Proverbios
24 Mu xavitʼixta li viniketik ti toj chopolike
xchiʼuk muʼyukuk ta avoʼonton xachiʼinan.+
2 Yuʼun li yoʼontonike jaʼ tsnopbeik skʼoplal li saʼkʼope
xchiʼuk li yeike jaʼ noʼox chalbeik skʼoplal li vokoliletike.
3 Ta skoj ti oy jpʼijiltike, ta jvaʼan li jnatike*+
xchiʼuk lek vaʼal ta skoj ti oy kʼusi xkaʼibetik lek smelolale.
4 Ta skoj li yojtikinobil kuʼuntike, li skuartoaltake ta xnoj
ta jeltos kʼulejal ti ep sbalile xchiʼuk ti jun yutsikile.+
5 Li pʼijil vinike xuʼ yuʼun+
xchiʼuk ta skoj ti oy yojtikinobil yuʼun jun vinike, ch-epaj li sjuʼele.
6 Ta skoj ti oy buchʼu lek chbeiltasvane,* chapas paskʼop+
xchiʼuk ta skoj ti oy ep jtojobtasvanejetike, chichʼ pasel kanal.*+
7 Li buchʼu bole solel mu sta li melel pʼijilale;+
muʼyuk kʼusi stakʼ xal li ta stiʼ jteklume.
8 Buchʼuuk noʼox ti tsnop tspas kʼusi toj chopole
chichʼ albel skʼoplal ti xtojob lek snopel kʼuxi ta pasel li kʼusi chopole.+
9 Li kʼusitik chopol tsnop tspas li buchʼu bole jaʼ mulil
xchiʼuk toj chopol ch-ilat yuʼun krixchanoetik li jlabanvaneje.+
10 Mi chachibaj li ta yorail vokolile,
ta xkʼunib li avipe.
11 Pojo li buchʼutik ch-ikʼatik batel ta lajelale
xchiʼuk mu xavakʼ ti xichʼik ikʼel batel ti bu chichʼik milele.+
12 Mi xi chavale: «Pe mu toʼox jnabekutik skʼoplal taje»,
¿mi mu tauk xakʼ venta li buchʼu chchaj ta kʼelel oʼontonale?*+
Jech, li buchʼu skʼelojote ta xakʼ venta
xchiʼuk jech ta stojbe sutel ta jujuntal ti kʼu yelan yabtelik li viniketike.+
13 Kuni nichʼon, lajeso li pome, yuʼun toj lek;
li xchiʼil batsʼi pome lek chavaʼi kʼalal chapas prevae.
14 Jaʼ jech ek, naʼo me ti lek kʼusi chkʼot ta atojolal yuʼun* li pʼijilale.+
Mi la atae, lek kʼusi chata ta jelavel
xchiʼuk muʼyuk chlaj skʼoplal li spatobil avoʼontone.+
15 Mu jechuk xapas kʼuchaʼal tspas li buchʼu toj chopole, mu teuk nopol xanakʼ* aba ta sna sventa chamala li buchʼu tukʼe;
mu xatukibe ti bu chkux yoʼontone.
16 Yuʼun xuʼ van xyal ta lum vukub velta li buchʼu tukʼe, pe tstam sba likel yan velta,+
yan li buchʼu toj chopole j-echʼel chyal-o ta lum ta skoj li svokole.+
17 Mu xamuyubaj kʼalal chyal ta lum li avajkontrae
xchiʼuk mu me xkuxetuk avoʼonton kʼalal tsmak* yakane;+
18 yuʼun mi jech chapase, ta xakʼ venta li Jeovae xchiʼuk chopol chil,
vaʼun chpaj skapemal sjol ta stojolal li avajkontrae.+
19 Mu xakap* ta skoj li buchʼutik muʼyuk xkʼuxul yoʼontonike;
mu xavitʼixta li buchʼutik toj chopolike.
20 Yuʼun muʼyuk kʼusi lek smalaoj ta jelavel li buchʼu muʼyuk xkʼuxul yoʼontone;+
li buchʼutik toj chopolike chtupʼ li skantilike.+
21 Kuni nichʼon, xiʼtao* li Jeovae xchiʼuk li ajvalile+
xchiʼuk mu xachiʼin li buchʼutik tstoy sbaik ta stojolal ajvalile.+
22 Yuʼun ta anil noʼox chtal li svokolike.+
Mu stakʼ naʼel kʼusi lajelal chakʼik* talel ta stojolal li jtoybaetike.+
23 Liʼ xtoke jaʼ jech chalik li buchʼutik pʼijike:
muʼyuk lek ti tʼujbil yajval ta jpastik kʼalal te oyutik ta chapanobbaile.+
24 Buchʼuuk noʼox ti xi chalbe li buchʼu toj chopole: «Tukʼot»,+
chichʼ chopol kʼoptael yuʼun li lumetike xchiʼuk chtikʼbat smul yuʼun li mukʼta lumetike.
25 Pe lek kʼusi chkʼot ta stojolal li buchʼutik ta stukʼibtasik li buchʼu toj chopole;+
chvul ta stojolalik bendision ti yichʼoj tal kʼusitik lekike.+
26 Li krixchanoetike chichʼik ta mukʼ* li buchʼu melel snaʼ xtakʼave.*+
27 Paso baʼyel li avabteltake xchiʼuk chapano skotol li kʼusi skʼan pasel ta avosile;
ta tsʼakal une, vaʼano li anae.*
28 Mu xakʼot ta testigo sventa chopol xavalbe skʼoplal achiʼil mi muʼyuk sprevaile,+
mu xaloʼla yantik xchiʼuk li avee.+
29 Mu xiuk xavale: «Jaʼ jech ta jpakbe sutel jech kʼuchaʼal la spasbune;
31 Laj kakʼ venta ti mas nat chʼiem li chopol tsʼiʼlele;
pixil ta laetik* li lumtike
xchiʼuk jinem yalel li smuroal ti pasbil ta tone.+
32 La jkʼel lek, vaʼun la jnopbe skʼoplal;
laj kil, vaʼun oy kʼusi laj yakʼ jchan,* jaʼ liʼe:
33 mi chavay uni jlikeluke, mi chanikav* uni jlikeluke,
mi te noʼox ameyoj akʼob uni jlikeluk sventa xakuxe,
34 li povreale chvul ta atojolal kʼuchaʼal jun j-elekʼ
xchiʼuk ti muʼyuk kʼusi x-ayan avuʼune chvul ta atojolal kʼuchaʼal jun vinik ti oy yabtejebe.+