Ti bu laj yichʼ lokʼesel li stakʼobiltak li ta Jkuxlejaltik xchiʼuk Kabteltik sventa Dios, programa xchiʼuk bu chijtsʼibaj
7-13 YUʼUN MAYO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | MARKOS 7, 8
«Akʼo xkuch li jtel teʼ sventa vokolile xchiʼuk akʼo stsʼakliun-o batel»
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 8:34
Akʼo sten ta yoʼonton xkuxlejal: O: «yiktael komel skotol li sderechoe». Taje jaʼ skʼan xal ti oyuk ta koʼontontik yiktael ta j-echʼel li kʼusi ta jkʼantike o ti jaʼ xa yuʼunutik li Diose. Li jpʼel kʼop ta griegoe xuʼ xichʼ jelubtasel jech kʼuchaʼal «skʼan xalbe sba stuk ti moʼoje», yuʼun bakʼintike skʼan mu jaʼuk jsaʼtik li kʼusi tskʼan koʼontontik o li kʼusi lek chkiltike (2Ko 5:14, 15). Li Markose jaʼ la stunes li jpʼel kʼop ta griego kʼalal laj yalbe skʼoplal Pedro ti chal ti mu xojtikin li Jesuse (Mr 14:30, 31, 72).
w92 1/8 paj. 17 par. 14
¿Kʼu yelan yakal cha-anilaj li ta anilajel sventa kuxlejale?
14 «Mi oy buchʼu tskʼan chtal ta jtojolale —jech laj yalbe jtsop yajchankʼoptak xchiʼuk yan krixchanoetik li Jesukristoe— akʼo sten ta yoʼonton xkuxlejal (o: «mu me xcʼuxubin sba», Xchʼul Cʼop Jtotic Dios ta skʼop Chenalhó), akʼo xkuch li jtel teʼ sventa vokolile xchiʼuk akʼo stsʼakliun-o batel» (Mr 8:34). Kʼalal ta jchʼamtik li takel ta ikʼel taje, skʼan me chapalutik sventa jtsʼaklitik-o batel, maʼuk ta skoj ti jtatik-o ti jech ta jten jkuxlejaltike, yuʼun mi muʼyuk laj kichʼ lek jpʼijiltik o muʼyuk xkichʼ lek jmeloltike, xuʼ ta xchʼay-o kuʼuntik skotol li kʼusitik jpasojtik tale, maʼuk noʼox taje, yuʼun xuʼ ta xchʼay kuʼuntik xtok li spatobil koʼontontik ti xuʼ xijkuxiutik sbatel osile. Stalel onoʼox ti kʼunkʼun chijchʼi batel ta mantale, ¡pe toj anil noʼox xuʼ xchʼay kuʼuntik mi mu jchabi jbatike!
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
w00 15/2 paj. 17, 18 par. 9-11
¿Mi kichʼojbetik «li snopben Kristoe»?
9 Pakʼchikin xchiʼuk xmaklajet noʼox chkʼopoj li vinike. Xuʼ van laj yakʼ venta Jesus ti chkʼexav noʼox o ti chiʼ li vinike, vaʼun oy kʼusi la spas ti mu staleluk jech tspase. Laj yikʼ batel ti bu stukik noʼoxe, ti bu muʼyuk yiloj li epal krixchanoetike. Ta senyailtak laj yakʼbe yil li kʼusi tspase. «La stikʼ ochel sniʼ skʼob li ta jujun xchikin vinike, xchiʼuk kʼalal laj xaʼox stubta li skʼobe la spikbe li yokʼe» (Mr 7:33). Vaʼun, la skʼel muyel vinajel li Jesuse xchiʼuk tsots la sjikʼ yoʼonton. Ti jech la spase jaʼ sventa xakʼbe snaʼ li vinik ti jaʼ ta skoj sjuʼel Dios li kʼusi ta spasbate. Ta slajeb une, xi laj yale: «Akʼo jamuk» (Mr 7:34). Vaʼun jam xchikin li vinike xchiʼuk lek xa lik kʼopojuk.
10 La stsak ta mukʼ yantik li Jesuse. Jech laj yaʼi ti kʼu yelan chaʼi li yantike, taje jaʼ tijbat-o yoʼonton yoʼ jechuk spas ti kʼu yelan chaʼi sbaike. Ta skoj ti jaʼ yajchankʼoputike, lek ti jchanbetik li snopben Kristoe xchiʼuk ti xkakʼtik ta ilele. Xi chalbutik li Vivliae: «Koʼoluk me kʼusi chanop akotolik, koʼoluk me xavil avokolik, jechuk me xakʼan achiʼilik ta chʼunolajel jech kʼuchaʼal skʼanoj sbaik ta jujuntal li buchʼutik xchiʼil sbaik ta vokʼele, kʼuxuk me ta avoʼonton xavaʼi abaik xchiʼuk bikʼit me xavakʼ abaik» (1Pe 3:8). Jaʼ yuʼun skʼan jtsaktik ta venta ti kʼu yelan chaʼi sbaik yantik kʼalal chijkʼopoje o kʼalal oy kʼusi ta jpastik ta stojolalike.
11 Li ta tsobobbaile xuʼ jtsaktik ta venta kʼu yelan chaʼi sbaik yantik kʼalal chkakʼtik ta ilel ti oy sbalil chkiltike xchiʼuk ti jechuk jpastik kʼuchaʼal ta jkʼantik akʼo spasbutike (Mt 7:12). Taje jaʼ skʼan xal ti skʼan ta jnoptik lek li kʼusi chkaltike xchiʼuk ti kʼu yelan chkaltike (Kol 4:6). Jvules ta joltik ti xuʼ toj tuchʼel xa chijkʼopoj kʼuchaʼal jun espada mi muʼyuk bu ta jnoptik lek li kʼusi chkaltike (Pr 12:18). ¿Kʼusi xuʼ xkaltik ta stojolal li kutsʼ kalaltike? Li malalil xchiʼuk ajnilal ti skʼanoj sbaik ta melele xaʼibeik smelolal ti kʼu yelan chaʼi sbaik ta jujuntale (Ef 5:33). Muʼyuk bu tsots xa tskʼopon sbaik, muʼyuk bu tsloʼilta sbaik xchiʼuk muʼyuk bu tslaban sbaik, yuʼun vokol ta poxtael li oʼontonal kʼalal yayijem xae. Li jkʼanvanej totil meʼiletike snaʼojik ti oy sbalil li yalab xnichʼnabike xchiʼuk ti tskʼanik tsakel ta venta eke, jaʼ yuʼun kʼalal tstukʼibtasike muʼyuk bu chakʼik ta kʼexlal ta yeloval krixchanoetik (Kol 3:21). Kʼalal ta jtsaktik ta venta li yantike jaʼ jech chkakʼtik ta ilel ti kichʼojbetik li snopben Kristoe.
14-20 YUʼUN MAYO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | MARKOS 9, 10
«Tstsatsubtas xchʼunel koʼontontik li kʼusi laj yakʼ ta ilel Diose»
w05 15/1 paj. 12 par. 9, 10
Kristo: ti jaʼ mas chalbe skʼoplal li albil kʼopetike
9 Echʼem xa mas ta jun jabil ti laj yakʼ ta ilel ti jaʼ Mesias li Jesuse xchiʼuk echʼ xa li kʼin Koltael ta sjabilal 32 ta jkʼakʼaliltike. Ep li buchʼutik xchʼunojik toʼox ta stojolal Jesuse muʼyuk xa bu tstsʼakliik batel, xuʼ van jaʼ ta skoj li kontrainele, li skʼanel kʼulejale o li kʼusitik chat-o yoʼontonik ta sventa kuxlejale. Li yantike xuʼ van chibaj yoʼontonik o mu xa kʼusi skʼanik ta skoj ti muʼyuk la xchʼam ti akʼo x-och ta ajvalil li Jesus ti jaʼ jech oy ta yoʼontonik li jteklume. Jech xtok, kʼalal albat yuʼun li jbabeetik ta relijion yuʼun judaetik ti akʼo spas junuk skʼelobil juʼelal sventa chakʼ ta ilel smukʼulal li Jesuse, muʼyuk la spas (Mt 12:38, 39). Jaʼ yuʼun xuʼ van mu xa chʼunbajuk laj yaʼiik li junantike. Jech xtok, li Jesuse oy kʼusi lik yakʼbe ta ojtikinel yajchankʼoptak ti tsots ta aʼibel smelolal chaʼiike, «ti persa skʼan xbat ta Jerusalen xchiʼuk ti toj ep chil svokol ta skʼob moletik, bankilal paleetik, jchanubtasvanejetik ta Mantal xchiʼuk ti chlaj ta milele» (Mt 16:21-23).
10 Li Jesuse snaʼoj ti skʼan xa noʼox baluneb o lajuneb u sventa xkʼot yorail ti «tskomtsan li balumil liʼe, sventa chbat ta stojolal li Totile» (Jn 13:1). Ta skoj ti skʼanoj li yajchankʼoptak ti tukʼ yakʼoj sbaik ta stojolale, laj yalanbe ti tspas li kʼusi muʼyuk la skʼan laj yakʼbe ta ilel li judaetik ti muʼyuk tukʼ yoʼontonike: ti chakʼ ta ilel jun senyail ta vinajele. «Ta melel chkalboxuk avaʼiik ti oy jlom li buchʼutik liʼ vaʼalik ti muʼyuk bu tspasik preva ta jyalel li lajelale, jaʼ to me mi baʼyel laj yilik chtal ta Ajvalilal yuʼun li Xnichʼon krixchanoe» (Mt 16:28). Li Jesuse muʼyuk bu yakal chal ti yuʼun kuxulik-o li jlom yajchankʼoptak jaʼ to mi laj yichʼ vaʼanel ta 1914 li Ajvalilal yuʼun Mesiase. Li kʼusi oy ta yoʼontone jaʼ ti baʼyeluk xa onoʼox xakʼbe yil li oxvoʼ yajchankʼoptak ti mas lek xil sbaik li smukʼulal kʼalal mi och ta Ajvalile, taje jaʼo kʼalal la skʼatajes sbae.
w05 15/1 paj. 12 par. 11
Kristo: ti jaʼ mas chalbe skʼoplal li albil kʼopetike
11 Vakib kʼakʼal ta tsʼakale, li Jesuse laj yikʼ batel Pedro, Santiago xchiʼuk Juan ta jpʼej vits ti lek toyole, ti xuʼ van jaʼ te batik ta jpʼejuk vits li ta sjol vits Hermone. «Te skʼelojik la skʼatajes sba; li sate xojobaj kʼuchaʼal xojobal Kʼakʼal xchiʼuk sakub kʼuchaʼal xojobal lus li skʼuʼtak slapoj ta sbae». Jech xtok, te vinaj li j-alkʼop Moises xchiʼuk Eliase, te chloʼilajik xchiʼuk li Jesuse. Yikʼaluk van ta akʼobaltik kʼot ta pasel li kʼusi labal sba taje, jaʼ yuʼun mas to van toj labal sba. Melel tajek laj yil li Pedroe, yuʼun laj yal ti tsvaʼan oxpʼej karpana sventa Jesus, Moises xchiʼuk Elias. Kʼalal muʼyuk toʼox bu tsutsem sloʼil li jtakbole pixatik ta jvol tok ti xjapet xojobale, te chlokʼ talel jun yechʼomal eil ti xi chale: «Liʼe jaʼ Jnichʼon, jaʼ li buchʼu jkʼanoje, jaʼ li buchʼu ximuyubaj yuʼune. Chikintaik li kʼusi chale» (Mt 17:1-6).
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 9:7
Jun yechʼomal eil: Li ta Evanjelioetike chal ti oxib velta la skʼopon stuk krixchanoetik li Jeovae, pe li kʼusi chal liʼe jaʼ li xchibal velta jech la spase (Mr 1:11; Jn 12:28).
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 10:17, 18
Lekil Jchanubtasvanej: Li vinik ti la stunes li jpʼel kʼop «Lekil Jchanubtasvanej» xie, la stunes sventa tskʼupil kʼopta li Jesuse, yuʼun jaʼ jech tskʼanik albel li jbeiltasvanejetik ta relijione. Akʼo mi muʼyuk bu chopol laj yaʼi Jesus ti ch-albat «Jchanubtasvanej» xchiʼuk «Kajval» xie (Jn 13:13), jaʼ onoʼox chakʼ ti xichʼ ichʼel ta mukʼ li Stote.
Muʼyuk onoʼox buchʼu lek, jaʼ noʼox jun, jaʼ li Diose: Ti jech laj yal li Jesuse jaʼ jech chakʼ ta ilel ti jaʼ noʼox Jeova li buchʼu xuʼ xal ti kʼusi leke. Ta skoj ti jaʼ Mukʼul Jpasmantal ta vinajelbalumil li Jeovae oy sderecho sventa chal li kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopole. Kʼalal la sloʼik li sat teʼ sventa yojtikinobil kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopol li Adan xchiʼuk Evae jaʼ jech la stoy sbaik ta stojolal li Diose xchiʼuk la skʼan la spojbeik li sderecho taje. Yan li Jesuse bikʼit chakʼ sba xchiʼuk snaʼoj ti jaʼ noʼox Stot xuʼ xal kʼusi lek xchiʼuk kʼusi chopole. Koliyal li Vivliae, jnaʼojtik li kʼusi chal Dios ta sventa li kʼusi leke (Mr 10:19).
LI JKUXLEJALTIKE
«Ti kʼusi spasoj ta jun li Diose...»
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 10:4
Svunal sventa xbat li yajnilike: O: «svunal sventa chtuchʼ snupunelik». Li Mantale chal ti mi tskʼan tsutes-o yajnil li jun malalile, persa skʼan spasbe lek svunal ta stojolal ajvalil, taje te tsakal skʼoplal ti skʼan xbat sjakʼbeik li moletike. Taje jaʼ chkoltaat sventa snop to lek li kʼusi toj tsots skʼoplal tspase. Yileluke, li Mantale mu skʼan ti ta anil noʼox xikta sbaik o xtuchʼ snupunelik li nupultsʼakale xchiʼuk jaʼ sventa xichʼik pojel jutuk ta stojolal ajvalil li antsetike (Dt 24:1). Akʼo mi jech, li ta skʼakʼalil Jesuse, li jbeiltasvanejetik ta relijione oy kʼusi lik spasik yoʼ kʼunuk xa tajek xichʼ sutesel li antse. Li Josefo, jun j-al-loʼil juda li ta baʼyel sigloe, ti jaʼ toʼox fariseo xchiʼuk ti sutesoj toʼox yajnile, laj yal ti oy permiso sventa xichʼ sutesel «ta kʼusiuk noʼox srasonal» li ajnilale «xchiʼuk ti oy la ep srasonal yuʼun li viniketik sventa jech spasike».
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 10:11
Buchʼu tsutes-o yajnil: O: «ti chalbe yajnil ti akʼo xbate». Sventa xkaʼibetik lek smelolal li kʼusi laj yal Jesuse skʼan jtsaktik ta venta li kʼusi chal Mateo 19:9, ti xi to chal batele «mi maʼuk ta skoj mulivajel». Jaʼ yuʼun li kʼusi laj yal Jesus ta sventa sutesel ajnilal ti te tsʼibabil ta Markose jaʼ chalbe skʼoplal li buchʼu tsutes yajnil ta kʼusiuk noʼox jsetʼ juteb ti maʼuk ta skoj mulivajele (porneía li ta griegoe).
Tsloʼla snup xchiʼil: Li Jesuse la spʼaj li kʼusi tsnop jchanubtasvanejetik ti jech nopem xaʼiik li vaʼ kʼakʼal ti xuʼ tsutes yajnil «li jun vinik ta skoj kʼusiuk noʼoxe» (Mt 19:3, 9). Jutuk mu skotoluk li judaetike vokol ta chʼunel chaʼiik ti chtikʼbat smul jun vinik ta skoj ti la sloʼla snup xchiʼile. Li jrabietike chalik ti mi tsloʼla snup xchiʼil li jun antse jaʼ la mulil un bi. Kʼalal laj yal Jesus ti koʼol kʼusi sbainojik sventa talelal li malalil xchiʼuk ajnilale, la stoybe skʼoplal li antse xchiʼuk laj yakʼ ta ilel ti oy sbalile.
21-27 YUʼUN MAYO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | MARKOS 11, 12
«Jaʼ mas ep laj yakʼ li stuke»
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 12:41, 42
Li xkaxailtak takʼine: Li kʼusi voʼne stsʼibaojik komel li judaetike chalik ti kaxaetik o yaviltak taje xkoʼolaj la kʼuchaʼal jun okʼes o jun kachu ti oy la chʼojol yuni tiʼ ta sbae. Ep kʼusitik chtun-o li takʼin ti te tstikʼik li krixchanoetike. Li jpʼel kʼop ta griego ti chichʼ tunesel liʼe te chvinaj xtok ta Juan 8:20, ti jelubtasbil kʼuchaʼal «bu tstsobik takʼin» xie. Yaʼeluke, li jpʼel kʼop taje jaʼ chalbe skʼoplal ti bu oy li amakʼ sventa antsetike (kʼelo sgd 15). Jech kʼuchaʼal la stsʼibaik jlom jrabietike, oy toʼox 13 xkaxailtak takʼin ta sjoylejal li amakʼ taje. Pe xuʼ la oy jun kuarto li ta templo ti bu chichʼ tikʼel skotol li takʼin ti chlokʼ ta xkaxailtak takʼine.
Chaʼsep yuni takʼin: Literal: «Chaʼsep lepton», ti jaʼ li plural yuʼun li jpʼel kʼop lepton xi ta griegoe, ti jaʼ skʼan xal li kʼusi bikʼit xchiʼuk jichʼile. Li leptone jaʼ jsep bikʼit takʼin ta kovre o ta bronse ti tstunesik toʼox ta Israele (1 denario = 128 lepton) (kʼelo sgd 18).
Ti jutuk tajek sbalile: Literal: «ti jaʼ jun kuadrantee». Li jpʼel kʼop ta griego kodrántes (ta latin quadrans) jaʼ chalbe skʼoplal jsep stakʼin jromaetik ti pasbil ta kovre o ta bronsee (1 denario = 64 kuadrante). Li Markose jaʼ tstunes jsep stakʼin jromaetik sventa chalbe skʼoplal ti kʼu yepal sbalil li takʼin tstunesik li judaetike (kʼelo sgd 18).
w97 15/10 paj. 16, 17 par. 16, 17
Li Jeovae oy sbalil chil ti chatun ta sjunul avoʼontone
16 Jun chibuk kʼakʼal ta tsʼakale, li ta 11 yuʼun Nisane, li Jesuse jal te oy li ta temploe, te laj yichʼ chibalkʼoptabel li yabtele xchiʼuk toj lek kʼu yelan la stakʼ li kʼusitik jakʼbat ta sventa li stojel patane, li chaʼkuxesele xchiʼuk yan kʼusitik. Laj yal ti oy smulik li jchanubtasvanejetik ta mantal xchiʼuk li jfariseoetike, yuʼun tspojbeik li kʼusitik oy yuʼun li meʼon antsetike (Mr 12:40). Vaʼun, te van choti li Jesus li ta amakʼ sventa antsetike ti oy toʼox la 13 kaxaetik sventa takʼin ti jaʼ jech nopem xaʼi tspasik li judaetike. Te la skʼel batel jlikeluk li krixchanoetik kʼalal chakʼik li matanal takʼine, kʼot epal jkʼulejetik, junantike xuʼ van xtoyet xa chaʼi sbaik o xuʼ van yalel xa chakʼ sbaik ta ilel (koʼoltaso xchiʼuk Mateo 6:2). Li Jesuse tukʼ la skʼel batel jun ants. Ti jaʼuk laj yil yan krixchanoe muʼyuk bu labal sba laj yil jechuk li matanal takʼin laj yakʼ li antse. Pe li Jesus ti xojtikinbe yoʼontone, snaʼoj ti jaʼ jun «povre meʼon [antse]» xchiʼuk snaʼoj lek ti kʼu yepal laj yakʼe: «Chaʼsep yuni takʼin ti jutuk tajek sbalile» (Mr 12:41, 42).
17 La stak ta ikʼel yajchankʼoptak li Jesuse yuʼun tskʼan ti akʼo yaʼi stukik li kʼusi ch-akʼbat xchanike. Xi laj yal Jesus ta stojolal li meʼon antse: «Jaʼ mas ep la stikʼ stakʼin ta skotol li yantik la stikʼ stakʼinik ta xkaxailtak takʼine». Ta snopben li Jesuse jaʼ mas ep laj yakʼ li meʼon antse, jaʼ mu sta ti kʼu yepal laj yakʼik li yantike. «La stikʼ skotol ti kʼu yepal oy [yuʼune]», akʼo mi muʼyuk xa stakʼin kom, vaʼun jaʼ jech laj yakʼ sba ta skʼob Jeova ti toj lek yoʼontone. Taje jaʼ chakʼ kiltik ti kʼu yelan xuʼ xkakʼbetik li Diose, yuʼun muʼyuk sbalil yileluk li matanal takʼin laj yakʼ li antse. Akʼo mi jech, toj ep sbalil laj yil li Diose (Mr 12:43, 44; Snt 1:27).
w97 15/10 paj. 17 par. 17
Li Jeovae oy sbalil chil ti chatun ta sjunul avoʼontone
17 La stak ta ikʼel yajchankʼoptak li Jesuse yuʼun tskʼan ti akʼo yaʼi stukik li kʼusi ch-akʼbat xchanike. Xi laj yal Jesus ta stojolal li meʼon antse: «Jaʼ mas ep la stikʼ stakʼin ta skotol li yantik la stikʼ stakʼinik ta xkaxailtak takʼine». Ta snopben li Jesuse jaʼ mas ep laj yakʼ li meʼon antse, jaʼ mu sta ti kʼu yepal laj yakʼik li yantike. «La stikʼ skotol ti kʼu yepal oy [yuʼune]», akʼo mi muʼyuk xa stakʼin kom, vaʼun jaʼ jech laj yakʼ sba ta skʼob Jeova ti toj lek yoʼontone. Taje jaʼ chakʼ kiltik ti kʼu yelan xuʼ xkakʼbetik li Diose, yuʼun muʼyuk sbalil yileluk li matanal takʼin laj yakʼ li antse. Akʼo mi jech, toj ep sbalil laj yil li Diose (Mr 12:43, 44; Snt 1:27).
w87 1/12 paj. 30 par. 1
¿Mi vokol chavaʼi yakʼel li kʼusi chavakʼe?
Ep kʼusitik tsots skʼoplal chakʼ jchantik li loʼil taje. Li bu mas van tsots skʼoplale jaʼ liʼe: akʼo mi jkotoltik jtaoj jmotontik ti xuʼ xkakʼtik li kʼusitik oy kuʼuntik ta sventa li melel yichʼel ta mukʼ Diose, li kʼusi oy sbalil chil Diose maʼuk ti xkakʼtik li kʼusi muʼyuk chtun kuʼuntike, yuʼun jaʼ tskʼan ti xkakʼtik li kʼusi oy sbalil chkiltike. Jaʼ yuʼun chaʼa, ¿mi jaʼ chkakʼtik li kʼusi muʼyuk xa ta jnaʼtik ta tsʼakale o mi jaʼ chkakʼtik ta matanal li kʼusi vokol tajek chkaʼitik yakʼele?
cl paj. 185 par. 15
Li spʼijilal Skʼop Diose
15 ¿Mi mu jechuk ti toj labal sba ti jaʼ mas chalbe skʼoplal Vivlia li meʼon antse, ti jaʼ mu jechuk li yan buchʼutik ayik ta templo li vaʼ kʼakʼale? Jaʼ jech chakʼ ta ilel Jeova ti toj lek chil xchiʼuk ti toj ep sbalil chil li kʼusi ta sjunul koʼonton chkakʼbetike ti muʼyuk tskoʼoltas xchiʼuk li kʼusi chakʼ yantike. Ta melel, toj lek ti kʼu yelan chchanubtasutik Jeova sventa tstsatsubtas li koʼontontike.
Jsaʼtik lek li kʼusitik kʼupil sba ta Vivliae
nwtsty li bu chalbe mas smelolal li Mr 11:17
Spasobil orasion sventa skotol jteklumetik: Li ta yoxvoʼal jtsʼibajom yuʼun Evanjelioetik ti chalbeik skʼoplal Isaías 56:7, jaʼ noʼox stuk Markos ti xi to tstsʼak ta alele «sventa skotol jteklumetik [krixchanoetik]» (Mt 21:13; Lu 19:46). Yuʼun li templo ta Jerusalene jaʼ ox sventa xbat spasbeik orasion xchiʼuk chichʼik ta mukʼ Jeova li j-israeletik xchiʼuk li jyanlumetike (1Re 8:41-43). Jaʼ yuʼun oy lek srasonal yuʼun Jesus ti laj yal ti oy smul li judaetik ti chchonolajik ta temploe, yuʼun la skʼatajesik ta xchʼen j-elekʼetik. Ta skoj stalelal li viniketik taje mu xa xbatik ta sna Jeova li krixchanoetik ta skotol jteklumetike, vaʼun mu xa xojtikinik-o li Jeovae.
28 YUʼUN MAYO-3 YUʼUN JUNIO
KʼUSITIK KʼUPIL SBA TA VIVLIA | MARKOS 13, 14
«Mu xa xiʼta li krixchanoe»
it-2 paj. 624 par. 2
Pedro
Kʼalal te xa ox oy ta sna mero bankilal pale li Pedroe, xuʼ van oy yan jchankʼop ti la stsʼakli batel o ti la xchiʼin batel sventa x-och batel kʼalal to ta amakʼe (Jn 18:15, 16). Kʼalal te xa ox oye, muʼyuk bu te noʼox tsʼijil kom xchiʼuk muʼyuk bu la snakʼ sba ti bu ikʼpulane, yuʼun bat kʼatinuk ta tiʼ kʼokʼ. Ta skoj li xojobal kʼokʼe xchiʼuk ta skoj ti jech chkʼopoj kʼuchaʼal li jgalileaetike ojtikinat-o ti jaʼ xchiʼil li Jesuse. Kʼalal tikʼbat smule, li Pedroe oxib to velta laj yal ti mu xojtikin li Jesuse, ta slajeb xae lik chopol kʼopojuk ta skoj ti mu xa snaʼ kʼusi chale. Vaʼun okʼ ta xchibal velta jkot kots ti te van bu jotukal okʼ talel li ta jteklume, vaʼun li Jesuse «joypʼij [...] xchiʼuk tukʼ la skʼel batel li Pedroe». Toj chopol tajek laj yaʼi sba li Pedroe, jaʼ yuʼun lokʼ batel ta pana xchiʼuk lik smil sba ta okʼel (Mt 26:69-75; Mr 14:66-72; Lu 22:54-62; Jn 18:17, 18; kʼelo CANTO DEL GALLO; JURAMENTO). Akʼo mi jech, li kʼusi xa onoʼox skʼanoj ta s-orasion Jesus ta stojolal li Pedroe jech onoʼox kʼot ta pasel, yuʼun muʼyuk bu chʼay-o li xchʼunel yoʼontone (Lu 22:31, 32).