Jun noʼox koʼonton ta skoj ti jpatoj koʼonton ta stojolal Jeovae

LA JPAT KOʼONTON TA STOJOLAL JEOVA KʼALAL LAJ KOJTIKINE

Livokʼ 1948 ta jun uni bikʼit jteklum ta suroesteal Nigeria. Li vaʼ jabile, pasik ta stestigo Jeova li yitsʼin jtot ti Moustapha sbie xchiʼuk li jbankil Wahabie. Kʼalal baluneb toʼox jabilale, cham li jtote, kʼux tajek laj kaʼi ti jech kʼot ta pasele. Li Wahabie laj yalbun ti xuʼ xchaʼkuxi li jtotkutike. Jaʼ la stij koʼonton sventa xlik jchan li Vivliae, vaʼun laj kichʼ voʼ ta 1963 xchiʼuk jech la spasik li yan oxvoʼ jchiʼiltak ta vokʼele.

Li ta 1965, libat ta naklej ta Lagos ti te nakal li jbankil Wilsone. La jkʼupin tajek ti te la jchiʼinik li prekursoretik ta tsobobbail Igbobie. Xmuyubajik tajek laj kil xchiʼuk baxbolik tajek ta cholmantal, jaʼ yuʼun li-och ta prekursor ta enero ta 1968.

Li ermano Albert Olugbebi ti chtun ta Betele la xchapan jun tsobajel xchiʼuk li keremetik sventa xalbunkutik ti chtun prekursor espesialetik li ta snorteal Nigeriae. Xvul to ta jol ti xi xmuyubaj laj yal li ermano Olugbebie: «Li voʼoxuk ti keremoxuk toe xuʼ xatunes akʼakʼalik xchiʼuk avipalik yoʼ xatunik ta stojolal Jeova, yuʼun oy ep abtel skʼan pasel te». Ta jkʼan ta jchanbe stalelal li j-alkʼop Isaiase xchiʼuk ti xibat ti bu tstakun batel li Jeovae, jaʼ yuʼun la jnojes jun jsolisitud (Is. 6:8).

Li ta mayo ta 1968, la stakikun batel ta prekursor espesial li ta jteklum Kanoe ti te xkom ta snorteal Nigeriae. Li vaʼ kʼakʼale, jaʼo lik paskʼop ta Biafra ti lik ta 1967 kʼalal ta 1970. Li paskʼope lajem tajek laj yikta li jteklume. Laje, li paskʼope te jelav batel ta slokʼeb kʼakʼal. Oy jun ermano ti ta slekil yoʼonton laj yalbun ti akʼo mu xibat li ta Kanoe, pe xi la jtakʼbee: «Kolaval. Jnaʼoj ti oyun ta avoʼontone, pe mi tskʼan Jeova ti te xibate jnaʼoj lek ti muʼyuk chiktaun jtuke».

JPATOJ KOʼONTON TA STOJOLAL JEOVA AKʼO MI JAʼ TO JELAV PASKʼOP

Toj xibal sba li kʼusi laj kil ta Kanoe. Li paskʼope lajem tajek kom yuʼun li jteklume. Kʼalal chbat jcholkutik mantale, te chkilkutik telajtik animaetik ta skoj ti lajik ta milel ta paskʼope. Akʼo mi oy toʼox ep tsobobbailetik li ta Kanoe, pe jutuk mu skotoluk li ermanoetike jatavik batel, kʼajomal xa noʼox 15 jcholmantaletik komik ti xiʼemik xchiʼuk ti chibajemike. ¡Muyubajik tajek kʼalal laj yilik ti likʼotkutike! Yuʼun vakib to prekursor espesialunkutik. Tsatsubik yan velta ta skoj ti la jpatbekutik yoʼontonike, la jkoltakutik sventa xchapanik yan velta li tsobajeletike, ti xbatik ta cholmantale, ti stakik batel ta Betel li s-informeik ta cholmantale xchiʼuk ti skʼanik batel vunetike.

Li prekursor espesialunkutike lik jchankutik li hausa kʼope. Ep buchʼutik la xchikintabunkutik ta skoj ti ta skʼop stukik ta jcholbekutik mantale, pe oy buchʼutik ti yan-o srelijionike mu skʼanik ti jcholkutik mantale. Jaʼ yuʼun, skʼan xkichʼ jpʼijilkutik ti bu chixanavkutike. Jun velta kʼalal jaʼo te jchiʼuk jun ermanoe, la snutsunkutik jun vinik ti stsakoj tal xkuchilue, bal to ti mas tsots li anilajkutike muʼyuk la staunkutik. Manchuk mi xibal sba kʼusitik la jnuptankutik, pe jun noʼox koʼontonkutik yuʼun li Jeovae jech kʼuchaʼal chal ta Salmo 4:8 xchiʼuk ta kʼunkʼun lik epajuk li jcholmantaletike. Avie, oy xa 11 tsobobbailetik li ta Kanoe xchiʼuk oy mas ta voʼob sien jcholmantaletik.

LAJ KICHʼKUTIK KONTRAINEL TA NÍGER

Li ta agosto ta 1968, kʼalal jun chib to noʼox u jkʼotel ta Kanoe, li voʼon xchiʼuk chaʼvoʼ prekursor espesialetike laj kichʼkutik takel batel ta Niamey, li ta kapital ta República de Níger ta África Occidental. Ta anil noʼox laj kakʼkutik venta ti solel kʼixin tajek li osile. Jaʼ yuʼun, maʼuk noʼox skʼan xnop xkaʼikutik ti kʼixin tajeke, yuʼun skʼan jchankutik li francés kʼop xtoke, yuʼun jaʼ jech chkʼopojik li jnaklejetik tee. Akʼo mi oy kʼusitik la jnuptankutik, la jpat koʼontonkutik ta stojolal Jeova xchiʼuk lik jcholkutik mantal xchiʼuk li uni jayvoʼ jcholmantaletik tee. Mu ta sjaliluke jutuk mu skotol li krixchanoetik ta Niamey ti xtojobik ta skʼelel vune oy xa ox yuʼunik li livro La verdad que lleva a vida eterna. Jech xtok, oy buchʼutik ti tal skʼanbunkutik li livro taje.

Laj kakʼkutik noʼox venta ti muʼyuk lek chil stestigotak Jeova li j-abteletike. Li ta julio ta 1969, la jpaskutik ta sba velta li asamblea ta sirkuito li ta jteklume, te van 20 la jtsob jbakutik. Ximuyubajkutik tajek yuʼun chichʼik voʼ chaʼvoʼ jcholmantaletik. Pe li ta sba kʼakʼale kʼot polisiaetik xchiʼuk la xtuchʼik ta be li programae. Laj yikʼik batel li jkʼelvanej ta sirkuitoe xchiʼuk li prekursor espesialetike. Ep kʼusitik laj kichʼkutik jakʼbel xchiʼuk laj yalik ti xisutkutik batel yan velta ta yokʼomal ti bu oy li polisiaetike. Ta skoj ti muʼyuk lek chilunkutik li j-abteletike, laj ketʼeskutik ta jun na li mantal sventa ichʼvoʼe xchiʼuk te laj kakʼbekutik yichʼ voʼ ta ukʼum li chaʼvoʼ jcholmantaletik sventa mu xakʼik venta li yantike.

Kʼalal echʼ jun chibuk xemanae, li ajvalile laj yal ti xilokʼkutik batel li ta jteklume xchiʼuk li yan voʼob prekursor espesialetike. Laj yakʼbunkutik 48 ora sventa xilokʼkutik batel li ta Nigere xchiʼuk te la jkʼel jba jtukutik ti kʼuxi chilokʼkutik batele. La jpaskutik li kʼusi laj yalike xchiʼuk tukʼ libatkutik ta Betel ta Nigeria. Vaʼun, te laj kichʼkutik takel batel ta yantik lum.

La stakikun batel ta jun jteklum ta Nigeria ti Orisunbare sbie. Te la jcholmantal xchiʼuk jayvoʼ jcholmantaletik xchiʼuk te laj kakʼ junantik estudio. Pe kʼalal echʼ xa ox vakib ue, li Betele laj yalbun ti xisut batel ta Nigere, pe jtuk xa la stakikun batel. Kʼalal laj yalbeikune, labal sba tajek laj kaʼi xchiʼuk la jvul koʼonton, pe oy ta koʼonton ti xbat jkʼel yan velta li ermanoetik ta Nigere.

Lisut batel ta Niamey. Kʼalal jun xa ox kʼakʼal jkʼotele, oy jun vinik ti oy lek spʼolmal ta Nigeriae laj yakʼ venta ti jaʼun stestigo Jeovae, vaʼun ep kʼusitik la sjakʼbun ta sventa Vivlia. Lik kakʼbe estudio, ta tsʼakale, laj yikta li sikʼolajele xchiʼuk li yuchʼel poxe, laje laj yichʼ voʼ. La jchol mantal ta yantik jteklumetik xchiʼuk laj kil ti kʼu yelan ayan ta yoʼontonik mantal li krixchanoetike. Kʼalal likʼot ta Nigere kʼajomal toʼox 31 ta voʼ stestigotak Jeova, pe kʼalal lilokʼ batele oy xa ox 69.

«MU JNAʼKUTIK LEK KʼU YELAN XBAT LI CHOLMANTAL TA GUINEAE»

Li ta disiembre ta 1977, lisut batel ta Nigeria sventa xbat kichʼ chanubtasel oxib xemana. Kʼalal tsutse, li Malcolm Vigo ti jaʼ jbabe yuʼun Komite sventa Betele laj yakʼbun jun karta ti jaʼ la stakik talel li Betel ta Sierra Leonae. Li ermanoetike yakal tsaʼik jun prekursor ti muʼyuk nupuneme, ti mu masuk x-ipaje, ti xkʼopojuk ta inglés xchiʼuk ta francés kʼope sventa xbat tunuk ta jkʼelvanej ta sirkuito ta Guinea-Conakri. Li ermano Vigoe laj yalbun ti jaʼ srasonal ti kʼu yuʼun laj kichʼ chanubtasele. Jamal laj yalbun ti mu kʼunuk li abtelal taje, jaʼ yuʼun xi laj yale: «Nopo lek mi chachʼam». Pe muʼyuk mas la jnopbe skʼoplal, yuʼun xi laj kalbee: «Chibat, yuʼun jaʼ tstakun batel Jeova».

Libat ta Sierra Leona ta avion xchiʼuk jaʼ te la jta jba xchiʼuk li ermanoetik ta Betele. Jun ermano ti chtun ta Komite sventa Betele xi laj yalbune: «Mu jnaʼkutik lek kʼu yelan xbat li cholmantal ta Guineae». Akʼo mi jaʼ sbainoj tskʼel kʼu yelan xbat cholmantal ta Guinea li Betel taje, pe ta skoj ti tsots skʼopik ta politika li jteklum taje muʼyuk staojik-o ta chiʼinel ta loʼil li jcholmantaletik tee. Oy jaykojuk ti la stakik batel ermanoetik li ta jteklum taje, pe muʼyuk x-akʼat ochikuk. Jaʼ yuʼun, laj yalbeikun ti xibat ta Conakri ti jaʼ li kapital ta Guineae xchiʼuk ti xakʼbeikun jvuntak sventa teuk xikom ta nakleje.

Kʼalal likʼot ta Conakrie bat jchiʼin ta loʼil li embajador ta Nigeriae. Laj kalbe ti ta jkʼan ta jcholmantal li ta Guineae, pe laj yalbun ti jaʼ lek ti mu jcholmantal teye, yuʼun xuʼ stikʼikun ta chukel o ti oy kʼusi xibal sba spasbeikune, xi laj yalbune: «Jaʼ lek sutan batel ta Nigeria, cholo mantal te». Pe xi la jtakʼbee: «Jnopoj xa lek ti chikom liʼe». Jaʼ yuʼun, li embajadore la stsʼibabe batel j-abteletik ta Guinea sventa smeltsanik li jvuntake, vaʼun laj onoʼox skoltaikun.

Ta tsʼakal jutuke lisut batel ta Betel ta Sierra Leona xchiʼuk laj kalbe ermanoetik li kʼusi kʼot ta nopel yuʼun li j-abteletike. Li ermanoetike muyubajik tajek kʼalal laj yaʼiik ti kʼu yelan la skoltaun Jeova sventa xakʼbun permiso ajvalil ti te xikom ta naklej ta Guineae.

Li ta sjabilal 1978 xchiʼuk 1989, litun ta jkʼelvanej ta sirkuito ta Guinea xchiʼuk ta Sierra Leona xchiʼuk la jkolta jun jkʼelvanej ta sirkuito li ta Liberiae. Ta slikebale, chi-ipaj toʼox tajek, bateltike jaʼo kʼalal nom chibat ta vulaʼale, pe li ermanoetike chakʼik persa ti xikʼikun batel ta junuk ospitale.

Jun veltae tsots tajek li-ipaj ta malaria xchiʼuk oy jlukum. Kʼalal mas xa ox lekune, laj kaʼi ti laj yalbeik skʼoplal ermanoetik ti bu tsmukikune. Akʼo mi oy kʼusitik tsots la jnuptan, pe muʼyuk onoʼox bu la jnop ti chkikta komel li kʼusi jbainoje. Jech-o jpʼel ta koʼonton ti jaʼ noʼox xuʼ xchabiun lek li Jeovae, yuʼun akʼo mi xijcham xuʼ xchaʼkuxesutik.

LI KAJNIL XCHIʼUK VOʼONE JPATOJ KOʼONTONKUTIK TA STOJOLAL JEOVA

Li ta 1988, laj kojtikin Dorcas ti jaʼ jun prekursora ti bikʼit yakʼoj sba xchiʼuk ti yij ta mantale. Linupunkutik xchiʼuk litunkutik ta jkʼelvanej ta sirkuito. Li Dorcase skʼanojun tajek xchiʼuk ep skoltaojun, yuʼun ep kʼusitik yiktaoj sventa xtun ta stojolal Jeova. Sventa xbat jvulaʼankutik li tsobobbailetike, bateltike chixanavkutik 25 kilometro xchiʼuk te kichʼojkutik batel li kʼusi chtun kuʼunkutike. Sventa xikʼotkutik li ta tsobobbailetik ti nomik tajeke, kʼusuk noʼox jtsakutik batel yoʼ xikʼotkutik. Jech xtok, chixanavkutik ta achʼeltik xchiʼuk ta beetik ti lomol potsʼol noʼoxe.

Tsots tajek yoʼonton li Dorcase. Bateltike ta jtuchʼkutik jelavel ukʼumetik ti noj ta kokodriloe. Jun veltae, kʼalal voʼob xa ox kʼakʼal chixanavkutike, la jtuchʼkutik echʼel ta kanova jun ukʼum, yuʼun jaʼo sokemik li bakʼoe. Kʼalal chlokʼ xa ox ta kanova li Dorcase, pʼaj yalel xchiʼuk mukij yalel ta voʼ, mi jsetʼ jnaʼkutik nux xchiʼuk oy kokodriloetik li ta ukʼume, bal to ti oy jayvoʼ keremetik ti la sjip sbaik yalel ta voʼ sventa xbat slokʼesik talele. Jal tajek ti la jvaychintakutik li kʼusi kʼot ta pasele, pe muʼyuk xilubtsajkutik-o.

Ta slikebtik li 1992 oy kʼusi labal sba kʼot ta pasel, ¡la xchiʼin yol li Dorcase! ¿Mi ta van xkiktakutik ti chitunkutik ta tsʼakal orae? Xi laj kalkutike: «Li uni neneʼ liʼe jaʼ matanal laj yakʼbutik Jeova». Jech oxal, Jahgift laj kakʼbekutik sbi (ti jaʼ skʼan xal «matanal yuʼun Ja»). Kʼalal echʼ chanibuk jabile, ayan jun jkeremkutik ti Eric laj kakʼbekutik sbie, jaʼ jun bendision laj kilkutik xchaʼvoʼalik. Li Jahgifte tun kʼuk sjalil ta Ofisina ti bu chichʼ Jelubtasel Kʼop ta Conakrie, li Erike chtun ta siervo ministerial.

Ta mas tsʼakale, li Dorcase laj onoʼox yikta ti chtun ta prekursora espesiale, pe jech-o tun ta prekursora regular manchuk mi kʼoxik toʼox li jnichʼnabe, li voʼone jech-o litun ta prekursor espesial. Kʼalal chʼiik xa ox li jnichʼnabe, li Dorcase lik tunuk yan velta ta prekursora espesial. Avi une, jchaʼvoʼalkutik xa chitunkutik ta misioneroal ta Conakri.

JAʼ XCHABIOJUNKUTIK-O TALEL LI JEOVAE

Te onoʼox chibat ti bu tskʼan Jeova chibate. Ep ta velta kiloj xchiʼuk kajnil ti kʼu yelan xchabiojunkutik talel Jeova xchiʼuk ti yakʼojbunkutik bendisione. Jaʼ mas jpatoj koʼontonkutik ta stojolal Jeova maʼuk li ta kʼusitik x-ayan kuʼunkutike. Jech oxal, muʼyuk mas kiloj jvokolkutik xchiʼuk muʼyuk ta jvul koʼontonkutik. Li Dorcas xchiʼuk voʼone kiloj ta jsat jtukutik ti kʼu yelan xchabiojunkutik talel li Jeovae, yuʼun jaʼ noʼox stuk xuʼ skoltaunkutik (1 Kron. 16:35). Jchʼunoj lek ti buchʼu spatoj yoʼontonik ta stojolal Jeovae te tskʼejbe xkuxlejal «li ta xkoxtalil kuxlejale» (1 Sam. 25:29).