Proverbios
1 Te pʼijil kʼopetik yuʼun te Salomón snichʼan David, te ajwalil yuʼun Israel.
2 Te pʼijil kʼopetik ini la yichʼ tsʼibayel yuʼun ya jtatik pʼijil oʼtanil sok tojobtesel;
yuʼun ya xkʼot ta koʼtantik te pʼijil kʼopetik;
3 yuʼun ya jtatik tojobtesel swenta ya jnaʼtik stsajtayel jbatik,*
yuʼun ya jpastik te bin stojil ta pasel, yuʼun ya yakʼ jnaʼtik kʼinal sok yuʼun ya yakʼ jpastik te bin lek;
4 yuʼun ya yakʼbey spʼijil yoʼtan te machʼa mato ayuk bin ya snaʼ,
yuʼun ay bin ya snop-a te jchʼiel sok yuʼun ya snaʼ stuuntesel te snopojibal yuʼun.
5 Te machʼa ay spʼijil yoʼtan ya schʼam yaʼiy te kʼop sok ay bin ya snaʼxan yuʼun;
te winik te ay bintik ya yichʼbey swentail yame staxan lekil tojobtesel.*
6 Te winik-abi yame xkʼot ta yoʼtan pʼijil kʼopetik sok kʼopetik te chujkul ta ichʼbeyel swentail,
sok te bintik ya yalik te machʼatik ay spʼijil yoʼtanik sok te bintik ya yalik te wokol ta akʼbeyel sujtib.
7 Te xiʼel* te Jehová jaʼ te bin sbabial ya skʼan pasel yuʼun ay bin ya jnaʼtik.
Jaʼnax te machʼatik ma snaʼik kʼinal ya spʼajik te pʼijil oʼtanil sok te bintik toj ta pasel.
8 Jnichʼan, chʼama awaʼiy te tojobtesel yuʼun te atate
9 Melel jaʼ jun tʼujbil corona ta ajol
sok jun lekil ualil ta anukʼ.
10 Jnichʼan, teme ya skʼan sloʼlayat te jmulawiletik, ma xa awakʼ aba ta loʼlayel.
11 Jichniwan ya yalbatik: «Laʼ, laʼ jokinawonkotik.
Akʼa jnakʼ jbatik yuʼun ay machʼa ya jmiltik.
Ta smulanelnax ya jnakʼ jbatik ta smaliyel jtuluk te machʼa maʼyuk smule.
12 Kuxulme ya jbikʼtik jich te bin-utʼil ya xbikʼawan te Mukenal,*
skojtol ya jbikʼtik jich te bin-utʼil te machʼatik ya xkoik bael ta chʼen.
13 Ya jpojbeytik spisil te sbiluk te toyol stojol;
yame jnojes te jnatik ta swenta te bintik ya jpojtik.
14 Lek te yakuk ajokinotike,
sok pajalme ya jpukbey jbatik te bin ya kelkʼantike».
15 Jnichʼan, mame xa atʼun te bin ya spasik.
Mame xnoptsajat* ta beetik yuʼun,
16 melel ya x-animaj yokik ta spasel te bin chopol;*
ya suj sbaik ta smalel chʼichʼ.
17 Maʼyuk swentail te ya yichʼ pasbeyel spejtsʼul te jaʼmal mutetik teme yakik ta yilele.
18 Jaʼ yuʼun, te machʼatik chopolik* ya snakʼ sbaik yuʼun ya smalik chʼichʼ;
ya snakʼ sbaik yuʼun ay machʼa ya smilik.
19 Jaʼ ini te bin ya xkʼot ta stojol te machʼatik ya x-elkʼajik yuʼun ya sta skʼulejalik,
te kʼulejalil-abi jaʼnix ya xmilotik yuʼun.
20 Te smelelil pʼijil oʼtanil yak ta aw ta calleetik,
yak ta aw ta plazaetik,*
21 tulan yak ta kʼop ta jujun esquina yuʼun te calleetik te banti ya xkʼax bayal ants winiketik.
Ta jujun yochibal te mukʼul lum jich ya yal:
22 «Jaʼex, te maʼyuk bin ya anaʼik, ¿binto-ora ya awijkitayik te bitʼil maʼyuk bin ya anaʼik?
Jaʼex, te jlabanwanejex, ¿binto-ora ya awijkitayik te labanwanej?
Jaʼex, te ma xa anaʼik kʼinal, ¿binto-ora ya awijkitayik spʼajel te bin ay ta naʼel?
23 Chʼuunaik te tojobtesel kuʼune.
Jichme ya kakʼbeyex tal te yip te pʼijil oʼtanil,
ya kakʼbeyex anaʼik te jkʼope.
24 Bayal buelta la kikʼex, pero spisil-ora la apʼajonik;
la kakʼbeyex te jkʼabe, pero ni jtuluk la yichʼon ta wenta;
25 bayal buelta la akʼaxuntaybonik te tojobtesel kuʼun
sok la apʼajbonik te tsitsel* kuʼun.
26 Jaʼ yuʼun yame jtseʼlayex te kʼalal ya ata awokolik;
yame jtseʼlayex te kʼalal ya xtal ta atojolik te bin kʼaxto ya xnijk awoʼtanik yuʼun,
27 jaʼ te kʼalal jich ya xtal te bin-utʼil tulan yikʼal jaʼal te bin kʼaxto ya xnijk awoʼtanik yuʼun
sok te kʼalal jich ya xtal te bin-utʼil tulan ikʼ te awokolik,
soknix te kʼalal ya stenex te mel-oʼtan sok te kʼopetik awuʼunik.
28 Ta yorail-abi yame awawtayonik ta skʼanel koltayel, pero maba ya jakʼbeyex;
manchukme jkʼaxel ya aleonik, maba ya ataonik,
29 melel la apʼajik te bin ay ta naʼel
sok ma la akʼan axiʼik te Jehová.
30 Ma la awichʼik ta wenta te tojobtesel kuʼun;
la apʼajik spisil te tsitsel* kuʼun.
31 Jich yuʼun yame awil awokolik yuʼun te bin ya apasik,
yame ata awokolik yuʼun te bintik chopol* ya apasik.
32 Melel te machʼatik maʼyuk bin ya snaʼik jaʼ ya xmilotik yuʼun te stoybailik
sok te machʼatik ma snaʼik kʼinal jaʼ ya xlajinotik yuʼun te maʼyuk bin ya smel yoʼtanik yuʼun.
33 Pero, te machʼa ya yaʼiy stojol te jkʼope junme yoʼtan ya xkuxin,
maba ya xchʼay te lamalkʼinal yuʼun ta skaj te yak ta xiwel yuʼun te wokolile».