VIVLIOTEKA TA INTERNET yuʼun Watchtower
VIVLIOTEKA TA INTERNET
yuʼun Watchtower
Tsotsil
ʼ
  • ʼ
  • VIVLIA
  • VUNETIK
  • TSOBAJELETIK
  • nwt Romanos 1:1-16:27
  • Romanos

Muʼyuk svideoal.

Paso perton, mu stij li videoe.

  • Romanos
  • Xchʼul Kʼop Dios sventa Achʼ Balumil
Xchʼul Kʼop Dios sventa Achʼ Balumil
Romanos

SVENTA ROMANOS

1 Voʼon Pabloun ti jaʼ smosoun Kristo Jesuse xchiʼuk ti takbilun ta ikʼel sventa xitun ta jtakbole, ti tʼujbilun sventa jchol li lekil aʼyejetik yuʼun Diose,+ 2 ti jech xa onoʼox yaloj ta stojolal yaj-alkʼoptak li ta chʼul Tsʼibetike, 3 ta sventa li Xnichʼon ti vokʼ kʼuchaʼal jun krixchano ti te lik talel ta snitilulal Davide,+ 4 pe ti ta skoj sjuʼel chʼul espiritu laj yichʼ chaʼkuxesel+ ti jech vinaj ti jaʼ Xnichʼon Diose+ —jech, jaʼ li Kajvaltik Jesukristo 5 ti jaʼ ta stojolal ta jtatik-o li slekil yutsil oʼontonal xchiʼuk li abtelal ta jtakbol+ sventa xichʼik takel ta ikʼel skotol li jyanlumetik+ sventa xakʼ xchʼunel yoʼontonik xchiʼuk xchʼunik mantal yoʼ xichʼ kʼupil kʼoptabel li sbie, 6 jyanlumoxuk toʼox ek, pe laj avichʼik takel ta ikʼel sventa xuʼuninoxuk li Jesukristoe—, 7 akotolik li buchʼutik te oyoxuk ta Roma ti kʼanbiloxuk yuʼun Diose, ti takbiloxuk ta ikʼel sventa chʼul xakʼotike:

Oyuk slekil yutsil oʼontonal xchiʼuk jun oʼontonal ta atojolalik ti jaʼ chakʼ li Jtotik Dios xchiʼuk li Kajvaltik Jesukristoe.

8 Baʼyele, ta sbi Jesukristo ta jtojbe ta vokol Jdios ta skoj ti oy xchʼunel avoʼontonike, yuʼun ta spʼejel balumil jech chalik. 9 Li Dios ti buchʼu ta sjunul koʼonton ta jpasbe xchʼul abtel ti jaʼ li lekil aʼyejetik ta stojolal li Xnichʼone jaʼ kʼotem ta testigo kuʼun ti skotol ora oyoxuk ta j-orasione,+ 10 jech ta jkʼanilanbe vokol Dios, mi xuʼe, ti lekuk xikʼot ta atojolalik jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼonton li Diose. 11 Oy tajek ta koʼonton ta jkʼeloxuk sventa chkakʼboxuk sbendision Dios yoʼ stsatsub avoʼontonik; 12 ti xkaltike, jaʼ ti koʼoluk jtsatsubtasbe jba koʼontontik+ ta sventa li xchʼunel koʼontontik ta jujuntale, li xchʼunel avoʼontonike xchiʼuk li xchʼunel koʼonton eke.

13 Pe mu jkʼan ti xchʼay ta ajolike, ermanoetik, ti ep ta velta oy ta koʼonton chtal jkʼeloxuk sventa oyuk kʼusi lek xkʼot ta pasel mi kʼot jchol mantal ti bu oyoxuk jech kʼuchaʼal la jpas ta yan lumetike —pe li avie oy to kʼusi spajesojun—. 14 Oy kil ta stojolal jgresiaetik, jyanlumetik, pʼijil krixchanoetik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk spʼijilike, 15 jaʼ yuʼun oy tajek ta koʼonton chkalboxuk li lekil aʼyejetik li voʼoxuk te ta Romae.+ 16 Muʼyuk bu chikʼexav yuʼun li lekil aʼyejetike,+ yuʼun jaʼ sjuʼel Dios sventa sta spojel skotol li buchʼu oy xchʼunel yoʼontone,+ baʼyel chkol li judaetike,+ laje li jgresiaetike;+ 17 yuʼun jech te chvinaj stukʼilal Dios kʼalal chichʼ cholel li lekil aʼyejetike. Ti jech chkʼot ta pasele, jaʼ ta skoj ti oy xchʼunel oʼontonale xchiʼuk jaʼ tsatsub-o li xchʼunel oʼontonal+ jech kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Li buchʼu tukʼe ta sventa xchʼunel yoʼonton chkuxi».+

18 Yuʼun li skʼakʼal yoʼonton Diose+ te chvinaj tal ta vinajel ti skontrainoj li kʼusitik muʼyuk lek xchiʼuk li kʼusitik muʼyuk tukʼ tspas li krixchanoetike, yuʼun ta skoj li kʼusitik muʼyuk tukʼ tspasike, tsmakik ta be li kʼusi melele,+ 19 yuʼun li kʼusi stakʼ ojtikinel ta stojolal Diose jamal xvinaj ta stojolalik, yuʼun jamal akʼbilik ta ilel yuʼun li Diose.+ 20 Yuʼun li stalelaltak mu xvinaje jamal xvinaj kʼalal laj yichʼ pasel tal li balumile, yuʼun te xvinaj ta skoj li kʼusitik pasbile,+ jaʼ xkaltik, li sjuʼel ti te oy-o sbatel osile+ xchiʼuk ti jaʼ Dios ta melele,+ jaʼ yuʼun mu stakʼ xalik ti chʼabale; 21 yuʼun akʼo mi laj yojtikinik li Diose, muʼyuk bu laj yichʼik ta mukʼ kʼuchaʼal Dios xchiʼuk mi jaʼuk bu la stojbeik ta vokol, kʼajomal noʼox chʼabal sbalil li kʼusi tsnopike xchiʼuk mu xaʼibeik smelolal.+ 22 Akʼo mi chalik ti pʼijike, pasik ta bol krixchanoetik; 23 jech xtok, akʼo mi te oy-o sbatel osil xchiʼuk ti toyol oy skʼoplal li Diose, kʼalal tsmuyubtaik li santoetike, tskoʼoltasik kʼuchaʼal santoik li Diose. Li santoetik taje xkoʼolaj kʼuchaʼal krixchanoetik ti snaʼ xchamike, xkoʼolaj ta mutetik, ta chonbolometik ti oy chanib yoke xchiʼuk ta chonetik ti xkilet ta lum chanavike.+

24 Jaʼ yuʼun, akʼbat spasik yuʼun Dios jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼontonike, akʼbat spasik li kʼusitik ibal sba* sventa muʼyuk xa ichʼbil ta mukʼ li sbekʼtalike. 25 Li stukike la sjelik ta jutbil kʼop* li kʼusi melel ta sventa Diose, jaʼ laj yichʼik ta mukʼ xchiʼuk jaʼ la spasbeik chʼul abtelal li kʼusi pasbile, maʼuk laj yichʼik ta mukʼ li Jpasvaneje ti jaʼ kʼupil kʼoptabil sbatel osile. Jechuk. 26 Ta skoj taje, li Diose laj yakʼ ti akʼo oyuk tajek ta yoʼontonik li chiʼinejbail ta vayel ti solel kʼexlal sbae.+ Li antsetike la sjelik ti kʼu yelan stalel li chiʼinejbail ta vayele, jaʼ xa la spasik li kʼusi mu staleluke;+ 27 jech la spasik ek li viniketike, yuʼun laj yiktaik ti kʼu yelan stalel chchiʼinik ta vayel li antsetike xchiʼuk xtiltun tajek ta yoʼontonik chchiʼin sbaik ta vayel stukik. Xchiʼil noʼox sbaik ta vinikal chchiʼin sbaik,+ jaʼ la spasilanik li kʼusi toj chopole, jaʼ yuʼun tsʼakal lek chichʼbeik stojol ta skoj li kʼusi toj chopol la spasike.+

28 Jaʼ yuʼun, ta skoj ti muʼyuk oy ta yoʼontonik yojtikinel lek li Diose, li Diose laj yakʼ akʼo snopik li kʼusitik muʼyuk lek chile sventa spasik li kʼusitik muʼyuk leke.+ 29 Vaʼun, noj ta yoʼontonik skotol li kʼusitik muʼyuk tukʼe,+ ta chopol nopbenal, ta pichʼ oʼontonal,+ ta choplejal, noj ta yoʼontonik itʼixal,+ ta milvanej,+ tsakbail ta kʼop, ta loʼlavanej+ xchiʼuk ta sokesej oʼontonal,+ ta loʼiltavanej, 30 chchopol kʼopojik ta mukul,+ tspʼajik Dios, muʼyuk kʼexlal chaʼiik, mukʼ skʼoplal chaʼi sbaik, xtoyet xa chaʼi sbaik, xtal noʼox ta nopel yuʼunik li kʼusitik chopole, mu xchʼunbe smantal stot smeʼik,+ 31 mu xaʼibeik smelolal,+ mu xkʼot xkʼopojik, muʼyuk skʼanoj sbaik ti stalel onoʼox jeche xchiʼuk muʼyuk xkʼuxul yoʼontonik. 32 Akʼo mi xojtikinik li tukʼil mantaletik yuʼun Diose, sta-o xchamik li buchʼutik tspasik li kʼusitik taje,+ yuʼun maʼuk noʼox ti yakal-o tspasike, yuʼun lek chilik xtok li buchʼutik jech tspasike.

2 Voʼot ti chachapanvane mu stakʼ xapak akʼoplal, vinik;+ yuʼun mi chachapan li yantike, yakal chachapan aba atuk, chachapanvan, pe jaʼ jech yakal chapas atuk.+ 2 Li avie, jnaʼojtik xa ti kʼalal chchapanvan li Diose, jaʼ tstsak ta mukʼ li kʼusi melel sventa chakʼbe stoj smul li buchʼutik tspasik li kʼusitik taje.

3 Vinik, ¿mi yuʼun muʼyuk chavichʼ chapanel yuʼun Dios avaloj kʼalal chachapan li buchʼutik tspasik li kʼusitik taje, pe ti voʼot jech yakal chapas atuke? 4 ¿Mi yuʼun chapʼajbe li skʼulejal slekil yoʼonton Dios,+ li smukʼul yoʼonton+ xchiʼuk ti oy smalael yuʼune,+ ti mu xavakʼ venta ti ta slekil yoʼonton Dios tsbeiltasot batel sventa xasutes avoʼontone?+ 5 Pe ta skoj ti pimot ta mantal xchiʼuk ti mu xasutes avoʼontone, yakal chatsob skʼakʼal oʼontonal ta atojolal atuk kʼalal mi sta skʼakʼalil li skʼakʼal oʼontonal xchiʼuk kʼalal chichʼ akʼel ta ilel li tukʼil chapanel yuʼun Diose.+ 6 Ta jujuntal chakʼbe stojol li yabtel tspasike:+ 7 kuxlejal sbatel osil tstaik li buchʼutik kuchem yuʼunik spasel li lekil abtelale, ti tsaʼik li mukʼulale, li ichʼel ta mukʼe xchiʼuk li kʼusi mu snaʼ xkʼaʼe;+ 8 pe li buchʼutik tsaʼik kʼop xchiʼuk ti mu xchʼunik li kʼusi melele, ti jaʼ chchʼunik li kʼusi muʼyuk tukʼe, chichʼik kastigo xchiʼuk chkʼot skʼakʼal oʼontonal ta stojolalik.+ 9 Ta xtal tsots vokolil xchiʼuk at-oʼonton ta stojolal skotol krixchanoetik ti jaʼ tspasik li kʼusitik chopole, baʼyel ta stojolal judaetik, laje ta stojolal jgresiaetik; 10 pe skotol li buchʼutik jaʼ tspasik li kʼusi leke chichʼ mukʼibtasbel skʼoplalik, chichʼik ichʼel ta mukʼ xchiʼuk tstaik jun oʼontonal, baʼyel ta stojolal judaetik,+ laje ta stojolal jgresiaetik.+ 11 Yuʼun mu snaʼ xtʼujvan li Diose.+

12 Skotol li buchʼutik saʼoj smulik kʼalal chʼabal mantale chʼabal mantal kʼalal chchamik xtoke,+ pe skotol li buchʼutik saʼoj smulik kʼalal oy mantale ta mantal chichʼik chapanel.+ 13 Yuʼun li buchʼutik jaʼ noʼox chaʼiik li mantale maʼuk li buchʼutik tukʼ ta stojolal Diose, yuʼun jaʼ tukʼ ch-albat skʼoplalik li buchʼutik chakʼ ta xkuxlejalik li mantale.+ 14 Yuʼun li jyanlumetik ti chʼabal mantal yuʼunike+ stalel onoʼox ti tspasik li kʼusi chal mantale manchuk mi chʼabal mantal yuʼunik, jaʼ mantal kʼotemik li stukike. 15 Yuʼun chakʼ ta ilel stukik ti te tsʼibabil ta yoʼontonik li kʼusi chal ta mantale, jech xtok, chakʼik ta ilel ta sjol yoʼontonik, ta snopben noʼox stukik chaʼiik mi oy smulik o mi chʼabal. 16 Taje jaʼo chkʼot ta pasel kʼalal chchapan Dios ta stojolal Kristo Jesus li kʼusi mukul tspasik li krixchanoetike+ jech kʼuchaʼal chal li lekil aʼyejetik chkale.

17 Vaʼun, mi judaot chavichʼ albel,+ ti jaʼ kuxulot yuʼun li mantale, ti tsots akʼoplal chavaʼi aba ta stojolal Diose, 18 ti xavojtikin li kʼusi tskʼan yoʼontone, ti lek chavil li kʼusitik lek ilbil ta skoj ti lek chanubtasbilot ta Mantale,+ 19 ti kʼotem ta avoʼonton ti voʼot chabeiltas li maʼsatetike, ti lus kʼotemot ta sventa li buchʼutik oyik ta ikʼal osile, 20 ti voʼot chatukʼibtas li bol krixchanoetike, ti jchanubtasvanejot yuʼun li ololetike, ti xanaʼ kʼu yelan li yojtikinobil xchiʼuk li kʼusi melel ta skoj Mantale..., 21 jaʼ yuʼun voʼot ti chachanubtas li yantike, ¿mi chachanubtas aba atuk?+ Voʼot ti xi chachol mantale: «Mu me xa-elkʼaj»,+ ¿mi cha-elkʼaj? 22 Voʼot ti xi chavale: «Mu me xaloʼla anup achiʼil»,+ ¿mi chaloʼla anup achiʼil? Voʼot ti apʼajoj li santoetike, ¿mi chavelkʼan li kʼusitik oy ta temploe? 23 Altik chaval ti tsots akʼoplal chavaʼi aba ta sventa li mantale, yuʼun kʼalal muʼyuk chachʼun li kʼusi chal Mantale, muʼyuk chavichʼ ta mukʼ li Diose. 24 Yuʼun «li sbi Diose chopol kʼoptabil yuʼun jyanlumetik ta akojik»; jech onoʼox kʼuchaʼal tsʼibabile.+

25 Ta melel, li sirkunsisione*+ jaʼ noʼox oy sbalil mi chapas li kʼusi chal mantale, pe mi mu xachʼun li kʼusi chal mantale,+ maʼuk sirkunsision kʼotem li sirkunsision avichʼoje. 26 Jaʼ yuʼun, mi chchʼun kʼusi tukʼ chal Mantal li buchʼu muʼyuk yichʼoj sirkunsisione,+ tsakbil ta venta chkʼot kʼuchaʼal yichʼoj sirkunsision manchuk mi muʼyuk yichʼoj sirkunsision, ¿mi mu jechuk?+ 27 Mi tspas kʼusi chal Mantal li buchʼu muʼyuk yichʼoj sirkunsision ta sbekʼtale, jaʼ chchapanot, yuʼun manchuk mi te tsʼibabil avuʼun li mantale xchiʼuk manchuk mi avichʼoj sirkunsision, pe muʼyuk chachʼun li mantale. 28 Yuʼun maʼuk juda li buchʼu ta spat xokon noʼox xvinaje+ xchiʼuk maʼuk melel sirkunsision li buchʼu ta sbekʼtal noʼox yichʼoje.+ 29 Li kʼusie, jaʼ mero juda chkʼot ta sventa ti kʼu yelan li yut yoʼontone,+ ta yoʼonton yichʼoj sirkunsision+ ta stojolal chʼul espiritu, maʼuk ta skoj ti tsʼibabil ta mantale.+ Chlik talel ta stojolal Dios li kʼupil kʼoptael tstae, maʼuk ta stojolal krixchanoetik.+

3 Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼusi sbalil li buchʼu judae o kʼusi sbalil li sirkunsisione?* 2 Ta melel, oy ep sbalil. Baʼyele, jaʼ ti jaʼ kʼubanbatik li chʼul mantaletik yuʼun Diose.+ 3 ¿Kʼuxi ti vaʼ yelane? Mi oy buchʼu muʼyuk laj yakʼ xchʼunel yoʼontone, maʼuk skʼan xal ti muʼyuk xa tukʼ Dios ta skoj ti muʼyuk laj yakʼ xchʼunel yoʼontone, ¿mi mu jechuk? 4 ¡Moʼoj ta melel! Yuʼun melel xkʼopoj li Diose+ akʼo mi jutkʼop* skotol li krixchanoetik+ jech kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Sventa tukʼ xavichʼ albel akʼoplal ta akʼopojel xchiʼuk ti xapas kanal kʼalal chavichʼ chapanele».+ 5 Akʼo mi jech, mi jaʼ mas chalbe skʼoplal stukʼilal Dios ti muʼyuk jtukʼiltike, ¿kʼusi xuʼ xkaltik un? Maʼuk ti yuʼun muʼyuk tukʼ li Dios kʼalal chakʼ talel skʼakʼal yoʼontone, ¿mi mu jechuk? (Jaʼ jech chikʼopoj kʼuchaʼal chkʼopoj li krixchanoetike). 6 ¡Moʼoj ta melel! ¿Kʼuxi xa onoʼox chchapan krixchanoetik Dios mi jeche?+

7 Pe mi jutkʼopun* xchiʼuk mi jaʼ chakʼ ta ilel ti melel xkʼopoj Dios mi ta jut kʼope xchiʼuk mi jaʼ ch-ichʼat-o ta mukʼ yuʼun li krixchanoetike, ¿kʼuxi xa noʼox chalbun Dios ti jpasmulilune chaʼa? 8 ¿Kʼu yuʼun mu xiuk xkaltik jech kʼuchaʼal jecheʼ kʼusi chalik junantik ta jtojolalkutik ti xi la chkalkutike: «Jpastik kʼusitik chopol sventa xtal ta jtojolaltik li kʼusitik leke»? Li chapanel tsta li krixchanoetik taje jaʼ jech kʼuchaʼal chal li tukʼilale.+

9 ¿Kʼusi chkaltik un chaʼa? ¿Mi mas mukʼ jkʼoplaltik li voʼotike? ¡Moʼoj ta melel! Yuʼun jamal xa onoʼox laj kakʼtik ta ilel ti oyik ta mulil ek li judaetik xchiʼuk jgresiaetike;+ 10 jech kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Muʼyuk buchʼu tukʼ, batsʼi mi junuk;+ 11 mi junuk buchʼu oy spʼijil, mi junuk buchʼu tsaʼ li Diose. 12 Yan be stamoj skotolik, muʼyuk stu kʼotem skotolik; muʼyuk buchʼu chakʼ ta ilel li slekil oʼontonale, mi junuk».+ 13 «Li yeike xkoʼolaj kʼuchaʼal jun mukinal ti jamal stiʼe, loʼlavanem xchiʼuk li yokʼike».+ «Li kʼusitik chalike toj echʼ xa noʼox chlajesvan kʼuchaʼal svenenoal chon».+ 14 «Noj ta chopol kʼoptael li yeike xchiʼuk noj ta kʼusitik ti toj kʼuxik chichʼ alele».+ 15 «Xpʼitetik batel ta anil sventa tsmalik chʼichʼ».+ 16 «Naka lajelal xchiʼuk vokolil oy li ta sbeike, 17 mu xojtikinbeik sbelel li jun oʼontonale».+ 18 «Muʼyuk bu xiʼtaojik* li Diose».+

19 Pe skotol li kʼusitik chal Mantale jnaʼojtik ti jaʼ chalbe batel li buchʼutik stsakojik ta mukʼ li kʼusi chal Mantale sventa stsʼiji skotolik xchiʼuk xkom ta sbaik skotol krixchanoetik li tojol mulil chakʼ Diose.+ 20 Jaʼ yuʼun, muʼyuk buchʼu tukʼ xa skʼoplal ta stojolal Dios ti tspas li kʼusi skʼan pasel chal ta mantale,+ yuʼun li mantale jaʼ chakʼ ta ojtikinel lek li mulile.+

21 Pe li avie, laj xa yichʼ akʼel ta ilel ti xuʼ lek oyutik ta stojolal Dios akʼo mi mu jechuk kuxulutik jech kʼuchaʼal chal li mantale.+ Taje te xa onoʼox vinaj talel skʼoplal ta Mantal xchiʼuk li kʼusitik yaloj J-alkʼopetike,+ 22 jech, li tukʼilal yuʼun Dios ta sventa li xchʼunel oʼontonal ta stojolal Jesukristoe jaʼ sventa skotol li buchʼutik oy xchʼunel yoʼontonike, yuʼun mu snaʼ xtʼujvan.+ 23 Ta skoj ti jpasmulil skotolike, mu stabeik li smukʼulal Diose,+ 24 pe tukʼ ch-ilatik yuʼun Dios ta skoj li pojelal laj yakʼ Kristo Jesus+ sventa xuʼ xkolike. Liʼe jaʼ jun matanal+ ti laj yakʼ ta slekil yutsil yoʼonton li Diose.+ 25 Li Diose laj yakʼ kʼuchaʼal matanal sventa lekuk xil sba xchiʼuk li krixchanoetik+ ta skoj ti chakʼ xchʼunel yoʼontonik ta xchʼichʼel li Kristoe.+ Ti jech la spase, jaʼ sventa chakʼ ta ilel li tukʼilal yuʼune, yuʼun li Diose te toʼox stsʼikoj xchiʼuk tspas toʼox perton li muliletik kʼotem ta pasel ta voʼnee. 26 Ti jech la spase jaʼ sventa chakʼ ta ilel li tukʼilal yuʼun+ li avi kʼakʼale sventa tukʼuk xkʼot skʼoplal kʼalal chal ti tukʼ li krixchano ti chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolal Jesuse.+

27 Vaʼun chaʼa, ¿kʼu yuʼun ti xijtoyet chkaʼi jbatike? Mu sta-o maʼ taje. ¿Bu mantalil jech chal? ¿Mi jaʼ ta skoj li kʼusi ta jpase?+ Ta melel maʼuk, jaʼ li ta mantal sventa xchʼunel oʼontonale. 28 Yuʼun chkaltik ti tukʼ skʼoplal albil li jun krixchano kʼalal chakʼ xchʼunel yoʼontone, maʼuk ta skoj ti tspas li kʼusi chal mantale.+ 29 ¿Mi jaʼ noʼox van Sdios li judaetike?+ ¿Mi maʼuk van Sdios ek li jyanlumetike?+ Jaʼ, jaʼ Sdios ek li jyanlumetike.+ 30 Ta skoj ti jun noʼox li Diose,+ chal ti tukʼ skʼoplal li buchʼutik yichʼoj sirkunsision+ ta skoj ti oy xchʼunel yoʼontonike xchiʼuk tukʼ li buchʼutik muʼyuk yichʼoj sirkunsision+ ta skoj ti oy xchʼunel yoʼontonik eke. 31 ¿Mi ta jchʼaybetik skʼoplal mantal ta skoj li xchʼunel koʼontontike? ¡Moʼoj ta melel! Yuʼun ti kʼusie, ta jtsatsubtasbetik lek skʼoplal li mantale.+

4 Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿kʼusi la sta xkaltik li jmoltotik Abraan ti jaʼ jun krixchanoe? 2 Jech kʼuchaʼal liʼe, ti tukʼuk chichʼ albel skʼoplal li Abraan ta skoj li yabtele, xuʼ xtoyet xa chaʼi sba ti jechuke; pe maʼuk ta stojolal Dios. 3 Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi chal li Tsʼibetike? «Li Abraane laj yakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolal Jeova,* jech oxal laj yichʼ alel ti tukʼ skʼoplale».+ 4 Vaʼun chaʼa, li buchʼu ch-abteje maʼuk chichʼ stojol ta skoj slekil yutsil oʼontonal, yuʼun li stojol chichʼe jaʼ ta skoj li yabtele. 5 Jech xtok, li buchʼu muʼyuk ch-abteje, pe ti chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolal li buchʼu xuʼ chal ti tukʼ li buchʼu toj chopole tukʼ chichʼ albel skʼoplal li xchʼunel yoʼontone.+ 6 Jech xtok, xi onoʼox laj yalbe skʼoplal David ek ti xmuyubaj li vinik ti tukʼ ch-albat skʼoplal yuʼun Diose akʼo mi maʼuk ta skoj li yabtele: 7 «Xmuyubaj noʼox li buchʼutik akʼbil xa ta perton li kʼusitik chopol spasojike xchiʼuk li buchʼutik tupʼbil xa li smulike; 8 xmuyubaj noʼox li buchʼu muʼyuk tstsakbat ta venta jutebuk smul yuʼun li Jeovae».*+

9 ¿Mi jaʼ noʼox tstaik muyubajel li buchʼutik yichʼojik sirkunsisione* o tstaik ek li buchʼutik muʼyuk yichʼojik sirkunsisione?+ Yuʼun xi chkaltike: «Li xchʼunel yoʼonton Abraane jaʼ laj yichʼ alel-o ti tukʼ skʼoplale».+ 10 ¿Kʼuxi ti laj yichʼ tsakel ta mukʼ ti tukʼ skʼoplale? ¿Mi jaʼo kʼalal yichʼoj xa ox sirkunsisione o mi jaʼo kʼalal muʼyuk toʼox yichʼoj sirkunsisione? Maʼuk kʼalal yichʼoj xa ox sirkunsisione, jaʼo kʼalal muʼyuk toʼox yichʼoj sirkunsisione. 11 Jech xtok, akʼbat jun senyail,+ jaʼ li sirkunsision ti kʼot kʼuchaʼal seyoal* ti tukʼ skʼoplal ta skoj li xchʼunel yoʼonton kʼalal muʼyuk toʼox yichʼoj li sirkunsisione sventa chkʼot ta stotik li buchʼutik oy xchʼunel yoʼontonik+ kʼalal muʼyuk toʼox yichʼojik sirkunsisione yoʼ tukʼ-o ch-albat skʼoplalik yuʼun li Diose; 12 xchiʼuk sventa jech chkʼot ta stotik li nitilulal ti yichʼojik sirkunsisione, maʼuk noʼox sventa li buchʼutik yichʼojik sirkunsisione, jaʼ ta sventa xtok li buchʼutik stsakojik lek ta mukʼ li xchʼunel oʼontonal ti jech xchʼunel yoʼonton li jtotik Abraan+ kʼalal muʼyuk toʼox yichʼoj sirkunsisione.

13 Maʼuk ta skoj mantal albat Abraan o snitilulal ti ch-akʼbat kʼuchaʼal xrextoik* li balumile,+ jaʼ ta skoj xchʼunel yoʼonton ti tukʼ skʼoplale.+ 14 Ti yuʼunuk tsta xrextoik* li buchʼutik tstsakik ta mukʼ li mantale, muʼyuk sbalil chkʼot li xchʼunel oʼontonal jechuke xchiʼuk chʼabal sbalil chkʼot li kʼusi albile. 15 Ta melel, tslikes skʼakʼal oʼontonal li Mantale,+ pe ti bu chʼabal mantale, chʼabal jsetʼuk* mulil xtok.+

16 Li kʼusi la sta Abraane jaʼ ta skoj ti oy xchʼunel yoʼontone xchiʼuk jaʼ ta skoj li slekil yutsil oʼontonal+ sventa jech xkʼot ta pasel ta stojolal snitilulal+ li kʼusi albile, maʼuk noʼox ta sventa li buchʼutik tstsakik ta mukʼ li Mantale, jaʼ ta sventa xtok li buchʼutik tstsakik ta mukʼ li xchʼunel yoʼonton Abraan ti jaʼ kʼotem ta jtot jkotoltike.+ 17 (Taje jech onoʼox kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Laj xa jvaʼanot ta totil yuʼun li epal lumetike»).+ Taje jech kʼot ta pasel ta yeloval Dios ti jaʼ ta stojolal laj yakʼ xchʼunel yoʼontone, li buchʼu chakʼbe xkuxlejal li animaetike xchiʼuk ti chalbe skʼoplal li kʼusitik muʼyuk to kʼotemik ta pasel ti kʼotemik xa ta pasel yilele. 18 Akʼo mi chʼabal xa spatobil yoʼonton laj yaʼi, pe ta sventa li spatobil oʼontonal taje laj yakʼ xchʼunel yoʼonton yoʼ chkʼot ta totil yuʼun li epal lumetik jech onoʼox kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Jaʼ jech yepal chbat li anitilulale».+ 19 Akʼo mi muʼyuk bu xkʼunib li xchʼunel yoʼontone, la snop ti chamem xa li sbekʼtale, yuʼun oy xa van ta sien sjabilal,+ jech xtok, mu snaʼ x-alaj li Sarae.+ 20 Oy lek xchʼunel yoʼonton echʼ li Abraane, jaʼ yuʼun mu teuk xchibet yoʼonton ta skoj li kʼusi albil yuʼun Diose, ti kʼusie, tsatsub-o ta skoj li xchʼunel yoʼontone, la smukʼibtasbe skʼoplal li Diose 21 xchiʼuk snaʼoj lek ti spas yuʼun li kʼusi yaloje.+ 22 Jaʼ yuʼun, «laj yichʼ alel ti tukʼ skʼoplale».+

23 Pe kʼalal laj yichʼ alel ti «tukʼ skʼoplale», maʼuk noʼox ta sventa stuk laj yichʼ tsʼibael,+ 24 jaʼ ta jventatik ek ti chichʼik tsakel ta mukʼe, yuʼun jchʼunojtik ti jaʼ li buchʼu la xchaʼkuxes Jesus ti jaʼ Kajvaltike.+ 25 Yuʼun li stuke laj yichʼ akʼel ta skoj li jmultike,+ vaʼun laj yichʼ chaʼkuxesel sventa chal ti tukʼutike.+

5 Jaʼ yuʼun chaʼa, avi ti tukʼ xa chkichʼtik albel jkʼoplaltik ta skoj li xchʼunel oʼontonale,+ junuk koʼontontik ta stojolal Dios ta sventa li Kajvaltik Jesukristoe,+ 2 ti jaʼ ta sventa Jesukristo xtok ti laj xa jtatik ta skoj xchʼunel oʼontonal li slekil yutsil oʼontonal ti jaʼ li kʼusi jtaojtike;+ xchiʼuk muyubajkutik ta skoj ti jpatoj koʼontontik chkichʼtik li smukʼulal Diose. 3 Maʼuk noʼox taje, kuxetuk noʼox koʼontontik xtok kʼalal oy tsots jvokoltike,+ yuʼun jnaʼojtik ti kʼalal oy tsots jvokoltike, jaʼ tskoltautik sventa xkuch kuʼuntik;+ 4 mi kuch kuʼuntike, jaʼ tskoltautik sventa lek chʼambil xijkʼot;+ mi lek chʼambil lijkʼote, jaʼ tskoltautik sventa oyuk spatobil koʼontontik,+ 5 vaʼun muʼyuk tsloʼlautik li spatobil koʼontontike;+ yuʼun li kʼanelal yuʼun Diose malbil xa talel ta koʼontontik ta stojolal li chʼul espiritu ti lij-akʼbate.+

6 Ta melel, kʼalal kʼunutik toʼoxe,+ cham Kristo ta stojolal li buchʼutik toj chopol kʼalal la sta yoraile. 7 Yuʼun muʼyuk van buchʼu chakʼ xkuxlejal ta stojolal li jun tukʼil vinike; pe yikʼaluk van oy buchʼu chakʼ xkuxlejal ta stojolal li jun lekil vinike. 8 Pe laj yakʼ ta ilel ti skʼanojutik li Diose, yuʼun cham ta jtojolaltik Kristo kʼalal jpasmulilutik toʼoxe.+ 9 Pe mas to ti kʼalal tukʼ chkichʼ albel jkʼoplaltik ta sventa li xchʼichʼele,+ yuʼun jaʼ ta stojolal chijkolutik li ta skʼakʼal yoʼonton Diose.+ 10 Kʼalal kontra toʼox xkil jbatik xchiʼuke, la xchaʼta yav ti lek xkil jbatik xchiʼuk Dios ta skoj ti cham li Xnichʼone,+ pe mas to li avi ti lek xa xkil jbatik xchiʼuke, chijkolutik ta skoj li xkuxlejale. 11 Pe maʼuk noʼox taje, yuʼun chijmuyubaj xtok ta stojolal Dios ta sventa li Kajvaltik Jesuse, yuʼun jaʼ ta stojolal ti lek xa xkil jbatik xchiʼuk avie.+

12 Jaʼ yuʼun, jech kʼuchaʼal ta jun noʼox vinik och talel li mulil ta balumile, jech ta skoj mulil och talel ek li lajelale,+ jaʼ yuʼun chcham skotol krixchanoetik ta skoj ti jpasmulil kʼot skotolike...+ 13 Yuʼun oy xa onoʼox mulil ta balumil kʼalal vul li Mantale, pe chʼabal buchʼu oy smul kʼalal chʼabal mantale.+ 14 Akʼo mi jech, li lajelale te lik spas talel mantal ta skʼakʼalil Adan kʼalal to ta skʼakʼalil Moises manchuk mi mu jechuk spasojik jech kʼuchaʼal li smul Adan ti koʼoltik xchiʼuk li buchʼu chtal ta tsʼakale.+

15 Pe li matanale mu xkoʼolaj kʼuchaʼal li mulile. Yuʼun mi ta smul noʼox jun vinik ti cham epal krixchanoetike, ¡mas to ep buchʼutik la stabeik+ li slekil yutsil yoʼonton Dios xchiʼuk li matanal muʼyuk tojbil ta yutsil yoʼonton chakʼ ta stojolal li jun noʼox vinik+ ti jaʼ li Jesukristoe! 16 Jech xtok, li matanal ti muʼyuk tojbile mu xkoʼolaj xchiʼuk li kʼusi kʼot ta pasel ta skoj li smul la spas li jun noʼox vinike.+ Yuʼun li kʼusi kʼot ta pasel li ta chapanel ta skoj noʼox li jun mulile jaʼ ti oy jmul lijkʼot jkotoltike,+ pe li matanal ti muʼyuk tojbil ti tal kʼalal oy xa ox li epal mulile jaʼ ti laj yichʼ alel ti tukʼ ch-ilat yuʼun Dios li epal krixchanoetike.+ 17 Yuʼun mi ta smul noʼox jun vinik ti tspas talel mantal li lajelal ta skoj noʼox li jun vinik taje,+ ¡mas to tstaik li slekil yutsil oʼontonal ti ep tajeke xchiʼuk li matanal muʼyuk tojbil ta sventa li tukʼilale,+ kuxul tspasik mantal+ ta skoj jun vinik ti jaʼ li Jesukristoe!+

18 Jaʼ yuʼun chaʼa, jech kʼuchaʼal ta skoj noʼox jtos mulil ti buchʼuuk noʼox kʼot ta jpasmulile,+ jaʼ jech ta skoj noʼox jtos kʼusi tukʼ laj yichʼ pasel ti xuʼ buchʼuuk noʼox+ tukʼ chkʼot skʼoplal sventa sta li kuxlejale.+ 19 Jech kʼuchaʼal ep kʼotik ta jpasmulil+ ta skoj noʼox jun vinik ti muʼyuk bu la xchʼun mantale, jaʼ jech ep tukʼ chkʼotik ek ta stojolal noʼox jun vinik ti la xchʼun mantale.+ 20 Vaʼun, vinaj talel Mantal sventa x-epaj li mulile.+ Pe ti bu epaj li mulile mas to epaj talel ek li slekil yutsil oʼontonale. 21 ¿Kʼusi sventa? Yuʼun jech kʼuchaʼal la spas mantal li mulil xchiʼuk li lajelale,+ li slekil yutsil oʼontonale jaʼ jech tspas mantal ek ta sventa li tukʼilal ti jaʼ ch-ikʼvan batel ta kuxlejal sbatel osil ta stojolal Jesukristo ti jaʼ li Kajvaltike.+

6 ¿Kʼusi xuʼ xkaltik un chaʼa? ¿Mi jech-o van ta jpastik batel mulil sventa mas x-epaj batel li slekil yutsil oʼontonale? 2 ¡Moʼoj ta melel! Ta skoj ti chamemutik xa ta sventa li mulile,+ ¿kʼuxi xa noʼox ti jech to chijkuxi batel xchiʼuk li mulile?+ 3 O ¿mi yuʼun mu xanaʼik ti laj kichʼtik voʼ ta slajel+ Kristo Jesus+ jkotoltik li buchʼutik laj kichʼtik voʼ ta stojolale? 4 Jech oxal, jmoj laj kichʼtik mukel xchiʼuk Kristo ti laj kichʼtik voʼ ta slajele,+ yuʼun jech kʼuchaʼal chaʼkuxi talel li Kristo ta sventa li smukʼulal Totile, jaʼ jech ta achʼ kuxlejal xa skʼan xijkuxi ek.+ 5 Ta skoj ti jech chijcham kʼuchaʼal chame,+ jaʼ jech jmoj oyutik xchiʼuk; jmoj oyutik xchiʼuk xtok ta skoj ti chkichʼtik chaʼkuxesel jech kʼuchaʼal laj yichʼ chaʼkuxesele;+ 6 yuʼun jnaʼojtik ti laj yichʼ bajel ta jtel teʼ xchiʼuk li jmol talelaltike+ sventa muʼyukuk xa yipal li jbekʼtaltik+ ti jpasmulile xchiʼuk sventa mu xa smosoinutik li mulile.+ 7 Yuʼun tupʼbil xa smul* li buchʼu chamem xae.

8 Jech xtok, mi jmoj lijcham xchiʼuk Kristoe, jchʼunojtik xtok ti chijkuxi xchiʼuke, 9 yuʼun jnaʼojtik ti mu xa bu chcham+ li Kristo ti chaʼkuxiem xae;+ muʼyuk xa bu chventainat yuʼun li lajelale. 10 Yuʼun ti chame jaʼ sventa chchʼaybe skʼoplal ta jun noʼox velta ta j-echʼel li mulile;+ pe ti kuxule jaʼ kuxul ta sventa Dios. 11 Jaʼ jechoxuk ta melel ek, chamemuk xavaʼi abaik ta sventa li mulile, pe kuxuluk xavaʼi abaik ta sventa Dios ta stojolal li Kristo Jesuse.+

12 Jech oxal, mu teuk x-ajvalilaj-o avuʼunik li mulil ta abekʼtalik ti snaʼ xchame+ sventa mu jaʼuk xachʼunbeik li kʼusi tskʼane. 13 Jech xtok, mu me xavakʼbe abekʼtalik li mulil sventa jaʼuk xkʼot ta yabtejeb li kʼusi muʼyuk tukʼe,+ jaʼ lek akʼo abaik ta stojolal Dios jech kʼuchaʼal li buchʼutik chaʼkuxiemik xae; akʼbo abekʼtalik xtok li Dios sventa jaʼuk xkʼot ta yabtejeb li kʼusi tukʼe. 14 Yuʼun mu stakʼ jaʼuk avajvalik li mulile, yuʼun maʼuk sventainojoxuk li mantale,+ jaʼ sventainojoxuk li slekil yutsil oʼontonale.+

15 ¿Kʼusi xuʼ xkaltik un chaʼa? ¿Mi ta jpas jmultik ta skoj ti muʼyuk sventainojutik li mantal ta skoj ti jaʼ xa sventainojutik li slekil yutsil oʼontonale?+ ¡Moʼoj ta melel! 16 ¿Mi yuʼun mu xanaʼik ti kʼalal oy buchʼu chavakʼ abaik ta stojolal kʼuchaʼal jchʼunej mantal mosoil ti jaʼ chakʼotik ta smoso li buchʼu chachʼunbeik smantale,+ mi jaʼ li mulil+ ti ch-ikʼvan batel ta lajelale+ o mi jaʼ li xchʼunel mantal ti ch-ikʼvan batel ta tukʼilale? 17 Pe koliyal Dios, yuʼun akʼo mi smosooxuk toʼox li mulile, ta sjunul avoʼontonik la achʼunik mantal jech kʼuchaʼal laj avichʼik chanubtasele. 18 Jech, laj xa avichʼik koltael lokʼel ta stojolal li mulile,+ jaʼ yuʼun lakʼotik xa ta smoso li tukʼilale.+ 19 Jaʼ jech chikʼopoj kʼuchaʼal chkʼopoj krixchanoetik ta skoj ti kʼun li abekʼtalike, yuʼun jech kʼuchaʼal laj avakʼ abekʼtalik kʼuchaʼal mosoil ta stojolal li kʼusitik ibal sba* xchiʼuk li pas choplejal ti ch-ikʼvan batel ta pas choplejale, jaʼ jech akʼo abekʼtalik kʼuchaʼal mosoil avi ta sventa li tukʼilal ti jaʼ ch-ikʼvan batel ta stojolal li kʼusi chʼule.+ 20 Yuʼun kʼalal smosooxuk toʼox li mulile, kolemoxuk toʼox ta sventa li tukʼilale.

21 Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi la ataik ta skoj li kʼusitik la apasik li vaʼ kʼakʼale? Jaʼ li kʼusi chakʼexavik-o avie. Yuʼun ti kʼusi chkʼot ta pasel yuʼun li kʼusitik taje, jaʼ li lajelale.+ 22 Pe li avi ti kolemoxuk xa ta stojolal li mulile jaʼ xa smoso Dios kʼotemoxuk, chʼul kʼusi la ataik ta skoj li kʼusi la apasike,+ vaʼun ta slajebe kuxlejal sbatel osil.+ 23 Yuʼun li stojol mulile jaʼ li lajelale,+ yan li matanal chakʼ Diose jaʼ kuxlejal sbatel osil+ ta stojolal li Kristo Jesus ti jaʼ Kajvaltike.+

7 ¿Mi yuʼun mu xanaʼik, ermanoetik (yuʼun jaʼ yakal ta jchiʼin ta loʼil li buchʼutik xojtikinik mantale), ti ventainbilik yuʼun Mantal li krixchanoetik kʼalal kuxulik toe? 2 Jech kʼuchaʼal liʼe, kʼalal nupunem li jun antse, chukul ta stojolal smalal ta skoj Mantal kʼalal kuxul to li vinike, pe mi cham li smalale, muʼyuk xa bu chukul ta skoj smantal li smalale.+ 3 Jaʼ yuʼun chaʼa, kʼalal kuxul to li smalale, jloʼlaej nup chiʼilil tsbiin mi bat xchiʼin yan vinike.+ Pe kʼalal mi cham li smalale, muʼyuk xa bu chukul ta smantal li smalale, jaʼ yuʼun maʼuk jloʼlaej nup chiʼilil chkʼot mi nupun xchiʼuk yan vinike.+

4 Jaʼ yuʼun, kuni ermanotak, lachamik xa ta sventa Mantal* ek ta skoj li sbekʼtal Kristoe yoʼ xuʼ xakʼotik ta yuʼun Kristo+ ti jaʼ li buchʼu laj yichʼ chaʼkuxesele+ sventa jpastik lekil abtelal ta stojolal Dios.+ 5 Yuʼun kʼalal jech toʼox kuxulutik kʼuchaʼal tskʼan bekʼete, li kʼusi tskʼan bekʼete jaʼ te vinaj ta stojolal Mantal yoʼ xvinaj ti jpasmulilutike, ti jaʼ ch-abtej ta jbekʼtaltik sventa chakʼ jpastik li abtelal ti ch-ikʼvan batel ta lajelale.+ 6 Jaʼ yuʼun, kolemutik xa ta stojolal Mantal li avie,+ yuʼun chamemutik xa ta sventa li kʼusi toʼox xchukojutike sventa achʼ xa kʼu yelan chijkʼot ta mosoil koliyal li chʼul espiritue,+ maʼuk xa ta sventa li kʼusi voʼne tsʼibabil ta mantale.+

7 Jaʼ yuʼun, ¿kʼusi xuʼ xkaltik? ¿Mi mulil li Mantale? ¡Moʼoj ta melel! Jechuke, muʼyuk bu laj kojtikin mulil ti chʼabaluk Mantale;+ jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk bu la jnaʼ kʼusi jaʼ li pichʼ oʼontonal ti manchukuk xi yaloj li Mantale: «Mu xapichʼ oʼontavan».+ 8 Ta skoj li mantale, li mulile la sta kʼuxi ch-abtej ta jtojolal sventa jpichʼ oʼonta skotol li kʼusitike, jech xtok, chamem toʼox li mulil kʼalal chʼabal toʼox mantale.+ 9 Ta melel, kuxulun toʼox kʼalal muʼyuk toʼox vulem li mantale; pe kʼalal vul li mantale, kuxi yan velta li mulile, pe licham li voʼone.+ 10 Pe li mantal ti jaʼ ch-ikʼvan batel ta kuxlejal+ kaloje laj kakʼ venta ti jaʼ ch-ikʼvan batel ta lajelale. 11 Ta skoj li mantale, li mulile la stabe smelolal kʼuxi ch-abtej ta jtojolal, yuʼun la sloʼlabun koʼonton xchiʼuk la smilun ta sventa li mantale. 12 Jaʼ yuʼun chaʼa, chʼul li Smantal Moisese, chʼul, tukʼ xchiʼuk lek li kʼusi te chale.+

13 Pe ¿kʼuxi un? ¿Mi la smilun li kʼusi leke? ¡Moʼoj ta melel! Pe la smilun li mulile. Ta stojolal li kʼusi leke laj yakʼun ta milel li mulil sventa xvinaj kʼusi jaʼ li mulile.+ Jaʼ yuʼun, li mantale chakʼ ta ilel ti solel toj chopol ta stojolal krixchanoetik li mulile.+ 14 Yuʼun jnaʼojtik ti jaʼ yuʼun Dios li Mantale; yan li voʼone bekʼet noʼox kichʼoj, chonbilun ta stojolal mulil.+ 15 Yuʼun mu jnaʼ li kʼusi yakal ta jpase. Yuʼun li kʼusi ta jkʼan ta jpase maʼuk ta jpasilan; yan li kʼusi jpʼajoje jaʼ ta jpas. 16 Jaʼ yuʼun chaʼa, mi jaʼ ta jpas li kʼusi mu jkʼan jpase, jaʼ chakʼ jchʼun ti solel tukʼ li Mantale. 17 Pe li avie, maʼukun xa li buchʼu tspase, jaʼ xa tspas li mulil ti oy ta jtojolale.+ 18 Yuʼun jnaʼoj ti ta jtojolale, jaʼ xkaltik, li ta jbekʼtale, chʼabal kʼusi lek oy; ta jkʼan ta jpas li kʼusi toj leke, pe mu xitojob ta spasel.+ 19 Li kʼusi lek ta jkʼan ta jpase maʼuk ta jpas, pe li kʼusi chopol ti mu jkʼan jpase jaʼ ta jpasilan. 20 Jaʼ yuʼun chaʼa, mi jaʼ ta jpas li kʼusi mu jkʼan jpase, maʼuk xa voʼon ta jpasilan, jaʼ xa li mulil ti oy ta jtojolale.

21 Jech oxal, jaʼ oy ta jtojolal li mantal liʼe: kʼalal ta jkʼan ta jpas li kʼusi tukʼe, jaʼ oy ta jtojolal li kʼusi chopole.+ 22 Lek kʼupil chkaʼi ta koʼonton ta melel li smantal Diose,+ 23 pe chkakʼ venta ti oy yan mantal ta jbekʼtal ti tskontrain sba xchiʼuk li smantal jnopbene+ xchiʼuk jaʼ chchukun batel ta stojolal li smantal mulil+ oy ta jbekʼtale. 24 ¡Solel toj abol jba! ¿Buchʼu van xuʼ skoltaun lokʼel li ta jbekʼtal ti chcham xae? 25 ¡Koliyal Dios ta stojolal Jesukristo ti jaʼ Kajvaltike! Jaʼ yuʼun chaʼa, jaʼ smosoun smantal Dios li ta jnopbene, pe jaʼ smosoun smantal mulil li ta jbekʼtale.+

8 Jaʼ yuʼun, muʼyuk bu chichʼ stojol smulik li buchʼutik jmoj oyik xchiʼuk li Kristo Jesuse. 2 Yuʼun li smantal chʼul espiritu ti chakʼ kuxlejal ta stojolal li Kristo Jesuse laj xa skoltaot lokʼel+ li ta smantal mulil xchiʼuk li lajelale. 3 Li kʼusi muʼyuk bu xuʼ yuʼun+ li Mantal ta skoj ti kʼun+ ta sventa li bekʼete, li Diose kʼot ta pasel yuʼun kʼalal la stak talel Xnichʼon stuk+ ti kʼot kʼuchaʼal jpasmulil bekʼet xchiʼuk ti chchʼay li mulile,+ chakʼbe stoj smul li mulil ti te oy ta bekʼete 4 sventa jech xkʼot ta pasel ta jtojolaltik li kʼusi tskʼan tukʼil Mantale,+ ti maʼuk ta jpastik li kʼusi tskʼan bekʼete, ti jaʼ ta jpastik li kʼusi tskʼan chʼul espiritue.+ 5 Yuʼun li buchʼu jech kuxulik kʼuchaʼal tskʼan bekʼete jaʼ te chakʼ snopbenik ta stojolal li kʼusitik sventa bekʼete;+ pe li buchʼutik jech kuxulik kʼuchaʼal tskʼan chʼul espiritue jaʼ te chakʼ snopbenik ta stojolal li kʼusitik sventa chʼul espiritue.+ 6 Yuʼun mi te chkakʼ jnopbentik ta stojolal bekʼete, jaʼ sventa lajelal,+ pe mi te chkakʼ jnopbentik ta stojolal chʼul espiritue, jaʼ sventa kuxlejal xchiʼuk jun oʼontonal;+ 7 yuʼun kontra chkil jbatik xchiʼuk Dios mi te chkakʼ jnopbentik ta stojolal li bekʼete,+ yuʼun muʼyuk bu chchʼunbe smantal Dios xchiʼuk mu onoʼox spas yuʼun. 8 Jaʼ yuʼun, li buchʼutik jech kuxulik kʼuchaʼal tskʼan bekʼete mu xlekub yoʼonton yuʼunik li Diose.

9 Pe li voʼoxuke mu jechuk kuxuloxuk jech kʼuchaʼal tskʼan bekʼete, yuʼun jech kuxuloxuk jech kʼuchaʼal tskʼan li chʼul espiritue,+ pe taje jaʼ to mi te oy ta atojolalik ta melel li xchʼul espiritu Diose. Pe mi oy buchʼu muʼyuk yichʼojbe li snopben Kristoe, maʼuk yuʼun Kristo chkʼot li krixchano taje. 10 Pe mi te xchiʼukoxuk li Kristoe,+ li bekʼtalile chamem chkom ta skoj li mulile, pe li chʼul espiritue chakʼ kuxlejal ta skoj ti tukʼ akʼoplalike. 11 Jaʼ yuʼun, mi te oy ta atojolalik li xchʼul espiritu Dios ti jaʼ la xchaʼkuxes li Kristo Jesuse,+ li Diose tstunes xchʼul espiritu xtok sventa xkuxi yuʼun li abekʼtalike.*+

12 Jaʼ yuʼun chaʼa, ermanoetik, mu stakʼ sujutik li bekʼet sventa jech xijkuxi kʼuchaʼal tskʼane;+ 13 yuʼun mi jech kuxuloxuk kʼuchaʼal tskʼan bekʼete, jpʼel skʼoplal ti chachamike; pe mi chavakʼik chamuk ta stojolal chʼul espiritu li kʼusitik tspasilan abekʼtalike,+ chakuxiik un bi.+ 14 Jaʼik xnichʼnab Dios+ skotol li buchʼutik beiltasbilik yuʼun li xchʼul espiritu Diose. 15 Yuʼun li voʼoxuke muʼyuk laj avichʼik chʼul espiritu sventa mosoil ti chakʼ xiʼel yan veltae, yuʼun laj avichʼik chʼul espiritu sventa xakʼotik kʼuchaʼal xnichʼnab Dios, ti xi chij-avanutik ta sventa li chʼul espiritu taje: «¡Abba,* Tot!».+ 16 Li xchʼul espiritu Diose+ jamal chalbe koʼontontik ti jaʼutik xnichʼnab Diose.+ 17 Yuʼun mi xnichʼnabutike, ta jta jrextotik* ek: ta jta jrextotik+ ti te chlik talel ta stojolal Diose, pe koʼol kʼusi chkichʼtik xchiʼuk li Kristoe sventa koʼol xkil jvokoltik+ yoʼ koʼoluk mukʼ jkʼoplaltik xijkʼot xchiʼuk.+

18 Jaʼ yuʼun, mu tsotsuk skʼoplal chkil li vokoliletik avi kʼakʼale, yuʼun jaʼ mas tsots skʼoplal chkil li mukʼulal ti chichʼ akʼel ta ilel ta jtojolaltike.+ 19 Yuʼun li kʼusitik pasbile ta sjunul yoʼonton tsmalaik ti chichʼik akʼel ta ilel li xnichʼnab Diose.+ 20 Yuʼun muʼyuk stu kʼot li kʼusitik pasbile,+ pe maʼuk ti yuʼun jech tskʼan yoʼontonike, yuʼun jech tskʼan yoʼonton Dios sventa oyuk spatobil oʼontonal, 21 sventa xichʼik koltael+ ta mosoil yuʼun mulil xchiʼuk ta lajelal li kʼusitik pasbil eke sventa staik li jun yutsil kolebal jech kʼuchaʼal tstaik li xnichʼnab Diose. 22 Yuʼun jnaʼojtik ti jmoj oy kʼusi kʼux chaʼi-o ta yoʼontonik li kʼusitik pasbile xchiʼuk ti jmoj oy-o svokolik kʼalal to avi kʼakʼale. 23 Maʼuk noʼox taje, yuʼun te kapal jkʼoplaltik ek ti oy kuʼuntik li sba sat tsʼunobile, jaʼ xkaltik, li chʼul espiritue, jech, kʼux chkaʼi ta yut koʼontontik ek+ yoʼ to ta jmalatik ta sjunul koʼontontik xkichʼtik chʼamel kʼuchaʼal nichʼnabil+ ti chkichʼtik koltabel jbekʼtaltik koliyal li pojelale. 24 Yuʼun laj kichʼtik koltael ta sventa li spatobil oʼontonal taje; pe maʼuk spatobil oʼontonal li spatobil oʼontonal xvinaje, yuʼun kʼalal oy kʼusi chil li jun krixchanoe, ¿mi tsmala van? 25 Pe mi jaʼ ta jmalatik+ li kʼusi mu xkiltike,+ oy ta koʼontontik ti kuchuk kuʼuntik smalaele.+

26 Jaʼ jech tskoltautik ek li chʼul espiritu kʼalal jaʼo kʼun chkaʼi jbatike;+ yuʼun li kʼusi ta jkʼan ta j-orasiontik ti chtun kuʼuntik ti vokol chkaʼitik skʼanel ta skoj ti mu jnaʼtik kʼuxi ta jkʼantike, li chʼul espiritue jaʼ tsvaʼan sba ta jtojolaltik kʼalal mu jnaʼtik yalel li kʼusi kʼux chkaʼi ta koʼontontike. 27 Pe li Dios ti jaʼ tskʼel lek li kʼusi oy ta koʼontontike+ snaʼoj li kʼusi yakal tskʼan li chʼul espiritu ta sventa li buchʼutik chʼule, yuʼun jaʼ jech tskʼan kʼuchaʼal tskʼan yoʼonton li Diose.

28 Jnaʼojtik ti jmoj ch-abtej li yabteltak Dios ta sventa slekilal li buchʼutik skʼanojik Diose, jaʼ li buchʼutik takbilik ta ikʼel ta sventa li kʼusi oy ta yoʼonton tspase;+ 29 yuʼun li buchʼutik baʼyel la stsak ta mukʼe laj xa onoʼox yal xtok sventa jechuk xkʼotik jech kʼuchaʼal li Xnichʼone,+ vaʼun jaʼ chkʼot ta sba nichʼonil+ yuʼun epal ermanoetik li Xnichʼone.+ 30 Jech xtok, la stak ta ikʼel li buchʼutik laj xa onoʼox yalbe skʼoplale;+ li buchʼutik la stak ta ikʼele+ tukʼ laj yalbe skʼoplal xtok.+ Ta slajebe, li buchʼutik tukʼ laj yalbe skʼoplale la stoybe skʼoplal xtok.+

31 Vaʼun chaʼa, ¿kʼusi chkaltik ta sventa li kʼusitik taje? Mi liʼ oy ta jtojolaltik li Diose, ¿buchʼu xa onoʼox xuʼ tskontrainutik?+ 32 Yuʼun kʼalal ta Xnichʼon muʼyuk bu laj yakʼ ta perton, yuʼun laj yakʼ ta jtojolaltik,+ ¿mi muʼyuk van chakʼbutik ta slekil yoʼonton xchiʼuk Xnichʼon skotol li yan kʼusitike? 33 ¿Buchʼu van tsabe smul li buchʼutik tʼujbil yuʼun Diose?+ Li buchʼu chal ti tukʼik xae jaʼ li Diose.+ 34 ¿Buchʼu van ch-akʼbat stoj smulik? Li buchʼu chame jaʼ li Kristo Jesuse, jech, ti mas lek xkaltike, jaʼ li buchʼu chaʼkuxi ti te oy ta sbatsʼikʼob Dios+ ti jaʼ tsvaʼan sba ta jtojolaltik xtoke.+

35 ¿Buchʼu xuʼ chchʼakutik lokʼel li ta kʼanelal yuʼun Kristoe?+ ¿Mi jaʼ li tsatsal vokolile, mi jaʼ li at-oʼontone, mi jaʼ li kontrainele, mi jaʼ li viʼnale, mi jaʼ ti chʼabal jkʼuʼ jpokʼtike, mi jaʼ li kʼusi xibal sbae o mi jaʼ ti chkichʼtik milele?*+ 36 Jech kʼuchaʼal xi onoʼox tsʼibabile: «Voʼot ta akoj ti chichamkutik sjunul kʼakʼale, ti jech kʼotemunkutik kʼuchaʼal chijetik sventa chichʼ milele».+ 37 Mu jechuk maʼ taje, yuʼun skotol li kʼusitik taje yakal ta jtsaltik+ ta skoj li buchʼu skʼanojutike. 38 Yuʼun jnaʼoj lek ti mi jaʼuk lajelal, mi jaʼuk kuxlejal, mi jaʼuk anjeletik, mi jaʼuk ajvaliletik, mi jaʼuk li kʼusitik oy avie, mi jaʼuk li kʼusi jaʼ to chtale, mi jaʼuk li kʼusi oy sjuʼele,+ 39 mi jaʼuk li kʼusitik oy ta toyole, mi jaʼuk li kʼusitik oy ta olone, mi jtosuk kʼusitik meltsanbil ti xuʼ xchʼakutik lokʼel li ta kʼanelal yuʼun Dios ti te oy ta stojolal Kristo Jesus ti jaʼ Kajvaltike.

9 Yajtsʼaklomun Kristo. Melel li kʼusi chkale; muʼyuk ta jut kʼop,* yuʼun jamal chalbun jol koʼonton ta sventa li chʼul espiritu 2 ti chkat tajek koʼonton xchiʼuk ti mu xpaj li xkʼuxul koʼontone. 3 Oy ta koʼonton ti xuʼuk xkichʼ chʼakel lokʼel ta stojolal Kristo xchiʼuk ti voʼonuk xkichʼ kastigoe sventa jaʼ staik koltael li kermanotake, li jchiʼiltak ti jmoj jtsʼunbal xchiʼuk 4 ti jaʼik j-israeletike. Chkʼotik ta nichʼnabiletik+ xchiʼuk tstaik li mukʼulale, li tratoetike,+ li Mantal akʼbilike,+ li chʼul abtelale+ xchiʼuk li kʼusitik albil skʼoplale.+ 5 Jaʼ te lik talel stsʼunbalik ta stojolal li jmoltotaktike+ xchiʼuk jaʼ te lik talel stsʼunbal+ li Kristoe. Li Dios ti oy ta jtojolaltik jkotoltike akʼo yichʼ ichʼel ta mukʼ sbatel osil. Jechuk.

6 Pe maʼuk skʼan xal ti muʼyuk xkʼot ta pasel li kʼusi yaloj skʼop Diose. Yuʼun maʼuk skʼan xal ti jaʼ xa melel «Israel» skotol li buchʼutik ta Israel likemik tale.+ 7 Yuʼun akʼo mi jaʼik snitilulal Abraan, maʼuk skʼan xal ti jaʼ xa xnichʼnab Abraan+ ta sat li Diose, yuʼun xi tsʼibabile: «Li anitilulal albil skʼoplale te chlik talel ta stojolal li Isaake».+ 8 Taje maʼuk skʼan xal ti jaʼ xnichʼnab Dios skotol li xnichʼnab Abraane,+ yuʼun jaʼik noʼox li buchʼutik chvokʼik ta skoj li kʼusi albile,+ taje jaʼik li melel xnichʼnab Abraane. 9 Yuʼun xi chal li kʼusi albile: «Jaʼ jech ora chital kʼuchaʼal avie, vaʼun vokʼem xa ox yol li Sarae».+ 10 Maʼuk noʼox ta stojolal li Sarae, yuʼun jaʼ jech kʼot ta stojolal Rebeka ek kʼalal la xchiʼin vach ta jun noʼox vinik ti jaʼ xnichʼnab li jmoltotik Isaake;+ 11 yuʼun kʼalal muʼyuk toʼox vokʼemik xchiʼuk kʼalal muʼyuk toʼox spasojik li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole, ti chichʼik tʼujel ta sventa li kʼusi tskʼan tspas Diose, ti maʼuk ta skoj yabtel krixchanoetike, ti jaʼ ta skoj li buchʼu chtakvan ta ikʼele, 12 xi albat li Rebekae: «Tsmosoin sbankil li itsʼinale».+ 13 Yuʼun jech kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «La jkʼan li Jakobe, yan li Esaue la jpʼaj».+

14 ¿Kʼusi xuʼ xkaltik un chaʼa? ¿Mi muʼyuk tukʼilal yuʼun li Diose? ¡Mu jechuk!+ 15 Xi laj yalbe Moises li Diose: «Ta jkʼuxubin li buchʼu ta jkʼan ta jkʼuxubine, chkakʼbe yil xkʼuxul koʼonton li buchʼu ta jkʼan chkakʼbe yil xkʼuxul koʼontone».+ 16 Jaʼ yuʼun chaʼa, maʼuk ta skoj noʼox stuk li buchʼu chichʼ tʼujele o ti chakʼbe yipale, jaʼ ta skoj ti oy kʼuxubinel yuʼun li Diose.+ 17 Li Diose xi laj yalbe faraon li ta Tsʼibetike: «Ti jech laj kakʼ to xakuxie, yuʼun jaʼ ta atojolal ta jkʼan chkakʼ ta ilel juʼelal sventa xichʼ pukel ta spʼejel balumil li jbie».+ 18 Jaʼ yuʼun, mi oy buchʼu tskʼan chkʼuxubine, chkʼuxubin, pe mi tskʼan ti oy buchʼu akʼo tsatsubuk yoʼontone, tstsatsubtasbe yoʼonton.+

19 Jaʼ yuʼun xi chavalbune: «¿Kʼu yuʼun chal ti oy to paltaile?* ¿Buchʼu tskontrain li kʼusi tskʼan yoʼontone?». 20 Vinik, ¿buchʼuot avaloj ti chatsak ta kʼop li Diose?+ Li kʼusi patbile, ¿mi lek van ti xi chalbe li buchʼu patvane: «¿Kʼu yuʼun ti jech la apatune?»?+ 21 ¿Mi mu oyuk ta yok skʼob kʼusi tspasbe achʼel+ li jpatpʼine, ti ta jtos noʼox achʼel xuʼ spas junuk vaso ti oy lek stue xchiʼuk junuk vaso ti muʼyuk stue? 22 Akʼo mi oy ta yoʼonton tskʼan chakʼ ta ilel skʼakʼal yoʼonton Dios ta stojolal li chopol krixchanoetike xchiʼuk ti chakʼ ta ilel li sjuʼele, jal la stsʼikbe li krixchanoetik taje ti jechik kʼuchaʼal vaso ti jaʼ te tskʼan chakʼ ta ilel li skʼakʼal yoʼontone, yuʼun meltsanbilik sventa xichʼik lajesel. 23 Vaʼun, li kʼusitik taje ti jaʼ sventa chakʼ ta ilel li skʼulejal smukʼulal ta stojolal li vasoetik ti kʼuxubinbilike,+ ti laj xa onoʼox xchapan ta sventa li mukʼulale, 24 jaʼ xkaltik, li voʼotike, ti maʼuk noʼox la stakutik ta ikʼel ta stojolal li judaetike, yuʼun la stak ta ikʼel xtok ta stojolal li jyanlumetike,+ ¿kʼusi xuʼ xkaltik ta sventa taje? 25 Jech kʼuchaʼal xi yaloj xtok ta svun Osease: «Li buchʼutik maʼuk jteklumale+ chkal ti jaʼ ‹jteklumale›, li buchʼu muʼyuk kʼanbile ‹kʼanbil chkʼot›;+ 26 xchiʼuk ti bu xi laj avichʼik albele: ‹Li voʼoxuke maʼuk jteklumaloxuk› xie jaʼ te chavichʼik albel ‹xnichʼnab kuxul Dios›».+

27 Jech xtok, xi ch-avan ta stojolal Israel li Isaiase: «Akʼo mi jaʼ jech yepal kʼuchaʼal jiʼ* ta nab li xnichʼnab Israele, jutuk noʼox li buchʼutik chkole.+ 28 Yuʼun chchapan krixchanoetik liʼ ta balumil li Jeovae,* lek chapal tspas xchiʼuk anil tspas».+ 29 Jech xtok, jech kʼuchaʼal xi xa onoʼox yaloj li Isaiase: «Ti manchukuk laj yakʼ oy buchʼu kuxul chkom li Jeova* ti jaʼ bankilal yuʼun soltaroetike,* lijkʼotutik kʼuchaʼal Sodoma ti jechuke xchiʼuk jech lijkomutik kʼuchaʼal Gomorra ti jechuke».+

30 ¿Kʼusi xuʼ xkaltik un chaʼa? Akʼo mi muʼyuk la saʼik tukʼilal li jyanlumetike, la staik li tukʼilal+ ti jaʼ tukʼilal ta sventa li xchʼunel oʼontonale;+ 31 akʼo mi la saʼik tukʼil mantal li Israele, muʼyuk bu la staik li mantal taje. 32 ¿Kʼu yuʼun ti jech kʼot ta pasele? Yuʼun kʼalal la saʼik li mantale, yalojik ti ta skoj noʼox yabtel tstaike, maʼuk la saʼik ta sventa li xchʼunel yoʼontonike. La smak* yakanik ta skoj li «ton ti tsmak akanile»;+ 33 jech kʼuchaʼal xi onoʼox tsʼibabile: «¡Kʼelavilik! Te chkakʼ ta Sion li ton+ ti tsmak* akanile xchiʼuk li ton ti chjipvan ta lume, pe muʼyuk tsta loʼlael li buchʼu chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolale».+

10 Kermanotak, ta slekil koʼonton ta jkʼanbe vokol Dios ta stojolal li j-israeletike, ti jech ta jpase jaʼ sventa skolebalik.+ 2 Yuʼun chkalboxuk skʼoplal ti ta sjunul yoʼonton yichʼojik ta mukʼ li Diose;+ pe jaʼ noʼox ti mu snaʼik kʼuxi lek ta pasele; 3 jaʼ yuʼun, ta skoj ti mu xojtikinik li tukʼilal yuʼun Diose+ xchiʼuk ti kʼajomal noʼox tsaʼ stukʼilal stukike,+ muʼyuk la stsakik ta mukʼ li tukʼilal yuʼun Diose.+ 4 Yuʼun jaʼ slajeb Mantal+ li Kristoe sventa staik tukʼilal skotol li buchʼutik chakʼ xchʼunel yoʼontonike.+

5 Yuʼun xi la stsʼiba Moises ta sventa li tukʼilal chichʼ tael ta Mantale: «Li buchʼu chchʼun li mantale jaʼ chkuxi-o».+ 6 Pe xi chichʼ albel skʼoplal li tukʼilal ta sventa li xchʼunel oʼontonale: «Mu xiuk xaval ta avoʼontone:+ ‹¿Buchʼu chmuy batel ta vinajel?›,+ taje jaʼ sventa xikʼ yalel li Kristoe; 7 o: ‹¿Buchʼu xuʼ xyal batel ta xab?›,*+ taje jaʼ sventa chichʼ chaʼkuxesel li Kristoe». 8 Yuʼun ¿kʼusi chal li skʼop Diose chaʼa? «Te nopol oy ta atojolal li mantale, te noʼox oy ta ave xchiʼuk ta avoʼonton»,+ jaʼ xkaltik, li «mantal» ta sventa xchʼunel oʼontonal ti yakal ta jcholtike. 9 Yuʼun mi jamal chachol batel ti jaʼ Kajvaltik li Jesuse+ xchiʼuk mi chachʼun ta avoʼonton ti jaʼ chaʼkuxesat yuʼun li Diose, chata akolel un bi. 10 Yuʼun ta koʼontontik chkakʼ xchʼunel koʼontontik ta sventa li tukʼilale, pe ta ketik jamal chkaltik ta stojolal krixchanoetik+ ta sventa li kolebale.

11 Yuʼun xi chal li Tsʼibetike: «Muʼyuk chlaj ta loʼlael li buchʼu chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolale».+ 12 Yuʼun muʼyuk jelel li judaetik xchiʼuk li jgresiaetike,+ jun noʼox Kajvaltik oy kuʼun jkotoltik, chakʼbe bendision skotol li buchʼutik chkʼanbat vokole. 13 Yuʼun «skotol li buchʼu tskʼan vokol ta sbi Jeovae* jaʼ chkol».+ 14 Akʼo mi jech, ¿kʼuxi xa noʼox tskʼanbeik vokol mi muʼyuk bu yakʼoj xchʼunel yoʼontonik ta stojolale? Jech xtok, ¿kʼuxi xa noʼox chakʼ xchʼunel yoʼontonik ta stojolal mi muʼyuk bu yaʼiojbeik skʼoplale? Jech xtok, ¿kʼuxi xa noʼox chaʼibeik skʼoplal mi muʼyuk buchʼu chchol mantale? 15 Jech xtok, ¿kʼuxi xa noʼox chcholik mantal mi muʼyuk buchʼu chtakatik batele?+ Jech kʼuchaʼal xi onoʼox tsʼibabile: «¡Toj kʼupil sba yakan li buchʼutik chalik batel lekil aʼyejetik ta sventa li kʼusitik leke!».+

16 Akʼo mi jech, mu skotolikuk la xchʼunik li lekil aʼyejetike. Yuʼun xi chal li Isaiase: «Jeova,* ¿buchʼu laj yakʼ xchʼunel yoʼonton ta sventa li kʼusi laj kalkutike?».+ 17 Jaʼ yuʼun, jaʼ to chakʼ xchʼunel yoʼonton jun krixchano mi laj xa ox yaʼi li mantale.+ Jech xtok, jaʼ to chkaʼitik kʼalal oy buchʼu chcholbe skʼoplal li Kristoe. 18 Pe xi chkale: maʼuk ti yuʼun muʼyuk yaʼiojike, ¿mi mu jechuk? Yuʼun «li yaʼyeje laj yichʼ aʼiel ta spʼejel balumil xchiʼuk kʼot kʼalal to ta stiʼiltak spʼejel balumil ti bu oy jnaklejetike».+ 19 Pe xi to chkal xtoke: maʼuk ti yuʼun muʼyuk laj yaʼi li Israele, ¿mi mu jechuk?+ Xi baʼyel laj yal li Moisese: «Chkakʼ itʼixajanik ta stojolal li jyanlumetike; tsots chkakʼ likuk skʼakʼal avoʼontonik ta stojolal jun bol jteklum».+ 20 Pe tsatsub lek yoʼonton li Isaiase xchiʼuk xi chale: «La staikun li buchʼutik muʼyuk bu tsaʼikune;+ laj yojtikinikun li buchʼutik muʼyuk bu tsjakʼik jkʼoplale».+ 21 Pe xi chal ta sventa li Israele: «Sjunul kʼakʼal xyeʼet jkʼob ta stojolal jun jteklum ti tstoy sbaik xchiʼuk ti tsots yoʼontonike».+

11 Jaʼ yuʼun xi chkale: muʼyuk la spʼaj steklumal li Diose, ¿mi mu jechuk?+ ¡Moʼoj ta melel! Yuʼun j-israelun ek, te likemun talel ta snitilulal Abraan ta snitilulal Benjamin. 2 Li Diose muʼyuk bu la spʼaj li steklumal ti baʼyel la stʼuje.+ ¿Mi yuʼun mu xanaʼik kʼusi chal li Tsʼibetik ta sventa Elias ti la stikʼbe smul Israel ta stojolal Diose? 3 «Jeova,* laj xa smilik li j-alkʼopetik avuʼune, laj xa slilinik li skajleb matanaletik avuʼune, jtuk xa likom xchiʼuk tskʼan tsmilikun».+ 4 Akʼo mi jech, ¿kʼusi lek jamal takʼbat yuʼun li Diose? «Oy to vukmil viniketik kuʼun ti muʼyuk bu skejanoj sbaik ta stojolal Baale».+ 5 Jaʼ yuʼun, li avi kʼakʼal eke, oy kʼuk yepalik+ ti tʼujbilik koliyal li slekil yutsil oʼontonale. 6 Vaʼun chaʼa, mi jaʼ ta skoj slekil yutsil oʼontonale,+ maʼuk xa ta skoj abtelal;+ ti jechuke, maʼuk xa slekil yutsil oʼontonal li slekil yutsil oʼontonale.

7 ¿Kʼusi xuʼ xkaltik un chaʼa? Li kʼusi la saʼik ta sjunul yoʼonton li j-israeletike muʼyuk bu la staik, pe la staik li buchʼutik tʼujbilike.+ Li yantike laj yichʼik pimubtasbel ti kʼu yelan snaʼik snopele;+ 8 jech kʼuchaʼal xi onoʼox tsʼibabile: «Laj yakʼ Dios ti akʼo ochuk tajek svayelike.+ Akʼo mi oy satik, mu xilik; akʼo mi oy xchikinik, mu xaʼiik, jech-o kʼalal to li avie».+ 9 Xi chal ek li Davide: «Akʼo kʼotuk kʼuchaʼal yakel ta chʼojon li sveʼelike,* ta petsʼ, ta ton ti tsmak* akanile xchiʼuk akʼo kʼotuk ta stojol smulik; 10 akʼo makuk satik sventa mu xa xilik xchiʼuk akʼo vujkʼijuk li spatike».+

11 Jaʼ yuʼun xi ta jakʼe: ¿mi lomik-o ta j-echʼel kʼalal la smak* yakanike? ¡Moʼoj ta melel! Pe ta skoj ti la saʼ smulike, jaʼ tsta-o skolelik li jyanlumetike, vaʼun ta x-itʼixajik-o.+ 12 Jaʼ yuʼun, mi jaʼ tsta-o skʼulejal jyanlumetik li smul la spasike xchiʼuk mi jaʼ skʼan xal kʼulejal ta stojolal jyanlumetik+ ti kʼalal jutukajike, ¡mas to tsta skʼulejalik mi tsʼaki skotol ti kʼu yepalike!

13 Jaʼ yuʼun, ta jkʼoponoxuk ti voʼoxuk jyanlumoxuke. Yuʼun jnaʼoj ti jtakbolun ta stojolal li jyanlumetike,+ jaʼ yuʼun kichʼoj ta mukʼ li kabtele+ 14 yoʼ jkʼel mi xuʼ x-itʼixaj kuʼun li jteklumale sventa jech xuʼ xkolik jayvoʼuk. 15 Jipbil tenbil komik+ yuʼun Dios, ta skoj taje, jam be sventa skotol krixchanoetik ta spʼejel balumil yoʼ xchaʼta yav ti kʼu yelan xil sbaik xchiʼuk Diose. Ti jech kʼot ta pasele, ¿kʼu van yelan mi ikʼatik sutel yan veltae? Xkoʼolaj kʼuchaʼal tsta xkuxlejalik ta skoj ti chamemik toʼox xkaltike. 16 Jech xtok, mi chʼul li jvokʼ pan ti baʼyel chichʼ akʼbel li Diose, chʼul kʼotem sjunul li pane, jech xtok, mi chʼul li yibel jpets teʼe, chʼul kʼotem ek li skʼobkʼobtake.

17 Jaʼ yuʼun, mi laj yichʼ jekbel lokʼel jlomuk li skʼobkʼobtake, mi te laj avichʼ tsʼakel xchiʼuk mi te xa tsakal akʼoplal ek li ta bendision chakʼ yibel oliva teʼe manchuk mi teʼtikal olivaote, 18 mu me xatoyetuk xa ta stojolal li skʼobkʼobtake. Pe mi xatoyet xa chavaʼi abae,+ vuleso me ta ajol ti maʼuk avikojbe li yibele, yuʼun jaʼ yikojot li stuke. 19 Xi chavale: «Laj yichʼ jekel lokʼel li jlom skʼobkʼobtake sventa voʼon te chkichʼ tsʼakel».+ 20 ¡Melel maʼ taje! Laj yichʼik jekel lokʼel ta skoj ti chʼabal xchʼunel yoʼontonike,+ pe li voʼote jaʼ ta sventa xchʼunel avoʼonton ti lek vaʼalote.+ Mu me xatoyetuk xapas aba; jaʼ lek xiʼan noʼox. 21 Yuʼun mi muʼyuk laj yakʼ ta perton Dios li sbatsʼi kʼobkʼobtake, muʼyuk chakʼot ta perton ek. 22 Tsako ta mukʼ li slekil yoʼonton xchiʼuk li stojol mulil chakʼ Diose.+ Chichʼ stojol smulik li buchʼutik pʼajik* xae,+ pe oy slekil yoʼonton Dios ta atojolal sventa te xakom-o li ta slekil yoʼontone, yuʼun mi moʼoje, chavichʼ tuchʼel lokʼel ek. 23 Jech li stukik eke, mi lik yakʼ xchʼunel yoʼontonike, ta xichʼik tsʼakel yan velta;+ yuʼun xuʼ stsʼakatik yan velta yuʼun li Diose. 24 Yuʼun mi te laj avichʼ tuchʼel lokʼel li ta teʼtikal olivae xchiʼuk ti mu onoʼox staleluk jech chichʼ pasel ti laj avichʼ tsʼakel li ta tsʼunbolal oliva teʼe, ¡mas to oy srasonal sventa chichʼik tsʼakel yan velta ta oliva teʼ li sbatsʼi kʼobkʼobtak onoʼoxe!

25 Ermanoetik, mu jkʼan ti xchʼay ta ajolik li kʼusi chʼul ti mukul skʼoplale+ sventa mu pʼijuk xa xavaʼi abaik: yuʼun li jlom j-israeletike laj yichʼik pimubtasbel ti kʼu yelan snaʼik snopele, jaʼ to mi ochik li jyanlumetik ti lek tsʼakal ti kʼu yepalike, 26 vaʼun jaʼ jech tsta skolel li Israele.+ Jech kʼuchaʼal xi onoʼox tsʼibabile: «Te chlokʼ talel ta Sion li jkoltavaneje+ xchiʼuk chchʼak lokʼel ta stojolal Jakob li kʼusitik toj chopol chichʼ pasele. 27 Taje jaʼ li trato ta jpas xchiʼukik+ kʼalal mi la jlokʼesbe li smulike».+ 28 Melel, kʼotik ta yajkontra Dios ta skoj ti la spʼajik lekil aʼyejetik sventa jech xuʼ xatabeik sbalil li voʼoxuke, pe ta sventa ti tʼujvan li Diose, jlome jaʼ to yamigotak Dios ta skoj li kʼusitik xa onoʼox albil li smoltotakike.+ 29 Muʼyuk chopol chaʼi sba ta tsʼakal kʼalal chakʼ matanaletik xchiʼuk kʼalal chtakvan ta ikʼel li Diose. 30 Jech kʼuchaʼal muʼyuk toʼox la achʼunbeik smantal Dios+ li ta voʼnee, pe li avie lakʼuxubinatik+ ta skoj ti muʼyuk bu la xchʼunik mantale,+ 31 ti jech muʼyuk la xchʼunik mantal eke jaʼ sventa akʼo xataik kʼuxubinel li voʼoxuke, pe jaʼ noʼox jech xuʼ xlik staik kʼuxubinel ek. 32 Li Diose yakʼoj ti jechikuk kʼuchaʼal jchukeletik ta skoj ti mu xchʼunik mantal skotolike+ sventa xkʼuxubinat skotolik.+

33 ¡Batsʼi muʼyuk spajeb li skʼulejal Diose, li spʼijile xchiʼuk li yojtikinobil yuʼune! ¡Mu tabaj li chapanel yuʼune xchiʼuk mu xlaj ta aʼibel smelolal li sbee! 34 Yuʼun «¿buchʼu xojtikinbe snopben li Jeovae* o mi oy van buchʼu chtojobtasat?».+ 35 O «¿mi oy van buchʼu kʼusi akʼbil baʼyuk sventa tstojbe sutel?».+ 36 Yuʼun jaʼ spasoj skotol li kʼusitike, jaʼ yikoj xchiʼuk jaʼ ta stojolal ti jech oye. Jaʼuk noʼox stuk akʼo yichʼ ichʼel ta mukʼ sbatel osil. Jechuk.

12 Jech oxal, ermanoetik, tsots ta jkʼanboxuk vokol ta xkʼuxul yoʼonton Dios ti akʼo xavakʼik ta kuxul matanal li abekʼtalike,+ ti chʼuluke,+ ti akʼo xchʼam li Diose, ti jaʼ jun chʼul abtelal ti bu chatunesik ti kʼu yelan xatojobik ta snopele.+ 2 Mu xa me jechuk xapasik kʼuchaʼal tspas skotol li kʼusitik oy ta balumile;* jaʼ lek jelo anopbenik+ sventa xjel atalelalik, sventa xavakʼ venta atukik+ li kʼusi leke, li kʼusi chʼambile xchiʼuk li kʼusi tukʼ tskʼan yoʼonton Diose.

3 Xi chkalbe ta slekil yutsil oʼontonal ta jujuntal li buchʼutik te jmoj oyoxuke: ti mu me snopik ti mukʼ skʼoplal chaʼi sbaike;+ jaʼ akʼo snopik li kʼusi chakʼ ta ilel li lekil nopbenale, jaʼ ti kʼu yelan akʼbil xchʼunel yoʼontonik yuʼun Diose.+ 4 Ep ta tos stsʼakalul li jbekʼtaltike,+ akʼo mi jech, mu parejouk yabtelik jujutos, 5 jaʼ jechutik ek, akʼo mi eputik, jun noʼox jbekʼtaltik ta skoj ti jmoj oyutik xchiʼuk Kristoe, jmoj jtsʼakoj jbatik ta jujuntal.+ 6 Jech oxal, ta skoj ti jelel jmotontik ta sventa li slekil yutsil oʼontonal akʼbilutike,+ mi jaʼ ta sventa albil kʼope, akʼo kaltik batel albil kʼop ti kʼu yepal li xchʼunel oʼontonal akʼbilutike; 7 mi jaʼ ta sventa abtelale, akʼo jpastik batel li abtelal taje; mi oy buchʼu staoj smoton chchanubtasvane, akʼo chanubtasvanuk batel;+ 8 mi jaʼ li buchʼu tspat oʼontonale,* akʼo spat batel oʼontonal;*+ mi jaʼ li buchʼu oy kʼusi tspuke, akʼo mu sjalan sba ta spukel;+ mi jaʼ li buchʼu chbeiltasvane, akʼo me yakʼ ta yoʼonton ta melel;+ mi jaʼ li buchʼu chkʼuxubinvane, kuxetuk me yoʼonton jech akʼo spas.+

9 Kʼanvananik me ta melel, mu me jecheʼuk noʼox xavalik.+ Pʼajik li kʼusi toj chopole;+ napʼan abaik ta stojolal li kʼusi leke. 10 Skʼan me oyuk xkʼuxul avoʼontonik xchiʼuk skʼan me xakʼanik li achiʼilik ta chʼunolajele jech kʼuchaʼal skʼanoj sbaik ta jujuntal li buchʼutik xchiʼil sbaik ta vokʼele. Ta sventa ti kʼu yelan chavakʼik ta ilel ti cha-ichʼvanik ta mukʼe, baʼyel me jech xapasik.+ 11 Baxbolukoxuk me,* mu me chʼajukoxuk.+ Akʼo yakʼ atsatsalik li chʼul espiritue.+ Tunanik ta mosoil ta stojolal li Jeovae.*+ 12 Kuxetuk avoʼontonik yuʼun li spatobil oʼontonale. Kuchuk me avuʼunik akʼo mi oy tsots avokolik.+ Pasilanik-o me orasion.+ 13 Akʼbeik ti kʼu yepal kʼusi chtun yuʼun li buchʼutik chʼule.+ Nopuk-o me xavaʼiik ti lek xachʼamvanike.+ 14 Akʼbeik-o me bendision li buchʼutik chkontrainvanike;+ akʼbeik-o bendision, mu me xachopol kʼoptaik.+ 15 Kuxetuk me avoʼonton achiʼukik li buchʼutik xkuxet yoʼontonike; okʼan me achiʼukik li buchʼutik ch-okʼike. 16 Jaʼuk me jech xavilik yantik jech kʼuchaʼal chavil aba atukike; mu me xanopik ti toyol xa akʼoplalike, bikʼituk me akʼoplal xavaʼi abaik.+ Mu me pʼijuk xa xavaʼi aba atukik.+

17 Mu me chopoluk kʼusi xapakbe abaik sutel.+ Jaʼuk me xapasik li kʼusi toj lek chil skotol krixchanoetike. 18 Ti bu kʼalal xuʼ chavilike junuk me avoʼontonik xchiʼuk skotol li krixchanoetike.+ 19 Voʼoxuk ti jkʼanojoxuke, mu me xapak akʼoplalik, jaʼ akʼo yakʼ skʼakʼal yoʼonton+ Dios ta stojolal li kʼusi chopole, yuʼun xi tsʼibabile: «‹Voʼon oy ta jba ta jpak; voʼon chkakʼbe stojol›, xi li Jeovae».*+ 20 Pe «mi chviʼnaj li avajkontrae, akʼbo sveʼel; mi chaʼi takitiʼile, akʼbo kʼusi yuchʼ; yuʼun mi jech chapase, ta xatokanbe tsanal akʼal ta sjol».*+ 21 Mu me xavakʼ akʼo stsalot li kʼusi chopole, jaʼ tsalo-o ta sventa kʼusi lek li kʼusi chopole.+

13 Skotol krixchanoetik skʼan xchʼunbeik smantal li buchʼutik oy yabtelik ti mas mukʼ skʼoplalike,+ yuʼun jech tskʼan Dios ti oy yabtelike;+ li buchʼutik oy yabtelike jaʼ te akʼbilik yuʼun Dios ti bu oyike.*+ 2 Jaʼ yuʼun, li buchʼu muʼyuk chchʼunbe smantal li buchʼu oy yabtele kontra chil li kʼusi xchapanoj Diose; li buchʼutik skontrainojik taje tsaʼ xchapanel stukik. 3 Li buchʼutik chventainvanike muʼyuk xiʼelal kʼalal lek li kʼusi chichʼ pasele, jaʼ chakʼ xiʼel kʼalal oy kʼusi chopol chichʼ pasele.+ ¿Mi chakʼan muʼyuk chaxiʼta li buchʼu oy yabtele? Jaʼ paso-o li kʼusi leke,+ vaʼun tskʼupil kʼoptaot; 4 yuʼun jaʼ yajtunel Dios ta atojolal sventa alekilal. Pe xiʼan me mi jaʼ yakal chapas li kʼusi chopole: yuʼun mu jecheʼuk noʼox ti stsakoj s-espadae. Jaʼ yajtunel Dios, jaʼ jpakkʼoplalil sventa chakʼ ta ilel skʼakʼal oʼontonal* ta stojolal li buchʼutik tspas kʼusi chopole.

5 Jaʼ yuʼun, oy lek srasonal ti xachʼunbeik li smantale, maʼuk noʼox ta sventa li kʼakʼal oʼontonal taje, jaʼ ta skoj li ajol avoʼontonik xtoke.+ 6 Jaʼ ta skoj ti chatojik ek li patane; yuʼun jaʼik yajtuneltak Dios ta stojolal krixchanoetik ti jech chtunik-o batel ta sventa li abtelal taje. 7 Akʼbeik li kʼusi staik-o ta jujuntale: li buchʼu tskʼan patane akʼbeik patan;+ li buchʼu tskʼan oy kʼusi tojbele akʼo yichʼ tojbel; li buchʼu tskʼan xiʼtaele akʼo yichʼ xiʼtael;+ li buchʼu tskʼan ichʼel ta mukʼe akʼo yichʼ ichʼel ta mukʼ.+

8 Mu me xasaʼ jsetʼuk* avilik ta stojolal buchʼuuk noʼox, kʼano abaik ta jujuntal;+ yuʼun laj xa spas skotol kʼusi chal mantal li buchʼu tskʼan xchiʼile.+ 9 Yuʼun li mantaletik «mu xaloʼla anup achiʼil,+ mu xamilvan,+ mu xa-elkʼaj,+ mu xapichʼ oʼontavan»+ xchiʼuk skotol li yan mantaletik oye xi noʼox smelolal ta jaypʼel kʼope: «Skʼan me xakʼan achiʼil jech kʼuchaʼal akʼanoj aba atuke».+ 10 Muʼyuk kʼusi chopol tspasbe xchiʼil li buchʼu kʼanvaneme;+ yuʼun li buchʼu kʼanvaneme kʼot xa ta pasel yuʼun li mantale.+

11 Jaʼuk me jech xapasik, yuʼun xavojtikinbeik yorail li voʼoxuke, yuʼun jaʼ xa yorail ti xajulavike,*+ yuʼun mas xa nopol oy jkolebaltik li avie, mas nom toʼox oy kʼalal lijpas ta jchʼunolajele. 12 Solel yochel xa akʼobal; poʼot xa sakub osil; jaʼ yuʼun mu xa jpastik li kʼusi chichʼ pasel ta akʼobale,+ jaʼ xa jtunestik li yabtejebtak luse.+ 13 Jaʼuk me jpastik li kʼusi lek+ ti jaʼ noʼox chichʼ pasel ta kʼakʼaltike, mu jpastik kʼinetik ti solel muʼyuk xa smelolale xchiʼuk mu xijyakub, mu jpastik chopol chiʼinejbail ta vayel xchiʼuk talelal ti toj kʼexlal sbae,*+ mu jtsak jbatik ta kʼop xchiʼuk mu xij-itʼixaj.+ 14 Ti kʼusie, jaʼ chanbeik stalelal li Kajvaltik Jesukristoe,+ mu jaʼuk ti baʼyel xa chanopbeik lek skʼoplal li kʼusi tskʼan bekʼete.+

14 Chʼamik me ta sjunul avoʼontonik li buchʼu kʼun xchʼunel yoʼontone,+ pe mu me jaʼuk sventa xachapanik jech kʼuchaʼal chanop atukike. 2 Li krixchanoe xchʼunoj ti xuʼ tslajes skotole, pe itaj noʼox tsloʼ li buchʼu kʼune. 3 Li buchʼu tslajese mu me slaban li buchʼu muʼyuk tslajese, jech xtok, li buchʼu muʼyuk tslajese mu me xchapan li buchʼu tslajese,+ yuʼun chʼambil xa yuʼun Dios ta sjunul yoʼonton. 4 ¿Buchʼuot ti chachapan li yan jtunele?+ Yuʼun jaʼ chal stuk yajval mi xuʼ te vaʼal chkom o mi chyal ta lum.+ Ta melel, te vaʼal chkom, yuʼun xuʼ yuʼun Jeova* ti te vaʼal chkom yuʼune.

5 Oy jlom ti tsots skʼoplal chaʼiik li jun kʼakʼale;+ li jlom xtoke koʼol noʼox chaʼiik skotol kʼakʼal;+ jpʼeluk me ta yoʼonton xchʼunojik li kʼusi kʼotem ta nopel yuʼunik ta jujuntale. 6 Li buchʼu tsots skʼoplal chaʼi li kʼakʼale tsotsuk me skʼoplal chil ta sventa Jeova.* Jech xtok, li buchʼu chveʼe chveʼ ta sventa Jeova,* yuʼun tstojbe ta vokol Dios;+ li buchʼu muʼyuk chveʼe muʼyuk chveʼ ta sventa Jeova,* akʼo mi jech, tstojbe onoʼox ta vokol li Diose.+ 7 Muʼyuk buchʼu junukal kuʼuntik ti kuxul ta sventa stuke+ xchiʼuk muʼyuk buchʼu junukal ti chcham ta sventa stuke; 8 yuʼun mi kuxulutike, kuxulutik ta sventa Jeova,*+ mi chijchamutike, chijchamutik ta sventa Jeova.* Jaʼ yuʼun chaʼa, mi kuxulutik o mi chijchamutike, jaʼ yuʼunutik li Jeovae.*+ 9 Yuʼun jaʼ sventa ti cham xchiʼuk ti kuxi yan velta li Kristoe sventa xkʼot ta Kajvaltik yuʼunik li buchʼutik chamemik xchiʼuk li buchʼutik kuxulike.+

10 Pe ¿kʼu yuʼun ti chachapan li avermanoe?+ O ¿kʼu yuʼun ti chalaban xtok li avermanoe? Yuʼun te vaʼal chijkʼot jkotoltik ta yeloval xchotleb Dios ti bu chchapanvane.+ 11 Yuʼun xi tsʼibabile: «Jamal chkal ta skoj ti kuxulune+ —xi chal li Jeovae—,* tskejan sba skotolik ta jtojolal xchiʼuk chalik ta jamal skotolik ti voʼon Diosune».+ 12 Ta jujuntal chchapanutik Dios ti kʼu yelan ta jpastike.+

13 Jaʼ yuʼun, mu xa me jchapan jbatik ta jujuntal,+ jaʼ lek xiuk xa noʼox kʼotuk ta nopel kuʼuntike: mu me kʼusi xkakʼtik ti xuʼ smak* akanile o yan kʼusi ti xuʼ smak-o yakan junuk ermanoe.+ 14 Li voʼone jnaʼoj xchiʼuk kʼotem lek ta koʼonton ta stojolal Kajvaltik Jesus ti muʼyuk kʼusi ibal sba* ta stuk noʼoxe,+ mi yuʼun ibal sba chil li jun krixchanoe, jaʼ noʼox ibal sba chil stuk. 15 Mi yuʼun ta skoj noʼox aveʼel chavakʼbe yat yoʼonton li avermanoe, mu xa jechuk yakal chapas kʼuchaʼal tskʼan li kʼanelale.+ Mu ta skojuk noʼox aveʼel xasokes li buchʼu cham Kristo ta stojolale.+ 16 Jaʼ yuʼun, mu me xavakʼik ta chopol kʼoptael li kʼusi lek chapasike. 17 Yuʼun maʼuk skʼan xal veʼel xchiʼuk uchʼbolajel+ li Ajvalilal* yuʼun Diose, yuʼun jaʼ skʼan xal tukʼilal, jun oʼontonal xchiʼuk kuxetel oʼontonal ta sventa li chʼul espiritue. 18 Yuʼun li buchʼu chtun ta smoso Kristo jech kʼuchaʼal taje chʼambil chkʼot ta stojolal Dios xchiʼuk lek ch-ilat yuʼun li krixchanoetike.

19 Jaʼ yuʼun, jaʼ me jpastik-o li kʼusi chakʼ jun oʼontonale+ xchiʼuk li kʼusitik tstsatsubtasvan ta jujuntale.+ 20 Iktao xa aba ta sokesbel yabtel Dios ta skoj noʼox aveʼel.+ Melel ti sak skotol li kʼusitike, pe muʼyuk me lek kʼusi chkʼot ta stojolal li krixchano kʼalal oy kʼusi tslajes ti tsmak* akanile.+ 21 Jaʼ mas lek mu xichʼ tiʼel bekʼet, yuchʼel vino o ti xichʼ pasel yan kʼusitik ti tsmak-o* yakan li avermanoe.+ 22 Li xchʼunel avoʼontone jaʼukuk noʼox snaʼoj li Diose. Xmuyubaj noʼox li krixchano ti muʼyuk chchapan sba stuk ta sventa li kʼusi tspas ti lek chile. 23 Pe mi xchibet yoʼontone, oy xa smul mi la slajese, yuʼun maʼuk ta skoj xchʼunel yoʼonton tslajes. Ta melel, jaʼ mulil mi maʼuk ta sventa xchʼunel oʼontonal chichʼ pasel skotole.

15 Li voʼotik ti tsotsutike skʼan me jtsʼikbetik li buchʼutik kʼunik ti muʼyuk bu tsotsike,+ mu me jaʼuk jpastik li kʼusi lek chkaʼi jtuktike.+ 2 Ta jujuntal jaʼ jpastik li kʼusi lek chaʼi yantike sventa slekilalik xchiʼuk sventa jtsatsubtasbetik yoʼontonik.+ 3 Yuʼun li Kristo eke maʼuk la spas li kʼusi lek chaʼi stuke;+ yuʼun jech kʼot ta stojolal kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Jtaoj ta makiel ek ti chchopol kʼoptaoxuk li jchopolkʼoptavanejetike».+ 4 Yuʼun skotol li kʼusitik laj yichʼ tsʼibael ta voʼnee laj yichʼ tsʼibael sventa jchanubtaseltik,+ sventa oyuk spatobil koʼontontik ta skoj ti chkuch kuʼuntik+ xchiʼuk ti tspat koʼontontik+ li Tsʼibetike. 5 Avi une, ta skoj ti chakʼ akʼo kuchuk kuʼuntik xchiʼuk ti chakʼ spatobil koʼontontik li Diose, akʼo yakʼboxuk li nopbenal jech kʼuchaʼal snopben echʼ li Kristo Jesuse 6 sventa jmojuk+ xchiʼuk junuk yechʼomal aveik xatoybeik skʼoplal li Dios ti jaʼ Stot li Kajvaltik Jesukristoe.

7 Jech oxal, ta sjunuluk avoʼontonik chʼamo abaik ta jujuntal+ jech kʼuchaʼal ta sjunul yoʼonton la xchʼamutik li Kristoe,+ yuʼun chichʼ albel smukʼulal Dios kʼalal jech chichʼ pasele. 8 Yuʼun chkalboxuk ti kʼot ta jtunel li Kristo ta stojolal li buchʼutik yichʼoj sirkunsision*+ ta sventa ti melel xkʼopoj li Diose sventa jamal chakʼ ta aʼiel li kʼusi albilik yuʼun smoltotakike+ 9 xchiʼuk sventa stoybeik skʼoplal Dios li jyanlumetik ta skoj ti kʼuxubinbilike.+ Jech kʼuchaʼal xi onoʼox tsʼibabile: «Jaʼ yuʼun, ta jtoy akʼoplal ta stojolal li jyanlumetike xchiʼuk ta jkʼupil kʼopta ta kʼejimoletik li abie».+ 10 Xi chal yan veltae: «Muyubajanik, mukʼtik lumetik, xchiʼuk li buchʼutik te nakaloxuke».+ 11 Xi to chal xtoke: «Akotolik mukʼtik lumetik, kʼupil kʼoptaik li Jeovae,* akotolik jteklumetik, kʼupil kʼoptaik».+ 12 Xi to chal yan velta xtok li Isaiase: «Oy buchʼu te chlik tal li ta yibel Jese+ ti tsventain epal lumetike,+ vaʼun xmuyubaj tsmalaik sventa spasik li kʼusi leke».+ 13 Akʼo yakʼboxuk xkuxetel oʼontonal xchiʼuk jun oʼontonal li Dios ti jaʼ chakʼ spatobil oʼontonal ta skoj ti apatoj avoʼontonik ta stojolale sventa x-epaj li spatobil avoʼontonik ta sjuʼel li chʼul espiritue.+

14 Jnaʼoj lek, kuni ermanotak, ti nojem ta avoʼontonik li yutsil oʼontonal ta skoj ti oy lek yojtikinobil avuʼunike xchiʼuk ti xanaʼ kʼuxi chapʼijubtas* abaik ta jujuntale. 15 Pe oy kʼusitik lek jamal ta jtsʼibaboxuk tal sventa jvules ta ajolik yan velta, yuʼun laj yakʼbun li slekil yutsil yoʼonton Dios 16 sventa xikʼot ta yajtunel Kristo Jesus ta stojolal li jyanlumetike.+ Jaʼ batem ta koʼonton li chʼul abtelal ta sventa li lekil aʼyejetik yuʼun Diose+ sventa xuʼ xichʼ chʼamel ta matanal li jyanlumetik ti chʼultajesbil ta chʼul espiritue.

17 Jech oxal, ta sventa li abtelal laj yakʼbun Diose, oy srasonal kuʼun sventa xkuxet noʼox koʼonton ta stojolal li Kristo Jesuse. 18 Mi jsetʼuk* xitoyet xa yuʼun ta sventa li kʼusi chkale, jaʼ noʼox ta sventa li kʼusi la spas Kristo ta jtojolal sventa xchʼunik mantal li jyanlumetik ta skoj li kʼusi chkale, ta sventa li kʼusi ta jpase, 19 ta sventa li senyailtake, ta sventa li kʼusitik labal sbae+ xchiʼuk ta sjuʼel li xchʼul espiritu Diose; jaʼ yuʼun lek tsʼakal la jchol li lekil aʼyejetik ta sventa Kristo+ ti te lik ta Jerusalen kʼalal to ta Ilirikoe. 20 Jaʼ yuʼun, jaʼ jech laj kakʼ ta koʼonton ti muʼyuk xa bu chkal batel lekil aʼyejetik ti bu yaʼiojbeik xa skʼoplal li Kristoe sventa mu jlikes yan abtelal ti bu slikesoj xa jun vinike; 21 jaʼ jech la jpas kʼuchaʼal xi tsʼibabile: «Ta xilik li buchʼutik mi jsetʼuk* bu laj yaʼibeik skʼoplale, ta xaʼibeik smelolal li buchʼutik muʼyuk bu yaʼiojike».+

22 Jech xtok, ep ta velta limakat ta be, jaʼ yuʼun muʼyuk ay jkʼeloxuk. 23 Pe li avi une, chʼabal xa junuk lum ti muʼyuk bu jcholoj mantal liʼe xchiʼuk ep xa tajek jabil* ta jkʼan chbat jkʼeloxuk. 24 Jech oxal, jnopoj ch-echʼ jkʼeloxuk mi libat ta Espanyae xchiʼuk ti xachiʼinikun batel jtuchʼuk be kʼalal mi jun xa ox koʼonton ta skoj ti laj xa ox jkʼopon jbatik kʼuk sjalile. 25 Pe liʼ ta orae, chibat xa ta Jerusalen sventa chbat tunkun yuʼun li buchʼutik chʼule.+ 26 Yuʼun lek laj yaʼi laj yakʼik kʼusitik oy yuʼunik li buchʼutik te oy ta Masedonia xchiʼuk ta Akayae, laj yakʼbeik matanal li buchʼutik abol sbaik ti jaʼik junantik li buchʼutik chʼulik ti te oyik ta Jerusalene.+ 27 Melel onoʼox ti lek laj yaʼiik ti jech la spasike, yuʼun oy onoʼox yilik ta stojolalik; yuʼun mi laj yakʼbeik jyanlumetik li kʼusitik sventa mantale, jaʼ jech oy ta sbaik ek ti akʼo skolta sbaik sventa xakʼbeik li kʼusitik oy yuʼunike.+ 28 Jech oxal chaʼa, kʼalal mi tsuts xa ox kuʼun xchiʼuk kʼalal mi lek xa ox chabibil bat kuʼun li matanal liʼe, chibat ta Espanya xchiʼuk te chi-echʼ ti bu oyoxuke. 29 Jech xtok, jnaʼoj ti lek tsʼakal spʼisol chkichʼ batel sbendision Kristo kʼalal chbat jkʼeloxuke.

30 Pe chkalboxuk avaʼiik ermanoetik ta stojolal Kajvaltik Jesukristo xchiʼuk ta stojolal li kʼanelal yuʼun chʼul espiritu ti akʼo xavakʼbeik yipal ti jmoj jkʼopontik Dios ta jtojolale+ 31 sventa xikol+ ta stojolal li buchʼutik maʼuk jchʼunolajeletik ta Judeae xchiʼuk sventa xchʼamik kabtel ta Jerusalen li buchʼutik chʼule,+ 32 jaʼ jech xkuxetuk noʼox koʼonton chbat jkʼeloxuk jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼonton Diose xchiʼuk ti jmojuk siketuk koʼontontike. 33 Teuk oy ta atojolalik li Dios ti chakʼ jun oʼontonale.+ Jechuk.

16 Ta jkʼubanboxuk li kermanatik Febe ti te chtun ta tsobobbail ti te oy ta Senkrease+ 2 yoʼ ta sjunuluk avoʼonton xachʼamik ta sventa li Kajvaltik jech kʼuchaʼal chchʼamvanik li buchʼutik chʼule xchiʼuk sventa xavakʼbeik ti kʼusiuk noʼox chtun yuʼune,+ yuʼun ep buchʼutik la skolta xchiʼuk la skoltaun ek.

3 Chabanuk xavalbeik li Priska* xchiʼuk Akila+ ti jaʼik jchiʼiltak ta abtel ta sventa li Kristo Jesuse, 4 ti laj yakʼ ta vokol xkuxlejalik ta jtojolale,+ maʼuk noʼox jtuk ti ta jtoj ta vokole, yuʼun jech tstojik ta vokol ek skotol li tsobobbailetik ti jaʼik jyanlumetike. 5 Chabanuk xavalbeik ek li tsobobbail ti te oy ta snaike.+ Chabanuk xavalbeik li Epeneto ti lek jkʼanoje ti jaʼ sba sat tsʼunobil ta sventa Kristo ta Asiae. 6 Chabanuk xavalbeik li Maria ti tsots abtejem ta atojolalike. 7 Chabanuk xavalbeik li Androniko xchiʼuk Junias ti jaʼik kutsʼ kalaltak+ xchiʼuk ti jaʼik jchiʼiltak ta chukele, ti lek ojtikinbilik yuʼun jtakboletik xchiʼuk ti jaʼ xa mas jal ti jmoj oyik xchiʼuk Kristo kʼuchaʼal voʼone.

8 Chabanuk xavalbeik li Ampliato ti lek kʼanbil kuʼun ta stojolal li Kajvaltike. 9 Chabanuk xavalbeik li Urbano ti jaʼ jchiʼiltik ta abtel ta stojolal Kristoe xchiʼuk li Estakis ti lek jkʼanoje. 10 Chabanuk xavalbeik li Apeles ti tukʼ oy ta stojolal Kristoe. Chabanuk xavalbeik li buchʼutik te oy ta sna Aristobuloe. 11 Chabanuk xavalbeik li Erodion ti jaʼ kutsʼ kalale. Chabanuk xavalbeik li buchʼutik te oy ta sna Narsiso ti oyik ta stojolal Kajvaltike. 12 Chabanuk xavalbeik li Trifena xchiʼuk Trifosa ti jaʼ antsetik ti tsots ch-abtejik ta stojolal Kajvaltike. Chabanuk xavalbeik Persida ti lek jkʼanojtike, yuʼun tsots abtej ta sventa li Kajvaltike. 13 Chabanuk xavalbeik li Rufo ti tʼujbil yuʼun Kajvaltike xchiʼuk smeʼ ti jaʼ jmeʼ eke. 14 Chabanuk xavalbeik li Asinkrito, Flegonte, Ermes, Patrobas, Ermas xchiʼuk li ermanoetik ti te oy xchiʼukike. 15 Chabanuk xavalbeik li Filologo xchiʼuk Julia, Nereo xchiʼuk yixlel* xchiʼuk Olimpas xchiʼuk skotol li buchʼutik chʼul ti te oy xchiʼukike. 16 Ta chʼul tsʼutsʼeluk* me xakʼopon abaik ta jujuntal. Chabanuk chalboxuk skotol li tsobobbailetik yuʼun Kristoe.

17 Pe ta jtojobtasoxuk, ermanoetik, ti xakʼel abaik ta stojolal li buchʼutik chchʼakvanike xchiʼuk li buchʼutik tsmakik* akanil ta skoj ti mu jechuk chchanubtasvanik jech kʼuchaʼal achanojike xchiʼuk chʼako abaik ta stojolalik.+ 18 Maʼuk smoso Kajvaltik Kristo li krixchanoetik taje, jaʼ mosoinbilik yuʼun li kʼusi tskʼan stukike;* oy xa tajek xchiʼil xchiʼuk smuil chkʼopojik yilel sventa tsloʼlabe yoʼonton li buchʼutik stakʼ noʼox loʼlael chilike. 19 Kʼotem xa ta xchikin skotolik ti lek xachʼunik mantale, jaʼ yuʼun xkuxet koʼonton ta atojolalik. Pe ta jkʼan ti pʼijanik ta sventa li kʼusi leke, chʼabaluk me amulik ta sventa li kʼusi chopole.+ 20 Yan li Dios ti chakʼ jun oʼontonale poʼot xa xakʼ ti akʼo xapechʼik ta tekʼel li Satanase.+ Oyuk slekil yutsil yoʼonton Kajvaltik Jesus ta atojolalik.

21 Chabanukoxuk la chal ek li Timoteo ti jaʼ jchiʼil ta abtele, jech chal ek li Lusio, Jason xchiʼuk Sosipatro ti jaʼik kutsʼ kalale.+

22 Voʼon Tersioun ti la jtsʼiba tal li karta liʼe, chabanukoxuk ta stojolal Kajvaltik.

23 Chabanukoxuk la chal ek li Gayo+ ti jaʼ li buchʼu chakʼbun jvayeb xchiʼuk ti chakʼbe svayeb sjunul tsobobbaile. Chabanukoxuk la chal ek li Erasto ti jaʼ jchabiej jteklume xchiʼuk jech chal ek li Kuarto ti jaʼ xchiʼil ta vokʼele. 24* ——

25 Jaʼ yuʼun, li Dios ti xuʼ yuʼun sventa tukʼuk-o oyoxuk ta skoj li lekil aʼyejetik ta jpuke xchiʼuk li cholmantal ta stojolal Jesukristo ti te tsakal skʼoplal li kʼusi chʼul ti mukul toʼox skʼoplal+ ti jal toʼox tajek te nakʼal skʼoplale, 26 pe ti vinaj xa avi xchiʼuk ti laj xa yichʼ akʼel ta ojtikinel ta albil kʼopetik ta Tsʼibetik ta sventa skotol li jyanlumetik jech kʼuchaʼal chal li smantal Dios ti kuxul sbatel osil yoʼ xuʼ xichʼ chʼunel mantal ta sventa li xchʼunel oʼontonale, 27 jaʼuk noʼox stuk akʼo yichʼ ichʼel ta mukʼ sbatel osil ta stojolal Jesukristo li Dios ti jaʼ noʼox stuk pʼije.+ Jechuk.

Kʼelo Glosario, ibal sba.

O «nopbil kʼop; epal kʼop».

Kʼelo Glosario, sirkunsision.

Kʼelo Glosario, sirkunsision.

O «jnopkʼop; j-epalkʼop».

O «jnopkʼopun; j-epalkʼopun».

Kʼelo Glosario, xiʼtael Dios.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Glosario, sirkunsision.

O «ti jech jamal laj yichʼ alel».

O «spukulalik; sparteik».

O «spukulalik; sparteik».

O «jutebuk».

O «kolem xa ta smul».

Kʼelo Glosario, ibal sba.

O «lakolik xa ta stojolal Mantal».

Literal «li abekʼtalik ti snaʼ xchame».

Taje jaʼ jpʼel kʼop ta ebreo o ta arameo ti jaʼ skʼan xal ‹totile›. Jaʼ jech chalik li uni kʼox ololetik kʼalal tskʼopon stotike.

O «jpukulaltik; jpartetik».

Literal «espadae».

O «muʼyuk ta jnop kʼop; muʼyuk chi-epal kʼopoj».

O «chopolile».

O «yiʼ».

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Glosario, Jeova ti bankilal yuʼun soltaroetike.

O «stʼabes».

O «tstʼabes».

Kʼelo Glosario, xab.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Literal «xmexaike».

O «tstʼabes».

O «stʼabes».

O «tsʼujik».

Kʼelo Apendise A5.

O «li kʼusitik oy avie». Kʼelo Glosario, li kʼusitik oy ta balumile.

O «li buchʼu chtojobtasvane».

O «akʼo tojobtasvanuk batel».

O «Akʼik me persa».

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Jaʼ xkaltik, ta jkʼunibtasbetik yoʼonton xchiʼuk ta xkulesbetik stsatsal yoʼonton li krixchanoe.

Jaʼ xkaltik, ti oy buchʼutik mas tsots yabtelike, pe ti jaʼ ajvalil yuʼunik li Diose.

O «chakʼ kastigo».

O «jutebuk».

O «xavikʼ asatike».

Li ta griego kʼope jaʼ aselgueia. Kʼelo Glosario, talelal toj kʼexlal sba.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

Kʼelo Apendise A5.

O «stʼabes».

Kʼelo Glosario, ibal sba.

Kʼelo Glosario, ajvalilal.

O «tstʼabes».

O «tstʼabes-o».

Kʼelo Glosario, sirkunsision.

Kʼelo Apendise A5.

O «chachanubtas».

O «jutebuk».

O «jutebuk».

O jaʼ van skʼoplal «oy xa ta sjayibal jabil».

Prisila sbi xtok.

Li ta griego kʼope muʼyuk bu chal mi jaʼ vixil o mi ixlelal.

O «butsʼeluk; tsʼutsʼuneluk».

O «tstʼabesik».

O «xchʼutike».

Muʼyuk te chvinaj ta jlom voʼneal vunetik li versikulo liʼe, yuʼun muʼyuk te li ta Tsʼibetik laj yakʼ ta naʼel Diose. Kʼelo Apendise A3.

    Vunetik ta tsotsil (2001-2025)
    Lokʼan
    Ochan
    • Tsotsil
    • Tako batel
    • Ti kʼu yelan chak'ane
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ti kʼutik yelan xuʼ xichʼ tunesele
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ochan
    Tako batel