Esapulo lia velapo Vembimbiliya, liatiamẽla Kusoma wa Suku. Yehova o ka talavaya Lusoma waco oco a tẽlise ocipango caye catete catiamẽla kongongo. Usoma u lomboloka nye? Tu kũlĩha ndati nda u kasi ale oku viala? Nye owo wa linga ale? Nye u ka linga kovaso yoloneke? Ocipama cilo, la vikuavo vivali vi kuãimo, vi ka tambulula apulilo a lingiwa ndeti.

1. Usoma wa Suku u lomboloka nye kuenda helie Soma yaco?

Usoma, uviali wa tumbikiwa la Yehova Suku. Soma yaco Yesu Kristu, una o ka viala oku upisa kilu. (Mateo 4:17; Yoano 18:36) Embimbiliya li popia eci catiamẽla ku Yesu hati: “O ka viala Ndosoma . . . otembo ka yi pui.” (Luka 1:32, 33) Yesu Soma Yusoma wa Suku, o ka viala vosi va kasi vongongo.

2. Helie o ka viala la Yesu?

Yesu ka ka viala lika liaye. Omanu va tunda “kovikoti viosi, kalimi osi, . . . lo kolofeka viosi, . . . va ka viala ndolosoma koluali luosi.” (Esituluilo 5:9, 10) Valua va ka viala ndati la Kristu? Omo okuti Kristu weyile palo posi, olohuluwa Viakristão via siata oku linga olondonge viaye. Pole ci soka 144.000 komanu ovo lika va ka enda kilu oco va ka viale la Yesu. (Tanga Esituluilo 14:1-4.) Akristão vosi vakuavo palo posi, va ka linga olonungi Viusoma.—Olosamo 37:29.

3. Usoma wa Suku wa velapo ndati olombiali viomanu?

Ndaño okuti olombiali viomanu vi seteka oku linga ovina viwa, ovio ka vi kuete unene woku linga ovina viosi va yongola. Ovio via siata oku piñainyiwa la vikuavo vi kuete ocipululu okuti, pamue ka vi kuatisa olonungi viavo. Pole, Ombiali Yusoma wa Suku okuti Yesu, lalimue eteke yi ka piñainyiwa lomunu umue. Suku wa “tumbika usoma umue okuti lalimue eteke u ka nyõliwa.” (Daniele 2:44) Yesu o ka viala ongongo yosi kuenda ka ka lekisa ocame komanu. Eye ukuacisola, ukuahenda, ukuesunga kuenje o ka longisa omanu oku litata lonjila yimuamue okuti locisola, lohenda kuenda lesunga.—Tanga Isaya 11:9.

4. Ombiali yimue ukuonene yi ka viala ongongo yosi

Yesu o kuete unene walua woku viala okuti, olombiali viosi viomanu ci sule. Tanga Mateo 28:18, noke konomuisa epulilo li kuãimo:

• Omoko ya Yesu yoku viala, ya velapo ndati yolombiali viosi viomanu?

Olombiali viomanu olonjanja vialua vi pongoluiwa kuenda vi viala lika onepa yimue yongongo. Nye ci popiwa catiamẽla Kusoma wa Suku? Tanga Daniele 7:14, noke konomuisa apulilo a kuãimo:

• Momo lie ca sungulukila okuti Usoma wa Suku “ka u ka kunduiwa”?

• Momo lie ca sungulukila okuti Usoma wa Suku u viala ongongo yosi?

5. Olombiali viomanu vi sukila oku piñainyiwa

Momo lie Usoma wa Suku u sukilila oku piñainya olombiali viomanu? Tala OVIDEO, noke konomuisa epulilo li kuãimo.

OVIDEO: Usoma wa Suku u Lomboloka Nye?—Onepa Yimue (1:41)

• Onima yipi ya siata oku tunda kuviali womanu?

Tanga Ukundi 8:9, noke konomuisa apulilo a kuãimo:

• O sima hẽ okuti Usoma wa Suku u sukila oku piñainya olombiali viomanu? Momo lie?

6. Usoma wa Suku u kuete olombiali vi kuete elomboloko liovina tu liyaka lavio

Momo Soma yetu Yesu, wa kalavo ndomunu palo posi, eye wa ‘kapako oku hongua kuetu.’ (Va Heveru 4:15) Ci soka 144.000 kalume kuenda akãi vakuekolelo vana va ka viala la Yesu, Yehova wa va nõla “kovikoti viosi, kalimi osi, komanu vosi, lo kolofeka viosi.”—Esituluilo 5:9.

• Ka ci ku lembeleka hẽ oku kũlĩha okuti Yesu la vana va ka viala laye va kala ale ndomanu? Momo lie?

7. Usoma wa Suku u kuete ovihandeleko via velapo

Olombiali vi tumbika ovihandeleko vi kuatisa loku teyuila olonungi viavo. Usoma wa Suku u kuetevo ovihandeleko vi sukila oku kapiwako lolonungi viawo. Tanga 1 Va Korindo 6:9-11, noke konomuisa apulilo a kuãimo:

• Kovisimĩlo viove, oluali lu ka kala ndati eci omanu vosi va ka pokola kovihandeleko via Suku?a

• O sima okuti ca sunguluka nda Yehova o lavoka kolonungi Viusoma oku sumbila ovihandeleko viaco? Momo lie?

• Nye ci lekisa okuti omanu vana ka va kasi handi oku pokola kovihandeleko viaco va pondola oku pongoloka?—Tala ocinimbu 11.

NYE WA LILONGISA?

Usoma wa Suku uviali umue wocili wa tumbikiwa kilu, una u ka viala ongongo yosi.

Oku Pitulula

• Velie olombiali Viusoma wa Suku?

• Usoma wa Suku wa velapo ndati olombiali viosi viomanu?

• Vipi ovina vimue Yehova a lavoka kolonungi Viusoma?

OCO O KŨLĨHE OVINA VIKUAVO

Kũlĩhĩsa eci Yesu a longisa catiamẽla oku ku kasi Usoma.

“Anga hẽ Usoma wa Suku Ocina Cimue ci Kasi Vutima Wetu?” (Ocipama ci sangiwa lika vo Internet)

Momo lie Olombangi Via Yehova via nõlelapo oku kakatela Kusoma wa Suku okuti kolombiali viomanu sio?

Oku Litumbika Kusoma wa Suku (1:43)

Kũlĩha eci Embimbiliya li situlula catiamẽla kueci ci soka 144.000 komanu vana Yehova a nõla oco va viale la Yesu.

“Helie Enda Kilu?” (Ocipama ci sangiwa lika vo Internet)

Nye ca vetiya ukãi umue wa kala vokayike oku tava okuti, Suku eye lika o ka nena esunga voluali?

“Ndomo Nda Sanda Oluali ka lu Kuete Ekambo Liesunga” (Omasuli!, ya Kuvala 2011)

Usoma wa Suku wa fetika ale oku viala kilu kunyamo 1914. Kunyamo waco, haicovo oloneke via sulako violombiali viomanu via fetika. Tua ci kũlĩha ndati? Tu kũlĩhĩsa eci ovitumasuku Viembimbiliya vi lekisa, ovina via laikele oku pita voluali kuenda ovituwa omanu va siata oku lekisa tunde kunyamo 1914.

1. Nye ocitumasuku Cembimbiliya ci lekisa?

Embimbiliya kelivulu lia Daniele li lekisa okuti, Usoma wa Suku wa laikele oku fetika oku viala kesulilo liotembo yi tukuiwa okuti, “olotembo epanduvali.” (Daniele 4:16, 17) Noke lianyamo alua, Yesu wa tukulavo otembo yaco okuti, “otembo ya tukuiwila vakualofeka” kuenda wa longisa okuti, oyo handi ka ya sulilile. (Luka 21:24) Tu ka lilongisa okuti, olotembo epanduvali, via sulila kunyamo 1914.

2. Ovina vipi via siata oku pita voluali kuenda ovituwa vipi omanu va lekisa tunde kunyamo 1914?

Olondonge via Yesu vio pula ndoco: “Yipi yi ka kala ondimbukiso yoku tukuluka kuove kuenda yesulilo lioluali?” (Mateo 24:3) Yesu poku tambulula wa popia ovina vialua via laikele oku pita noke eci eye a fetika oku viala kilu Ndosoma Yusoma wa Suku. Vimue pokati kovina viaco mua kongela uyaki, ekambo liokulia kuenda ovilemawe. (Tanga Mateo 24:7.) Embimbiliya li popiavo ovituwa omanu va laikele oku lekisa “koloneke via sulako” kuenda ekalo liomuenyo lia ponduile oku “tĩla calua.” (2 Timoteo 3:1-5) Ovina viaco kuenda ovituwa viomanu, via siata oku muiwa calua tunde kunyamo 1914.

3. Momo lie ovina vĩvi voluali via siatela oku livokiya tunde eci Usoma wa Suku wa fetika oku viala?

Noke liotembo yimue eci Yesu a linga Osoma Yusoma wa Suku, wa linga uyaki kilu la Satana kumue lolondele. Satana wa yuliwa. Embimbiliya li popia okuti, “eye wa imbiwa kilu lieve kuenda ovangelo vaye va imbiwa kumue laye posi.” (Esituluilo 12:9, 10, 12) Satana o kuete onyeño yalua momo wa kũlĩha okuti, o ka kunduiwa. Omo liaco, eye wa siata oku kokela evalo kuenda ohali komanu vosi va kasi palo posi. Eci ci tu kuatisa oku kuata elomboloko liesunga lieci ovina vĩvi vi pita voluali vi livokiyila! Usoma wa Suku u ka malako ovitangi viaco viosi.

LILONGISA ONDONGOSI

4. Ulala wolotembo Wembimbiliya u tukula unyamo 1914

OVIDEO: Usoma wa Suku wa Fetika Oku Viala Kunyamo 1914 (5:02)

Suku wa koka okuti Soma Nevukandesa wo ko Bavulono yosimbu o kuata onjoi yovina via laikele oku pita kovaso yoloneke. Onjoi yaco kuenda elomboluilo Daniele a eca via situlula okuti, ci tiamisiwila kuviali wa Nevukandesa kuenda Kusoma wa Suku.—Tanga Daniele 4:17.a

Tanga Daniele 4:20-26, noke kuende pokakasia oco o tambulule apulilo a kuãimo:

• (A) Nye Nevukandesa a mola vonjoi a kuata?—Tala ocinimbu 20 kuenda 21.

• (B) Nye ca laikele oku pita luti? —Tala ocinimbu 23.

• (C) Nye ca laikele oku pita kesulilo “liolotembo epanduvali”?—Tala ocinimbu 26.

Ndomo Onjoi Yuti yi Kuete Elitokeko Lusoma wa Suku

OCITUMASUKU (Daniele 4:20-36)

Uviali

(A) Uti umue usõvi

Uviali u tatekiwa

(B) “Timbuli uti” kuenda “olotembo epanduvali vi ci lomboka”

Uviali u tumbuluiwa

(C) “Usoma u ka kala vali wove”

Oku tẽlisiwa kuatete . . .

• (D) Uti u lomboloka nye?—Tala ocinimbu 22.

• (E) Otembo yipi uviali waye wa tatekiwa? —Tanga Daniele 4:29-33.

• (F) Nye ci pita la Nevukandesa kesulilo ‘liolotembo epanduvali’?​—Tanga Daniele 4:34-36.

OKU TẼLISIWA KUATETE

Uviali

(D) Nevukandesa, Soma yo Bavulono

Uviali u tatekiwa

(E) Noke liunyamo 606 O.Y., Nevukandesa o pumba olondunge kuenda ka pondola oku viala vokuenda kuanyamo epanduvali

Uviali u tumbuluiwa

(F) Nevukandesa o kuata vali olondunge kuenda o fetika oku viala vali

Oku tẽlisiwa kuavali . . .

• (G) Uti u lomboloka nye?​—Tanga 1 Asapulo 29:23.

• (H) Otembo yipi uviali wavo wa tatekiwa? Tua kũlĩha ndati okuti owo wa tatekiwa osimbu Yesu a kala palo posi?​—Tanga Luka 21:24.

• (I) Otembo yipi kuenda pi uviali waco wa tumbuluiwa?

OKU TẼLISIWA KUAVALI

Uviali

(G) Olosoma vio Isareli vi lomboloka uviali wa Suku

Uviali u tatekiwa

(H) O Yerusalãi yi nyõliwa, ocikoti colosoma vio Isareli ci tatekiwa vokuenda kueci ci soka 2.520 kanyamo

Uviali u tumbuluiwa

(I) Yesu o fetika oku viala kilu Ndosoma Yusoma wa Suku

5. Oluali lua pongoloka tunde kunyamo 1914

Tala OVIDEO.

OVIDEO: Oluali Lua Pongoloka Tunde Kunyamo 1914 (1:10)

Yesu wa popele ale ovina via laikele oku pita voluali noke lioku tumbikiwa Kusoma. Tanga Luka 21:9-11, noke konomuisa epulilo li kuãimo:

• Pokati kovina via tukuiwa ndeti, vipi wa siata oku mola, ale oku yeva?

Upostolo Paulu wa tukula ovituwa omanu va laikele oku lekisa koloneke via sulako violombiali viomanu. Tanga 2 Timoteo 3:1-5, noke konomuisa epulilo li kuãimo:

• Pokati kovituwa via tukuiwa ndeti, vipi wa siata oku mola komanu koloneke vilo?

6. Uviali Wusoma wa Suku u tu vetiya

Tanga Mateo 24:3, 14, noke konomuisa apulilo a kuãimo:

• Upange upi wa velapo u lekisa okuti, Usoma wa Suku u kasi ale oku viala?

• O pondola oku panga ndati onepa kupange waco?

Usoma wa Suku u kasi ale oku viala kuenda eteke owo u ka viala ongongo yosi, li kasi ocipepi. Tanga Va Heveru 10:24, 25, noke konomuisa epulilo li kuãimo:

• Omunu lomunu pokati ketu, o sukila oku linga nye osimbu tu “lete okuti eteke liaco li kasi ocipepi”?

NYE WA LILONGISA?

Ovitumasuku Viembimbiliya, ulala wolotembo kuenda ovina vi pita voluali, vi eca uvangi wokuti, Usoma wa Suku u kasi ale oku viala. Tu lekisa okuti tu tava kovina viaco poku kunda catiamẽla Kusoma waco, loku endaenda kolohongele viekongelo.

Oku Pitulula

• Nye ca pita kesulilo liolotembo epanduvali via tukuiwa Vembimbiliya kelivulu lia Daniele?

• Nye ci ku vetiya oku tava okuti, Usoma wa Suku wa fetika ale oku viala tunde kunyamo 1914?

• O lekisa ndati okuti o tava okuti Usoma wa Suku u kasi ale oku viala?

OCO O KŨLĨHE OVINA VIKUAVO

Kũlĩhĩsa eci vakuovolandu lomanu vakuavo va popia catiamẽla kapongoloko oluali tunde kunyamo 1914.

“Otembo Eci Ovituwa Viomanu Via Pongoloka Ocipikipiki” (Omasuli!, ya Kupupu 2007)

Tanga ndomo ocitumasuku ci sangiwa kelivulu lia Mateo 24:14, ca kuatisa ulume umue.

“Nda Solaile Calua Oku Imba o Beisebol, Okuti Ovina Vikuavo ci Sule!” (Utala Wondavululi No. 3 2017)

Tua kũlĩha ndati okuti ocitumasuku ci sangiwa kelivulu lia Daniele ocipama 4, ci tiamisiwila Kusoma wa Suku?

“Otembo Yipi Usoma wa Suku wa Fetika Oku Viala? (Onepa 1)” (Utala Wondavululi 1 wa Mbalavipembe 2014)

Nye ci lekisa okuti “olotembo epanduvali” via tukuiwa ku Daniele ocipama 4, via sulila kunyamo 1914?

“Otembo Yipi Usoma wa Suku wa Fetika Oku Viala? (Onepa 2)” (Utala Wondavululi 1 wa Kuvala 2014)

Usoma wa Suku u kasi ale oku viala. Ndopo u ka linga apongoloko alua vongongo. Tu konomuisa vimue pokati kovina viwa ove o lavoka vemẽhi liuviali Wusoma.

1. Usoma wa Suku u ka nena ndati ombembua kuenda esunga vongongo?

Yesu Soma Yusoma wa Suku, o ka kundula olondingaĩvi kuenda olombiali kuyaki wo Harmagedo. (Esituluilo 16:14, 16) Kotembo yaco, ohuminyo yi kuãimo Yembimbiliya yokuti: “Vokatembo kaño, olondingaĩvi ka vi ka kalako vali,” yi ka tẽlisiwa. (Olosamo 37:10) Yesu pocakati Cusoma, o ka lingisa okuti kolonepa viosi viongongo ku kala ombembua kuenda esunga.—Tanga Isaya 11:4.

2. Omuenyo u ka kala ndati eci ocipango ca Suku ci ka lingiwa palo posi?

Vemẽhi liuviali Wusoma wa Suku, “vakuesunga va ka piñala ilu lieve, kuenda va ka kalamo otembo ka yi pui.” (Olosamo 37:29) Sokolola oku kala voluali lumue okuti, omanu vosi vakuesunga, va sole Yehova kuenda va lisole pokati! Lomue o ka vela vali kuenda omanu vosi va ka kala komuenyo otembo ka yi pui.

3. Nye Usoma wa Suku u ka linga noke lioku kundula olondingaĩvi?

Noke lioku kunduiwa kuolondingaĩvi, Yesu o ka viala Ndosoma ci soka 1.000 kanyamo. Vokuenda kuotembo yaco, eye leci ci soka 144.000 komanu va ka viala laye, va ka kuatisa omanu palo posi oku lipua. Kesulilo 1.000 kanyamo, ongongo yosi yi ka kala ocumbo ca posoka kuenda omanu vosi va ka sanjuka omo lioku pokola kovihandeleko via Yehova. Kuenje Yesu o ka tiuwiya Usoma ku Isiaye Yehova. Ndeci ka ca la pita, onduko ya Yehova ‘yi [ka] sumbiwa.’ (Mateo 6:9, 10) Eci ci ka lekisa okuti, Yehova Ombiali yimue yiwa yi tata ciwa omanu vaye. Noke Yehova o ka kundula Satana lolondele la vana va ka nõlapo oku sinĩla uviali Waye. (Esituluilo 20:7-10) Ekalo liwa Usoma wa Suku u ka nena, li ka kala otembo ka yi pui.

LILONGISA ONDONGOSI

4. Usoma wa Suku u ka malako olombiali viomanu

“Omunu wa siata oku viala ukuavo oco o linge eci cĩvi.” (Ukundi 8:9) Yehova pocakati Cusoma waye, o ka malako ekambo liaco liesunga.

Tanga Daniele 2:44 kuenda 2 Va Tesalonike 1:6-8, noke konomuisa apulilo a kuãimo:

• Yehova Lomõlaye Yesu, nye va ka linga lolombiali viomanu kuenda vana va kuatisa olombiali viaco?

• Ovina wa lilongisa viatiamẽla ku Yehova la Yesu vi lekisa ndati okuti ovilinga viove viesunga?

5. Yesu eye Osoma ya velapo

Yesu Osoma Yusoma wa Suku, o ka kuatisa omanu volonjila via litepa. Tala OVIDEO oco o limbuke ndomo Yesu a lekisa okuti, o kuete onjongole kuenda unene Suku o wĩha oco a kuatise omanu.

OVIDEO: Yesu wa Lekisa Eci Usoma u ka Linga (1:13)

Yesu osimbu a kala palo posi, ovina a linga, via situlula eci Usoma u ka linga. Pokati kasumũlũho a lekisiwa kulala u kuãimo, api o lavoka calua? Tanga ovisonehua vi kuete elitokeko lasumũlũho aco.

6. Usoma wa Suku u ka nena ekalo liwa kovaso yoloneke

OVIDEO: Asumũlũho Wusoma a Lavokaiwa Kovaso Yoloneke (4:38)

Tanga Olosamo 145:16, noke konomuisa epulilo li kuãimo:

• O liyeva ndati poku kũlĩha okuti Yehova o ka “tẽlisa olonjongole viovina viosi vi kasi lomuenyo”?

NYE WA LILONGISA?

Usoma wa Suku u ka tẽlisa eci Suku a yongola okuti ci lingiwa. U ka pongolola ongongo yosi oco yi linge ocumbo celau muna mu keyuka lomanu vawa va ka fendela Yehova otembo ka yi pui.

Oku Pitulula

• Usoma wa Suku u ka lingisa ndati okuti onduko ya Yehova yi sumbiwa?

• Momo lie tu kolelela okuti Usoma wa Suku u ka tẽlisa olohuminyo vi sangiwa Vembimbiliya?

• Pokati kovina viosi viwa Usoma wa Suku u ka nena, cipi ocina o lavoka vali calua?

OCO O KŨLĨHE OVINA VIKUAVO

Sandiliya eci o Harmagedo yi lomboloka.

“Uyaki wo Harmagedo u Lomboloka Nye?” (Ocipama ci sangiwa lika vo Internet)

Tanga eci catiamẽla kovina vi laika oku pita vokuenda 1.000 yanyamo kuenda noke yuviali wa Yesu.

“Nye ci ka Pita Keteke Liesombiso?” (Utala Wondavululi 1 Wenyenye Linene 2012)

Tala ndomo apata a pondola oku sokolola oku kala kumosi Vocumbo celau.

Sokolola Okuti o Kasi Vocumbo Celau (1:50)

Vulandu “Apulilo Alua a Enda Oku Ndi Sakalaisa,” lilongisa ndomo umue ukuapulitika haeye ukuesino, a sanga atambululo apulilo aye.

“Embimbiliya li Pongolola Omuenyo Womanu” (Utala Wondavululi 1 wa Susu 2012)