33 GIÊ-HÔ-GIA-ĐA
Ông bảo vệ vương quyền
Giê-hô-gia-đa đã cao tuổi, nhưng vẫn mạnh mẽ và rất sốt sắng trong việc thờ phượng Đức Giê-hô-va. Trong thời kỳ tăm tối, ông là người dẫn đầu dân ngài về thiêng liêng với tư cách là thầy tế lễ thượng phẩm tại đền thờ ở Giê-ru-sa-lem.
Một lý do khiến nhiều người làm điều ác là vì bị ảnh hưởng bởi A-tha-li, một người đàn bà độc ác. Bà là con gái của A-háp vua Y-sơ-ra-ên và hoàng hậu Giê-xa-bên. Hai người đó gian ác đến mức Đức Giê-hô-va tuyên bố rằng cả dòng tộc của họ sẽ bị tiêu diệt. Dù A-tha-li kết hôn với vua Giu-đa nhưng bà ghét sự thờ phượng thanh sạch. Sau khi chồng chết, con trai bà lên ngôi, nhưng Đức Giê-hô-va khiến con bà bị xử tử. Rồi chính A-tha-li chiếm ngôi vua, dù ngài chỉ bổ nhiệm những người nam làm vua và những người nam ấy phải thuộc dòng vua Đa-vít. Để củng cố địa vị, bà quyết định giết bất cứ đối thủ nào. Vì các cháu trai của bà là những người kế vị nên bà ra lệnh giết hết chúng.
Một thầy tế lễ thượng phẩm và vợ ông đã liều mạng để bảo vệ một đứa bé khỏi bị nữ hoàng tàn sát
Vợ của Giê-hô-gia-đa là một phụ nữ trẻ can đảm tên Giê-hô-sê-ba, cũng gọi là Giê-hô-sa-bát, thuộc gia đình hoàng tộc. Vợ chồng bà không thể khoanh tay đứng nhìn dòng vua Đa-vít bị tuyệt diệt. Đức Giê-hô-va đã hứa rằng một con cháu của Đa-vít sẽ cai trị đến muôn đời! (2 Sa 7:12, 13). Giê-hô-sê-ba quyết định bảo vệ một trong số các con cháu đó, là một em bé chưa đến một tuổi. Bà thu hết can đảm và bí mật đem đứa bé ra khỏi hoàng cung. Bà đưa đứa bé cùng người vú nuôi đến gặp Giê-hô-gia-đa, chồng mình. Ông chọn một căn phòng riêng biệt trong đền thờ để giấu đứa bé.
Trong sáu năm, đứa bé ấy, là Giê-hô-ách, lớn lên dưới sự bảo vệ của Giê-hô-gia-đa và bí mật sống trong nhà Đức Chúa Trời. Hẳn những năm tháng đó rất khó khăn, vì A-tha-li không từ thủ đoạn nào để bảo vệ uy quyền của mình. Nhưng cuối cùng, đã đến lúc Giê-hô-gia-đa hành động dứt khoát. Ông triệu tập năm người dẫn đầu quân đội và tiết lộ cho những người trung thành ấy biết bí mật quan trọng này: Một người thừa kế ngôi vua Đa-vít vẫn còn sống! Ông bảo họ bố trí 500 lính ở những địa điểm then chốt tại đền thờ và gần đó. Những người lính ấy được trang bị khiên và vũ khí lấy từ đền thờ, và đứng xung quanh đứa trẻ khi Giê-hô-gia-đa dẫn đầu buổi lễ đăng quang. Khi nghe dân chúng vui mừng tung hô, A-tha-li liền chạy đến đền thờ.
A-tha-li xông vào sân đền thờ và nhanh chóng hiểu chuyện gì đang xảy ra. Bà nỗ lực lần cuối để giữ quyền cai trị. A-tha-li bèn la lên: “Mưu phản! Mưu phản!”, dù chính bà mới là kẻ mưu phản. Nếu bà mong là có người ủng hộ mình thì điều đó thật viển vông. Giê-hô-gia-đa giữ vững lập trường. Ông lệnh cho những người dẫn đầu quân đội giải nữ hoàng độc ác ấy ra khỏi đền thờ. Họ đem bà đi và xử tử bà. Đức Giê-hô-va đã đưa ra phán quyết rằng “cả nhà A-háp sẽ bị diệt vong” (2 Vua 9:8). Có thể A-tha-li là người cuối cùng trong gia đình gian ác ấy bị xử tử.
Giê-hô-gia-đa còn làm một điều quan trọng khác. Ông giúp dân chúng và vị vua trẻ lập giao ước là giữ trung thành với Đức Giê-hô-va. Rồi ông ra lệnh phá hủy đền thờ Ba-anh và giết thầy tế lễ của đền thờ ấy. Sau đó, Giê-hô-gia-đa cố gắng hết sức nuôi dạy Giê-hô-ách trở thành một vị vua tốt và trung thành. Suốt thời gian còn sống, Giê-hô-gia-đa đã tác động tốt đến Giê-hô-ách. Cuối cùng, ông qua đời ở tuổi 130. Ông có vinh dự đặc biệt là được chôn cùng với các vua đã cai trị ở Giê-ru-sa-lem.
Đáng buồn là sau khi người trung thành ấy qua đời, vua Giê-hô-ách đi chệch khỏi đường lối của Đức Giê-hô-va. Vì bị các quan bại hoại của Giu-đa ảnh hưởng, vua bắt đầu đẩy mạnh việc thờ thần giả. Vua lờ đi những nhà tiên tri đến sửa sai mình. Một người đến phản đối vua là Xa-cha-ri, con trai của Giê-hô-gia-đa. Ông hỏi dân chúng: “Sao các ngươi vi phạm điều răn của Đức Giê-hô-va?”. Giê-hô-ách tức giận và ra lệnh xử tử ông! Nhưng Xa-cha-ri vẫn giữ can đảm đến cuối cùng, giống như cha của ông. Nhiều thế kỷ sau, Chúa Giê-su nói rằng Xa-cha-ri là người công chính. Như Cha ngài, Chúa Giê-su không bao giờ quên lòng can đảm của những người nam và người nữ trung thành.
Đọc lời tường thuật trong Kinh Thánh:
Để thảo luận:
Giê-hô-gia-đa thể hiện sự can đảm như thế nào?
Đào sâu
1. Theo một số học giả, “quân thị vệ Ca-rít”, những người đã giúp Giê-hô-gia-đa lật đổ A-tha-li, là ai? (2 Vua 11:4, 19; it “Quân thị vệ Ca-rít”-wcgr)
2. “Chứng Tích” có thể là gì? Và tại sao Giê-hô-gia-đa đặt “Chứng Tích” lên đầu Giê-hô-ách? (2 Vua 11:12, chú thích; brw910201 “Vương miện cùng Chứng Tích” đ. 5, 6) A
Hình A
3. Tại sao Giê-hô-ách ra lệnh sửa chữa nhà Đức Giê-hô-va? (2 Sử 24:4-7, 11-14; it “Giê-hô-ách” Số 1 đ. 5-wcgr)
4. Xa-cha-ri là con trai của Giê-hô-gia-đa. Vậy tại sao Chúa Giê-su gọi Xa-cha-ri là “con trai Ba-ra-chi”? (w23.06 trg 18 đ. 16, chú thích)
Rút ra bài học
Giê-hô-gia-đa có lẽ đã hơn 100 tuổi khi giấu Giê-hô-ách. Gương của ông có thể khích lệ các tôi tớ lớn tuổi của Đức Giê-hô-va như thế nào? (Thi 92:12, 14) B
Hình B
Khi nghe lời Giê-hô-gia-đa, Giê-hô-ách đưa ra quyết định khôn ngoan. Những người trẻ có thể rút ra bài học nào từ điều đó?
Cá nhân anh chị có thể noi theo lòng can đảm của Giê-hô-gia-đa như thế nào?
Suy ngẫm về bức tranh tổng thể
Lời tường thuật này dạy mình điều gì về Đức Giê-hô-va?
Lời tường thuật này liên quan thế nào đến ý định của Đức Giê-hô-va?
Mình muốn hỏi Giê-hô-gia-đa điều gì khi ông sống lại?
Tìm hiểu thêm
Các em trẻ có thể rút ra bài học nào về việc cẩn thận chọn bạn từ trường hợp của Giê-hô-ách?
“Giô-ách lìa bỏ Đức Giê-hô-va vì kết hợp với bạn bè xấu” (w09 1/4 trg 24, 25)
Xem Giê-hô-gia-đa nêu gương nào cho chúng ta trong việc đóng góp và dùng tiền của để đẩy mạnh sự thờ phượng thật.
“Sự đóng góp làm vui lòng Đức Chúa Trời” (w05 1/11 trg 26, 27)