Oy xa ta chib-oxib kʼakʼal slokʼelik tal ta Jeriko li Jesus xchiʼuk yajchankʼoptake, jaʼ yuʼun yoxibal xa akʼobal te vayik ta Betania. Sob tajek ta lunes 10 yuʼun nisan batik ta Jerusalen. Pe chviʼnaj li Jesuse, jaʼ yuʼun kʼalal la sta ta ilel teʼel igoe bat skʼelbe mi oy sat. ¿Mi laj van sta un?

Manchuk mi poʼot xaʼox xlaj batel li yuilal marsoe, maʼuk to yorail chakʼ sat li igoe, jaʼ to ta junio. Akʼo mi mu to tsta yorail chakʼ sat, oy xa yanal li teʼel igoe, jaʼ yuʼun la snop Jesus ti oy xa van sba sate. Pe mi jpʼejuk bu la stabe. Jecheʼ chloʼlavan ti oy xa yanale, jaʼ yuʼun xi laj yalbe teʼel igo li Jesuse: «Muʼyuk xa buchʼu tslobot-o li asate» (Markos 11:14). Ta ora noʼox lik takijuk li teʼel igoe. Pe jaʼ to ta yokʼomal chchanik yajchankʼoptak Jesus kʼusi smelolal ti takije.

Kʼot xa ta Jerusalen xchiʼuk yajchankʼoptak li Jesuse. Vaʼun bat ta templo, ti ay xa onoʼox skʼel volje ta mal kʼakʼale. Pe li avie maʼuk xa noʼox bat skʼel li temploe, oy kʼusi bat spas ti jech xa onoʼox la spas leʼ xa ta yoxibal jabil kʼalal jaʼo li kʼin Koltael ta sjabilal 30 ta jkʼakʼaliltike (Juan 2:14-16). La snuts lokʼel «li buchʼutik te chchonolajik xchiʼuk chmanolajik ta temploe». Jech xtok, «la svalkʼunbe xmexaik li jeltakʼinetike xchiʼuk la svalkʼunbe svankaik li buchʼutik chchonik palomae» (Markos 11:15). Maʼuk noʼox, yuʼun laj yalbe krixchanoetik ti mu stakʼ te xjelav xchiʼuk yikatsik ta yamakʼil templo sventa chbatik ta jot jteklume.

¿Kʼu yuʼun jech la spasbe li jeltakʼinetik ta templo xchiʼuk li buchʼutik chchonik chonbolometike? Xi laj yal stuke: «¿Mi mu xiuk tsʼibabile chaʼa: ‹Spasobil orasion sventa skotol jteklumetik chichʼ albel li jnae?›. Pe li voʼoxuke apasojik xa ta xchʼen j-elekʼetik» (Markos 11:17). Ti kʼu yuʼun «j-elekʼetik» x-utatik yuʼun li Jesuse jaʼ ta skoj ti tstoybeik tajek stojol li chonbolometik chchonbeik li buchʼutik chbat yakʼik ta matanale. Jech oxal yakal ch-elkʼaj ilatik yuʼun li Jesuse.

Vaʼun kʼot ta xchikin bankilal paleetik, jchanubtasvanejetik ta Mantal xchiʼuk li viniketik ti tsots yabtelik ta jteklum li kʼusi yakal tspas Jesuse, jaʼ yuʼun mas to oy ta yoʼonton tsmil yaʼiik. Akʼo mi jech, oy kʼusi chmakatik ta smilel, yuʼun jaʼ chiʼik-o li epal krixchanoetik ti tstsʼakliik Jesuse.

Maʼuk noʼox judaetik ti talemik ta kʼin Koltaele, yuʼun talemik ek li buchʼutik ochemik xa ta srelijion judaetike. Te kapal tal jgresiaetik sventa tal yichʼik ta mukʼ Dios li ta kʼine. Ta skoj ti tskʼan tskʼopon yaʼiik Jesus li jgresiaetike, bat skʼoponik Felipe, jaʼ van ta skoj ti ta griego kʼop li sbie. Pe xchibet yoʼonton Felipe mi lek van ti chbat skʼoponik li Jesus ti te to van oy ta temploe, jaʼ yuʼun bat yalbe Andres. Vaʼun jmoj xa bat yalbeik Jesus mi xuʼ xtal kʼoponatuk yuʼun li krixchanoetik taje.

Snaʼoj Jesus ti mu xa jaluk skʼan xchame, jech oxal snaʼoj lek ti maʼuk xa yorail sventa spasbe li kʼusi tskʼan yoʼonton krixchanoetike o ti chakʼ sba ta ojtikinele. Xi la stakʼbe ta lokʼolkʼop li chaʼvoʼ yajtakboltake: «Kʼot xa yorail sventa xichʼ toybel skʼoplal li Xnichʼon krixchanoe. Chkalboxuk avaʼiik ta batsʼi melel ti mi muʼyuk baʼyel chpʼaj ta lum li bekʼ trigoe xchiʼuk ti chchame staoj-o me yav jpʼejpʼej ti jechuke, pe mi chchame ep chlik satinuk» (Juan 12:23, 24).

Yikʼaluk van muʼyuk mas toj ep sbalil chkiltik li jpʼej bekʼ trigoe. Pe kʼalal mi laj yichʼ tsʼunel ta balumile xchiʼuk mi chame, ta me xtʼom talel yuni anal, vaʼun chkuch yuni sat ta tsʼakal. Jaʼ me jech ek un, ta skoj ti jaʼ jun tukʼil vinik ti tukʼ yakʼoj sba ta stojolal Dios ta sjunul xkuxlejal li Jesuse, oy me kʼusi toj tsots skʼoplal tspas. ¿Kʼusi? Jaʼ ti jaʼ chtun sventa staik kuxlejal sbatel osil li buchʼutik jaʼ jech oy ta yoʼonton chil svokolik kʼuchaʼal laj yil svokol stuke. Jaʼ yuʼun xi laj yal li Jesuse: «Li buchʼu xkʼuxubinoj xkuxlejale, chlaj yuʼun, yan li buchʼu spʼajoj xkuxlejal li ta balumil liʼe, jaʼ me chchabi sventa kuxlejal sbatel osil» (Juan 12:25).

Maʼuk noʼox yakal tsnop skʼoplal stuk li Jesuse, yuʼun xi to laj yale: «Buchʼuuk noʼox ti tskʼan chtun ta jtojolale akʼo stsʼakliun tal, jech xtok, ti bu chikʼote jaʼ te chkʼot ek li kajtunele. Mi oy buchʼu tskʼan chtun ta jtojolale, ta me x-ichʼat ta mukʼ yuʼun li Totile» (Juan 12:26). ¡Toj echʼ xa noʼox mukʼ smoton tsta li jun krixchano taje! Ta me xchiʼinik ta ajvalil Kristo li buchʼutik ch-ichʼatik ta mukʼ yuʼun li Totile.

Yakal tsnop Jesus ti toj tsots chil svokole xchiʼuk ti mu xa noʼox echʼ chaʼi ti poʼot xa xchame, jaʼ yuʼun xi laj yale: «Mu xa noʼox x-echʼ kuʼun chkaʼi, pe ¿kʼusi xuʼ xkal? Koltaun li avi orae Tot». Akʼo mi jech, oy ta yoʼonton tspasbe li kʼusi tskʼan yoʼonton Diose, jech oxal xi to laj yale: «Jaʼ ta skoj ti lital li avi orae» (Juan 12:27). Jaʼ jech, oy ta yoʼonton tspas Jesus kʼuchaʼal tskʼan li Diose, ti te tsakal skʼoplal ti chakʼ ta matanal li xkuxlejale.

Te oy ta templo ta lunes ta 10 yuʼun nisan li Jesuse, te yakal chalbe skʼoplal ti poʼot xa xchame. Chat yoʼonton ta sventa ti kʼu van yelan chilik Dios li krixchanoetike, jech oxal xi laj yale: «Tot, akʼo yichʼ toybel skʼoplal li abie». Vaʼun xi la stakʼ talel jun yechʼomal eil ta vinajele: «La jtoybe skʼoplal xchiʼuk ta jtoybe skʼoplal yan velta» (Juan 12:27, 28).

Chʼayal to kʼot yoʼonton li krixchanoetik ti te nopol oyike, oy junantik ti avan chauk yalojike. Pe xi chal li yantike: «Kʼoponat tal yuʼun jun anjel» (Juan 12:29). ¡Pe jaʼ stuk Jeova ti buchʼu naka to kʼopoj tale! Maʼuk to sba velta chaʼiik chkʼopoj Dios ti chalbe skʼoplal Jesuse.

Oy to van ta oxib jabil xchiʼuk oʼlol ti laj yichʼ voʼ li Jesuse. Jaʼ te laj yaʼi Juan J-akʼ-ichʼvoʼ ti xi laj yal Dios ta sventa li Jesuse: «Liʼe jaʼ Jnichʼon, jaʼ li buchʼu jkʼanoje, jaʼ li buchʼu ximuyubaj yuʼune». Ta mas jelavele, li ta kʼin Koltael ta sjabilal 32 ta jkʼakʼaliltike, te la skʼatajes sba Jesus ta stojolal Santiago, Juan xchiʼuk Pedro. Xi laj yaʼiik laj yal Diose: «Liʼe jaʼ Jnichʼon, jaʼ li buchʼu jkʼanoje, jaʼ li buchʼu ximuyubaj yuʼune. Chikintaik li kʼusi chale» (Mateo 3:17; 17:5). ¡Pe li avi ti yoxibal xa velta kʼopoj li Jeovae, ep buchʼutik laj yaʼi!

Xi laj yal li Jesuse: «Ti jech laj avaʼiik li yechʼomal eil taje, maʼuk ta jventa, jaʼ ta aventaik li voʼoxuke» (Juan 12:30). Taje jaʼ svinajeb ti jaʼ li Xnichʼon Diose, li Mesias ti albil xa onoʼox skʼoplale.

Ta melel, ti kʼu yelan tukʼ-o yoʼonton kuxi ta Balumil li Jesuse jaʼ chakʼ jchantik ti kʼu yelan skʼan xijkuxi eke xchiʼuk jamal laj yakʼ ta ilel ti skʼan xichʼ lajesel li Satanase, ti jaʼ yakal ch-ajvalilaj liʼ ta balumile. Xi laj yal li Jesuse: «Jaʼ xa yorail chichʼ chapanel li krixchanoetik liʼe; xchiʼuk chichʼ nutsel lokʼel li ajvalil ta balumil liʼe». Ti jech poʼot xa xcham li Jesuse maʼuk me skʼan xal ti muʼyuk bu chkuch yuʼune, moʼoj, yuʼun jaʼ svinajeb ti chkuch yuʼune. ¿Kʼusi skʼan xal taje? Xi laj yalbe smelolale: «Mi laj kichʼ jokʼanele, ta xkikʼ tal ta jtojolal skotol li jeltos krixchanoetike» (Juan 12:31, 32). Kʼalal chcham ta jtojolaltik li Jesuse, jaʼ me chnopajik-o talel ta stojolal yan krixchanoetik sventa staik kuxlejal sbatel osil.

Ta skoj ti laj yal ti ‹chichʼ jokʼanel› li Jesuse, xi laj yal li epal krixchanoetike: «Kaʼiojkutik ta Mantal ti te oy-o sbatel osil li Kristoe; ¿kʼuxi xa noʼox ti chaval ti chichʼ jokʼanel li Xnichʼon krixchanoe? ¿Buchʼu li Xnichʼon krixchano taje?» (Juan 12:34). Akʼo mi ep tajek sprevail xchiʼuk ti laj yaʼi stukik li kʼusi chal Diose, jutuk mu skotoluk krixchanoetik mu xchʼunik ti jaʼ Xnichʼon krixchano ta melel li Jesuse, ti jaʼ li Mesias albil xa onoʼox skʼoplale.

Xi chalbe sba skʼoplal stuk Jesus jech kʼuchaʼal yaloj xa onoʼoxe: «Voʼon lus kʼotemun» (Juan 8:12; 9:5). Xi laj yalbe li krixchanoetike: «Liʼ to oy ta atojolalik jlikeluk li luse. Xanavanik yoʼ to oy li luse, sventa mu stsaloxuk li ikʼal osile [...]. Yoʼ to [liʼ] oy ta atojolalik li luse akʼo xchʼunel avoʼontonik ta stojolal li luse, sventa xakʼotik ta xnichʼnab li luse» (Juan 12:35, 36). Vaʼun lokʼ batel li Jesuse, yuʼun maʼuk to yorail chcham li ta 10 yuʼun nisane. Yuʼun jaʼ to ta 14 yuʼun nisan ta kʼin Koltael chichʼ ‹jokʼanel›, ti chichʼ bajel ta jtel teʼe (Galatas 3:13).

Kʼalal ta jnopbetik skʼoplal ti kʼu yelan la xchol mantale, te chkakʼtik venta ti yakal chkʼot ta pasel jun albil kʼop kʼalal muʼyuk xakʼ xchʼunel yoʼontonik ta stojolal Jesus li judaetike. Laj onoʼox yalbe skʼoplal Isaias ti chmak satik xchiʼuk ti tstsatsub yoʼontonik sventa mu sutik tal yoʼ xpoxtaatike (Isaías 6:10; Juan 12:40). Jaʼ jech, jutuk mu skotoluk judaetik muʼyuk la stsakik ta venta li sprevailtak ti chakʼ ta ilel ti jaʼ Jkoltavanej ti albil onoʼox skʼoplal li Jesuse, li sbelel kuxlejale.

«Laj yakʼ xchʼunel yoʼontonik» ta stojolal Jesus li Nikodemoe, li Jose ta Arimateae xchiʼuk ep ajvaliletik. Pe ¿mi jamal van chakʼik ta ilel o mi muʼyuk jamal chalik ta skoj ti chiʼ mi snutsatik lokʼel li ta nail tsobobbaile o ta skoj ti «mas toj lek chaʼiik ti chtoybat skʼoplalik yuʼun li krixchanoetike»? (Juan 12:42, 43.)

Xi laj yalbe smelolal Jesus kʼusi smakoj ti oy xchʼunel koʼontontike: «Li buchʼu chakʼ xchʼunel yoʼonton ta jtojolale, maʼuk noʼox chakʼ xchʼunel yoʼonton ta jtojolal, yuʼun chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolal xtok li buchʼu la stakun tale; li buchʼu chilune, chil xtok li Buchʼu la stakun tale». Li kʼusitik melel albat yuʼun Dios ti akʼo yakʼ ta chanel li Jesuse xchiʼuk ti yakal-o chakʼ ta chanele toj tsots me skʼoplal, yuʼun xi laj yale: «Li buchʼu tspʼajun xchiʼuk ti mu xichʼ ta mukʼ li kʼusitik chkale oy buchʼu chchapanat. Jaʼ jchapanvanej chkʼot yuʼun ta slajebal kʼakʼal li kʼusi kaloje» (Juan 12:44, 45, 48).

Xi la stsutses sloʼil li Jesuse: «Maʼuk chlokʼ ta koʼonton jtuk li kʼusi chkale, yuʼun jaʼ yalojbun mantal stuk kʼusi chkal xchiʼuk kʼusi chkakʼ ta chanel li Totil ti la stakun tale. Jech xtok, jnaʼoj ti jaʼ skʼan xal kuxlejal sbatel osil li smantale» (Juan 12:49, 50). Ta melel, snaʼoj Jesus ti poʼot xa smal xchʼichʼel ta stojolal li krixchanoetik ti chakʼ xchʼunel yoʼonton ta stojolale (Romanos 5:8, 9).