VIVLIOTEKA TA INTERNET yuʼun Watchtower
VIVLIOTEKA TA INTERNET
yuʼun Watchtower
tsotsil
ʼ
  • ʼ
  • VIVLIA
  • VUNETIK
  • TSOBAJELETIK
  • w08 15/7 paj. 22-25
  • Muʼyuk bu xi xiʼkutik, yuʼun liʼ xchiʼinojunkutik li Jeovae

Muʼyuk svideoal.

Paso perton, mu stij li videoe.

  • Muʼyuk bu xi xiʼkutik, yuʼun liʼ xchiʼinojunkutik li Jeovae
  • Li Jkʼel osil ta toyole Yakal chalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Jeovae 2008
  • Subtituloetik
  • La jchankutik li kʼusi melel ta Vivliae
  • Lik jta jvokolkutik
  • Muyubajel xchiʼuk at-oʼonton
  • Chchabiunkutik Jeova kʼalal oy jvokolkutike
  • La jta spatobil koʼonton kʼalal chlaj xa echʼel jkuxlejale
Li Jkʼel osil ta toyole Yakal chalbe skʼoplal li Ajvalilal yuʼun Jeovae 2008
w08 15/7 paj. 22-25

Muʼyuk bu xi xiʼkutik, yuʼun liʼ xchiʼinojunkutik li Jeovae

JAʼ LAJ YAL EGYPTIA PETRIDOU

Li ta sjabilal 1972, li yajRextikotak Jeova ta Chipree la stsob sbaik ta Nicosia sventa chaʼiik jun mantal ti tsots skʼoplale, ti jaʼ laj yetʼes li ermano Nathan H. Knorr, ti ep xa tajmek jabil tsbeiltas echʼel li abtelal yuʼun yajrextikotak Jeova ta spʼejel Balumile. Kʼalal laj yilun li ermanoe ta anil noʼox laj yojtikinun, kʼalal skʼan toʼox jkʼopone xi la sjakʼbune: «¿Kʼusi xuʼ chavalbun ta sventa Egipto?», xi. Oy xaʼox ta jtob jabil xkojtikin jbakutik ti bu li vokʼe, ta Alejandría (Egipto).

L I VOKʼ ta Alejandría ta 23 yuʼun enero ta sjabilal 1914 xchiʼuk voʼon vixilun ta xchanibal yalab xnichʼnab li jtot jmeʼe. Li kutsʼ kalale nakal ta xokon nab. Jaʼo toj lek ojtikinbil li Alejandriae, ta skoj ti lek tajmek meltsanbil kʼusitik tee xchiʼuk li sloʼilal ti lek ojtikinbile. Jaʼ jun lum ti bu ep ta tos krixchanoetik te nakajtike, yantike likemik tal ta Europa xchiʼuk ta Arabia, jaʼ yuʼun la jchan xi kʼopojkutik ta árabe li ta jnakutike, francés, inglés xchiʼuk italiano, parte-o maʼ li jkʼopkutik ti jaʼ li griegoe.

Kʼalal nel li jchanune, laj kichʼ akʼbel kabtel ta jun snail moda yuʼun Francia. Xi muyubaj tajmek laj kaʼi ti ta jpasbe svestido jkʼulej antsetik sventa chbatik-o ta kʼine. Jech xtok, jaʼ jun tsebun ti kichʼoj tajmek ta mukʼ Diose xchiʼuk ti lek tajmek xkaʼi xchanel Vivliae, akʼo mi mu xkaʼibe lek smelolal.

Jaʼo ti kʼalal —tetik van ta sjabilal 1935 batele— laj kojtikin jun kerem ti stuk noʼox jech ti likem ta Chipree. Li sbie jaʼ Theodotos Petrides. Bankilal jluchador toʼox, pe jech xtok un jaʼ jun jpas dulse xchiʼuk pastel xchiʼuk ch-abtej ta xchonobil pastel ti lek ojtikinbile. Lik skʼanun li Theodotose, akʼo mi jaʼ jun kʼox tsebun ti ikʼ-ikʼtik noʼox jole. Nopajtik noʼox tskʼejintabun son sventa kʼanbail ta griego kʼop ta stukʼil jventana. Ta 30 yuʼun junio ta sjabilal 1940 laj kikʼ jbakutik. Xi muyubajkutik tajmek ti vaʼ kʼakʼal taje. Te li nakikutik ta baʼyel piso, jaʼ ta akʼol nakal li jmeʼe, li ta sjabilal 1941 vokʼ li sba jneneʼkutik ti John laj kakʼbekutik sbie.

La jchankutik li kʼusi melel ta Vivliae

Li Theodotose voʼnetik xa onoʼox ti mu junuk yoʼonton ta jrelijionkutike xchiʼuk ep tajmek kʼusi tsjakʼ yaʼi ta sventa li Vivliae. Lik xchan Vivlia xchiʼuk yajrextikotak Jeova, pe muʼyuk yalojbun un. Jun kʼakʼal ti kʼalal jaʼo te oyun xchiʼuk kol ta nae, te kʼot jun ants xchiʼuk laj yakʼbun jun tarjeta ti yichʼoj talel mantal ta Vivliae. La jtsak li tarjetae xchiʼuk la jkʼel ta sventa noʼox slekil koʼonton, vaʼun laj yakʼbun jaylikuk livro li antse. ¡Labal to laj kil ti kʼalal xkoʼolaj kʼuchaʼal slivrotak jmalale!

Chʼayem koʼonton xi laj kalbee: «Oy jech kuʼun ek maʼ li livroetik leʼe; ochan avokoluk». Ta aniltik noʼox ep kʼusitik lik jakʼbe li antse —ti Eleni Nicolaou sbie—, vaʼun lek noʼox kʼun la stakʼbun ta Vivlia li kʼusitik la jakʼbee. Taje lek laj kil. Ta anil noʼox lik kaʼibe smelolal li sloʼilal sKʼop Diose. Kʼalal laj kuxkutik jlikeluk ta loʼile, li Elenie laj yojtikin li Theodotos kʼalal laj yilbe sfotoe xchiʼuk xi tsots laj yale: «¡Xkojtikin maʼ li vinik leʼe!». Jachʼal to kom ke kʼalal laj kaʼi li kʼusi yakal tspas li jmalale: yakal chkʼot ta stsobajel yajrextikotak Jeova... ¡xchiʼuk ti mu jaʼuk bu yalojbune! Kʼalal kʼot ta na li vaʼ kʼakʼal taje xi laj kalbee: «Kaʼi xa bu la ay li echʼ domingoe, xchiʼuk ta jkʼan chbat jchiʼinot li domingo chtale».

Li ta baʼyel tsobajel li aye oy van te lajunvoʼuk krixchanoetik ti yakal chchanbeik skʼoplal slivroal Miquease. La jtsʼetanbe lek xchikinal skotol. Li vaʼ kʼakʼal taj une, li George xchiʼuk Katerini Petrakie lik svulaʼanunkutik ta jujun ikʼ osil ta viernes sventa chchanubtasunkutik ta Vivlia. Li jtot xchiʼuk li chaʼvoʼ jkerem chiʼil ta vokʼele mu skʼanik ti jchankutik Vivlia xchiʼuk li yajrextikotak Jeovae. Li jmuk tsebe lek noʼox chil, akʼo mi muʼyuk xkʼot ta yajRextiko Jeova. Pe li jmeʼ une och ta mantal. Li Theodotos, li jmeʼ xchiʼuk voʼone laj kakʼ jkuxlejalkutik ta stojolal Jeova xchiʼuk laj kichʼkutik voʼ ta Alejandría ta sjabilal 1942. Ta nab ay kichʼkutik voʼ.

Lik jta jvokolkutik

Li ta sjabilal 1939 lik li Xchibal Mukʼta Pas kʼop ta spʼejel Balumile, vaʼun mu jaluk ikʼot kʼalal to ta África. Ta slikebal sjabilal 1940 batele, li bankilal soltaro ta Alemania ti Erwin Rommel sbi xchiʼuk li soltaroetike kʼotik xaʼox ta nopol slumal El Alamein, jech li Alejandría eke noj ta soltaroetik ti likemik talel ta Gran Bretañae. Lik jtsob jveʼelkutik ti mu snaʼ soke, jaʼ mi toj be lik pas kʼop yuʼunik li chaʼchop soltaroetike. Mu ta sjaliluke, albat yuʼun yajval ta abtel Theodotos ti jaʼ akʼo sbain li pʼolmajebal ti achʼ to la sjamik ta Port Tawfiq, nopol Suez, jaʼ yuʼun te li batkutik. Vaʼun lik saʼunkutik chaʼvoʼ yajrextikotak Jeova ti te likemike xchiʼuk ti xkʼopojik ta griegoe. Ta skoj ti mu snaʼik bu stukʼil nakalunkutike, la xcholik mantal ta naetik, jaʼ to ti la staunkutike.

Li ta Port Tawfiq lik kakʼbekutik chanubtasel ta Vivlia Stavros xchiʼuk Giula Kypraios, xchiʼuk li skerem stsebike ti Totos xchiʼuk Georgia sbiike, lik kamigoin jbakutik xtok. Li Stavros ti lek tajmek xaʼi xchanel Vivliae tsutes jun ora skotol li relojetik ta sna sventa mu xa jtakutik li slajeb tren sventa chi sutkutik-o echʼele, sventa jech jal to te xi komkutik. Xnaxil to tajmek akʼobal chlaj koʼontonkutik ta loʼil.

Te van vaxaklajunebuk u te li nakikutik ta Port Tawfiq, pe ta skoj ti ipaj li jmeʼe li sutkutik echʼel ta Alejandría. Tukʼ icham ta stojolal Jeova ta sjabilal 1947. Te laj kilkutik xtok ti la skoltaunkutik Jeova ta stojolal li kamigotakkutik ti jaʼik yajtsʼaklomtak Cristoe. Jech xtok ep tajmek echʼ misioneroetik ta Alejandría ti chbat ti bu takatik echʼele xchiʼuk lek tajmek la jchʼamkutik kʼalal jaʼo chpaj jutuk sbarkoike.

Muyubajel xchiʼuk at-oʼonton

Ta sjabilal 1952 vokʼ li xchibal jneneʼkutik ti James laj kakʼbekutik sbie. Ti jech totil-meʼilunkutike xkaʼibekutik lek smelolal ti tsots skʼoplal ti skʼan lek oy ta mantal xchʼiik kuʼunkutik li kalab jnichʼnabkutike. Jaʼ yuʼun laj kakʼ jnakutik sventa te x-echʼ tsobajeletik sventa xichʼ chanbel skʼoplal Vivlia. Jech noxtok te chvay kuʼunkutik li buchʼutik ch-abtejik ta tsʼakal ora ti te chkʼotik li ta lum taje. Jaʼ ta skoj ti la xchʼam lek mantal li jbankilal keremkutik ti John sbie xchiʼuk ti lik ta abtel ta prekursor kʼalal chex toʼoxe. Kʼalal jaʼo tspas taje chkʼot ta chanun ta akʼobaltik sventa xnel yuʼun li xchanune.

Mu toʼox ta sjaliluk une, li Theodotose la stabeik xchamel ta yoʼonton ti tsots tajmeke xchiʼuk laj yalbeik ti akʼo sjel yabtele. Chanib toʼox jabil yichʼoj li jkeremkutik ti James sbie. ¿Kʼuxi chkuch echʼel kuʼunkutik un? La jpat koʼontonkutik ta stojolal Jeova ti xi chale: «Mu me xaxiʼ, yuʼun vuʼun chajchiʼinot», ti xie (Isa. 41:10). Nopo xa noʼox avaʼi li muyubajel laj kaʼikutik kʼalal laj kichʼkutik albel ti chbat tunkunkutik ta prekursor ta Ismailía ti nopol yiloj be voʼ ta Suez ta sjabilal 1956, yuʼun muʼyuk bu jmalaojkutik jech. Toj tsots li vokolil ta Egipto li jabiletik chtale, xchiʼuk skʼan patbel yoʼonton li ermanoetike.

Persa laj kiktakutik Egipto li ta sjabilal 1960, xchiʼuk kʼajomal noʼox jujun xkuchobil jkʼuʼkutik laj kichʼkutik echʼel. Li batkutik ta Chipre ti kakal ta nabe, jaʼ ti bu vokʼ Theodotose. Kʼalal jaʼo taje ip xaʼox tajmek li jmalale xchiʼuk mu xaʼox xuʼ x-abtej. Pe jun nupul-tsʼakal yajtsʼaklom Cristoe laj yakʼ xi nakikutik ta snaik ti te oy ta yosilike. Kʼux ta alel, pe chib jabil mas tsʼakale cham li Theodotose xchiʼuk jtuk xa li kom ta xchabiel li Jamese. Li jun jkerem ti John sbie, talem xaʼox ta Chipre ek, nupunem xaʼox xchiʼuk jaʼ xa skʼan skʼel li yutsʼ yalal stuke.

Chchabiunkutik Jeova kʼalal oy jvokolkutike

Kʼalal cham li jmalale, li Stavros xchiʼuk Dora Kairise laj yalbunkutik ti xbat nakikunkutik ta snaike. Vaʼun la jkejan jba xchiʼuk laj kalbe koliyal Jeova ti jech chchabiunkutik-oe (Sal. 145:16). Kʼalal la snop chchon snaik li Stavros xchiʼuk Dorae xchiʼuk ti la snop tsvaʼanik yan xchiʼuk jun Salon sventa Tsobobbail ta baʼyel pisoe, ta yutsil yoʼontonik la stsakunkutik ta venta ti chakʼ jnakutik te ti chib skuartoale; jun yuʼun James xchiʼuk jun kuʼun.

Kʼot skʼakʼalil ti nupun li Jamese xchiʼuk abtejik-o ta prekursor xchiʼuk yajnil, jaʼ to laj yiktaik ti kʼalal vokʼ li baʼyel ta chanvoʼ skerem stsebike. Li ta sjabilal 1974, kʼalal chib xaʼox jabil yechʼel ti ay ta vulaʼal li ermano Knorre, lik sokuk sjolik li politikoetik ta Chipree.a Epal krixchanoetik lokʼ ta snaik xchiʼuk ep yajrextikotak Jeova lokʼik ek, vaʼun jaʼ to lik xkuxlejalik ta achʼ ti bu batike. Jech kʼuchaʼal li jkerem Johne bat ta Canadá xchiʼuk yajnil xchiʼuk li oxvoʼ yalab xnichʼnabike. Akʼo mi oy ep vokolil, xi muyubajkutik tajmek kʼalal laj kilkutik ti epaj tajmek jchol mantaletik sventa Ajvalilal yuʼun Dios li ta lum ti kakal ta nabe.

Kʼalal lik kichʼ koltael ta takʼine mas lik xokobkun ta xcholel mantal. Pe oy xa ta jayibuk jabile li ipaj jutuk ta jol (derrame cerebral) jaʼ yuʼun li bat ta naklej xchiʼuk li James xchiʼuk yajnile. Ta jelavel jutuk une mas itsatsaj li jchamele xchiʼuk oy jayibuk xemana ti tikʼilun ta ospitale, laj une laj yikʼikun echʼel ta snail mol-meʼeletik. Akʼo mi nopolik noʼox kʼux chkaʼi li jchamele, ta jcholbe mantal li enfermeraetike, li jchameletike xchiʼuk li jvulaʼaletike. Jal tajmek ta jchan jVivlia xtok, xchiʼuk koliyal li koltael chakʼ ermanoetike xuʼ xi bat li ta Xchanel Livro yuʼun Tsobobbail ti bu mas nopole.

La jta spatobil koʼonton kʼalal chlaj xa echʼel jkuxlejale

Tspat koʼonton li lekil aʼyej ta sventa li ermanoetik ti la jchanubtaskutik ta mantal xchiʼuk Theodotose. Ep yalab xnichʼnabik xchiʼuk smomik ti ch-abtejik ta tsʼakal orae; jlome te chtunik ta Australia, Canadá, Grecia, Inglaterra xchiʼuk Suiza. Li John xchiʼuk yajnile te nakalik ta Canadá xchiʼuk jun skeremik. Li xvixil tsebik xchiʼuk smalale prekursoretik, li mukil Lidia xchiʼuk smalal ti Joshua Snape sbie laj yichʼik takel ta ikʼel ta chanun 124 li ta Chanob vun ta Galaade.

Li James xchiʼuk yajnile batik ta naklej ta Alemania. Chaʼvoʼ skeremik te chtunik ta Betel, jun ta Betel ta Grecia, ta Atenas, xchiʼuk li june te ta Alemania, ta Selters. Li s-itsʼinal keremike te chtun ta prekursor ta Alemania, jech li stsebalik xchiʼuk smalal eke.

¡Ep tajmek kʼusi ta jchapbekutik li jmeʼ kʼalal mi chaʼkuxiik xchiʼuk li jkʼanben Theodotose! Xmuyubajik van tajmek kʼalal mi laj yaʼiik ti lek tajmek matanal laj yakʼbeik komel li yutsʼ yalalike.b

[Tsʼibetik ta yok vun]

a Kʼelo li ¡Despertad! 22 yuʼun enero ta 1975, paj. 12-15.

b Li ermana Petridou cham kʼalal 93 xaʼox sjabilale, jaʼo kʼalal yakal xichʼ chapanel li loʼil liʼe.

[Lokʼol ta pajina 23]

Xchiʼuk Theodotos ta 1938

[Lokʼol ta pajina 24]

Te laj kilkutik xtok ti la skoltaunkutik Jeova ta stojolal li kamigotakkutik yajtsʼaklomtak Cristoe

[Lokʼol ta pajina 24]

CHIPRE

NICOSIA

NAB MEDITERRÁNEO

EGIPTO

EL CAIRO

Alejandría

El Alamein

Ismailía

Suez

Port Tawfiq

Be voʼ ta Suez

[Lokʼol ta pajina 24]

Lokʼtabil yuʼun NASA/Visible Earth

[Lokʼol ta pajina 25]

Jkerem John xchiʼuk yajnil

[Lokʼol ta pajina 25]

Jkerem James xchiʼuk yajnil

    Vunetik ta tsotsil (2001-2025)
    Lokʼan
    Ochan
    • tsotsil
    • Tako batel
    • Ti kʼu yelan chak'ane
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ti kʼutik yelan xuʼ xichʼ tunesele
    • Política de privacidad
    • Configuración de privacidad
    • JW.ORG
    • Ochan
    Tako batel