Proverbios

14 Te ants te ay spʼijil yoʼtan ta smelelil ya spas sna,

pero te ants te maʼyuk spʼijil yoʼtan jaʼnix ya sjin sok te skʼab.

 2 Te machʼa jaʼ ya spas te bin toj xiʼoj te Jehová,

pero te machʼa ma stʼunoj te tojil beetik* ya xpʼajot yuʼun te Diose.

 3 Te toyba kʼopetik yuʼun te machʼatik ma snaʼik kʼinal jaʼ jich te bin-utʼil ya xmajawan te xul o wajchʼ,

pero te machʼatik ay spʼijil yoʼtanik yame xkanantayotik yuʼun te bin lek ya yalike.

 4 Te banti maʼyuk wakax, maʼyuk yabakul te yawil sweʼel,

pero ta swenta te bayal yip te toro bayal ya yakʼ te sit awal tsʼunubil.

 5 Te testigo te jun yoʼtan ma spas lot,

pero te lotil testigo ya spas lot ta jujun buelta te ya xkʼopoje.

 6 Te jlabanwanej ya sle te pʼijil oʼtanil, pero maba ya sta,

pero te machʼa ay bintik ya yichʼbey swentail ma wokoluk ya xkʼot ta yoʼtan te bin ay ta naʼel.

 7 Namalme* xa awakʼ aba ta stojol te machʼa ma snaʼ kʼinal,

melel maʼyuk bintik ya yakʼbat anop te bintik ya yale.

 8 Ta swenta te pʼijil oʼtanil, te machʼa pʼij yoʼtan ya snaʼ bin beil ya stʼun bael,

pero te machʼatik maʼyuk spʼijil yoʼtanik jaʼnix ya xloʼlayotik yuʼun* te bitʼil ma snaʼik kʼinal.

 9 Te machʼatik ma snaʼik kʼinal yanax stseʼlayik te smulik,*

pero te machʼatik toj yoʼtanik sok spisil yoʼtanik ya skʼan ya schajpanik te kʼope.

10 Ta jujuntul ya snaʼ bin wokolil ay ta yoʼtan,

sok maʼyuk machʼa yan ya xjuʼ ya smulanbey te stseʼelil yoʼtan.

11 Te sna te machʼatik chopolik* yame yichʼ lajinel,

pero te snailpakʼ te machʼatik toj yoʼtanik maʼyuk bin-ora ya xlaj skʼoplal.

12 Ay jun be te lek skuyoj te ants winik,

pero ya x-ikʼawan bael ta lajel.

13 Manchukme ay machʼa ay ta tseʼej, ya xjuʼ te ay ta wokol te yoʼtane,

sok te tseʼel oʼtanil ya xjuʼ ya xkʼatpʼuj ta mel-oʼtan.

14 Te machʼa ay stoybail yoʼtan yame stsobey sit te bintik ya spas ta skuxlejal,

pero te machʼa lek yoʼtan yame yichʼ majtantesel yuʼun te bintik lek ya spas.

15 Te machʼa maʼyuk spʼijil yoʼtan spisil ya schʼuun te bin ya yichʼ albeyel,

pero te machʼa ay spʼijil yoʼtan ya stsajtay* ta lek te banti ya xbeene.

16 Te machʼa ay spʼijil yoʼtan ya stsajtay sba* sok ya skʼej sba ta stojol te bintik ma lek,

pero te machʼa maʼyuk spʼijil yoʼtan ma snaʼ stsajtayel sba* sok jaʼnix ya smukʼulin sba yoʼtan.

17 Te machʼa oranax ya x-ilin yuʼun ma snaʼ kʼinal,

pero te machʼa ya snop ta lek te bin ya spas pʼajbil yuʼun.

18 Te machʼatik maʼyuk spʼijil yoʼtanik jaʼ ya yakʼik ta ilel te ma snaʼik kʼinal,

pero te machʼatik ay spʼijil yoʼtanik jaʼ scoronaik ya xkʼot te bin ay ta naʼel.

19 Te machʼatik chopolik* yame snijan sbaik ta stojol te machʼatik lek yoʼtanik,

te machʼatik chopolik yame snijan sbaik ta stiʼ sna te machʼatik toj yoʼtanik.

20 Te pobre hasta ya xpʼajot yuʼun te spatxujk,

pero te jkʼulej bayal yamigotak stukel.

21 Te machʼa ya spʼaj te yermano yak ta stael smul,

pero tseʼelnax yoʼtan te machʼa ya snaʼbey yoʼbolil sba te pobreetik.

23 Spisil te tulan aʼtel ya yichʼ pasel ay bin lek ya xlokʼ-a,

pero teme jaʼnax ya yichʼ albeyel skʼoplal ya x-ikʼawan bael ta pobreil.

24 Te machʼatik ay spʼijil yoʼtanik jaʼ scoronaik te skʼulejalik,

pero te machʼatik ma snaʼik kʼinal yuʼun-nanix ma snaʼik kʼinal-a.

25 Te smelelil testigo ya yakʼ kolel stukel,

pero te testigo te ya spas lot ma smeleliluk te bin ya yal ta jujun buelta te ya xkʼopoje.

26 Te machʼa xiʼoj te Jehová bayal smukʼul yoʼtan ta stojol

sok jaʼ anibal ya xkʼot ta stojolik te snichʼnab.

27 Te xiʼel te Jehová jaʼ kuxlejalil,

melel ya slokʼes te ants winik ta pejtsʼetik yuʼun te lajel.

28 Te yutsilal te ajwalil jaʼ te kʼalal kʼax bayal yajwalul te lume,

pero te ajwalil te maʼyuk ants winiketik ya swentain ya xlaj yip te wentainel yuʼune.

29 Te machʼa lamal yoʼtan* mero ay bintik ya snaʼ stsajtayel,*

pero te machʼa maʼyuk slamalil yoʼtan jaʼ ya yakʼ ta ilel te ma snaʼ kʼinal.

30 Te machʼa lamalnax yoʼtan ya sta lekilal yuʼun te sbakʼetal,

pero te bikʼtal oʼtanil jaʼ chamel te ya skʼaʼtes te baketik.

31 Te machʼa ya sloʼlay te pobre ya sbolkʼoptay te Jpaswanej yuʼun,

pero te machʼa ya snaʼbey yoʼbolil sba te pobre ya yalbey yutsil skʼoplal stukel te Diose.

32 Te machʼa chopol* jaʼnix ya xjinot yuʼun te bintik chopol ya spas,

pero te machʼa toj yoʼtan jaʼ anibal ya xkʼot ta stojol te bitʼil jun yoʼtan.

33 Te machʼa ay bintik ya yichʼbey swentail* ma xyal te ay spʼijil yoʼtan,

pero te machʼa maʼyuk spʼijil yoʼtan spisilnanix-ora ya yal-a te bin ya snaʼe.

34 Te bin stojil ta pasel ya smukʼubtesbey skʼoplal jun nación,

pero te mulil ya yakʼ ta kʼexlal te jpam lum.

35 Te ajwalil leknax yoʼtan ta stojol te j-abat te ay spʼijil yoʼtan ta swenta te bintik ya spas,

pero ya x-ilin ta stojol te machʼa kʼexlaltik sba te bintik ya spas.