35 MA-NA-SE
Ông có sự can đảm để ăn năn
Nhờ phép lạ của Đức Giê-hô-va, Ma-na-se mới ra đời. Ngài đã kéo dài sự sống của vua Ê-xê-chia, nên vua tốt này sinh được một con trai tên là Ma-na-se. Đáng buồn là Ê-xê-chia qua đời khi Ma-na-se mới 12 tuổi. Cậu bé trở thành vua, nhưng không noi gương cha mình.
Ma-na-se làm những điều thật khủng khiếp. Qua hàng chục năm cai trị, ông phạm những tội ghê tởm như bội đạo, thờ thần tượng, thực hành ma thuật và thậm chí là giết chính các con trai mình để tế thần. Dưới sự cai trị của ông, tình trạng bạo lực lan tràn khắp nơi. Ông đã khiến thành Giê-ru-sa-lem mắc tội đổ máu trầm trọng khi hành động hung bạo và đẩy mạnh điều đó. Đức Giê-hô-va đã phái các nhà tiên tri đến cảnh báo nhưng ông không chịu nghe. Có lẽ anh chị thắc mắc nếu thế thì làm sao Ma-na-se lại là gương tốt về lòng can đảm. Chúng ta hãy cùng xem.
Đến một ngày, đời sống của Ma-na-se đột nhiên thay đổi. Vì vua không chịu nghe những lời cảnh báo của các nhà tiên tri, Đức Giê-hô-va để cho đạo quân A-si-ri xâm lược Giu-đa. Kinh Thánh cho biết họ “bắt Ma-na-se bằng móc, dùng hai cái xiềng bằng đồng xích ông lại rồi dẫn qua Ba-by-lôn”. Hẳn vua cao ngạo ấy cảm thấy vô cùng nhục nhã, đau đớn và khổ sở suốt chuyến đi dài và gian khổ đó.
Ma-na-se vô cùng gian ác, nhưng Đức Giê-hô-va cho ông cơ hội để thay đổi
Trong cảnh giam cầm khốn khổ ở Ba-by-lôn, Ma-na-se có thời gian để suy ngẫm về cuộc đời mình. Rất có thể ông chưa bao giờ cảm thấy bất lực, vô vọng và cô độc như thế. Ông đã thờ nhiều thần giả, thậm chí dâng các con trai làm vật tế lễ cho chúng. Nhưng giờ thì các thần ấy ở đâu? Ma-na-se nhận ra mình cần thay đổi. Điều đầu tiên ông làm là cầu nguyện với Đức Giê-hô-va. Thay vì kiêu ngạo, ông “tiếp tục hạ mình xuống hết mức trước mặt Đức Chúa Trời của tổ phụ mình”. Ngài thấy sự thay đổi ấy và đáp lời ông. Khi Ma-na-se càng hạ mình xuống, Đức Giê-hô-va càng đến gần ông hơn (Thi 138:6). Ma-na-se đã cầu nguyện với “Giê-hô-va Đức Chúa Trời mình”, nài xin ngài ban ơn. Thật vậy, ông “cứ cầu nguyện” theo cách đó.
Đức Giê-hô-va cảm thấy thế nào về những lời cầu nguyện ấy? Lời tường thuật cho biết: “Ngài động lòng trước lời khẩn nài của ông, nghe lời cầu xin ban ơn của ông”. Vì thế, ngài đã thương xót và làm một điều đáng kinh ngạc cho Ma-na-se. Đức Giê-hô-va “đem ông trở về Giê-ru-sa-lem và khôi phục vương quyền cho ông”. Giờ đây, ông có cơ hội để cho thấy mình đã thật sự thay đổi.
Trở về Giê-ru-sa-lem, Ma-na-se đối mặt với thử thách rất lớn về đức tin. Xứ có đầy những người gian ác vì chịu ảnh hưởng của ông trong nhiều năm. Họ sẽ phản ứng thế nào trước sự thay đổi của ông? Nếu có những lo lắng như thế, Ma-na-se đã vượt qua được và can đảm bắt tay vào việc sửa chữa lỗi lầm. Sau khi gia cố Giê-ru-sa-lem để bảo vệ thành khỏi những cuộc xâm lược, ông loại bỏ các thần ngoại và tượng thần trong khắp thành, kể cả những tượng thần trong đền thờ của Đức Giê-hô-va. Ông sửa lại bàn thờ của ngài và dâng vật tế lễ trên đó. Và có lẽ điều khó khăn nhất là phải nói với dân chúng. Trong nhiều năm, ông bảo dân Giu-đa thờ thần giả, nhưng giờ đây, ông khuyến giục họ làm điều ngược lại là “hầu việc Giê-hô-va Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên”. Người đàn ông gian ác và cứng lòng ấy đã thật sự thay đổi. Và Đức Giê-hô-va được tôn vinh, vì một lần nữa ngài lại chứng tỏ là đấng “thật tốt, sẵn lòng thứ tha”.—Thi 86:5.
Đáng buồn là Ma-na-se không thể sửa chữa mọi vấn đề mà mình đã gây ra. Đức Giê-hô-va tha thứ cho ông, nhưng ngài không thể bỏ qua mọi hành động bạo lực và gây đổ máu mà những người gian ác đã làm trong triều đại của Ma-na-se. Khác với Ma-na-se, họ không ăn năn và không thay đổi. Ngay cả con trai của Ma-na-se là A-môn cũng không chịu rút ra bài học từ sự ăn năn của cha mình. Dù vậy, chắc hẳn Ma-na-se đã cố gắng tác động tích cực đến cháu nội là Giô-si-a. Hẳn cậu bé luôn nhớ rằng ông mình đã thể hiện sự can đảm để hạ mình xuống và ăn năn. Sau nhiều năm làm điều ác, Ma-na-se đã thật sự thay đổi, và suốt quãng đời còn lại, ông luôn nhớ rằng Cha yêu thương trên trời đã tha thứ cho mình.
Đọc lời tường thuật trong Kinh Thánh:
Để thảo luận:
Ma-na-se thể hiện sự can đảm như thế nào?
Đào sâu
1. Ma-na-se “hành động gian ác hơn toàn thể dân A-mô-rít”, là dân từng cư ngụ ở xứ Ca-na-an. Điều này cho thấy gì về ông? (2 Vua 21:11; w00 15/10 trg 16 đ. 5, 6; gl trg 10 đ. 5, chú thích)
2. Bằng chứng khảo cổ nào xác minh Ma-na-se là người có thật và nước A-si-ri thống trị vào thời đó? (it “Ma-na-se” Số 4 đ. 2-wcgr) A
© The Trustees of the British Museum. Licensed under CC BY-NC-SA 4.0. Source
Hình A: Dòng chữ “Ma-na-se, vua của Giu-đa” trên Lăng trụ Ê-sạt-ha-đôn
3. Điều gì cho thấy người A-si-ri đã gắn móc vào những người mà họ bắt giữ? (2 Sử 33:11; it “Móc” đ. 4-wcgr) B
Hình B: Hình vẽ lại bức phù điêu của A-si-ri từ khoảng thế kỷ thứ tám TCN
4. Đức Giê-hô-va giăng “dây đo” và dùng “thước đo độ ngang bằng” trên Giê-ru-sa-lem như thế nào? (2 Vua 21:13, chú thích; it “Thước đo độ ngang bằng” đ. 2-wcgr)
Rút ra bài học
Chúng ta học được gì về sự ăn năn qua lời tường thuật này?
Qua trường hợp của Ma-na-se, tại sao chúng ta có thể kết luận rằng dù Đức Giê-hô-va tha thứ cho người phạm tội biết ăn năn, nhưng họ vẫn phải gánh chịu hậu quả của tội lỗi mình? (Giê 15:3-5) C
Hình C
Cá nhân anh chị có thể noi theo sự can đảm của Ma-na-se qua những cách nào?
Suy ngẫm về bức tranh tổng thể
Lời tường thuật này dạy mình điều gì về Đức Giê-hô-va?
Lời tường thuật này liên quan thế nào đến ý định của Đức Giê-hô-va?
Mình muốn hỏi Ma-na-se điều gì khi ông sống lại?
Tìm hiểu thêm
Xem làm thế nào gương của Ma-na-se giúp một anh trở về với Đức Giê-hô-va.
Nếu những tội trong quá khứ khiến anh chị cảm thấy không xứng đáng, lời tường thuật này có thể khích lệ anh chị như thế nào?
‘Ông đã làm cho nét mặt Đức Giê-hô-va dịu lại’ (w11 1/1 trg 18)