Bạn có phải là nạn nhân của thành kiến không?

SỰ HUNG BẠO giữa các sắc dân, sự phân biệt chủng tộc, sự kỳ thị, sự tách biệt giữa người và người và họa diệt chủng có điểm chung nào? Mọi điều đó là hậu quả của một khuynh hướng phổ biến—thành kiến!

Thành kiến là gì? Một bách khoa tự điển định nghĩa thành kiến là “một ý kiến được hình thành mà không bỏ thời giờ hoặc không để tâm vào việc phán đoán một cách công bằng”. Là người bất toàn, chúng ta dễ có thành kiến không ít thì nhiều. Có lẽ bạn có thể nghĩ đến những trường hợp khi bạn phán đoán mà không biết tất cả các sự kiện. Kinh-thánh tương phản những khuynh hướng thành kiến như thế với cách Giê-hô-va Đức Chúa Trời phán xét. Kinh-thánh nói: “Đức Giê-hô-va chẳng xem đều gì loài người xem; loài người xem bề ngoài, nhưng Đức Giê-hô-va nhìn-thấy trong lòng” (I Sa-mu-ên 16:7).

Thành kiến có thể gây tổn hại

Chắc chắn là ai ai cũng đã bị một người nào đó xét sai ở một lúc nào đó. (So sánh Truyền-đạo 7:21, 22). Nói chung, tất cả chúng ta đều là nạn nhân của thành kiến. Tuy nhiên, khi nhanh chóng xua tan đi thì những định kiến ấy có lẽ sẽ gây ít hoặc không gây tổn hại gì hết. Chính việc ấp ủ những ý nghĩ như thế mới có thể gây ra hậu quả có hại. Nó có thể gạt chúng ta tin điều giả dối. Thí dụ, dưới ảnh hưởng của thành kiến, một số người thật sự tin rằng một người có thể là tham lam, lười biếng, ngu dốt hay kiêu ngạo chỉ vì người ấy thuộc một tôn giáo, sắc dân hay dân tộc nào đó.

Trong nhiều trường hợp, vì xét đoán sai lầm như thế nên người ta đối xử bất công, tồi tệ hay thậm chí hung bạo với người khác. Hàng triệu người đã bị thiệt mạng trong các cuộc tàn sát, họa diệt chủng, sự chém giết giữa các sắc dân và những hình thức khác của thành kiến cực đoan.

Trên khắp đất, các chính phủ cố ngăn chặn thành kiến bằng cách dùng pháp lý để đảm bảo quyền bất khả xâm phạm về sự tự do, an toàn và bình đẳng. Nếu bạn đọc hiến pháp hay bộ luật của nước bạn, chắc chắn bạn sẽ thấy một điều khoản hay một tu chính án nhằm bảo vệ quyền của tất cả công dân, không phân biệt chủng tộc, nam nữ hoặc tôn giáo. Tuy nhiên, thành kiến và kỳ thị vẫn lan tràn trên phạm vi toàn thế giới.

Bạn có phải là nạn nhân của thành kiến không? Bạn có bị bêu xấu là người tham lam, lười biếng, ngu dốt hay kiêu ngạo chỉ vì chủng tộc, tuổi tác, giống, dân tộc hay tín ngưỡng của bạn không? Bạn có đang bị khước từ những cơ hội về học vấn, việc làm, nhà cửa và những dịch vụ xã hội đàng hoàng vì thành kiến không? Nếu có, bạn có thể đối phó thế nào?

[Hình nơi trang 3]

Ấp ủ thành kiến khích động sự thù ghét về chủng tộc

[Nguồn tư liệu]

Nina Berman/Sipa Press