Tự truyện

Phụng sự hết lòng dù gặp thử thách

DO RODOLFO LOZANO KỂ LẠI

Tôi sinh ngày 17 tháng 9 năm 1917, tại thành phố Gómez Palacio, bang Durango, thuộc Mexico. Hồi đó, cuộc Cách Mạng Mexico đang diễn ra kịch liệt. Mặc dù cuộc cách mạng chấm dứt năm 1920, những cuộc xáo trộn trong khu vực chúng tôi sống vẫn tiếp tục trong nhiều năm sau đó, khiến cho cuộc sống rất khó khăn.

CÓ LẦN, khi mẹ tôi biết rằng sắp sửa xảy ra cuộc đụng độ giữa lực lượng nổi loạn và quân đội, mẹ giữ tôi, ba người anh, một chị và em gái tôi ở trong nhà nhiều ngày. Chúng tôi chẳng có gì ăn, tôi còn nhớ là tôi và em gái nằm trốn dưới gầm giường. Sau đó, mẹ quyết định đem chúng tôi tới Hoa Kỳ, sau này cha tôi đã đoàn tụ với chúng tôi tại đây.

Chúng tôi đến California năm 1926, ít lâu trước khi Hoa Kỳ trải qua Cuộc Khủng Hoảng Kinh Tế. Nơi nào có thể kiếm được việc làm, thì chúng tôi đến đó, chẳng hạn như San Joaquin Valley, Santa Clara, Salinas và King City. Chúng tôi học làm việc ngoài đồng và gặt hái đủ loại trái cây và rau đậu. Mặc dù phải làm việc vất vả lúc tuổi trẻ, nhưng thời gian này lại rất thú vị trong đời tôi.

Tiếp cận với lẽ thật của Kinh Thánh

Vào tháng 3 năm 1928, một Học Viên Kinh Thánh, tên gọi Nhân Chứng Giê-hô-va thời bấy giờ, viếng thăm chúng tôi. Anh tên là Esteban Rivera, một người lớn tuổi nói tiếng Tây Ban Nha. Anh để lại sách nhỏ “Người chết ở đâu?”; tựa đề cũng như nội dung sách đã gây ấn tượng cho tôi. Mặc dù còn trẻ, tôi theo đuổi việc học Kinh Thánh và kết hợp với Học Viên Kinh Thánh. Cuối cùng, mẹ và em gái tôi, Aurora, cũng trở thành những người sốt sắng ca ngợi Đức Giê-hô-va.

Vào giữa thập niên 1930, một Phòng Nước Trời đã được xây tại San Jose cho hội thánh nói tiếng Anh. Bởi lẽ có nhiều người nói tiếng Tây Ban Nha làm việc ở các nông trại trong khu vực, nên chúng tôi bắt đầu rao giảng cho họ và tổ chức Buổi Học Tháp Canh. Trong việc này, chúng tôi có sự giúp đỡ của các Nhân Chứng nói tiếng Tây Ban Nha từ San Francisco, cách đó chừng 80 kilômét. Theo thời gian, chúng tôi có khoảng 60 người tham dự các buổi họp tiếng Tây Ban Nha tại Phòng Nước Trời ở San Jose.

Cuối cùng, vào ngày 28 tháng 2 năm 1940, tôi biểu trưng sự dâng mình cho Đức Giê-hô-va bằng cách báp têm trong nước tại hội nghị ở San Jose. Năm sau, tôi được bổ nhiệm làm người tiên phong, tức một người truyền giáo trọn thời gian của Nhân Chứng Giê-hô-va. Rồi vào tháng 4 năm 1943, tôi được mời đến Stockton, một thành phố cách đó chừng 130 kilômét, để thành lập một hội thánh tiếng Tây Ban Nha. Lúc đó, tôi đang phụng sự với tư cách là giám thị chủ tọa hội thánh tiếng Anh ở San Jose, và cũng đang chăm nom các Nhân Chứng nói tiếng Tây Ban Nha tại đó. Sau khi sắp xếp những anh em khác chăm lo các trách nhiệm này, tôi chuyển tới Stockton.

Lòng trung kiên bị thử thách

Bắt đầu vào năm 1940, tôi phải ra trước hội đồng quân dịch nhiều lần, nhưng mỗi lần lập trường của tôi, một người không phục vụ trong quân đội vì lý do lương tâm, đều được tôn trọng. Không lâu sau đó Hoa Kỳ nhảy vào cuộc Thế Chiến II vào tháng 12 năm 1941, áp lực của hội đồng quân dịch gia tăng mãnh liệt. Cuối cùng, năm 1944, tôi bị tống giam. Trong khi chờ kết án, tôi bị giam chung với các tội phạm trong một tầng hầm. Khi biết tôi là Nhân Chứng Giê-hô-va, nhiều tù nhân đã hỏi những tội ác họ đã phạm ảnh hưởng thế nào đến vị trí của họ trước mặt Đức Chúa Trời.

Nhân Chứng ở San Jose đã đóng tiền bảo lãnh nên tôi được thả ra, chờ ngày hầu tòa. Một luật sư ở Los Angeles chuyên biện hộ trong các vụ án về quyền công dân đã nhận bào chữa cho tôi mà không lấy tiền thù lao. Ông thẩm phán quyết định trả tự do cho tôi với điều kiện tôi phải từ bỏ công việc tiên phong, nhận một công việc thế tục, và mỗi tháng trình diện chính quyền liên bang. Tôi từ chối quyết định đó, vì vậy tôi bị kết án hai năm tù trong trại giam tên là McNeil Island, ở bang Washington. Tại đó tôi đã lợi dụng thời gian để nghiên cứu sâu xa về Kinh Thánh. Tôi cũng học đánh máy chữ. Chưa đầy hai năm, tôi được thả vì có hạnh kiểm tốt. Ngay lập tức, tôi sắp xếp để tiếp tục thánh chức tiên phong.

Mở rộng tầm hoạt động

Vào mùa đông năm 1947, tôi được chỉ định rao giảng cho những người nói tiếng Tây Ban Nha tại Thành Phố Colorado, bang Texas, cùng với một anh tiên phong. Nhưng trời quá lạnh nên chúng tôi đến San Antonio để tận hưởng thời tiết ấm áp. Tuy nhiên, ở đó trời lại mưa nhiều đến nỗi làm gián đoạn thánh chức rao giảng từ nhà này sang nhà kia. Chẳng bao lâu thì chúng tôi hết tiền. Trong nhiều tuần lễ chúng tôi sống nhờ vào những miếng bánh mì kẹp bắp cải sống và trà alfalfa (cỏ linh lăng). Anh bạn đồng hành với tôi trở về quê, nhưng tôi ở lại. Khi các Nhân Chứng nói tiếng Anh biết được các nhu cầu vật chất của tôi, họ bắt đầu giúp đỡ.

Mùa xuân năm sau, tôi trở lại nhiệm sở tại Thành Phố Colorado, và cuối cùng một hội thánh nhỏ tiếng Tây Ban Nha đã được thành lập. Sau đó tôi chuyển tới Sweetwater, bang Texas, nơi đây tôi đã giúp thành lập một hội thánh tiếng Tây Ban Nha nữa. Khi ở Sweetwater, tôi nhận được thư mời theo học khóa 15 Trường Kinh Thánh Ga-la-át của Hội Tháp Canh, nhằm đào tạo giáo sĩ, khai giảng ngày 22 tháng 2 năm 1950. Sau khi mãn khóa mùa hè năm đó tại đại hội quốc tế trên sân vận động Yankee ở Thành Phố New York, tôi ở lại ba tháng tại trụ sở trung ương của Nhân Chứng Giê-hô-va ở Brooklyn. Tại đây tôi được huấn luyện để phục vụ tại văn phòng chi nhánh ở Mexico.

Công việc ở Mexico

Tôi đến Thành Phố Mexico ngày 20 tháng 10 năm 1950. Khoảng hai tuần sau đó, tôi được bổ nhiệm làm giám thị chi nhánh, một nhiệm vụ tôi đã cáng đáng trong bốn năm rưỡi. Kinh nghiệm có được trong công việc tiên phong, trong nhà tù, ở Trường Ga-la-át và ở Brooklyn chứng tỏ rất có lợi. Khi đến Mexico, tôi thấy ngay nhu cầu xây dựng tình trạng thiêng liêng của các anh chị người Mexico. Nhất là cần giúp họ giữ được tiêu chuẩn đạo đức cao của Lời Đức Chúa Trời.

Tại các xứ Châu Mỹ La tinh, kể cả Mexico, có tập tục trai gái sống chung với nhau mà không chính thức kết hôn. Các đạo tự xưng theo Đấng Christ, đặc biệt là Giáo Hội Công Giáo La Mã, cứ mặc cho phong tục trái với Kinh Thánh này thịnh hành. (Hê-bơ-rơ 13:4) Do đó, một số người đã trở thành Nhân Chứng Giê-hô-va, mặc dù họ không có giá thú. Bấy giờ có sự sắp đặt cho những người như trên một thời gian sáu tháng để hợp thức hóa. Nếu không, họ không còn được công nhận là Nhân Chứng Giê-hô-va nữa.

Đối với nhiều người, hợp thức hóa hôn nhân của họ thật giản dị. Chỉ cần hợp thức hóa quan hệ của họ bằng cách lập hôn thú. Những người khác gặp tình trạng phức tạp hơn. Chẳng hạn, một số người đã kết hôn hai lần, thậm chí tới ba lần, mà không hề có một lần nào ly dị hợp pháp. Cuối cùng, khi tình trạng hôn nhân trong dân sự của Đức Giê-hô-va phù hợp với những dạy dỗ trong Lời của Ngài, lúc đó các hội thánh hưởng được những ân phước thiêng liêng tốt đẹp.—1 Cô-rinh-tô 6:9-11.

Trong thời gian đó trình độ giáo dục tại Mexico nói chung là thấp. Ngay cả trước khi tôi tới đây vào năm 1950, văn phòng chi nhánh đã bắt đầu tổ chức các lớp dạy đọc và viết tại các hội thánh. Bấy giờ các lớp này đã được tổ chức lại, và đăng ký với chính phủ. Kể từ năm 1946, khi bắt đầu giữ sổ sách, hơn 143.000 người tại Mexico đã được dạy đọc và viết trong các lớp học do Nhân Chứng hướng dẫn!

Lúc đó luật pháp tại Mexico rất khắt khe với tôn giáo. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, đã có những thay đổi quan trọng về phương diện này. Vào năm 1992, một luật mới được thông qua về các vấn đề tôn giáo, do đó năm 1993, Nhân Chứng Giê-hô-va tại Mexico được đăng ký là một tổ chức tôn giáo.

Đối với tôi, những thay đổi này là một nguồn vui mừng lớn, một điều mà trước đây tôi nghĩ rằng không thể nào có được. Đã nhiều năm, tôi nhiều lần lui tới các văn phòng chính phủ và thường gặp thái độ hơi ngờ vực. Tuy nhiên, thật là tuyệt khi thấy cách Ban Pháp Lý tại văn phòng chi nhánh của chúng tôi xử trí những vấn đề này, để rồi hiện nay chúng tôi tương đối ít gặp trở ngại trong công việc rao giảng.

Phụng sự với người hôn phối là giáo sĩ

Khi tôi đến Mexico, ở đây đã có nhiều người tốt nghiệp các khóa trước của Trường Ga-la-át. Một trong những người này là Esther Vartanian, một Nhân Chứng người Armenia, đã bắt đầu làm tiên phong tại Vallejo, California, năm 1942. Chúng tôi thành hôn ngày 30 tháng 7 năm 1955, sau đó tiếp tục nhiệm vụ ở Mexico. Esther tiếp tục công việc giáo sĩ ở Thành Phố Mexico, và chúng tôi sống tại chi nhánh, nơi tôi tiếp tục phụng sự.

Năm 1947, Esther đến nhiệm sở giáo sĩ đầu tiên ở Monterrey, Nuevo León, Mexico. Ở Monterrey, chỉ có một hội thánh gồm 40 Nhân Chứng, nhưng khi chị được chuyển tới Thành Phố Mexico vào năm 1950, Monterrey có tới bốn hội thánh. Tại chi nhánh của chúng tôi gần Thành Phố Mexico, hiện nay có hai người trẻ là con cháu của những gia đình đã từng học Kinh Thánh với Esther khi chị phục vụ ở Monterrey.

Hồi năm 1950, khu vực rao giảng của giáo sĩ tại Thành Phố Mexico hầu như bao gồm cả thành phố. Họ đi bộ khắp nhiệm sở hoặc trên các xe buýt cũ kỹ chật ních người. Khi tôi đến nơi vào cuối năm 1950, có bảy hội thánh. Hiện nay số hội thánh đã tăng lên đến khoảng 1.600, với hơn 90.000 người công bố về Nước Trời ở Thành Phố Mexico, và năm ngoái, ở đó có hơn 250.000 người dự Lễ Tưởng Niệm sự chết của Đấng Christ! Trải qua nhiều năm, tôi và Esther có đặc ân phục vụ tại nhiều hội thánh này.

Khi tôi và Esther bắt đầu một học hỏi Kinh Thánh, chúng tôi luôn cố gắng làm sao cho người cha của gia đình chú ý để cả gia đình cùng tham gia. Vì vậy, chúng tôi đã chứng kiến nhiều gia đình đông đúc phụng sự Đức Giê-hô-va. Tôi tin rằng, một trong những lý do làm cho sự thờ phượng thật tại Mexico lớn mạnh nhanh chóng là toàn thể gia đình thường nhất trí trong sự thờ phượng thật.

Đức Giê-hô-va đã ban phước cho công việc

Kể từ 1950, sự tiến bộ của công việc tại Mexico thật đáng kể, cả về mặt gia tăng số lượng lẫn những thay đổi về tổ chức. Thật thú vị được đóng góp một phần nhỏ vào sự gia tăng này, và được cùng làm việc với một dân hiếu khách và hạnh phúc như thế.

Anh Karl Klein, phục vụ với tư cách thành viên Hội Đồng Lãnh Đạo Trung Ương của Nhân Chứng Giê-hô-va, và vợ anh, Margaret, đã thăm chúng tôi trong khi họ đi nghỉ hè cách đây vài năm. Anh Klein muốn thăm dò công việc ở Mexico, vì vậy anh và chị Margaret đến Hội Thánh San Juan Tezontla, gần Thành Phố Mexico, nơi chúng tôi kết hợp lúc đó. Phòng Nước Trời của chúng tôi lúc đó còn nhỏ, chỉ rộng khoảng 4,5 mét, dài khoảng 5,5 mét. Khi chúng tôi đến phòng họp, thì khoảng 70 người đã có mặt, chẳng còn chỗ chen chân. Người lớn tuổi ngồi trên ghế dựa, trẻ hơn thì ngồi trên ghế dài, các em nhỏ ngồi trên mấy viên gạch hoặc trên sàn nhà.

Anh Klein rất cảm phục vì tất cả các em nhỏ đều có sẵn Kinh Thánh, cùng tra các câu Kinh Thánh với diễn giả. Sau bài diễn văn công cộng, anh Klein đọc Ma-thi-ơ 13:19-23 và nói rằng ở Mexico có nhiều “đất tốt” mà Chúa Giê-su đề cập. Hiện nay bảy em trong số những em nhỏ đã tham dự buổi họp hôm đó đang làm việc cho một đồ án lớn mở rộng cơ sở chi nhánh của chúng tôi gần Thành Phố Mexico. Một em nữa phục vụ tại nhà Bê-tên, và nhiều em khác hiện đang làm tiên phong!

Khi tôi đến Thành Phố Mexico, chi nhánh chúng tôi chỉ có 11 thành viên. Hiện nay chúng tôi có khoảng 1.350 người làm việc, trong số đó khoảng 250 người tham gia xây dựng chi nhánh mới. Khi toàn thể công trình được hoàn tất, có lẽ vào năm 2002, cơ sở nới rộng của chúng tôi sẽ có thể cung cấp chỗ ở cho thêm khoảng 1.200 người nữa. Mới hồi năm 1950 cả nước chưa có tới 7.000 người công bố về Nước Trời, vậy mà nay chúng tôi vượt quá mức 500.000 người! Lòng tôi tràn đầy vui mừng khi thấy Đức Giê-hô-va ban phước cho các nỗ lực của những anh em khiêm nhường người Mexico của chúng ta, đang làm việc rất tích cực để ngợi khen Ngài.

Đối diện một thử thách lớn

Một trong những thử thách lớn nhất gần đây của tôi là tôi bị bệnh. Thường thường, tôi là người khỏe mạnh. Nhưng vào tháng 11 năm 1988, tôi bị tai biến mạch máu não khiến khả năng thể chất của tôi suy nhược nhiều. Nhờ Đức Giê-hô-va, nhờ tập thể dục và các phương pháp trị liệu khác, tôi đã phục hồi được phần nào, nhưng không thể điều khiển một số bộ phận thân thể theo ý mình muốn được. Tôi tiếp tục được điều trị và chăm sóc y tế để tránh nhức đầu gay gắt và các hậu chứng khác hiện vẫn còn.

Mặc dù không thể làm nhiều như ước muốn, tôi cũng thấy mãn nguyện vì biết rằng mình đã có thể giúp nhiều người biết về ý định của Đức Giê-hô-va và trở nên những tôi tớ tận tụy của Ngài. Tôi cũng vui thích nói chuyện với càng nhiều anh chị càng tốt khi họ đến thăm chi nhánh của chúng tôi; tôi cảm thấy rằng chúng tôi khích lệ lẫn nhau.

Biết rằng Đức Giê-hô-va quí trọng việc chúng ta phụng sự Ngài và những gì chúng ta đã làm không phải là vô ích đã thêm sức cho tôi rất nhiều. (1 Cô-rinh-tô 15:58) Bất kể những giới hạn và bệnh tật của mình, tôi đã khắc ghi vào lòng những lời nơi Cô-lô-se 3:23, 24: “Hễ làm việc gì, hãy hết lòng mà làm, như làm cho Chúa, chớ không phải làm cho người ta, vì biết rằng anh em sẽ bởi Chúa mà được cơ-nghiệp làm phần-thưởng”. Tuân theo lời khuyên này, tôi đã tập phụng sự Đức Giê-hô-va hết lòng dù gặp thử thách.

[Hình nơi trang 24]

Năm 1942 khi tôi làm tiên phong

[Hình nơi trang 24]

Vợ tôi bắt đầu nhiệm vụ giáo sĩ ở Mexico năm 1947

[Hình nơi trang 24]

Với Esther ngày nay

[Các hình nơi trang 26]

Trên cùng, bên trái: Gia đình Bê-tên ở Mexico, năm 1952, tôi đứng phía trước

Phía trên: Hơn 109.000 người nhóm lại tại sân vận động này của Thành Phố Mexico trong một đại hội năm 1999

Dưới cùng, bên trái: Chi nhánh mới của chúng tôi hiện gần hoàn tất