilembo vinayi vya Chihebere, ivyo vikuyanako na YHWH panji JHVH, ndipo mu Chitumbuka tikuti “Yehova.”
Masalimo agho ghakasangika ku Nyanja Yakufwa Pakati pa 30 na 50 C.E., CHIHEBERE
Baibolo ilo wakang’anamura Tyndale 1530, CHINGELEZI
Reina-Valera version 1602, CHISIPANISHI
Union Version 1919, CHITCHAYINIZI
Mu Mabaibolo ghanandi zina la Chiuta likusangika mu Malemba gha Chihebere
CHIFUKWA WULI ZINA LA CHIUTA NDAKUZIRWA?
Chiuta wakuwona kuti zina lake ndakuzirwa. Palije uyo wakamuthya zina Chiuta, wakajithya yekha. Yehova wakati: “Ili ndilo zina lane muyirayira, ndipo ndimo nkhwenera kukumbukikira mu muwiro na muwiro.” (Ekisodo 3:15) Mu Baibolo, zina la Chiuta likusangika mu malo ghanandi kuluska mazina ghake ghavithokozo nga ni Wankhongonozose, Adada, Fumu, panji Chiuta. Likusangikaso mu malo ghanandi kuluska zina lililose la munthu, nga ni Abrahamu, Mozesi, Davide, panji Yesu. Kweniso Yehova wakukhumba kuti ŵanthu ŵalimanye zina lake. Baibolo likuti: “Ŵanthu ŵamanye kuti imwe, mwaŵeneimwe zina linu ni Yehova, ndimwe mwekha Wapachanya Nkhanira pa charu chose chapasi.”—Salimo 83:18.
Zina la Chiuta ndakuzirwa kwa Yesu. Mu lurombo lwa Fumu, Yesu wakasambizga ŵasambiri ŵake kuti ŵaŵeyelerenge Chiuta kuti: “Zina linu lituŵiskike.” (Mateyu 6:9) Yesu nayo wakalomba kwa Chiuta kuti: “Adada, chindikani zina linu.” (Yohane 12:28) Kuchindika zina la Chiuta ndicho chikaŵa chinthu chakuzirwa chomene pa umoyo wa Yesu, lekani wakalomba kuti: “Naŵamanyiska zina linu ndipo nilutilirenge kuŵamanyiska.”—Yohane 17:26.
Zina la Chiuta ndakuzirwa ku ŵanthu awo ŵakumumanya. Ŵanthu ŵa Chiuta mu nyengo yakale ŵakamanyanga kuti zina la Chiuta ndakuzirwa kuti ŵaŵe ŵakuvikilirika kweniso kuti ŵaponoskeke. Baibolo likuti: “Zina la Yehova ntchigongwe chakukhora. Murunji wakuchimbilira kwenekuko na kuvikilirika.” (Zintharika 18:10) “Waliyose uyo wakuchema pa zina la Yehova wazamuponoskeka.” (Joyeli 2:32) Baibolo likulongora kuti awo ŵakuteŵetera Chiuta ŵakwenera kumanyikwa na zina lake. Baibolo likuti: “Pakuti mitundu yose, uliwose ukwenda mu zina la chiuta wake, kweni ise tendenge mu zina la Yehova Chiuta withu muyirayira swii.”—Mika 4:5; Milimo 15:14.
KASI ZINA LA CHIUTA LIKUTIPHALIRA VICHI?
Zina la Chiuta likulongora kuti iyo ngwapadera. Ŵakaswiri ŵanandi ŵakuzomerezga kuti zina lakuti Yehova likung’anamura “Wakuchitiska Kuti Viŵeko.” Yehova Chiuta wakalongosora ng’anamuro la zina lake apo wakaphalira Mozesi kuti: “Niŵenge Icho Nasankha Kuŵa.” (Ekisodo 3:14) Zina la Chiuta likutiphalira kuti iyo ni Mlengi uyo wakupangiska kuti vinthu vyose viŵeko. Kweniso zina lake likulongora kuti Chiuta wangaŵa chilichose icho wakhumba kweniso wangapangiska chilengiwa chake kuŵa icho iyo wakukhumba kuti wafiske khumbo lake. Apo mazina ghavithokozo, ghakulongora udindo, mazaza, panji nkhongono za Chiuta. Ni zina lake pera lakuti Yehova ilo likwimira umo iyo waliri na ivyo wangachita.
Zina la Chiuta likulongora kuti iyo wakutighanaghanira. Ng’anamuro la zina la Chiuta likulongora kuti wakuvitemwa vilengiwa vyake, na ise wuwo taŵanthu. Kweniso, Chiuta watimanyiska zina lake kulongora kuti wakukhumba kuti timumanye makora. Iyo wali kutiphalira zina lake nangauli tikamufumba yayi. Yehova wakukhumba yayi kuti tighanaghanenge waka kuti iyo ni mzimu ndipo wali kutali na ise, kweni wakukhumba kuti timanyenge kuti iyo ngwanadi ndipo ise tingaŵa ŵabwezi ŵake.—Salimo 73:28.
Para tikuzunura zina la Chiuta tikulongora kuti tikumutemwa. Tiyelezgere kuti munthu uyo mukuwona kuti wangaŵa mubwezi winu mwamuphalira kuti wachemenge zinu linu. Kasi mungakondwa para wakukana kuchema zina linu? Ndimo viliriso na Chiuta. Yehova watiphalira zina lake, ndipo wakutiphalira kuti tilizunurenge. Para tikuzunura zina lake, tikulongora kuti tikukhumba kuŵa ŵabwezi ŵake. Iyo wakumanya “awo ŵakughanaghanira” panji kuti awo ŵakuchindika zina lake.—Malaki 3:16.
Chinthu chakwamba chakuzirwa icho tingachita para tikukhumba kumanya Chiuta, nkhumanya zina lake. Kweni tikwenera kulekera penepapa yayi. Tikwenera kumumanya makora Chiuta. Tikwenera kumanya umo iyo waliri.
KASI ZINA LA CHIUTA NI NJANI? Zina la Chiuta ni Yehova. Zina ili likutiphalira kuti iyo ngwapadera chifukwa iyo wakufiska khumbo lake
-
-
Kasi Tingamulongosora Wuli Chiuta?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2019 | Na. 1
-
-
Kasi Tingamulongosora Wuli Chiuta?
Kuti timanyane makora na munthu, tikwenera kumanya nkharo yake ndipo ubwezi withu ukukhora. Mwakuyana waka, para tamumanya makora Yehova waŵenge mubwezi withu. Pa vinthu vinandi ivyo tikumanya pa nkhani ya Chiuta, pali vinayi vyapadera chomene. Iyo ngwankhongono, ngwavinjeru, ni murunji, na wachitemwa.
CHIUTA NGWANKHONGONO
“Awe, Fumu Yikuru Yehova! Wonani, muli kulenga kuchanya na charu chapasi na nkhongono zinu zikuru na woko linu lakunyoloskeka. Palije icho chingamutindikani.”—YEREMIYA 32:17.
Ivyo Chiuta wali kulenga vikulongora kuti ngwankhongono chomene. Mwachiyelezgero, para mungimilira pawaro panyengo iyo kuli zuŵa, kasi mukupulika vichi? Mukupulika kuthukira. Mukupulika chithukivu chifukwa cha nkhongono za Yehova. Kasi zuŵa lili na nkhongono yikuru wuli? Ŵasayansi ŵakuyowoya kuti pakati pa zuŵa, pakotcha madigiri pafupifupi 15,000,000. Pa sekondi yiliyose, zuŵa likufumiska nkhongono zakuyana na kuphulika kwa mabomba ghanyukiliya mamiliyoni ghanandi chomene.
Ndipouli, zuŵa ndichoko chomene pakuyaniska na nyenyezi zinyake izo zili kuchanya. Ŵasayansi ŵakusachizga kuti nyenyezi yinyake yikuru chomene, yakuchemeka UY Scuti, njikuru mwakuti zuŵa linganjiramo pafupifupi 1,700. Para nyenyezi ya UY Scuti yingaŵa apo pali zuŵa, mbwenu yingatora malo agho pali charu chapasi na kujumphilira pulaneti ya Jupiter. Ivyo tawona apa, vikutovwira kupulikiska fundo iyo Yeremiya wakayowoya yakuti Yehova wakalenga kuchanya na charu chapasi na nkhongono zake zikuru.
Kasi Chiuta wakutovwira wuli na nkhongono zake? Umoyo withu ukuthemba pa vinthu ivyo Chiuta wali kulenga nga ni zuŵa na vinthu vinyake ivyo vili pa charu chapasi. Kweniso Chiuta wakovwira munthu waliyose na nkhongono zake. Munthowa wuli? Kale, Chiuta wakamupa nkhongono Yesu kuti wachitire minthondwe. Baibolo likuti: “Ŵachibulumutira ŵakuwona, ŵakupendera ŵakwenda, ŵavyoni ŵakutozgeka, ŵakumangwa makutu ŵakupulika, ŵakufwa ŵakuwuskika.” (Mateyu 11:5) Mazuŵa ghano ke? Baibolo likuti: “Wakuŵapa nkhongono ŵakuvuka. Awo ŵakugomezga Yehova ŵaŵengeso na nkhongono.” (Yesaya 40:29, 31) Chiuta wangatipa nkhongono “zakuluska zakawiro” kuti tizizipizge na kulimbana na masuzgo panji viyezgo. (2 Ŵakorinte 4:7) Kasi mukuwona kuti ntchiwemi kuŵa pafupi na Chiuta uyo wakutovwira na nkhongono zake chifukwa cha chitemwa?
CHIUTA NGWAVINJERU
“A Yehova, nawo mbunandi wa milimo yinu! Muli kuyipanga yose mu vinjeru.”—SALIMO 104:24.
Para tikughanaghanira vinthu ivyo Chiuta wali kupanga, tikuzizwa chomene na vinjeru vyake. Ŵasayansi ŵakubekera ku ivyo Yehova wali kulenga kuti ŵapange vinthu kweniso kuti ŵasazgireko maluso pakupanga vinthu. Ivi vikuŵawovwira pakupanga tunthu tuchokotuchoko panji vikuruvikuru nga ni ndege.
Jiso la munthu lili kupangika mwakuzizwiska chomene
Vinjeru vya Chiuta vikuwonekera makora chomene pakuwona umo thupi la munthu lili kupangikira. Ghanaghanirani umo mwana wakupangikira. Vyose vikwamba na selo limoza ilo likupangika para wanalume wakumana na sumbi la mwanakazi. Selo ili likuŵa na vyose ivyo vikukhumbikwa kuti mwana wapangike. Selo ili likugaŵikana na kuŵa maselo ghanandi ghakukozgana. Kweni para pajumpha nyengo yichoko waka, maselo agha ghakupangaso maselo ghanyake ghakupambanapambana nga ni maselo gha ndopa, misipa, na maselo gha viwangwa. Pamanyuma viŵaro vikupangika na kwamba kugwira ntchito. Mu myezi 9 pera, selo limoza lira wakuŵa mwana wakukwana uyo nayo wakuŵa na maselo mabiliyoni ghanandi. Ivi vikulongora kuti Chiuta ngwavinjeru chomene ndipo ŵanthu ŵanandi ŵakuzomerezga ivyo mulembi munyake wa Baibolo wakayowoya. Iyo wakati: “Nkhumulumbani chifukwa mu nthowa yakofya nili kupangika mwakuzizwiska.”—Salimo 139:14.
Kasi Chiuta wakutovwira wuli na vinjeru vyake? Mlengi withu wakumanya ivyo tikukhumbikwira kuti tiŵe ŵakukondwa. Pakuti iyo ngwavinjeru chomene kweniso wakumanya vinandi, wali kutipa Mazgu ghake Baibolo umo muli ulongozgi wavinjeru. Chiyelezgero chimoza ni ichi: “Lutilirani . . . kugowokerana na mtima wose.” (Ŵakolose 3:13) Kasi ulongozgi uwu ngwakovwira? Enya. Madokotala ghawona kuti para munthu wakugowoka wakugona tulo tuwemi kweniso suzgo la BP likuchepako. Kweniso para wakugowoka ni viŵi yayi kusuzgika maghanoghano panji kulwara matenda ghanyake. Chiuta wali nga ni mubwezi wavinjeru uyo wakuleka yayi kutovwira na kutipa ulongozgi wakovwira. (2 Timote 3:16, 17) Kasi mungatemwa yayi kuŵa na mubwezi wanthena?
CHIUTA NI MURUNJI
“Yehova wakutemwa urunji.”—SALIMO 37:28.
Nyengo zose Chiuta wakuchita icho ntchiwemi. Baibolo likuti: “Chiuta waunenesko wangachita uheni chara, Wankhongonozose wangachita kwananga chara!” (Yobu 34:10) Yehova wakweruzga makora, nga umo wamasalimo wakalongosolera kuti: “Mweruzgenge ŵanthu mwakunyoloka.” (Salimo 67:4) Chifukwa chakuti “Yehova wakuwona mu mtima,” wangapusikika yayi ndipo nyengo zose wakutemwa unenesko na kweruzga mwaurunji. (1 Samuyeli 16:7) Kweniso Chiuta wakuwona vinthu vyambura urunji vyose na vimbundi ivyo vikuchitika pa charu chapasi, ndipo walayizga kuti sonosono apa “ŵaheni ŵadumulikenge mu charu chapasi.”—Zintharika 2:22.
Ndipouli, Chiuta ni mweruzgi wankhaza yayi uyo wakukhumba waka kulanga ŵanthu. Wakulongora lusungu usange ntchakwenelera. Baibolo likuti: “Yehova ngwalusungu na wachiwuravi.” Wakugowokera ŵakwananga para ŵapera kufumira pasi pamtima. Uwu mburunji nadi, asi nthe?—Salimo 103:8; 2 Petrosi 3:9.
Kasi Chiuta wakutovwira wuli na urunji wake? Mpositole Petrosi wakati: “Chiuta wakutemwera yayi. Kweni wakupokelera munthu wa mtundu uliwose uyo wakumopa na kuchita urunji.” (Milimo 10:34, 35) Tikupindura na urunji wa Chiuta chifukwa wakuchita vinthu mwambura kutemwera. Munthu waliyose wangaŵa mubwezi wa Chiuta. Iyo wakutemwera munthu chifukwa cha mtundu yayi panji chiyowoyero, panji masambiro, panji usambazi.
Chiuta wakutemwera munthu chifukwa cha mtundu yayi panji chiyowoyero, panji masambiro, panji usambazi
Chiuta wali kutipa njuŵi chifukwa wakukhumba kutovwira na urunji wake. Malemba ghakulongosora kuti njuŵi ni dango ilo lili ‘kulembeka mu mitima yithu ilo likuchitira ukaboni’ kuti nkharo yithu njiwemi panji njiheni. (Ŵaroma 2:15) Kasi njuŵi yikutovwira wuli? Para tayisambizga makora yingatovwira kuti tikane vinthu viheni. Para tananga, njuŵi yithu yingatovwira kuti tipere na kusintha nkharo yithu. Nadi, para tapulikiska urunji wa Chiuta tikuchita nga ndiyo na kuŵa nayo pafupi.
CHIUTA NTCHITEMWA
“Chiuta ntchitemwa.”—1 YOHANE 4:8.
Chiuta wali na nkhongono, vinjeru, kweniso ni murunji. Kweni Baibolo likuyowoyapo yayi kuti Chiuta ni nkhongono, vinjeru, panji urunji. Likuti Chiuta ntchitemwa. Chifukwa wuli? Chifukwa nkhongono ndizo Chiuta wakuchitira vinthu ndipo wakuchita vyose kuyana na urunji na vinjeru vyake. Kweni chitemwa ndicho chikumutuma Yehova kuti wachite vinthu, ndipo vyose wakuchita mwachitemwa.
Nangauli Yehova wakusoŵa kanthu yayi, kweni chitemwa ndicho chikamutuma kuti walenge vilengiwa vyamahara vya kuchanya na pacharu chapasi ndipo wakuviwovwira chifukwa wakuvitemwa. Wakujighanaghanira yekha yayi, lekani wakalenga charu chapasi chiwemi kuti ŵanthu ŵakhalengepo. Kweniso Chiuta wakulutilira kutemwa ŵanthu wose lekani ‘wakufumiskira dazi pa ŵanthu ŵaheni na ŵawemi. Ndipo wakulokweska vula pa ŵanthu ŵarunji na ŵambura urunji.’—Mateyu 5:45.
Kweniso, “Yehova ngwachitemwa chomene ndiposo ngwalusungu.” (Yakobe 5:11) Wakutemwa ŵanthu awo ŵakuyezgayezga kuti ŵamumanye na kuŵa nayo paubwezi. Chiuta wakuŵamanya waliyose payekha. Baibolo likuti iyo “wakumupwelelerani.”—1 Petrosi 5:7.
Kasi Chiuta wakutovwira wuli na chitemwa chake? Zuŵa likutikondweska para likunjira chifukwa likutowa chomene. Tikukondwa para tikupulika mwana wakuseka. Tikukondwa para tikukolerana na ŵabali ŵithu. Vinthu ivi vingawoneka nga ni vyambura kuzirwa kweni vikupangiska kuti umoyo unozgenge.
Pali nthowa yinyake iyo Chiuta wakulongoleraso kuti wakutitemwa. Nthowa iyi ni lurombo. Baibolo likuti: “Lekani kwenjerwa na chinthu chilichose, kweni mu vinthu vyose, mu lurombo na maŵeyelero pamoza na kuwonga, madandawuro ghinu ghamanyikwe kwa Chiuta.” Yehova ni mupapi wachitemwa, ndipo wakukhumba kuti timuphalirenge para vyatisuzga. Pakuti iyo ngwachitemwa, watilayizga kuti watipenge “mtende wa Chiuta uwo ukuluska maghanoghano ghose.”—Ŵafilipi 4:6, 7.
Mu nkhani iyi tawona kuti Chiuta ngwankhongono, ngwavinjeru, ni murunji na wachitemwa. Kasi ivi vyamovwirani kumumanya makora Chiuta? Kuti mulutilire kumumanya makora Chiuta, tikumupemphani kuti musambire ivyo Chiuta wachita na ivyo wazamuchita munthazi.
KASI TINGAMULONGOSORA WULI CHIUTA? Yehova ngwankhongono chomene, ngwavinjeru, kweniso wakuchita vinthu mwaurunji kuluska waliyose. Kweni chikuru chomene ntchakuti ngwachitemwa
-
-
Kasi Chiuta Wali Kuchita Vichi?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2019 | Na. 1
-
-
Kasi Chiuta Wali Kuchita Vichi?
Para mukukhumba kumumanya makora munthu ntchiwemi kumanya dankha vinthu ivyo wali kuchita na ivyo wajumphamo. Mwakuyana waka kuti mumumanye makora Chiuta mukwenera kumanya dankha ivyo wachita. Para mwachita nthena, muwonenge kuti ivyo Chiuta wakachita kumanyuma vikutovwira sono kweniso vikutipa mwaŵi wakuti tizakasange umoyo wamuyirayira.
CHIUTA NDIYO WALI KULENGA VINTHU VYOSE KUTI VITOVWIRE
Yehova Chiuta ni Mlengi Mukuru, ndipo “makhaliro ghake ghambura kuwoneka, agho ni nkhongono yake yamuyirayira na Uchiuta wake, ghakuwoneka makora chomene chifukwa ghakumanyikwa kwizira mu vinthu ivyo wali kulenga.” (Ŵaroma 1:20) Baibolo likuti: “Iyo ndiyo wakapanga charu chapasi na nkhongono zake, ndiyo wakakhozga charu na vinjeru vyake, na kutandazga machanya na umanyi wake.” (Yeremiya 10:12) Chilengiwa chikulongoraso kuti Chiuta wakutitemwa.
Yehova wali kutilenga mwapadera chomene. Iyo wali kutilenga ‘mu chikozgo chake.’ (Genizesi 1:27) Ichi chikung’anamura kuti wali kutilenga munthowa yakuti timuyezgenge. Wali kutilenga na khumbo lakuti timumanye panji kuti tipulikiskenge fundo zake na mikhaliro yake. Para tikuyezgayezga kulondezga fundo za Yehova, tikuŵa ŵakukondwa ndipo vinthu vikwenda makora. Kweniso wali kutipa mwaŵi wakuti tingaŵa ŵabwezi ŵake.
Charu chapasi na vinthu ivyo vilimo vikulongora kuti Chiuta wakutitemwa. Mpositole Paulosi wakalemba kuti, “nyengo zose [Chiuta] wakuchita vinthu viwemi, ndipo uwu mbukaboni wakuti iyo waliko. [Wakutipa] vula kufuma kuchanya na nyengo za vipambi, [wakutipa] vyakurya na kuzuzga mitima [yithu] na chimwemwe.” (Milimo 14:17) Chiuta wakutipa vinandi kuluska ivyo tikukhumbikwira. Wali kutipa vinthu vinandi vyakupambanapambana kuti tikondwenge. Vyose ivi vikulongora kuti pali vinandi ivyo Chiuta wakukhumba kutichitira.
Yehova wakalenga charu chapasi kuti ŵanthu ŵakhalengepo kwamuyirayira. Baibolo likuti: “Charu chapasi wali kuchipeleka ku ŵana ŵa ŵanthu,” ndipo iyo “wakachilenga waka yayi, kweni wakachipanga kuti ŵanthu ŵakhalengemo.” (Salimo 115:16; Yesaya 45:18) Ŵanthu wuli ndipo kwa utali wuli? Baibolo likuti: “Ŵarunji ŵazamuhara charu chapasi, ndipo ŵazamukhala mwenemumo muyirayira.”—Salimo 37:29.
Yehova wakalenga mwanalume na mwanakazi wakwamba, Adamu na Eva, na kuŵaŵika mu munda wa Edeni kuti ‘ŵawulimenge na kuwupwelelera.’ (Genizesi 2:8, 15) Chiuta wakaŵapa ntchito ziŵiri, wakati: “Babanani, mwandane muzuzge charu chapasi na kuchithereska.” (Genizesi 1:28) Adamu na Eva ŵakaŵa na mwaŵi wakuti ŵakhale kwamuyirayira pa charu chapasi. Chachitima ntchakuti, ŵakasankha kuleka kupulikira Chiuta. Iwo ŵakataya mwaŵi wakuŵa pakati pa “ŵarunji” na kukhala pa charu chapasi kwamuyirayira. Ndipouli, khumbo la Yehova ili likasintha yayi chifukwa cha ivyo ŵakachita. Kweni tiyeni tiwone chinthu chinyake icho Chiuta wali kuchita.
CHIUTA WALI KUTIPA BAIBOLO
Baibolo likuchemekaso kuti Mazgu gha Chiuta. Chifukwa wuli Yehova wali kutipa Baibolo? Chifukwa chikuru ntchakuti timumanye makora. (Zintharika 2:1-5) Baibolo likuzgora mafumbo ghose yayi ghakukhwaskana na Chiuta, ndipo palije buku linyake ilo lingazgora. (Mupharazgi 3:11) Kweni vyose ivyo vili mu Baibolo vikutovwira kuti timumanye Chiuta. Chifukwa cha umo Chiuta wakuchitira vinthu na taŵanthu, tikumanya umo iyo waliri. Tikumanya ŵanthu awo iyo wakuŵatemwa na awo wakutinkha. (Salimo 15:1-5) Tikumanyaso usange wakukondwa na umo tikusopera, nkharo yithu, kweniso umo tikuwonera vinthu vyakuthupi. Ivyo Mwana wa Chiuta, Yesu Khristu wakayowoyanga na kuchita navyo vikulongora makora umo Yehova waliri.—Yohane 14:9.
Chifukwa chinyake icho Yehova wali kutipira Baibolo ntchakuti timanye ivyo tingachita kuti tiŵe ŵakukondwa. Mu Baibolo, Yehova wakutiphalira umo tingaŵira ŵakukondwa mu banja, umo tingaŵira ŵakukhorwa, kweniso umo tingachitira para tikwenjerwa. Nga umo talongosolera kale mu magazini iyi, Baibolo likuzgora mafumbo ghakuzirwa nga ghakuti: Chifukwa wuli pali masuzgo ghanandi? Kasi ntchivichi chizamuchitika munthazi? Baibolo likutiphaliraso ivyo Chiuta wali kuchita kuti wafiske khumbo lake.
Baibolo ni buku lapadera chomene ilo ni Chiuta pera wangatipa. Likatora vyaka vyakujumpha 1,600 kuti lilembeke ndipo ŵanthu 40 ndiwo ŵakalemba, kweni ndakukolerana chifukwa mweneko wa Baibolo ni Chiuta. (2 Timote 3:16) Baibolo lavikilirika kwa vyaka vinandi chomene kuti uthenga wake uleke kusintha. Kweni ndimo vikuŵira yayi na mabuku ghanyake. Kweniso Baibolo lichalipo nangauli ŵanyake ŵakayezgayezga kuti lileke kung’anamulika, kuthandazgika, kweniso kuti ŵanthu ŵaleke kuliŵazga. Mazuŵa ghano, Baibolo lang’anamurika ndipo likusangika chomene kuluska buku lililose. Pakuti Baibolo lichali kusangika, mbukaboni wakuti “mazgu gha Chiuta withu ghakukhalilira muyirayira.”—Yesaya 40:8.
CHIUTA WANDASINTHE KHUMBO LAKE
Chiuta wawoneseskenge kuti khumbo lake lifiskike. Nga umo tanguyowoyera pakwamba, khumbo la Chiuta likaŵa lakuti ŵanthu ŵakhale pa charu chapasi kwamuyirayira. Kweni chifukwa chakuti Adamu wakasankha kuleka kupulikira Chiuta ndipo pamanyuma wakananga, wakataya mwaŵi wakukhala kwamuyirayira pamoza na ŵana ŵake. Baibolo likuti: “Kwananga kukanjira mu charu na munthu yumoza ndipo nyifwa yikiza chifukwa cha kwananga. Ntheura nyifwa yikathandazgikira ku ŵanthu wose chifukwa wose ŵakananga.” (Ŵaroma 5:12) Adamu wakati wananga vikawoneka nga khumbo la Chiuta latondeka. Kasi Yehova wakachita wuli?
Yehova wakachita vinthu mwakukolerana na umo waliri. Wakeruzga Adamu na Eva kuyana na ivyo ŵakachita, kweni wakalongora chitemwa ku ŵana ŵake. Pakuti ngwavinjeru, Yehova wakawona ivyo wangachita pa nkhani iyi, ndipo mwaluŵiro wakayowoya nthowa iyo wangamazgira suzgo. (Genizesi 3:15) Nthowa yakuwuskirapo kwananga na nyifwa, yikapelekeka kwizira mwa Mwana wa Chiuta, Yesu Khristu. Kasi vikenda wuli?
Kuti Yehova wawombore ŵanthu ku kwananga, wakatuma Yesu pa charu chapasi kuti wasambizge ŵanthu umo ŵangasangira umoyo wamuyirayira na “kupeleka umoyo wake kuŵa chiwombolero cha ŵanandi.”a (Mateyu 20:28; Yohane 14:6) Yesu wakaŵa wakwenelera kupeleka sembe chifukwa wakaŵa munthu murunji nga ni Adamu pambere wandanange. Kweni mwakupambana na Adamu, Yesu wakalutilira kupulikira Chiuta m’paka nyifwa. Pakuti Yesu wakeneranga yayi kufwa, lekani Yehova wakamuwuska kuti wawelereso kuchanya. Yesu wakachita ivyo Adamu wakatondeka ndipo wakaŵapa mwaŵi ŵanthu awo ŵakupulikira kuti ŵazakakhale kwamuyirayira. Baibolo likuti: “Ŵanandi ŵakaŵa ŵakwananga chifukwa cha kuleka kupulikira kwa munthu yumoza, mwakuyana waka, ŵanandi ŵaŵenge ŵarunji chifukwa cha kupulikira kwa munthu yumoza.” (Ŵaroma 5:19) Chifukwa cha sembe ya Yesu, Chiuta wafiskenge khumbo lake lakuti ŵanthu ŵakhale pa charu chapasi kwamuyirayira.
Tikumanya vinandi vya Yehova para tawona umo wakachitira na masuzgo agho ghali kwiza chifukwa cha kuleka kupulikira kwa Adamu. Apa tikuwona kuti palije icho chingatondeska Yehova kumalizga icho wayamba kuchita. Mazgu agho wayowoya ‘ghakuchitika’ nadi. (Yesaya 55:11) Kweniso tikumanya kuti Yehova wakutitemwa chomene. Baibolo likuti: “Chitemwa cha Chiuta chikawoneka kwa ise mu nthowa iyi, Chiuta wakatuma Mwana wake wapadera mu charu, mwakuti tisange umoyo kwizira mwa iyo. Chitemwa chili nthena, ise tikamutemwa Chiuta yayi, kweni iyo ndiyo wakatitemwa na kutuma Mwana wake kuŵa sembe yakuphepiskira zakwananga zithu.”—1 Yohane 4:9, 10.
Chiuta “wakakanilira yayi Mwana wake, kweni wakamupeleka chifukwa cha ise tose,” ntheura tikugomezga kuti Chiuta watipengeso “vinthu vinyake vyose mwalusungu” ivyo wali kutilayizga. (Ŵaroma 8:32) Kasi Chiuta wali kutilayizga vichi? Ŵerengani nkhani yakulondezgapo.
KASI CHIUTA WALI KUCHITA VICHI? Yehova wakalenga ŵanthu kuti ŵakhalenge pa charu chapasi kwamuyirayira. Wali kutipa Baibolo kuti timumanye makora. Kwizira mwa Yesu Khristu, Yehova wakapeleka sembe yakuwombora, ndipo sembe mbukaboni wakuti khumbo la Yehova lifiskikenge nadi
a Kuti mumanye vinandi vyakukhwaskana na sembe yakuwombora, wonani sambiro 27 mu buku la Mungakondwa na Umoyo Kwamuyirayira! la Ŵakaboni ŵa Yehova ndipo likusangikaso pa www.pr418.com.
-
-
Kasi Chiuta Wachitenge Vichi?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2019 | Na. 1
-
-
Kasi Chiuta Wachitenge Vichi?
Para vyamusuzgani mukugomezga kuti mubwezi winu wamovwiraninge. Chifukwa cha maghanoghano agha, ŵanthu ŵanyake ŵakuyowoya kuti Chiuta ni mubwezi muwemi yayi chifukwa ŵakuwona kuti wakuŵawovwira yayi para ŵasuzgika. Kweni unenesko ngwakuti Chiuta wachita vinandi ivyo vikutovwira. Kweniso wachitengepo kanthu kuti wawuskepo masuzgo ghose agho tikusangana nagho. Kasi Chiuta wachitenge vichi?
WAWUSKENGEPO MASUZGO GHOSE
Chiuta wawuskengepo viheni vyose na uyo wakambiska. Baibolo likutiphalira uyo wakambiska suzgo, likuti: “Charu chose chikugona mu nkhongono za muheni.” (1 Yohane 5:19) “Muheni” uyu ni uyo Yesu wakamuchema kuti “fumu ya charu ichi,” uyo ni Satana Dyabulosi. (Yohane 12:31) Masuzgo agho tikusangana nagho wakambiska ni Satana. Kasi Chiuta wachitenge vichi?
Sonosono apa, Yehova Chiuta watumenge Mwana wake, Yesu Khristu kuti “waparanye Dyabulosi, uyo wakwiziska nyifwa.” (Ŵahebere 2:14; 1 Yohane 3:8) Baibolo likulongora kuti Dyabulosi nayo wakumanya kuti “wali na nyengo yifupi,” ndipo waparanyikenge. (Chivumbuzi 12:12) Chiuta wawuskengepo viheni vyose na awo ŵakuvichita.—Salimo 37:9; Zintharika 2:22.
CHARU CHAPASI CHIZAMUŴA PARADISO
Mlengi withu wazamuwuskapo masuzgo ghose pa charu chapasi, kufiska khumbo lake ilo wakaŵa nalo pakwamba lakuti pa charu chapasi pakhalenge ŵanthu ŵarunji kwamuyirayira. Kasi vinthu vizamuŵa wuli?
Mtende wambura kumara na chivikiliro. “Ŵakuzika ŵazamuhara charu chapasi, ŵazamukondwa chomene na mtende ukuru.”—Salimo 37:11.
Chakurya chinandi kweniso chiwemi. “Muzamuŵa vyakurya vinandi mu charu. Vizamuŵa na pachanya pa mapiri.”—Salimo 72:16.
Nyumba ziwemi na ntchito yiwemi. “Ŵazamuzenga nyumba na kukhalamo, ndipo ŵazamupanda minda ya mpheska na kurya vipambi vyake. . . . Ŵakusoleka ŵane ŵazamusangwa fikepo na mulimo wa mawoko ghawo.”—Yesaya 65:21, 22.
Kasi mukudokera kuzakaŵamo mu charu ichi? Sonosono apa, ndimo umoyo uzamuŵira kwa waliyose.
KUZAMUŴAVYA MATENDA NA NYIFWA
Mazuŵa ghano waliyose wangalwara na kufwa. Kweni ivi vilutilirenge yayi, kunthazi kuzamuŵavya. Sonosono apa, Chiuta wawovwirenge ŵanthu na sembe ya Yesu kuti “waliyose uyo wakupulikana mwa iyo waleke kuparanyika kweni waŵenge na umoyo wamuyirayira.” (Yohane 3:16) Kasi pazamuŵa uwemi wuli?
Kuzamuŵavya matenda. “Pazamuŵavya munthu wakukhala mu charu uyo wazamuti: ‘Nalwara.’ Ŵanthu awo ŵakukhala mu charu icho ŵazamugowokereka ubudi wawo.”—Yesaya 33:24.
Nyifwa yizamutambuzgaso ŵanthu yayi. “Wazamumilimitizga nyifwa muyirayira, ndipo Fumu Yikuru Yehova yizamufyura masozi ghose ku visko vyawo.”—Yesaya 25:8.
Ŵanthu ŵazamukhala kwamuyirayira. “Chawanangwa icho Chiuta wakupeleka mbumoyo wamuyirayira mwa Khristu Yesu Fumu yithu.”—Ŵaroma 6:23.
Awo ŵali kufwa ŵazamuwuskika. “Kuzamuŵa chiwuka cha ŵarunji na ŵambura urunji.” (Milimo 24:15) Awo ŵali kufwa ŵamovwirika na chawanangwa cha Chiuta icho ni sembe yakuwombora.
Kasi wazamufiska wuli vinthu vyose ivi?
BOMA LIWEMI CHOMENE
Chiuta wazamufiska khumbo lake ilo wakalengera ŵanthu na charu chapasi kwizira mu boma lake la kuchanya. Yehova wali kusankha Yesu Khristu kuŵa Fumu ya boma ili. (Salimo 110:1, 2) Pakuyowoya za Ufumu uwu panji kuti boma ili, Yesu wakasambizga ŵasambiri ŵake kulomba kuti: “Adada ŵithu imwe muli kuchanya, . . . Ufumu winu wize.”—Mateyu 6:9, 10.
Ufumu wa Chiuta uzamuwusa charu chose chapasi na kuwuskapo masuzgo na vyakuŵinya vyose. Ufumu uwu nguwemi chomene kuluska maboma ghose agho ŵanthu ŵali kuŵapo nagho. Lekani Yesu wakaŵikapo mtima kupharazga “makani ghawemi gha Ufumu” apo wakaŵa pa charu chapasi, ndipo wakaphalira ŵasambiri ŵake kuti nawo ndimo ŵachitirenge.—Mateyu 4:23; 24:14.
Chifukwa chakuti Yehova wakutemwa chomene ŵanthu, lekani walayizga kuti wazamuŵachitira vinthu viwemi vinandi. Kasi ivi vyamovwirani kuti muŵe na khumbo lakuti mumumanye Chiuta na kuŵa pafupi na iyo? Kasi pali uwemi wuli para mwasankha kuti mumumanye Chiuta? Nkhani yakulondezgapo yilongosorenge.
KASI CHIUTA WACHITENGE VICHI? Chiuta wazamuwuskapo matenda na nyifwa, ŵanthu ŵazamuŵa ŵakukolerana mu Ufumu wake, ndipo wazamuzgora charu chapasi kuŵa paradiso
-
-
Chifukwa Wuli Ntchiwemi Kumumanya Chiuta?Gongwe la Mulinda (Lakugaŵira)—2019 | Na. 1
-
-
Chifukwa Wuli Ntchiwemi Kumumanya Chiuta?
Kufika pasono, tamanya zgoro la fumbo lakuti, kasi Chiuta ni njani? Tasambira mu Baibolo kuti zina la Chiuta ni Yehova, ndipo ngwachitemwa. Tasambiraso ivyo Chiuta wachita na ivyo wazamuchita munthazi. Kweni pachali vinandi vyakuti musambire vyakukhwaskana na Chiuta. Panji mungatemwa kuti mumanye uwemi wa kumanya Chiuta.
Yehova wakulayizga kuti “usange ukumupenja, iyo wasangikenge na iwe.” (1 Midauko 28:9) Pali chawanangwa chapachanya chomene icho chikumulindilirani para mwamupenja na kumumanya Chiuta. Chawanangwa ichi ‘mbubwezi na Yehova.’ (Salimo 25:14) Chifukwa wuli ntchiwemi kuŵa paubwezi na Chiuta?
Tikuŵa ŵakukondwa zanadi. Yehova wakumanyikwa kuti ni “Chiuta wakukondwa.” (1 Timote 1:11) Para mwaŵa mubwezi wa Chiuta na kuchita ivyo iyo wakukhumba muŵenge ŵakukondwa zanadi, ndipo ivi vimovwiraninge kuti muleke kusuzgika maghanoghano kweniso mungaŵa na umoyo uwemi. (Salimo 33:12) Kweniso mulekenge kuchitako nkharo ziheni, ndipo mukhalenge makora na ŵanyinu. Ivi vingamovwirani kuti muŵe ŵakukondwa. Namwe mungazomerezga mazgu agho wakayowoya wamasalimo uyo wakati: “Ntchiwemi kusendelera kwa Chiuta.”—Salimo 73:28.
Wakutipwelelera na kutovwira. Yehova wakulayizga ŵateŵeti ŵake kuti: “Nikulongozgenge na jiso lane.” (Salimo 32:8) Ichi chikung’anamura kuti Yehova wakupwelelera muteŵeti wake waliyose payekha na kumupa icho wakukhumbikwira nadi. (Salimo 139:1, 2) Para Yehova waŵa mubwezi winu, muŵenge na chigomezgo chose kuti nyengo zose wamovwiraninge.
Tizamusanga umoyo wamuyirayira. Chinyake ntchakuti Yehova wamovwiraninge kuti mukondwenge na kuŵa na umoyo uwemi pasono kweniso wamunozgerani viwemi chomene munthazi. (Yesaya 48:17, 18) Baibolo likuti: “Kuti ŵaŵe na umoyo wamuyirayira, ŵakwenera kumumanyani imwe Chiuta waunenesko yekha, ndiposo Yesu Khristu, uyo mukamutuma.” (Yohane 17:3) Mu nyengo zakusuzga izi, chigomezgo icho Chiuta watipa chili nga ni nyanguru ndipo chikutovwira kuti tiŵe ŵakukhora, chifukwa chigomezgo ichi “ntchanadi na chakukhora.”—Ŵahebere 6:19.
Apa tawonapo vifukwa vichoko waka vyakumumanyira makora Chiuta na kuŵa nayo paubwezi. Fwatukani kuyowoya na Kaboni wa Yehova waliyose, panji mungawona pa webusayiti yithu ya jw.org kuti mumanye vinandi.
-