Công việc ổn định và thỏa lòng đang bị lung lay

“QUYỀN lao động” là điều cơ bản cho mọi người, dựa theo Bản Tuyên Ngôn Quốc Tế Nhân Quyền do Liên Hiệp Quốc đề xướng. Tuy vậy, quyền đó không luôn luôn được bảo đảm. Công việc ổn định lệ thuộc vào nhiều thứ—từ điều kiện tổng quát của nền kinh tế địa phương đến tình trạng thị trường toàn cầu. Thế nhưng, khi việc làm bị mất hay bấp bênh, người ta thường kéo nhau biểu tình, nổi loạn và đình công. Ít nước nào tránh khỏi điều này. Ngay cả từ “việc làm” theo lời một nhà văn “là một từ luôn luôn khơi dậy cảm xúc mãnh liệt”.

Việc làm quan trọng đối với chúng ta vì nhiều lý do. Ngoài sự kiện việc làm đem lại mức thu nhập cho chúng ta, nó cũng có lợi cho tinh thần và cảm xúc. Việc làm thỏa mãn ước muốn của con người là trở thành người có ích cho xã hội và có mục đích trong đời sống. Nó cũng tạo cho chúng ta một mức độ tự trọng. Vì vậy, dầu một số người có dư tiền để đáp ứng các nhu cầu của họ hoặc hội đủ điều kiện lãnh hưu bổng vẫn thích tiếp tục làm việc. Đúng thế, việc làm quan trọng đến nỗi không đủ việc làm thường phát sinh những vấn đề xã hội nghiêm trọng.

Mặt khác, có những người đang làm việc nhưng vì đương đầu với quá nhiều áp lực tại sở làm nên không còn yêu thích việc làm của mình nữa. Chẳng hạn, vì thị trường ngày nay cạnh tranh khốc liệt, càng ngày càng có nhiều công ty giảm bớt nhân viên để cắt giảm chi phí. Điều này đưa đến tình trạng đòi hỏi những nhân viên còn lại phải làm thêm việc.

Công nghệ hiện đại được cho là làm cuộc sống dễ chịu hơn và làm việc hữu hiệu hơn, nhưng có lẽ đã làm tăng thêm áp lực tại nơi làm việc. Chẳng hạn, máy điện toán, máy fax, và Internet cho phép người ta chọn phương án đem việc về nhà sau giờ làm, vì vậy điều này khiến khó phân biệt đâu là nhà ở, đâu là sở. Một nhân viên cảm thấy máy nhắn tin của công ty và điện thoại di động giống như một dây xích vô hình ràng buộc mình với chủ.

Trong môi trường làm việc và nền kinh tế thay đổi nhanh chóng hiện nay, những người lớn tuổi hơn ngày càng lo sợ mình không còn được xem là lực lượng lao động hữu dụng nữa trước khi về hưu. Nói về điều này, nguyên Cao Ủy Nhân Quyền Chris Sidoti phát biểu: “Dường như người ta có khái niệm chung là những ai trên 40 tuổi sẽ không có khả năng thao tác máy vi tính và tiếp cận công nghệ mới”. Do đó, nhiều nhân viên giỏi trước đây được xem là ở trong giai đoạn thành công nhất bây giờ bị xem là quá tuổi hữu dụng. Thật là bi đát!

Điều dễ hiểu là tại sao lương tâm nghề nghiệp và lòng trung thành với công ty lại trở nên giảm sút trong những năm gần đây. Tạp chí Libération của Pháp nói: “Khi các công ty sa thải nhân viên trong lúc thị trường chứng khoán chỉ xuống một chút ít thì lòng trung thành với công ty không còn nữa. Tất nhiên, bạn phải làm việc, nhưng làm việc cho bạn chứ không phải cho công ty”.

Dù cho những vấn đề này ngày càng tăng, nhưng con người vẫn tiếp tục có nhu cầu cơ bản là làm việc. Bởi vậy trong thời đại thay đổi nhanh chóng của chúng ta, làm thế nào một người có thể vun trồng một quan điểm thăng bằng về công việc ngoài đời đồng thời duy trì được cảm giác an ổn và việc làm thỏa nguyện?

[Hình nơi trang 3]

Công nghệ hiện đại có lẽ đã làm tăng thêm áp lực tại nơi làm việc