¿Chapalatixbal te kʼalal ya xjajch te tulan wokolil?

1. ¿Bin yuʼun ya skʼan te chapalukotik kʼalal mato xtal-a te bin ya xjinawan jilel?

TEME chapalotik, ya xkolotik. Jich bitʼil te kʼalal ya xkʼax te bin ya xjinawan jilel, te ants winiketik te chapalike yaniwan xjuʼ ya xkolik sok te ya skoltayik yantik. Jun organización ta Europa te ya yakʼbey koltayel te machʼatik ya sta swokolik jich la yal: «Te machʼa chapal ta lek ma bayal ya yil swokol».

2. ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jchajpan jbatik ta ora ini yuʼun te tulan wokolil ya xtale? (Mateo 24:44).

² Ma naʼbiluk bin-ora ya xtal te «tulan wokolil» (Mat. 24:21). Pero, ma spisiluk te ants winiketik chajpnax ya yilik-a, melel te Jesús ayix 2 mil jaʼbil te la yalbey te jnopojeletik yuʼun te ya skʼan chapalukik te kʼalal ya xjajch te tulan wokolil (kʼopona Mateo 24:44). Teme ya jchʼuuntik te mantalil-abi, maba kʼax wokol ya kaʼiytik te wokolil ya xtale sok ya xjuʼ ya jkoltaytik te yantik yuʼun ya xkolik-euk (Luc. 21:36).

3. ¿Bin yuʼun ya skʼan te yakuk xkujch kuʼuntik te wokolil, te yakuk jnaʼbeytik yoʼbolil sba te hermanoetik sok te ayuk skʼuxul koʼtantik?

³ Swenta chapalotik te kʼalal ya xtal te tulan wokolil, ya skʼan ayuk kuʼuntik oxeb talelil. ¿Bin ya jpastik teme ya skontrainotik te ants winiketik kʼalal ya kalbeytik yaʼiyik te tulan castigo ya yichʼike? (Apoc. 16:21). Te kʼalal jich ya xkʼot ta pasele, ya skʼan ya xkujch kuʼuntik swenta ya jchʼuunbeytik smantal te Jehová sok te ya smukʼulin koʼtantik te jaʼ ya skanantayotik. ¿Bin ya jpastik ta stojol te kermanotaktik te kʼalal ya xchʼay spisil te bin ay yuʼunik? (Hab. 3:17, 18). Te kʼalal jich ya xkʼot ta pasele, ya skʼan ya jnaʼbeytik yoʼbolil sbaik sok te ya jkoltaytik. ¿Bin ya jpastik teme ya kichʼtik kontrainel yuʼun te jtsob nacionetik sok teme ya jtsob jbatik ta kuxinel sok te kermanotaktik ta chʼin na? (Ezeq. 38:10-12). Teyme ya skʼan ya kakʼtik ta ilel skʼuxul koʼtantik ta stojol te kermanotaktik.

4. ¿Banti ya yal te ya skʼan ya xkujch kuʼuntik te wokolil, te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik sok te ayuk skʼuxul koʼtantik?

⁴ Te sKʼop Dios ya stij koʼtantik te yakuk xkujch kuʼuntik te wokolil, te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik sok te ayuk skʼuxul koʼtantik. Ta Lucas 21:19 jich ya yal: «Teme kujch awuʼunike, yame ata akolelik». Ta Efesios 4:32 ya yal: «Naʼbeya yoʼbolil abaik». Sok ta 1 Tesalonicenses 4:9, 10 ya yal: «Te Dios jaʼ yak snojptesbelex te talel kʼaxel kʼux ya awaʼiy abaike. […] Pero ya jtijbeyexkotik awoʼtanik, kermanotak, te kʼaxemukto jich ya apasikxan». Te bin ya yal te textoetik-abi, jaʼ la yichʼik albeyel te machʼatik yak yakʼbelikix ta ilel te ya xkujch yuʼunik, te ya snaʼbeyik yoʼbolil sba te yantik sok te ay skʼuxul yoʼtanik, pero ya skʼan ya yakʼikxan ta ilel te taleliletik-abi. Jaʼnix jich te joʼotik ya skʼan ya kakʼtik ta ilel-euk. ¿Bin ya skoltayotik ta yakʼel ta ilel? Ta artículo ini ya kiltik bin-utʼil la yakʼik ta ilel te sbabial jchʼuunjeletik te taleliletik-abi sok te jichuknix ya kakʼtik ta ilel, jichme chapalotik te kʼalal ya xjajch te tulan wokolil.

PASAXAN TULAN YUʼUN YA XKUJCH AWUʼUN

5. ¿Bin la spasik te sbabial jchʼuunjeletik yuʼun ya xkujch yuʼunik te wokolil?

⁵ Te sbabial jchʼuunjeletik ya skʼan ya xkujch yuʼunik-a te wokolil (Heb. 10:36). Ma jaʼuknax te swokolik ta jujun kʼajkʼal, jaʼnix jich la sitintayik yantik wokolil ta swenta te schʼuunel yoʼtanik. Bayal machʼatik la yichʼik kontrainel yuʼun te jwolwanejetik yuʼun te religión, te ajwaliletik yuʼun Roma soknix ta stojol te sfamiliaik (Mat. 10:21). Jaʼnix jich och tal ta yolilik winiketik te la yakʼik ta nopel lotil kʼopetik swenta ya xatik te congregación (Hech. 20:29, 30). Manchukme jich kʼot ta stojolik, kujch yuʼunik (Apoc. 2:3). ¿Bin-utʼil juʼ yuʼunik? Jaʼ ta swenta te la snopilan ta yoʼtanik te bin-utʼil kujch yuʼunik te machʼatik ya yalbey skʼoplal te Escrituras Hebreas, jich bitʼil te Job (Sant. 5:10, 11). La skʼoponik te Jehová yuʼun ya skʼanbeyik yip yoʼtanik (Hech. 4:29-31). Sok ay ta yoʼtanik-a te ya xmajtantesotik yuʼun Jehová teme ya xkujch yuʼunik (Hech. 5:41).

6. ¿Bin ya jnoptik ta swenta te bin la spas te Merita yuʼun ya xkujch yuʼun te kontrainel?

⁶ Jaʼnix jich ya xkujch kuʼuntik teme kʼayemotik ta snopilanel ta koʼtantik te ejemplo yuʼun te machʼatik kujch yuʼun te swokolik te ya jtatik ta Biblia sok ta publicacionetik. Jich la spas jtul hermana ta Albania te Merita sbiil te la yichʼ tulan kontrainel yuʼun te sfamilia. Jich ya yal: «Te kʼalal la jnop ta Biblia te bin kʼax ta stojol te Job, kʼot ta koʼtan te bayal la yil swokol te winik ini…, sok ma snaʼoj machʼa ya x-akʼbot swokol yuʼun, manchukme jich-abi la yal te bin tsʼibaybil ta Job 27:5, ‹¡ha to cʼalal ya xchamon ya cal te jun te coʼtane!›. Jaʼ ini la yakʼbon jnop ta koʼtan te manix kʼax tulan-a te jwokole sok te ya jnaʼ machʼa-a te ya yakʼbon jwokol».

7. Manchukme maʼyuk ta kʼaxel awokol ta ora ini, ¿bin ya skʼan ya akʼaytes aba ta spasel?

⁷ Yanxan te bin ya skoltayotik yuʼun ya xkujch kuʼuntik jaʼ te ya kalulanbeytik te Jehová te bin yaʼiyel ya kaʼiy jbatik (Filip. 4:6; 1 Tes. 5:17). Maniwan yakat ta kʼaxel ta tulan wokol ta ora ini. Pero, ¿bin ya apas te kʼalal maba ya amulan te bin ya spas te yantike, teme ma xa anaʼ bin ya apas o te tenbil ya awaʼiy aba? ¿Yabal ale koltayel ta stojol te Jehová? Teme kʼayemat ta skʼanbeyel koltayel te Jehová yuʼun ya asitintay te jujun kʼajkʼal, jichnix ya apas ta pajel chaʼbej kʼalal tulanix-a te wokolil. Kʼoemix ta awoʼtan-a te ya snaʼ ta lek te Jehová bin-ora sok bin-utʼil ya skoltayat (Sal. 27:1, 3).

8. ¿Bin-utʼil ya yakʼ ta ilel te ejemplo yuʼun Mira te ya xkujch kuʼuntik te wokolil ta pajel chaʼbej teme ya xkujch kuʼuntik ta ora ini? (Santiago 1:2-4; Jaʼnix jich ilawil te foto).

⁸ Teme ya xkujch kuʼuntik te wokolil ta ora ini, jaʼnix jich yaniwan xkujch kuʼuntik te tulan wokolil ya xtale (Rom. 5:3). ¿Bin yuʼun te jich ya kaltike? Bayal hermanoetik ya yalik te kʼalal kujch yuʼunik jun wokolil, la stsakxan yipik yuʼun ya xkujch yuʼunik yanxan wokolil. Kʼalal ya xkujch yuʼunik jun wokolil ta swenta te koltayel yuʼun Jehová, ya schʼuunxan yoʼtanik te ya xkoltayotik yuʼune. Ta swenta te schʼuunel yoʼtanik, ya xkujch yuʼunik teme talxan yan wokolil (kʼopona Santiago 1:2-4). Jich ya snop ta yoʼtan jtul precursora ta Albania te Mira sbiil. Te hermana ini ay jich ya yaʼiy te maʼyuk machʼa jich ay swokol-a te bitʼil yak ta kʼaxel ta stojole. Te kʼalal jich ya yaʼiy sba, ya xjajch snop te jayebto koltaybil yuʼun Jehová te kʼaxemix tal 20 jaʼbile sok jich ya yal ta yoʼtan: «Junuk awoʼtan. Mame tojoluk te bayal jaʼbil abatinemat ta stojol te Jehová sok te bayal bin kujchem awuʼun ta swenta te skoltayojate». Jaʼnix jich te jaʼate najkana aba ta snopilanel spisil te bin spasoj ta atojol te Jehová yuʼun ya xkujch awuʼun. Ayuk ta awoʼtan te ya yil te Jehová te kʼalal ya xkujch awuʼun jun prueba sok te ya smajtantesat yuʼune (Mat. 5:10-12). Jich yuʼun, kʼalal ya xjajch te tulan wokolil, kʼayematix-a te ya xkujch awuʼun sok maba ya xchebaj awoʼtan.

NAʼBEYA YOʼBOLIL SBA TE YANTIK

9. ¿Bin-utʼil la yakʼik ta ilel te congregación ta Antioquía te la snaʼbeyik yoʼbolil sba te hermanoetik?

⁹ Jnop kaʼiytik te bin kʼot ta pasel kʼalal te jchʼuunjeletik ta Judea kʼax swokolik ta skaj te tulan wiʼnal. Kʼalal te hermanoetik ta Antioquía te ay ta skʼinal Siria la yaʼiyik stojol, la snaʼbeyik yoʼbolil sbaik. Chiknaj ta ilel ta swenta te bin la spasike: «La staik ta nopel te ya stikunik koltayel ta stojol te hermanoetik te ayik ta Judea, jaʼ chikan te bin-utʼil ya xjuʼ yuʼunik ta jujuntule» (Hech. 11:27-30). Manchukme namal ayik te hermanoetik te yak ta kʼaxel swokolik, te jchʼuunjeletik ta Antioquía lananix yakʼbeyik koltayel-a (1 Juan 3:17, 18).

10. ¿Bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te hermanoetik te ya xkʼaxik ta wokol? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

¹⁰ Jaʼnix jich te joʼotik ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te hermanoetik te kʼalal ya kaʼiytik stojol te ayik ta kʼaxel ta wokol. Ya xjuʼ te oranax ya jpastik te oxchajp ini: te ya kalbeytik te ancianoetik te ya jkʼan ya xkoltaywanotik, te ya kakʼtik majtan takʼin sok te ya jkʼoponbeytik Jehová te machʼatik yakik ta kʼaxel ta wokole (Prov. 17:17).b Jich bitʼil ta 2020, ta swolol Balumilal la yichʼ chajpanel 950 Comité yuʼun Socorro te la skoltay te hermanoetik te la sta swokolik ta skaj te COVID-19. Ya kalbeytik bayal wokol te machʼatik ya xkoltaywanik. Ta swenta te la snaʼbeyik yoʼbolil sba te yermanotakik, la yichʼbeyik bael te bintik ya xtuun yuʼunik, la yakʼbeyik smukʼul yoʼtanik sok ay la schaʼpasbeyik te snaik sok te sNail Tsoblejetik (paja sok 2 Corintios 8:1-4).

11. ¿Bin-utʼil ya kakʼtik ta ichʼel ta mukʼ te Jehová ta swenta te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantike?

¹¹ Te bin ya jpastik ta skoltayel te hermanoetik te kʼalal ya xkʼax te bin ya xjinawan jilel chajpnax ya yilik-a te ants winiketik. Jich kʼot ta pasel ta 2019 kʼalal te tulan yikʼal jaʼal Dorian la sjin jilel jun sNail Tsoblej te ay ta Bahamas. Te kʼalal yakik ta schaʼpasel-a te sNail Tsoblej, la sjojkʼoybeyik jtul winik te ya x-aʼtej ta construcción te jayeb ya xlokʼ stojol spisil te bin ya skʼan pasele. Jich albotik yuʼun: «Ay bin ya jkʼan ya jpas ta stojol te areligionike. Ya jtuunteskotik te aʼtejibaletik kuʼunkotik sok spisil te bintik ya xtuun, ya jpastik te aʼtelil sok maba ya jkʼantik stojol. Bayal ya jmulan te bitʼil ya akoltay te awamigotakik». Manchukme te ants winiketik ma snaʼbeyik sba te Jehová, ya staik ta ilel te bin ya jpastike. Kʼax lek ya kaʼiy jbatik kʼalal te ants winiketik ya yilik te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sbaik te yantik sok te ya jtijbeytik yoʼtanik ta snaʼbeyel sba «te Dios te bayal ya snaʼ yoʼbolil jbatik» (Efes. 2:4).

12. Teme ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik ta ora ini, ¿bin-utʼil ya xchajpanotik ta yorail te tulan wokolil? (Apocalipsis 13:16, 17).

¹² ¿Bin yuʼun ya skʼan ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik ta yorail te tulan wokolil? Melel te Biblia ya yal te machʼatik ma skoltayik te ajwaliletik ya sta swokolik ta ora ini soknix ta yorail te tulan wokolil (kʼopona Apocalipsis 13:16, 17). Te kermanotaktik wokolniwan ya xbajt staik te bin ya xtuun yuʼunik ta jujun kʼajkʼal. Jaʼ yuʼun, ya skʼan te yakotik ta yakʼel ta ilel te ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik te kʼalal ya xtal yichʼ ta kʼop te ants winiketik te Jesucristo, te Ajwalil kuʼuntike. Teme jich ya jpastik, jichme ya xbajt yalbotik: «Ichʼaik te Wentainel» (Mat. 25:34-40).

KʼUXUKXAN TA AWOʼTAN TE HERMANOETIK

13. ¿Bin la spasik te sbabial jchʼuunjeletik yuʼun kʼux ya yaʼiyxan sbaik? (Romanos 15:7).

¹³ Ta sbabial siglo, spisil te ants winiketik snaʼojik-a te kʼux ya yaʼiy sbaik te jchʼuunjeletik. Pero, ¿wokolbal la yaʼiyik te kʼux ya yaʼiy sbaike? Jnop kaʼiytik ta swenta te congregación ta Roma. Ay chaʼoxtul judioetik tey-a te stʼunojik-a te Ley yuʼun Moisés, pero jaʼnix jich ay hermanoetik te talemik ta yantik nacionetik te yan scostumbreik. Ayniwan machʼatik te ay smosoik sok ay yantik te jaʼ mosoinbilik. ¿Bin koltayotik yuʼun maba ya spʼaj sbaik sok te kʼux ya yaʼiy sbaike? Te jpuk-kʼop Pablo jich la yaltiklanbey: «Lekme xa awil abaik» (kʼopona Romanos 15:7). Te bin la skʼan la yal te Pablo, jaʼ te ya yakʼik ta ilel yutsil yoʼtanik jich bitʼil te kʼalal ya x-ikʼawan ta snaik o ya xjajch yamigoin sbaik. Jich bitʼil te Pablo la yalbey te Filemón te bin-utʼil ya skʼan ya yil te Onésimo te jaʼ moso yuʼun te an lokʼel ta sna. Jich la yalbey: «Ikʼa ta atojol sok slekil awoʼtan» (Filem. 17). Te Priscila sok te Áquila jaʼ bayalxan bin snaʼojik ta swenta te Cristo ma jichuk stukel te Apolos, pero lek la yilik sok la yikʼik bael ta snaik (Hech. 18:26). Manchukme yanyantik yilel-a te skuxlejalik, jun-nax la yakʼ sbaik sok leknax la yil sbaik.

14. ¿Bin-utʼil la yakʼik ta ilel kʼuxul yoʼtanik te Anna sok te smamalal?

¹⁴ Te joʼotike, jaʼnix jich ya xjuʼ ya kakʼtik ta ilel skʼuxul koʼtantik kʼalal lek ya kiltik te hermanoetik sok ya xjajch kamigoin jbatik sok. Teme jich ya jpastik, yame yakʼik ta ilel skʼuxul yoʼtanik ta jtojoltik-euk (2 Cor. 6:11-13). Kiltik te bin kʼax ta stojolik te Anna sok te smamalal, te kʼalal ayik ta misionero ta África Occidental. Te kʼalal mato jaluk skʼoelik ta yan nación jajch te tulan chamel COVID-19, jich maba juʼix stsobel sbaik sok te hermanoetik ta congregación. ¿Bin la spasik te Anna sok te smamalal swenta la yakʼik ta ilel skʼuxul yoʼtanik? La spasik videollamada sok te hermanoetik sok la yaltiklanbeyik te yoʼtanukik ya snaʼbeyikxan sbaik ta lek. Kʼax lek la yaʼiyik te hermanoetik ta congregación, jich jajchik ta kʼoponel ta teléfono sok tikunbotik mensajeetik. ¿Bin yuʼun la spasik tulan te misioneroetik yuʼun ya xnaʼbot sbaik ta congregación? Te Anna jich la yal: «Ay ta koʼtan te la yakʼik ta ilel skʼuxul yoʼtanik te hermanoetik ta stojol te jfamilia sok ta jtojol te kʼalal lek ayotik-a sok te kʼalal maʼuke. Kʼalal ya jnop ta swenta ini ya stijbon koʼtan ta yakʼel ta ilel skʼuxul koʼtan».

15. ¿Bin ya yakʼbat anop te bitʼil la yakʼ ta ilel skʼuxul yoʼtan te Vanessa? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

¹⁵ Ay bayal congregacionetik te banti ay hermanoetik te yanyantik stalelik sok skuxlejalik. ¿Bin ya skoltayotik yuʼun kʼux ya kaʼiyxan ta koʼtantik ta spisilik? Jaʼ te ya kiltik te lekil talelil yuʼunike. Te hermana Vanessa te kuxinem ta Nueva Zelanda wokol ya yil-a te lek ya yil sba sok te hermanoetik ta scongregacion, melel ma smulanbey te stalelik. Pero maba la spʼajtiklan, la skʼases tiempo sok te hermanoetike. Ta swenta te jich la spas, la yil te bin lek ay ta yoʼtanik jich bitʼil ya yil te Jehová. Jich ya yal: «Te bitʼil och ta superintendente yuʼun circuito te jmamalal, bayalxan hermanoetik la jokintik sok yanyantik-a te stalelik. Ta ora ini maba wokol ya kaʼiy te lek ya kil jba sok te yantike. Ya jmulan te yanyantik-a te jtaleltike sok chikan ta ilel te ya smulan-euk te Jehová, melel jaʼ la yikʼotik tal ta lum yuʼun». Jich yuʼun-abi, ¿bin-utʼil ya kakʼtik ta ilel te kʼux ta koʼtantik te kermanotaktike? Jaʼ te ya jpastik tulan te jichuk ya kiltik te bitʼil ya yil te Jehová (2 Cor. 8:24).

16. ¿Bin yuʼun mukʼ skʼoplal te ya kakʼtik ta ilel skʼuxul koʼtantik ta yorail te tulan wokolil? (Jaʼnix jich ilawil te foto).

¹⁶ Ta yorail te tulan wokolil, mukʼ skʼoplal te kʼux ta koʼtantik te kermanotaktik. ¿Bin-utʼil ya skanantayotik te Jehová te kʼalal ya xjajch te tulan wokolil? Jnop kaʼiytik ta swenta te bin la yal te Jehová ta stojol te lum yuʼun swenta ya xkolik jilel te kʼalal la yichʼ jinel te Babilonia: «Bahan, pueblo cuʼun, ochan bahel ta ana, maca te tiʼnahiletic awuʼun; nacʼa aba jtsʼihnuc, ha to cʼalal ya xcʼax te yilimba» (Is. 26:20). Ta yorail te tulan wokolil jichniwan ya skʼan ya jpastik-euk. Te kʼalal ya yal «ochan bahel ta ana», jaʼniwan ya yalbey skʼoplal te congregacionetik. Teme jun-nax ya kakʼ jbatik sok te hermanoetik ta yorail-abi, te Jehová ya skanantayotik jich bitʼil yaloj ta jamal. Jaʼ yuʼun ma tikʼuk-a te yanax jtsʼiktik te bin ma jmulantik ta stojol te kermanotaktik; ya skʼan te kʼuxuk ta koʼtantik ta smelelil. Teme maʼyuk te skʼuxul koʼtantik, maniwan ya xkolotik.

CHAJPANA ABA TA ORA INI

17. ¿Bin ya jpastik ta yorail te tulan wokolil teme ya jchajpan jbatik ta ora ini?

¹⁷ Ta yorail «te smucʼul cʼahcʼalel yuʼun Jehová» yame xtal tulan wokol ta stojol spisil te ants winiketik (Sof. 1:14, 15). Te j-abatotik yuʼun Jehová jaʼnix jich ya jta jwokoltik-euk. Teme ya jchajpan jbatik ta ora ini, lamalme koʼtantik ta yorail-abi sok ya xjuʼ ya jkoltaytik te yantike. Teme ya xkujch kuʼuntik, ya xjuʼ kuʼuntik sitintayel biluk wokolil. Teme ya jnaʼbeytik yoʼbolil sba te yantik, ya jpastik tulan ta skoltayel sok ta yakʼbeyel te bin yax tuun yuʼunik te kermanotaktik. Te bitʼil kʼuxix ta koʼtantik te kermanotaktike, jun-nax ya kakʼ jbatik sok. Te Jehová yame yakʼ xkuxinotik ta sbajtelkʼinal te banti maʼyukix bin-ora ya jsitintaytik wokolil (Is. 65:17).