Từ Mẹ Đất đến Nữ Thần sinh sản

BẠN có nhận ra được nữ thần vẽ ở trang bìa của tạp chí này không? Đó là Isis, Mẫu Thần ngày xưa của Ai Cập. Nếu bạn đã từng viếng thăm bảo tàng viện hay xem qua một cuốn sách về lịch sử xưa, có lẽ bạn đã thấy những cái tượng giống như vậy. Tuy nhiên, bạn hãy nghĩ xem: Bạn sẽ quì lạy và thờ phượng Nữ Thần Isis không?

Nếu bạn theo một trong những tôn giáo tự xưng theo đấng Christ thì đó có vẻ là một câu hỏi lạ lùng. Có lẽ bạn sẽ khẳng định là bạn tôn thờ Đấng Tạo hóa, Đấng mà người ta gọi là “Cha chúng tôi ở trên trời” (Ma-thi-ơ 6:9). Ý tưởng quì lạy Mẫu Thần nghe có vẻ lạ lùng và ngay cả ghê tởm nữa. Tuy thế, việc tôn thờ nữ thần phổ biến trong suốt lịch sử và bạn có lẽ sẽ sửng sốt khi biết ai tôn thờ Mẫu Thần vĩ đại ngày nay.

Tuy nhiên, trước khi bàn luận về điều đó, chúng ta hãy hiểu qua về lịch sử bằng cách xem xét mức độ thờ phượng Mẫu Thần vào thời xưa. Lối thờ phượng này dường như là một hình thức ngay từ thời kỳ đầu của tôn giáo giả. Khắp Âu Châu và từ những nước ở Địa Trung Hải cho tới Ấn Độ, các nhà khảo cổ đã khai quật lên được những tượng nhỏ và hình tượng của những Mẫu Thần khỏa thân tại những nơi có di tích xưa.

Người ta xem Mẹ Đất như nguồn sống vô tận của vạn vật. Bà ban sự sống và rồi lấy lại sự sống khi vạn vật chết đi. Vì tin như thế nên người ta thờ phượng bà nhưng cũng sợ bà. Mới đầu, người ta tin là quyền năng sinh sản của bà không qua sự giao hợp. Nhưng sau đó, theo những chuyện thần thoại thì bà sinh ra một người đàn ông là Cha Bầu trời và bà trở thành vợ ông ta. Cặp vợ chồng này sinh ra vô số thần và nữ thần.

Kiểu mẫu của Ba-by-lôn

Ishtar là Nữ Thần chính trong các thần của dân tộc Ba-by-lôn và giống hệt Nữ Thần sinh sản Innanna của dân Sumer. Chuyện ngược đời là bà vừa là Nữ Thần chiến tranh, vừa là Nữ Thần ái tình và khoái lạc. Trong cuốn “Những tôn giáo của Ba-by-lôn và A-si-ri” (Les Religions de Babylonie et d’Assyrie) học giả Pháp là Édouard Dhorme cho biết về Nữ Thần Ishtar: “Bà là nữ thần, bà chúa, đức mẹ có lòng thương xót lắng nghe lời cầu nguyện và can thiệp với những ông thần nóng giận và vuốt giận họ... Bà được tôn lên một địa vị cao hơn hết. Bà trở thành Nữ Thần của mọi nữ thần, nữ vương của tất cả các vị thần và là chúa tể của các thần ở trên trời cũng như dưới đất”.

Những người tôn thờ Ishtar gọi bà là “Nữ Đồng trinh”, “Nữ Đồng trinh Thánh khiết” và “Đức Mẹ Đồng trinh”. “Lời cầu nguyện than khóc dâng cho Ishtar” của dân thượng cổ Sumer và Akkadia ghi rõ như sau: “Tôi cầu xin bà, hỡi Đức Bà của các bà và Nữ Thần của các nữ thần! Hỡi Nữ Thần Ishtar, nữ hoàng của mọi dân tộc!... Hỡi đấng nắm mọi quyền năng thiêng liêng và là đấng có quyền thống trị!... Các tiểu giáo đường, những nơi thánh, những chỗ thiêng liêng và các điện thờ đều chú ý đến bà... Ở đâu mà không có tạc tượng chân dung bà?... Xin Đức Bà của tôi đoái thương đến tôi và nhậm lời cầu nguyện này”.a

Sự thờ phượng Mẫu Thần lan tràn

Nhà Đông phương học là Édouard Dhorme nói đến “cuộc bành trướng của sự thờ phượng Nữ Thần Ishtar”. Sự thờ phượng Ishtar lan tràn khắp vùng Mê-sô-bô-ta-mi và ở Ai Cập, Phê-ni-xi và Ca-na-an cũng như ở xứ Anatolia (Tiểu Á), Hy Lạp và Ý Đại Lợi, dù người ta thờ chính Ishtar hay các Nữ Thần có những tên khác nhau tuy họ có những đặc tính giống nhau.

Mẫu Thần chính mà người ta thờ ở Ai Cập là Isis. Sử gia H. G. Wells viết: “Isis thu hút được nhiều tín đồ. Họ thề dâng mạng sống của mình cho bà. Trong đền thờ có những hình tượng của bà đội vương miện của Nữ Vương trên trời và ôm trong lòng một trẻ sơ sinh tên là Horus. Trước tượng bà là những cây nến lóe sáng và chảy sáp và những lễ vật để thề nguyện làm bằng sáp treo đây đó trong đền thờ” (Cuốn The Outline of History). Sự thờ phượng Isis rất thịnh hành ở Ai Cập. Sự thờ phượng này cũng lan tràn khắp vùng Địa Trung Hải, đặc biệt là tại Hy Lạp và La Mã, và ngay cả đến miền tây và miền bắc của Âu Châu.

Ở Phê-ni-xi và Ca-na-an sự thờ phượng Mẫu Thần tập trung vào Ashtoreth hay Át-tạt-tê. Người ta nói Nữ Thần này là vợ của thần Ba-anh. Giống như Nữ Thần Ishtar của Ba-by-lôn, bà vừa là Nữ Thần sinh sản vừa là Nữ Thần chiến tranh. Tại Ai Cập người ta tìm thấy những bia đá có ghi Át-tạt-tê được gọi là mẹ của thiên đàng và nữ vương trên trời. Dân Y-sơ-ra-ên đã phải luôn luôn chống lại ảnh hưởng đồi trụy của sự thờ phượng Nữ Thần sinh sản này.

Ở phía tây bắc của xứ Anatolia có Nữ Thần tương đương với Ishtar là Cybele. Người ta gọi bà là Đức Mẹ Vĩ đại của các thần. Bà cũng được gọi là Nữ Thần sinh ra mọi vật, Nữ Thần nuôi dưỡng mọi vật, Đức Mẹ của tất cả những người được ơn. Sự thờ phượng Cybele lan tràn từ Anatolia trước tiên đến Hy Lạp và sau đó đến La Mã. Tại đây sự thờ phượng này tồn tại cho đến tận kỷ nguyên của chúng ta. Sự thờ phượng Nữ Thần sinh sản này gồm có những điệu múa điên cuồng, những tu sĩ tự cấu xé xác thịt mình, những người dự tuyển để được vào làm tu sĩ tự thiến mình và khiêng tượng nữ thần trong những đám rước lộng lẫy, huy hoàng.b

Người Hy Lạp sơ khai thờ Nữ Thần Mẹ Đất gọi là Gaea. Tuy nhiên, các thần của họ gồm cả những nữ thần thuộc loại Ishtar như Aphrodite là Nữ Thần sinh sản và ái tình, Athena là Nữ Thần chiến tranh và Demeter là Nữ Thần canh nông.

Tại La Mã, Vệ Nữ là Nữ Thần ái tình và như thế tương đương với Nữ Thần Aphrodite của Hy Lạp và Nữ Thần Ishtar của Ba-by-lôn. Tuy nhiên, dân La-mã cũng thờ các Nữ Thần Isis, Cybele, và Minerva (Athena của Hy Lạp). Về mặt này hay mặt khác tất cả các nữ thần này đều phản ảnh Nữ Thần kiểu mẫu Ishtar của Ba-by-lôn.

Thật rõ ràng, qua hàng ngàn năm, sự thờ phượng Mẫu Thần là một sự đối địch mãnh liệt với sự thờ phượng trong sạch Đức Giê-hô-va là Đấng Tạo hóa vĩ đại. Có phải sự thờ phượng Mẫu Thần đã biến mất không? Hay là nó còn tồn tại cho đến ngày nay? Xin mời bạn đọc tiếp.

[Chú thích]

[Hình nơi trang 3]

Nữ thần ISHTAR của Ba-by-lôn được hiện thân bằng một ngôi sao 

[Nguồn tư liệu]

Courtesy of The British Museum

[Hình nơi trang 4]

Nữ thần ISIS của Ai Cập với thần sơ sinh Horus 

[Nguồn tư liệu]

Musée du Louvre, Paris