Sambizgani Ŵana Ŵinu Kuti Ŵaŵe na Nchindi

NTHARIKA yinyake ya ku Germany yikuti: “Na cisoti mu woko, munthu wangenda palipose.” Mu vyaru vinandi, munthu uyo wakuvura cisoti pakunjira mu nyumba yaŵene panji para wakutawuzgana na ŵanji, ŵakuti wali na nkharo yiwemi ndipo ŵakumucindika. Ntheura, ntharika iyi yikung’anamura kuti munthu uyo wali na nkharo yiwemi ŵanthu ŵakumupokelera makora.

Para ŵana ŵakulongora nkharo yiwemi, cikuŵa cakukondweska comene. Mulaŵiliri munyake wa dera ku Honduras uyo wakutemwa kupharazga na ŵabali ŵamisinkhu yakupambanapambana wakati, “Kanandi nkhuwona kuti ŵanthu ŵakukopeka comene na mwana uyo wali na nchindi kuluska ivyo nkhuyowoya.”

Mazuŵa ghano, ŵanthu ŵanandi ŵalije nchindi. Ntheura kumanya umo tingacindikira ŵanji nkhwakuzirwa comene. Kweniso, Malemba ghakuticiska kuti ‘tikhalenge mwakwenelera makani ghawemi gha Khristu.’ (Fil. 1:27; 2 Tim. 3:1-5) Nchakuzirwa kusambizga ŵana ŵithu kuti ŵacindikenge ŵanji. Kasi ŵana ŵangasambizgika wuli kuti ŵacindikenge ŵanji kufumira pasi pa mtima?a

Nkharo Yinu Yiwemi

Ŵana ŵakusambira kwizira mu ivyo ŵakuwona. Ntheura, para ŵapapi ŵali na nkharo yiwemi cikuŵa cipusu kuti ŵana nawo ŵaŵe na nkharo yiwemi. (Dute. 6:6, 7) Kuphalira waka mwana winu za nkharo yiwemi nkhwakukwana yayi. Padera pakusambizga mwana, nchakuzirwa kuti namwe mulongorenge nkharo yiwemi.

Wonani umo Paulab wakasambizgikira nangauli wakalereka na mupapi yumoza. Wakacindikanga waliyose. Cifukwa wuli? Iyo wakati: “Ŵamama ŵakacindikanga comene ŵanji, ntheura taŵana tikasuzgikanga yayi kucindika ŵanji.” Mkhristu munyake zina lake Walter wakasambizga ŵana ŵake kuti ŵacindikenge anyinawo, nangauli ŵakaŵa mu cisopa cinyake. Iyo wakati: “Ine nkhacindikanga muwoli wane kuti ŵana ŵane ŵasambire kucindika anyinawo.” Walter wakalutilira kusambizga ŵana ŵake Mazgu gha Ciuta, ndipo wakalombanga kuti Yehova wamovwire. Yumoza mwa ŵana ŵake wakuteŵetera ku ofesi ya munthavi ndipo munyake ni mupayiniya. Ŵana aŵa ŵakutemwa na kucindika ŵapapi ŵawo.

Baibolo likuti: “Ciuta ni Ciuta wa utimbanizgi cara, kweni wa mtende.” (1 Kor. 14:33) Yehova wakucita cilicose mwakwenelera. Ŵakhristu nawo ŵakwenera kufwilirapo kuŵika vinthu mwakwenelera mu nyumba zawo. Ŵapapi ŵanyake ŵakusambizga ŵana ŵawo kuti pambere ŵandalute ku sukulu ŵanozgenge apo ŵakugona, ŵaŵikenge vyakuvwara pa malo ghakwenelera, ndiposo kuti ŵacitengeko milimo yinyake ya pa nyumba. Para ŵana ŵakuwona kuti nyumba yose njakutowa ndipo vinthu vikuŵikika mwakwenelera, nawo ŵapwelelerenge uko ŵakugona na kuŵika vinthu makora.

Kasi ŵana ŵinu ŵakuwona wuli ivyo ŵakusambira ku sukulu? Kasi ŵakuwonga ivyo ŵasambizgi ŵakuŵasambizga? Ŵapapi, kasi imwe mukuŵawonga ŵasambizgi? Usange imwe mukuwonga, ŵana ŵinu nawo ŵawongenge. Ipo mwalekeraci kuŵaciska kuti ŵawongenge ŵasambizgi ŵawo? Kuwonga ni nthowa yimoza yakulongolera nchindi, kwali nkhwa msambizgi, dokotala, wakuguliska mu sitoro, panji waliyose. (Luka 17:15, 16) Ŵawukirano Ŵacikhristu awo ŵakulongora nkharo yiwemi ku sukulu ŵakuwongeka comene.

Ŵakhristu mu mpingo ŵakwenera kulongora nkharo yiwemi. Cikuŵa cakukondweska comene para ŵana mu mpingo ŵakulongora nchindi mwa kujikama panji kuyowoya kuti “nawonga.” Para ŵapapi ŵakucindika Yehova mwa kutegherezga comene maungano, ŵana nawo ŵacitenge nthena. Nkharo yiwemi iyo ŵana ŵakuwona pa Nyumba ya Ufumu yingaŵawovwira kuti ŵacindikenge ŵanthu awo ŵali nawo pafupi. Mwaciyelezgero, Andrew uyo wali na vilimika vinayi wakuyowoya kuti, “odi,” para wakukhumba kujumpha apo pali ŵanthu ŵalara.

Kasi ŵapapi ŵangacitaso vici kuti ŵasambizge ŵana ŵawo kuŵa na nkharo yiwemi? Ŵakwenera kudumbiskana na ŵana ŵawo za ŵanthu awo ŵakalongora nkharo yiwemi awo ŵakuzunulika mu Mazgu gha Ciuta.—Rom. 15:4.

Viyelezgero vya mu Baibolo

Samuyeli, anyina ŵakwenera kuti ŵakamusambizga kuti wajikamenge kwa Musofi Mukuru Eli. Apo ŵakaluta nayo ku cihema cakukumanamo, Samuyeli wakwenera kuti wakaŵa na vilimika vitatu. (1 Sam. 1:28) Kasi mungayezgelera na mwana winu mucoko kutawuzga kuti “mwawuka wuli,” “monire,” “mwatandara wuli,” panji mulimose umo mukutawuzgirana uko mukukhala? Nga ni Samuyeli, ŵana ŵinu nawo ‘ŵangalumbika na Yehova ndiposo na ŵanthu.’—1 Sam. 2:26.

Mwalekeraci kudumbiskana na ŵana ŵinu nkhani za mu Baibolo izo zikulongora uwemi wa kuŵa na nchindi ndiposo uheni wa kuŵa wamuyuyuro? Mwaciyelezgero, apo themba lambura kugomezgeka Ahaziya likakhumbanga kuwonana na nchimi Eliya, likatuma “cilongozgi wa ŵankhondo makumi ghankhondi pamoza na makumi ghake ghankhondi” kuti ŵakamuceme. Mulongozgi uyu wakalangura kuti Eliya walute nayo. Iyi yikaŵa nthowa yiwemi yayi yakuyowoyera na munthu uyo wakimiranga Ciuta. Kasi Eliya wakazgora wuli? Wakati: “Usange ine ndili munthu wa Ciuta, moto wikhe kucanya ukoche iwe na makumi ghako ghankhondi petu.” Ndivyo vikacitika nadi. “Moto ukikha kucanya, ukamocha na makumi ghake ghankhondi petu.”—2 Mathe. 1:9, 10.

Themba likatumaso mulongozgi waciŵiri na ŵanthu ŵake 50 kuti ŵakatore Eliya. Nayo wakalangura Eliya kuti walute nayo. Moto ukikhaso kufuma kucanya. Kukizaso mulongozgi wacitatu na ŵanthu ŵake 50. Mulongozgi uyu wakalongora nchindi. M’malo mwa kulangura, wakajikama pamaso pa Eliya na kumuŵeya kuti: “Munthu wa Ciuta, nkhumuŵeyani, umoyo wane na umoyo wa ŵateŵeti ŵinu aŵa makumi ghankhondi uŵe wakuzirwa pamaso pinu. Wonani, moto ukikha kucanya ndipo ukocha ŵacilongizgi ŵaŵiri ŵa makumi ghankhondi ghakudanga pamoza na makumi ghawo ghankhondi, kweni sono umoyo wane umuŵileni wakuzirwa pamaso pinu.” Kasi Eliya wakenerangaso kucema moto kuti umyangure munthu wanchindi uyu? Cikatenge ciŵenge cambura kwenelera kucita nthena. M’malo mwake, mungelo wa Yehova wakamuphalira Eliya kuti walute na mulongozgi uyu. (2 Mathe. 1:11-15) Kasi nkhani iyi yikulongora yayi kuzirwa kwa kulongora nchindi?

Apo mpositole Paulosi wakaŵa mu mawoko gha ŵasilikari ŵa Ŵaroma, wakamba waka kuyowoya yayi kweni wakapempha dankha. Mwanchindi wakapempha mulongozgi wa ŵasilikari kuti: “Kasi nkhuzomerezgeka kuyowoya kanthu kwa imwe?” Cifukwa ca kuyowoya mwanchindi, Paulosi wakapika mwaŵi wakuti wayowoye mwakujivikilira.—Mil. 21:37-40.

Apo Yesu wakeruzgikanga, ŵakamuchaya ku maso. Kweni wakamanya umo wangazgolera, wakati: “Usange nabudiska kuyowoya, panikizgira ubudi wake; kweni usange naneneska, cifukwa wuli ukunitimba?” Pakaŵavya uyo wakasanga kafukwa mu mazgu gha Yesu.—Yoh. 18:22, 23.

Mazgu gha Ciuta ghakuzunuraso ŵanthu ŵanyake awo tingasambirako umo tingacitira para tacenyeka ndiposo umo tingazomelera maubudi agho tikacita kumanyuma. (Gen. 41:9-13; Mil. 8:20-24) Mwaciyelezgero, Abigelu wakaphepiska cifukwa ca msinjiro uwo mfumu wake Nabala wakacitira Davide. Padera pa kuphepiska, wakapelekaso vyawanangwa. Davide wakakondwa comene na ivyo Abigelu wakacita, ndipo Nabala wakati wafwa, wakamutora Abigelu kuŵa muwoli wake.—1 Sam. 25:23-41.

Sambizgani ŵana ŵinu kuŵa ŵanchindi pa cakucitika cilicose. Para ‘ungweru winu ukuŵala panthazi pa ŵanthu’ mu nthowa iyi, ndikuti ‘mukupeleka ucindami ku Ŵawiskemwe awo ŵali kucanya.’—Mat. 5:16.

[Mazgu ghamusi]