LI KʼUSI AKʼBAT YIL JUANE
1 Jaʼ li kʼusi laj yakʼ ta naʼel* Jesukristo ti akʼbat snaʼ yuʼun Dios+ sventa chakʼbe ta ilel smosotak+ li kʼusitik poʼot xa xkʼot ta pasele. La stak talel yaj-anjel li Jesuse, vaʼun li anjele ta senyailtak laj yakʼbe ta ilel li smoso ti jaʼ li Juane,+ 2 ti jaʼ li buchʼu jamal laj yalbe skʼoplal li skʼop Diose xchiʼuk li kʼusi jamal laj yal li Jesukristoe, skotol li kʼusitik laj yile. 3 Xmuyubaj noʼox li buchʼu tsots chapta xchiʼuk li buchʼutik chaʼiik li albil kʼop liʼe xchiʼuk ti chchʼunik li kʼusitik te tsʼibabile,+ yuʼun nopol xa li yorail albile.
4 Voʼon Juanun, jaʼ sventa li vukub tsobobbail+ ti te oyik ta yosilal Asiae:
Oyuk slekil yutsil oʼontonal xchiʼuk jun oʼontonal ta atojolalik ti jaʼ chakʼ «li buchʼu oy avie, ti oy onoʼox ta voʼnee xchiʼuk ti chtale»+ xchiʼuk ti jaʼ chakʼ li vukub espiritu+ ti te oyik ta yeloval li xchotleb sventa ajvalile, 5 jaʼ chakʼ ek li Jesukristo, li «Tukʼil Testigoe»,+ li «buchʼu baʼyel chaʼkuxie»+ xchiʼuk li «Ajvalil yuʼunik li ajvaliletik ta balumile».+
Jaʼ li buchʼu skʼanojutike+ xchiʼuk ti ta xchʼichʼel la spojutik lokʼel ta jmultike+ 6 —xchiʼuk jaʼ laj yakʼ ochkutik ta ajvalil+ xchiʼuk sventa xijkʼot ta yajpale+ li Sdios xchiʼuk ti jaʼ Stote—, jech, jaʼ yuʼun li mukʼulal xchiʼuk li juʼelal sbatel osile. Jechuk.
7 ¡Kʼelavilik! Chtal ta tok,+ vaʼun chil skotolik xchiʼuk ch-ilvanik ek li buchʼutik jomvanik ta lansae; jaʼ yuʼun skotol li nitilulal ta balumile tsmaj stiʼ yoʼontonik ta at-oʼonton ta skoj li Jesukristoe.+ Jech, jechuk.
8 «Alfaun xchiʼuk Omegaun*+ —xi chal li Jeova* Diose—, jaʼ li buchʼu oy avie, ti oy onoʼox ta voʼnee xchiʼuk ti chtale, li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune».+
9 Voʼon Juanun, avermanoikun xchiʼuk koʼol chkil tsots jvokoltik,+ koʼol chij-och ta ajvalilal*+ xchiʼuk koʼol chkuch kuʼuntik+ ta skoj ti yajtsʼaklomutik Kristoe,+ te oyun ta lum joyol ta nab ta Patmos ta skoj ti laj kalbe skʼoplal li Diose xchiʼuk ti jamal laj kalbe skʼoplal li Jesuse. 10 Ta chʼul espiritu te likʼot ta skʼakʼalil Kajvaltik xchiʼuk laj kaʼi jun tsatsal yechʼomal eil ta jpat ti xkoʼolaj kʼuchaʼal okʼes 11 ti xi chale: «Tsʼibao ta balbalvun li kʼusi chavile xchiʼuk takbo batel li vukub tsobobbaile: Efeso,+ Esmirna,+ Pergamo,+ Tiatira,+ Sardis,+ Filadelfia+ xchiʼuk Laodisea».+
12 Lijoypʼij sventa jkʼel buchʼu ti yakal tskʼoponune, jaʼ yuʼun kʼalal lijoypʼije, laj kil vukub kandeleroetik ti pasbil ta oroe,+ 13 oy buchʼu te li ta oʼlol kandeleroetik ti xkoʼolaj kʼuchaʼal xnichʼon krixchanoe,+ slapoj natil kʼuʼil pokʼil ti chkʼot kʼalal to ta yakane, jech xtok, te chukul ta stiʼ yoʼonton jlik chukil pasbil ta oro. 14 Jech xtok, li sjol xchiʼuk li stsotsil sjole sak kʼuchaʼal sakil tsots,* kʼuchaʼal taiv; li sbekʼ sate xkoʼolaj kʼuchaʼal leb kʼokʼ;+ 15 li yakantake xkoʼolaj kʼuchaʼal lekil kovre+ kʼalal stsʼayayet ta ornoe; li yechʼomal yee xkoʼolaj kʼuchaʼal epal voʼ yaʼel. 16 Jech xtok, te oy vukpʼej kʼanal+ ta sbatsʼikʼob xchiʼuk chlokʼ talel jun natil espada ta ye ti tsʼubtsʼub sniʼe xchiʼuk ti chaʼjot yee.+ Li sate xkoʼolaj kʼuchaʼal xkʼuxul sat kʼakʼal ti xojobaj tajeke.+ 17 Liyal ta lum kʼalal laj kile, chamem xa likʼot ta yakan yaʼel.
Vaʼun, la skajan sbatsʼikʼob ta jba xchiʼuk xi laj yalbune: «Mu xaxiʼ, voʼon li Baʼyele,+ li Slajebe+ 18 xchiʼuk li buchʼu kuxule.+ Licham,+ pe ¡kʼelavil!, kuxulun xa-o sbatel osil+ xchiʼuk kichʼojbe li syaveal lajelale xchiʼuk li syaveal Mukinale.*+ 19 Jaʼ yuʼun, tsʼibao li kʼusitik laj avile xchiʼuk li kʼusitik yakal chkʼot ta pasel avie xchiʼuk li kʼusitik chkʼot ta pasel ta jelavel mi kʼot xa ox ta pasel li kʼusitik liʼe. 20 Li kʼusi chʼul ti mukul skʼoplal ta sventa li vukpʼej kʼanal laj avil ta jbatsʼikʼobe xchiʼuk li vukub kandeleroetik ti pasbil ta oroe jaʼ skʼan xal liʼe: li vukpʼej kʼanale jaʼ smelolal anjeletik li ta vukub tsobobbaile xchiʼuk li vukub kandeleroetike jaʼ smelolal li vukub tsobobbaile.+
2 »Xi xatsʼibabe batel li anjel+ ti te oy ta tsobobbail ta Efesoe:+ liʼe jaʼ li kʼusitik chal li buchʼu oy vukpʼej kʼanal ta sbatsʼikʼobe, li buchʼu te chanav ta oʼlol ti bu oy li vukub kandeleroetik ti pasbil ta oroe:+ 2 ‹Jnaʼoj li kʼusitik chapase, li avabtele, ti xkuch avuʼune, ti mu teuk noʼox atsʼikojbe li chopol viniketike, ti laj avakʼ ta preva li buchʼutik tskuy sbaik ta jtakboletike,+ pe ti maʼuk jtakboletike, laj avil ti jaʼ jutkʼopetike.* 3 Kuchem avuʼun xtok, avakʼojbe-o yipal ta skoj li jbie+ xchiʼuk muʼyuk lubtsajemot.+ 4 Akʼo mi jech, oy kʼusi chopol chkil ta atojolal, yuʼun muʼyuk xa kʼanvanemot jech kʼuchaʼal ta slikebale.
5 »›Jaʼ yuʼun, vuleso ta ajol ti bu chʼayemote, suteso avoʼonton+ xchiʼuk paso li kʼusitik laj onoʼox apas ta slikebale. Yan mi mu jechuk chapase, ta me xtal jkʼelot xchiʼuk ta jlokʼes li akandelero+ ti bu oy mi mu xasutes avoʼontone.+ 6 Pe oy kʼusi lek yakal chapas, yuʼun apʼajoj li kʼusitik tspasik li buchʼutik jaʼ tstsʼakliik li chanubtasel yuʼun Nikolas+ ti jpʼajoj eke. 7 Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi li kʼusi xi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike:+ li buchʼu chkuch yuʼune+ chkakʼbe slajes li sat teʼ sventa kuxlejal+ ti te oy ta sparaiso Diose›.
8 »Xi xatsʼibabe batel li anjel ti te oy ta tsobobbail ta Esmirnae: liʼe jaʼ li kʼusitik chal ‹li buchʼu Baʼyele xchiʼuk li Slajebe›,+ ti chame xchiʼuk ti kuxi yan veltae:+ 9 ‹Jnaʼoj ti tsots avokole, ti abol abae —pe jkʼulejot—,+ ti chchopol kʼoptaoxuk li buchʼutik tskuy sbaik ta judaetike, pe ti maʼuk judaetik ta melele, ti jaʼik jtsop krixchanoetik ti jaʼ yuʼun li Satanase.+ 10 Mu me xaxiʼ yuʼun li kʼusitik chavil-o tsots avokole.+ ¡Kʼelavil! Jech chakʼbe-o batel yipal li Diablo sventa stikʼoxuk ta chukel jlomuk yoʼ lek tsʼakal xavichʼik akʼel ta preva xchiʼuk xavil avokolik lajuneb kʼakʼal. Tukʼuk-o me avoʼonton akʼo mi xacham, vaʼun chkakʼbot li korona sventa kuxlejale.+ 11 Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi+ li kʼusi xi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike: li buchʼu chkuch yuʼune+ mi jutebuk bu chil svokol li ta xchibal velta lajelale›.*+
12 »Xi xatsʼibabe batel li anjel ti te oy ta tsobobbail ta Pergamoe: liʼe jaʼ li kʼusitik chal li buchʼu yichʼoj natil espada ti tsʼubtsʼub sniʼ xchiʼuk ti chaʼjot yee:+ 13 ‹Jnaʼoj bu nakalot, jaʼ xkaltik, te nakalot ti bu tspas mantal Satanase; pe jech-o tukʼ avakʼoj aba ta jtojolal*+ xchiʼuk muʼyuk la amuk ti oy xchʼunel avoʼonton ta jtojolale+ xchiʼuk ti jech-o la apas ta skʼakʼalil Antipase, ti jaʼ jtestigo ti tukʼ yakʼoj sba+ ti te cham+ ti bu oyoxuke, jaʼ ti bu nakal li Satanase.
14 »›Akʼo mi jech, oy jaytos ti kʼusi chopol chkil ta atojolale, yuʼun te achiʼuk li buchʼutik jaʼ tstsʼaklibeik li chanubtasel yuʼun Balaam+ ti jaʼ la xchanubtas li Balak+ sventa smakbe* yakan li xnichʼnab Israele, ti akʼo slajesik li kʼusitik milbil ta smoton santoetike xchiʼuk ti akʼo xmulivajike.*+ 15 Jaʼ jech li voʼot eke, yuʼun te achiʼuk li buchʼutik jaʼ tstsʼakliik li chanubtasel yuʼun Nikolase.+ 16 Jaʼ yuʼun, suteso avoʼonton. Yan mi mu jechuk chapase, ta me xtal noʼox jkʼelot xchiʼuk ta jtsakik ta kʼop xchiʼuk j-espada ti chlokʼ ta kee.+
17 »›Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi li kʼusi xi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike:+ li buchʼu chkuch yuʼune+ chkakʼbe li mana+ ti nakʼbile xchiʼuk chkakʼbe li bikʼit sakil tone, li ta bikʼit ton taje te tsakal jun achʼ biil ti muʼyuk buchʼu xojtikine, jaʼ noʼox xojtikin li buchʼu chichʼe›.
18 »Xi xatsʼibabe batel li anjel ti te oy ta tsobobbail ta Tiatirae:+ liʼe jaʼ li kʼusitik chal li Xnichʼon Diose, ti xkoʼolaj kʼuchaʼal leb kʼokʼ li sbekʼ sate+ xchiʼuk ti xkoʼolaj kʼuchaʼal chʼulbil kovre li yakantake:+ 19 ‹Jnaʼoj li kʼusitik chapase, ti kʼanvanemote, ti oy xchʼunel avoʼontone, li avabtele, ti kuchem avuʼune xchiʼuk ti mas xa ep li kʼusitik chapas avi kʼuchaʼal ta slikebale.
20 »›Akʼo mi jech, oy kʼusi chopol chkil ta atojolal, yuʼun te noʼox atsʼikojbe li ants Jesabel+ ti tskuy sba ta meʼ j-alkʼope, ti chchanubtas xchiʼuk ti tsloʼla jmosotak ti akʼo xmulivajike*+ xchiʼuk ti akʼo slajesik li kʼusitik milbil ta smoton santoetike. 21 La jmala sventa sutes yoʼonton, pe mu skʼan sutes yoʼonton ta skoj ti chmulivaje.* 22 ¡Kʼelavil! Jutuk xa skʼan sventa xkakʼ ipajuk ti puchʼul chkom ta steme,* jech xtok, chkakʼbe tsots svokolik li buchʼutik chmulivajik xchiʼuk li antse, jech ta jpas mi muʼyuk tsutes yoʼontonik ta skoj li kʼusitik tspasik ti jaʼ xchanojbeik li antse. 23 Jech xtok, ta jmilbe ta vokolil li yalabe sventa xojtikinikun skotol li tsobobbailetik ti voʼon ta jkʼel lek li kʼusi oy ta yutil snopbenik* xchiʼuk li ta yoʼontonike, yan li voʼoxuke ta jujuntal chkakʼboxuk ti kʼu yelan la apasike.+
24 »›Pe xi chkalboxuk voʼoxuk ti te oyoxuk ta Tiatirae: skotol li buchʼutik muʼyuk bu tstsʼakliik li chanubtasel taje ti muʼyuk bu laj yojtikinik li jecheʼ chanubtasel yuʼun Satanase+ muʼyuk xa chkakʼboxuk yan avikatsik. 25 Pe jechuk-o me lek xatsakik li kʼusi oy avuʼunik jaʼ to mi litale.+ 26 Li buchʼu chkuch yuʼun xchiʼuk chchʼun jmantal kʼalal to ta slajebe chkakʼbe akʼo spas ta mantal li lumetike+ 27 xchiʼuk tspas ta mantal li krixchanoetik ti tstunes xvaxton ti pasbil ta takʼine,+ jaʼ yuʼun bikʼitik chichʼ lilinel li krixchanoetik jech kʼuchaʼal junuk vaso ti patbil ta achʼel jech kʼuchaʼal yalojbun li Jtote. 28 Jech xtok, chkakʼbe li kʼanal chvinaj ta sobe.+ 29 Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi li kʼusi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike›.
3 »Xi xatsʼibabe batel li anjel ti te oy ta tsobobbail ta Sardise: liʼe jaʼ li kʼusitik chal li buchʼu yichʼoj li vukub s-espiritu Diose+ xchiʼuk ti yichʼoj li vukpʼej kʼanale:+ ‹Jnaʼoj li kʼusitik chapase, ti xkoʼolaj kʼuchaʼal kuxulot yilele,* pe chamemot.+ 2 Vikʼiluk-o me asat,+ jech xtok, tsatsubtaso me li skomenal* ti jutuk xa ox mukʼ xchame, yuʼun muʼyuk bu apasoj skotol* li kʼusi tskʼanbot Jdiose. 3 Jech oxal, teuk-o me ta ajol* li kʼusi laj avichʼ xchiʼuk li kʼusi laj avaʼie, jech me xapas-o batel xchiʼuk suteso me avoʼonton.+ Yuʼun ta me xital kʼuchaʼal j-elekʼ mi muʼyuk bu chajulave,+ ti mu xanaʼ jayib ora chtal jkʼelote.+
4 »›Pe oy jayvoʼuk buchʼutik avuʼun* ta Sardis ti muʼyuk bu laj yikʼubtas li skʼuʼ spokʼike,+ vaʼun sak skʼuʼ spokʼ tslapik kʼalal chchiʼinikun ta xanbale,+ yuʼun staik-o. 5 Li buchʼu chkuch yuʼune+ jaʼ jech chichʼ lapbel li sakil kʼuʼil pokʼile;+ vaʼun chʼabal me bu ta jtupʼbe jsetʼuk* sbi li ta livro sventa kuxlejale,+ chkal ta yeloval Jtot ti xkojtikine xchiʼuk ta yeloval yaj-anjeltak.+ 6 Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi li kʼusi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike›.
7 »Xi xatsʼibabe batel li anjel ti te oy ta tsobobbail ta Filadelfiae: liʼe jaʼ li kʼusitik chal li buchʼu chʼule,+ li buchʼu jaʼ melele,+ li buchʼu yichʼojbe syave Davide,+ li buchʼu oy kʼusi tsjam ti muʼyuk buchʼu xmak yuʼune xchiʼuk li buchʼu oy kʼusi tsmak ti muʼyuk buchʼu xjam yuʼune: 8 ‹Jnaʼoj li kʼusitik chapase, ¡kʼelavil!, jamojbot jun tiʼ na ti muʼyuk buchʼu xmak yuʼune.+ Jech xtok, jnaʼoj ti akʼo mi jutuk li avipe, la apas li kʼusi laj kale xchiʼuk ti tukʼ-o laj avakʼ aba ta sventa li jbie. 9 ¡Kʼelavil! Li jtsop krixchanoetik ti jaʼ yuʼun li Satanase, ti tskuy sbaik ta judaetik,+ pe ti maʼukike, ti tsjutik kʼope,* ¡kʼelavil!, chkakʼ talikuk, tskejan sbaik ta avakan* xchiʼuk chkakʼbe snaʼik ti jkʼanojote. 10 Yuʼun jaʼ jech kuch avuʼun ti kʼu yelan kuch kuʼune,*+ jech oxal ta jchabiot li ta yorail preva+ ti chtal ta stojolal skotol li jnaklejetik ta spʼejel balumil sventa xichʼik akʼel ta preva li buchʼutik nakajtik ta sba balumile. 11 Poʼot xa xital.+ Jechuk-o me tukʼ xatsak li kʼusitik oy avuʼune sventa muʼyuk buchʼu xichʼ li akoronae.+
12 »›Li buchʼu chkuch yuʼune chkʼot kuʼun ta yoyal stemplo Jdios, vaʼun mu xa bu chlokʼ-o te, te ta jtsʼibabe sbi Jdios+ xchiʼuk te ta jtsʼibabe sbi li steklumal Jdiose, jaʼ li Achʼ Jerusalen+ ti te chyal talel ta stojolal Jdios ta vinajele, jech xtok, te ta jtsʼiba ek li achʼ biil kuʼune.+ 13 Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi li kʼusi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike›.
14 »Xi xatsʼibabe batel li anjel ti te oy ta tsobobbail ta Laodiseae:+ liʼe jaʼ li kʼusitik chal li Jechuke,+ ti jaʼ li tukʼil xchiʼuk melel+ testigoe,+ ti jaʼ li buchʼu baʼyel pasat yuʼun Diose:+ 15 ‹Jnaʼoj li kʼusitik chapase, ti muʼyuk sikote xchiʼuk ti muʼyuk kʼokʼote. Ta jkʼan yaʼel ti sikukote o ti kʼokʼukote. 16 Jech oxal, ta skoj ti kʼunyamanote, ti muʼyuk kʼokʼote+ xchiʼuk ti muʼyuk sikote,+ ta me jxetaot lokʼel. 17 Yuʼun xi chavale: «Jkʼulejun,+ jtaoj xa lek jkʼulejal xchiʼuk muʼyuk xa kʼusi skʼan kuʼun jsetʼuk»,* pe mu xanaʼ ti toj abol abae, ti xata-o okʼitaele, ti povreote, ti maʼsatote xchiʼuk ti tʼanalote. 18 Jaʼ yuʼun, ta jpʼijubtasot ti xaman li j-oro ti lek chikʼbil ta kʼokʼe sventa xapas ta jkʼulej, ti xaman li jsakil kʼuʼ sventa oyuk kʼusi alapoj yoʼ mu xvinaj akʼexlal ta skoj ti tʼanalote,+ ti xaman xtok li jpomada sventa bekʼ satile+ sventa xajax ta sbekʼ asat yoʼ xavil osil.+
19 »›Chkakʼbe mantal xchiʼuk ta jtukʼibtas skotol li buchʼutik jkʼanoje.+ Jech oxal, oyuk me tajek ta avoʼonton li kʼusi chapase xchiʼuk suteso me avoʼonton.+ 20 ¡Kʼelavil! Liʼ vaʼalun ta tiʼ nae xchiʼuk ta jkʼojilan. Mi oy buchʼu chaʼi chikʼopoj xchiʼuk ti tsjam li tiʼ nae, ta me xi-och batel li ta yut nae xchiʼuk ta me jchiʼin ta veʼel xchiʼuk chchiʼinun ta veʼel ek. 21 Li buchʼu chkuch yuʼune+ ta me xkakʼ chotluk ek li ta chotlebal ti bu ta jpas mantale+ jech kʼuchaʼal kuch kuʼun xchiʼuk ti lichoti li ta chotlebal ti bu tspas mantal+ Jtote. 22 Li buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi li kʼusi ch-albat yuʼun chʼul espiritu li tsobobbailetike›».
4 Oy kʼusi laj kil kʼalal kʼot xa ox ta pasel taje, vaʼun ¡kʼelavilik!, jamal jun tiʼ na li ta vinajele, li baʼyel yechʼomal eil laj kaʼie xkoʼolaj kʼuchaʼal kʼalal chichʼ jupanel okʼese, xi chalbune: «Muyan talel liʼe, chkakʼbot avil li kʼusitik chkʼot ta pasele». 2 Kʼalal kʼot xa ox ta pasel taje, ta ora noʼox kʼot ta jtojolal li xchʼul espiritu Diose: jaʼ yuʼun, ¡kʼelavilik!, oy jun chotlebal sventa ajvalil ti te oy ta vinajele xchiʼuk oy buchʼu te chotol li ta chotlebal sventa ajvalile.+ 3 Li buchʼu te chotole xkoʼolaj kʼuchaʼal jpʼej jaspe ton+ xchiʼuk jpʼej kʼupil sba tsajal ton, jech xtok, li ta spat xokon chotlebal sventa ajvalile oy jun vaknakʼobal* ti xkoʼolaj kʼuchaʼal esmeralda tone.+
4 Li ta spat xokon chotlebal sventa ajvalile oy te 24 chotlebaletik sventa ajvalil, li ta chotlebaletik sventa ajvalile te chotajtik 24 ta voʼ moletik+ ti slapojik sakil kʼuʼile, jech xtok, oy skoronail sjolik ti pasbil ta oroe. 5 Te chlokʼ talel saksevul,*+ yechʼomal eil xchiʼuk chauk li ta chotlebal sventa ajvalile;+ jech xtok, oy vukub kantil te xtiltun* skʼakʼal li ta yeloval chotlebal sventa ajvalile, taje jaʼ smelolal li vukub s-espiritu Diose.+ 6 Jech xtok, li ta yeloval chotlebal sventa ajvalile oy kʼusi te oy jech kʼuchaʼal mukʼta nab+ ti xkoʼolaj kʼuchaʼal nene.
Li ta oʼlol ti bu oy li chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk li ta spat xokone oy chanvoʼ keruvinetik+ ti noj ta bekʼ satil li yelovalike xchiʼuk li spatike. 7 Li baʼyel keruvine xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot leon,+ li xchaʼvoʼal keruvine xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot chʼiom tot vakax,+ li sat yoxvoʼal keruvine+ xkoʼolaj kʼuchaʼal sat krixchano, li xchanvoʼal keruvine+ xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot aguila kʼalal xvilete.+ 8 Oy vakib xikʼik ta jujuntal li chanvoʼ keruvinetike; noj ta bekʼ satil li spat xokonike xchiʼuk li ta yolon xikʼike.+ Jech xtok, xi chalilanik-o ta kʼakʼal akʼobale: «Chʼul, chʼul, chʼul li Jeova*+ Diose, li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune, ti oy onoʼox ta voʼnee, ti oy avie xchiʼuk ti chtale».+
9 Kʼalal jech-o chalbeik smukʼulale, kʼalal chichʼik ta mukʼe xchiʼuk kʼalal tstojbeik ta vokol li buchʼu te chotol ta chotlebal sventa ajvalile, ti jaʼ li buchʼu kuxul-o sbatel osile,+ 10 li 24 ta voʼ moletike+ tskejan sbaik ta yeloval li buchʼu te chotol li ta chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk chichʼik ta mukʼ li buchʼu kuxul-o sbatel osile, jech xtok, te chakʼ ta yeloval chotlebal sventa ajvalil li skoronaike xchiʼuk xi chalike: 11 «Xata-o albel amukʼulal,+ ichʼel ta mukʼ+ xchiʼuk xata˗o ti oy ajuʼele,* Jeova*+ Dios kuʼunkutik, yuʼun voʼot la apas skotol li kʼusitike,+ oy skotol xchiʼuk laj yichʼ pasel skotol ta skoj ti jech la skʼan avoʼontone».
5 Li buchʼu te chotol ta chotlebal sventa ajvalile+ laj kil te stsakoj ta sbatsʼikʼob jun balbalvun ti tsʼibabil ta xchaʼjotale* xchiʼuk ti lek pakʼbil ta vukub spakʼobile. 2 Jech xtok, laj kil jun tsatsal anjel ti xi tsots chale: «¿Buchʼu van sta-o tsjam li balbalvune xchiʼuk ti stʼolbe li spakʼtake?». 3 Pe mi junuk buchʼu ta vinajel, ta sba balumil xchiʼuk ta yolon balumil ti xuʼ yuʼun tsjam o tskʼel li balbalvune. 4 Vaʼun, lik jmil jba ta okʼel ta skoj ti muʼyuk buchʼu sta-o sjam o skʼel li balbalvune. 5 Pe xi laj yalbun jun ta skotol li moletike: «Mu xa xa-okʼ. ¡Kʼelavil! Li Leon ta snitilulal Judae,+ li ta yutsʼ yalal+ Davide,+ kuchem xa yuʼun+ sventa sjam li balbalvune xchiʼuk sventa stʼolbe li vukub spakʼe».
6 Jech xtok, li ta stsʼel chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk li ta stsʼel chanvoʼ keruvinetike xchiʼuk li ta oʼlol bu oy li moletike+ laj kil ti te kotol jkot chʼiom chij+ ti oy senyail ti yichʼoj milel yilele,+ ti oy vukub xulub xchiʼuk vukpʼej sbekʼ sate, li vukpʼej sbekʼ sate jaʼ skʼan xal li vukub s-espiritu Dios+ ti takbilik batel ta spʼejel balumile. 7 Vaʼun, ta anil noʼox bat stsakbe li balbalvun ti te stsakoj ta sbatsʼikʼob li buchʼu te chotol ta chotlebal sventa ajvalile.+ 8 Kʼalal la stsak li balbalvune, kejiik ta stojolal Chʼiom Chij li chanvoʼ keruvinetik xchiʼuk li 24 ta voʼ moletike,+ jech xtok, oy jujun s-arpaik xchiʼuk oy jujun smukʼta bochik pasbil ta oro ti noj ta pome. (Li pome jaʼ skʼan xal li orasion tspasik li buchʼutik chʼule).+ 9 Jech xtok, tskʼejintaik jun achʼ kʼejoj+ ti xi chalike: «Xata-o xatsak li balbalvune xchiʼuk ti xatʼolbe li spakʼtake, yuʼun laj avichʼ milel kʼuchaʼal matanal xchiʼuk la aman ta achʼichʼel sventa xkʼotik ta yuʼun Dios li krixchanoetik+ ti jeltos snitilulalik, skʼopik, steklumalik xchiʼuk slumalike,+ 10 jech xtok, laj avakʼ ochikuk ta ajvalil+ xchiʼuk kʼotik avuʼun ta yajpale li Jdiostike,+ vaʼun ch-ajvalilajik+ ta sba spʼejel balumil».
11 Laj kil xchiʼuk laj kaʼibe li yechʼomal ye epal anjeletik ta spat xokon chotlebal sventa ajvalile, li ta spat xokon keruvinetike xchiʼuk li ta spat xokon moletike —ti kʼu yepalike jaʼ lajunmil ta velta li lajunmile xchiʼuk ep ta velta ta mil li epal mile—,+ 12 xi tsots chalilanike: «Li Chʼiom Chij ti laj yichʼ milel kʼuchaʼal matanale+ jaʼ sta-o xichʼ li juʼelale, li kʼulejale, li pʼijilale, li tsatsalile, li ichʼel ta mukʼe, li mukʼulale xchiʼuk li bendisione».+
13 Jech xtok, laj kaʼi ti xi chalik li kʼusitik kuxajtik ta vinajel, ta sba balumil, ta yolon balumil,+ ta nab xchiʼuk skotol li kʼusitik te oye: «Jaʼ staik-o sbatel osil muyubtael,+ ichʼel ta mukʼ,+ albel smukʼulalik xchiʼuk oy sjuʼelik li buchʼu te chotol li ta chotlebal sventa ajvalile+ xchiʼuk li Chʼiom Chije».+ 14 Xi tsots chalik ek li chanvoʼ keruvinetike: «¡Jechuk!», vaʼun kejiik li moletike xchiʼuk laj yichʼik ta mukʼ.
6 Laj kil kʼalal la stʼolbe jun li ta svukubal spakʼ balbalvun+ li Chʼiom Chije,+ jech xtok, laj kaʼi xi tsots yechʼomal ye chal kʼuchaʼal chauk jun li ta xchanvoʼal keruvinetike:+ «¡Laʼ!». 2 Vaʼun, laj kil jkot sakil kaʼ;+ li buchʼu te kajal batele stsakoj jun arko, laj yichʼ akʼbel skorona,+ vaʼun kuch batel yuʼun sventa stsutses li paskʼop yuʼune.+
3 Kʼalal la stʼolbe li xchibal spakʼe, laj kaʼi xi chal li xchaʼvoʼal keruvine:+ «¡Laʼ!». 4 Lokʼ talel jkot kaʼ xtok ti xkoʼolaj skoloral kʼuchaʼal kʼokʼe; li buchʼu te kajal batele akʼbat xchʼayes jun oʼontonal ta balumil sventa smil sbaik ta jujuntal; jech xtok, laj yichʼ akʼbel jun mukʼta espada.+
5 Kʼalal la stʼolbe li yoxibal spakʼe,+ laj kaʼi xi chal li yoxvoʼal keruvine:+ «¡Laʼ!». Vaʼun, laj kil jkot ikʼal kaʼ; li buchʼu te kajal batele stsakoj jun kilo. 6 Jech xtok, laj kaʼi oy kʼusi te chnik ti xkoʼolaj kʼuchaʼal yechʼomal eil li ta oʼlol bu oy li chanvoʼ keruvinetik ti xi chale: «Jun denario*+ stojol li jun litro trigoe xchiʼuk jun denario stojol li oxib litro sevadae; jech xtok, mu me xavixtolan li s-aseiteal oliva xchiʼuk li vinoe».+
7 Kʼalal la stʼolbe li xchanibal spakʼe, laj kaʼi xi chal li xchanvoʼal keruvine:+ «¡Laʼ!». 8 Vaʼun, laj kil jkot sakvayan kaʼ; li buchʼu te kajal batele Lajelal sbi. Jech xtok, te nopol tijil talel ta spat li Mukinale.* Akʼbat sventainik jun kuarto ta skotol krixchanoetik ta balumil sventa smilik ta natil espada, ta viʼnal,+ ta vokolil xchiʼuk ta stojolal jtiʼvanej chonbolometik ta balumil.+
9 Kʼalal la stʼolbe li svoʼobal spakʼe, laj kilbe xchʼichʼel ta yolon skajleb matanal+ li buchʼutik laj yichʼik milel+ ta skoj li skʼop Diose xchiʼuk ta skoj ti oy kʼusi la xcholbeik batel skʼoplale.+ 10 Xi tsots chalike: «Kajval ti voʼot Mukʼul Jpasmantalote, ti chʼulot xchiʼuk ti melelote,+ ¿bakʼin to chachapanvan xchiʼuk ti chapakbe skʼoplal li jchʼichʼelkutik ti la smalik li buchʼutik nakalik ta sba balumile?».+ 11 Laj yichʼik akʼbel natil sakil kʼuʼil ta jujuntal;+ jech xtok, laj yichʼik albel ti akʼo to xkuxik kʼuk sjalile jaʼ to mi tsʼaki ti kʼu yepal li xchiʼiltakik ta mosoile xchiʼuk li yermanotakik ti poʼot xa xichʼik milel jech kʼuchaʼal laj yichʼik milele.+
12 Jech xtok, laj kil kʼalal la stʼolbe li svakibal spakʼe, vaʼun tal tsatsal nikel; ikʼub kʼakʼal jech kʼuchaʼal ikʼal chʼixal kʼuʼil* ti pasbil ta tsotse,* jech xtok, pas kʼuchaʼal chʼichʼ spʼejel li lunae,*+ 13 jech xtok, pʼaj* yalel ta balumil li kʼanaletik ta vinajel jech kʼuchaʼal chlilij yalel ta tsatsal ikʼ li sat igo ti muʼyuk to tokʼone. 14 Jech xtok, la sbal sba batel kʼuchaʼal jlik balbalvun li vinajele,+ vaʼun sakchʼay batel, laj yichʼ lokʼesel ta yavil skotol li vitsetik xtoke xchiʼuk skotol li lumetik joyol ta nabe.+ 15 Li ajvaliletik ta balumile, li buchʼutik tsots yabtelike, li komandanteetik yuʼun soltaroetike, li jkʼulejetike, li buchʼutik tsotsike, skotol li mosoiletike xchiʼuk skotol li kolem krixchanoetike la snakʼ* sbaik ta chʼentikaltik xchiʼuk la snakʼ sbaik ta tontikaltik li ta vitstike.+ 16 Xi chalbeik li vitsetik xchiʼuk tonetike: «Loman tal ta jbakutik+ xchiʼuk nakʼunkutik* ta sat li Buchʼu te chotol ta chotlebal sventa ajvalile+ xchiʼuk li ta skʼakʼal yoʼonton Chʼiom Chije,+ 17 yuʼun kʼot xa smukʼta kʼakʼalil li skʼakʼal yoʼontonike,+ ¿buchʼu xa noʼox xuʼ yuʼun ti te vaʼal chkome?».+
7 Kʼalal kʼot xa ox ta pasel taje, laj kil chanvoʼ anjeletik ti te vaʼajtik ta xchanjotal xchikin balumil ti yakal tspajesik li xchanjotal ikʼ ta balumile sventa mu xlaj ta ikʼ li sba balumile, li nabe xchiʼuk li teʼetike. 2 Jech xtok, laj kil yan anjel ti te lokʼ tal ta slokʼeb kʼakʼal ti yichʼojbe jun seyo kuxul Diose; oy kʼusi tsots laj yalbe li chanvoʼ anjeletik ti jaʼ akʼbil ta sbaik sokesel li balumil xchiʼuk nabe, 3 xi laj yale: «Mu xasokesik li balumile, li nabe mi jaʼuk li teʼetike, jaʼ to xasokesik mi laj xa ox kakʼbekutik seyoal ta stibaik+ li smosotak Jdiostike».+
4 Jaʼ yuʼun, laj kaʼi ti kʼu yepal laj yichʼ seyoalike, jaʼ 144 mil+ laj yichʼ seyoalik ta skotol li snitilulal xnichʼnab Israele:+
5 Li ta snitilulal Judae 12 mil laj yichʼ seyoalik;
li ta snitilulal Rubene 12 mil;
li ta snitilulal Gade 12 mil;
6 li ta snitilulal Asere 12 mil;
li ta snitilulal Neftalie 12 mil;
li ta snitilulal Manasese+ 12 mil;
7 li ta snitilulal Simeone 12 mil;
li ta snitilulal Levie 12 mil;
li ta snitilulal Isakare 12 mil;
8 li ta snitilulal Sabulone 12 mil;
li ta snitilulal Josee 12 mil;
li ta snitilulal Benjamine 12 mil laj yichʼ seyoalik.
9 Oy kʼusi laj kil kʼalal kʼot xa ox ta pasel taje, laj kil epal krixchanoetik ti muʼyuk buchʼu xchap yuʼune, likemik tal ta skotol lumetik, nitilulaletik, jteklumetik xchiʼuk yantik ti jeltos skʼopik+ ti te vaʼajtik ta yeloval li chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk li ta yeloval Chʼiom Chije, slapojik natil sakil kʼuʼil;+ jech xtok, stsakojik yanal xan.+ 10 Xi tsots chalike: «Jaʼ chakʼ kolebal li Jdiostike, jaʼ li buchʼu te chotol ta chotlebal sventa ajvalile+ xchiʼuk chakʼ ek li Chʼiom Chije».+
11 Jech xtok, skotol li anjeletike te vaʼajtik ta spat xokon chotlebal sventa ajvalil, ta spat xokon li moletike+ xchiʼuk ta spat xokon li chanvoʼ keruvinetike, vaʼun la skejan sbaik ta yeloval li chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk laj yichʼik ta mukʼ li Diose, 12 xi laj yalike: «¡Jechuk! Li kʼupil kʼoptaele, li mukʼulale, li pʼijilale, li stojel ta vokole, li ichʼel ta mukʼe, li juʼelale xchiʼuk li tsatsalile jaʼuk noʼox stuk akʼo yichʼ albel-o sbatel osil li Jdiostike.+ Jechuk».
13 Vaʼun, xi laj yalbun jun ta skotol li moletike: «¿Buchʼutik xchiʼuk bu likemik tal li buchʼutik slapoj snatil sakil kʼuʼike?».+ 14 Ta ora noʼox xi laj kalbee: «Voʼot anaʼoj, Kajval». Xi laj yalbune: «Liʼe jaʼ li buchʼutik kuxul chkomik li ta mukʼta tsatsal vokolile,+ ti laj xa xchukʼ li snatil kʼuʼike xchiʼuk ti laj xa sakubtasik ta xchʼichʼel li Chʼiom Chije.+ 15 Jaʼ yuʼun, te oyik ta yeloval li chotlebal sventa ajvalil yuʼun Diose; te tspasik chʼul abtelal ta kʼakʼal akʼobal li ta stemploe; jech oxal li Buchʼu te chotol li ta chotlebal sventa ajvalile+ chchapan jun karpana sventa xichʼik chabiel.+ 16 Jaʼ yuʼun, muʼyuk xa bu chilik viʼnal, muʼyuk xa bu chilik takitiʼil, mi jaʼuk xa bu chlajik ta kʼakʼal xchiʼuk mi jaʼuk xa kʼusi chchikʼatik,+ 17 yuʼun li Chʼiom Chij+ ti te oy ta stsʼel chotlebal sventa ajvalile chkʼot kʼuchaʼal jchabichij yuʼunik+ xchiʼuk chbeiltasatik batel ta nioʼ ti chakʼ kuxlejale.+ Jaʼ yuʼun, tskusbat skotol yaʼlel satik yuʼun li Diose».+
8 Kʼalal la stʼolbe+ li svukubal spakʼe,+ te van oʼloluk ora muʼyuk kʼusi xnik kom li ta vinajele. 2 Jech xtok, laj kil li vukvoʼ anjeletik+ ti te vaʼajtik ta yeloval li Diose xchiʼuk akʼbatik vukub okʼes.
3 Oy yan anjel xtok ti yichʼoj kʼotel xchikʼobil pom ti pasbil ta oroe, te vaʼal kʼot ta stsʼel li skajleb matanale;+ akʼbat epal pom sventa xchikʼ+ kʼalal jaʼo ch-aʼibat s-orasionik li buchʼutik chʼule, te chchikʼ ta skajleb matanal ti pasbil ta oro+ ti te oy ta yeloval li chotlebal sventa ajvalile. 4 Li xchʼailal* pom ta skʼob anjele xtomet muyel ta yeloval Dios kʼalal jaʼo ch-aʼibat s-orasionik+ li buchʼutik chʼule. 5 Pe li anjele ta anil noʼox la snojes ta skʼakʼal skajleb matanal li xchikʼobil pome, laje la skʼeb ta balumil. Vaʼun, lik chauk, lik yichʼ aʼiel yechʼomal eil, xjaplajet* tajek saksevul*+ xchiʼuk lik nikel. 6 Li vukvoʼ anjeletik ti yichʼojik vukub okʼese+ lik xchapan sbaik sventa sjupanik.
7 Lik sjupan yokʼes li baʼyel anjele, vaʼun laj yakʼ bot xchiʼuk kʼokʼ ti kapal ta chʼichʼ ti te kʼot ta balumile;+ kʼakʼ jvokʼ li ta oxvokʼ balumile, kʼakʼ jvokʼ li ta oxvokʼ teʼetike xchiʼuk kʼakʼ skotol li yaxal tsʼiʼlele.+
8 Lik sjupan yokʼes li xchaʼvoʼal anjele, vaʼun oy kʼusi xkoʼolaj kʼuchaʼal mukʼta vits ti xtiltun* skʼakʼal ti laj yichʼ jipel batel ta nabe.+ Li nabe kʼataj ta chʼichʼ jvokʼ li ta oxvokʼe;+ 9 jech xtok, li kʼusitik kuxajtik ta nabe chamik jvokʼ li ta oxvokʼe+ xchiʼuk li varkoetike lilij jvokʼ li ta oxvokʼe.
10 Lik sjupan yokʼes li yoxvoʼal anjele, vaʼun oy jun mukʼta kʼanal ti xtiltun* kʼuchaʼal jun kantil ti pʼaj* yalel tal ta vinajele. Te kʼot ta sba li ukʼumetik xchiʼuk nioʼetike, jvokʼ ta oxvokʼ la smak.+ 11 Chʼail tsʼiʼlel sbi li kʼanale. Vaʼun, li voʼe chʼaub jvokʼ li ta oxvokʼe, jech oxal chamik epal krixchanoetik ta skoj ti chʼaub li voʼe.+
12 Lik sjupan yokʼes li xchanvoʼal anjele, vaʼun li kʼakʼale,+ li lunae* xchiʼuk li kʼanaletike sok jvokʼ li ta oxvokʼe, jech ikʼub jvokʼ li ta oxvokʼe,+ jaʼ yuʼun ti kʼu sjalil li kʼakʼaltike muʼyuk sakub jvokʼ li ta oxvokʼe, jaʼ jech li ta akʼobaltik eke.
13 Laj kil jkot aguila ti te xvilet ta oʼlol vinajel ti xi tsots chal laj kaʼie: «¡Abol sbaik, abol sbaik, abol sbaik+ li buchʼutik te nakalik ta sba balumil ta skoj ti poʼot xa sjupan yokʼesik li oxvoʼ anjeletike!».+
9 La sjupan yokʼes li svoʼobal anjele.+ Laj kil jpʼej kʼanal ti pʼaj* yalel ta balumil ti ta vinajel lik tale, vaʼun akʼbat li syaveal xabe.*+ 2 La sjam li xabe, vaʼun te lokʼ talel chʼail* jech kʼuchaʼal xchʼailal jun mukʼta orno, ikʼub li kʼakʼal+ xchiʼuk li ikʼ ta skoj li xchʼailal xabe. 3 Te lokʼ talel kʼulubetik li ta chʼaile,* talik ta sba balumil;+ vaʼun akʼbat yabtelik jech kʼuchaʼal li yabtel tseketik* ta balumile. 4 Laj yichʼik albel ti mu sokesik li tsʼiʼleletik ta balumile, mi jtosuk yaxal xchiʼuk mi jtosuk teʼ, jaʼ noʼox akʼo yilbajinik li krixchanoetik ti muʼyuk bu yichʼoj ta stibaik li seyo Diose.+
5 Jech akʼbat spasik li kʼulubetike, pe maʼuk ti akʼo smilik li krixchanoetike, moʼoj, jaʼ noʼox akʼo yil svokol voʼob u yuʼunik, li svokolike jaʼ jech kʼuchaʼal chakʼ vokolil jkot tsek*+ kʼalal tstiʼ junuk krixchanoe. 6 Li vaʼ kʼakʼale, tsaʼik lajelal li krixchanoetike, pe mi jaʼuk bu tstaik jsetʼuk;* tskʼan chchamik, pe li lajelale chjatav ta stojolalik.
7 Xkoʼolaj kʼuchaʼal kaʼetik ti lek chapalik sventa paskʼop yilel li kʼulubetike;+ oy kʼusi te li ta sjolike, xkoʼolaj kʼuchaʼal korona ti pasbil ta oroe, li satike xkoʼolaj kʼuchaʼal sat krixchano, 8 li stsotsil sjolike xkoʼolaj kʼuchaʼal stsotsil sjol antsetik. Li stanal yeike xkoʼolaj kʼuchaʼal stanal ye leon;+ 9 li smak yoʼontonike xkoʼolaj kʼuchaʼal smak oʼontonal pasbil ta takʼin. Ti kʼu yelan chnik li xikʼike xkoʼolaj kʼuchaʼal kareta sventa paskʼop ti jochbil batel ta anil ta epal kaʼetike.+ 10 Jech xtok, oy sneik xchiʼuk oy yakuxail sneik jech kʼuchaʼal li tseke;* jaʼ te oy sjuʼel li ta sneik sventa xakʼbeik svokol voʼob u li krixchanoetike.+ 11 Oy jun ajvalil yuʼunik, jaʼ li anjel sventa xabe.+ Abadon* sbi li ta ebreoe, yan li ta griegoe Apolion* sbi.
12 Jelav xa li baʼyel vokolile. ¡Kʼelavilik! Chib to vokolil+ chtal mi echʼ xa ox skotol taje.
13 La sjupan yokʼes+ li svakvoʼal anjele.+ Vaʼun, laj kaʼi yechʼomal eil ti te chlik talel li ta xulub skajleb matanal pasbil ta oro+ ti te oy ta yeloval Diose, 14 ti xi albat li svakvoʼal anjel ti stsakoj yokʼese: «Koltao li chanvoʼ anjeletik ti te chukulik ta nopol mukʼta ukʼum Eufratese».+ 15 Vaʼun, laj yichʼik titunel li chanvoʼ anjeletike, ti chapalik xa onoʼox ta sventa li orae, li kʼakʼale, li ue xchiʼuk li jabile, ti chapalik sventa smilik jvokʼ ta oxvokʼ li krixchanoetike.
16 Ti kʼu yepal soltaroetik kajajtik ta kaʼe jaʼ 200 miyon: laj kaʼi ti kʼu yepalike. 17 Li-akʼbat kil kʼu yelan li kaʼetik xchiʼuk li buchʼutik te kajajtik batele, li smak yoʼontonik li buchʼutik te kajajtik batele tsoj kʼuchaʼal kʼokʼ, asul kʼuchaʼal jasinto xchiʼuk kʼon kʼuchaʼal asufre; xkoʼolaj kʼuchaʼal sjol leon li sjol kaʼetike,+ jech xtok, chlokʼ talel kʼokʼ, chʼail* xchiʼuk asufre li ta yeike. 18 Chamik jvokʼ ta oxvokʼ li krixchanoetik ta skoj li oxtos vokolile: li kʼokʼe, li chʼaile* xchiʼuk li asufre chlokʼ ta yeike. 19 Ta ye xchiʼuk ta sne oy sjuʼel li kaʼetike, yuʼun xkoʼolaj kʼuchaʼal kiletel chon li sneike xchiʼuk oy sjol, jaʼ chakʼ vokolil li sneike.
20 Pe li yantik krixchanoetik ti muʼyuk chamik ta skoj li vokoliletik taje muʼyuk la sutes yoʼontonik ta skoj li kʼusi la spasike;* muʼyuk bu xiktaik ta yichʼel ta mukʼ li pukujetike mi jaʼuk bu xiktaik ta yichʼel ta mukʼ li santoetik pasbil ta oro, ta plata, ta kovre, ta ton xchiʼuk ta teʼe, ti mu xilik osile, ti mu xaʼiik kʼoponel xchiʼuk ti mu xanavike.+ 21 Jech xtok, muʼyuk la sutes yoʼontonik ta skoj ti jmilvanejetike, ta skoj ti tspasilanik espiritismoe, ta skoj ti jmulivajeletike* xchiʼuk ta skoj ti j-elekʼetike.
10 Jech xtok, laj kil chyal tal ta vinajel yan anjel ti lek tsotse, pixil* tal ta tok xchiʼuk oy jun vaknakʼobal* ta sjol, xkoʼolaj kʼuchaʼal kʼakʼal li sate+ xchiʼuk xkoʼolaj kʼuchaʼal natil leb kʼokʼ li yakantake, 2 jech xtok, stsakoj bikʼit jilchʼunbil balbalvun. Vaʼun, la stekʼan ta nab li sbatsʼi-oke, pe la stekʼan ta balumil li stsʼet-oke,* 3 tsots avan jech kʼuchaʼal jkot leon.+ Kʼalal avane, avanik ek li vukub chauke.+
4 Jaʼ yuʼun, kʼalal kʼopojik li vukub chauke, ta xa ox jtsʼiba ta ora; pe laj kaʼi xi laj yal jun yechʼomal eil ta vinajele:+ «Nakʼo* to* li kʼusitik laj yalik li vukub chauke xchiʼuk mu to xatsʼiba». 5 Vaʼun, li anjel ti laj kil ti te tekʼel yakan ta nab xchiʼuk ti te tekʼel yakan ta balumile la stoy muyel sbatsʼikʼob ta vinajel 6 xchiʼuk xi laj yakʼ ye ta stojolal li buchʼu kuxul-o sbatel osile,+ ti jaʼ la spas li vinajele xchiʼuk li kʼusitik te oye, ti jaʼ la spas li balumile xchiʼuk li kʼusitik te oye xchiʼuk ti jaʼ la spas li nabe xchiʼuk li kʼusitik te oye:+ «Muʼyuk xa bu chjalij mas; 7 moʼoj, yuʼun mi kʼot skʼakʼalile, kʼalal jutuk xa skʼan sjupan yokʼes+ li svukvoʼal anjele,+ ta melel tsʼaki xa me yorail li kʼusi chʼul ti mukul skʼoplal+ ti laj yalbe skʼoplal Dios kʼuchaʼal lekil aʼyejetik ta stojolal li smosotak ti jaʼ li yaj-alkʼoptake».+
8 Vaʼun, laj kaʼi xi chalbun yan velta li yechʼomal eil ta vinajele:+ «Batan, bat tsako talel li jilchʼunbil balbalvun ti te oy ta skʼob li anjel ti te tekʼel yakan ta nab xchiʼuk ti te tekʼel yakan ta balumile».+ 9 Jech oxal, libat ti bu oy li anjele xchiʼuk laj kalbe ti akʼo yakʼbun li bikʼit balbalvune. Vaʼun xi laj yalbune: «Tsako xchiʼuk lajeso,+ chchʼaub yuʼun achʼut, pe chchiʼub tajek ta ave jech kʼuchaʼal pom». 10 Vaʼun, la jtsak li bikʼit balbalvun ti te oy ta skʼob li anjele xchiʼuk la jlajes,+ chiʼ tajek jech kʼuchaʼal pom li ta kee,+ pe chʼaub yuʼun jchʼut kʼalal la jlajese. 11 Jaʼ yuʼun, xi laj yalbeikune: «Alo me batel yan velta ta stojolal jteklumetik, ta lumetik, ta jeltos kʼopetik xchiʼuk ta stojolal epal ajvaliletik li albil kʼope».
11 Xi laj yalbun kʼalal laj yakʼbun jtel aj ti xkoʼolaj kʼuchaʼal vachʼe:*+ «Vaʼlan, bat pʼiso ti bu chʼul ta stemplo Diose, li skajleb matanale xchiʼuk bat chapo li buchʼutik te chichʼik ta mukʼe. 2 Pe li yamakʼil* templo ti te oy ta spat ti bu chʼule mu xapʼis, yuʼun laj xa yichʼik akʼbel jyanlumetik xchiʼuk chpechʼilanik ta tekʼel 42 u+ li chʼul jteklume.+ 3 Jech xtok, ta jtak batel chaʼvoʼ kajtestigo ti tslapik chʼixal kʼuʼil* sventa xalik 1,260 kʼakʼal albil kʼop». 4 Li chaʼvoʼ testigo taje jaʼ smelolal chaʼtekʼ oliva+ xchiʼuk chib kandelero,+ te vaʼajtik ta yeloval li Yajval balumile.+
5 Mi oy buchʼu tskʼan ch-ilbajinatike, chlokʼ talel kʼokʼ ta yeik, vaʼun tsmil li yajkontraike. Mi oy buchʼu tskʼan ch-ilbajinatike, jaʼ jech chcham ek. 6 Li chaʼvoʼ testigoe yichʼoj yabtelik sventa smakik vinajel+ yoʼ mu xakʼ talel voʼ+ kʼalal jaʼo yakal chalik batel li albil kʼope, jech xtok, yichʼoj yabtelik sventa skʼatajesik ta chʼichʼ li voʼe+ xchiʼuk sventa xakʼbeik svokol balumil ta kʼusiuk noʼox vokolil ti jayib velta skʼan yoʼontonike.
7 Kʼalal mi laj xa ox yalik ta jamal li albil kʼope, li jtiʼvanej chonbolom ti te chlokʼ talel ta xabe* chlik stsakan ta kʼop, vaʼun tstsalan xchiʼuk tsmilan.+ 8 Mi laj une, te telajtik chkom sbekʼtalik li ta mukʼta kaye ta mukʼta jteklum ti Sodoma xchiʼuk Ejipto sbi ta lokʼolkʼope, jaʼ te xtok ti bu la smilik ta jtel teʼ li Kajvaltik yuʼunike. 9 Vaʼun, jlom krixchanoetik ta jteklumetik, ta jujuchop nitilulal, ta jujun lumetik, ta jujuchop kʼope oxib kʼakʼal xchiʼuk oʼlol+ te tskʼelbeik li sbekʼtalik te telajtike xchiʼuk mu xakʼik ta mukbel li sbekʼtalike. 10 Li jnaklejetik ta balumile xkuxet yoʼontonik ta skoj ti chamike, tspasik kʼin xchiʼuk tstakbe sbaik matanaletik ta jujuntal, yuʼun li chaʼvoʼ j-alkʼope laj yakʼbeik svokol li buchʼutik te nakajtik ta sba balumile.
11 Kʼalal echʼ xa ox li oxib kʼakʼal xchiʼuk oʼlole, och ta stojolalik li yip kuxlejal* ti lik tal ta stojolal Diose,+ jech oxal vaʼiik, xiʼik tajek li buchʼutik te skʼelojike. 12 Vaʼun, laj yaʼiik tsatsal yechʼomal eil ti lik tal ta vinajel ti xi albatike: «Muyanik talel liʼe». Jech muyik ta vinajel ta tok, ilatik yuʼun li yajkontratakike. 13 Lik tsatsal nikel li vaʼ orae, vaʼun jin jvokʼ li ta lajunvokʼ jteklume; chamik vukmil krixchanoetik li ta nikele, xiʼik li yantike xchiʼuk laj yalbeik smukʼulal li Dios ta vinajele.
14 Jelav xa li xchibal vokolile.+ ¡Kʼelavilik! Jutuk xa tajek skʼan xtal li yoxibal vokolile.
15 Lik sjupan yokʼes li svukvoʼal anjele.+ Vaʼun, laj yichʼ aʼiel tsatsal yechʼomal eiletik ta vinajel ti xi chalike: «Li ajvalilal* ta balumile jaʼ xa yuʼun li Kajvaltik+ xchiʼuk li Skristoe,+ vaʼun li stuke ch-ajvalilaj-o sbatel osil kʼuchaʼal ajvalil».+
16 La skejan sbaik xchiʼuk laj yichʼik ta mukʼ Dios li 24 ta voʼ moletik+ ti te chotajtik ta xchotlebik sventa ajvalil ti te oy ta yeloval Diose, 17 xi laj yalike: «Ta jtojbotkutik ta vokol Jeova* Dios, voʼot li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune, li Buchʼu oy avie+ xchiʼuk ti oy onoʼox ta voʼnee, yuʼun lik xa avakʼ ta ojtikinel li atsatsal juʼele xchiʼuk lalik xa ta ajvalilal.+ 18 Pe ilinik li lumetike, vaʼun lik skʼakʼal avoʼonton xchiʼuk kʼot yorail sventa xichʼik chapanel li animaetike xchiʼuk sventa xavakʼbe stojol+ li amosotak ti jaʼik j-alkʼopetike,+ li buchʼutik chʼule xchiʼuk li buchʼutik ta xiʼtaik abie, chavakʼbe stojolik li buchʼutik tsots skʼoplalik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tsots skʼoplalike, jech xtok, jaʼ sventa xalajes li buchʼutik yakal tsokesik li balumile».+
19 Vaʼun, laj yichʼ jamel ti bu chʼul ta stemplo Dios te ta vinajele, vaʼun ti bu chʼul ta stemploe te laj yichʼ ilel li xkaxail stratoe.+ Xjaplajet* tajek saksevul,* laj yichʼ aʼiel yechʼomal eiletik, lik chauk, tal nikel xchiʼuk lik yakʼ mukʼtik bot.
12 Laj yichʼ ilel ta vinajel jun mukʼta senyail: oy jun ants+ ti pixil ta kʼakʼale, te oy ta yok li lunae,* oy jun korona ta sjol ti oy 12 ta pʼej skʼanalile, 2 xchiʼinoj yol li antse. Xviket tajek ta skoj xkʼuxul xchiʼuk mu x-echʼ svokol ta skoj ti chvokʼ xa yole.
3 Laj yichʼ ilel yan senyail ta vinajel. ¡Kʼelavilik! Oy jkot mukʼta dragon ti xkoʼolaj skoloral kʼuchaʼal kʼokʼe,+ oy vukpʼej sjol xchiʼuk lajuneb xulub, jech xtok, oy vukub korona li ta sjoltake; 4 la xjoch batel ta sne jvokʼ ta oxvokʼ li kʼanaletik+ ta vinajele xchiʼuk la sjipan yalel ta balumil.+ Vaʼun, te kotol kom ta yeloval ants li dragone,+ jaʼ li ants ti chvokʼ xa yole, yuʼun mi vokʼ li yole tstibe.
5 Li antse vokʼ jun skerem+ ti jaʼ tspas ta mantal li jyanlumetik ti yichʼoj xvaxton ti pasbil ta takʼine.+ Vaʼun, li yole ikʼbat batel ta anil ti bu oy li Diose xchiʼuk li ta chotlebal ti bu tspas mantale. 6 Li antse jatav batel ta takixokol balumil ti bu chapanbil yavil yuʼun Diose xchiʼuk jaʼ te tsmakʼlinik 1,260 kʼakʼal.+
7 Jaʼ yuʼun, lik paskʼop ta vinajel: la spasik kʼop xchiʼuk dragon li Miguel*+ xchiʼuk li yaj-anjeltake, la spasik kʼop ek li dragon xchiʼuk li yaj-anjeltake, 8 pe muʼyuk bu kuch yuʼunik,* jech xtok, muʼyuk xa la sta yavilik ta vinajel. 9 Jaʼ yuʼun, laj yichʼ jipel yalel ta olon li mukʼta dragone,+ li voʼneal kiletel chone,+ ti Diablo+ xchiʼuk Satanas+ akʼbil sbie, ti jaʼ yakal tsloʼla skotol li jnaklejetik ta spʼejel balumile;+ jipat yalel ta balumil,+ koʼol jipatik yalel xchiʼuk li yaj-anjeltake. 10 Laj kaʼi tsatsal yechʼomal eil ta vinajel ti xi chale:
«¡Kʼot xa yorail avi li koltaele,+ vinaj xa li sjuʼele xchiʼuk och xa ta abtel li Ajvalilal* yuʼun Jdiostike+ xchiʼuk lik xa spas mantal li Skristoe, yuʼun laj xa yichʼ jipel yalel li buchʼu tstikʼbe smul kermanotaktike, ti jaʼ tstikʼbe smul ta kʼakʼal akʼobal ta stojolal li Jdiostike!+ 11 La stsalik+ ta skoj li xchʼichʼel Chʼiom Chij+ xchiʼuk ta skoj li aʼyejetik laj yalik echʼele,+ oy ta yoʼonton chakʼ xkuxlejalik,*+ akʼo mi te skʼelojbeik sat li lajelale. 12 Ta skoj taje ¡kuxetuk me avoʼontonik vinajel xchiʼuk li voʼoxuk ti te nakaloxuke! ¡Jaʼ toj abol sba li balumil xchiʼuk li nabe!+ Yuʼun te yalem talel Diablo ti bu oyoxuke, oy tajek skʼakʼal yoʼonton ta skoj ti snaʼoj ti toj komkom xa li yoraile».+
13 Vaʼun, kʼalal laj yakʼ venta li dragon ti jipat yalel ta balumile,+ lik skontrain li ants+ ti vokʼ jun skereme. 14 Pe li antse laj yichʼ akʼbel li chib xikʼ mukʼta aguila+ sventa xvil batel ta yavil ta takixokol balumil, jaʼ ti bu chichʼ makʼlinel jun jabil, chib jabil xchiʼuk j-oʼlol jabile,*+ nom oy ta sat li chone.+
15 Vaʼun, li kiletel chone lik slokʼes voʼ ta ye ti xkoʼolaj kʼuchaʼal ukʼum sventa xjikʼav yuʼun li antse. 16 Pe li balumile tal skolta li antse, vaʼun la sjam ye li balumile xchiʼuk laj yuchʼ li ukʼum ti la xeta lokʼel li dragone. 17 Pe ilin tajek ta stojolal ants li dragone, jaʼ yuʼun bat stsak ta kʼop li skomenal* snitilulal ants+ ti jaʼik li buchʼutik chchʼunbeik smantal Diose xchiʼuk ti yichʼoj yabtelik ta xcholbel skʼoplal li Jesuse.+
13 Vaʼun, te kotol kom* li ta sjiʼal* nabe.
Laj kil jkot jtiʼvanej chonbolom+ ti yakal chlokʼ talel ta nabe,+ oy lajuneb xulub xchiʼuk vukpʼej sjol, oy lajuneb korona li ta xulubtake, pe li ta sjoltake oy biiletik ti chchopol kʼoptaik Diose. 2 Vaʼun, li jtiʼvanej chonbolom laj kile xkoʼolaj kʼuchaʼal jkot leopardo, pe li yakane xkoʼolaj kʼuchaʼal yakan oso, li yee xkoʼolaj kʼuchaʼal ye leon. Vaʼun, li dragone+ laj yakʼbe sjuʼel li jtiʼvanej chonbolome, laj yakʼbe li chotlebal ti bu tspas mantale xchiʼuk laj yakʼbe tsots yabtel.+
3 Jech xtok, laj kil ti tsots yayijem yilel jpʼej sjol ti jutuk xa mukʼ xcham-oe, li syayijemal ti jutuk xa muʼyuk bu xcham-o xchiʼuke laj yichʼ poxtabel,+ vaʼun skotol krixchano labal sba laj yilik, jaʼ yuʼun la xchʼunbeik smantal li jtiʼvanej chonbolome. 4 Jech xtok, laj yichʼik ta mukʼ li dragon ta skoj ti laj yakʼbe yabtel li jtiʼvanej chonbolome. Xi laj yichʼik ta mukʼ li jtiʼvanej chonbolome: «¿Mi oy van buchʼu xkoʼolaj xchiʼuk li jtiʼvanej chonbolome xchiʼuk mi oy van buchʼu xuʼ stsakat ta kʼop?». 5 Jech xtok, akʼbat ye sventa xal kʼusitik mukʼtik skʼoplal xchiʼuk ti xchopol kʼopoje xchiʼuk laj yichʼ yabtel sventa x-abtej 42 u.+ 6 La sjam ye sventa xchopol kʼopta+ li Diose, sventa xchopol kʼoptabe li sbie xchiʼuk sventa xchopol kʼopta ti bu oye, jech xtok, sventa xchopol kʼopta li buchʼutik te nakajtik ta vinajele.+ 7 Akʼbat spas kʼop xchiʼuk li buchʼutik chʼule xchiʼuk ti akʼo stsale,+ jech xtok, akʼbat spas ta mantal skotol nitilulal, jteklumetik, jujuchop kʼop xchiʼuk lumetik. 8 Vaʼun, ch-ichʼat ta mukʼ yuʼun skotol li buchʼutik nakajtik ta sba balumile. Yuʼun ti kʼuxi lik tal stsʼunbal li krixchanoetike mi junuk buchʼu tsʼibabil sbi li ta balbalvun sventa kuxlejal+ ti jaʼ yuʼun li Chʼiom Chij ti laj yichʼ milele.+
9 Mi oy buchʼu oy xchikine akʼo yaʼi.+ 10 Mi oy buchʼu skʼoplal chichʼ chukele, chbat ta chukel. Mi oy buchʼu chmilvan ta espadae,* skʼan xichʼ milel ta espada.+ Ta skoj taje, skʼan xkuch yuʼunik+ xchiʼuk skʼan oyuk xchʼunel yoʼontonik+ li buchʼutik chʼule.+
11 Jech xtok, laj kil yan jtiʼvanej chonbolom ti yakal chlokʼ talel ta balumile, oy chib xulub kʼuchaʼal chʼiom chij, pe lik kʼopojuk kʼuchaʼal jkot dragon.+ 12 Jaʼ jech tspas mantal kʼuchaʼal li baʼyel jtiʼvanej chonbolome+ xchiʼuk te kʼelbil yuʼun. Jech xtok, tsuj li balumil xchiʼuk li buchʼutik te nakajtik sventa xichʼik ta mukʼ li baʼyel jtiʼvanej chonbolome, jaʼ li jtiʼvanej chonbolom ti oy syayijemal ti jutuk xa muʼyuk bu xcham-oe, pe ti laj yichʼ poxtabele.+ 13 Tspas mukʼtik senyailtak, yuʼun tsyales tal kʼokʼ ta vinajel ta sat krixchanoetik ti te chkʼot ta balumil yuʼune.
14 Jech oxal, tsloʼla li buchʼutik nakajtik ta sba balumil ta skoj ti akʼbat spas senyailtak ta sat li jtiʼvanej chonbolome, jech xtok, chalbe jnaklejetik ta balumil ti akʼo spasbeik slokʼol+ li jtiʼvanej chonbolom ti laj yichʼ yayijesel ta espadae, pe ti kuxul to kome.+ 15 Jech xtok, akʼbat permiso sventa xakʼbe yichʼ ikʼ li slokʼol jtiʼvanej chonbolome, jaʼ yuʼun li slokʼol jtiʼvanej chonbolome xuʼ xkʼopoj xchiʼuk chal mantal ti akʼo yichʼ milel skotol li buchʼutik muʼyuk ch-ichʼat ta mukʼe.
16 Tsuj skotol krixchanoetik xtok —li buchʼutik tsots skʼoplalik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tsots skʼoplalike; li jkʼulejetik xchiʼuk li povreetike; li buchʼutik kolemik xchiʼuk li mosoiletike— sventa xichʼ smarkail ta sbatsʼikʼobik o ta stibaik,+ 17 yuʼun mu xuʼ xmanolajik xchiʼuk mu xuʼ xchonolajik mi chʼabal smarkailike, jaʼ noʼox xuʼ xmanolajik xchiʼuk xuʼ xchonolajik li buchʼutik oy smarkailike, ti jaʼ li sbi+ jtiʼvanej chonbolome o li snumeroal sbie.+ 18 Skʼan jpʼijiltik ta sventa liʼe: li buchʼu oy spʼijile akʼo xchapbe li snumeroal jtiʼvanej chonbolome, yuʼun jaʼ snumeroal krixchano; li snumeroale jaʼ 666.+
14 Vaʼun, laj kil te kotol ta vits Sion+ li Chʼiom Chije,+ te xchiʼuk li 144 mil+ ti tsʼibabil ta stibaik li sbie xchiʼuk li sbi Stote.+ 2 Jech xtok, oy kʼusi laj kaʼi nik ta vinajel ti xkoʼolaj kʼuchaʼal xchajajet epal voʼe xchiʼuk ti xkoʼolaj kʼuchaʼal chnik tsatsal chauke; li kʼusi laj kaʼie xkoʼolaj kʼalal chkʼejinik li jkʼejimoletik ti yakal tstij s-arpaike. 3 Yakal tskʼejintaik jun achʼ kʼejoj+ yaʼel li ta yeloval chotlebal sventa ajvalile, ta yeloval li chanvoʼ keruvinetike+ xchiʼuk ta yeloval li moletike;+ muʼyuk buchʼu chan yuʼun li kʼejoj taje, jaʼ noʼox chan yuʼunik li 144 mil+ ti laj yichʼik manel lokʼel ta balumile. 4 Taje jaʼik li buchʼutik muʼyuk laj yikʼubtas sbaik xchiʼuk antsetike, yuʼun muʼyuk buchʼu la xchiʼinik ta vayel.+ Jaʼik li buchʼutik tstsʼakliik batel li Chʼiom Chij ti mu ventauk bu chbate.+ Jaʼik li buchʼutik laj yichʼik manel+ lokʼel ta stojolal krixchanoetik ti kʼotemik kʼuchaʼal sba sat tsʼunobil+ ta stojolal Dios xchiʼuk ta stojolal li Chʼiom Chije, 5 jech xtok, muʼyuk bu la sjutik kʼop;* muʼyuk spaltailik.*+
6 Laj kil yan anjel ti te xvilet ta oʼlol vinajel* ti yakal chchol lekil aʼyejetik sventa sbatel osile, jaʼ chcholbe li buchʼutik te nakalik ta sba balumile, ta skotol lumetik, nitilulaletik, jeltos kʼopetik xchiʼuk ta skotol jteklumetik,+ 7 xi tsots chale: «Xiʼtaik* xchiʼuk albeik smukʼulal li Diose, yuʼun kʼot xa yorail ti chchapanvane,+ jaʼ yuʼun ichʼik ta mukʼ li buchʼu la spas vinajel, balumil, nab+ xchiʼuk li nioʼetike».
8 Te tal xchaʼvoʼal anjel xtok ti xi laj yale: «¡Lom xa! ¡Lom xa+ li Mukʼta Babilonia+ ti jaʼ laj yakʼbe yuchʼ jyanlumetik li svinoe, li vino taje jaʼ ch-akʼbat ta yoʼontonik sventa xmulivajik* xchiʼuke!».+
9 Laje tal yoxvoʼal anjel xtok ti xi tsots laj yale: «Mi oy buchʼu chichʼ ta mukʼ li jtiʼvanej chonbolom+ xchiʼuk li slokʼole xchiʼuk mi chichʼ smarkail ta stiba o ta skʼobe,+ 10 ta xuchʼbe ek li svinoal skʼakʼal yoʼonton Dios ti te oy ta skopail skʼakʼal yoʼonton ti muʼyuk bu kapbile,+ vaʼun chil svokol ta kʼokʼ xchiʼuk ta asufre+ ta sat chʼul anjeletik xchiʼuk ta sat li Chʼiom Chije. 11 Te xtomet-o sbatel osil+ li xchʼailal* kʼokʼ ti ch˗akʼbat svokolike.* Li buchʼutik chichʼik ta mukʼ li jtiʼvanej chonbolom xchiʼuk slokʼole xchiʼuk li buchʼutik chichʼbeik li smarkail sbie+ muʼyuk bu chkuxik ta kʼakʼal akʼobal. 12 Ta skoj taje, skʼan xkuch-o yuʼunik li buchʼutik chʼule,+ li buchʼutik chchʼunbeik li smantal Diose xchiʼuk ti tukʼ-o xchʼunel yoʼontonik+ ta stojolal Jesuse».
13 Laj kaʼi yechʼomal eil ta vinajel ti xi chale: «Xi xatsʼibae: xmuyubaj noʼox li buchʼutik jmoj chchamik xchiʼuk Kajvaltik+ liʼ ta ora xchiʼuk ta jelavele. Jech, jech chal li chʼul espiritu ti akʼo la xkux li ta yabtelike, yuʼun te jmoj chbat xchiʼuk li yabtelike».
14 Vaʼun, laj kil jvol sakil tok xchiʼuk oy buchʼu te chotol li ta tok ti xkoʼolaj kʼuchaʼal xnichʼon krixchanoe,+ slapoj skorona ti pasbil ta oroe xchiʼuk stsakoj jun jos* ti tsʼubtsʼub sniʼe.
15 Oy yan anjel xtok ti te lokʼ talel ti bu chʼul ta temploe, xi tsots laj yalbe li buchʼu te chotol ta toke: «Tuneso li ajose,* tsobbo sat li kʼusitik chlokʼe, yuʼun kʼot xa yorail chichʼ tsobbel sat li kʼusitik chlokʼe, yuʼun lek xa yij li kʼusitik tsʼunbil ta balumile».+ 16 Vaʼun, li buchʼu te chotol ta toke la stunes sjos* ta balumil, jech oxal laj yichʼ tsobbel sat li kʼusi tsʼunbil ta balumile.
17 Oy yan anjel xtok ti te lokʼ talel ti bu chʼul ta templo te ta vinajele; stsakoj jun jos* ek ti tsʼubtsʼub sniʼe.
18 Oy yan anjel xtok ti te lokʼ talel ta skajleb matanal ti yichʼoj yabtel ta stojolal li kʼokʼe. Xi tsots laj yalbe li buchʼu stsakoj sjos* ti tsʼubtsʼub sniʼe: «Tuneso ajos ti tsʼubtsʼub sniʼ sventa xatsob li jujuchoj uva ta balumile, yuʼun yij xa li uvae».+ 19 Vaʼun, li anjele la stunes sjos* ta balumil, la stsob li jujuchoj uva ta balumile, laje la sjip ochel ta smukʼta pitsʼobil skʼakʼal yoʼonton Dios li uvae.+ 20 Te la xpechʼilanik ta tekʼel ta spat jteklum li ta spitsʼobil uvae, lokʼ talel epal chʼichʼ li ta spitsʼobil uvae, ti kʼu staylej muye jaʼ jech staylej ti bu kʼalal oy sfrenoal ye kaʼetike xchiʼuk te van oxib sien kilometrouk* bein batel li chʼichʼe.
15 Laj kil yan senyail ta vinajel, mukʼ xchiʼuk toj labal sba. Oy vukvoʼ anjeletik+ ti yichʼojik talel vuktos vokolile. Taje jaʼ xa li slajeb vokolile, yuʼun jaʼ xa te tstsuts li skʼakʼal yoʼonton Diose.+
2 Vaʼun, oy kʼusi laj kil ti xkoʼolaj kʼuchaʼal nab ti nen yilel+ ti kapbil ta kʼokʼe xchiʼuk laj kil li buchʼutik la stsalik+ li jtiʼvanej chonbolome, li slokʼole+ xchiʼuk li snumeroal sbie.+ Te vaʼajtik ta xokon nab ti xkoʼolaj kʼuchaʼal nene xchiʼuk stsakojbeik s-arpatak Dios. 3 Jech xtok, yakal tskʼejintabeik li skʼejoj Moises+ ti jaʼ smoso Diose xchiʼuk li skʼejoj Chʼiom Chije,+ xi chalike:
«Toj mukʼtik xchiʼuk toj labalik sba li avabteltake,+ Jeova* Dios, li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune.+ Tukʼ xchiʼuk melel skotol li abee,+ Ajvalilot sbatel osil.+ 4 ¿Buchʼu xa noʼox muʼyuk chiʼtaot* ta melel, Jeova,* xchiʼuk ti mu stoybe skʼoplal abi ti voʼot noʼox lek tukʼ chavakʼ abae?+ Yuʼun chtal skotol li jyanlumetike xchiʼuk te akʼeloj chichʼikot ta mukʼ,+ yuʼun laj xa yichʼ akʼel ta naʼel li atukʼil mantaltake».
5 Oy kʼusi laj kil kʼalal kʼot xa ox ta pasel taje, lik jamuk ti bu chʼul li ta karpana ti bu oy li kʼusitik yaloj Diose,+ li karpana ti oy ta vinajele,+ 6 vaʼun te lokʼ talel li vukvoʼ anjeletik ti bu chʼul ti yichʼojik talel li vuktos vokolile,+ slapojik sakil kʼuʼil ta lino ti solel xojobaje xchiʼuk pechʼel chukil ta stiʼ yoʼontonik ti pasbil ta oroe. 7 Oy jun li ta xchanvoʼal keruvinetike laj yakʼbe vukub mukʼtik boch li vukvoʼ anjeletike, li mukʼtik boche pasbil ta oro, noj ta skʼakʼal yoʼonton Dios+ ti jaʼ li buchʼu kuxul-o sbatel osile. 8 Vaʼun, noj ta chʼail* ti bu chʼul ta skoj li smukʼulal Diose+ xchiʼuk ta skoj li sjuʼele, jech xtok, muʼyuk buchʼu xuʼ x-och ti bu chʼule, jaʼ to xuʼ x-ochik mi tsuts xa ox yuʼunik vukub vokolil+ li vukvoʼ anjeletike.
16 Vaʼun, laj kaʼi tsatsal yechʼomal eil ti te lik talel ti bu chʼule,+ xi laj yalbe li vukvoʼ anjeletike: «Bat malik yalel ta sba balumil li skʼakʼal yoʼonton Dios ti te oy ta vukub mukʼtik boche».+
2 Bat li baʼyel anjele, la smal yalel ta sba balumil li sbel smukʼta boche.+ Jech oxal, li buchʼutik yichʼojbeik smarkail li jtiʼvanej chonbolome+ xchiʼuk ti laj yichʼbeik ta mukʼ li slokʼole+ laj yil svokolik ta chopol kʼaʼal chin ti toj kʼuxe.+
3 Li xchaʼvoʼal anjele la smal yalel ta nab li sbel smukʼta boche.+ Kʼataj kʼuchaʼal xchʼichʼel+ anima li nabe, cham skotol li kʼusitik kuxajtike,* cham skotol li kʼusitik oy ta nabe.+
4 Li yoxvoʼal anjele la smal yalel ta ukʼumetik xchiʼuk ta nioʼetik li sbel smukʼta boche.+ Vaʼun, kʼataj ta chʼichʼ.+ 5 Laj kaʼi xi laj yal li anjel ti yichʼoj yabtel ta stojolal li voʼe: «Voʼot li buchʼu oy avie xchiʼuk ti oy onoʼox ta voʼnee,+ li buchʼu tukʼe,+ tukʼot, yuʼun laj xa aval ti kʼu yelan chachapanvane,+ 6 yuʼun li stukike la smalbeik xchʼichʼel li buchʼutik chʼule xchiʼuk li j-alkʼopetike,+ jech oxal laj avakʼbe yuchʼik chʼichʼ,+ yuʼun jech staik-o».+ 7 Laj kaʼi xi laj yal li skajleb matanale: «Jech, Jeova* Dios, li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune,+ melel xchiʼuk tukʼ skotol ti kʼu yelan chachapanvane».*+
8 Li xchanvoʼal anjele la smal ta kʼakʼal li sbel smukʼta boche;+ vaʼun li kʼakʼale akʼbat yabtel sventa xchikʼ ta kʼokʼ li krixchanoetike. 9 Jaʼ yuʼun, chikʼatik ta stsatsal xkʼixnal kʼakʼal li krixchanoetike, pe la xchopol kʼoptabeik li sbi Diose ti jaʼ oy yabtel chakʼ vokolile, muʼyuk la sutes yoʼontonik xchiʼuk muʼyuk laj yichʼik ta mukʼ.
10 Li svoʼobal anjele la smal ta chotlebal ti bu tspas mantal jtiʼvanej chonbolom li sbel smukʼta boche. Vaʼun, ikʼub ti bu tspas mantale+ xchiʼuk lik stiʼ yokʼik ta skoj ti solel toj kʼux chaʼiike, 11 pe lik xchopol kʼoptaik li Dios ta vinajel ta skoj ti solel toj kʼux chaʼiike xchiʼuk ta skoj li skʼaʼal chinike, pe muʼyuk la sutes yoʼontonik ta skoj li yabtelike.
12 Li svakvoʼal anjele la smal ta mukʼta ukʼum Eufrates+ li sbel smukʼta boche, vaʼun ul li voʼe,+ taje jaʼ sventa xichʼ chapanbel sbeik li ajvaliletik+ ti chlikik talel ta slokʼeb kʼakʼale.
13 Laje, laj kil oxpʼel ibal sba* kʼop akʼbil ta naʼel* ti xkoʼolaj kʼuchaʼal ranaetik ti yakal chlokʼ talel ta ye li dragone,+ ta ye li jtiʼvanej chonbolome xchiʼuk ta ye li jloʼlavanej j-alkʼope. 14 Ta melel, jaʼ li kʼusi yakʼoj ta naʼel li pukujetike, tspasik senyailtak li kʼusi yakʼojik ta naʼele,+ jaʼ yuʼun chaʼiik skotol ajvaliletik ta spʼejel balumil sventa xichʼik tsobel li ta paskʼop+ ta smukʼta kʼakʼalil Dios ti jaʼ li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune.+
15 «¡Kʼelavil! Chital kʼuchaʼal j-elekʼ.+ Xmuyubaj noʼox li buchʼu jech-o julaveme+ xchiʼuk ti xchabioj li skʼuʼ tslap ta sbae sventa mu tʼanaluk xkom xchiʼuk sventa mu x-ilbat xkʼexlal yuʼun li krixchanoetike».+
16 Vaʼun, laj yichʼik tsobel ti bu Armajedon* sbi ta ebreoe.+
17 Li svukvoʼal anjele la smal ta ikʼ li sbel smukʼta boche. Kʼalal jech kʼot ta pasele, laj yichʼ aʼiel jun yechʼomal eil ti bu chʼul+ li ta chotlebal sventa ajvalile, xi laj yale: «¡Kʼot xa ta pasel!». 18 Jech xtok, xjaplajet* tajek saksevul,* laj yichʼ aʼiel yechʼomal eiletik, lik chauk xchiʼuk tal tsatsal nikel ti muʼyuk bu jech kʼotem-o ta pasel ti kʼuxi lik talel li jnaklejetik liʼ ta sba balumile,+ yuʼun toj echʼ xa noʼox tsots li nikele. 19 Jech oxal, pas ta oxchʼak li mukʼta jteklume,+ jin yalel li jteklumetik ta jujun lume; jaʼ yuʼun li Diose la svules ta sjol li Mukʼta Babilonia+ sventa xakʼbe yuchʼ li stsatsal skʼakʼal yoʼonton ti te oy ta skopail svinoe.+ 20 Jech xtok, jatav batel skotol lumetik ti joyajtik ta nabe xchiʼuk muʼyuk laj yichʼ tael li vitstike.+ 21 Vaʼun, yal tal mukʼtik bot ta vinajel ta stojolal krixchanoetik,+ jun talento* yalal jujupʼej, jech oxal la xchopol kʼoptaik Dios li krixchanoetik ta skoj li svokolik ta bote,+ yuʼun solel toj tsots tajek li vokolile.
17 Jun li ta svukvoʼal anjel ti yichʼojik li vukub mukʼtik boche+ tal xchiʼuk xi laj yalbune: «Laʼ, chkakʼbot avil ti chichʼ chapanel li jchonbail ants ti tsots sjuʼel ti te chotol ta epal voʼe,+ 2 ti jaʼ li buchʼu mulivaj* xchiʼuk li ajvaliletik ta balumile,+ jech xtok, li jnaklejetik ta balumile yakubtasatik ta skoj li svinoal mulivajel* tspase».+
3 Li anjele laj yikʼun batel ta sjuʼel chʼul espiritu ta takixokol balumil. Vaʼun, laj kil jun ants ti te chotol ta sba jtiʼvanej chonbolom ti kuxul tsoj skolorale xchiʼuk ti noj ta biil ti chchopol kʼopta Diose, oy vukpʼej sjol xchiʼuk lajuneb xulub. 4 Slapoj kuxul morado kʼuʼil+ xchiʼuk kuxul tsajal kʼuʼil li antse xchiʼuk skʼupiltasoj sba ta oro, ta kʼupil sba ton xchiʼuk ta perla tonetik,+ jech xtok, stsakoj jun kopa ti pasbil ta oro ti noj ta kʼusitik muʼyuk leke xchiʼuk ti noj ta kʼusitik ibal sba* ta skoj li mulivajel* tspase. 5 Xi tsʼibabil jun biil ta stiba ti mukul skʼoplale: «Mukʼta Babilonia ti jaʼ smeʼ li jchonbail antsetike+ xchiʼuk li kʼusitik ibal sba ta balumile».+ 6 Li antse laj kil ti yakubem ta xchʼichʼel li buchʼutik chʼule xchiʼuk ta xchʼichʼel li stestigotak Jesuse.+
Labal sba tajek laj kaʼi kʼalal laj kile. 7 Jaʼ yuʼun, xi laj yalbun li anjele: «¿Kʼu yuʼun ti labal sba laj avile? Voʼon chkalbot li kʼusi mukul skʼoplal ta sventa li antse+ xchiʼuk li jtiʼvanej chonbolom ti oy vukpʼej sjol xchiʼuk oy lajuneb xulub ti bu kajal li antse.+ 8 Li jtiʼvanej chonbolom ti laj avil ti te toʼox oye, ti chʼabal xa te oye, poʼot xa xlokʼ talel ta xab*+ sventa xbat ta lajelal. Li jnaklejetik ta balumile —ti muʼyuk te tsakal sbiik li ta balbalvun sventa kuxlejal+ kʼalal lik tal stsʼunbal li krixchanoetike— labal sba chilik li jtiʼvanej chonbolom ti te toʼox oye, ti chʼabal xa te oye, pe ti te xa oy ta jelavel xtoke.
9 »Skʼan me oyuk lek jpʼijiltik ta sventa liʼe: li vukpʼej sjole+ jaʼ skʼan xal vukpʼej vits, ta sjol li vitsetik taje jaʼ te ti bu chotol li antse. 10 Jech xtok, jaʼ skʼan xal vukvoʼ ajvalil: lomem xa li voʼobe, li june liʼ to oye, yan li june muʼyuk to vulem ta lokʼel, pe muʼyuk xa bu jal liʼ oy mi vul ta lokʼele. 11 Li jtiʼvanej chonbolom ti te toʼox oye, pe ti chʼabal xa te oye,+ jaʼ li xvaxakvoʼal ajvalile, pe te lokʼ talel li ta vukvoʼe xchiʼuk chbat ta lajelal.
12 »Li lajuneb xulubil laj avile jaʼ skʼan xal lajunvoʼ ajvalil ti muʼyuk to yichʼoj yabtelik ta ajvalilale,* pe ta x-akʼbat yichʼ yabtelik ta ajvalilal jun ora xchiʼuk li jtiʼvanej chonbolome. 13 Taje koʼol li kʼusi tsnopike, jaʼ yuʼun chakʼbeik jtiʼvanej chonbolom li sjuʼelik xchiʼuk li yabtelike. 14 Tstsakik ta kʼop li Chʼiom Chije,+ pe ta skoj ti jaʼ Bankilal Jpasmantal yuʼunik li jpasmantaletike xchiʼuk ti jaʼ Ajvalil yuʼunik li ajvaliletike,+ tstsalatik yuʼun li Chʼiom Chije.+ Jech xtok, chkuch yuʼunik ek li buchʼutik te xchiʼuk ti takbilik ta ikʼel ti tʼujbilik xchiʼuk ti tukʼike».+
15 Xi laj yalbune: «Li voʼ laj avil ti bu chotol li jchonbail antse jaʼ skʼan xal jteklumetik, epal krixchanoetik, lumetik xchiʼuk li buchʼutik jeltos skʼopike.+ 16 Li lajuneb xulubil+ laj avile xchiʼuk li jtiʼvanej chonbolome+ chlik spʼajik li jchonbail antse,+ lajem xchiʼuk tʼanal chiktaik, tstibeik li sbekʼtale xchiʼuk chchikʼik ta kʼokʼ ta j-echʼel.+ 17 Yuʼun jech akʼbat ta yoʼontonik yuʼun Dios sventa spasik li kʼusi snopoj Diose.+ Jech, li kʼusi jmoj snopoj tspasike jaʼo te chvinaj kʼalal chakʼbeik li ajvalilal yuʼunik li jtiʼvanej chonbolome,+ jaʼ to mi kʼot ta pasel li skʼop Diose. 18 Li ants+ laj avile jaʼ skʼan xal li mukʼta jteklum ti ch-ajvalilaj kʼuchaʼal ajvalil ta stojolal li ajvaliletik ta balumile».
18 Laj kil yal talel yan anjel ta vinajel kʼalal kʼot xa ox ta pasel taje, tsots yabtel yichʼoj; vaʼun xojobaj yuʼun balumil ta skoj li smukʼulale. 2 Xi tsots laj yale: «¡Lom xa! ¡Lom xa li Mukʼta Babiloniae,+ kʼot xa ta sna pukujetik xchiʼuk kʼot xa ta snakʼobbail chopol espirituetik* xchiʼuk skotol ibal sba* pʼajbil mutetik!+ 3 Yuʼun ta skoj li vino ti ch-akʼbat tajek ta yoʼonton sventa xmulivaje,* jaʼ yakubemik-o skotol li lumetike,+ jech xtok, mulivaj xchiʼuk li ajvaliletik ta balumile.+ Li jpʼolmajeletik* ta balumile pasik ta jkʼulej ta skoj ti toj echʼem kʼusitik oy yuʼun ti mu xkʼexav-o xchiʼuke».
4 Laj kaʼi yan yechʼomal eil ta vinajel xtok ti xi chale: «Jteklumal, lokʼanik tal+ te sventa mu koʼoluk xapas amulik yoʼ mu xataik ta makiel ek li vokoliletik tsnuptane.+ 5 Yuʼun stsoboj xa sba li smule, kʼotem xa kʼalal to ta vinajel,+ jech oxal vul ta sjol Dios li kʼusitik muʼyuk tukʼ* la spase.+ 6 Jaʼ jech xapasbeik ti kʼu yelan la spasbe li yantike,+ jech, chib to velta jech xapasbeik ti kʼusi spasoje;+ ti kʼu yelan la skapbe sbel li kopae,+ chib to velta jech xakapbeik ek.+ 7 Yuʼun ti kʼu to yelan la stoybe sba skʼoplal stuke xchiʼuk ti toj echʼem kʼusitik oy yuʼun ti mu xkʼexav-o xchiʼuke, jaʼ me jech yepal xavakʼbeik svokol xchiʼuk yatel yoʼonton. Yuʼun xi chalilan ta yoʼontone: ‹Chotolun kʼuchaʼal meʼ ajvalil, muʼyuk chamem jmalal, muʼyuk bu chkil-o at-oʼonton›.+ 8 Jech oxal, ta jun noʼox kʼakʼal chtal svokol: lajelal, at-oʼonton xchiʼuk viʼnal, jech xtok, chchikʼik ta kʼokʼ sjunul,+ yuʼun tsots+ li Jeova* Dios ti jaʼ la xchapane.
9 »Li ajvaliletik ta balumil ti mulivajik* xchiʼuk li antse, ti jmoj la skʼupinik li kʼusitik oy yuʼun ti mu xkʼexav-o xchiʼuke, chlik yokʼitaik xchiʼuk chlik smaj stiʼ yoʼontonik ta stojolal kʼalal chilik ti xtomet xa muyel xchʼailal* skʼakʼale. 10 Nom te vaʼal chkomik ta skoj ti chiʼik-o ti chil svokole, xi chalike: ‹¡Abol aba, abol aba, voʼot ti mukʼta jteklumote,+ voʼot ti tsatsal jteklum Babiloniaote, yuʼun ta jun noʼox ora laj avichʼ kastigo!›.
11 »Li jpʼolmajeletik ta balumil eke yakal chokʼitaik xchiʼuk tsmajilan stiʼ yoʼontonik, yuʼun muʼyuk xa buchʼu xmanbat skotol li yikatsike, 12 li yikatsike jaʼ oro, plata, kʼupil sba tonetik, perla ton, lekil lino, kuxul morado pokʼ, xela pokʼ xchiʼuk kuxul tsajal pokʼ; muʼyuk xa buchʼu xmanbatik skotol li kʼusitik pasbil ta teʼ ti lek xmuete, skotol li kʼusitik pasbil ta marfile, li kʼupil sba teʼe, li kovree, li takʼine xchiʼuk li marmol tone; 13 xchiʼuk muʼyuk xa buchʼu xmanbatik li kanelae, li muil poxil ta Indiae, li pome, li muil aseitee, li sakil pome, li vinoe, li s-aseiteal olivae, li lekil arinae, li trigoe, li vakaxetike, li chijetike, li kaʼetike, li karetaetike, li mosoiletike xchiʼuk li krixchanoetike.* 14 Jech, laj xa yiktaot li kʼusitik chakʼupin toʼox ta akuxlejale,* skotol li lekil veʼliletike xchiʼuk li kʼusitik kʼupil sbae, taje jaʼ sventa chlaj-o skʼoplal.
15 »Li jpʼolmajeletik ti jaʼ toʼox chchonik li kʼusitik taje, ti jaʼ pasatik ta jkʼulej yuʼun li antse, nom xa chvaʼiik ta stojolal ta skoj ti chiʼik-o ti chil svokole, vaʼun ch-okʼik xchiʼuk chat yoʼontonik, 16 xi chalike: ‹¡Abol sba, abol sba li mukʼta jteklume, ti slapoj lekil linoe, ti slapoj kuxul morado kʼuʼile xchiʼuk ti slapoj kuxul tsajal kʼuʼile, ti toj echʼ xa noʼox lek skʼupiltasoj sba ta oro, ta alakʼ sba tonetik xchiʼuk ta perla tonetik,+ 17 yuʼun ta jun noʼox ora laj skʼoplal skotol li epal kʼulejale!›.
»Jaʼ yuʼun, skotol li kapitan ta varkoetike, skotol li buchʼutik chanavik ta nabe, li j-abteletik ta varko xchiʼuk skotol li buchʼutik te chpʼolmajik ta nabe te nom-o vaʼajtik 18 xchiʼuk avanik kʼalal te skʼelojbeik li xchʼailal* skʼakʼale, xi laj yalike: ‹¿Kʼusi jteklumal xkoʼolaj-o li mukʼta jteklume?›. 19 La svij pukuk* ta sjolik xchiʼuk avanik, ch-okʼik xchiʼuk chat yoʼontonik, xi laj yalike: ‹¡Abol sba, abol sba li mukʼta jteklume, ti jaʼ ta skʼulejal pasik-o ta jkʼulej skotol li buchʼutik oy svarkoik ta nabe, yuʼun ta jun noʼox ora lajem kom!›.+
20 »¡Vinajel, kuxetuk noʼox avoʼonton+ ta skoj li kʼusi kʼot ta stojolale, kuxetuk avoʼontonik ek li buchʼutik chʼuloxuke,+ voʼoxuk ti jtakboloxuke xchiʼuk voʼoxuk ti j-alkʼopoxuke, yuʼun chapanat xa yuʼun Dios sventa skoltaoxuk!».+
21 Jech xtok, oy jun tsatsal anjel ti la spet jpʼej mukʼta tanal molinoe, la sjip echʼel ta nab, xi laj yale: «Jaʼ jech anil chichʼ jipel yalel ta olon li mukʼta jteklum Babiloniae, vaʼun mi jaʼuk xa bu chichʼ tael.+ 22 Muʼyuk xa chichʼ-o aʼiel te li yechʼomal ye jkʼejimoletik kʼalal tstij s-arpaike, muʼyuk xa chvinaj jtijsonetik, jupanej amaetik* xchiʼuk jupanej okʼesetik. Jech xtok, muʼyuk chichʼ tael ta atojolal junuk j-abtel ti kʼusiuk noʼox chabtelane xchiʼuk muʼyuk xa buchʼu chaʼi chjuchʼunaj ta molino ton. 23 Muʼyuk xa bu chojobaj jsetʼuk* slusal kantil ta atojolal xchiʼuk muʼyuk xa te chichʼ aʼibel yechʼomal ye junuk jnupunel kerem xchiʼuk mi junuk jnupunel tseb. Li jpʼolmajeletik avuʼune lek toʼox tsots yabtelik ta balumil, jech xtok, te kʼejpʼuj* ta be avuʼun skotol li krixchanoetik ta skoj ti chapas espiritismoe.+ 24 Jech, te laj yichʼ tabel xchʼichʼel j-alkʼopetik li ta jteklum taje, jech xtok, te laj yichʼ tabel xchʼichʼel li buchʼutik chʼule+ xchiʼuk skotol li buchʼutik laj yichʼik milel ta sba balumile».+
19 Oy kʼusi laj kaʼi kʼalal kʼot xa ox jech ta pasele, ti xkoʼolaj kʼuchaʼal yechʼomal ye epal krixchanoetik ta vinajel ti xi chalike: «¡Kʼupil kʼoptaik li Jeovae!*+ Yuʼun jaʼ Jkoltavanej, oy ep sjuʼel xchiʼuk oy ep smukʼulal li Jdiostike, 2 melel skotol xchiʼuk tukʼ skotol kʼalal chchapanvane.+ Yuʼun laj xa xchapan li jchonbail ants ti tsots sjuʼel ti jaʼ la sokes balumil ta skoj ti chmulivaje* xchiʼuk laj xa spakbe skʼoplal li xchʼichʼel smosotak ti la smal li antse».+ 3 Ta ora noʼox xi laj yalik ta xchibal veltae: «¡Kʼupil kʼoptaik li Jeovae!*+ Jech-o sbatel osil yakal chmuy batel xchʼailal* li Babiloniae».+
4 Vaʼun, li 24 ta voʼ moletik+ xchiʼuk li chanvoʼ keruvinetike+ la skejan sbaik xchiʼuk laj yichʼik ta mukʼ Dios ti te chotol ta chotlebal sventa ajvalile, xi laj yalike: «¡Jechuk! ¡Kʼupil kʼoptaik li Jeovae!».*+
5 Jech xtok, vinaj tal yechʼomal eil li ta chotlebal sventa ajvalile, xi laj yale: «Kʼupil kʼoptaik Jdiostik akotolik voʼoxuk ti smosooxuk+ ti axiʼtaojike,* kʼupil kʼoptaik voʼoxuk ti tsots akʼoplalik xchiʼuk voʼoxuk ti muʼyuk tsots akʼoplalike».+
6 Laj kaʼi oy kʼusi chnik ti xkoʼolaj kʼuchaʼal yechʼomal ye epal krixchanoetike, xkoʼolaj kʼuchaʼal epal voʼ chnik yaʼel xchiʼuk xkoʼolaj kʼuchaʼal tsatsal chauk chnik yaʼel. Xi chalike: «¡Kʼupil kʼoptaik li Jeovae,*+ yuʼun lik xa ajvalilajuk+ li Jdiostik Jeovae,* li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune!+ 7 Muyubajkutik, kuxetuk tajek koʼontontik xchiʼuk kichʼtik ta mukʼ, yuʼun laj xa sta yorail chnupun li Chʼiom Chije xchiʼuk chapal xa li buchʼu chkʼot ta yajnile. 8 Jech, yuʼun li buchʼu chkʼot ta yajnile akʼbat xa slap lekil lino kʼuʼil ti solel xojobaj xchiʼuk ti sake, yuʼun li lekil linoe jaʼ smelolal li kʼusitik tukʼ tspasik li buchʼutik chʼule».+
9 Vaʼun, xi laj yalbun li anjele: «Xmuyubajik noʼox li buchʼutik takbilik ta ikʼel ta veʼel ta snupunel li Chʼiom Chije».+ Xi laj yalbun xtoke: «Taje jaʼ li kʼusitik melel chal Diose». 10 Kʼalal jech laj yalbune, likeji ta yakan sventa xkichʼ ta mukʼ. Pe xi laj yalbune: «¡Moʼoj! ¡Mu xapas jech!+ Yuʼun jchiʼil noʼox jbatik ta mosoil xchiʼuk li avermanotak ti akʼbil yabtelik sventa xalbeik skʼoplal li Jesuse.+ ¡Jaʼ ichʼo ta mukʼ li Diose!,+ yuʼun li albil kʼope jaʼ sventa chalbe skʼoplal li Jesuse».+
11 Laj kil jamal li vinajele, laj kil jkot sakil kaʼ.+ Li buchʼu te kajal batele Tukʼ+ xchiʼuk Melel+ li sbie, tukʼ chchapanvan xchiʼuk tukʼ tspas kʼop.+ 12 Li sbekʼ sate xkoʼolaj kʼuchaʼal leb kʼokʼ+ xchiʼuk oy ep korona li ta sjole. Te tsʼibabil biil ti chʼabal buchʼu xojtikine, jaʼ noʼox xojtikin li stuke, 13 jech xtok, slapoj jlik kʼuʼil ti chichʼ lapel ta sba ti yatinoj* chʼichʼe, xi yelan li sbie: Li Skʼop+ Diose. 14 Jech xtok, te tijilik batel ta sakil kaʼetik li soltaroetik ta vinajele, slapojik lekil lino ti sak xchiʼuk ti muʼyuk yikʼobale. 15 Te chlokʼ talel natil tsʼubtsʼub espada+ ta ye ti jaʼ tsyayijes-o li lumetike xchiʼuk tstunes xvaxton ti pasbil ta takʼin sventa spas ta mantal li lumetike.+ Jech xtok, chpechʼilan ta tekʼel li spitsʼobil uva ti jaʼ sventa skʼakʼal yoʼonton Dios ti jaʼ li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune.+ 16 Te tsʼibabil biil li ta skʼuʼ tslap ta sbae, ta stukʼil yoʼ ti xi chale: «Ajvalil yuʼunik li ajvaliletike xchiʼuk Bankilal Jpasmantal yuʼunik li jpasmantaletike».+
17 Laj kil jun anjel xtok ti te vaʼal ta yeloval kʼakʼal ti xi tsots laj yalbe skotol li mutetik ti te xviletik ta oʼlol vinajele:* «Laʼik liʼe, tsobo abaik tal li ta mukʼta veʼel chakʼ Diose+ 18 sventa xatibeik sbekʼtal ajvaliletik, komandanteetik yuʼun soltaroetik, tsatsal viniketik,+ sbekʼtal kaʼetik xchiʼuk li buchʼutik te kajajtik batele,+ kʼusiuk noʼox bekʼtalil, sbekʼtal buchʼutik kolemik, sbekʼtal mosoiletik, sbekʼtal li buchʼutik tsots skʼoplalik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tsots skʼoplalike».
19 Vaʼun, laj kil li jtiʼvanej chonbolom xchiʼuk li ajvaliletik ta balumil ti te tsobol xchiʼuk yajsoltarotakik sventa spasik kʼop xchiʼuk li buchʼu te kajal batel ta kaʼe xchiʼuk li yajsoltarotake.+ 20 Laj kil laj yichʼ tsakel li jtiʼvanej chonbolome xchiʼuk laj yichʼ tsakel li jloʼlavanej j-alkʼop+ ti la spas senyailtak ta yeloval li jtiʼvanej chonbolom ti jaʼ loʼlaj-o yuʼun li buchʼutik laj yichʼbeik smarkail li jtiʼvanej chonbolome+ xchiʼuk li buchʼutik ichʼbat ta mukʼ li slokʼole.+ Ta kuxul laj yichʼik jipel ochel xchibalik ta nab ti oy skʼakʼal xchiʼuk ti chtil* ta asufree.+ 21 Pe li yantike laj yichʼik milel li ta natil espada ti chlokʼ tal ta ye li buchʼu kajal batel ta kaʼe.+ Jech oxal, noj tajek xchʼut li mutetik ta skoj sbekʼtal li buchʼutik lajik ta milele.+
20 Laj kil yakal chyal talel ta vinajel jun anjel ti stsakojbe syaveal li xabe*+ xchiʼuk ti stsakoj talel jlik mukʼta kadenae. 2 Vaʼun, la stsak li dragone,+ li voʼneal kiletel chone,+ ti jaʼ Diablo+ xchiʼuk Satanase,+ la xchuk jmil jabil. 3 Laje, la sjip ochel ta xab,+ la sbaj xchiʼuk la smakbe lek stiʼ sventa mu xa sloʼla li lumetike, jaʼ to mi tsʼaki li jmil jabile. Mi laje, chichʼ to koltael lokʼel kʼuk sjalil.+
4 Laj kil chotlebaletik sventa ajvalil xchiʼuk laj kil laj yichʼ yabtelik sventa xchapanvanik li buchʼutik te chotiike. Laj kilbe xkuxlejalik* li buchʼutik laj yichʼik milel* ta skoj ti laj yalbeik skʼoplal li Jesuse xchiʼuk ti laj yalbeik skʼoplal li Diose, jaʼ li buchʼutik muʼyuk laj yichʼik ta mukʼ li jtiʼvanej chonbolome mi jaʼuk li slokʼole xchiʼuk muʼyuk laj yichʼ smarkail ta stibaik mi jaʼuk ta skʼobik.+ Vaʼun, kuxiik xchiʼuk la spasik mantal jmil jabil xchiʼuk li Kristoe.+ 5 (Pe li yantik buchʼutik chamemike+ muʼyuk to bu kuxiik jaʼ to mi tsʼaki li jmil jabile). Taje jaʼ li baʼyel chaʼkuxesele.+ 6 Xmuyubajik noʼox xchiʼuk chʼulik li buchʼutik te skʼoplalik li ta baʼyel chaʼkuxesele;+ muʼyuk xa kʼusi stakʼ spasbatik yuʼun+ li xchibal velta lajelale,+ yuʼun chkʼotik ta yajpale Dios+ xchiʼuk ta yajpale Kristo xchiʼuk jmoj ch-ajvalilajik* jmil jabil.+
7 Mi tsuts xa ox li jmil jabile, chichʼ koltael lokʼel ta xchukinab li Satanase, 8 vaʼun chlokʼ sloʼla li lumetik ti oyik ta xchanjotal xchikin balumile, jaʼ xkaltik, li Gog xchiʼuk Magogue sventa xichʼik tsobel li ta paskʼope. Xkoʼolaj kʼuchaʼal jiʼ* ta nab ti kʼu yepalike. 9 La spuk sbaik batel ta spʼejel balumil xchiʼuk la sjoyibtabeik li skarpana buchʼutik chʼule xchiʼuk li kʼanbil jteklume. Pe yal talel kʼokʼ ta vinajel, vaʼun lajesatik.+ 10 Li Diablo ti yakal chloʼlavane laj yichʼ jipel ochel ta nab ti oy skʼakʼal xchiʼuk s-asufreale, jaʼ ti bu xa onoʼox oyik li jtiʼvanej chonbolom+ xchiʼuk li jloʼlavanej j-alkʼope;+ te chil-o svokolik* ta kʼakʼal akʼobal sbatel osil.
11 Laj kil jun mukʼta sakil chotlebal sventa ajvalil xchiʼuk laj kil li buchʼu te chotole.+ Vaʼun, li balumil xchiʼuk vinajele jatavik lokʼel+ ta stojolal xchiʼuk muʼyuk xa la sta yavilik. 12 Laj kil li buchʼutik chamemik ti tsots skʼoplalik xchiʼuk li buchʼutik muʼyuk tsots skʼoplalik ti te vaʼajtik ta yeloval li chotlebal sventa ajvalile xchiʼuk lik jamuk balbalvunetik. Pe jam yan balbalvun; jaʼ li sbalbalvunal kuxlejale.+ Li buchʼutik chamemike laj yichʼik chapanel jech kʼuchaʼal li kʼusi te tsʼibabil ta balbalvunetike, jaʼ ti kʼu yelan la spasike.+ 13 Vaʼun, li nabe la skolta lokʼel li buchʼutik te chamemike, jech ek li lajelal xchiʼuk li Mukinale* la skoltaik lokʼel li buchʼutik te chamemike, vaʼun ta jujuntal laj yichʼik chapanel jech kʼuchaʼal la spasike.+ 14 Li lajelal xchiʼuk Mukinale* laj yichʼik jipel ochel ta nab ti oy skʼakʼale.+ Li nab ti oy skʼakʼale+ jaʼ skʼan xal li xchibal velta lajelale.+ 15 Jech xtok, li buchʼutik muʼyuk te tsʼibabil skʼoplalik li ta slivroal kuxlejale+ laj yichʼik jipel ochel ta nab ti oy skʼakʼale.+
21 Laj kil jun achʼ vinajel xchiʼuk jun achʼ balumil;+ yuʼun echʼ xa li mol vinajel xchiʼuk li mol balumile,+ jech xtok, chʼabal xa li nabe.+ 2 Laj kil xtok li chʼul jteklume, jaʼ li Achʼ Jerusalen ti te lik talel ta stojolal Dios te ta vinajele+ xchiʼuk ti chapal xa kʼuchaʼal jnupunel tseb ti lek skʼupiltasoj sba sventa snup ta be li buchʼu chkʼot ta smalale.+ 3 Vaʼun, laj kaʼi tsatsal yechʼomal eil ti te lik talel ta chotlebal sventa ajvalil ti xi chale: «¡Kʼelavil! Te oy ta stojolal krixchanoetik li skarpana Diose, te chchiʼinatik ta naklej, jaʼ chkʼotik ta steklumal. Te chchiʼinatik ta naklej yuʼun li Diose.+ 4 Tskusbat skotol yaʼlel satik yuʼun li Diose,+ muʼyuk xa lajelal,+ muʼyuk xa at-oʼonton, muʼyuk xa okʼel ta skoj vokolil xchiʼuk mi jaʼuk xa kʼusi kʼux chkaʼitik.+ Jelav xa skʼoplal skotol li kʼusitik oy toʼoxe».
5 Xi laj yal li buchʼu te chotol ta chotlebal sventa ajvalile:+ «¡Kʼelavil!, yakal ta jpas ta achʼ skotol li kʼusitike».+ Xi laj yal xtoke: «Tsʼibao, yuʼun tukʼ* xchiʼuk melel li kʼusitik laj yichʼ alele». 6 Xi laj yalbune: «¡Kʼot xa yorail! Alfaun xchiʼuk Omegaun,* li slikeb xchiʼuk slajebe.+ Skotol li buchʼu chaʼi takitiʼile ta moton* chkakʼbe yuchʼ li nioʼ sventa kuxlejale.+ 7 Li buchʼu chkuch yuʼune jaʼ chuʼunin li kʼusitik taje, chikʼot ta Sdios xchiʼuk chkʼot ta jnichʼon ek. 8 Yan li jxiʼeletike, li buchʼutik chʼabal xchʼunel yoʼontonike,+ li buchʼutik ibal sbaik* ta skoj yikʼobalike, li jmilvanejetike,+ li jmulivajeletike,*+ li buchʼutik tspasik espiritismoe, li buchʼutik chichʼik ta mukʼ santoetike xchiʼuk skotol li jutkʼopetike*+ jaʼ chuʼuninik li nab ti oy skʼakʼal xchiʼuk ti chtil* ta asufree.+ Taje jaʼ skʼan xal li xchibal velta lajelale».+
9 Jun li ta svukvoʼal anjel ti yichʼojik li vukub mukʼtik boche, tal xchiʼuk smukʼta boch ti noj li ta slajeb vokolil ti jaʼ xa li svuktosale,+ xi laj yalbune: «Laʼ, chkakʼ avil li jnupunel tsebe, li buchʼu chkʼot ta yajnil Chʼiom Chije».+ 10 Jaʼ yuʼun, laj yikʼun batel ta sjuʼel chʼul espiritu ta jun mukʼta tayal vits, vaʼun laj yakʼbun kil li chʼul jteklum Jerusalen ti te lik talel ta stojolal Dios te ta vinajele+ 11 xchiʼuk ti xojobinaj ta smukʼulal Diose.+ Xkoʼolaj xojobal kʼuchaʼal xojobal jpʼej kʼupil sba ton jech kʼuchaʼal jaspe ton ti solel stsʼayayet tajeke.+ 12 Oy jun smukʼta tayal muroal, oy 12 ta chʼoj stiʼ xchiʼuk te oy 12 ta voʼ anjeletik li ta stiʼtake, jech xtok, li ta stiʼtake te tsʼibabil li sbi 12 ta chop nitilulal li ta xnichʼnab Israele. 13 Oy oxib stiʼ li ta slokʼeb kʼakʼale, oy oxib stiʼ li ta nortee, oy oxib stiʼ li ta sure xchiʼuk oy oxib stiʼ li ta smaleb kʼakʼale.+ 14 Jech xtok, oy 12 ta pʼej stanal sventa snakleb yok li smuroal jteklume, jaʼ te ti bu oy sbiik li 12 ta voʼ yajtakboltak+ Chʼiom Chije.
15 Li buchʼu yakal chchiʼinun ta loʼile stsakoj jtel aj ti pasbil ta oro sventa tspʼis-o li jteklume, li stiʼtake xchiʼuk li smuroale.+ 16 Kuadrado pasbil li jteklume, ti kʼu snatile jaʼ jech sjamlej ek. Vaʼun, la spʼis ta aj li jteklume, te van 2,200 kilometrouk;* ti kʼu snatile jaʼ jech sjamlej xchiʼuk staylej xtok. 17 La spʼisbe xtok li smuroale, 144 xukʼubil* snatil jech kʼuchaʼal tspʼisolaj jun krixchanoe xchiʼuk jech kʼuchaʼal tspʼisolaj li anjel eke. 18 Pasbil ta jaspe ton li muroe,+ yan li jteklume ta batsʼi oro pasbil, xkoʼolaj kʼuchaʼal nen ti xkiltik jelavel osil ta spate. 19 Li snakleb smuroal jteklume kʼupiltasbil ta skotol tonetik ti toj kʼupilik sbae: li sbaʼyel naklebe ta jaspe ton; li xchibale ta safiro ton; li yoxibale ta kalsedonia ton; li xchanibale ta esmeralda ton; 20 li svoʼobale ta sardonika ton; li svakibale ta sardio ton; li svukubale ta krisolito ton; li xvaxakibale ta berilo ton; li sbalunebale ta topasio ton; li slajunebale ta krisoprasa ton; li 11 ta jasinto ton; li 12 ta amatista ton. 21 Jech xtok, li 12 ta chʼoj tiʼ nae jaʼ 12 ta pʼej perla ton; li jujun tiʼ nae pasbil ta jujupʼej perla ton. Yan li smukʼta kayeal jteklume ta batsʼi oro pasbil jech kʼuchaʼal nen ti xkiltik jelavel osil ta spate.
22 Muʼyuk bu xkil templo te, yuʼun li Jeova* Dios ti jaʼ li Buchʼu skotol xuʼ yuʼune+ xchiʼuk li Chʼiom Chije jaʼ templo kʼotemik. 23 Muʼyuk chtun yuʼun xojobal kʼakʼal xchiʼuk xojobal luna* li jteklume, yuʼun xojobinaj smukʼulal Dios+ ta stojolal xchiʼuk jaʼ kʼotem ta kantil yuʼun jteklum li Chʼiom Chije.+ 24 Vaʼun, li lumetike jaʼ tsakubtasbat sbeik li slusal jteklume,+ li ajvaliletik ta balumile chakʼbeik ta skʼob jteklum li smukʼulalike. 25 Mi jaʼuk bu chmak sjunul kʼakʼal li stiʼtake, yuʼun chʼabal xa akʼobaltik te.+ 26 Vaʼun, li ajvaliletike chichʼbeik batel jteklum li smukʼulal xchiʼuk li yichʼel ta mukʼ lumetike.+ 27 Pe mi oy kʼusi sokem xchiʼuk mi oy buchʼu tspas li kʼusi ibal sbae xchiʼuk ti tsjut kʼope,* mi jsetʼuk* me bu ch-och te;+ jaʼ noʼox ch-ochik li buchʼutik te tsʼibabil skʼoplalik li ta balbalvun sventa kuxlejal yuʼun Chʼiom Chije.+
22 Vaʼun, li anjele laj yakʼbun kil jun ukʼum sventa kuxlejal+ ti yaxjipan yutsil kʼuchaʼal nen ti te chlik talel ta chotlebal ti bu tspas mantal Dios xchiʼuk li Chʼiom Chije,+ 2 ti te ch-echʼ ta smukʼta kayeal li jteklume. Li ta jujujot ukʼume oy teʼetik sventa kuxlejal ti chakʼ 12 ta velta sate, jun velta ta u chakʼ sat. Jaʼ sventa xpoxtaobil lumetik li yanaltake.+
3 Muʼyuk xa kʼusi chichʼ chopol kʼoptael. Yuʼun te xa ta jteklum li chotlebal ti bu tspas mantal Dios xchiʼuk li Chʼiom Chije,+ li smosotak Diose tspasik chʼul abtelal ta stojolal Dios; 4 vaʼun chilbeik sat+ xchiʼuk chichʼik tsʼibabel ta stibaik li sbie.+ 5 Jech xtok, chʼabal xa akʼobal,+ muʼyuk xa chtun yuʼunik li xojobal kantile xchiʼuk li xojobal kʼakʼale, yuʼun chakʼ tal xojobal lus li Jeova* Dios ta stojolalike+ xchiʼuk jech-o ch-ajvalilajik sbatel osil.+
6 Xi laj yalbune: «Tukʼ* skotol xchiʼuk melel skotol li kʼusitik laj yichʼ alele;+ li Jeova* Dios ti jaʼ laj yakʼbe snaʼ j-alkʼopetik+ li kʼusitik chalike la stak talel yaj-anjel sventa xakʼbe yil smosotak li kʼusitik poʼot xa xkʼot ta pasele. 7 ¡Kʼelavil!, poʼot xa xital.+ Xmuyubajik noʼox li buchʼutik chchʼunik li albil kʼop ti liʼ oy ta balbalvune».+
8 Voʼon Juanun, voʼon laj kaʼi xchiʼuk laj kil li kʼusitik taje. Kʼalal laj xa ox kaʼi xchiʼuk laj xa ox kile, la jkejan jba ta yakan li anjel sventa xkichʼ ta mukʼe, yuʼun jaʼ laj yakʼbun kil li kʼusitik taje. 9 Pe xi laj yalbune: «¡Moʼoj! ¡Mu xapas jech! Yuʼun jchiʼil noʼox jbatik ta mosoil xchiʼuk li avermanotak ti jaʼ j-alkʼopetike xchiʼuk li buchʼutik yakal chchʼunik li kʼusitik liʼ oy ta balbalvune. Jaʼ ichʼo ta mukʼ li Diose».+
10 Xi laj yalbun xtoke: «Mu xanakʼ* li albil kʼop liʼ oy ta balbalvune, yuʼun nopol xa li yorail albile. 11 Li buchʼu muʼyuk tukʼe jechuk-o muʼyuk tukʼ; li buchʼu chopol stalelale jechuk-o chopol stalelal; pe li buchʼu tukʼe jechuk-o tukʼ, li buchʼu chʼule jechuk-o chʼul.
12 »‹¡Kʼelavil!, poʼot xa xital, liʼ kichʼoj talel li matanal chkakʼe sventa jtojbe ta jujuntal ti kʼu yelan la spas yabtelike.+ 13 Alfaun xchiʼuk Omegaun,*+ li baʼyel xchiʼuk slajebe, li slikeb xchiʼuk stsutsebe. 14 Xmuyubajik noʼox li buchʼutik chchukʼ snatil kʼuʼike+ sventa oyuk sderecho xbatik ti bu oy li teʼetik sventa kuxlejale+ xchiʼuk sventa xuʼ x-ochik li ta stiʼtak jteklume.+ 15 Te oyik ta pana* li tsʼiʼetike,* li buchʼutik tspasik espiritismoe, li jmulivajeletike,* li jmilvanejetike, li buchʼutik chichʼik ta mukʼ santoetike xchiʼuk skotol li buchʼutik skʼanojik jutbil kʼope* xchiʼuk ti nopem xaʼiik sjutel kʼope›.+
16 »‹Voʼon Jesusun ti la jtak talel kaj-anjel sventa xavichʼik albel li kʼusitik ta sventa li tsobobbailetike. Voʼon yutsʼ yalalun xchiʼuk snitilulalun li Davide+ xchiʼuk voʼon li kʼanal chvinaj ta sob ti stsʼayayete›».+
17 Xi jech-o chalik li chʼul espiritu xchiʼuk li jnupunel tsebe:+ «¡Laʼ!». Jech xtok, buchʼuuk noʼox ti chaʼie xi akʼo yale: «¡Laʼ!». Akʼo taluk xtok buchʼuuk noʼox ti chaʼi takitiʼile;+ akʼo yuchʼ ta matanal li voʼ sventa kuxlejal li buchʼu tskʼane.+
18 «Jaʼ yakal chkalbe skotol li buchʼutik chaʼiik li albil kʼopetik liʼ oy ta balbalvune. Mi oy buchʼu chakʼbe jpʼeluk xchiʼil li kʼusitik tsʼibabile,+ ch-akʼbat xchiʼil svokol yuʼun Dios ek ti te tsʼibabil skʼoplal liʼ ta balbalvune;+ 19 mi oy buchʼu tslokʼes jpʼeluk li kʼusitik chal li albil kʼop liʼ ta balbalvune, chpojbat yuʼun Dios ek li teʼetik sventa kuxlejale+ xchiʼuk chpojbat li chʼul jteklume,+ jaʼ li kʼusitik tsʼibabil ta balbalvune.
20 »Xi chal li buchʼu chalbe skʼoplal li kʼusitike: ‹Jech, poʼot xa xital›».+
«¡Jechuk! Laʼ, Kajval Jesus».
21 Teuk oy ta stojolal buchʼutik chʼul li slekil yutsil yoʼonton Kajvaltik Jesuse.
O «la svinajes».
Kʼelo Glosario, alfa xchiʼuk omega.
Kʼelo Apendise A5.
Kʼelo Glosario, ajvalilal.
Taje jaʼ stsotsil chij o stsotsil yan chonbolometik.
O «Adese», jaʼ xkaltik, li mukinal ta komon yuʼun krixchanoetike. Kʼelo Glosario, mukinal.
O «jnopkʼopetike; j-epalkʼopetike».
Jaʼ xkaltik, li lajelal sbatel osile.
Literal «nochʼolot ta jbi».
O «stʼabesbe».
Kʼelo Glosario, mulivajel.
Kʼelo Glosario, mulivajel.
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «svayebe».
O «ti kʼu to yelan chaʼi sbaik». Literal «srinyonik».
O «ti lek akʼoplal yilele».
O «skomelal».
O «muʼyuk bu tsʼakiem avuʼun».
O «vuleso me ta ajol».
Literal «jayibuk biiletik avuʼun».
O «jutebuk».
O «tsnopik kʼope; ch-epal kʼopojike».
O «chichʼoxuk ta mukʼ».
O jaʼ van skʼoplal «jaʼ la achan ti kʼu yelan kuch kuʼune».
O «jutebuk».
O «vaknebal; arkoiris».
O «saktsel».
O «xloklun; xpulpun».
Kʼelo Apendise A5.
Literal «ti xavichʼ akʼbel li juʼelale».
Kʼelo Apendise A5.
Literal «ta yut xchiʼuk ta spate».
Jaʼ jsep plata takʼin ti tstunesik ta Roma ti jaʼ jech yepal stojolik ta jun kʼakʼal abtele. Kʼelo Apendise B14.
O «Adese», jaʼ xkaltik, li mukinal ta komon yuʼun krixchanoetike. Kʼelo Glosario, mukinal.
Kʼelo Glosario, chʼixal kʼuʼil.
Taje jaʼ stsotsil chij o stsotsil yan chonbolometik.
O «li ue».
O «tsʼuj».
O «smuk».
O «mukunkutik».
O «xchʼayilal».
O «stsʼaylajet».
O «saktsel».
O «xloklun; xpulpun».
O «xloklun; xpulpun».
O «tsʼuj».
O «li ue».
O «tsʼuj».
Kʼelo Glosario, xab.
O «chʼayil».
O «chʼayile».
O «eskorpionetik».
O «eskorpion».
O «jutebuk».
O «eskorpione».
Jaʼ skʼan xal ‹lajelal›.
Jaʼ skʼan xal ‹jlajesvanej›.
O «chʼayil».
O «chʼayile».
Literal «li yabteltak skʼobike».
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «volol».
O «vaknebal; arkoiris».
O «surto-oke».
O «muko».
Literal «Pakʼo to».
O «vachʼ sventa spʼisobile».
O «stiʼ». Kʼelo Glosario, amakʼ.
Kʼelo Glosario, chʼixal kʼuʼil.
Kʼelo Glosario, xab.
O «chʼulelal».
Kʼelo Glosario, ajvalilal.
Kʼelo Apendise A5.
O «stsʼaylajet».
O «saktsel».
O «li ue».
Jaʼ skʼan xal ‹¿buchʼu xkoʼolaj jech kʼuchaʼal li Diose?›.
O jaʼ van skʼoplal «muʼyuk bu kuch yuʼun», jaʼ xkaltik, li dragone.
Kʼelo Glosario, ajvalilal.
Li ta griego kʼope jaʼ psykje. Kʼelo Glosario, psykje.
Jaʼ xkaltik, oxib jabil xchiʼuk j-oʼlol.
O «skomelal».
Jaʼ xkaltik, li dragone.
O «syiʼal».
O jaʼ van skʼoplal «Mi oy buchʼu chichʼ milel ta espadae».
O «snopik kʼop; x-epal kʼopojik».
O «xchopolilik».
O «ta toyol».
Kʼelo Glosario, xiʼtael Dios.
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «xchʼayilal».
O «bu bajalike; bu chukulike».
Jun lukluk natil kuchilu ti jaʼ sventa xtuchʼobil li kʼusitik tsʼunbile o sventa chichʼ tsobbel-o sat.
Jun lukluk natil kuchilu ti jaʼ sventa xtuchʼobil li kʼusitik tsʼunbile o sventa chichʼ tsobbel-o sat.
Jun lukluk natil kuchilu ti jaʼ sventa xtuchʼobil li kʼusitik tsʼunbile o sventa chichʼ tsobbel-o sat.
Jun lukluk natil kuchilu ti jaʼ sventa xtuchʼobil li kʼusitik tsʼunbile o sventa chichʼ tsobbel-o sat.
Jun lukluk natil kuchilu ti jaʼ sventa xtuchʼobil li kʼusitik tsʼunbile o sventa chichʼ tsobbel-o sat.
Jun lukluk natil kuchilu ti jaʼ sventa xtuchʼobil li kʼusitik tsʼunbile o sventa chichʼ tsobbel-o sat.
Literal «1,600 estadio». Li jun estadioe jaʼ 185 metro. Kʼelo Apendise B14.
Kʼelo Apendise A5.
Kʼelo Glosario, xiʼtael Dios.
Kʼelo Apendise A5.
O «chʼayil».
Li ta griego kʼope jaʼ psykje. Kʼelo Glosario, psykje.
Kʼelo Apendise A5.
O «li kʼusitik chapanbil avuʼune».
Kʼelo Glosario, ibal sba.
Literal «ibal sba espirituetik».
Li ta griego kʼope jaʼ Ar Maguedon. Te likem tal ta jpʼel kʼop ta ebreo ti jaʼ skʼan xal ‹vits ta Meguido›.
O «stsʼaylajet».
O «saktsel».
Li jun talento tstunes jgresiaetike jaʼ 20.4 kilo yalal. Kʼelo Apendise B14.
Kʼelo Glosario, mulivajel.
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
Kʼelo Glosario, ibal sba.
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
Kʼelo Glosario, xab.
Kʼelo Glosario, ajvalilal.
O jaʼ van skʼoplal «chopol kʼopetik ti akʼbil ta naʼele».
Kʼelo Glosario, ibal sba.
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «jpʼolmajeletik ti buyuk noʼox xbatik».
O «li muliletik».
Kʼelo Apendise A5.
Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «xchʼayilal».
Li ta griego kʼope jaʼ psykje. Kʼelo Glosario, psykje.
Li ta griego kʼope jaʼ psykje. Kʼelo Glosario, psykje.
O «xchʼayilal».
O «lum».
O «amayetik; flautaetik».
O «jutebuk».
O «kʼejev; tsʼepʼuj».
O «¡Aleluya!». Taje jaʼ skʼan xal ‹¡Kʼupil kʼoptaik Ja!›, li Jae jaʼ skomkom bi li Jeovae.
Li ta griego kʼope jaʼ porneia. Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «¡Aleluya!». Taje jaʼ skʼan xal ‹¡Kʼupil kʼoptaik Ja!›, li Jae jaʼ skomkom bi li Jeovae.
O «xchʼayilal».
O «¡Aleluya!». Taje jaʼ skʼan xal ‹¡Kʼupil kʼoptaik Ja!›, li Jae jaʼ skomkom bi li Jeovae.
Kʼelo Glosario, xiʼtael Dios.
O «¡Aleluya!». Taje jaʼ skʼan xal ‹¡Kʼupil kʼoptaik Ja!›, li Jae jaʼ skomkom bi li Jeovae.
Kʼelo Apendise A5.
O jaʼ van skʼoplal «ti vijbil».
O «ta toyole».
O «tstsan».
Kʼelo Glosario, xab.
Li ta griego kʼope jaʼ psykje. Kʼelo Glosario, psykje.
Literal «laj yichʼik milel ta ekʼel».
Jaʼ xkaltik, xchiʼuk Kristo.
O «yiʼ».
O «mu xa kʼusi stakʼ spasik; tikʼilik ta chukel». Kʼelo Ap 14:11 tsʼib ta yok vun.
O «Adese», jaʼ xkaltik, li mukinal ta komon yuʼun krixchanoetike. Kʼelo Glosario, mukinal.
O «Adese», jaʼ xkaltik, li mukinal ta komon yuʼun krixchanoetike. Kʼelo Glosario, mukinal.
O «stakʼ jpat-o koʼontontik».
Kʼelo Glosario, alfa xchiʼuk omega.
O «muʼyuk tojbil».
Kʼelo Glosario, ibal sba.
Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «jnopkʼopetike; j-epalkʼopetike».
O «tstsan».
Literal «12 mil estadio». Li jun estadioe jaʼ 185 metro. Kʼelo Apendise B14.
Te van 64 metro snatil. Kʼelo Apendise B14.
Kʼelo Apendise A5.
O «xojobal u».
O «tsnop kʼope; ch-epal kʼopoje».
O «jutebuk».
Kʼelo Apendise A5.
O «Stakʼ jpat koʼontontik ta».
Kʼelo Apendise A5.
Literal «mu xapakʼ».
Kʼelo Glosario, alfa xchiʼuk omega.
O «pat na».
Jaʼ xkaltik, li buchʼutik tspasik li kʼusitik toj ibalik sba ta sat Diose.
Kʼelo Glosario, mulivajel.
O «nopbil kʼope; epal kʼope».