Tiamisila Utima Wove Konima
“Njolokela kocimãho hã si tambula onima.”—VA FIL. 3:14.
1. Onima yipi upostolo Paulu a kala oku lavoka?
UPOSTOLO PAULU okuti tete wa tukuiwile hati, Saulu woko Tarso, wa citiwila vepata limue lia kemãla. Gamalieli eye wo longisa Ovisila vietavo liolosekulu viaye. (Ovil. 22:3) Ndaño Paulu wa kuatele upange umue wa kemãla, pole, wa siapo etavo liaye, kuenje, wa linga Ukristão wocili. Omo liaco, wa kala oku lavoka onima yomuenyo ko pui okuti, o linga ocitunda Cusoma wa Suku kilu. Usoma waco uka viala oluali luokaliye palo posi.—Mat. 6:10; Esit. 7:4; 20:6.
2, 3. Paulu wa velisilepo ndati onima yomuenyo ko pui kilu?
2 Paulu poku lekisa esilivilo lionima a kala oku lavoka, wa popia hati: “Ovina nda tendele ndongangu, nda vi tenda ndepese eci nda litumbika ku Kristu. Cilo, oku popia ocili, omo kokuange oku kũlĩha Kristu Yesu, Ñala yange, okuo kua velapo, haikuo ka ku pitahãliwa, oco cosi cikuavo ndi ci tenda ño ndepese. Ndo pesila ovina viosi. Ovina viosi ndi vi tenda ño ndovipelekese.” (Va Fil. 3:7, 8) Kuli ovina vimue omanu va siata oku tenda hati, vi kuete esilivilo lia velapo ndeci: Ovokuasi, upange, kuenda ekemãlo. Pole, Paulu noke yoku lilongisa onjongole ya Yehova yatiamẽla komanu, ovina viaco wa vi tenda ndovipelekese.
3 Paulu wa velisilepo ukũlĩhĩso watiamẽla ku Yehova la Yesu Kristu, ndomo Embimbiliya li ci popia hati: “Omuenyo ko pui wowu, oku ku kũlĩha, ove lika vu Suku yocili, loku kũlĩhavo Yesu Kristu, u wa tuma.” (Yoa. 17:3) Uvangi u lekisa okuti Paulu wa yonguile oku kuata omuenyo ko pui, tu u limbukila kolondaka vi sangiwa kelivulu lia Va Filipoi 3:14, kuna a popia hati: “Njolokela kocimãho hã si tambula onima. Onima yaco yeyi, Ekovongo li kola lia Suku vu Kristu Yesu.” Eye, wa tiamisilile utima konima yomuenyo ko pui, Vusoma wa Suku kilu.
Kala Otembo ka yi Pui Voluali Luokaliye
4, 5. Omanu vana va nõlapo oku linga ocipango ca Suku koloneke vilo, vaka tambula onima yipi?
4 Omanu vana va nõlapo oku linga ocipango ca Suku, va lavoka oku kuata omuenyo ko pui voluali luokaliye. (Osa. 37:11, 29) Yesu wa lekisa okuti, ohuminyo yaco yika tẽlisiwa poku popia hati: “Ava vomboka vutima va sumũlũha, momo [vaka] piñala ofeka.” (Mat. 5:5) Yesu eye kapiñala watete woluali, ndomo ca lekisiwa Vosamo 2:8, kuenda oka viala leci ci soka 144.000 kolombuavekua. (Dan. 7:13, 14, 22, 27) Pole, olomeme vikuavo, vika ‘piñala oluali’ vemehi ‘Liusoma wa pongiyiwa tunde koku sevetiwa kuoluali.’ (Mat. 25:34, 46) Tua kolela okuti, ovina viaco vika tẽlisiwa, momo Suku wa linga ohuminyo yaco ‘ka kembi.’ (Tito 1:2) Tua kolelavo okuti, Suku oka tẽlisa olohuminyo viaye ndeci ca pita kotembo ya Yehuosua poku sapuila va Isareli hati: “Polondaka viosi viwa Yehova Suku yene o popeleli, layimue ya kambapo. Viosi muẽle vio suisiluipo. Layimue ya kambapo.”—Yeh. 23:14.
5 Voluali luokaliye lua Suku, lomue oka sumua ndeci ca siata koloneke vilo, omo liuyaki, ungangala, uhukũi, ekambo liesunga, ovoveyi, kuenda olofa. Omanu vosi vaka kuata uhayele walipua, kuenda vaka kala voluali luokaliye. Eteke leteke, esanju liavo lika li vokiya. Omo liaco, tuka kuata esanju ka li pui!
6, 7. (a) Yesu wa lekisa ndati ovina vika tẽlisiwa voluali luokaliye lua Suku? (b) Vana va fa vaka tambula ndati omuenyo?
6 Yesu eci a kala palo posi, espiritu sandu lia Suku, lio kuatisa oku linga ovina vi komohĩsa vika lingiwa voluali luokaliye. Eye wa sapuila ulume wa kuata uveyi wociteyateya vokuenda kueci ci soka 38 kanyamo. Embimbiliya li lekisa okuti, ulume waco wa pokola kokuaye. (Tanga Yoano 5:5-9.) Vepuluvi likuavo, Yesu wa sanga ulume “wa citiwa omeke,” kuenje, wo sakula. Noke, vamue eci vo pula hati, Helie waku sakula, eye wa tambulula hati: “Tunde nunde ka ca la yevala okuti umue wa letulula ovaso omunu wa citiwa omeke. Omunu u, nda ka tundile ku Suku, nda ka tẽlele oku linga cimue.” (Yoa. 9:1, 6, 7, 32, 33) Yesu wa linga ovina viaco lekuatiso lia Suku. Omo liaco, kovitumãlo viosi a endele, ‘wa kuatisa vana va sukilile oku sakuiwa.’—Luka 9:11.
7 Ndaño Yesu wa sakula olombeyi, pole wa pindulavo vamue va file. Umue pokati ka vana va pinduiwa, kafeko umue wa kuata ci soka 12 kanyamo okuti, olonjali viaye via sumuile calua. Pole, Yesu wo sapuila hati: “Ofeko, hu sapuila siti, Pasuka.” Kuenje, wa pasuka! Olonjali viaye kumue lomanu va kalapo, va kuata esanju lia lua. (Tanga Marko 5:38-42.) Voluali luokaliye lua Suku, omanu ‘vaka sanjuka calua’ eci vangandiavo vaka pinduiwa. Momo, kuka kala “epinduko lia vakuesunga lava havakuesungako.” (Ovil. 24:15; Yoa. 5:28, 29) Kuenje, cika ecelela oku kala otembo ka yi pui.
8, 9. (a) Nye cika pita lekandu tua piñala ku Adama, vokuenda Kuohulukãi Yanyamo Yuviali wa Kristu? (b) Vana vaka pinduiwa vaka sombisiwa kovina vipi?
8 Vana vaka pinduiwa vaka kuata omuenyo ko pui, kuenda ka vaka sombisiwa omo liakandu va linga osimbu ka va file. (Va Rom. 6:7) Vokuenda Wohulukãi Yanyamo Yuviali wa Kristu, vaka kuatisiwa locisembi, kuenje, vana va pokola, vaka lipua, kuenda vaka yovuiwa kekandu va piñala ku Adama. (Va Rom. 8:21) Yehova oka “takisa olumue okufa, kuenje [oka] puenya asuẽlẽla kovipala viosi.” (Isa. 25:8) Ondaka ya Suku yi lekisavo okuti, ‘kuka yuluiwa alivulu,’ oco omanu va tambule olonumbi viokaliye. (Esit. 20:12) Osimbu oluali luka pongoluiwa toke eci lu linga luokaliye, ‘olonungi viaco, vika lilongisa esunga.’—Isa. 26:9.
9 Vana vaka pinduiwa, ka vaka sombisiwa omo liakandu va piñala ku Adama. Pole, vaka sombisiwa lovina vaka linga. Elivulu Liesituluilo 20:12, li popia hati: ‘Ava va fa vaka tetuluiwa lovina via sonehiwa valivulu,’ loku kuama ovilinga viavo noke yepinduko. Tu sanjuka calua omo liocituwa ca Yehova coku lekisa esunga, ohenda, kuenda ocisola! Omanu vaco, ka vaka ‘ivaluka vali’ ovitangi va liyaka lavio osimbu esulilo ka lieyile. (Isa. 65:17) Ovina viokaliye vaka lilongisa, vika va kuatisa oku ivalako ovitangi viosimbu. Ovina vĩvi ka vika ivalukiwa vali. (Esit. 21:4) “Owiñi wakahandangala” uka puluka ko Harmagedo, uka kuatavo asumũlũho aco.—Esit. 7:9, 10, 14.
10. (a) Ekalo lipi omanu vaka kuata voluali luokaliye lua Suku? (b) Nye o sukila oku linga oco amameko oku tiamisila utima konima?
10 Voluali luokaliye lua Suku omanu ka vaka vela, kuenda ka va ka fa. Embimbiliya li popia hati: “Layimue onungi [yika] popia yiti, ‘Ndi vela.’” (Isa. 33:24) Olonungi violuali luokaliye, oloneke viosi, vika pasuka luhayele wa lipua, kuenda vika kuata esanju lia lua. Ovio, vika sanjukila upange wavo, loku kuata ukamba la vakuavitima via sunguluka, kuenda vaka tambula onima yomueyo ko pui! Omo liaco, sokiya otembo yoku tanga ovitumasuku Viembimbiliya kelivulu lia Isaya 33:24, kuenda 35:5-7. Oku sokolola asumũlũho aco, ci ku kuatisa oku tiamisila utima konima.
Vamue va Ivalako Onima tu Lavoka
11. Lombolola ndomo Salomone a fetika oku viala.
11 Noke yoku lilongisa catiamẽla konima, tu sukila oku amamako loku tiamisila utima konima yaco. Nda ka tua ci lingile, ka tu tambula asumũlũho. Salomone eci a linga osoma ya va Isareli, wa likutilila oco a kuate olondunge vioku sombisa ciwa afendeli va Suku. (Tanga 1 Olosoma 3:6-12.) Embimbiliya li popia hati: “Suku wa muisa Salomone olondunge lukũlĩhĩso wa piãla.” Kuenje, “Olondunge via Salomone via velelepo olondunge viomanu vosi vokuntundilo, ndaño olondunge viosi vie Egito.”—1 Olos. 4:29-32.
12. Elungulo lipi Yehova a ecele ku vana va enda oku viala ko Isareli?
12 Yehova wa lunguile omanu hati, nda umue wa linga osoma, ‘ka ci tava oku kuata olokavalu vialua.’ Kuenda ka ci tava oku ‘kuata akãi valua, sanga utima waye u sakalala.’ (Esin. 17:14-17) Nda wa kuata olokavalu vialua, ci lekisa okuti, wa kolela kolohoka viasualali oco vi teyuile ofeka, pole, ka kolelele ku Yehova Upopeli. Oku kuata akãi valua, ci nena ovitangi, momo vamue pokati kavo, va tunda kolofeka via kala ocipepi lavo, okuti, ka va fendela Yehova. Kuenje, akãi vaco, va pondola oku yapula soma kefendelo lia Yehova.
13. Salomone wa yapuka ndati vonjila ya sunguluka?
13 Salomone ka pokuile kelungulo a tambuile. Momo, wa lueya ovina Yehova a handelekele kolosoma okuti, ka ci tava oku vi linga. Eye wa kuata olokavalu vialua, kuenda vana va endelako. (1 Olos. 4:26) Wa kuatavo ci soka 700 kakãi, kuenda 300 kaponji. Pole, valua pokati kavo, va kala vakualofeka via lisunguile lo Yerusalãi. Noke, akãi vaco “va tiamisa utima waye kolosuku vikuavo, kuenje utima waye ka wa sungulukilile Yehova Suku yaye.” Eye wa fetika oku fendela olosuku viesanda via vakualofeka vina akãi vaye va enda oku fendela. Omo liaco, Yehova wa popia hati, oka “nyeha usoma” ku Salomone.—1 Olos. 11:1-6, 11.
14. Esino lia Salomone kuenda lia va Isareli lia nena nye?
14 Salomone ka ivalukile okuti, oku kala onumiwa ya Suku ci kuete esilivilo lia velapo. Noke, wa fetika oku fendela olosuku viesanda. Kuenje, va Isareli vosi va fetikavo oku fendela olosuku viesanda. Omo liaco, o Yerusalãi ya lunduiwa kunyamo wo 607. Ndaño noke lianyamo amue va Yudea veya oku tumbulula efendelo liocili, pole, Yesu wa va sapuila hati: “Usoma wa Suku upiwa kokuene kuenje weciwa kofeka yima apako awo.” Olondaka evi, vieya oku tẽlisiwa. Momo, Yesu wa popia hati: “Tali!, onjo yene yo siali upolokoso.” (Mat. 21:43; 23:37, 38) Omo liaco, va Isareli va pumba esumũlũho lioku kala olonumiwa via Suku yocili. Kunyamo wa 70, asualali voko Roma, va nyõla o Yerusalãi lonembele yaco, kuenje va Yudea va supapo, vambatiwa kumandekua.
15. Lombolola ovolandu amue valume va liwekelepo oku linga ovina via sunguluka.
15 Yuda Isikariote, wa kala umue pokati keci ci soka 12 kolondonge via Yesu. Eye, wa mola ovina Yesu a longisa, kuenda ovikomo a linga lekuatiso liespiritu sandu lia Suku. Pole, ka lavele utima waye. Yuda wa kuata ocikele coku seleka olombongo via Yesu kuenda vieci ci soka 12 kovapostolo. Omo okuti ‘wa kala ocimunu, wa enda oku nyana olombongo viaco.’ (Yoa. 12:6) Evĩho liaye lia limbukiwa eci a tumbika ongombo lovitunda vakuambambe, oco a pakule Yesu leci ci soka 30 kolopalata. (Mat. 26:14-16) Ulandu ukuavo, watiamẽla ku Dema, ekamba liupostolo Paulu kupange. Eye, ka lavele utima waye. Omo liaco, Paulu wa popia hati: “Dema wa njanduluka omo a sola oluali lulo.”—2 Tim. 4:10; tanga Olosapo 4:23.
Ovina Via Pita Kosimbu Via Linga Elungulo Kokuetu
16, 17. (a) Unyali upi tua siata oku liyaka laye? (b) Nye ci tu kuatisa oku pandikisa oco ka tuka yuliwe la Satana?
16 Afendeli vosi va Suku, va sukila oku ivaluka ovolandu Embimbiliya li popia hati: “ovina evi via va sanga ndelungulo, etu puãi tu kasi kasukiyo oloneke, via tu sonehiwila oku tu longisa.” (1 Va Kor. 10:11) Cilo, tu kasi koloneke via sulako violuali lulo lua vĩha.—2 Tim. 3:1, 13.
17 Omo okuti, Satana Eliapu eye “osuku yoluali lulo,” wa kũlĩha ‘okuti, oloneke viaye vitito.’ (2 Va Kor. 4:4; Esit. 12:12) Eye, o yongola oku yapula Akristão vocili, oco ka vaka pokole kolonumbi via Yehova. Oluali luosi lu kasi peka lia Satana kumue luhembi waco. Pole, afendeli va Yehova, va kuete “unene wa piãla.” (2 Va Kor. 4:7) Tua kolela kunene wa Suku u tu kuatisa oku tamalãle la Satana. Omo liaco, tu sukila oku likutilila olonjanja viosi loku kolela okuti, Yehova eca “espiritu sandu kuava vo pinga.”—Luka 11:13.
18. Ovisimĩlo vipi tu sukila oku yuvula viatiamẽla koluali lulo?
18 Tua kũlĩha okuti, oluali lua Satana ndopo lu kunduiwa, pole Akristão vocili vaka puluka. Embimbiliya li popia hati: “Oluali lu takata loñeyi yaluo, puãi u o lingainga ocipango ca Suku o kala oloneke ka vi pui.” (1 Yoa. 2:17) Omo liaco, tu sukila oku yuvula ovisimĩlo viokuti, oluali lulo lu tu ĩha ovina via velapo okuti, ukamba wetu la Yehova u sule! Oluali lulo lua Satana, lu sokisiwa locimbaluku ci kasi oku iñila kosi yovava. Yehova wa sokiya okuti ku kala akongelo oco a ‘popele’ afendeli vaye. Osimbu tu amamako oku sokolola oluali luokaliye, tu sukila oku kolela kohuminyo Yembimbiliya yi popia hati: “Olondingaĩvi vi nyõleha; ava puãi va imba ovaso Yehova va piñala ofeka.” (Osa. 37:9) Omo liaco, tu amamiko oku tiamisila utima wetu konima tuka tambula!
Ivaluka Eci Tua Lilongisa?
• Nye Paulu a yeva vutima poku ivaluka onima Yehova o likuminya?
• Vana vaka kala voluali luokaliye otembo ka yi pui, vaka sombisiwa kovina vipi?
• Onjila yipi o sukila oku kuama cilo?
[Elitalatu kemẽla 12, 13]
Poku tanga ovolandu Embimbiliya, wa siata hẽ oku sokolola onima o lavoka?