Anh chị có thể đối phó thành công với cảm xúc tiêu cực

1, 2. Đôi khi sứ đồ Phao-lô cảm thấy thế nào, và tại sao chúng ta có thể đồng cảm với ông? (Rô-ma 7:​21-24)

Khi nghĩ đến Phao-lô, hình ảnh nào hiện lên trong trí anh chị? Đó có phải là một giáo sĩ can đảm, một thầy dạy giỏi hay một người viết nhiều sách trong Kinh Thánh? Những lời miêu tả ấy rất chính xác. Tuy nhiên, đôi khi Phao-lô cũng cảm thấy buồn, nản lòng hoặc lo lắng. Như chúng ta, ông cũng phải tranh đấu với cảm xúc tiêu cực.

² Đọc Rô-ma 7:​21-24. Trong lá thư gửi cho các tín đồ ở Rô-ma, Phao-lô bày tỏ những cảm xúc mà nhiều người trong chúng ta có thể đồng cảm. Dù là một tín đồ trung thành nhưng ông cũng phải đối mặt với cuộc chiến nội tâm, tức cuộc chiến giữa ước muốn làm hài lòng Đức Chúa Trời và khuynh hướng làm điều sai trái. Ngoài cuộc chiến ấy, đôi khi Phao-lô phải tranh đấu với cảm xúc tiêu cực về quá khứ của mình và vấn đề dai dẳng mà ông đang đương đầu.

3. Chúng ta sẽ xem xét điều gì trong bài này? (Cũng xem “Giải nghĩa”).

³ Dù phải đương đầu với cuộc chiến nội tâm, Phao-lô đã không để cảm xúc tiêu cựca chi phối suy nghĩ của mình. Trong bài này, chúng ta sẽ xem xét những câu hỏi sau: Điều gì khiến Phao-lô đôi khi cảm thấy “khốn khổ”? Ông đã làm gì để đương đầu với cảm xúc tiêu cực? Và làm thế nào chúng ta có thể đối phó thành công với cảm xúc tiêu cực?

ĐIỀU GÌ KHIẾN PHAO-LÔ CÓ CẢM XÚC TIÊU CỰC?

4. Điều gì khiến Phao-lô có cảm xúc tiêu cực?

⁴ Điều ông làm trong quá khứ. Trước khi trở thành tín đồ đạo Đấng Ki-tô, Phao-lô đã làm những điều mà sau này ông thấy hối tiếc. Chẳng hạn, ông tán thành việc một tín đồ trung thành là Ê-tiên bị ném đá cho đến chết (Công 7:58; 8:1). Ngoài ra, ông cũng dẫn đầu trong việc ngược đãi tín đồ đạo Đấng Ki-tô một cách tàn bạo.—Công 8:3; 26:​9-11.

5. Phao-lô cảm thấy thế nào về những hành động của mình trong quá khứ?

⁵ Sau khi trở thành tín đồ đạo Đấng Ki-tô, đôi khi Phao-lô cảm thấy day dứt về quá khứ của mình. Càng là tín đồ lâu năm, có lẽ ông càng cảm thấy hối hận về những điều tàn ác mình từng làm. Chẳng hạn, khi viết lá thư thứ nhất cho các tín đồ ở Cô-rinh-tô vào khoảng năm 55 CN, ông nói: ‘Tôi không đáng được gọi là sứ đồ, bởi tôi đã bắt bớ hội thánh của Đức Chúa Trời’ (1 Cô 15:9). Khoảng 5 năm sau, trong lá thư viết cho các tín đồ ở Ê-phê-sô, ông miêu tả mình là người “không bằng người nhỏ nhất trong các người thánh” (Ê-phê 3:8). Khi viết thư cho Ti-mô-thê, Phao-lô nói rằng trước kia ông “là kẻ phạm thượng, bắt bớ và xấc xược” (1 Ti 1:13). Hãy hình dung Phao-lô cảm thấy thế nào khi ông đến thăm một hội thánh và gặp người mà ông từng bắt bớ hoặc thành viên trong gia đình của người từng bị ông ngược đãi.

6. Điều gì khác khiến Phao-lô khốn khổ? (Cũng xem chú thích).

⁶ Một cái gai xóc vào thịt. Phao-lô ví điều khiến ông cảm thấy khốn khổ với “một cái gai xóc vào thịt” (2 Cô 12:7). Ông không nói chính xác điều gì khiến ông khốn khổ đến thế. Đó có thể là một căn bệnh hoặc vài vấn đề khác khiến ông lo lắng.b

7. Khuynh hướng bất toàn đã ảnh hưởng thế nào đến Phao-lô? (Rô-ma 7:​18, 19)

⁷ Sự bất toàn. Phao-lô đã phải tranh đấu với sự bất toàn của mình. (Đọc Rô-ma 7:​18, 19). Dù ông rất muốn làm điều đúng, nhưng thân thể bất toàn khiến ông khó làm thế. Ông thừa nhận rằng trong ông có một cuộc chiến dai dẳng giữa khuynh hướng bất toàn và ước muốn làm điều đúng. Phao-lô đã nỗ lực rất nhiều để cải thiện bản thân (1 Cô 9:27). Dù vậy, ông vẫn mắc lỗi. Hẳn ông cảm thấy vô cùng thất vọng mỗi khi những tính xấu của mình trỗi dậy.

PHAO-LÔ ĐÃ LÀM GÌ ĐỂ ĐỐI PHÓ VỚI CẢM XÚC TIÊU CỰC?

8. Phao-lô làm một số điều nào để đối phó với sự bất toàn của mình?

⁸ Như được thấy trong các lá thư của ông, Phao-lô suy ngẫm về cách thần khí đã giúp ông cũng như anh em đồng đạo tranh đấu và vượt qua khuynh hướng tội lỗi (Rô 8:13; Ga 5:​16, 17). Ông thường nhắc đến những ước muốn và việc làm sai trái mà tín đồ đạo Đấng Ki-tô nên tránh (Ga 5:​19-21, 26). Chắc hẳn Phao-lô đã suy ngẫm về điểm yếu của bản thân, tìm lời khuyên trong Kinh Thánh và xác định những điều cần làm để đối phó với sự bất toàn của mình. Chúng ta có thể tin chắc là ông đã áp dụng lời khuyên mà ông đưa ra.

9, 10. Điều gì giúp Phao-lô đối phó với cảm xúc tiêu cực? (Ê-phê-sô 1:7) (Cũng xem hình).

⁹ Dù đôi khi Phao-lô cảm thấy nản lòng, ông vẫn giữ được tinh thần tích cực. Chẳng hạn, ông vui mừng khi nhận báo cáo khích lệ từ các bạn đồng hành (2 Cô 7:​6, 7). Ông tìm được niềm vui nhờ có tình bạn với anh em đồng đạo (2 Ti 1:4). Và ông biết mình được Đức Giê-hô-va chấp nhận. Thật vậy, Phao-lô hạnh phúc vì ông có thể phụng sự Đức Chúa Trời “với một lương tâm trong sạch” (2 Ti 1:3). Ngay cả khi bị cầm tù ở Rô-ma, Phao-lô vẫn khuyến giục anh em đồng đạo hãy “vui mừng trong Chúa” (Phi-líp 4:4). Khi đọc những lời của Phao-lô, chúng ta có thể thấy không phải lúc nào ông cũng nghĩ đến vấn đề và lỗi lầm của mình. Rõ ràng, khi suy nghĩ tiêu cực xuất hiện trong trí, Phao-lô đã nhanh chóng nghĩ đến những điều khiến ông vui mừng.

¹⁰ Một điều khác đã giúp Phao-lô đối phó thành công với cảm xúc tiêu cực, đó là vì ông tin rằng giá chuộc là món quà dành cho cá nhân mình. (Ga 2:20; đọc Ê-phê-sô 1:7). Nhờ thế, ông tin chắc Đức Giê-hô-va đã tha thứ cho ông qua Chúa Giê-su Ki-tô (Rô 7:​24, 25). Bất kể lỗi lầm trong quá khứ và sự bất toàn của bản thân, Phao-lô đã có thể phụng sự Đức Chúa Trời với niềm vui.—Hê 9:​12-14.

11. Tại sao trường hợp của Phao-lô khích lệ chúng ta?

¹¹ Như Phao-lô, có lẽ chúng ta cảm thấy mình luôn phải tranh đấu để không suy nghĩ, nói hoặc làm điều gì đó khiến Đức Giê-hô-va buồn lòng. Có thể chúng ta cũng muốn thốt lên: “Khốn khổ cho tôi!”. Một chị tên là Elizac chia sẻ cảm xúc của mình khi phải đối mặt với cuộc chiến nội tâm: “Tôi được khích lệ khi nghĩ về trường hợp của Phao-lô. Thật nhẹ nhõm vì biết rằng mình không phải là người duy nhất cảm thấy như thế. Điều này cũng nhắc tôi rằng Đức Giê-hô-va biết những gì dân ngài đang phải đương đầu”. Như Phao-lô, chúng ta có thể làm gì để có lương tâm trong sạch và vui mừng bất kể cảm xúc tiêu cực?

LÀM THẾ NÀO CHÚNG TA CÓ THỂ ĐỐI PHÓ VỚI CẢM XÚC TIÊU CỰC?

12. Duy trì nề nếp thiêng liêng giúp chúng ta đối phó với cảm xúc tiêu cực như thế nào?

¹² Duy trì nề nếp thiêng liêng. Khi vun trồng nề nếp thiêng liêng, chúng ta sẽ dễ tập trung vào những điều tích cực hơn. Có thể ví nề nếp thiêng liêng với việc duy trì những thói quen lành mạnh để giữ sức khỏe tốt. Khi ăn uống đủ chất, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc, chúng ta thường cảm thấy khỏe hơn. Tương tự, tất cả chúng ta đều cảm thấy tích cực hơn và lên tinh thần khi đọc Lời Đức Chúa Trời đều đặn, chuẩn bị, tham dự và góp phần vào các buổi nhóm họp cũng như đi thánh chức. Những hoạt động thiêng liêng ấy giúp chúng ta đối phó với cảm xúc tiêu cực.—Rô 12:​11, 12.

13, 14. Một số tín đồ trung thành đã nhận được lợi ích nào nhờ duy trì nề nếp thiêng liêng?

¹³ Hãy xem trường hợp của anh John. Lúc 39 tuổi, anh được chẩn đoán mắc một căn bệnh ung thư hiếm gặp. Ban đầu, anh phải tranh đấu với những cảm xúc tiêu cực. Anh thắc mắc: “Tại sao mình lại bị bệnh khi vẫn còn trẻ như thế?”. Lúc đó, con trai anh chỉ mới ba tuổi. Điều gì đã giúp anh John đương đầu với cảm xúc tiêu cực? Anh cho biết: “Dù mệt mỏi, tôi cố gắng để duy trì nề nếp thiêng liêng của gia đình. Chúng tôi tham dự tất cả các buổi nhóm họp, đi thánh chức mỗi tuần và đều đặn có Buổi thờ phượng của gia đình ngay cả khi không dễ để làm thế”. Nhìn lại, anh John cho biết thêm: “Sau khi vượt qua cú sốc ban đầu, tôi nhận ra rằng sức mạnh và tình yêu thương của Đức Giê-hô-va đã giúp tôi loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực. Đức Giê-hô-va có thể giúp anh chị mạnh mẽ, giống như ngài đã giúp tôi”.

¹⁴ Chị Eliza được đề cập ở trên cho biết: “Mỗi lần tham dự nhóm họp và học hỏi cá nhân, tôi được nhắc rằng Đức Giê-hô-va lắng nghe và thật sự yêu thương mình. Điều đó khiến tôi hạnh phúc”. Anh Nolan, một giám thị vòng quanh ở châu Phi, chia sẻ điều đã giúp anh và vợ là chị Diane: “Chúng tôi nỗ lực duy trì nề nếp thiêng liêng ngay cả khi cảm thấy nản lòng. Đức Giê-hô-va luôn giúp chúng tôi có thái độ đúng. Chúng tôi cố gắng nhớ rằng Đức Giê-hô-va sẽ giúp đỡ và ban phước cho mình; dù không biết bằng cách nào, nhưng chúng tôi tin chắc là ngài sẽ làm thế”.

15. Chúng ta cần làm điều gì khác để vượt qua cảm xúc tiêu cực? Hãy minh họa.

¹⁵ Nếu vẫn có những suy nghĩ tiêu cực, có lẽ chúng ta cần làm một số điều khác. Hãy hình dung anh chị bị đau lưng. Để hết đau, có lẽ anh chị cần làm nhiều hơn là chỉ xoa bóp. Để biết nguyên nhân của cơn đau, có lẽ anh chị cần nghiên cứu và ngay cả đến gặp bác sĩ. Tương tự, chúng ta cần nghiên cứu Kinh Thánh và các ấn phẩm, thậm chí nói chuyện với một tín đồ thành thục để biết cách đương đầu với những cảm xúc tiêu cực dai dẳng. Hãy xem thêm một số gợi ý có thể giúp ích.

16. Điều gì có thể giúp anh chị nhận ra nguyên nhân khiến mình suy nghĩ tiêu cực? (Thi thiên 139:​1-4, 23, 24)

¹⁶ Cầu nguyện để nhận ra nhu cầu của mình. Vua Đa-vít ý thức là Đức Giê-hô-va biết rõ về ông. Vì thế, ông xin ngài giúp ông nhận ra điều gì khiến ông có “tư tưởng bất an”. (Đọc Thi thiên 139:​1-4, 23, 24). Anh chị cũng có thể xin Đức Giê-hô-va giúp mình nhận ra điều gì khiến mình có suy nghĩ tiêu cực và biết cách để vượt qua. Anh chị cũng có thể tự hỏi một số câu như: “Đâu là nguyên nhân khiến mình lo lắng? Có điều gì thường khiến mình suy nghĩ tiêu cực không? Mình có khuynh hướng nghĩ mãi về điều tiêu cực thay vì loại bỏ chúng không?”.

17. Anh chị có thể nghiên cứu các đề tài nào để giúp mình nghĩ đến những điều tích cực? (Cũng xem hình).

¹⁷ Điều chỉnh chương trình học hỏi cá nhân để phù hợp với nhu cầu của mình. Đôi khi điều hữu ích là học về một số phẩm chất của Đức Giê-hô-va. Chẳng hạn, sứ đồ Phao-lô nhận được nhiều lợi ích khi nghiên cứu về giá chuộc và sự tha thứ của Đức Giê-hô-va. Anh chị cũng có thể làm thế. Hãy dùng Cẩm nang tra cứu của Nhân Chứng Giê-hô-va, THƯ VIỆN TRỰC TUYẾN Tháp Canh hay những công cụ học hỏi khác có trong ngôn ngữ của anh chị để khám phá các đề tài, chẳng hạn lòng thương xót, sự tha thứ và tình yêu thương thành tín của Đức Chúa Trời. Hãy lập một danh sách khi tìm được những bài mà anh chị thấy hữu ích. Rồi để danh sách ấy ở nơi dễ thấy và học những bài trong đó khi cảm thấy nản lòng. Hãy cố gắng áp dụng điều học được vào hoàn cảnh của mình.—Phi-líp 4:8

18. Một số anh chị thấy hữu ích khi học hỏi về đề tài nào?

¹⁸ Chị Eliza được đề cập ở trên đã nghiên cứu về Gióp trong buổi học hỏi cá nhân. Chị nói: “Tôi thấy đồng cảm với Gióp. Ông gặp hết vấn đề này đến vấn đề khác và vô cùng nản lòng. Dù Gióp không biết tại sao mình gặp đau khổ, nhưng ông vẫn nương cậy nơi Đức Giê-hô-va” (Gióp 42:​1-6). Chị Diane được nhắc đến ở trên cho biết: “Vợ chồng tôi cùng nhau học sách Hãy đến gần Đức Giê-hô-va. Chúng tôi biết ơn vì Đức Giê-hô-va đang uốn nắn mình như thợ gốm nắn đất sét. Thay vì tập trung vào nỗi thất vọng về bản thân, chúng tôi cố gắng hình dung là Đức Giê-hô-va đang uốn nắn và giúp mình trở nên tốt hơn. Nhờ thế, chúng tôi đến gần ngài hơn”.—Ê-sai 64:8.

HƯỚNG ĐẾN TƯƠNG LAI VỚI LÒNG TIN CHẮC

19. Đôi khi chúng ta sẽ cảm thấy thế nào, nhưng chúng ta có thể tin chắc điều gì?

¹⁹ Ngay cả khi có nề nếp thiêng liêng và chương trình học hỏi phù hợp với nhu cầu của mình, chúng ta không thể mong đợi là suy nghĩ và cảm xúc tiêu cực sẽ hoàn toàn biến mất. Có lẽ vẫn có những ngày chúng ta cảm thấy “khốn khổ”! Tuy nhiên, với sự trợ giúp của Đức Giê-hô-va, chúng ta có thể chế ngự cảm xúc tiêu cực khi chúng trỗi dậy. Chúng ta có thể tin chắc là vào đa số những ngày khác, chúng ta sẽ vui hưởng đời sống vì có mối quan hệ tốt với Đức Giê-hô-va và biết rằng ngài hài lòng về những điều mình làm cho ngài.

20. Anh chị quyết tâm làm gì?

²⁰ Hãy quyết tâm không để mình bị chi phối bởi cảm xúc tiêu cực về quá khứ, những vấn đề hay sự bất toàn của bản thân. Với sự trợ giúp của Đức Giê-hô-va, chúng ta có thể kiểm soát cảm xúc tiêu cực (Thi 143:10). Chúng ta có thể hướng đến ngày mà mình không còn phải tranh đấu với cảm xúc tiêu cực nữa. Lúc đó, không điều gì sẽ khiến chúng ta lo lắng. Và mỗi sáng thức dậy, chúng ta sẽ vui mừng phụng sự Đức Chúa Trời yêu thương của mình là Đức Giê-hô-va!