NKHANI YAKUSAMBIRA 26
Lutilirani Kunozgekera Zuŵa la Yehova
“Zuŵa la Yehova lizenge nga umo munkhungu wakwizira nausiku.”—1 TES. 5:2.
SUMU 143 Lutilirani Kuteŵeta, Kuŵa Maso, na Kulindilira
IVYO VILI MU NKHANI IYIa
1. Kasi tikwenera kuchita wuli kuti tizakapone pa zuŵa la Yehova?
BAIBOLO para likuyowoya vya “zuŵa la Yehova,” likuyowoya vya nyengo iyo Yehova wakweruzgira ŵalwani ŵake na kuponoska ŵanthu ŵake. Kale, nyengo zinyake Yehova wakalanganga mitundu yinyake. (Yes. 13:1, 6; Ezek. 13:5; Zef. 1:8) Mu nyengo yithu yino, “zuŵa la Yehova” lizamwambira apo ŵandyali ŵazamuwukira visopa vyose vyautesi na kumalira pa Aramagedoni. Kuti tizakapone pa “zuŵa ili,” tikwenera kuŵirathu ŵakunozgeka sono. Yesu wakasambizga kuti tikwenera kunozgekera suzgo yikuru pera yayi, kweni tikweneraso ‘kunozgekera’ zuŵa la Yehova.—Mat. 24:21; Luka 12:40.
2. Chifukwa wuli nase tingapindura na lemba la 1 Ŵatesalonika?
2 Mu kalata iyo wakalembera Ŵatesalonika mwakovwirika na mzimu, mpositole Paulosi wakagwiliskira ntchito viyelezgero vinandi kuti wawovwire Ŵakhristu kunozgekera zuŵa likuru la cheruzgo la Yehova. Paulosi wakamanyanga kuti zuŵa la Yehova lizenge nyengo yeneyira yayi. (2 Tes. 2:1-3) Ndipouli, wakachiska ŵabali ŵake nga kuti zuŵa ilo lizenge waka namachero ghake, ndipo nase ulongozgi wake ungatovwira. Tiyeni tiwone umo wakalongosolera vinthu vyakulondezgapo ivi: (1) umo zuŵa la Yehova lizirenge, (2) awo ŵazamupona yayi pa zuŵa ili, kweniso (3) umo tinganozgekelera kuti tizakapone.
KASI ZUŴA LA YEHOVA LIZENGE WULI?
Apo mpositole Paulosi wakalembanga 1 Ŵatesalonika wakagwiliskira ntchito viyelezgero ivyo tingapindura navyo (Wonani ndime 3)
3. Kasi umo zuŵa la Yehova lizamwizira vikuyana wuli na umo munkhungu wakwizira nausiku? (Wonaniso chithuzi.)
3 “Nga umo munkhungu wakwizira nausiku.” (1 Tes. 5:2) Ichi ntchiyelezgero chakwamba pa viyelezgero vitatu ivyo Paulosi wakayowoya kuti walongosore umo zuŵa la Yehova lizirenge. Ŵankhungu kanandi ŵakuchita vinthu mwaluŵiro kweniso nausiku panyengo iyo ŵanthu ŵakukhazgako yayi. Zuŵa la Yehova nalo lizenge mwamabuchi, panyengo iyo ŵanthu ŵanandi ŵakukhazga yayi. Nanga Mbakhristu ŵaunenesko nawo panyake ŵazamuzizikika kuti vinthu vyachitika mwaluŵiro chomene. Kweni mwakupambana na ŵanthu ŵaheni, ise tizamuparanyika yayi.
4. Kasi zuŵa la Yehova umo lizirenge, vikuyana wuli na vyakuŵinya vya mwanakazi uyo wali pafupi kubaba?
4 “Nga ni vyakuŵinya ivyo vikwiza pa mwanakazi wanthumbo uyo wali pafupi kubaba.” (1 Tes. 5:3) Mwanakazi wanthumbo wakumanya yayi nyengo yeneko iyo wababirenge. Kweni wakukayika yayi kuti nyengo iyi yikwanenge. Nyengo iyi para yakwana, yikuŵa ya mabuchi, yakuŵinya, kweniso pakuŵavya uyo wangayitondeska. Mwakuyana waka, nase tikumanya yayi zuŵa nesi ora ilo zuŵa la Yehova lizamwambira. Kweni tikukayika yayi kuti zuŵa ili lizenge nadi, kweniso kuti cheruzgo cha Chiuta pa ŵaheni chizamuŵabuchizga, ndiposo kuti palije uyo wazamugwentha.
5. Kasi suzgo yikuru yikuyana na matandakucha mu nthowa wuli?
5 Nga nkhumatandakucha. Mu chiyelezgero chachitatu Paulosi wakayowoyaso za ŵankhungu kuti ŵakwiba nausiku. Kweni panyengo iyi Paulosi wakayaniska zuŵa la Yehova na matandakucha. (1 Tes. 5:4) Ŵankhungu awo ŵakwiza nausiku, nyengo zinyake ŵangasuŵilira mwakuti ŵangaluwa umo nyengo yiliri. Ungweru wa kumatandakucha ungaŵasanga ndipo ŵangamanyikwa. Suzgo yikuru nayo yizamuvumbura ŵanthu awo ŵali nga mbankhungu, ndipo ŵakulutilira kukhala mu chisi, kweniso kulutilira kuchita vinthu ivyo Chiuta wakutinkha. Mwakupambana na iwo, ise tingaŵa ŵakunozgeka para tikugega nkharo zose izo Yehova wakutinkha, na kulutilira kuchita “uwemi wa mtundu uliwose na urunji na unenesko.” (Efe. 5:8-12) Pamanyuma Paulosi wakayowoya viyelezgero viŵiri vyakuyanako waka kuti walongosore vya ŵanthu awo ŵazamupona yayi.
KASI MBANJANI AWO ŴAZAMUPONA YAYI PA ZUŴA LA YEHOVA?
6. Kasi ŵanthu ŵanandi ŵali mu tulo mu nthowa wuli? (1 Ŵatesalonika 5:6, 7)
6 “Awo ŵakugona tulo.” (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:6, 7.) Paulosi wakayaniska ŵanthu awo ŵazamuparanyika pa zuŵa la Yehova na ŵanthu awo ŵakugona tulo. Ŵanthu awo ŵagona tulo ŵakumanya yayi ivyo vikuchitika pafupi nawo kweniso umo nyengo yikwendera. Ntheura ŵakumanya yayi para vinthu vinyake vyakuzirwa vikuchitika ndipo ŵangachitapo kanthu yayi. Ŵanthu ŵanandi mazuŵa ghano ŵali mu tulo twauzimu. (Rom. 11:8) Iwo ŵakugomezga yayi kuti tili mu “mazuŵa ghaumaliro” kweniso kuti suzgo yikuru yili pafupi, nangauli pali vimanyikwiro vinandi. Para pa charu pachitika vinthu vinyake vyachilendo, ŵanthu ŵanyake ŵakwamba kunweka na uthenga withu wa Ufumu. Kweni ŵanandi ŵakuweleraso kukagona m’malo mwa kulutilira kuŵa maso. Nanga ni ŵanthu awo ŵakugomezga kuti zuŵa la cheruzgo lizenge nadi, iwo ŵakuwona kuti lichali kutali chomene. (2 Pet. 3:3, 4) Kweni ise tikumanya kuti zuŵa lililose tikwenera kuŵa ŵakunozgeka.
7. Kasi ŵanthu awo ŵazamuparanyika ŵakuyana wuli na ŵanthu awo mbaloŵevu?
7 “Awo mbaloŵevu.” Mpositole Paulosi wakayaniska ŵanthu awo ŵazamuparanyika na ŵanthu awo mbaloŵevu. Ŵanthu awo ŵaloŵera ŵakuchitapo kanthu luŵiro yayi pa vinthu ivyo vikuchitika pafupi nawo, kweniso ŵakusankha uheni vinthu. Mwakuyana waka, ŵanthu ŵaheni ŵakuchitapo kanthu yayi pa machenjezgo gha Chiuta. Iwo ŵakusankha kuchita vinthu ivyo paumaliro ŵazamuparanyikirapo navyo. Kweni Ŵakhristu ŵakuphalirika kuti ŵaŵenge maso na kusungilira maghanoghano ghawo. (1 Tes. 5:6) Kaswiri munyake wa Baibolo wakayowoya kuti “munthu uyo wakughanaghana makora wakuzikira, kweniso pakusankha vinthu wakughanaghanirapo dankha na chilato chakuti wasankhe vinthu mwamahara.” Chifukwa wuli tikwenera kuŵa ŵakuzikira na kuŵa ŵakunozgeka? Kuti tileke kunjilirapo pa vya charu, panji vya ndyali. Apo zuŵa la Yehova likusendelera, tichichizgikenge chomene kuti titoremo chigaŵa mu vinthu ivi. Ndipouli, tikwenera yayi kopa umo tizamuzgolera pa nyengo iyo. Mzimu wa Chiuta uzamutovwira kuŵa ŵakuzikira kweniso kunozgeka mu maghanoghano kuti tichite vinthu mwamahara.—Luka 12:11, 12.
KASI TINGACHITA WULI KUTI TINOZGEKERE ZUŴA LA YEHOVA?
Apo ŵanthu ŵanandi ŵakulutilira kuleka kuŵikako mahara vya zuŵa la Yehova, ise tikulutilira kuŵa ŵakunozgeka mwa kuvwara chakujivikililira pa chifuŵa cha chipulikano na chitemwa kweniso chisoti cha chigomezgo (Wonani ndime 8, 12)
8. Kasi lemba la 1 Ŵatesalonika 5:8 likuti ni vichi vingatovwira kuŵa maso na kusungilira maghanoghano ghithu? (Wonaniso chithuzi.)
8 “Vwarani chakuvikilira pa chifuŵa . . . kweniso . . . chisoti.” Paulosi wakuyaniska ise na msilikari uyo wali maso kweniso wavwara kunozgekera nkhondo. (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:8.) Msilikari uyo wachali pa ntchito wakwenera kuŵa wakunozgeka nyengo zose kurwa nkhondo. Ndimoso viliri na ise. Tikulutilira kuŵa ŵakunozgeka vya zuŵa la Yehova, para tikuvwalirathu chakujivikilira pa chifuŵa cha chipulikano na chitemwa, kweniso chisoti cha chigomezgo. Vinthu ivi vingatovwira chomene.
9. Kasi chipulikano chithu chikutivikilira wuli?
9 Chakuvwara chakuvikilira pa chifuŵa chikuvikilira mtima wa msilikari. Chipulikano na chitemwa vikuvikilira mtima withu wakuyelezgera. Vikutovwira kuti tilutilire kuteŵetera Chiuta na kulondezga Yesu. Chipulikano chikutovwira kuti tileke kukayika kuti Yehova wazamutipa njombe chifukwa cha kumupenja na mtima wose. (Heb. 11:6) Chikutovwiraso kuti tilutilire kugomezgeka kwa Mulongozgi withu, Yesu, nanga vingaŵa kuti tasangana na masuzgo ghakuru. Tingakhozga chipulikano chithu mwakuti tiŵe ŵakunozgeka kuzizipizga masuzgo, para tikusambirako ku Ŵakhristu ŵa mazuŵa ghano awo ŵakulutilira kuŵa ŵakugomezgeka nangauli ŵakutambuzgika panji ŵakusangana na masuzgo gha vyachuma. Kweniso tingagega chipingo cha kutemwa chomene ndalama na vinthu vyakuthupi, para tingasambirako ku Ŵakhristu awo ŵakukhala umoyo wambura kukhumba vinandi mwakuti ŵaŵike vya Ufumu pakwamba.b
10. Kasi kutemwa Chiuta na ŵazengezgani ŵithu, vikutovwira wuli kuzizipizga?
10 Chitemwa nacho ntchakuzirwa chomene kuti tiŵe maso kweniso kusungilira maghanoghano ghithu. (Mat. 22:37-39) Kutemwa Chiuta kukutovwira kuti tizizipizgenge para tikupharazga nanga ni apo kungatichemera masuzgo. (2 Tim. 1:7, 8) Chifukwa chakuti awo mbambura kugomezga nawo tikuŵatemwa, tikulutilira kupharazga mu chigaŵa chithu kweniso kupharazga pa telefoni panji pa makalata. Tikulutilira kugomezga kuti zuŵa linyake ŵazengezgani ŵithu ŵazamusintha na kwamba kuchita icho ntchakunyoloka.—Ezek. 18:27, 28.
11. Kasi kutemwa ŵabali na ŵadumbu ŵithu kungatovwira wuli? (1 Ŵatesalonika 5:11)
11 Kutemwa ŵazengezgani ŵithu kukusazgaposo kutemwa Ŵakhristu ŵanyithu. Tikulongora chitemwa ichi para ‘tikukhwimiskana na kuzengana.’ (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:11.) Nga umo ŵakuchitira ŵasilikari kuti ŵakovwirana pa nkhondo, nase tikukhwimiskana yumoza na munyake. Mbunenesko kuti nyengo zinyake msilikari wangapweteka munyake uyo ŵakulwera lumoza nkhondo, kweni kuti wangachitira dala yayi. Mwakuyana waka, nase tingaŵakhuŵazgira dala yayi ŵabali na ŵadumbu ŵithu panji kuŵawezgera uheni pa uheni. (1 Tes. 5:13, 15) Tikulongoraso chitemwa para tikuchindika ŵabali awo ŵakulongozga mu mpingo. (1 Tes. 5:12) Apo Paulosi wakalembanga kalata iyi, mpingo wa Tesalonika ukaŵa kuti na chaka undakwaniske. Ŵanalume awo ŵakalongozganga ŵakwenera kuti ŵakamanyanga vinandi yayi kweniso panji ŵakabudiskanga vinthu vinyake. Kweni nawo ŵakeneranga kupika ntchindi. Apo suzgo yikuru yikusendelera, tizamukhumbikwira chomene kulondezga ulongozgi wa ŵalara ŵa mu mpingo withu kuluska umo tikuchitira sono. Pa nyengo iyo, panji chizamuŵa chakusuzga kupokera ulongozgi kufuma ku likuru lithu panji ku ofesi ya munthavi; ntheura ntchakuzirwa chomene kusambilirathu sono kutemwa na kuchindika ŵalara. Mulimose umo vingaŵira, tiyeni tilutilire kusungilira maghanoghano ghithu, mwa kuleka kuŵika mtima pa ivyo ŵakubudiska. Kweni tiŵike mtima pa fundo yakuti Yehova kwizira mwa Khristu wakulongozga ŵanalume ŵakugomezgeka aŵa.
12. Kasi chigomezgo chithu chikuvikilira wuli maghanoghano ghithu?
12 Nga umo chisoti chikuvikililira mutu wa msilikari, chigomezgo chithu nacho chikuvikilira maghanoghano ghithu. Chigomezgo chakukhora chikutovwira kumanya kuti vinthu ivyo charu chikupeleka ni vyawakawaka. (Fil. 3:8) Chigomezgo chithu chikutovwira kuti mitima yithu yiŵenge mu malo kweniso kuti tileke kusunkhunyika. Ndimo vikaŵira kwa Wallace na Laurinda awo ŵakuteŵetera kuno ku Africa. Mu masabata ghatatu pera, munyake adada ŵake ŵakafwa apo munyake amama ŵake ŵakafwa. Kweni chifukwa cha muliri wa COVID-19, ŵakatondeka kuti ŵalute kukwawo kuti ŵakaŵe pamoza na ŵabali ŵawo. Wallace wakalemba kuti: “Chigomezgo cha chiwuka chikunovwira kuti para nkhughanaghana vya iwo, nighanaghanirenge umo ŵazamuŵira para ŵazakawuskika waka mu charu chiphya, m’malo mwa kughanaghanira umo ŵakaŵira apo ŵakaŵa pafupi kufwa mu charu chiheni ichi. Chigomezgo ichi chikunovwira para chitima chakwera panji para nkhujipulika kuti nili kutaya ŵanthu ŵakuzirwa kwa ine.”
13. Kasi tingachita wuli kuti tipokere mzimu utuŵa?
13 “Lekani kuzimwa moto wa mzimu.” (1 Tes. 5:19) Paulosi wakayaniska mzimu utuŵa na moto uwo ukugolera mukati mwithu. Para tili na mzimu wa Chiuta, tikuŵa ŵakukhumbisiska kuchita icho ntchiwemi kweniso tikuŵa na nkhongono zakuteŵetelera Yehova. (Rom. 12:11) Kasi tingachita wuli kuti tipokere mzimu utuŵa? Tingawulomba kwa Chiuta, kusambira Baibolo, kweniso kukolerana na gulu la Chiuta ilo wakulilongozga na mzimu wake utuŵa. Kuchita nthena kutovwirenge kuti tiŵe na “vipambi vya mzimu.”—Gal. 5:22, 23.
Jifumbani kuti, ‘Kasi vyakuchita vyane vikulongora kuti nkhukhumba kulutilira kupokera mzimu wa Chiuta?’ (Wonani ndime 14)
14. Kasi tikwenera kugega vichi kuti Chiuta walutilire kutipa mzimu wake? (Wonaniso chithuzi.)
14 Para Chiuta watipa mzimu wake utuŵa, tikwenera kuŵa maso kuti “tileke kuzimwa moto wa mzimu.” Chiuta wakupeleka mzimu wake ku ŵekha awo mbakutowa mu maghanoghano kweniso awo ŵali na nkharo yiwemi. Wangalutilira yayi kutipa mzimu wake para tikulutilira kughanaghanira vinthu viheni kweniso kuvichita. (1 Tes. 4:7, 8) Kuti tilutilire kupokera mzimu utuŵa, tikweneraso yayi ‘kuyuyura mazgu ghauchimi.’ (1 Tes. 5:20) Apa mazgu ghakuti “uchimi,” ghakung’anamura mauthenga agho Yehova wakutipa kwizira mwa mzimu wake, nga mauthenga ghakukhwaskana na zuŵa lake kweniso kufupiskika kwa nyengo izo tilimo. Tikughanaghanapo yayi kuti zuŵa la Yehova lili kutali chomene panji kuti Aramagedoni yizenge para ise tafwa. M’malo mwake, nyengo zose tikukumbuka zuŵa ili na kukhazga kuti lizenge mwasonosono. Tikuchita nthena mwa kutangwanika chomene zuŵa lililose na “milimo iyo yikulongora kuti tikusopa Chiuta mwakujipeleka,” kweniso kulutilira kuŵa ŵakutowa mu maghanoghano na mu vyakuchita vithu.—2 Pet. 3:11, 12.
“MUSANDE VINTHU VYOSE”
15. Kasi tingachita wuli kuti tileke kupusikika na mautesi ghakufuma ku ŵanthu kweniso ku viŵanda? (1 Ŵatesalonika 5:21)
15 Sonosono apa, ŵalwani ŵa Chiuta ŵapharazgenge vya “bata na mtende.” (1 Tes. 5:3) Chipharazgo chautesi ichi chakufuma ku viŵanda chizamuthandazgika pa charu chose chapasi, ndipo chizamupuluska ŵanandi. (Chivu. 16:13, 14) Ise ke? Tizamupusikika yayi para “tikusanda vinthu vyose.” (Ŵazgani 1 Ŵatesalonika 5:21.) Lizgu la Chigiriki ilo lili kung’anamurika kuti “musande vinthu,” ŵakaliyowoyanga pa nkhani ya kuyezga vinthu vyakuzirwa nga ni golide panji siliva kuti ŵawone usange ni vyanadi. Nase tikwenera kuyezga ivyo tikupulika panji kuŵerenga kuti timanye usange ni vyaunenesko nadi. Kuchita nthena kukaŵa kwakuzirwa chomene ku Ŵakhristu ŵa ku Tesalonika, ndipo kwa ise kuŵengeso kwakuzirwa chomene apo suzgo yikuru yikusendelera. M’malo mwa kugomezga waka chilichose icho ŵanthu ŵakuyowoya, ise tigwiliskirenge ntchito luso lwa kughanaghana na kuyaniska ivyo ŵanthu ŵakuyowoya na ivyo Baibolo likuyowoya kweniso gulu la Yehova. Para tichitenge nthena, tipusikikenge yayi na mautesi gha viŵanda.—Zinth. 14:15; 1 Tim. 4:1.
16. Kasi tili na chigomezgo wuli, ndipo taŵikapo mtima kuchitachi?
16 Nga ni gulu, ŵateŵeti ŵa Yehova ŵazamupona pa suzgo yikuru. Kweni tikumanya yayi ivyo vichitikirenge waliyose payekha. (Yak. 4:14) Mulimose umo vingaŵira, kwali suzgo yikuru yizamutisanga tichali ŵamoyo kwali yizamusanga tafwa, kweni tizamupokera njombe ya umoyo wamuyirayira chikuru tikulutilira kuŵa ŵakugomezgeka. Ŵakuphakazgika ŵazamuŵa na Khristu kuchanya. Ŵamberere zinyake ŵazamuŵa mu paradiso pa charu chapasi. Mphanyi tose talutilira kughanaghanira vya chigomezgo chithu chiwemi chomene ichi na kuŵa ŵakunozgeka apo zuŵa la Yehova likusendelera.
SUMU 150 Penjani Chiuta Kuti Mupone
a Mu 1 Ŵatesalonika chaputara 5, tikusangamo viyelezgero vyakupambanapambana ivyo vikutichenjezga vya zuŵa la Yehova ilo likwiza munthazi. Kasi “zuŵa ili” ni vichi, ndipo lizamwiza wuli? Kasi mbanjani awo ŵazamupona? Kasi mbanjani awo ŵazamupona yayi? Kasi tinganozgekera wuli “zuŵa ili”? Mu nkhani iyi tisandenge mazgu agho wakayowoya mpositole Paulosi, kweniso tizgorenge mafumbo agha.
b Wonani nkhani za mutu wakuti “Ŵakajipeleka na Mtima Wose.”