Hiểu tầm quan trọng của đạo đức

ĐẠO ĐỨC LÀ GÌ?

Người có tiêu chuẩn đạo đức là người biết phân biệt rõ ràng đúng sai. Tiêu chuẩn đạo đức của họ không dựa trên cảm xúc nhất thời mà dựa trên những nguyên tắc vững chắc. Họ làm theo những nguyên tắc sống ấy ngay cả khi không ai nhìn thấy.

TẠI SAO NÊN DẠY CON TIÊU CHUẨN ĐẠO ĐỨC?

Trẻ bị bủa vây bởi những quan điểm sai lệch về đạo đức từ bạn học, âm nhạc, phim ảnh và chương trình truyền hình, khiến nền tảng đạo đức của trẻ có nguy cơ lung lay.

Đó là vấn đề lớn đối với các em ở tuổi thiếu niên. Một sách cho biết khi bước vào độ tuổi đó, các em “cần nhận ra rằng mình sẽ chịu ảnh hưởng lớn từ bạn bè và phương tiện truyền thông đại chúng, khiến các em muốn nổi bật và được công nhận. Vì thế, các em tập quyết định dựa trên tiêu chuẩn đạo đức và ý muốn của mình, dù điều đó làm cho bạn bè cảm thấy khó ưa” (Beyond the Big Talk). Rõ ràng, cha mẹ cần dạy con tiêu chuẩn đạo đức trước khi con bước vào tuổi dậy thì.

CÁCH DẠY CON TIÊU CHUẨN ĐẠO ĐỨC

Phân định đúng sai rõ ràng.

NGUYÊN TẮC KINH THÁNH: ‘Người trưởng thành... có thể rèn luyện khả năng nhận thức để phân biệt điều đúng, điều sai’.—Hê-bơ-rơ 5:14.

• Dùng từ ngữ cụ thể để dạy con phân biệt đúng sai. Qua những tình huống thường ngày, hãy cho con thấy sự tương phản: “Hành động này là trung thực, hành động kia là giả dối”; “Thế này là giữ lời, thế kia là thất hứa”; “Làm thế này là tử tế, làm thế kia là thô lỗ”. Dần dần trẻ sẽ biết việc gì là đúng và nên làm, hay việc gì là sai và không nên làm.

• Giải thích lý do tại sao đúng, tại sao sai. Hãy hỏi con những câu như: “Trung thực mang lại lợi ích nào?”; “Tại sao nói dối sẽ làm con đánh mất tình bạn?”; “Tại sao ăn cắp là sai?”. Hãy giúp con dùng lương tâm và óc suy xét tùy theo khả năng của con.

• Nhấn mạnh lợi ích khi giữ vững tiêu chuẩn đạo đức. Bạn có thể nói: “Nếu con trung thực, người khác sẽ tin cậy con” hoặc “Nếu con tử tế, người khác sẽ thích chơi với con”.

Xây dựng giá trị đạo đức riêng của gia đình.

NGUYÊN TẮC KINH THÁNH: ‘Hãy luôn chứng minh mình là loại người nào’.—2 Cô-rinh-tô 13:5.

• Mỗi thành viên trong gia đình phải sống theo những giá trị đạo đức riêng của gia đình. Khi đó, bạn có thể tự tin nói:

  • “Gia đình mình không nói dối”.

  • “Gia đình chúng ta không la mắng hoặc đánh nhau với người khác”.

  • “Nói tục, chửi thề không có chỗ trong nhà mình”.

Con sẽ hiểu rằng những giá trị đạo đức đó không chỉ là những quy tắc mà còn là nếp sống của cả gia đình.

• Hãy thường xuyên nói với con về những giá trị đạo đức của gia đình. Tận dụng các tình huống thường ngày để dạy con. Bạn có thể so sánh tiêu chuẩn đạo đức của gia đình với tiêu chuẩn được cổ vũ trên phương tiện truyền thông hoặc ở trường. Hãy nêu ra các câu hỏi như: “Con sẽ làm gì nếu ở trong trường hợp đó?”; “Gia đình mình sẽ ứng xử thế nào?”.

Khuyến khích con giữ tiêu chuẩn đạo đức.

NGUYÊN TẮC KINH THÁNH: “Hãy gìn giữ một lương tâm tốt”.—1 Phi-e-rơ 3:16.

• Khen khi con làm tốt. Nếu con có hạnh kiểm tốt thì hãy khen và cho biết lý do con được khen. Chẳng hạn, bạn có thể nói: “Cha mẹ rất hãnh diện vì con đã trung thực”. Nếu con thú nhận mình đã làm sai thì trước khi sửa dạy, hãy khen con vì đã thành thật.

• Sửa dạy khi con làm sai. Giúp con chịu trách nhiệm về hành động của mình. Con cần hiểu mình đã làm gì sai, và hành động đó đi ngược lại với giá trị đạo đức của gia đình như thế nào. Một số cha mẹ lờ đi vì sợ con nản lòng, nhưng việc chấn chỉnh hành vi sai sẽ giúp con rèn luyện lương tâm để nhận biết phải trái.