Jkʼanojtik li tukʼilal yuʼun Jeovae

1. ¿Kʼusi prevail la snuptan li Josee, xchiʼuk kʼusi la spas?

LI Jose ti jaʼ xnichʼon Jakobe la snuptan jun tsatsal preva. Xi ch-alilanbat yuʼun li yajnil Potifar ti jaʼ yajval yabtele: «Jchiʼin jbatik ta vayel». Akʼo mi jech, muʼyuk la xchʼun li Josee. Pe xuʼ van oy buchʼu xi tsnope: «¿Kʼu yuʼun muʼyuk la xchʼun li Josee?». Muʼyuk te nakal-o li Potifare, jaʼ noʼox jun mosoil li Josee xchiʼuk xuʼ x-akʼbat svokol yuʼun li ants mi muʼyuk la xchʼune. Akʼo mi jech, muʼyuk onoʼox laj ta loʼlael li Josee. ¿Kʼu yuʼun? Xi laj yal li Josee: «¿Kʼuxi xa noʼox ti ta jpas li tsatsal mulile xchiʼuk ti jsaʼ jmul ta melel ta stojolal li Diose?» (Jen. 39:7-12).

2. ¿Kʼuxi la snaʼ Jose ti jaʼ tsatsal mulil chil Jeova li mulivajele?

² ¿Kʼuxi la snaʼ Jose ti chopol tajek chil mulivajel li Jeovae? Teuk ta joltik ti skʼan toʼox van chib sien jabil xichʼ tsʼibael li Smantal Moises ti xi chale: «Mu xaloʼla anup achiʼil» (Eks. 20:14). Li Josee xojtikin li Jeovae, jaʼ yuʼun snaʼoj kʼusi tsnop ta sventa li mulivajele. Snaʼoj ti kʼalal laj yakʼbe slikeb nupunel li Diose, jaʼ sventa jun vinik xchiʼuk jun ants. Laj van yaʼibe skʼoplal kʼalal chaʼkoj to chabiat yuʼun Jeova li Sara ti jaʼ li syaya stote, yuʼun chchiʼinat ox ta vayel yuʼun chaʼvoʼ ajvaliletike. Vul van ta sjol xtok ti jaʼ jech chabiat li Rebeka ti jaʼ yajnil Isaake (Jen. 2:24; 12:14-20; 20:2-7; 26:6-11). Kʼalal la snopbe skʼoplal taje, li Josee laj yakʼ venta li kʼusi lek chil xchiʼuk chopol chil li Jeovae. Ta skoj ti skʼanoj tajeke, skʼanojbe li stukʼil mantaltak eke xchiʼuk jpʼel ta yoʼonton ta xchʼunbe.

3. ¿Kʼusi ta jkʼeltik li ta xchanobil liʼe?

³ ¿Mi akʼanoj li tukʼilal yuʼun Diose? Tana van. Pe ta skoj ti jmulavilutike, xuʼ van jech xlik jnoptik kʼuchaʼal li krixchanoetik avi mi muʼyuk la jkʼel jbatike (Is. 5:20; Rom. 12:2). Jaʼ yuʼun, ta jkʼeltik batel kʼusi skʼan xal li tukʼilal yuʼun Jeovae xchiʼuk kʼusi sbaliltak ta jtatik kʼalal ta jkʼantike. Mi laje, ta jkʼeltik oxtos kʼusi xuʼ jpastik sventa masuk to jkʼantik li smantaltak Jeovae.

¿KʼUSI SKʼAN XAL LI TUKʼILAL YUʼUN DIOSE?

4. ¿Kʼu yelan stalelalik li buchʼutik muʼyuk tstsakik ta venta li tukʼilal yuʼun Diose?

⁴ Kʼalal ay ta balumil li Jesuse, li jnitvanejetik ta relijione toj tukʼ chaʼi sbaik. Pe li Jesuse jamal laj yalbe li smulike, yuʼun muʼyuk xkʼuxul yoʼontonik ta stojolal yantik xchiʼuk jaʼ chalik li kʼusi lek ta pasele xchiʼuk li kʼusi muʼyuke (Ekl. 7:16; Luk. 16:15). Oy buchʼutik jech stalelalik li avi eke, yuʼun tsnopik ti naka lek li kʼusitik tspasike. Mas tsots skʼoplal chaʼi sbaik xchiʼuk chopol chilik li kʼusitik tspas yantike. Chopol tajek chil Jeova taje, yuʼun mu jaʼuk chakʼik ta ilel li tukʼilal yuʼune.

5. Jech kʼuchaʼal chal Vivliae, ¿kʼusi smakojbe skʼoplal ti tukʼutike? Albo junantik skʼelobil.

⁵ Jaʼ jun kʼupil sba talelal li tukʼilale, ti jaʼ skʼan xal ti jaʼ ta jpastik li kʼusi lek chil Diose. Kʼalal chalbe skʼoplal tukʼilal li Vivliae, chakʼ ta aʼiel ti skʼan jtsaktik ta venta li smantaltak Jeovae. Kalbetik junuk skʼelobil. Li Jeovae xi laj yalbe li jchonolajeletike: «Skʼan me tsʼakaluk lek li akiloe» (Deut. 25:15). Li yajtsʼaklom Kristo ti tskʼan lek ch-ilat yuʼun Diose skʼan mu x-elkʼaj o sjut kʼop kʼalal chchonolaje. Jech xtok, li buchʼu skʼanoj li tukʼilal yuʼun Jeovae muʼyuk lek chil kʼalal oy kʼusi chopol chichʼ pasbel li yantike. Skotol ora tstsak ta venta Jeova kʼalal oy kʼusi tspas sventa lekuk x-ilate (Kol. 1:10).

6. ¿Kʼu yuʼun xuʼ jchʼuntik ti tukʼ li smantaltak Jeova ta sventa li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole? (Isaias 55:8, 9).

⁶ Li Vivliae chal ti te oy ta stojolal Jeova li tukʼilale. Taje jaʼ skʼan xal ti te chlik talel ta stojolal li melel tukʼilale (Jer. 50:7). Ta skoj ti jaʼ Jpasvanej kuʼuntike, jaʼ noʼox stuk oy sderecho sventa xal li kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopole. Snaʼoj lek kʼusi skʼan pasel ta skoj ti toj tukʼe, pe jaʼuk li voʼotike mu jnaʼtik, yuʼun jmulavilutik (Prov. 14:12; kʼelo Isaias 55:8, 9). Pe ¿mi xuʼ onoʼox kuʼuntik xchʼunbel li smantaltake? Xuʼ. Yuʼun laj kichʼtik pasel jech kʼuchaʼal li stuke (Jen. 1:27). Jech xtok, xijmuyubaj kʼalal ta jchʼuntike. Ta skoj ti jkʼanojtik li Jeovae, oy tajek ta koʼontontik xchanbel stalelal (Efes. 5:1).

7. ¿Kʼu yuʼun jtunel ti oyuk mantaletike? Albo junuk skʼelobil.

⁷ Mi la jchʼuntik li mantaletik chal Jeova ta sventa li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole, lek me chbat li jkuxlejaltike. Jkʼeltik kʼu yuʼun. Nopo ta sventa liʼe: ¿kʼusi van chkʼot ta pasel ti jeleluk smantalil jujun jteklum ta sventa ti kʼu yelan chichʼ tsʼotel karroe? Xuʼ van oy kʼusitik chopol chkʼotanuk ta pasel. ¿Kʼusi van xuʼ xkʼot ta pasel ti jaʼuk jech tskʼel o chpoxta junuk yajchamel li doktor o enfermera jech kʼuchaʼal tskʼan yoʼontone? Oy van buchʼutik chcham-o. Jamal xvinaj ti chchabiutik li mantaletike. Li smantaltak Jeova eke jaʼ sventa jlekilaltik.

8. ¿Kʼusitik bendision tstaik li buchʼutik skʼanojik li tukʼilal yuʼun Diose?

⁸ Li Jeovae chakʼbe bendision li buchʼutik chakʼ yipalik ta xchʼunbel smantaltake. Yuʼun xi chale: «Chuʼuninik balumil li buchʼutik tukʼike xchiʼuk te chkuxiik-o sbatel osil» (Sal. 37:29). ¿Mi xnop xa noʼox avuʼun kʼu yelan li kuxlejal kʼalal jkotoltik xa ox ta jchʼuntik li smantaltak Jeovae? Xijmuyubaj noʼox, jun noʼox koʼontontik xchiʼuk jmoj tsobolutik. Li Jeovae oy ta yoʼonton ti xakʼupin li bendisionetik taje. Jaʼ yuʼun, oy srasonal kuʼuntik sventa jkʼantik li tukʼilale. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa masuk to jkʼantik li talelal taje? Kalbetik batel skʼoplal oxtosuk.

¿K’USI SK’AN JPASTIK SVENTA MASUK TO JK’ANTIK LI SMANTALTAK JEOVAE?

9. ¿Kʼusi tskoltautik sventa jkʼantik li tukʼilale?

⁹ Baʼyel: Jkʼantik li buchʼu yakʼoj mantaletike. Mi oy ta koʼontontik ti jkʼantik li tukʼilale, mas to skʼan jkʼantik li buchʼu yakʼoj li mantaletik ta sventa li kʼusi lek xchiʼuk li kʼusi chopole. Kʼalal mas to ta jkʼantik li Jeovae, mas to ta jkʼan ta jchʼunbetik li stukʼil mantaltake. Jnopbetik skʼoplal li Adan xchiʼuk Evae. Ti skʼanojikuk li Jeovae, la xchʼunbeik jechuk li smantaltake (Jen. 3:1-6, 16-19).

10. ¿Kʼusi la spas Abraan sventa xaʼibe smelolal li kʼusi tsnop Jeovae?

¹⁰ ¿Mi mu jechuk ti mu jkʼan xijkoʼolaj kʼuchaʼal li Adan xchiʼuk Evae? Sventa mu jpastik li kʼusi chopol la spasike, skʼan masuk to xkojtikintik batel li Jeovae, ti epuk sbalil xkiltik li stalelaltake xchiʼuk ti xkakʼ kipaltik sventa jechuk jnoptik kʼuchaʼal li stuke. Mi jech ta jpastike, mas me chlik jkʼantik li Jeovae. Kalbetik skʼoplal Abraan ti skʼanoj tajek li Diose. Akʼo mi vokol laj yaʼibe smelolal li kʼusi kʼot ta nopel yuʼun Diose, muʼyuk la stoy sba. Moʼoj, yuʼun laj yakʼ yipal sventa masuk to lek xojtikin. Jech kʼuchaʼal liʼe, ¿kʼusi la snop kʼalal laj yaʼi ti chakʼbe slajeb Jeova li Sodoma xchiʼuk Gomorrae? Ta slikebale la snop ti te kapal chichʼ lajesel li buchʼutik tukʼik kʼalal chichʼ lajesel li chopol krixchanoetike. Mu sta-o laj yaʼi ti jech tspas li Dios ti jaʼ «li Jchapanvanej ta spʼejel balumile». Jaʼ yuʼun, oy kʼusitik la sjakʼbe xchiʼuk bikʼit laj yakʼ sba. Laj yakʼ ta ilel smalael yuʼun li Jeovae xchiʼuk la stakʼ li kʼusi jakʼbate. Kʼalal laj loʼilajikuke, li Abraane laj yaʼibe smelolal ti tskʼelbe yoʼonton skotol krixchanoetik li Jeovae xchiʼuk ti muʼyuk te kapal chakʼbe slajeb li lekil krixchanoetik kʼalal chichʼ lajesel li buchʼutik chopole (Jen. 18:20-32).

11. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Abraan ti spatoj yoʼonton ta stojolal Jeova xchiʼuk ti skʼanoje?

¹¹ Ep kʼusi akʼbat snop Abraan kʼalal laj loʼilajikuk xchiʼuk Jeova ta sventa li Sodoma xchiʼuk Gomorrae. Taje jaʼ koltaat-o sventa masuk to skʼan xchiʼuk xichʼ ta mukʼ li Diose. Ta tsʼakale, li Abraane oy kʼusi tsots la snuptan ti bu laj yakʼ-o ta ilel mi spatoj yoʼonton ta stojolal li Jeovae. Yuʼun kʼanbat ti xakʼ ta matanal li Isaak ti jaʼ li skʼanbil nichʼone. Ta skoj ti xojtikin xa ox lek li Diose, muʼyuk kʼusi la sjakʼ. Jaʼ noʼox la xchapan sba sventa spas li kʼusi kʼanbate. Taje mu van kʼunuk laj yaʼi. Laj van snopbe skʼoplal li kʼusi xchanoj ta stojolal Jeovae. Snaʼoj ti muʼyuk tspas li kʼusi muʼyuk tukʼe. Jech kʼuchaʼal laj yal li jtakbol Pabloe, li Abraane kʼot ta nopel yuʼun ti xuʼ chchaʼkuxesbat li skereme (Ebr. 11:17-19). Ta xkʼot onoʼox ta pasel taje, yuʼun jamal albil yuʼun Jeova ti chkʼot ta jun mukʼta jteklum li snitilulaltak Isaake. Pe li vaʼ orae, muʼyuk toʼox xnichʼnabtak. Li Abraane skʼanoj li Jeovae, jaʼ yuʼun snaʼoj ti tukʼ li kʼusitik tspase. Ta skoj ti oy xchʼunel yoʼontone, la xchʼunbe smantal akʼo mi mu kʼunuk laj yaʼi (Jen. 22:1-12).

12. ¿Kʼusi xuʼ jchanbetik li Abraane? (Salmo 73:28).

¹² ¿Kʼuxi xuʼ jchanbetik stalelal li Abraane? Skʼan masuk to xkojtikintik li Jeovae. Mi jech ta jpastike, chijnopaj ta stojolal xchiʼuk mas to ta jkʼantik (kʼelo Salmo 73:28). Jech xtok, jech me chlik jnoptik kʼuchaʼal li Diose (Ebr. 5:14). Vaʼun, muʼyuk me chijtsʼuj kʼalal chkichʼtik akʼel ta prevae. Muʼyuk ta jpastik li kʼusi xuʼ chopol chaʼi-o sba kuʼuntik li Diose xchiʼuk ti mu xa lekuk xkil-o jbatik xchiʼuke. ¿Kʼusi yan xuʼ jpastik sventa xkakʼtik ta ilel ti jkʼanojtik li tukʼilal yuʼun Diose?

13. ¿Kʼusi skʼan jpastik sventa jsaʼtik li tukʼilale? (Proverbios 15:9).

¹³ Xchibal: Kakʼ kipaltik sventa jkʼantik mas li tukʼilale. Xuʼ me xlik jkʼantik li stukʼil mantaltak Jeova mi jech-o chkakʼ kipaltike. Taje jaʼ li kʼusi skʼan jpastik jujun kʼakʼale. Jnaʼojtik ti muʼyuk tskʼanbutik Jeova li kʼusi mu spas kuʼuntike (Sal. 103:14). Chalbutik ti skʼanoj «li buchʼu tstsʼakli batel li tukʼilale» (kʼelo Proverbios 15:9). Kʼalal oy kʼusi ta jkʼan ta jtatik ta mantale, ¿mi mu jechuk ti chkakʼ kipaltik ta staele? Jaʼ jech skʼan jpastik kʼalal ta jsaʼtik li tukʼilal eke. Li Jeovae jech-o tskoltautik sventa masuk to lek xkakʼtik ta ilel li tukʼilal yuʼune (Sal. 84:5, 7).

14. ¿Kʼusi jaʼ «li tukʼilal ti xkoʼolaj ta smak oʼontonale», xchiʼuk kʼu yuʼun jtunel kuʼuntik?

¹⁴ Li Jeovae ta slekil yoʼonton tsvules ta joltik ti mu tsotsuk ta chʼunel li kʼusi chalbutike (1 Juan 5:3). Moʼoj, yuʼun jaʼ sventa jchabieltik xchiʼuk chtun kuʼuntik jujun kʼakʼal. Jnopbetik skʼoplal li kabtejebtik ta mantal laj yalbe skʼoplal Pabloe (Efes. 6:14-18). ¿Kʼusi abtejebal tsmak koʼontontik? Jaʼ «li tukʼilal ti xkoʼolaj ta smak oʼontonale» ti jaʼ skʼan xal li stukʼil mantaltak Jeovae. Jech kʼuchaʼal li smak oʼontonale, li smantaltak Jeovae chchabi li koʼontontike, jaʼ xkaltik, ti kʼu kelantik ta melele. Jaʼ yuʼun, tsots skʼoplal ti oyuk kuʼuntik li tukʼilal ti xkoʼolaj ta smak oʼontonale (Prov. 4:23).

15. ¿Kʼuxi ta jlaptik li tukʼilal ti xkoʼolaj ta smak oʼontonale?

¹⁵ ¿Kʼuxi ta jlaptik li smak oʼontonal taje? Jaʼo kʼalal ta jtsaktik ta venta skotol ora li stukʼil mantaltak Jeova kʼalal oy kʼusi ta jnop ta jpastike. Kʼalal skʼan toʼox jtʼujtik kʼusi sonal ta jchikintatik, kʼusi ta jchʼay-o koʼontontik, kʼusi livroal ta jchantik o kʼusi ta jloʼiltatike, xiʼuk jakʼbe jbatike: «¿Kʼusi ta jtikʼ ta koʼonton? ¿Mi jaʼ li kʼusi lek chil Jeovae? O ¿mi jaʼ li kʼusi muʼyuk lek chil jech kʼuchaʼal li mulivajele, li saʼ kʼope, li pichʼ oʼontonale xchiʼuk li spasel li kʼusi lek chkaʼi jtuke?» (Filip. 4:8). Mi ta jtsaktik ta venta li kʼusi tskʼan Jeova kʼalal oy kʼusi chkʼot ta nopel kuʼuntike, ta me xchabi koʼontontik li stukʼil mantaltake.

16, 17. ¿Kʼuxi chakʼ kiltik Isaias 48:18 ti xuʼ jech-o jchʼunbetik li smantaltak Jeovae?

¹⁶ ¿Ati mi ta jvul koʼontontik ta skoj ti ta jnoptik ti mu spas-o batel kuʼuntik li kʼusi chal smantal Jeovae? Kalbetik junuk skoʼoltasobil ti la stunes Jeova ti te ta jtatik ta Isaias 48:18 (kʼelo). Li Jeovae chal ti jtukʼilaltike chkʼot kʼuchaʼal «nab ti mu xpaj ta yukʼlajetele». Jnoptik noʼox ti te chotolutik ta tiʼ nabe xchiʼuk ti yakal ta jkʼeltik ti kʼu yelan mu xpaj ta yukʼlajetel li nabe. ¿Mi mu jechuk ti muʼyuk ta jnoptik ti chkʼot yorail ti chpaj ta yukʼlajetel li nabe? Muʼyuk. Jnaʼojtik ti oy xa ta smilal jabil ti jech-o xyukʼlajet li nabe xchiʼuk ti muʼyuk chpaj-o ta yukʼlajetele.

¹⁷ ¿Kʼusi xuʼ jpastik sventa jechuk-o xyukʼlajet kʼuchaʼal nab li tukʼilal kuʼuntike? Kʼalal oy kʼusi ta jnop ta jpastike, baʼyel jnoptik kʼusi tskʼan Jeova ti jpastike, vaʼun jechuk jpastik. Akʼo mi mu kʼunuk li kʼusi ta jnop ta jpastike, li jkʼanvanej Totil kuʼuntike jech-o me tskoltautik sventa jchʼunbetik-o li smantaltake (Is. 40:29-31).

18. ¿Kʼu yuʼun mu lekuk ti jtikʼbetik smul yantike?

¹⁸ Yoxibal: Jaʼ kakʼtik chapanvanuk li Jeovae. Akʼo mi chkakʼ kipaltik ta xchʼunel li stukʼil mantaltak Jeovae, mu me jnoptik ti voʼotik oy ta jbatik ta xchapanel li yantike o ti voʼotik xa mas tukʼutike. Maʼuk mas tsots jkʼoplal chkaʼi jbatik xchiʼuk muʼyuk ta jnoptik ti oy jderechotik ta yalel ti muʼyuk yakal tspasik yantik li kʼusi tskʼan Jeovae. Yuʼun te ta joltik ti jaʼ «Jchapanvanej ta spʼejel [balumil]» li Jeovae (Jen. 18:25). Muʼyuk svaʼanojutik ta jchapanvanej li Diose. Jaʼ yuʼun, li Jesuse xi laj yale: «Mu xa xatikʼik mulil sventa mu xavichʼ tikʼbel amulik ek» (Mat. 7:1).b

19. ¿Kʼuxi laj yakʼ ta ilel Jose ti spatoj yoʼonton ti tukʼ chchapanvan li Jeovae?

¹⁹ Kalbetik skʼoplal yan velta Jose ti jaʼ jun vinik ti tukʼ echʼe. Muʼyuk la xchapan yantik akʼo mi muʼyuk lek kʼusi pasbat. Chopol kʼusi pasbat yuʼun li sbankiltake, chonat batel ta mosoil xchiʼuk laj yalbeik stot ti chamem xae. Ta tsʼakale, li Josee la sta sba yan velta xchiʼuk li sbankiltake. Li vaʼ orae, jaʼ xa ox jun ajvalil ti tsots yabtele. Jechuke xuʼ muʼyuk xkʼuxul yoʼonton chchapan li sbankiltake xchiʼuk tspak skʼoplal. Li sbankiltake snopojik xa ox ti tspak skʼoplal akʼo mi chopol tajek chaʼi sbaik ta skoj li kʼusi la spasbeike. Li Josee xi laj yale: «Mu xaxiʼik. ¿Mi yuʼun Diosun chavilik ti voʼon ta jchapanoxuke?» (Jen. 37:18-20, 27, 28, 31-35; 50:15-21). Li Josee bikʼit laj yakʼ sba xchiʼuk la snop ti jaʼ noʼox xuʼ xchapanatik yuʼun Jeova li sbankiltake.

20, 21. ¿Kʼusi tskoltautik sventa mu toj tukʼuk xa xkaʼi jbatike?

²⁰ Jech kʼuchaʼal la spas li Josee, chkakʼtik ti jaʼuk chapanvanuk li Jeovae. Muʼyuk chkaltik ti jnaʼojbetik srasonal ti kʼu yuʼun jech tspas stalelalik li ermanoetike. Yuʼun mu xuʼ xkiltik li kʼusi oy ta yoʼontonike, jaʼ noʼox Jeova «chchaj ta kʼelel li kʼusi oy ta oʼontonale» (Prov. 16:2). Li Diose skʼanoj skotol krixchanoetik mu ventauk bu slumalik o stsʼunbalik. Xi chalbutike: «Chʼieso ta avoʼontonik ek li kʼanelale» (2 Kor. 6:13). Li kʼusi oy ta koʼontontike jaʼ ti jkʼantik skotol li kermanotaktike, mu jnoptik kʼusi chopol ta stojolalik.

²¹ Muʼyuk kʼusi chopol ta jnoptik xtok ta stojolal li buchʼutik maʼuk kermanotaktike (1 Tim. 2:3, 4). Jech kʼuchaʼal liʼe, muʼyuk kʼusi chopol ta jnoptik ta stojolal li kutsʼ kalaltik ti muʼyukik ta mantale xchiʼuk muʼyuk ta jnoptik ti muʼyuk onoʼox tspasik ta stestigotak Jeovae. Ti jechuk ta jpastike, yakal xa me ta jtoy jbatik xchiʼuk chkakʼtik ta aʼiel ti voʼotik mas tukʼutike. Li Jeovae yakal to chakʼbe yorail «skotol krixchanoetik ta buyuk noʼox ti akʼo sutes yoʼontonike» (Ech. 17:30). Teuk ta joltik ti muʼyuk tukʼ chil Jeova li buchʼu tukʼ chaʼi sbaike.

22. ¿Kʼusi tstij avoʼonton sventa xakʼan li kʼusi tukʼe?

²² Mi jkʼanojtik li tukʼilal yuʼun Jeovae, xijmuyubaj noʼox me xchiʼuk lek me kʼusi chkakʼbetik xchan li yantike. Mi jech ta jpastike, mas me tskʼanutik xchiʼuk mas me tskʼanik li Jdiostik eke. Mu me xkiktatik spasel li kʼusi lek chil Jeovae (Mat. 5:6). Jnaʼojtik lek ti xmuyubaj kuʼuntik Jeova kʼalal chil ti chkakʼ kipaltik ta xchʼunbel li stukʼil mantaltake. Mu me xijchibaj akʼo mi muʼyuk tukʼilal li ta balumile. Teuk ta joltik ti «skʼanoj buchʼutik tukʼ li Jeovae» (Sal. 146:8).