Ndomo tu Amẽla ku Suku ‘Ukuakuyeva Olohutililo’

“Ove, ukuakuyeva ohutililo, kokuove ku kokela omanu vosi.”​—⁠OSAMO 65:⁠2.

1. Nye ci tepisa omanu lovina vikuavo via palo posi? Etepiso liaco li yulula onjila yipi?

POKATI kovina viosi vi sangiwa voluali, omanu ovo lika va kuete olondunge vioku fendela Ululiki wavo. Ovo va kũlĩha okuti, va sukila oku fendela Suku. Kuenje va yongola oku tẽlisa onjongole yaco. Omo liaco, tu sukila oku kuata ukamba la Yehova Ululiki wetu.

2. Ekandu lia nena nye kukamba womanu la Yehova?

² Suku wa lulika omanu lepondolo lioku vangula Laye. Eci Adama la Heva va lulikiwa, ka va kuatele ekandu. Ovo va kuata elianjo lioku vangula la Yehova ndeci omõla a linga la isiaye. Pole, esumũlũho liaco lieya oku nyõleha omo liekandu. Ovo va lueya ocihandeleko ca Suku, kuenje va nyõla ukamba wavo Laye. (Efetikilo 3:​8-13, 17-​24) Anga hẽ eci ci lomboloka okuti, omãla va Adama ka va pondola vali oku vangula la Suku? Sio, hacoko. Yehova wa ecele kokuavo esumũlũho lioku vangula laye. Pole, va sukilile oku tẽlisa olonumbi vimue. Vipi olonumbi viaco?

Olonumbi Vioku Amẽla ku Suku

3. Omanu vakuakandu va pondola ndati oku amẽla ku Suku? Ulandu wupi weca uvangi waco?

³ Ulandu womãla vavali va Adama, u tu kuatisa oku kũlĩha eci Suku a kisika komanu vakuakandu va yongola oku amẽla Kokuaye. Kaini la Havele va seteka oku amẽla ku Suku poku eca ovilumba kokuaye. Suku wa sanjukilile ocilumba ca Havele okuti, ca Kaini ci sule. (Efetikilo 4:​3-5) Oco hẽ, etepiso lipi lia kala pokati kovilumba viaco? Elivulu lia Va Heveru 11:​4, li popia hati: “[Havele], omo a kala lekolelo, wa lumbila Suku ocilumba ca velapo, okuti ca Kaini ci sule, kuenje wa ci tambuila uvangi wokuti ukuesunga.” Omo liaco, nda tu yongola oku amẽla ku Suku, tu sukila oku lekisa ekolelo kokuaye. Onumbi yikuavo yoku amẽla ku Suku ya lekisiwa volondaka Yehova a sapuila Kaini hati: “Nda o linga ciwa ku taviwa?” Kaini wa sukilile oku yuvula oku linga ekandu oco a kuate ukamba la Suku. Pole, ka tavele kelungulo lia Suku. Kuenje wa ponda manjaye Havele. Noke wa tila. (Efetikilo 4:​7-​12) Omo liaco, nda tu yongola oku amẽla ku Suku, tu sukila oku kuata ekolelo kuenda oku lekisa ovilinga viwa.

4. Nye tu sukila oku kũlĩha catiamẽla kokuetu oco tu amẽle ku Suku?

⁴ Oku kũlĩha ekalo lietu liekandu, ci kuete esilivilo nda tu yongola oku amẽla ku Suku. Vosi yetu ka tua lipuile. Kuenda ekandu li tateka oku kuata ukamba la Suku. Uprofeto Yeremiya poku soneha catiamẽla ku va Isareli, wa popia hati: “[A Yehova] tua lueya. . . . Wa lisikilila lelende okuti, layimue ohutililo yi pita.” (Asiõsuĩlo 3:​42, 44) Tunde kosimbu Yehova wa siata oku yeva olohutililo viomanu vamẽla kokuaye lekolelo, lutima wa sunguluka kuenda oku pokola kovihandeleko viaye. (Osamo 119:145) Vamue pokati komanu vaco velie? Nye tu lilongisa kolohutililo viavo?

5, 6. Nye tu lilongisa vulandu wa Avirahama woku amẽla ku Suku?

⁵ Umue pokati komanu va kuatele ukamba la Suku, Avirahama. Yehova wa tava okuti, amẽla kokuaye. Kuenje wo tukula hati, ‘ekamba liaye.’ (Isaya 41:⁠8) Nye tu lilongisa ku Avirahama catiamẽla koku amẽla ku Yehova? Avirahama wa pulile Yehova catiamẽla komõla umue o kala kapiñala kaye. Eye wa popia hati: “A Ñala Yehova, o nyiha nye? Ame ngenda ño lusiũle?” (Efetikilo 15:​2, 3; 17:​18) Onjanja yikuavo, eci Suku a likuminyile oku nyõla olondingaĩvi via kala vo Sodoma kuenda vo Gomora, Avirahama wa lekisa esakalalo liaye. Momo wa yonguile oku kũlĩha u oka popeliwa. (Efetikilo 18:​23-​33) Eye wa lingilevo ohutililo ku Yehova yoku kuatisa vakuavo. (Efetikilo 20:​7, 17) Olonjanja vimue poku amẽla ku Yehova, wa enda oku eca ovilumba ndeci Havele a linga.​—⁠Efetikilo 22:​9-14.

⁶ Olonjanja viosi Avirahama a vangula la Yehova, wa enda oku lianja. Pole, elianjo liaco wa li lekisa leliketiso lioku limbuka unene wa Yehova Ululiki waye. Kũlĩhĩsa olondaka a popia vi sangiwa kelivulu Liefetikilo 18:27 eci a vangula la Yehova. Eye wa popia hati: “Ame nda lukuta oku vagula la Ñala yange, ame ndineketela haime nditiko.” Olondaka evi vi lekisa ongangu yiwa yeliketiso tu sukila oku kuama.

7. Ovina vipi tu sukila oku pinga ku Yehova vohutililo?

⁷ Omanu vamue kosimbu, va enda oku likutilila ku Yehova poku liyaka lovitangi via litepa. Kuenje Yehova wa va yeva. Yakoba poku linga ohuminyo ku Yehova, wa linga ohutililo. Noke yoku pinga ekuatiso ku Yehova, wo likuminya hati: “Cosi o nyiha hu tepelako onepa yekũi.” (Efetikilo 28:​20-​22) Osimbu ka endele koku lisanga la manjaye, wa pinga ekuatiso ku Yehova hati: “Mopele peka lia huvange Esau, momo ndu kuetele usumba.” (Efetikilo 32:​9-​12) Yovi wa likutililavo ku Yehova oco a kuatise epata liaye loku va ecelako ovilumba. Eci akamba vaye vatatu va lueya poku vangula olondaka vĩvi, wa va likutililako. Kuenje, “Yehova wa yeva ohutililo ya Yovi.” (Yovi 1:5; 42:​7-9) Ovolandu ava a tu kuatisa oku limbuka ovina tu sukila oku pinga vohutililo. Handi vali, tua limbuka okuti Yehova o tava olohutililo viomanu vamẽla kokuaye lutima wa sunguluka.

Oku Amẽla ku Suku Lekuatiso Liocihandeleko ca Mose

8. Eci va Isareli va kala vemẽhi Liocihandeleko ca Mose, va enda oku tuala ndati ovitangi viavo ku Yehova?

⁸ Eci Yehova a yovola va Isareli Kegito, wa va ĩha Ocihandeleko Caye. Ocihandeleko caco, ca lomboluile eliangiliyo lioku amẽla Kokuaye lekuatiso liovitunda. Vamue va Lewi va nõliwile oku kala ovitunda vioku kuatisa vakuavo. Eci vofeka mu iya ocitangi, mitavaso yofeka ndeci, soma ale uprofeto, o tuala ocitangi caco ku Yehova vohutililo. (1 Samuele 8:​21, 22; 14:​36-41; Yeremiya 42:​1-3) Soma Salomone eci a tumbika onembele ku Yehova, wa likutilila lutima wosi. Noke Yehova poku lekisa uvangi woku tava ohutililo yaco, wa yukisa onembele lulamba waye. Kuenje wa popia hati: ‘Ovatũi ange aka yevelela kohutililo yovocitumãlo cilo.’​—⁠2 Asapulo 6:12–7:​3, 15.

9. Olonumbi vipi ovitunda via sukilile oku tẽlisa poku amẽla ku Yehova vohondo yi kola?

⁹ Vocihandeleko Yehova a ecele ku va Isareli, mua kongelele olonumbi vioku amẽla kokuaye vohondo yi kola. Vipi olonumbi viaco? Embimbiliya li lekisa okuti, oloneke viosi komẽle kuenda koñolosi, ocitunda cinene ceca ovilumba viovinyama. Eye, wa sukililevo oku yoka insensu vielemba liwa ku Yehova. Oloñuatisi viovitunda, via enda oku lingavo upange waco. Pole, Keteke lioku Tuvika Akandu, ka via kuatele omoko yoku linga upange waco. Yehova wa enda oku sanjukila lika upange wavo nda ovitunda vi lekisa esumbilo kokuaye.​—⁠Etundilo 30:​7, 8; 2 Asapulo 13:⁠11.

10, 11. Uvangi upi u lekisa okuti, Yehova o tava olohutililo viomunu lomunu?

¹⁰ Anga hẽ kotembo ya va Isareli omanu va enda lika oku amẽla ku Yehova lekuatiso liolomitavaso viofeka? Sio hacoko. Embimbiliya li lekisa okuti, Yehova wa enda oku yeva olohutililo viomanu vosi. Salomone eci a linga ohutililo yoku tumbika onembele, wa popia ku Yehova hati: “Nda omunu umue pamue omanu vove vosi va Isareli va likutilila ohutililo yimue loku lomba elombelo limue, . . . loku oluĩla ovoko konjo yilo; oco ove, kilu kocitumãlo cove, yevelela.” (2 Asapulo 6:​29, 30) Elivulu lia Luka, li tu sapuila okuti, eci Sakariya isia ya Yoano Upapatisi a kala oku timiha isensu vonembele, owiñi womanu okuti havitundako, wa kala oku “likutilila posamua.” Kotembo yaco, kua kala ocituwa cokuti, osimbu ovitunda vi timiha insensu kutala wa Yehova, omanu va kala posamua oku likutilila.​—⁠Luka 1:​8-10.

¹¹ Yehova wa enda oku sanjukila omanu vamẽla kokuaye lutima wa sunguluka. Wa tava olohutililo viomanu va pinga ekuatiso liofeka kuenda olohutililo viomunu lomunu pokati kavo. Etu koloneke vilo, ka tu kasi vemẽhi Liocihandeleko ca Mose. Pole, tu pondola oku lilongisa kulandu wa va Isareli ndomo va enda oku amẽla ku Yehova vohutililo.

Oku Amẽla ku Yehova Lekuatiso Lia Yesu

12. Eliangiliyo lipi lia tumbikiwa Kakristão lioku amẽla ku Yehova?

¹² Cilo tu kasi vemẽhi lieliangiliyo lia tumbikiwa la Kristu. Ka tu kuete onembele okuti omo ovitunda vi lingila ohutililo yomanu vosi ku Yehova. Kuenda ka tu kuete ocitumãlo ci kola coku lingila ohutililo Kokuaye. Pole, Yehova wa tu lingila eliangiliyo lioku amẽla kokuaye. Lipi eliangiliyo liaco? Kunyamo wa 29 eci Kristu a wavekiwa lespiritu sandu loku nõliwa Ndocitunda Cinene, oco kua tumbikiwa onembele yespiritu.a Onembele yaco, yi lomboloka eliangiliyo liokaliye lioku amẽla ku Yehova oku u fendela lekuatiso liocilumba ca Yesu Kristu.​—⁠Va Heveru 9:​11, 12.

13. Catiamẽla kolohutililo, elitokeko lipi lia kala pokati konembele ko Yerusalãi kuenda onembele yespiritu?

¹³ Ovina via lingiwa vonembele yoko Yerusalãi, via kala ocindekaise celiangiliyo lionembele yespiritu, oku kongelamo ovina viatiamẽla kohutililo. (Va Heveru 9:​1-​10) Nye ci lomboloka insensu via enda oku eciwa komẽle kuenda koñolosi vohondo yi Kola yonembele? Ndomo ca lomboluiwa kelivulu Liesituluilo, ‘insensu viaco vi lomboloka alombelo olosandu.’ (Esituluilo 5:8; 8:​3, 4) Soma Daviti wa popia hati: “Ohutililo yange kokuove yi linge ndinsensu.” (Osamo 141:⁠2) Omo liaco, veliangiliyo Liakristão, olohutililo kuenda esivayo li eciwa ku Yehova, ovio insensu vielemba liwa.​—⁠1 Va Tesalonike 3:⁠10.

14, 15. (a) Nye ci popiwa catiamẽla Kakristão olombuavekua oku amẽla ku Yehova? (b) Nye ci popiwa catiamẽla ‘kolomeme vikuavo’?

¹⁴ Vonembele yespiritu, helie o pondola oku amẽla ku Yehova? Kotembo ya va Isareli, ovitunda kuenda va Lewi ovo lika va kuata esumũlũho lioku vumba Yehova kocitali conembele. Pole, vohondo yi Kola mu iñila lika ovitunda. Koloneke vilo, Akristão olombuavekua, va kuete esumũlũho lioku likutilila ku Yehova loku eca esivayo kokuaye. Momo ekalo liavo kespiritu olio ocindekaise cocitali conembele kuenda Ohondo yi Kola.

¹⁵ Nye ci popiwa catiamẽla ‘kolomeme vikuavo’ vi kuete elavoko lioku kala palo posi voluali luokaliye? (Yoano 10:​16) Uprofeto Isaya wa lekisa okuti, ‘koloneke via sulako’ omanu vokolofeka viosi, vaka fendela Yehova. (Isaya 2:​2, 3) Eye wa lekisavo okuti, ‘ovingendelei’ vika lieca ku Yehova. Kuenje, Yehova poku lekisa onjongole yoku tambula olohutililo viavo, wa popia hati: “Ovo muẽle . . . ndi va sanjuisila vonjo yange yoku likutilila.” (Isaya 56:​6, 7) Elivulu Liesituluilo 7:​9-15 li eca elomboluilo likuavo. Olio li lombolola okuti, “owiñi wakahandangala” una wa tunda “kolofeka viosi,” u kasi kocitali conembele yespiritu oku fendela Yehova kuenda oku likutilila kokuaye utanya luteke. Oku kũlĩha okuti, omanu vosi va Yehova va pondola oku amẽla kokuaye lekolelo, ci tu lembeleka calua. Momo Yehova o yevelela olohutililo viavo.

Olohutililo Vipi vi Taviwa la Yehova?

16. Nye tu lilongisa kolohutililo Viakristão vo kocita catete?

¹⁶ Akristão vo kocita catete, va kuata ocituwa coku likutilila. Ovina vipi va enda oku pinga vohutililo? Akulu vekongelo, va enda oku pinga ku Yehova olonumbi vioku nõla alume va loñoloha oco va tambule ovikele vekongelo. (Ovilinga 1:​24, 25; 6:​5, 6) Epafra wa likutililako vamanjaye Akristão. (Va Kolosai 4:​12) Eci Petulu a kala vokayike, vamanji ko Yerusalãi vo likutililako. (Ovilinga 12:⁠5) Akristão vo kocita catate va pinga ku Suku utõi woku pandikisa kelambalalo. Ovo va popia hati: “A Yehova, limbuka ndomo va kasi loku seteka oku tu lingisa usumba, kuenje eca kakuenje vove utõi woku popia ondaka yove.” (Ovilinga 4:​23-​30) Ndonge Tiago wa vetiya Akristão oco va likutilile ku Suku catiamẽla kovimbumba via kala oku tala ohali. (Tiago 1:⁠5) Ove hẽ wa siatavo oku likutilila ku Yehova catiamẽla kovina evi?

17. Olohutililo vielie vi taviwa la Yehova?

¹⁷ Suku ka tava olohutililo viosi. Oco hẽ tu likutilila ndati loku kolela okuti Yehova o tava olohutililo vietu? Omanu va Yehova kosimbu, va enda oku likutilila kokuaye lutima wa sunguluka. Kuenje Yehova wa tava olohutililo viavo. Ovo va lekisa ekolelo kokuaye kuenda ovilinga viwa. Omo liaco, tu sukila oku kuata ekolelo liokuti, Yehova o tava olohutililo viomanu vakuavitima via sunguluka.

18. Onumbi yipi tu sukila oku tẽlisa, oco Yehova a tave olohutililo vietu?

¹⁸ Kuli onumbi yikuavo tu sukila oku kuama yoku likutilila ku Suku. Upostolo Paulu wa lombolola onumbi yaco poku popia hati: “Omo tu kasi la Kristu . . . tu tẽla oku pitila ku Isia lespiritu limuamue.” (Va Efeso 2:​13, 18) Omo liaco, tu pondola oku amẽla ku Suku vonduko ya Yesu.​—⁠Yoano 14:6; 15:16; 16:​23, 24.

19. (a) Olonjanja vimue momo lie Yehova a enda oku suvukila insensu via va Isareli? (b) Tu limbuka ndati okuti olohutililo vietu vi kasi ndisensu vielemba liwa ku Yehova?

¹⁹ Ndomo ca lomboluiwa vocipama cilo, kotembo ya va Isareli ovitunda via enda oku eca insensu ku Yehova. Koloneke vilo, insensu vi lomboloka olohutililo viomanu va Yehova. Pole, kotembo ya va Isareli olonjanja vimue Yehova wa enda oku suvuka insensu viaco. Ulandu waco wa pita eci va Isareli va yokela insensu kutala wa Yehova loku fendela oviñumañuma. (Esekiele 8:​10, 11) Koloneke vilo, kuli omanu valua va popia hati, va kasi oku vumba Yehova. Pole, ovilinga viavo ka vi lekisa esumbilo kovihandeleko viaye. Kuenje olohutililo viavo vi kasi ndelemba lĩvi kokuaye. (Olosapo 15:⁠8) Omo liaco, tu amamiko oku liyelisa kovina viosi tu linga komuenyo wetu oco olohutililo vietu vi kale ndisensu vielemba liwa ku Suku. Eye o sanjukila olohutililo viomanu vana va endela vonjila yaye yesunga. (Yoano 9:​31) Pole, kuli apulilo amue a sukila etambululo. Tu likutilila ndati ku Yehova? Ovina vipi tu sukila oku pinga? Yehova o tambulula ndati olohutililo vietu? Ocipama cikuãimo cika tambulula apulilo ava kuenda apulilo akuavo.

[Etosi pombuelo yemela]

Lombolola Eci Tua Lilongisa

• Omanu ka va lipuile va taviwa ndati la Suku?

• Volohutililo vietu, tu kuama ndati ongangu yomanu va Yehova kosimbu?

• Nye tu lilongisa volohutililo Viakristão vo kocita catete?

• Olohutililo vietu vi kala ndati ndisensu vielemba liwa ku Yehova?

[Elitalatu kemela 23]

Momo lie Yehova a tavela ocilumba ca Havele, pole ka tavele ca Kaini?

[Elitalatu kemela 24]

“Ndineketela haime nditiko”

[Elitalatu kemela 25]

“Cosi o nyiha hu tepelako onepa yekũi”

[Elitalatu kemela 28]

Anga hẽ olohutililo viove vi kasi ndisensu vielemba liwa ku Yehova?