Nye Embimbiliya li Popia Catiamẽla Kuyaki u Pondola Oku Pita Voluali Luosi?

Oluali luetu lu kasi oku amamako oku kala kohele yokuti, ku kala uyaki watenda anene voluali luosi omo okuti, olombiali via velapo voluali via amamako oku seleka atenda aco loku panga okaliye. Omanu va kasi lusumba walua wokuti, nda etendelo liatenda anene lia livokiya, ci lekisa okuti uyaki voluali luosi lu ka fetika. Omanu va kasi lusumba wokuti, oku imbiwa kuatenda aco ndaño ocinãla cimue citito, eci a totãla a pondola oku nyõla oluali. Ulandu u sangiwa vocicapa losapi, Boletim dos Cientistas Atômicos, u lekisa okuti, “otembo yosi tu kasi lusumba wokuti ndopo uyaki watenda anene voluali luosi, u fetika.”

Citava hẽ okuti ndopo ku pita uyaki waco? Anga hẽ ongongo yetu yi ka puluka? Tu yuvula ndati usumba omo liuyaki watenda anene u pondola oku pita voluali luosi? Nye Embimbiliya li popia?

Vocipama eci

• Anga hẽ Embimbiliya lia tukuila ale uyaki umue watenda anene u lingiwa voluali luosi?

• Anga hẽ Suku ecelela okuti ku lingiwa uyaki watenda anene voluali luosi?

• Anga hẽ Ongongo yi ka puluka?

• O pondola oku “yuvula ndati usumba omo liuyaki watenda anene u pondola oku pita voluali luosi”?

• Embimbiliya lia tukula hẽ uyaki wo Harmagedo lu ka pita voluali luosi?

• Nye Embimbiliya li popia catiamẽla koku sulila kuovoyaki?

• Anga hẽ elivulu Liesituluilo li tukula uyaki watenda anene u ka pita voluali luosi?

Anga hẽ Embimbiliya lia tukuila ale uyaki umue watenda anene u lingiwa voluali luosi?

Embimbiliya ka litukula uyaki watenda anene u pondola oku pita voluali luosi. Pole, uyaki waco onima yi tunda kovituwa viomanu kuenda kueci Embimbiliya lia tukula.

Sokisa eci Embimbiliya li popia vovinimbu vi kuãimo leci ci kasi oku pita voluali koloneke vilo:

Ovinimbu Viembimbiliya: “Tu sapuile, ovina evi vi ka pita otembo yipi kuenda yipi yi ka kala ondimbukiso yoku tukuluka kuove kuenda yesulilo lioluali?” Yesu wa tambulula: “Ofeka yi ka katukila ofeka kuenda usoma u katukila usoma, ku ka kala onjala lovilemawe kocitumãlo locitumãlo.”—Mateo 24:3, 7.

Ovolandu a kasi oku pita Voluali: Olofeka vialua oku kongelamo vina vi kuete atenda anene, olonjanja viosi vi yongola lika oku linga uyaki.

“Ungangala u kasi oku livokiya calua voluali kanyamo a sulako.”—The Armed Conflict Location & Event Data Project.

Ocinimbu Cembimbiliya: “Kotembo yesulilo, soma yo kombuelo o ka lisinda laye kuenda soma yo konano o ko katukila.”—Daniele 11:40.

Ovolandu a kasi oku pita Voluali: Olofeka vina vi likuetele ukuse kuenda akamba vavo, va liyaka oco va lekise omunu wa velapo pokati kavo ndomo Embimbiliya lia ci popele. Olofeka vina vi kuete ovota anene koloneke vilo, vi pondola oku yuvula uyaki, pole, ovio vi kasi oku amamako oku panga atenda okaliye.

“Kanyamo ekũi a sulako tua limbuka oku livokiya kuetendelo liovoyaki pokati kolofeka oku kongelamo vina vi kuete atenda anene okuti, vi kuatisa olofeka vikuavo.”— O Programa de Dados de Conflitos de Uppsala.

Ovinimbu Viembimbiliya: “Kũlĩha okuti koloneke via sulako, ekalo li ka tĩla calua halio li koka ohele. Omanu ka. . . va ka tẽla oku likandangiya, olongangala, ka va ka sola eci ciwa.”—2 Timoteo 3:1-3.

Ovolandu a kasi oku pita Voluali: Koloneke vilo, asongui vatavo va siatavo oku liyaka pokati ndeci omanu vosi va siata oku linga. Ovo ka va sandi oku tetulula ovitangi viavo lombembua, pole, va ci linga poku liyaka. Ovituwa viaco vi vokiya onjongole yoku linga uyaki watenda anene voluali luosi.

“Omo okuti ka va sandi oku tetulula ovitangi viavo lonjila ya sunguluka, ca siata oku koka ovitangi vialua.”—S. Saranand J. Harman, World Economic Forum.

Anga hẽ Suku ecelela okuti ku lingiwa uyaki watenda anene voluali luosi?

Embimbiliya ka li ci lombolola. Olio li popia lika okuti ku ka molẽha “olondimbukiso vinene,” ale ovolandu a linga usumba a laikele oku pita koloneke vietu. (Luka 21:11) Vovolandu aco mua kongela oku imbiwa kua tenda anene vokuenda Kuyaki Wavali wa pita Voluali. Embimbiliya li lombolola esunga lieci Suku a siatela oku ecelela ovoyaki. Oco o lilongise ovina vikuavo, tala ovideo losapi, Momo Lie Suku a Ecelela Ohali?

Anga hẽ Ongongo yi ka puluka?

Oco. Ndaño okuti omanu va talavaya vali lovota anene, Suku nda ka ecelelele okuti ovitangi viaco vi livokiya toke petosi lioku nyõlako oluali luosi. Embimbiliya li lekisa okuti ongongo yetu ka yi ka puluka lika kohele yuyaki, pole, yi ka teyuila omanu otembo ka yi pui.

Omanu vamue va sima okuti, kovaso yoloneke, vongongo mu ka kala lika onepa yimue yomanu va ka liyaka oco va puluke okuti, va kala kocitumãlo cimue ka ku kala vali uyaki. Omo liaco, Embimbiliya li lekisa okuti, ovina viosi vi nyõla ongongo vi ka sulila.

Ululiki wetu wa lulika ongongo lonjila yimue yi komõhisa okuti, yi litumbulula oyo muẽle. Kesulilo, Suku o ka talavaya lunene waye oco a tumbulule ongongo; oyo yi ka kala otembo ka yi pui ndocitumãlo cimue ci komõhisa komanu.—Osamo 37:11, 29; Esituluilo 21:5.

O pondola oku yuvula ndati “usumba omo liuyaki watenda anene u pondola oku lingiwa voluali luosi”?

Omanu vamue va siata oku tala ohali omo liasakalalo “wuyaki watenda anene u pondola oku lingiwa voluali luosi,” wa tukuiwa okuti “usumba wuyaki umue watenda anene kuenda ovitangi vialio.” Olohuminyo kuenda alungulo Embimbiliya, vi tu kuatisa oku liyaka lasakalalo kuenda oku tepulula usumba. Ndamupi?

Embimbiliya li tukula ekalo limue liwa liokovaso yoloneke palo posi kuenda kolonungi vialio. Oku lilongisa catiamẽla kohuminyo yaco, ci tu kuatisa oku kuata elavoko “ndonjundo kovimuenyo vietu,” loku tepulula usumba kuenda asakalalo. (Va Heveru 6:19) Tu pondolavo oku tepulula asakalalo etu poku sanjukila ovina vieteke liaco, okuti ka tu sakalala calua loku sokolola ovina vi ka pita kovaso yoloneke. Yesu wa popia hati, “eteke leteke li kuete ovitangi vialio.”—Mateo 6:34.

Omo liaco, ci kuete esilivilo kuvosi yetu oku tata ciwa uhayele wetu loku amamako oku tula utima. Tu pondola oku ci linga poku yuvula oku yevelela calua asapulo a koka asakalalo ndeci, oku lihoya kuenda ovisimĩlo viatiamẽla koku pangiwa kuantenda anene okaliye. Eci ka ci lomboloka okuti tua nõlapo oku yuvula oku kapako ovina vi kasi oku pita koloneke vilo. Pole, tu kasi oku likolisiko oku yuvula oku tiamisila utima kovina vi koka asakalalo okuti lalimue eteke vi keiya.

Liwekapo oku yevelela asapulo ãvi pole, tiamisila utima kovina viwa viomuenyo wove.

Oku lilongisa catiamẽla kolohuminyo vikuavo via Suku, ci ku ĩha elavoko, esanju kuenda ombembua yovutima.

Embimbiliya lia tukula hẽ uyaki wo Harmagedo lu ka pita voluali luosi?

Vamue va sokisa o Harmagedo luyaki watenda anene u pondola oku lingiwa voluali luosi. Ocili okuti, ovo va kasi oku sokolola kovina vi keyilila kuyaki waco.

Pole, Embimbiliya li tukula ondaka “Harmagedo” poku yi tiamisila kuyaki u ka pita pokati ‘kolosoma vio kilu lieve liosi,’ ale olombiali viomanu kuenda Suku.a (Esituluilo 16:14, 16) Uyaki wo Harmagedo ka u ka nyõla ongongo lomanu vosi, ndeci atenda anene a pondola oku linga. Pole, ko Harmagedo, Suku o ka nyõla lika olondingaĩvi, eci ci ka koka okuti omanu va kuata ombembua yocili kuenda oku kolapo.—Osamo 37:9, 10; Isaya 32:17, 18; Mateo 6:10.

Nye Embimbiliya li popia catiamẽla koku sulila kuovoyaki?

Yehovab Suku o ka lekisa unene waye kolofeka poku malako ovoyaki kuenda oku nyõla ovota avo. Eye o ka ci linga pocakati Cusoma waye, uviali umue u kasi kilu u ka viala ongongo yosi.—Daniele 2:44.

Usoma wa Suku u ka longisa omanu oku kala lombembua loku likuata omunga. Omo okuti, ku ka kala lika uviali umosi voluali, oku litepa kuolofeka ka ku ka kalako vali. Kuenda omanu ka va ka lilongisa vali oku yaka! (Mika 4:1-3) Onima yipi yi keyililako? “Ovo va ka tumãla, omunu lomunu vemẽhi liuti waye wuyuva kuenda vuti waye wukuyu, kuenje lomue o ka va lingisa usumba.”—Mika 4:4.