“Đức Chúa Trời bất công sao?”

1. Chúng ta cảm thấy thế nào khi chính mình hoặc người khác bị đối xử bất công?

Một góa phụ lớn tuổi bị lừa hết số tiền mà bà đã dành dụm cả đời. Một đứa trẻ sơ sinh bị cha mẹ nhẫn tâm bỏ rơi. Một người đàn ông bị ngồi tù oan. Anh chị cảm thấy thế nào khi nghe về những điều này? Có lẽ anh chị cảm thấy bất bình. Tại sao? Vì chúng ta ý thức rõ điều gì là đúng và điều gì là sai. Thế nên, khi có sự bất công, chúng ta cảm thấy tức giận. Chúng ta muốn nạn nhân được bồi thường và kẻ phạm tội bị trừng phạt. Nếu công lý không được thực thi, chúng ta có thể thắc mắc: “Liệu Đức Chúa Trời có thấy điều đang xảy ra không? Tại sao ngài không hành động?”.

2. Ha-ba-cúc phản ứng thế nào trước sự bất công, và tại sao Đức Giê-hô-va không khiển trách ông?

² Trong suốt lịch sử, các tôi tớ trung thành của Đức Giê-hô-va đã từng hỏi những câu như thế. Chẳng hạn, nhà tiên tri Ha-ba-cúc cầu nguyện với Đức Chúa Trời: “Sao ngài để con chứng kiến điều quấy? Sao ngài dung túng những chuyện áp bức? Sao trước mặt con toàn cảnh hủy diệt, bạo lực? Sao có đầy dẫy cãi lẫy, xung đột?” (Ha-ba-cúc 1:3). Đức Giê-hô-va không khiển trách Ha-ba-cúc khi ông hỏi những câu như vậy, vì ngài tạo ra con người với ước muốn có công lý. Thế nên, chúng ta phản ánh một phần rất nhỏ cảm xúc mạnh mẽ của Đức Chúa Trời về điều đúng và điều sai.

Đức Giê-hô-va ghét sự bất công

3. Tại sao có thể nói Đức Giê-hô-va biết về sự bất công nhiều hơn chúng ta?

³ Đức Giê-hô-va nhìn thấy mọi điều bất công mà con người làm. Vào thời Nô-ê, Kinh Thánh cho biết: “Đức Giê-hô-va thấy sự gian ác của loài người nhiều quá đỗi trên đất, mọi tư tưởng trong lòng họ lúc nào cũng chỉ hướng về điều xấu xa” (Sáng thế 6:5). Hãy xem câu này hàm ý gì? Thường chúng ta chỉ biết một số điều bất công vì mình nghe về điều đó hoặc chính mình từng trải qua, nhưng Đức Giê-hô-va biết mọi điều bất công đang xảy ra trên khắp thế giới. Ngài nhìn thấy tất cả! Hơn nữa, ngài cũng biết những ý tưởng xấu xa của con người khiến họ làm những điều bất công—Giê-rê-mi 17:10.

4, 5. (a) Kinh Thánh cho thấy Đức Giê-hô-va quan tâm đến những người bị đối xử bất công như thế nào? (b) Chính Đức Giê-hô-va đã bị ảnh hưởng bởi sự bất công ra sao?

⁴ Nhưng Đức Giê-hô-va không chỉ nhìn thấy sự bất công mà ngài còn quan tâm đến những nạn nhân của sự bất công. Khi dân ngài bị các nước thù nghịch đối xử tàn nhẫn, Đức Giê-hô-va động lòng thương “trước tiếng kêu than của họ do bị đàn áp và ngược đãi” (Quan xét 2:18). Có lẽ anh chị nhận thấy rằng khi người ta càng chứng kiến nhiều sự bất công thì lòng họ càng trở nên chai cứng. Tuy nhiên, Đức Giê-hô-va thì không như thế! Dù đã nhìn thấy mọi sự bất công hơn 6.000 năm nay nhưng ngài vẫn rất ghét sự bất công. Kinh Thánh đảm bảo với chúng ta rằng ngài ghê tởm “lưỡi dối trá”, “tay làm đổ máu vô tội” và “nhân chứng giả nói dối trong từng hơi thở”.—Châm ngôn 6:16-19.

⁵ Cũng hãy xem Đức Giê-hô-va ghét sự bất công đến mức nào qua những lời mạnh mẽ mà ngài nói với giới lãnh đạo bất công ở Y-sơ-ra-ên. Qua nhà tiên tri Mi-chê, ngài chất vấn họ: “Chẳng phải việc các người là phải biết công lý sao?”. Sau khi miêu tả sự bại hoại của những kẻ lạm quyền bằng những từ ghê rợn, Đức Giê-hô-va báo trước điều sẽ xảy ra với họ: “Các người kêu cầu Đức Giê-hô-va giúp đỡ nhưng ngài sẽ không đáp lời. Lúc ấy, ngài ẩn mặt đi vì cớ việc ác các người” (Mi-chê 3:1-4). Thật vậy, Đức Giê-hô-va vô cùng ghê tởm sự bất công! Chính ngài cũng đã trải qua điều ấy! Suốt hàng ngàn năm qua, Sa-tan đã thách thức và sỉ nhục ngài một cách bất công (Châm ngôn 27:11). Ngoài ra, Đức Giê-hô-va cũng bị ảnh hưởng sâu sắc bởi hành động bất công khủng khiếp nhất, đó là khi Con ngài, đấng “chẳng hề phạm tội”, bị xử tử như một tội phạm (1 Phi-e-rơ 2:22; Ê-sai 53:9). Rõ ràng, Đức Giê-hô-va không thờ ơ trước sự đau khổ mà con người phải chịu vì sự bất công.

6. Chúng ta cảm thấy thế nào khi đối mặt với sự bất công, và tại sao?

⁶ Dù thế, khi chứng kiến hoặc là nạn nhân của sự bất công, chúng ta vẫn thấy tức giận. Đó là điều tự nhiên. Chúng ta được tạo ra theo hình ảnh của Đức Chúa Trời và sự bất công hoàn toàn trái ngược với mọi phẩm chất của ngài (Sáng thế 1:27). Vậy, tại sao Đức Chúa Trời cho phép sự bất công xảy ra?

Vấn đề trọng yếu

7. Danh của Đức Giê-hô-va bị vu khống và đường lối cai trị của ngài bị thách thức như thế nào?

⁷ Lời giải đáp cho câu hỏi này liên quan đến một vấn đề trọng yếu. Như chúng ta đã biết, Đấng Tạo Hóa có quyền cai trị trái đất và mọi người sống trên đó (Thi thiên 24:1; Khải huyền 4:11). Tuy nhiên, vào đầu lịch sử nhân loại, danh thánh của Đức Giê-hô-va bị vu khống và đường lối cai trị của ngài bị thách thức. Điều này đã xảy ra như thế nào? Đức Giê-hô-va phán với người đàn ông đầu tiên là A-đam rằng ông không được ăn trái của một cây trong vườn Ê-đen. Điều gì sẽ xảy ra nếu ông không vâng lời? Ngài phán: “Chắc chắn con sẽ chết” (Sáng thế 2:17). Không khó để A-đam và Ê-va vâng theo mệnh lệnh của Đức Chúa Trời. Thế nhưng, Sa-tan đã thuyết phục Ê-va tin rằng Đức Chúa Trời quá khắt khe. Điều gì sẽ xảy ra nếu bà ăn trái cây đó? Hắn nói với bà: “Các người sẽ không chết đâu. Đức Chúa Trời biết rằng vào chính ngày các người ăn trái của cây ấy, mắt sẽ mở ra và các người sẽ giống như Đức Chúa Trời, biết điều thiện và điều ác”.—Sáng thế 3:1-5.

8. (a) Sa-tan muốn Ê-va tin điều gì? (b) Sa-tan nói gì về cách cai trị của Đức Giê-hô-va?

⁸ Khi nói những lời đó, Sa-tan muốn Ê-va tin rằng Đức Giê-hô-va không những đã giấu bà một điều quan trọng mà còn nói dối bà. Sa-tan khiến Ê-va nghi ngờ Đức Giê-hô-va là đấng tốt lành. Khi làm thế, hắn đã làm ô danh ngài. Hắn cũng tấn công quyền tối thượng của Đức Giê-hô-va, hay cách cai trị của ngài. Sa-tan không nói rằng Đức Giê-hô-va không phải là đấng cai trị muôn vật. Nhưng hắn cho rằng Đức Giê-hô-va không có quyền và không xứng đáng để cai trị. Hắn cũng quả quyết rằng ngài không dùng quyền tối thượng của mình một cách công bằng và để mang lại lợi ích cho dân ngài.

9. (a) A-đam và Ê-va phải gánh chịu hậu quả nào khi bất tuân với Đức Giê-hô-va, và điều này nêu lên một số câu hỏi nào? (b) Tại sao Đức Giê-hô-va không chọn cách đơn giản là hủy diệt những kẻ phản nghịch?

⁹ Sau đó, cả A-đam và Ê-va đều bất tuân với Đức Giê-hô-va và ăn trái cấm. Vì thế, họ phải gánh chịu hình phạt là cái chết, đúng như ngài phán. Lời nói dối của Sa-tan nêu lên một số câu hỏi quan trọng. Đức Giê-hô-va có thật sự có quyền cai trị loài người không, hay loài người nên tự cai trị? Đức Giê-hô-va có dùng quyền cai trị của ngài một cách tốt nhất không? Đức Giê-hô-va đã có thể dùng quyền năng của mình để hủy diệt những kẻ phản nghịch này ngay lúc đó. Nhưng vấn đề được nêu lên liên quan đến cách cai trị chứ không phải quyền năng của ngài. Do đó, việc hủy diệt A-đam, Ê-va và Sa-tan sẽ không chứng minh được Đức Giê-hô-va là đấng cai trị công bằng. Ngược lại, nếu ngài hủy diệt họ thì sẽ càng gây thêm nghi vấn về quyền cai trị của ngài. Cách duy nhất để xem con người có thể cai trị thành công hay không mà không cần đến Đức Chúa Trời là cho họ thời gian thử cai trị.

10. Lịch sử luôn cho thấy gì về sự cai trị của con người?

¹⁰ Trong hàng ngàn năm, con người đã thử nhiều chế độ cai trị khác nhau. Nhưng kết quả luôn giống như những gì Kinh Thánh nói: “Loài người cai trị trên loài người mà gây hại cho nhau” (Truyền đạo 8:9). Nhà tiên tri Giê-rê-mi có lý do chính đáng để nói: “Lạy Đức Giê-hô-va, con biết rõ đường lối loài người không thuộc về họ. Người bước đi chẳng hề có quyền dẫn đưa bước mình”.—Giê-rê-mi 10:23.

11. Tại sao Đức Giê-hô-va để cho con người phải chịu đau khổ?

¹¹ Ngay từ đầu, Đức Giê-hô-va đã biết được việc con người tự cai trị sẽ gây ra nhiều đau khổ. Vậy khi cho phép điều này xảy ra thì phải chăng ngài là đấng bất công? Chắc chắn không! Hãy xem một minh họa. Giả sử con của anh chị bị bệnh hiểm nghèo và cần được phẫu thuật. Dù biết con mình sẽ trải qua đau đớn và điều này khiến anh chị đau buồn, nhưng anh chị biết rằng việc phẫu thuật sẽ giúp con có sức khỏe tốt hơn sau này. Tương tự, Đức Chúa Trời biết, thậm chí ngài còn báo trước, việc ngài cho phép con người tự cai trị sẽ gây ra phần nào đau khổ (Sáng thế 3:16-19). Nhưng ngài cũng biết việc xóa bỏ sự đau khổ vĩnh viễn chỉ có thể được thực hiện nếu ngài để cho nhân loại thấy hậu quả của sự phản nghịch. Qua cách này, nghi vấn về quyền cai trị của Đức Giê-hô-va sẽ được giải quyết một lần và mãi mãi.

Vấn đề về lòng trọn thành của con người

12. Như trong trường hợp của Gióp, Sa-tan đã vu khống con người điều gì?

¹² Khi nêu nghi vấn về quyền và cách cai trị của Đức Giê-hô-va, Sa-tan không chỉ vu khống danh ngài và nói dối về cách cai trị của ngài, mà hắn còn vu khống về tôi tớ của ngài và động cơ phụng sự của họ. Chẳng hạn, hãy lưu ý đến điều mà Sa-tan nói với Đức Giê-hô-va về người công chính Gióp: “Chẳng phải ngài đã dựng hàng rào bảo vệ xung quanh người, nhà người và mọi vật thuộc về người sao? Ngài đã ban phước cho công việc của tay người, và bầy súc vật của người đã lan rộng khắp xứ. Thế nhưng, hãy giơ tay ngài ra và hại đến mọi thứ người có, chắc chắn người sẽ phỉ báng thẳng vào mặt ngài”.—Gióp 1:10, 11.

13. Sa-tan hàm ý gì khi cáo buộc Gióp, và lời cáo buộc này liên quan thế nào đến tất cả chúng ta?

¹³ Sa-tan cho là Đức Giê-hô-va dùng quyền năng che chở để mua chuộc lòng sùng kính của Gióp. Điều này hàm ý rằng lòng trọn thành của Gióp chỉ là giả tạo và ông thờ phượng Đức Chúa Trời vì được ngài ban những điều tốt lành. Hắn quả quyết nếu Gióp mất đi mọi thứ đó thì ông sẽ chối bỏ Đấng Tạo Hóa của mình, cho dù ông là người ngay thẳng đi chăng nữa. Sa-tan biết Gióp là một gương nổi bật về lòng “ngay thẳng và trọn thành, kính sợ Đức Chúa Trời và tránh xa điều ác”.a Nếu Sa-tan có thể phá đổ được lòng trọn thành của Gióp thì hắn tin chắc rằng hắn có thể làm điều tương tự với bất kỳ người nào khác. Vậy nên, Sa-tan cho là tất cả tôi tớ của Đức Chúa Trời đều phụng sự ngài vì ích kỷ. Những lời tiếp theo mà Sa-tan nói với Đức Giê-hô-va giúp chúng ta thấy được điều đó: “Một người sẽ trao mọi thứ mình có vì mạng sống mình”.—Gióp 1:8; 2:4.

14. Lời cáo buộc của Sa-tan về con người có đúng không?

¹⁴ Trái ngược với lời cáo buộc của Sa-tan, nhiều người đã trung thành với Đức Giê-hô-va giống như Gióp ngay cả khi họ gặp thử thách. Đường lối trung thành của họ đã làm cho lòng Đức Giê-hô-va vui mừng, và cho ngài cơ sở để chứng minh Sa-tan đã sai khi kiêu ngạo cho rằng con người sẽ từ bỏ ngài khi gặp thử thách (Hê-bơ-rơ 11:4-38). Thật vậy, những người yêu mến Đức Chúa Trời đã từ chối quay lưng với ngài. Ngay cả khi đối mặt với những vấn đề nghiêm trọng, họ vẫn hoàn toàn tin cậy nơi Đức Giê-hô-va là ngài sẽ ban cho họ sức mạnh để chịu đựng.—2 Cô-rinh-tô 4:7-10.

15. Câu hỏi nào được nêu lên liên quan đến sự phán xét của Đức Chúa Trời trong quá khứ và tương lai?

¹⁵ Nhưng việc Đức Giê-hô-va thực thi công lý không chỉ liên quan đến quyền tối thượng và lòng trọn thành của con người. Kinh Thánh ghi lại những sự phán xét của Đức Giê-hô-va đối với cá nhân và thậm chí là cả nước. Sách này cũng ghi lại những lời tiên tri về sự phán xét mà ngài sẽ thi hành trong tương lai. Tại sao chúng ta có thể tin chắc Đức Giê-hô-va đã phán xét công bằng và sẽ tiếp tục làm thế?

Tại sao công lý của Đức Chúa Trời là ưu việt?

16, 17. Những ví dụ nào cho thấy con người có cái nhìn hạn hẹp về công lý thật?

¹⁶ Kinh Thánh nói về Đức Giê-hô-va thật đúng: “Đường lối ngài thảy đều công bằng” (Phục truyền luật lệ 32:4). Không ai trong chúng ta có thể khẳng định về chính mình như thế, vì chúng ta thường không thấy được mọi chi tiết của vấn đề nào đó nên có thể phán đoán sai. Chẳng hạn, hãy xem trường hợp của Áp-ra-ham. Dù sự gian ác lan tràn ở Sô-đôm nhưng Áp-ra-ham đã nài xin Đức Giê-hô-va đừng hủy diệt thành đó. Ông thưa với Đức Giê-hô-va: “Có thật là ngài sẽ diệt người công chính chung với kẻ gian ác chăng?” (Sáng thế 18:23-33). Dĩ nhiên, Đức Giê-hô-va sẽ không bao giờ làm thế. Chỉ khi Lót và các con gái của ông đã đến thành Xoa an toàn thì ngài mới “trút diêm sinh và lửa xuống Sô-đôm” (Sáng thế 19:22-24). Trái lại, Giô-na thì hoàn toàn khác. Ông “nổi giận” khi Đức Giê-hô-va tỏ lòng thương xót với dân thành Ni-ni-ve. Vì đã tuyên bố là thành đó sẽ bị hủy diệt nên Giô-na muốn nhìn thấy thành ấy bị hủy diệt, dù dân trong thành đã thật lòng ăn năn.—Giô-na 3:10–4:1.

¹⁷ Đức Giê-hô-va trấn an Áp-ra-ham rằng khi thực thi công lý, ngài không chỉ hủy diệt kẻ ác mà còn giải cứu những người công chính. Mặt khác, Giô-na đã phải học về lòng thương xót của Đức Giê-hô-va. Nếu kẻ ác thay đổi đường lối, ngài sẽ “sẵn lòng thứ tha” (Thi thiên 86:5). Một số người đối xử hà khắc với người khác vì muốn chứng tỏ mình có quyền. Hoặc họ sợ bị xem là yếu đuối nếu thể hiện lòng thương xót. Nhưng Đức Giê-hô-va thì không như thế. Ngài luôn thể hiện lòng thương xót khi có lý chính đáng.—Ê-sai 55:7; Ê-xê-chi-ên 18:23.

18. Những ví dụ nào trong Kinh Thánh cho thấy Đức Giê-hô-va không phán xét dựa trên cảm xúc?

¹⁸ Tuy nhiên, Đức Giê-hô-va không phán xét dựa trên cảm xúc cá nhân. Khi dân ngài chìm đắm trong việc thờ thần tượng, Đức Giê-hô-va tuyên bố: ‘Ta xét xử ngươi tùy theo đường lối của ngươi và buộc ngươi chịu trách nhiệm về mọi việc làm ghê tởm của mình. Mắt ta sẽ không thương tiếc ngươi, ta cũng chẳng động lòng trắc ẩn. Ta sẽ báo trả tùy theo đường lối của chính ngươi’ (Ê-xê-chi-ên 7:3, 4). Vì thế, nếu con người không chịu từ bỏ hành vi sai trái thì Đức Giê-hô-va sẽ trừng phạt họ. Nhưng sự phán xét của ngài dựa trên những bằng chứng vững chắc. Chẳng hạn, khi tiếng than trách về Sô-đôm và Gô-mô-rơ thấu đến ngài, Đức Giê-hô-va phán: “Ta sẽ xuống xem tiếng than trách đã thấu đến ta có đúng hay không, và có thật là chúng làm những điều ác thể ấy không” (Sáng thế 18:20, 21). Chúng ta thật biết ơn vì Đức Giê-hô-va không giống như con người, là những người thường hấp tấp đưa ra kết luận trước khi nghe mọi chi tiết! Thật vậy, Đức Giê-hô-va quả đúng như Kinh Thánh miêu tả: “Đức Chúa Trời của sự trung tín chẳng bao giờ bất công”.—Phục truyền luật lệ 32:4.

Hãy tin chắc nơi công lý của Đức Giê-hô-va

19. Nếu có những thắc mắc về cách Đức Giê-hô-va thực thi công lý, chúng ta có thể làm gì?

¹⁹ Kinh Thánh không giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến sự phán xét của Đức Giê-hô-va trong quá khứ. Sách này cũng không cung cấp mọi chi tiết về cách ngài sẽ thi hành sự phán xét đối với cá nhân và tập thể trong tương lai. Khi thấy khó hiểu những lời tường thuật hoặc những lời tiên tri trong Kinh Thánh mà không có những chi tiết như thế, chúng ta có thể thể hiện lòng trung thành như nhà tiên tri Mi-chê, người đã viết: “Tôi sẽ kiên nhẫn chờ đợi Đức Chúa Trời của sự giải cứu tôi”.—Mi-chê 7:7.

20, 21. Tại sao chúng ta có thể tin chắc Đức Giê-hô-va sẽ luôn làm điều đúng?

²⁰ Chúng ta có thể tin chắc Đức Giê-hô-va sẽ luôn làm điều đúng trong mọi tình huống. Ngay cả khi con người dường như không quan tâm đến sự bất công, Đức Giê-hô-va hứa: “Sự báo thù thuộc về ta, ta sẽ báo trả” (Rô-ma 12:19). Nếu kiên nhẫn chờ đợi Đức Giê-hô-va, chúng ta sẽ cho thấy mình có lòng tin chắc giống như sứ đồ Phao-lô, người đã nói: “Đức Chúa Trời bất công sao? Chắc chắn là không!”.—Rô-ma 9:14.

²¹ Hiện nay, chúng ta vẫn đang sống trong “một thời kỳ đặc biệt và rất khó đương đầu” (2 Ti-mô-thê 3:1). Sự bất công và “hành vi áp bức” đã gây ra biết bao đau khổ (Truyền đạo 4:1). Tuy nhiên, Đức Giê-hô-va không thay đổi. Ngài vẫn ghét sự bất công và quan tâm sâu xa đến những nạn nhân của sự bất công. Nếu chúng ta tiếp tục trung thành và ủng hộ quyền tối thượng của Đức Giê-hô-va, ngài sẽ ban cho chúng ta sức mạnh để chịu đựng cho đến khi ngài sẽ sửa đổi mọi bất công dưới sự cai trị của Nước Trời.—1 Phi-e-rơ 5:6, 7.