Laj yichʼ kʼelel lek li Salonetik sventa Tsobobbail kʼalal yakal li COVID-19

Li ta slikebaltik marso ta 2022, xi laj yal li aʼyej ta jw.org: «Ximuyubaj chkalkutik avaʼiik ti kʼot ta nopel yuʼun Jtsop Jbeiltasvanej ti xuʼ xa xlik jtsob jbatik ta salonetik li ta xemanail 1 yuʼun avrile. [...] Pe mi yaloj mantal j˗abteletik ti mu to stakʼ xatsob abaik ti bu nakaloxuke, muʼyuk to me un bi». Kʼalal laj kaʼikutik li aʼyej taje, ¡limuyubajkutik tajek li stestigounkutik Jeova ta spʼejel balumile! Pe oy toʼox li tsatsal chamele.a Jaʼ yuʼun, sventa mu x˗ipajik li buchʼutik chkʼotik li ta tsobajele, oy kʼusi laj yichʼ pasel xchiʼuk oy kʼusitik lik yichʼ tunesel. ¿Kʼuxi laj yichʼ chapanel li salonetik akʼo mi oy xa ox ta chib jabil ti muʼyuk te ta jtsob jbakutike?

Li ermanoetike oy xa ox ta sjayibaluk u oy kʼusitik la spasik sventa xlik jtsob jbakutik yan velta li ta salone.

Jeltos kʼusi laj yichʼ pasel li ta salonetike

Kʼalal lokʼ xa ox jun u ti laj yichʼ alel ti muʼyuk ta jtsob jbakutik ta salon li ta 2020, li Departamento sventa Svaʼanel salonetik xchiʼuk yan kʼusitik ta spʼejel Balumil ta Warwick (Nueva York) lik skʼelbe skʼoplal kʼusi chkʼot ta stojolal li salonetik ta skoj li COVID-19 xchiʼuk ti kʼusi skʼan pasel yoʼ jtsob jbakutik yan veltae.

Jelajtik kʼusi chtun li ta jujun lume. Xi laj yal li Matthew De Sanctis ti ch˗abtej li ta Departamento sventa Svaʼanel salonetik xchiʼuk yan kʼusitik ta spʼejel Balumile: «Ta junantik lume, vokol ta tael ti bu xuʼ spok skʼobike. Mi chʼabal voʼ ta tuvo li ta jun salone, ta xichʼ manel o ta xichʼ lupel talel ta jun ukʼum o ta jun poso». Ta yan lumetike, li j˗abteletike laj yalik ti oy kʼusi skʼan pasel sventa x˗och xchiʼuk xlokʼ lek li ikʼe, ti kʼu yelan ta tunesel li aire acondicionadoe xchiʼuk ti xichʼ akʼel letreroetik ti chal kʼu yelan skʼan jkʼel jbatik sventa mu xij˗ipaje.

¿Kʼusi la spasik li ermanoetike? Li Mathew chal ti ta epal salonetike oy kʼusi la spasik ti «kʼun noʼoxe xchiʼuk ti yalel noʼoxe, pe ti jtunel tajeke». Jech kʼuchaʼal li ermanoetik ta Papúa Nueva Guineae oy kʼusi la spasik sventa spok li skʼobike: la stunesik anforaetik ta 20 litro xchiʼuk laj yakʼbeik syaveal. Sventa chapaluk li jun salon ta jun parajee, kʼajomal noʼox 40 dolar laj. Jech xtok, laj yichʼ manel mas ta vakmil spokobil kʼobiletik ti stakʼ noʼox kuchel batele, laj yichʼ manbel jun empresa ta Asia sventa xichʼ takel batel ta salonetik ta Áfricae.

Li ta yan lumetike laj yichʼ akʼel o meltsanel ventiladoretik o yan kʼusitik chtun sventa x˗och o xlokʼ lek li ikʼ ta salonetike. Epal tsobobbailetike la smanbeik li steʼel mikrofono sventa mu xichʼ pikele. Jech xtok, laj yichʼ akʼel persa sventa xichʼ kusel xchiʼuk ti xjutukaj li kʼusi chichʼ pikele. Yuʼun xuʼ te jtatik li viruse, jech kʼuchaʼal kʼalal chichʼ jamel junuk tiʼ nae o kʼalal ta jpok jkʼobtike. Ta junantik tsobobbaile oy kʼusi laj yichʼ akʼel sventa te xjam stuk li syaveal bu ta jpok jkʼobtike. Li ta Chilee tetik van 1,400 dolar laj yichʼ sventa xichʼ chapanel li jujun salone.

Akʼo mi tsots onoʼox skʼoplal ti lekuk sak li salonetik sventa mu xij˗ipaje, li ermanoetike tsots abtejik sventa lekuk stunesik li matanal takʼine. Jech kʼuchaʼal li ta junantik lume li ermanoetike la xchʼamik li koltael chakʼ ajvalil sventa smanik li spokobil kʼobiletik ti stakʼ noʼox kuchel batele xchiʼuk li steʼel mikrofonoe. Jech xtok, li Beteletike jmoj la smanik li kʼusitik chichʼ tunesel sventa masuk yalel xlokʼ. Li Beteletik xchiʼuk li Departamento sventa Smanel kʼusitik ta spʼejel Balumile ep ta velta jaʼ te chbat smanik ti bu tspasike, koliyal taje mas yalel ch˗akʼbatik xchiʼuk mas anil chtakbatik tal.

«Jun koʼonton laj kaʼi jba ta skoj li kʼusitik laj yichʼ pasele»

Li kʼusitik laj yichʼ pasel sventa mu xij˗ipajutik kʼalal chijbat li ta salone koltavan sventa jun-o yoʼonton chaʼi sbaik li buchʼutik chkʼotik ta tsobajeletike. Jun ermana ta Perú ti Dulcine sbie laj yal ti xiʼ jutuk kʼalal laj yaʼi ti chlik xa jtsob jbatik li ta salone. Xi chale: «Kʼalal jaʼtik toʼox lik li tsatsal chamele, li˗ipaj li ta COVID-19. Jaʼ yuʼun, vokol tajek laj kaʼi kʼalal laj yalik ti chlik batkutik li ta salone, yuʼun chixiʼo mi stsakun yan velta li chamele. Pe kʼalal li˗och li ta salone, laj kakʼ venta ti ep xa ox kʼusitik spasojik li moletik ta tsobobbaile, yuʼun oy jel sventa xkakʼbetik li jkʼobtike xchiʼuk oy steʼeltak li mikrofonoe. Jech xtok, chichʼ kusel kʼalal skʼan toʼox xlik xchiʼuk kʼalal chnel tsobajel skotol li kʼusitik ta jtatik ta pikele. Jun koʼonton laj kaʼi jba ta skoj li kʼusitik laj yichʼ pasele».b

Yan li ermana Sara ta Zambiae jelel ti kʼu yelan laj yaʼi sbae. Xi chale: «Oy xa ta sjayibaluk u ti cham ta COVID-19 li jmalale. Jaʼ yuʼun, mu jnaʼ kʼu yelan chkaʼi jba ti jtuk xa chibat ta tsobajele». ¿Kʼu xa yelan chaʼi sba ti chkʼot ta salon une? Xi chalbutike: «Li tsobajeletik ta salone jaʼ svinajeb chkil ti xchiʼinojutik Jeova li ta slajebal kʼakʼale. Yuʼun tspatbikun koʼonton, chakʼbikun kil ti skʼanojikune xchiʼuk tskoltaikun li moletik ta tsobobbail xchiʼuk li yan ermanoetike».

Li ermanoetik ta spʼejel balumile tstojik ta vokol ti sutik yan velta li ta salone. Ta jtojkutik ta vokol li matanal takʼin chavakʼike. Ep ta veltae, jaʼ te chichʼ akʼel li ta donate.jw.org. Koliyal taje, oy kʼusi yichʼoj pasel sventa jun yoʼonton xaʼi sba li ermanoetik kʼalal tstsob sbaik li ta salone.