Yehova Wakukhumba Kuti Muŵe Ŵakuvikilirika
PA NYENGO ya suzgo yikuru, Ciuta Wankhongonozose wazamuwoneseska kuti wose awo ŵakumusopa mu nthowa yakwenelera ‘ŵazakathaskike.’ (Joel 2:32) Kweni Yehova wakukhumba kuti nyengo zose ŵanthu ŵaŵe ŵakuvikilirika. Pakuti “cisimi ca umoyo” cili na iyo, wakuwona ŵanthu wose kuŵa ŵakuzirwa ndiposo ŵakwenelera kuvikilirika.—Sal. 36:9.
Ŵateŵeti ŵa Ciuta ŵakale nawo ŵakawonanga umoyo kuŵa wakuzirwa comene. Lemba la Genesis 33:18, likuti Yakobe na mbumba yake ŵakenda “mu cimango” paulendo wawo wakofya comene. Nangauli Yakobe wakagomezganga kuti Yehova wamuvikilirenge, kweni nayo wakacitapo kanthu kuti waŵe wakuvikilirika lumoza na awo wakaŵa nawo. (Gen. 32:7, 8; 33:14, 15) Usange mungalondezga ulongozgi wa mu Baibolo, mungajivikilira ndiposo kuvikilira ŵanyinu. Tiyeni tiwone umo ulongozgi uwu ungawovwilira awo ŵakuzenga Nyumba za Ufumu, kupeleka wovwiri para kwacitika masoka, ndiposo milimo yinyake.
Ivyo Dango Likayowoyanga pa Nkhani ya Civikiliro
Dango ilo Ciuta wakapa Ŵaisrayeli likaŵakhuŵilizganga kuti ŵapwelelerenge umoyo. Mwaciyelezgero, para Muisrayeli wakuzenga nyumba, wakeneranga kuzenga kampanda pacanya pa mtenje. Pakuti ŵanthu ŵakatemwanga kukhala pacanya pa nyumba zawo, kampanda aka kakaŵavikiliranga kuti ŵaleke kuwa. (1 Sam. 9:26; Mat. 24:17) Para munthu wawa cifukwa cakuti nyumba yilije kampanda, mweneko wa nyumba wakaŵanga na mulandu kwa Yehova.—Dute. 22:8.
Dango ili likagwirangaso nchito para viŵeto vyapweteka munthu. Para ng’ombe yagwaza munthu mpaka kufwa, mweneko wakeneranga kuyikoma mwakuti wavikilire ŵanthu. Ng’ombe iyi para ŵakoma ŵakatayanga waka, ŵakaryanga yayi nesi kuguliska. Kasi cikacitikanga nchivici usange ng’ombe yapweteka munthu, kweni mweneko wakuŵikako mahara yayi? Usange yakomaso munyake, ng’ombe iyo yikakomekanga lumoza na mweneko. Dango ili likacenjezganga ŵanthu awo ŵakatondekanga kupwelelera viŵeto vyawo.—Ex. 21:28, 29.
Dango likakhuŵilizgangaso ŵanthu kuti ŵagwiliskirenge nchito viteŵetero mwakupwelelera. Ŵaisrayeli ŵanandi ŵakagwiliskiranga nchito mbavi pakudumura nkhuni. Para mbavi yakhulika mwangozi, ndipo yakoma munthu uyo wali pafupi, uyo wadumuranga nkhuni wakeneranga kucimbilira ku muzi wakuphokwerako. Munthu uyu wakeneranga kukhala kuko mpaka apo musofi mukuru wafwirenge. Uyo wakoma munthu wakapatukananga na ŵabali ŵake kwa vilimika vinandi. Dango ili likasambizganga Ŵaisrayeli kuti Yehova wakuzirwiska umoyo. Munthu uyo wakawonanga umoyo kuŵa wakuzirwa wakawoneseskanga kuti viteŵetero vyake vileke kumupweteka panji kupweteka ŵanji.—Maŵa. 35:25; Dute. 19:4-6.
Kwizira mu dango ili, Yehova wakalongora makora kuti wakukhumba kuti ŵanthu ŵaŵenge ŵakuvikilirika. Awo ŵakoma panji kupweteka ŵanyawo, nanga kungaŵa kuti ŵacitira dala yayi, ŵakaŵanga na mulandu kwa Yehova. Yehova wacali kukhumba kuti tiŵe ŵakuvikilirika. (Mal. 3:6) Wakukhumba yayi kuti ŵanthu ŵajipwetekenge panji kupweteka ŵanyawo. Tikwenera kukumbuka fundo iyi para tikuzenga panji kunozga nyumba izo tikucitiramo milimo ya Ciuta.
Pakuzenga
Tikuwona mulimo wa kuzenga panji kunozga Nyumba za Ufumu, Malo Ghakucitirapo Ungano, na maofesi gha munthavi kuŵa wakuzirwa comene. Ndimo viliriso na mulimo uwo tikucita para kwacitika soka. Nyengo zose tikwenera kucita mwamahara milimo iyi cifukwa usange tingacita mwambura mahara, tingapwetekeka panji kupweteka ŵanji. (Muph. 10:9) Nadi, tingaŵa ŵakuvikilirika usange nyengo zose tikupwelelera pakugwira nchito.
Baibolo likuti: “Ucindami wa ŵapungwe ndi nkhongono zawo, ndipo utozi wa ŵacekuru ndi mbuha zawo.” (Zinth. 20:29) Kuti milimo yikuruyikuru yicitike pakukhumbikwira ŵawukirano, awo ŵali na nkhongono. Kweni ŵacekuru, awo ŵali na luso pa kuzenga ŵakugwira nchito zinyake zicokozicoko. Awo sono mbacekuru, nawo ŵakacitanga milimo yikuruyikuru apo ŵakaŵa ŵawukirano. Usange mwamba sono mulimo wa kuzenga, ndipo mukuwumanya makora yayi, sambirani kwa awo ŵali na luso ndipo londezgani ivyo ŵakumusambizgani. Ŵabali awo ŵali na luso pakuzenga ŵamusambizganinge vinandi usange mukukhumba kusambira. Ŵangamusambizgani umo mungagwiliskira nchito viteŵetero panji umo munganyamulira vinthu vizito. Ntheura, muŵenge ŵaluso, ŵakukondwa, ndiposo ŵakuvikilirika.
Nyengo zose, awo ŵakucita mulimo wa kuzenga ŵakwenera kuŵa maso. Vinthu pa malo agha vikusintha mwamabuci. Apo panguŵavya khululu pangaŵa khululu. Apo panguŵavya katundu, ŵanji ŵangaŵikapo matanda, thabwa, panji cithini ca penti. Para mukuŵikako mahara yayi, mungakaŵa yayi kupwetekeka. Apo ŵakuzenga pakuŵa malango ghakuti awo ŵali pa malo agha ŵavwarenge vinthu vyakuŵavikilira. Para muli pa malo agho pakucitika mulimo wa kuzenga mungaŵa ŵakuvikilirika usange mungavwara magilasi, mahelemeti, na skapato zakwenelera. Kweniso mungaŵa ŵakuvikilirika pekha para vinthu ivi vicali viwemi.
Nangauli viteŵetero vingawoneka nga ni vipusu waka, kweni mukwenera kusambizgika dankha ndiposo kuvizgoŵera kuti muvigwiliskire nchito makora. Usange mukukhumba kugwiliskira nchito citeŵetero ico mukumanya yayi umo cikugwilira nchito, mukwenera kufumba mbali uyo wakulaŵilira mulimo. Wangamusambizgani umo cikugwilira nchito. Nchiwemi kuŵa ŵakujicefya. Nakuti apo pakucitika mulimo wa kuzenga, kujicefya nkhwakukhumbikwa comene kuti tijivikilire ndiposo kuti tivikilire ŵanyithu.—Zinth. 11:2.
Kanandi pa malo agho pakucitika mulimo wa kuzenga ŵanthu ŵakujipweteka cifukwa ca kuwa. Pambere mundakwere pa matanda woneseskani kuti ghali makora. Nyengo zinyake mungakhumbikwira kujikakilira na vingwe usange mukwerenge pacanya pa nyumba. Para mungaŵa na mafumbo gha umo mungagwilira nchito pacanya pa nyumba, fumbani uyo wakulaŵilira mulimo uwo.a
Pakuti ŵateŵeti ŵa Yehova pa caru cose capasi ŵakusazgikirasazgikira, pakukhumbikwira kuzengeka Nyumba za Ufumu zinandi ndiposo nyumba zinyake zakucitiramo milimo ya Ciuta. Awo ŵakulaŵilira mulimo wa kuzenga Nyumba za Ufumu, ŵali na mulimo wa kuvikilira mberere za Yehova izo zikuteŵetera pa malo agha. (Yes. 32:1, 2) Para mukulaŵilira ŵabali na ŵadumbu pa malo agha, woneseskani kuti mbakuvikilirika, ndipo vinthu vileke kuŵa mbwelelere. Awo ŵakukhumbikwira ulongozgi wa umo ŵangaŵira ŵakuvikilirika para ŵakugwira nchito, muŵalongosolerenge makora. Ŵana panji awo ŵakumanya yayi malango gha pa malo agha mungaŵazomerezganga yayi kufika ku malo ghakofya. Manyiranithu masuzgo agho ŵanthu awo ŵali pa malo agha ŵangakumana nagho, na kuŵaphalilira ivyo ŵangacita. Kumbukani kuti cilato cithu nchakuti timalizge mulimo kwambura kupwetekeka.
Cifukwa ca Citemwa
Apo tikuzenga Nyumba za Ufumu panji nyumba zinyake izo tikucitiramo milimo ya Ciuta pangacitika ngozi. Ntheura, wose awo ŵakucita mulimo uwu ŵakwenera kuŵa maso. Mungaŵa ŵakuvikilirika ndiposo mungavikilira ŵanyinu usange mungalondezga fundo za mu Baibolo, malango ghakukhwaskana na mulimo wa kuzenga, ndiposo para mukucita vinthu mwamahara.
Cifukwa wuli tikulondezga malango ghakukhwaskana na civikiliro? Nchifukwa ca citemwa. Cifukwa cakuti tikutemwa Yehova, nase tikuwona umoyo kuŵa wakuzirwa comene. Kweniso pakuti tikutemwa ŵanyithu, tikugega kucita cilicose ico cingaŵapweteka. (Mat. 22:37-39) Ntheura, tiyeni tiyezgeyezge kujivikilira ndiposo kuvikilira ŵanyithu para tikucita mulimo wa kuzenga.
[Mazgu ghamusi]
a Wonani bokosi lakuti, “Kasi Mungajivikilira Wuli Para Mwakwera pa Matanda?” pa peji 30.
[Bokosi/Cithuzithuzi pa peji 30]
Kasi Mungajivikilira Wuli Para Mwakwera pa Matanda?
Sonosono apa ŵanthu ŵakujumpha 160,000 ku United States, ŵakapwetekeka cifukwa ca kuwa kufuma pa matanda, ndipo pafupifupi 150 ŵali kufwa. Fundo zakulondezgapo izi zimovwiraninge kuti muleke kucita ngozi para mwakwera pa matanda.
◇ Kukwera pa matanda ghakusunkhunyika panji ghakuphyoka yayi, ndipo kughanozga yayi. Ghatayani waka.
◇ Matanda ghakupangika mwakuyana na uzito wa katundu uyo ghakwenera kunyamura. Woneseskani kuti uzito winu na wa katundu ukujumpha yayi uzito uwo matanda ghakwenera kunyamura.
◇ Kwimika matanda pa malo ghakusendemuka yayi nesi ghamtika. Kwimika pa cinthu ico cikusunkhunyika yayi, nesi pacanya pa vithini panji mabokosi.
◇ Nyengo zose mulaŵiskenge matanda para mukukwera panji kukhira.
◇ Kwimilira panji kukhala pa masitepe ghaŵiri gha pacanya cara.
◇ Matanda agho mukwelengepo ghaŵe ghatali mita yimoza kujumpha apo ghakholera. Kuti ghaleke kutelemuka, mughakakilire panji kughakhomelera ku thabwa, panji phalirani munthu kuti waghakolelere para mukugwira nchito. Kucanya kwa matanda mukake makora kuti ghaleke kugweduka.
◇ Lekani kuzgora masitepi gha matanda kuŵa cakukhozgera malo agho mukugwilirapo nchito.
◇ Kunyanyamphira para mukucita panji kutora cinthu ico cili patali kungacitiska kuti matanda ghaleke kukhazikika. Kunyanyamphira yayi pakutora cinthu para mwakwera pa matanda. Nyengo na nyengo, musezgenge matanda mwakuti ghaŵenge pafupi na apo mukugwira nchito.
◇ Para mukugwira nchito kuseri kwa cijaro cakujalika, mukiye cijaro na kuŵikapo ciphambano. Usange cingakiyika yayi, muŵikepo munthu kuti waphalirenge ŵanthu awo ŵangakhumba kujumpha.
◇ Para matanda ŵali kughapanga kuti pakwerenge munthu yumoza, woneseskani kuti pakukwera nadi yumoza.b
[Mazgu ghamusi]
b Fundo zinyake zakukhwaskana na umo tingagwilira nchito pa matanda zili mu Galamukani! ya Cingelezi ya Ogasiti 8, 1999, peji 22-24.
[Cithuzithuzi pa peji 29]
Dango ilo Ciuta wakapa Ŵaisrayeli likaŵakhuŵilizganga kuzenga kampanda pacanya pa mtenje