Làm thế nào để thành công trong hôn nhân?

Bạn có phóng mình xuống sông mà trước tiên không học bơi chăng? Hành động dại dột như thế có hại​—⁠thậm chí gây thiệt mạng. Tuy nhiên, hãy nghĩ đến bao người vội vã lập gia đình mà biết rất ít về cách gánh vác trách nhiệm liên hệ đến hôn nhân.

CHÚA GIÊ-SU nói: “Trong các ngươi có ai là người muốn xây một cái tháp, mà trước không ngồi tính phí-tổn cho biết mình có đủ của đặng làm xong việc cùng chăng sao?” (Lu-ca 14:28) Điều gì đúng trong việc xây một cái tháp thì cũng đúng trong việc xây dựng một hôn nhân. Ai muốn lập gia đình thì nên cẩn thận cân nhắc lợi hại của hôn nhân để chắc chắn rằng họ có thể đáp ứng được yêu cầu.

Xem xét hôn nhân

Có người hôn phối để cùng nhau chia sẻ vui buồn trong đời sống là một ân phước thật sự. Hôn nhân có thể lấp nỗi trống trải vì cô đơn hay tuyệt vọng. Nó có thể thỏa mãn khát vọng bẩm sinh của chúng ta về tình yêu thương, tình bạn và tình thân mật. Đức Chúa Trời nói rất có lý sau khi Ngài tạo ra A-đam: “Loài người ở một mình thì không tốt; ta sẽ làm nên một kẻ giúp-đỡ giống như nó”.​—⁠Sáng-thế Ký 2:18; 24:67; 1 Cô-rinh-tô 7:9.

Vâng, hôn nhân có thể giải quyết một số vấn đề. Nhưng nó cũng sẽ mang lại một số vấn đề mới. Tại sao thế? Bởi vì hôn nhân là sự hòa chung của hai cá tính khác biệt, dù có lẽ hòa hợp nhưng tuyệt nhiên không đồng nhất. Vì thế, ngay cả những cặp vợ chồng rất hợp tính nhau cũng có khi va chạm. Sứ đồ Phao-lô, một tín đồ Đấng Christ, viết rằng những người lập gia đình sẽ có “sự khó-khăn về xác-thịt”​—⁠hay như Bản Diễn Ý nói: “Khó khăn trong đời sống”.​—⁠1 Cô-rinh-tô 7:28.

Phao-lô có bi quan không? Tuyệt nhiên không! Ông chỉ khuyên những người dự định lập gia đình nên thực tế. Cảm giác phớn phở quyến luyến một người nào đó không đo lường chính xác được đời sống hôn nhân sẽ như thế nào trong những năm tháng sau ngày cưới. Mỗi hôn nhân có những thách thức và khó khăn riêng của nó. Những vấn đề chắc chắn sẽ phát sinh, nhưng điều quan trọng là ta sẽ đối phó thế nào khi có vấn đề.

Khi gặp vấn đề thì vợ chồng có cơ hội biểu hiện tình yêu chân chính đối với nhau. Để minh họa: Một chiếc tàu chở khách du ngoạn có thể trông uy nghi khi nó đậu lại, thả neo ở bến tàu. Tuy nhiên, nó có thật đủ sức vượt đại dương hay không, thì phải được chứng tỏ ngoài biển cả​—có lẽ ngay giữa những ngọn sóng cồn trong cơn bão tố. Tương tự như thế, sức bền bỉ của quan hệ hôn nhân không chỉ được khẳng định trong những lúc hòa thuận, yên tĩnh. Có lúc nó được chứng minh bằng những hoàn cảnh đầy chông gai, trong đó hai vợ chồng vượt qua được những sóng gió của nghịch cảnh.

Để làm thế, vợ chồng cần cam kết với nhau, bởi lẽ mục đích của Đức Chúa Trời là người đàn ông sẽ “dính-díu cùng vợ mình” và cả hai sẽ “nên một thịt”. (Sáng-thế Ký 2:24) Ngày nay, ý niệm về sự cam kết làm nhiều người sợ. Song, điều hợp lý là hai người thực sự yêu nhau thì muốn long trọng hứa chung sống với nhau. Sự cam kết giữa vợ chồng khiến hôn nhân được tôn trọng. Nó cung cấp nền tảng để tin chắc rằng, dù điều gì xảy ra đi nữa, vợ chồng sẽ hỗ trợ nhau.a Nếu bạn chưa sẵn sàng cam kết như thế, thì bạn chưa thật sự sẵn sàng kết hôn. (So sánh Truyền-đạo 5:​4, 5). Ngay cả những ai đã lập gia đình rồi cũng có thể cần hiểu rõ hơn tầm quan trọng của sự cam kết đối với một hôn nhân bền lâu.

Tự xét mình

Chắc chắn bạn có thể liệt kê các đức tính bạn muốn thấy ở người hôn phối. Tuy nhiên, điều khó làm hơn là tự xét lấy bản thân để xem mình có thể góp phần vào hôn nhân như thế nào. Tự kiểm thảo là điều trọng yếu, cả trước lẫn sau ngày cưới. Thí dụ, bạn hãy tự hỏi các câu sau đây.

• Tôi có sẵn sàng cam kết sống suốt đời với người hôn phối không?​—⁠Ma-thi-ơ 19:6.

Vào thời nhà tiên tri Ma-la-chi trong Kinh Thánh, nhiều người chồng đã ruồng bỏ vợ, có lẽ để lấy người trẻ hơn. Đức Giê-hô-va nói bàn thờ của Ngài đầy tràn những giọt lệ của những người vợ bị chồng bỏ, và Ngài lên án những người đàn ông ‘đãi vợ cách phỉnh-dối’ như thế.​—⁠Ma-la-chi 2:13-16.

• Nếu đang tính chuyện hôn nhân, thì tôi đã quá cái thời kỳ trẻ trung chưa, khi mà các ham muốn tình dục còn mạnh mẽ có thể làm lệch lạc trí phán đoán sáng suốt?​—⁠1 Cô-rinh-tô 7:36.

Một người đã lập gia đình lúc 22 tuổi là Nikki nói: “Kết hôn khi còn quá trẻ rất nguy hại”. Chị nhắc nhở: “Những cảm xúc, mục tiêu, và sở thích của bạn vẫn tiếp tục thay đổi từ khi bạn còn 18, 19 tuổi cho đến khi bạn ở lứa tuổi từ 25 đến 29”. Tất nhiên, không thể chỉ lấy tuổi tác mà định xem bạn có sẵn sàng để lập gia đình hay chưa. Tuy nhiên, kết hôn khi chưa qua khỏi giai đoạn trẻ trung, lúc mà các ham muốn tình dục vẫn còn mới lạ và đặc biệt mạnh mẽ, thì có thể làm sai lệch khả năng suy nghĩ của ta và khiến ta mù quáng trước những vấn đề có thể xảy ra.

• Tôi có những tính cách nào giúp tôi góp phần làm hôn nhân thành công?​—⁠Ga-la-ti 5:22, 23.

Sứ đồ Phao-lô viết cho người Cô-lô-se: “Hãy có lòng thương-xót. Hãy mặc lấy sự nhân-từ, khiêm-nhượng, mềm-mại, nhịn-nhục”. (Cô-lô-se 3:12) Lời khuyên này thích hợp cho những ai đang tính chuyện hôn nhân cũng như cho những ai đã có gia đình.

• Tôi có đủ thành thục để hỗ trợ người hôn phối trong những lúc khó khăn không?​—⁠Ga-la-ti 6:2.

Một vị bác sĩ nói: “Khi có vấn đề xảy ra, thì khuynh hướng là đổ lỗi cho người hôn phối. Điều quan trọng nhất không phải là lỗi tại ai. Đúng hơn, đó là làm thế nào cả hai vợ chồng có thể cộng tác để cải thiện quan hệ hôn nhân”. Lời của vị vua khôn ngoan là Sa-lô-môn thích dụng trong hôn nhân. Ông viết: “Hai người hơn một,​... nếu người nầy sa-ngã, thì người kia sẽ đỡ bạn mình lên; nhưng khốn thay cho kẻ ở một mình mà sa-ngã, không có ai đỡ mình lên!”​—⁠Truyền-đạo 4:9, 10.

• Tôi có thường vui vẻ và lạc quan không, hay lúc nào cũng u sầu và tiêu cực?​—⁠Châm-ngôn 15:15.

Đối với một người bi quan, thì ngày nào cũng xấu cả. Hôn nhân không thay đổi được thái độ này một cách kỳ diệu! Một người thích chỉ trích hoặc bi quan lúc còn độc thân​—⁠dù là đàn ông hay đàn bà​—⁠thì sau khi có gia đình sẽ trở thành một người hôn phối cũng chỉ trích hoặc bi quan như vậy. Một quan điểm tiêu cực như thế có thể gây nhiều căng thẳng trong hôn nhân.​—⁠So sánh Châm-ngôn 21:9.

• Tôi có bình tĩnh khi gặp áp lực không, hay tôi mất tự chủ và buông lời giận dữ?​—⁠Ga-la-ti 5:​19, 20.

Tín đồ Đấng Christ được lệnh là phải “chậm giận”. (Gia-cơ 1:19) Trước và sau ngày cưới, người đàn ông hoặc đàn bà phải cố gắng sống theo lời khuyên này: “Ví bằng anh em đương cơn giận, thì chớ phạm tội; chớ căm-giận cho đến khi mặt trời lặn”.​—⁠Ê-phê-sô 4:26.

Xem xét người bạn đời tương lai của mình

Câu châm ngôn trong Kinh Thánh nói: “Người khôn-khéo xem-xét các bước mình”. (Châm-ngôn 14:15) Điều này rất đúng trong việc chọn người hôn phối. Lựa chọn người hôn phối là một trong những quyết định quan trọng nhất trong đời một người đàn ông hoặc đàn bà. Song, người ta đã nhận xét rằng, trong việc quyết định mua xe hoặc chọn trường đi học, nhiều người dành nhiều thời giờ hơn so với việc chọn người hôn phối.

Trong hội thánh tín đồ Đấng Christ, những người được giao phó trách nhiệm “phải chịu thử nghiệm”. (1 Ti-mô-thê 3:​10, Bản Diễn Ý) Nếu bạn đang nghĩ đến chuyện hôn nhân, thì nên chắc chắn rằng người kia đã được “thử nghiệm”. Thí dụ, hãy xem xét những câu hỏi sau đây. Tuy được trình bày theo quan điểm của người đàn bà, nhiều nguyên tắc này cũng được áp dụng cho người đàn ông. Và ngay cả những người đã có gia đình rồi cũng có thể được lợi ích khi xem xét những điểm này.

• Anh ta có tiếng như thế nào?​—⁠Phi-líp 2:19-22.

Châm-ngôn 31:23 mô tả người chồng “tại nơi cửa thành​... được chúng biết, khi ngồi chung với các trưởng-lão của xứ”. Các trưởng lão ngồi xét xử tại cửa thành. Điều đó chứng tỏ người chồng có một địa vị được công chúng tin cậy. Cách những người khác xem một người đàn ông nói lên điều gì đó về anh ta. Nếu anh ta có quyền, thì cũng hãy xem những người dưới quyền anh nghĩ gì. Điều này có thể cho thấy sau này bạn sẽ xem anh ta như thế nào khi trở thành vợ.​—So sánh 1 Sa-mu-ên 25:3, 23-25.

• Đạo đức của anh ta như thế nào?

Sự khôn ngoan theo ý Đức Chúa Trời “trước hết là thanh-sạch”. (Gia-cơ 3:17) Người bạn đời tương lai của bạn có chú trọng đến sự thỏa mãn tình dục của riêng mình hơn là quan tâm đến vị thế của anh ta và của bạn trước mắt Đức Chúa Trời không? Nếu anh ta không cố hết sức sống theo các tiêu chuẩn luân lý của Đức Chúa Trời từ bây giờ, thì dựa vào cơ sở nào mà tin rằng anh ta sẽ làm thế sau ngày thành hôn?​—⁠Sáng-thế Ký 39:7-12.

• Anh ta đối xử với tôi thế nào?​—⁠Ê-phê-sô 5:28, 29.

Sách Châm-ngôn trong Kinh Thánh nói về người chồng “tin-cậy” vợ mình. Hơn nữa, “chồng​... khen-ngợi nàng”. (Châm-ngôn 31:11, 28) Anh không ghen tương thái quá, mà cũng không đòi hỏi quá đáng. Gia-cơ viết rằng sự khôn ngoan từ trên mà xuống là “hòa-thuận, tiết-độ,​... đầy-dẫy lòng thương-xót và bông-trái lành”.​—⁠Gia-cơ 3:17.

• Anh ta đối xử với những người trong gia đình như thế nào?​—⁠Xuất Ê-díp-tô Ký 20:12.

Không chỉ có trẻ em mới phải kính trọng cha mẹ. Kinh Thánh nói: “Hãy nghe lời cha đã sanh ra con, chớ khinh-bỉ mẹ con khi người trở nên già-yếu”. (Châm-ngôn 23:22) Điều đáng chú ý là bác sĩ W. Hugh Missildine viết: “Có thể tránh được​—⁠hay ít nhất thấy trước được​—⁠nhiều khó khăn và bất đồng trong hôn nhân, nếu cô dâu và chú rể tương lai thăm viếng gia đình nhau trong bầu không khí thân mật và quan sát mối quan hệ giữa ‘người hứa hôn’ và cha mẹ anh ta. Cách anh ta xem cha mẹ mình sẽ ảnh hưởng đến cách anh ta xem người hôn phối. Một người phải hỏi: ‘Tôi có muốn anh ta đối xử với tôi như với cha mẹ anh không?’ Và cách cha mẹ anh ta đối xử với anh sẽ là dấu hiệu tốt cho thấy anh đối xử với bản thân như thế nào và cách anh ta sẽ mong đợi bạn cư xử với anh​—⁠sau tuần trăng mật”.

• Anh ta có khuynh hướng hay lên cơn giận dữ hoặc mắng nhiếc không?

Kinh Thánh khuyên: “Phải bỏ khỏi anh em những sự cay-đắng, buồn-giận, tức mình, kêu-rêu, mắng-nhiếc”. (Ê-phê-sô 4:31) Phao-lô báo trước cho Ti-mô-thê biết rằng một số tín đồ Đấng Christ “có tật hay tranh-biện, cãi-cọ về lời-lẽ” và có xu hướng “ganh-gỗ, tranh-cạnh, nhạo-báng, nghi-ngờ xấu, và​... cãi-lẫy”.​—⁠1 Ti-mô-thê 6:4, 5, Ghi-đê-ôn.

Ngoài ra, Phao-lô viết rằng người nào hội đủ điều kiện để được giao phó đặc ân trong hội thánh thì “cũng đừng hung-bạo”​—⁠“không đấm đánh”, theo tiếng Hy Lạp nguyên thủy. (1 Ti-mô-thê 3:3) Anh ta không thể là người đánh đập người khác hoặc nạt nộ họ. Một người có khuynh hướng hung bạo trong lúc nóng giận thì không xứng đáng làm người bạn đời.

• Anh ta có những mục tiêu nào?

Một số người đeo đuổi sự giàu có và chuốc lấy những hậu quả không thể tránh được. (1 Ti-mô-thê 6:9, 10) Còn những người khác thì sống trôi nổi vô định, không nhắm đến một mục tiêu nào. (Châm-ngôn 6:6-11) Tuy nhiên, một người tin kính sẽ thể hiện sự quyết tâm như của Giô-suê; ông nói: “Ta và nhà ta sẽ phục-sự Đức Giê-hô-va”.​—⁠Giô-suê 24:15.

Phần thưởng và trách nhiệm

Hôn nhân là một thể chế do Giê-hô-va Đức Chúa Trời chính thức hóa và sáng lập. (Sáng-thế Ký 2:22-24). Ngài thiết lập sự sắp đặt về hôn nhân để hình thành mối keo sơn trường cửu giữa người đàn ông và đàn bà, hầu họ có thể tương trợ lẫn nhau. Khi áp dụng các nguyên tắc Kinh Thánh, vợ chồng có thể mong đợi rằng đời sống họ đầy vui mừng.​—⁠Truyền-đạo 9:7-9.

Tuy vậy, phải ý thức là chúng ta đang sống trong “những thời-kỳ khó-khăn”. Kinh Thánh báo trước rằng trong giai đoạn này, người ta “đều tư-kỷ, tham tiền, khoe-khoang, xấc-xược,​... không tin-kính, vô-tình, khó hòa-thuận,​... lường thầy phản bạn, hay nóng giận, lên mình kiêu-ngạo”. (2 Ti-mô-thê 3:​1-4) Những tính nết này có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến hôn nhân. Vì thế, ai đang toan tính chuyện lập gia đình thì nên nghiêm túc cân nhắc lợi hại. Còn ai hiện đã có gia đình rồi thì nên tiếp tục ra công cải thiện hôn nhân mình bằng cách học hỏi và áp dụng sự hướng dẫn được Đức Chúa Trời cho ghi trong Kinh Thánh.

Vâng, những ai toan tính chuyện hôn nhân nên cẩn trọng lo xa hơn ngày cưới. Và tất cả nên xem xét không những việc kết hôn mà còn đời sống hôn nhân nữa. Hãy tìm sự hướng dẫn của Đức Giê-hô-va, hầu bạn sẽ suy nghĩ một cách thực tế thay vì chỉ nghĩ đến ái tình mà thôi. Làm thế, thì bạn sẽ có thể dễ thành công hơn trong hôn nhân.

[Chú thích]

[Khung nơi trang 5]

“Lời diễn tả hay tuyệt về tình yêu mà tôi đã từng đọc qua”

Tiến sĩ Kevin Leman viết: “Làm thế nào bạn biết là mình thật sự đang yêu? Có một quyển sách cổ chứa đựng lời diễn tả tình yêu. Quyển sách này xưa gần hai ngàn năm, nhưng nó vẫn có lời diễn tả hay tuyệt về tình yêu mà tôi đã từng đọc qua”.

Tiến sĩ Leman nhắc đến những lời sứ đồ Phao-lô của đạo Đấng Christ viết nơi 1 Cô-rinh-tô 13:4-8:

“Tình yêu-thương hay nhịn-nhục; tình yêu-thương hay nhân-từ; tình yêu-thương chẳng ghen-tị, chẳng khoe mình, chẳng lên mình kiêu-ngạo, chẳng làm điều trái phép, chẳng kiếm tư-lợi, chẳng nóng-giận, chẳng nghi-ngờ sự dữ, chẳng vui về điều không công-bình, nhưng vui trong lẽ thật. Tình yêu-thương hay dung-thứ mọi sự, tin mọi sự, trông-cậy mọi sự, nín-chịu mọi sự. Tình yêu-thương chẳng hề hư-mất bao giờ”.

[Khung nơi trang 8]

Các cảm xúc có thể dễ đánh lừa ta

Cô gái Su-la-mít trong thời Kinh Thánh hiển nhiên đã ý thức rõ là những cảm xúc luyến ái có sức đánh lừa. Khi vị vua quyền thế là Sa-lô-môn tán tỉnh, cô nói với các bạn gái mình: “Chớ kinh-động, chớ làm tỉnh-thức ái-tình ta cho đến khi nó muốn”. (Nhã-ca 2:7) Cô thiếu nữ khôn ngoan này không muốn các bạn gái ép cô vào thế bị cảm xúc chi phối. Ngày nay, lời này cũng thực tiễn cho những ai dự định lập gia đình. Hãy làm chủ cảm xúc của bạn. Nếu kết hôn, thì nguyên do phải là bạn đang yêu ai đó, chứ không phải chỉ yêu cái khái niệm hôn nhân.

[Hình nơi trang 6]

Ngay cả những người lập gia đình đã lâu năm cũng có thể củng cố tình nghĩa keo sơn của họ

[Hình nơi trang 7]

Anh ta đối xử với cha mẹ thế nào?