Đức Giê-hô-va dọn đường

“Tin-lành nầy về nước Đức Chúa Trời sẽ được giảng ra”.—MA-THI-Ơ 24:14.

1. Công việc rao giảng trong cả thế kỷ thứ nhất lẫn thế kỷ 20 đã hoàn thành được điều gì?

VÌ Đức Giê-hô-va là Đức Chúa Trời yêu thương, nên Ngài muốn “mọi người được cứu-rỗi và hiểu-biết lẽ thật”. (1 Ti-mô-thê 2:4) Cho nên cần có sự rao giảng và dạy dỗ quốc tế. Trong thế kỷ thứ nhất, việc rao giảng làm cho hội thánh đạo Đấng Christ thành “trụ và nền của lẽ thật”. (1 Ti-mô-thê 3:15) Sau đó có sự bội đạo trong một thời gian dài, lúc ấy ánh sáng lẽ thật trở nên lu mờ. Trong thời này, “thời kỳ cuối cùng”, “sự hiểu biết thật” lần nữa trở nên dư dật, đem lại hy vọng căn cứ vào Kinh Thánh về sự cứu rỗi đời đời cho hàng triệu người.—Đa-ni-ên 12:4, NW.

2. Đức Giê-hô-va đã làm gì liên quan đến hoạt động rao giảng?

² Bất kể nỗ lực không ngừng của Sa-tan để cản trở ý định của Đức Chúa Trời, hoạt động rao giảng trong cả thế kỷ thứ nhất lẫn thế kỷ 20 đã đạt được sự thành công đáng kinh ngạc. Điều này nhắc chúng ta nhớ đến lời tiên tri trong sách Ê-sai. Nói về việc người Do Thái bị lưu đày trở về Giu-đa trong thế kỷ thứ sáu TCN, Ê-sai viết: “Mọi nơi sủng-thấp sẽ được cao lên; mọi núi mọi gò sẽ bị hạ xuống; các nơi gập-ghềnh sẽ làm cho bằng, các nơi dốc-hãm sẽ làm thành đồng-nội”. (Ê-sai 40:4) Đức Giê-hô-va cũng đã dọn và san bằng đường cho cuộc rao giảng rộng lớn trong cả thế kỷ thứ nhất lẫn thế kỷ 20.

3. Đức Giê-hô-va có thể hoàn thành ý định Ngài qua những cách nào?

³ Điều này không có nghĩa là Đức Giê-hô-va trực tiếp ảnh hưởng đến mọi biến chuyển trên đất để đẩy mạnh công việc rao giảng về tin mừng, và cũng không có nghĩa là Đức Giê-hô-va sử dụng khả năng biết trước của Ngài để biết chính xác mọi việc sẽ xảy ra. Đành rằng Ngài có thể thấy trước và khiến cho những biến cố xảy ra tương lai, nhưng Ngài cũng có thể phản ứng khi những biến chuyển xảy ra. (Ê-sai 46:9-11) Như một người chăn kinh nghiệm biết cách hướng dẫn và che chở bầy chiên của mình, Đức Giê-hô-va cũng hướng dẫn dân Ngài. Ngài dẫn họ đến sự cứu rỗi, che chở tình trạng thiêng liêng của họ và thúc đẩy họ lợi dụng tình thế và những biến chuyển để thành công đẩy mạnh việc rao giảng tin mừng trên khắp thế giới.—Thi-thiên 23:1-4.

Một nhiệm vụ khó khăn

4, 5. Tại sao công việc rao giảng tin mừng là một nhiệm vụ đầy thách đố?

⁴ Cũng như việc đóng tàu vào thời Nô-ê, việc rao giảng về Nước Trời là công trình to lớn—trong thế kỷ thứ nhất lẫn ngày nay. Công việc đem đến mọi người bất cứ thông điệp nào cũng khó cả, nhưng công việc này đặc biệt có nhiều thách đố. Trong thế kỷ thứ nhất, các môn đồ tương đối là ít. Đấng Lãnh Đạo họ, Chúa Giê-su, đã bị xử tử vì bị tố là người xúi dân nổi loạn. Đạo Do Thái được thành lập lâu đời. Một đền thờ nguy nga tọa lạc tại Giê-ru-sa-lem. Các đạo khác trong vùng Địa Trung Hải cũng được thành lập lâu đời với đền thờ và giới tu sĩ. Cũng vậy, khi “kỳ cuối-cùng” bắt đầu năm 1914, tín đồ được xức dầu của Đấng Christ thì ít, mà môn đồ các đạo khác tự xưng phụng sự Đức Chúa Trời thì nhiều.—Đa-ni-ên 12:9.

⁵ Chúa Giê-su đã báo trước cho môn đồ ngài biết là họ sẽ bị ngược đãi. Ngài nói: “Người ta sẽ nộp các ngươi trong sự hoạn-nạn và giết đi; các ngươi sẽ bị mọi dân ghen-ghét vì danh ta”. (Ma-thi-ơ 24:9) Ngoài những vấn đề đó, đặc biệt trong “ngày sau-rốt”, tín đồ Đấng Christ sẽ thấy mình đang ở trong “thời-kỳ khó-khăn”. (2 Ti-mô-thê 3:1) Công việc to lớn, sự chắc chắn bị ngược đãi và thời kỳ khó khăn này là những lý do khiến cho việc rao giảng gặp nhiều thách đố và khó khăn. Vì thế chúng ta cần phải có nhiều đức tin.

6. Đức Giê-hô-va cho dân tộc Ngài lời bảo đảm nào về sự thành công?

⁶ Dù Đức Giê-hô-va biết rằng sẽ có khó khăn, Ngài cũng biết không điều gì có thể làm ngưng công việc này. Lời tiên tri được nhiều người biết đã báo trước về sự thành công đó, và nó được ứng nghiệm nổi bật trong thế kỷ thứ nhất lẫn thế kỷ 20: “Tin-lành nầy về nước Đức Chúa Trời sẽ được giảng ra khắp đất”.—Ma-thi-ơ 24:14, chúng tôi viết nghiêng.

7. Hoạt động rao giảng đã lan rộng đến mức nào trong thế kỷ thứ nhất?

⁷ Được đầy dẫy đức tin và thánh linh, tôi tớ của Đức Chúa Trời trong thế kỷ thứ nhất đã cố gắng thi hành sứ mạng của họ. Bởi vì Đức Giê-hô-va chứng tỏ Ngài ở cùng họ, họ đạt được sự thành công hơn hẳn những gì họ có thể mong đợi. Đến lúc Phao-lô viết cho người Cô-lô-se, khoảng 27 năm sau khi Chúa Giê-su chết, ông đã có thể nói tin mừng được “giảng ra giữa mọi vật dựng nên ở dưới trời”. (Cô-lô-se 1:23) Cũng thế, tới cuối thế kỷ 20, tin mừng đang được rao giảng trong 233 nước.

8. Nhiều người đã chấp nhận lẽ thật trong những hoàn cảnh nào? Hãy cho thí dụ.

⁸ Hàng triệu người đã chấp nhận tin mừng trong những thập niên gần đây. Nhiều người đã làm điều đó dưới những hoàn cảnh bất lợi—trong thời kỳ chiến tranh, cấm đoán, và bắt bớ gay gắt. Điều đó cũng đã xảy ra trong thế kỷ thứ nhất. Vào một dịp nọ, Phao-lô và Si-la đã bị đòn vọt tàn nhẫn và bị bắt bỏ tù. Không ai nghĩ đây là một cảnh ngộ thuận tiện cho việc đào tạo môn đồ! Nhưng Đức Giê-hô-va đã dùng ngay chính cảnh ngộ này để làm điều đó. Phao-lô và Si-la được thả ra, và người giữ ngục cùng với cả gia đình trở thành người tin đạo. (Công-vụ các Sứ-đồ 16:19-33) Những kinh nghiệm như thế chứng tỏ những người chống đối không thể dập tắt tin mừng. (Ê-sai 54:17) Nhưng lịch sử của đạo Đấng Christ không phải là một lịch sử lúc nào cũng đầy nghịch cảnh và ngược đãi. Giờ đây chúng ta hãy tập trung vào những biến chuyển thuận lợi đã giúp cho việc rao giảng tin mừng thành công trong thế kỷ thứ nhất lẫn thế kỷ 20.

Môi trường tôn giáo

9, 10. Đức Giê-hô-va khiến cho người ta trông mong việc rao giảng tin mừng trong thế kỷ thứ nhất và thế kỷ 20 như thế nào?

⁹ Chúng ta hãy xem xét thời điểm của những đợt rao giảng toàn cầu. Trong bối cảnh ở thế kỷ thứ nhất, lời tiên tri về 70 tuần lễ năm, nơi Đa-ni-ên 9:24-27, chỉ về năm mà Đấng Mê-si xuất hiện—29 CN. Dù những người Do Thái trong thế kỷ thứ nhất không hiểu thời điểm chính xác của vấn đề, họ cũng trông mong, đợi chờ Đấng Mê-si đến. (Lu-ca 3:15) Sách Pháp Manuel Biblique nói: “Dân chúng biết rằng bảy mươi tuần lễ năm mà Đa-ni-ên nói sắp chấm dứt; không ai ngạc nhiên khi nghe Giăng Báp-tít thông báo rằng Nước Trời gần đến”.

¹⁰ Còn về bối cảnh thời nay thì sao? Một biến chuyển to lớn là việc Chúa Giê-su lên ngôi trên trời, đánh dấu sự bắt đầu hiện diện của ngài trong quyền thế Nước Trời. Lời tiên tri Kinh Thánh cho thấy điều này xảy ra vào năm 1914. (Đa-ni-ên 4:13-17) Sự biết trước về biến cố này cũng đã khiến cho một số người sùng đạo trong thời kỳ này rất là trông mong. Sự trông mong cũng đã được thấy rõ trong vòng các Học Viên Kinh Thánh thành thật, những người đã bắt đầu xuất bản tạp chí này lần đầu tiên năm 1879 dưới tên Zion’s Watch Tower and Herald of Christ’s Presence (Tháp Canh Si-ôn và sứ giả loan báo sự hiện diện của Đấng Christ). Do đó, vào cả thế kỷ thứ nhất lẫn thời nay, sự trông mong về điều đó đã giúp chuẩn bị môi trường cho việc rao giảng tin mừng.a

11. Nền tảng tôn giáo nào đã được lập mà đã giúp cho công việc rao giảng tin mừng?

¹¹ Một yếu tố khác đã giúp cho công việc của tín đồ Đấng Christ trong cả hai thời đại là việc nhiều người quen thuộc với Kinh Thánh. Trong thế kỷ thứ nhất, các cộng đồng Do Thái ở rải rác khắp các nước Dân Ngoại chung quanh. Những cộng đồng này có những nhà hội, nơi mà dân chúng gặp gỡ đều đặn để nghe đọc và bàn luận Kinh Thánh. Vì vậy, những tín đồ thời ban đầu có thể xây đắp trên sự hiểu biết về tôn giáo mà dân chúng đã có rồi. (Công-vụ các Sứ-đồ 8:28-36; 17:1, 2) Trong thời đầu của kỷ nguyên chúng ta, dân của Đức Giê-hô-va đã có được môi trường giống như thế trong nhiều nước. Kinh Thánh đã được phổ biến rộng rãi khắp những vùng theo các đạo tự xưng theo Đấng Christ, nhất là những nước theo Tin Lành. Kinh Thánh được đọc trong nhiều nhà thờ và nhiều triệu người có Kinh Thánh. Dù nhiều người sẵn có Kinh Thánh, nhưng họ cần được giúp để hiểu sách này.

Lợi ích của luật pháp

12. Trong thế kỷ thứ nhất, luật pháp La Mã thường là một sự che chở như thế nào?

¹² Luật pháp của chính phủ thường có lợi cho công việc rao giảng của tín đồ Đấng Christ. Đế Quốc La Mã thống trị thế giới vào thế kỷ thứ nhất, và luật pháp của họ đã ảnh hưởng sâu xa đến đời sống hàng ngày. Những luật này bảo vệ dân chúng, và đem lại lợi ích cho tín đồ Đấng Christ thời ban đầu. Thí dụ, nhờ dựa vào luật pháp La Mã mà Phao-lô được thả ra khỏi tù và khỏi bị đánh đòn. (Công-vụ các Sứ-đồ 16:37-39; 22:25, 29) Nhắc đến điều khoản của hệ thống pháp lý La Mã đã giúp làm dịu cơn giận của đám đông tại Ê-phê-sô. (Công-vụ các Sứ-đồ 19:35-41) Lần nữa, Phao-lô được cứu khỏi sự hung bạo tại Giê-ru-sa-lem bởi vì ông là công dân La Mã. (Công-vụ các Sứ-đồ 23:27) Sau đó, luật La Mã cho phép ông dùng pháp lý bênh vực đức tin mình trước mặt Sê-sa. (Công-vụ các Sứ-đồ 25:11) Mặc dù nhiều Sê-sa cai trị như bạo chúa, nhưng luật pháp trong thế kỷ thứ nhất thường cho phép việc dựa vào pháp lý để “bênh đỡ và củng cố tin mừng”.—Phi-líp 1:7, Nguyễn thế Thuấn.

13. Luật pháp thường đem lại lợi ích cho công việc rao giảng thời nay như thế nào?

¹³ Điều này cũng đúng trong nhiều nước ngày nay. Mặc dù có những kẻ “nhờ luật-pháp toan sự thiệt-hại”, nhưng luật pháp của hầu hết các nước xem sự tự do tôn giáo là một quyền căn bản. (Thi-thiên 94:20) Nhận biết Nhân Chứng Giê-hô-va không đe dọa trật tự xã hội, nhiều chính phủ cho phép chúng ta chính thức hoạt động. Tại Hoa Kỳ, nơi Nhân Chứng in phần lớn các sách báo của họ, luật pháp hiện hành đã cho phép tạp chí Tháp Canh được xuất bản liên tục 120 năm nay và được đọc trên khắp đất.

Thời kỳ hòa bình và khoan dung

14, 15. Trong thế kỷ thứ nhất, sự tương đối ổn định của xã hội đã có lợi cho hoạt động rao giảng như thế nào?

¹⁴ Những thời kỳ tương đối hòa bình cũng đã có lợi cho hoạt động rao giảng. Mặc dù Chúa Giê-su báo trước một cách chính xác là trong thế kỷ thứ nhất và thế kỷ 20 “dân nầy sẽ dấy lên nghịch cùng dân khác”, nhưng cũng có những giai đoạn ổn định giúp đẩy mạnh công việc rao giảng về Nước Trời. (Ma-thi-ơ 24:7) Các tín đồ Đấng Christ trong thế kỷ thứ nhất sống dưới Pax Romana, hoặc Hòa Bình La Mã. Một sử gia viết: “La Mã hoàn toàn chinh phục dân chúng trong vùng Địa Trung Hải đến độ chấm dứt hầu hết các cuộc chiến tranh liên tục nhiều năm của các nước đó”. Sự ổn định này mở đường cho tín đồ Đấng Christ thời ban đầu đi lại tương đối an toàn trong cả thế giới La Mã.

¹⁵ Đế Quốc La Mã cố gắng thống nhất dân chúng dưới sự kiểm soát chặt chẽ. Chính sách này không những cổ động việc du lịch, khoan dung và trao đổi tư tưởng, mà còn phổ biến khái niệm về tình huynh đệ quốc tế. Sách On the Road to Civilization nói: “Sự hợp nhất của Đế Quốc [La Mã] đã khiến cho cánh đồng [về công việc rao giảng của tín đồ Đấng Christ] trở nên thuận lợi. Những ranh giới quốc gia đã bị phá vỡ. Một công dân La Mã là công dân của thế giới... Hơn nữa, sống trong một nước phát sinh ra ý tưởng công dân thế giới thì dân có thể hiểu được một tôn giáo dạy về tình huynh đệ giữa loài người”.—So sánh Công-vụ các Sứ-đồ 10:34, 35; 1 Phi-e-rơ 2:17.

16, 17. Điều gì đã thúc đẩy người ta cố gắng cổ động hòa bình thời nay, và nhiều người đã đi đến kết luận nào?

¹⁶ Còn thời kỳ của chúng ta thì sao? Thế kỷ 20 đã có nhiều cuộc chiến tranh tàn hại nhất lịch sử, và một số nước tiếp tục có những cuộc chiến tranh tại địa phương. (Khải-huyền 6:4) Nhưng cũng có những thời kỳ tương đối hòa bình. Các cường quốc thế giới không dốc toàn lực để đánh nhau trong hơn 50 năm. Tình trạng này đã giúp ích rất nhiều cho công việc rao giảng tin mừng trong những nước đó.

¹⁷ Sự khủng khiếp của chiến tranh trong thế kỷ 20 này đã khiến nhiều người nhận thức là cần có một chính phủ thế giới. Sự sợ hãi thế chiến đã thúc đẩy người ta thành lập Hội Quốc Liên và Liên Hiệp Quốc. (Khải-huyền 13:14) Mục tiêu của cả hai tổ chức này được cho là cổ động hòa bình và sự hợp tác quốc tế. Những người cảm nhận được nhu cầu đó thường hưởng ứng tin mừng về một chính phủ thế giới đem lại hòa bình chân chính và bền vững—Nước Đức Chúa Trời.

18. Thái độ nào đối với tôn giáo đã thuận lợi cho công việc rao giảng?

¹⁸ Mặc dù tín đồ Đấng Christ đôi khi bị ngược đãi một cách dã man, nhưng cả trong thế kỷ thứ nhất lẫn thế kỷ 20 cũng đã có những thời kỳ khoan dung về tôn giáo. (Giăng 15:20; Công-vụ các Sứ-đồ 9:31) Người La Mã sẵn sàng chấp nhận và đi theo các thần và nữ thần của những dân mà họ chinh phục. Giáo sư Rodney Stark viết: “Về nhiều phương diện La Mã đã cho tự do tôn giáo trong mức độ rộng lớn hơn những thời kỳ khác và điều này chỉ có lại được sau cuộc Cách Mạng Hoa Kỳ”. Vào thời nay, người ta tại nhiều nơi cởi mở hơn với quan điểm của người khác, kết quả là họ đã sẵn sàng nghe thông điệp mà Nhân Chứng Giê-hô-va đem đến cho họ.

Vai trò của kỹ thuật

19. Những tín đồ Đấng Christ thời ban đầu đã dùng cuốn sách như thế nào?

¹⁹ Cuối cùng, hãy xem xét cách Đức Giê-hô-va giúp dân Ngài nhận lợi ích từ những tiến bộ kỹ thuật. Mặc dù các tín đồ thời ban đầu không sống trong kỷ nguyên có sự tiến bộ nhanh chóng về kỹ thuật, nhưng họ đã dùng một phát minh mới là cuốn sách, hoặc sách có trang. Cuốn sách đã thay thế những cuộn sách cồng kềnh. Cuốn The Birth of the Codex nói: “Khác với văn liệu thế tục, trong khi người ta chậm chạp và dần dần thay thế những cuộn sách bằng cuốn sách, thì tín đồ Đấng Christ dường như tiếp nhận việc dùng cuốn sách ngay lập tức khắp mọi nơi”. Sách tham khảo này cũng nói thêm: “Tín đồ Đấng Christ dùng những cuốn sách trong thế kỷ thứ hai rộng rãi đến độ phải nói là họ đã bắt đầu dùng khá lâu trước năm 100 CN”. Cuốn sách dễ dùng hơn là cuộn sách. Có thể tìm những câu Kinh Thánh nhanh chóng hơn. Điều này chắc chắn đã giúp những tín đồ Đấng Christ thời ban đầu, như Phao-lô, không những giải thích Kinh Thánh mà còn “chứng minh bằng tham khảo” những điều mà họ dạy dỗ.—Công-vụ các Sứ-đồ 17:2, 3, NW.

20. Dân tộc của Đức Chúa Trời đã dùng những kỹ thuật hiện đại như thế nào trong hoạt động rao giảng khắp đất, và tại sao?

²⁰ Kỹ thuật trong thế kỷ của chúng ta đã tiến bộ một cách đáng kinh ngạc. Những máy in với vận tốc nhanh đã giúp cho việc sản xuất những ấn phẩm về Kinh Thánh đồng loạt trong nhiều thứ tiếng. Kỹ thuật hiện đại đã giúp cho việc dịch thuật Kinh Thánh nhanh chóng hơn. Xe vận tải, tàu hỏa, tàu bè và máy bay đã giúp cho việc gửi sách báo về Kinh Thánh nhanh chóng trên khắp đất. Điện thoại và máy fax đã làm cho việc thông tin chớp nhoáng trở thành sự thật. Qua thánh linh, Đức Giê-hô-va đã khiến tôi tớ của Ngài dùng những kỹ thuật một cách thực tiễn để phát triển việc truyền bá tin mừng trên khắp đất. Họ không dùng những tiến bộ đó chỉ vì muốn biết và sử dụng bất cứ cái gì mới nhất trên thế gian. Thay vì thế, họ chú ý đầu tiên và chủ yếu đến điều gì sẽ giúp họ thi hành sứ mạng rao giảng một cách hữu hiệu nhất.

21. Chúng ta có thể tin chắc điều gì?

²¹ Chúa Giê-su báo trước: “Tin-lành nầy về nước Đức Chúa Trời sẽ được giảng ra khắp đất”. (Ma-thi-ơ 24:14) Cũng như tín đồ Đấng Christ thời ban đầu đã thấy sự ứng nghiệm của lời tiên tri này, thì ngày nay chúng ta cũng thấy như thế trên một bình diện rộng lớn. Bất kể sự to lớn và khó khăn của công việc này, trong thời thuận tiện và không thuận tiện, giữa sự thay đổi của luật pháp và thái độ, trong chiến tranh và hòa bình, và giữa mọi thứ tiến bộ kỹ thuật, tin mừng đã và đang được rao giảng. Chẳng phải điều này khiến cho bạn kinh ngạc về sự khôn ngoan và khả năng thấy trước của Đức Giê-hô-va hay sao? Chúng ta có thể tuyệt đối chắc chắn rằng công việc rao giảng sẽ được hoàn tất theo thời khóa biểu của Đức Giê-hô-va và ý định đầy yêu thương của Ngài sẽ được thành tựu để đem lại ân phước cho những người công bình. Họ sẽ hưởng được đất và sống đời đời trên đất. (Thi-thiên 37:29; Ha-ba-cúc 2:3). Nếu sống hòa hợp với ý định của Đức Giê-hô-va, chúng ta sẽ ở trong số những người đó.—1 Ti-mô-thê 4:16.

[Chú thích]

Điểm để ôn lại

◻ Tại sao công việc rao giảng tin mừng là một nhiệm vụ khó khăn?

◻ Công việc của tín đồ Đấng Christ được lợi ích thế nào từ sự sắp đặt của chính phủ và sự tương đối ổn định của xã hội?

◻ Việc Đức Giê-hô-va ban phước công việc rao giảng bảo đảm với chúng ta về những biến chuyển nào trong tương lai?