Te Jehová yak ta yilel te j-abatetik yuʼune

1. ¿Bin yuʼun te Jesús la skʼanbey te Jehová te yakuk xkanantaybot te jnopojeletik yuʼune?

TE KʼALAL junxanix ajkʼabal ya skʼan ya xlaj-a te Jesuse, ay bin mukʼ skʼoplal la skʼanbey te sTat te ay ta chʼulchane: jaʼ te yakuk skanantay te jnopojeletik yuʼune (Juan 17:15, 20). Ta melel, te Jehová spisilnanix-ora skanantayoj-a te j-abatetik yuʼune. Pero te Jesús snaʼoj-a te kʼaxtoxan ya xbajt yichʼik utsʼinel yuʼun Satanás te jnopojeletik, jaʼ yuʼun ya xtuun yuʼunik te koltayel yuʼun te Jehová.

2. Jich bitʼil ya yal Salmo 33:18-20, ¿bin yuʼun ma skʼan ya jxiʼtik te wokoliletike?

² Te balumilal yuʼun te Satanás bayal ya yakʼbey swokol te smelelil jchʼuunjeletike. Te wokoliletik ya xjuʼ ya schebajtes koʼtantik sok ya yakʼ te ma junukix koʼtantik ta stojol Dios. Jaʼ yuʼun ta artículo ini, ya xbajt jnoptik te ma skʼan ya xiwotik. Te Jehová ya yil spisil te jwokoltik sok spisil-ora chapal yuʼun ya skoltayotik. Ya xbajt kilbeytik skʼoplal te bin kʼax ta stojol chaʼtul j-abatetik yuʼun Dios te ya yakʼ ta ilel «te sit te Jehová ay ta stojol te machʼatic ya yichʼic ta mucʼ» (kʼopona Salmo 33:18-20).

KʼALAL JTUKEL YA KAʼIY JBATIK

3. ¿Bintik ya yakʼ te jtukel ya kaʼiy jbatike?

³ Manchukme bayal kermanotaktik te pajal schʼuunel koʼtantik soke, ayniwan baeltik te jtukel ya kaʼiy jbatike. Jich bitʼil te jchʼieletik ayniwan stukel ya yaʼiy sbaik te kʼalal ya scholbey yaʼiy te sjoʼtakik ta escuela te bintik schʼuunojik o te kʼalal ya xbajtik ta yan congregación. Ayniwan chaʼoxtulotik te ya jmel koʼtantik o te ya kaʼiy jbatik te ma xtuunotik te jich ya jnoptik te jtukeltik ay ta jwentatik sitintayel te jwokoltike. Ayniwan ma jkʼan ya kalbeytik yaʼiy te yantik yuʼun ya jkuytik te ma xkʼot ta yoʼtanik te bin yak ta kʼaxel ta jtojoltike. Sok ayniwan ya jtatik ta nopel te jkʼaxel maʼyuk machʼa ay jkʼoplaltik ta yoʼtan. Ta skaj te jtukel ya kaʼiy jbatik, ya yakʼ te jkʼaxel maʼyuk bin ya xjuʼ ya jpastik sok te ya jmel koʼtantik yuʼune. Pero te Jehová ma skʼan te jich ya kaʼiy jbatike. ¿Bin yuʼun te jich ya kaltike?

4. ¿Bin yuʼun te jich la yal te j-alwanej Elías «jtuquel xanix hilemon»?

⁴ Akʼa kiltik te bin kʼax ta stojol te j-alwanej Elías. Te winik ini te jun yoʼtan ta stojol te Dios yak ta anel 40 kʼajkʼal swenta maba ya yichʼ milel, melel te Jezabel yaloj ta jamal te yananix smil-a te Elías (1 Rey. 19:1-9). Te kʼalal stukel ay ta yutil chʼen-ae, jich la yalbey te Jehová: «Jtuquel xanix hilemon» (1 Rey. 19:10). La skuy te stukelxanix ay ta j-alwanej ta spamal te lume, pero ma jichuk. Melel te Abdías skoltayojix 100 ta tul j-alwanejetik te kʼan yichʼik milel yuʼun te Jezabel (1 Rey. 18:7, 13). Jich yuʼun, ¿bin yuʼun te stukel la yaʼiy sba te Eliase? Laniwan skuy te la yichʼik milel spisil te j-alwanejetik te la yichʼik koltayel yuʼun te Abdías. O jaʼniwan yuʼun te maʼyuk machʼa la yak sba ta stojol te Jehová te kʼalal la yil te bin kʼot ta stojolik te j-alwanejetik yuʼun Baal ta wits Carmelo. O laniwan snop te maʼyuk machʼa ya snaʼ te kʼax tulan te bin yak ta kʼaxel ta stojol o te maʼyuk machʼa ay skʼoplal ta yoʼtan. Te Biblia ma xyal spisil te bin yuʼun te jich la yaʼiy sbae, te bin ya jnaʼtike jaʼ te snaʼoj te Jehová te bin yuʼun te stukel la yaʼiy sbae sok ya snaʼ ta lek te bin-utʼil ya skoltaye.

5. ¿Bin la spas te Jehová yuʼun ya yakʼbey snaʼ te Elías te maba stukel aye?

⁵ Bayal bin la spas te Jehová yuʼun ya skoltay te Elías. Te Jehová la stijbey yoʼtan te yakuk yal te bin yaʼiyel ya yaʼiy sbae. Jich cheb buelta la sjojkʼoybey: «¿Bin yac apas liʼi, Elías?» (1 Rey. 19:9, 13). Ta schebal buelta-abi te Jehová leknax la schʼam yaʼiy te bin la yal te Eliase. Ta patil, te Jehová la yakʼbey yil te Elías te tey sjokinoj-ae sok te jaʼ jun Dios te kʼax bayal yuʼele. Jaʼnix jich la yakʼbey snaʼ ta jamal te bayal machʼatik yakik ta yichʼel ta mukʼ ta smelelil te Dios ta Israel (1 Rey. 19:11, 12, 18). Ta melel xkuxetnax kʼinal la yaʼiy te Elías te kʼalal la yalbey te Jehová te bin yaʼiyel ya yaʼiy sbae sok te kʼalal la yaʼiy stojol te bin sutbot yuʼune. Jaʼnix jich akʼbot aʼteliletik te mukʼik skʼoplale, jich bitʼil te ya xbajt smalbey aceite ta sjol te Hazael yuʼun ya yichʼ yaʼtel ta ajwalil ta Siria, te ya smalbey aceite ta sjol te Jehú yuʼun ya yichʼ yaʼtel ta ajwalil ta Israel sok te ya smalbey aceite ta sjol te Eliseo yuʼun ya yichʼ yaʼtel ta j-alwanej (1 Rey. 19:15, 16). Te Jehová la skoltay te Elías te kʼalal la yakʼbey te aʼteliletik ini yuʼun jaʼ ya xbajt ta yoʼtan snopel te bintik leke sok la yakʼbey jtul lekil sjoy ta aʼtel, jaʼ te Eliseo. ¿Bin ya xjuʼ ya jpastik teme ya jkʼantik te koltayel yuʼun te Jehová te kʼalal jtukel ya kaʼiy jbatike?

6. ¿Bin ya xjuʼ ya kalbeytik te Jehová te kʼalal jtukel ya kaʼiy jbatike? (Salmo 62:8).

⁶ Te Jehová ya stij koʼtantik te yakuk kalbeytik ta oración te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike. Ya yil te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik sok ya yalbotik ta jamal te ya yaʼiybotik te jkʼoptik chikan biluk-ora ya jkʼopontik (1 Tes. 5:17). Bayal ya smulan yaʼiybeyel skʼop te j-abatetik yuʼune (Prov. 15:8). ¿Bin ya xjuʼ ya kalbeytik te Jehová te kʼalal jtukel ya kaʼiy jbatike? Ya xjuʼ ya kalbeytik ta jamal te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik, jich bitʼil la spas te Elías (kʼopona Salmo 62:8). Kalbeytik yaʼiy te bin ya jmel koʼtantik yuʼune sok te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatike. Jkʼanbeytik te yakuk yakʼbotik kiltik te bin ya skʼan ya jpastike. Teme jchʼielat-toe, ¿bin ya xjuʼ ya apas teme atukel ya awaʼiy aba sok teme ya xiwat ta yalbey skʼoplal te Jehová ta escuela? Ya xjuʼ ya akʼanbey te yakuk yakʼbat yip awoʼtan sok apʼijil yuʼun ya achol te bintik achʼuunoj sok slekil awoʼtan (Luc. 21:14, 15). ¿Bin ya xjuʼ ya apas teme ya awaʼiy aba te maba ya xtuunate? Kʼanbeya te Jehová te yakuk skoltayat yuʼun ya xkʼopojat sok jtul hermano o hermana te tulan schʼuunel yoʼtan sok te yakuk xkoltayot yuʼun Jehová te ya xkʼot ta yoʼtan te bin yaʼiyel ya awaʼiy abae. Ya xjuʼ kuʼuntik sitintayel te bitʼil jtukel ya kaʼiy jbatik teme ya kalbeytik yaʼiy te Jehová te bin-utʼil ya kaʼiy jbatik, teme ya jnaʼtik smaliyel te bin-utʼil ya sutbotik jkʼoptik sok teme ya jchʼuuntik te koltayel ya yakʼbotik te yantike.

7. ¿Bin ya yakʼbat anop te bin kʼax ta stojol te Mauricio?

⁷ Te Jehová ya yakʼbotik ta jpisiltik aʼteliletik te mukʼik skʼoplale. Ya yil sok mukʼ skʼoplal ta yoʼtan spisil te bin ya jpastik ta congregación sok te ya jcholbeytik te skʼope (Sal. 110:3). Teme jaʼ baem ta koʼtantik spasbeyel yaʼtel te Jehová, jaʼ ya skoltayotik ta sitintayel te kʼalal jtukel ya kaʼiy jbatik. ¿Bin yuʼun te jich ya kaltike? Kiltik te bin kʼax ta stojol jtul jchʼiel hermano te Mauricio sbiil.b Te kʼalal yichʼbelto jaʼ-a te Mauricio, ay jtul yamigo te kʼunkʼun la yijkitay te Jehová. Jich ya schol kaʼiytik: «Te kʼalal la kil te kʼunkʼun la yijkitay te smelelil kʼop te kamigoe, la yakʼbon jnop teme ya xjuʼ kuʼun-euke. La jnop ta koʼtan teme ya xjuʼ kuʼun skʼotesel ta pasel te bin la kal ta jamal te kʼalal la kakʼ jba ta stojol te Jehová sok teme ya xjuʼ ya x-ayinon ta sfamiliae. Mero jtukel la kaʼiy jba sok la jnop te maʼyuk machʼa ya xjuʼ ya xkʼot ta yoʼtan te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbae». ¿Bin koltayot yuʼun te Mauricio? Jich ya yal: «Te scholelxan te skʼop Dios jaʼ la skoltayon yuʼun ma jaʼuk ya jnop te bin-utʼil ayon sok te manchuk ya jnopilan bayal buelta te bin-utʼil ma lek ya kaʼiy jbae. Te kʼalal ya jokin te yantik hermanoetik ta scholel skʼop Dios, tseʼelnax koʼtan yuʼun sok maba kʼax jtukelix ya kaʼiy jba». Jich ya xkʼot ta pasel manchukme ma tey ayotik sok-a te hermanoetik ta scholel skʼop Dios. Jaʼnix jich-euk ya yakʼ yip koʼtantik teme ya jcholtik skʼop Dios ta carta o ta teléfono. ¿Binxan koltayot yuʼun te Mauricio? Jich ya yalxan: «La kakʼbeyxan yipal ta aʼtel ta congregación, la jpasxan tulan ta schajpanel sok ta skʼasesel ta lek te asignacionetik kuʼune. Te bitʼil jich la jpase la kil te skʼuxul yoʼtan te Jehová sok te hermanoetike».

KʼALAL YA JMEL KOʼTANTIK YUʼUN TE WOKOLILETIK

8. ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya kaʼiy jbatik te kʼalal ya xkʼax tulan wokoliletik ta jtojoltike?

⁸ Jpisiltik jnaʼojtik te ya xbajt ayinuk jwokoltik te kʼalal nopolix-a te slajibal kʼajkʼale (2 Tim. 3:1). Pero ayniwan ya xtal ta jtojoltik jun wokolil te ma jichuk jmaliyojtik-a sok ta yorail te ma jichuk jkuyojtik-ae. Jich bitʼil te repentenax ya jta jwokoltik ta swenta takʼin, ya stsakotik tulan chamel o te ay machʼa xlaj kuʼuntik te kʼux ta koʼtantike. Te kʼalal jich ya xkʼot ta jtojoltike kʼaxtoniwan ya jmel koʼtantik sok te ma jnaʼtik te bin ya jpastike, kʼaxtoxan-a teme kʼaxelto awuʼun jun wokolil te ya xtal yan o te ya xtal ta atojol chaʼoxchajp wokoliletik ta jun-nax buelta. Pero julukme ta koʼtantik te yak yilbelotik te Jehová sok ta swenta te koltayel yuʼun ya xjuʼ kuʼuntik sitintayel biluk wokolil te ya xtal ta jtojoltik.

9. ¿Bintik chaʼoxchajp wokoliletik kʼax ta stojol te Job?

⁹ Kiltik te bin kʼax ta stojol te Job. Te winik ini te jun yoʼtan ta stojol Dios ta repentenax tal tulan wokoliletik ta stojol. Ta jun-nax kʼajkʼal bayal wokolil kʼot ta stojol. Jich bitʼil te la yichʼ lajinel spisil te schambalame, te j-abatetik yuʼun, te bin mel-oʼtantikxan sbae, jaʼ te la yichʼik lajinel-euk te snichʼnab te kʼux ta yoʼtane (Job 1:13-19). Ayto ta mel-oʼtan-a te Job te kʼalal tsakot ta tulan chamel te utsʼinbot te sbakʼetal te jich ma la yichʼ naʼbeyel sba te machʼa-ae (Job 2:7). Kʼax tulan te swokol te jich la yal yuʼun: «Ya quihlay te jcuxlejal, ma jcʼan ya xcʼuxajon spisil ora» (Job 7:16).

10. ¿Bin la spas te Jehová swenta ya skoltay te Job yuʼun ya xkujch yuʼun te swokole? (Ilawil te dibujo ta yelaw ta revista).

¹⁰ Te Jehová yak ta yilel spisil te bin yak ta kʼaxel ta stojol te Job. Te bitʼil kʼux ya x-aʼiyote, akʼbot spisil te bin ya xtuun yuʼun swenta ya xkujch yuʼun te swokol sok te jun yoʼtan ya yakʼ sbae. Te Jehová la skʼopon te Job sok la yalbey yaʼiy te kʼax bayal spʼijil soknix ya skanantay sok skʼuxul yoʼtan te bintik spasoje. La yalbey skʼoplal chambalametik te yan-nax ta ilel-ae (Job 38:1, 2; 39:9, 13, 19, 27; 40:15; 41:1, 2). Jaʼnix jich te Jehová la stikun te Elihú, yuʼun ya yakʼbey yip yoʼtan sok smukʼul yoʼtan te Jobe. Te Elihú la sjultesbey te yoʼtan te Job te spisil-ora ya smajtantes Dios te machʼa jun yoʼtan ya x-abatinik ta stojol, manchukme ay swokolik. Jaʼnix jich te Jehová la skʼan te yakuk yichʼ akʼbeyel tsitsel te Job yuʼun te Elihú. Sok skʼuxul yoʼtan, te Elihú la skoltay te Job yuʼun ya yichʼbey swentail spisil te bin yak ta kʼoel ta pasel, la sjultesbey ta yoʼtan te kʼax chʼinotik ta stojol te Jehová, te Jpaswanej yuʼun spisil te bintik aye (Job 37:14). Jaʼnix jich te Jehová la yakʼbey spas jun aʼtelil te Job, jaʼ te akʼa skʼopon Dios ta stojol te oxtul yamigotak te la sta smulik (Job 42:8-10). ¿Bin-utʼil ya skoltayotik te Jehová ta ora ini te kʼalal ya xkʼax tulan jwokoltik?

11. ¿Bin-utʼil ya yakʼ smukʼul koʼtantik te Biblia kʼalal ayotik ta tulan wokole?

¹¹ Ta ora ini te Jehová maba ya skʼoponotik, jich te bin-utʼil la spas sok te Job. Pero ya skʼoponotik ta swenta te Biblia (Rom. 15:4). Ya yakʼbotik smukʼul koʼtantik kʼalal ya yakʼ ay bin ya jmaliytik ta pajel chaʼbej. Kiltik cheʼoxebuk skʼoplal te bin ya yalbotik te Biblia te ya yakʼbotik smukʼul koʼtantik te kʼalal ayotik ta tulan wokol. Ta Biblia, te Jehová ya yakʼ jnaʼtik ta jamal te maʼyuk bin ya xjuʼ «ya spitotik loqʼuel ta stojol te scʼuxul yoʼtan Dios», ni jaʼuk te tulan wokoliletike (Rom. 8:38, 39). Jaʼnix jich ya yalbotik ta jamal te «nopol ay te Jehová ta stojol spisil machʼatic ya scʼoponic», jaʼ-abi ya skʼan ya yal te ya schʼam yaʼiy kʼalal ya xkʼoponotik yuʼune (Sal. 145:18). Te Jehová ya yalbotik teme ay smukʼul koʼtantik ta stojol, ya xjuʼ xkujch kuʼuntik biluk wokoliletik sok ya xjuʼ te tseʼeluk koʼtantik kʼalal ayotik ta wokole (1 Cor. 10:13; Sant. 1:2, 12). Te kʼalal ya jpajtik te kuxlejalil ta sbajtelkʼinal sok te jwokoltik ta ora ini, ma spaj, melel te Biblia ya sjultes ta koʼtantik te cheʼoxebnax kʼajkʼal stukel (2 Cor. 4:16-18). Te Jehová jamal yaloj te ya slajin te Satanás sok spisil te machʼatik pajal stalelik sok, te jaʼik te machʼatik ya yakʼbotik jwokoltike (Sal. 37:10). ¿Aybal anopojix textoetik ta Biblia te ya yakʼbat yip awoʼtan te kʼalal ya xtal pruebaetik ta atojol ta pajel chaʼbej?

12. ¿Bin ya skʼan ya jpastik teme ya jkʼantik te ya skoltayotik te bin yakʼojbotik te Jehová ta swenta te sKʼope?

¹² Teme ya jkʼantik te ya skoltayotik ta lek te bin yakʼojbotik te Jehová ta swenta te sKʼope, ya skʼan te kʼayemukotik ta snopbeyel skʼoplal te Biblia sok ta snopilanel ta koʼtantik te bin ya jkʼopontike. Teme ya jpastik ta jkuxlejaltik te bin ya jnoptike, te schʼuunel koʼtantik sok te bin-utʼil kamigoinojtik te Jehová ya stsakxan yip. Jaʼ-abi ya yakʼbotik kiptik yuʼun ya xkujch kuʼuntik te jwokoltike. Jaʼnix jich teme ya smukʼulin koʼtantik te Biblia, te Jehová ya yakʼbotik te schʼul espíritu. Ta swenta te chʼul espiritue, «ya xchicnaj te ha nix yuʼun Dios te yutsil yuʼel» te ya skoltayotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik biluk wokolil te ya xtal ta jtojoltike (2 Cor. 4:7-10).

13. Te bintik ya yakʼbotik te Jehová ta swenta «te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij», ¿bin-utʼil ya skoltayotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik?

¹³ Ta swenta «te aʼbat te jun yoʼtan soc pʼij», te Jehová ya yakʼbotik koltayel te kʼalal ya yakʼbotik bayal articuloetik, videoetik sok kʼayojiletik te ya skoltayotik yuʼun tulan ya x-ayin te schʼuunel koʼtantik sok te wikʼiluk jsitik ta skanantayel te bin-utʼil ayotik ta stojol te Diose (Mat. 24:45). Ya skʼan ya jnaʼtik stuuntesel ta lek spisil te majtaniletik ini te ya yakʼbotik te Jehová ta mero yorail. Mato bayaluk tiempo, ay jtul hermana ta Estados Unidos la yal wokol ta swenta te bintik ya yakʼbotik te Jehová ta swenta te skʼope. Jich la yal: «Te 40 jaʼbil te yakon ta abatinel ta stojol Jehová, bayal buelta yichʼoj pasel ta prueba te bitʼil jun koʼtan kakʼoj jba ta stojol te Diose». Te hermana-abi kʼaxem ta stojol tulan wokoliletik. Te smamuch te hermana laj ta skaj te tenot ta carro yuʼun jtul winik te yuchʼoj-ae, te smeʼ stat lajik ta skaj tulan chamel sok te hermana tsakot cheb buelta ta cáncer. Pero, ¿bin koltayot yuʼun ya xkujch yuʼun te swokole? Jich ya schol kaʼiytik: «Spisil-ora skanantayojon te Jehová. Te bintik ya yakʼbotik te Jehová ta swenta te j-abat te jun yoʼtan sok pʼij, skoltayojon yuʼun ya xkujch kuʼun. Ta swenta-abi ya xjuʼ te jich ya kal-euk bitʼil te Job: ‹¡Ha to cʼalal ya xchamon ya cal te jun te coʼtane!›» (Job 27:5).

14. ¿Bin-utʼil ya stuuntes Jehová te hermanoetik yuʼun ya skoltayotik te kʼalal ayotik ta tulan wokole? (1 Tesalonicenses 4:9).

¹⁴ Te Jehová snojptesoj te j-abatetik yuʼun te talel kʼaxel kʼux ya yaʼiy sbaik sok te ya yakʼbey sbaik smukʼul yoʼtanik te kʼalal yakik ta kʼaxel ta tulan wokol (2 Cor. 1:3, 4; kʼopona 1 Tesalonicenses 4:9). Te hermanoetik sok te hermanaetik jich stalelik bitʼil te Elihú, te ya skʼan ya skoltayotik yuʼun jun koʼtantik ya kakʼ jbatik ta stojol Dios te kʼalal ya xkʼaxotik ta wokol (Hech. 14:22). Jich la kʼax ta skuxlejal jtul hermana te Diane sbiil. Kʼalal stsakot ta tulan chamel te smamalale, te hermanoetik ta congregación la yakʼbeyik yip yoʼtan sok la skoltayik te manchuk ya xpejkʼaj te schʼuunel yoʼtan. Jich ya schol kaʼiytik: «Te jayeb u jalaj te jwokoltike, jich la kaʼiytik te la spetotik kʼoem te Jehová sok skʼuxul yoʼtan. Bayal la skoltayotik te hermanoetik ta congregación, la yakʼbotik spisil te bin ya xtuun kuʼuntik yuʼun ya jpastikxan tulan: la yulaʼtayotik, la skʼoponotik tal ta teléfono, la spetotik te hermanoetik… Te bitʼil ma jnaʼ stijel te carro, ya schapik bitʼil ya yikʼonik bael ta tsoblej sok ta scholel skʼop Dios te kʼalal ya xjuʼ kuʼune». ¿Mabal jichuk te kʼax tʼujbil te ayotik ta jun familia te pajal schʼuunel koʼtantik te kʼuxotik ta yoʼtane?

KALBEYTIK WOKOL TE JEHOVÁ TA SWENTA TE SKʼUXUL YOʼTAN

15. ¿Bin yuʼun te schʼuunoj koʼtantik te ya xjuʼ kuʼuntik sitintayel te wokoliletik?

¹⁵ Ta jpisiltik ya xbajt jsitintaytik wokoliletik. Pero jich bitʼil la kiltikix, maʼyuk bin-ora jtukeltik ya jsitintaytik. Te Jehová jaʼ jich te bin-utʼil jtul tatil te bayal skʼuxul yoʼtan sok yak yilbelotik. Spisil-ora ya sjokinotik sok ya yaʼiy jkʼoptik te kʼalal ya jkʼanbeytik koltayel (Is. 43:2). Schʼuunoj koʼtantik te ya xjuʼ kuʼuntik sitintayel te wokoliletik, melel te Jehová yakʼojbotik spisil te bin ya xtuun kuʼuntik swenta ya xkujch kuʼuntik, jich bitʼil te oración, te Biblia, bayal weʼelil ta swenta te skʼop Dios sok te kermanotaktik ta swolol Balumilal te kʼuxotik ta yoʼtan.

16. ¿Bin ya skʼan ya jpastik yuʼun spisil-ora ya skanantayotik te Jehová?

¹⁶ Ya kaltik bayal wokol te spisil-ora ya skanantayotik te jTatik te ay ta chʼulchan, jaʼ yuʼun «tseʼel coʼtantic» (Sal. 33:21). ¿Bin-utʼil ya xjuʼ ya kakʼbeytik yil te Jehová te ya kaltik wokol yuʼun te ya skanantayotik sok skʼuxul yoʼtan? Jaʼ te ya kakʼbeytik yil te ya jnaʼtik stuuntesel ta lek te koltayel ya yakʼbotike. Jaʼnix jich ya skʼan ya jpastik tulan-euk yuʼun jich spisil-ora ya skanantayotik te Jehová. Ya skʼan ya jpastik tulan ta schʼuunbeyel te skʼop sok te ya jpastik te bin lek ya yile. Teme jich ya jpastike, spisil-ora ya skanantayotik soknix ta sbajtelkʼinal (1 Ped. 3:12).