Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
LIBRARY ONLAINE
Makhuwa-Shirima
Vanipuroni sinkhumelela aya ileetera sikhalanne asento
  • Waasaasa
  • BIBLYA
  • IBUUKHU
  • MITHUKUMANO
  • w23 Feverero ipaax. 26-30
  • Miyo koowoona asinna oororomeleya ekhumelaka nnene

Eviidiyu muthanliya anyu khemphwanyaneya

Munlevelele khuvanwereya orumiha eviidiyu

  • Miyo koowoona asinna oororomeleya ekhumelaka nnene
  • Nwehereri (Erevista Yoosoma)—2023
  • Miru Mikhaanini
  • WIRLANDA WA ONORTE—“ELAPO YA IBOMBA NI ITIIRU”
  • OSERRA LEOA—NROROMELO NNAMWEERA EHAAWAKA
  • ONIGERIA NAASUWELA SOOKHOVELELA INYOWANI
  • OQUÊNIA—ASINNA YANNAKIPIXERA MURIMA
  • WESTADOS UNIDOS—NROROMELO NNAAMWEERA SAAKHANLE MIHAKHU
Nwehereri (Erevista Yoosoma)—2023
w23 Feverero ipaax. 26-30
Robert Landis.

SOOWEEREYA SA MWEEKUMINI

Miyo koowoona asinna oororomeleya ekhumelaka nnene

YUULUMMWE NI ROBERT LANDIS

APAALE nyuwo munnuupuwela mwaha mwaakhalannaanyu muhinrowaanyu ottiwala mweekumini mwanyu, wa miyo eyo yeereñye mwa iyaakha 50 muttuli, vaavo kaaraaka ni nthamwenaaka nooraka mooro oQuênia. Hiyo naaroviajari mwa iyaakha sintxipale wAfrica, neera ntthekulaka woohima sa efilme emooha yaarino muru wa ettiini, mene nto nthamwenaaka aakeerela: “Nfilmeni mmwe khiyaakhanlemo etthu yaavarihana ni Biblya.”

Nto miyo kaapatxera otheya, mwaha wooweera kaasuwela weera nthamwenaaka ole khaakhanleno ettiini. Avinyaka miyo kaamukoha: “Nyuwo musuwenle eheeni woohima sa Biblya?” Owo aaheerera omaliha mwaha ole, avinyaka owo aakileela weera ameyawe yaari Namoona a Yehova ni owo aaxuttenre itthu ikina ni yaawo, miyo kaatikhiniheya ni kaapatxera ompakela makoho.

Otthekula wahu waaphiya mpaka ohiyu eriyari, nave nthamwenaaka aakileela weera Biblya onxuttiha weera Satana tonlamulela elapo. (Yohani 14:30) Woonaru nyuwo moosuwela eyo, mene nto wa miyo kampatxera wiiwa etthu ele, nto kaatikhiniheyaxa vantxipale ni etthu ele kiiwalaaka. Miyo kaaxuttenre weera ari Muluku ansivelo aalamulela elapo ni kaahoona itthu soonanara sintxipale seereyaka, nto wiiwa weera Muluku taalamulela elapo nkiiwexexa. Miyo kaarino iyaakha 26 paahi, mene nto kaakumanano ni itthu sintxipale sooripiha murima.

Apapaka yaari pilotu aanakhotto a wEstados Unidos. Nto ovinyera enamwanaaka miyo kaasuwela weera nihiku nihinsina yaamukhumelela ekhotto etokotoko, ni ekhotto ya oVietnã yeereñye vaavo miyo kaaraaka wuniversidade ya oCalifórnia, nto miyo kaapatxera opaka egreve ni makoleegaaka ni mapolisia yaakunxeene maxamboko aya yaapatxera onitthimakiha. Hiyo naavenye vale nitthimakaka ni maitho enisoosaka nihiweeraka oomumula mwaha wa mwiixi wasapura awosa yaavonyaaya, yaari etempu yoosareya ohiwanana aani woosareya olavilavi, anapoliitika yanniviwa ni atthu yannapaka igreve sintxipale ni mutthu ori poothe aakhalano moonelo awe, nto mwaha wa yeeyo waasareya ohiiwanana.

Robert areene vamootuni ooniheraka maapha a ikwaha sawe.

Nikhumaka oLondres nrowaka wAfrica Central

Eyaakha ya 1970 miyo kaaphwanya muteko oCosta norte wAlaska ni kaahakhela musurukhu mwintxipale, avinyaka kaarowa oLondres, weiwo kaathuma moota aka kinaapatxera weettakasa kihisuwelaka kinrowakawo, noovira miyeeri miyo kaaphiya wAfrica ni emaara ene yeele miyo kaviajaraaka, kaahasuwela atthu yaawo yeettakasa weera ettiwale maxupo aya.

Itthu sootheene miyo konnaaka ni maitho aka, yooxuttiha ya Biblya yooweera elapo enlamuleliwa ni Satana kannakhulela. Ahaakhanle Muluku tonlamulela elapo, vanonto owo ori woowi? Eyo ti etthu miyo kaatthunaaka osuwela.

Miyeeri saattharelana miyo kaaphwanya waakhuliwa. Evinreene etempu, miyo kahaasuwela asinna ni asirokora antxipale yaawo yaavirelela okhala oororomeleya wa Muluku ekhaikhai nnamweera yaakumanano maxupo mantxipale.

WIRLANDA WA ONORTE—“ELAPO YA IBOMBA NI ITIIRU”

Kitthikelakaru oLondres miyo kaarowa wuuluma ni ameyaawe nthamwenaaka ole, ni awo yaakivaha Biblya. Kipwahakaru wa Amsterdã Namoona mmoha aakoona kimusomaka Biblya mmuseweni ni owo ahiivaherera weera akikhavihere omwiiwexexa Biblya, avinyaka kaapwaha o Dublin ni kaaphwanya eBetheli, miyo kaamana mulako, tivawo kamusuwenlaaka Arthur Matthews munna mmoha amiruku ni ookhalano sookumanano sintxipale saamweekumini, nto miyo kaamuvekela weera akisomiheke Biblya ni owo apatxera okisomiha.

Miyo nkaakuxera matheela yoosomaka ya Biblya ni kaapatxera osoma iliivuru sootheene ni irevista saakumiheriwa mmarehereroni, ni ekhaikhai weera kaanamusoma Biblya, ni itthu iye sannakihakalaliha vantxipale. Mmuthukumanoni miyo kannawoona mpaka anamwane yaakhulaka makoho, yaapakiwa yaawo atthu atokotoko yiipakaaya mwa iyaakha sintxipale: ‘Mwaha wa heeni Muluku onahiyaawe ohaawa otepaka? Muluku taani? Eheeni eneereya mutthu akhwa vale?’ Asinthamwenaaka ootheene yaari Anamoona a Yehova, mwaha wooweera miyo nkaasuwenle atthu akina elapo ele ni awosa yaakikhavihera omwaattamela Yehova ni omusivela.

Nigel, Denis ni miyo

Miyo kibatizinwe eyaakha ya 1972, evirakaru eyaakha emoha kaapatxera okhavihera ntoko pioneiru muloko mmoha mukhaanene Newry, wIrlanda wa oNorte, miyo kaahalugari empa yoorakamela ni ocidade waattamela omwaako, waattamela kaakhalakawo saakhalawo imombe ni miyo kaarehereraka mwaha aka kiwehaka seiye, waakhala ntoko samukiiwa vaavo saatxaphwelaaya, iyo khasaawera okivaha miruku wa vaaviini kaarowaaka orehereravo, mene nto iyo sookikhavihera waaweeha atthu vaavo kinpakaaka mwaha. Eyaakha ya 1974 kaathanliwa okhala pioneiru othanleya vamoha ni munna Nigel Pitt, nto hiyo naakhala asinthamwene oolipa.

Mwaha wa ekhotto yaawaniwa wIrlanda wa oNorte, owali waamutepa waantxeerereya nto mwaha wa yeeyo, atthu yaapatxera wiitthana wIrlanda wa oNorte “elapo ya ibomba ni itiiru,” waari wookhweya owoona atthu ewaanaka mmuseweni, yoopelanaka naari ikaaru siphuwaka. Mene nto ikhotto iyo saari sa anapoliitika ni alipa a ittiini, mene anamavanyiha naari makatolika yaasuwela weera Anamoona a Yehova khanivolehera epoliitika. Moovareleleya hiyo nannawera oolaleera nihoovaka etthu, atthu a ecidade ele yannasuwela woowi ni liini yeeraaya yaawaniwe ekhotto nto awo yannanileela ehinaakuve.

Mene nto itthu ikina saari soowopiha. Nihiku nimoha miyo ni pioneiru mukina eeriwa Denis Carrigan naamulaleera ecidade ekhaanini ni khiyakhanlewo Anamoona a Yehova ni naari yoohiru paahi nilaleeraka muttetthe ole, athiyana amoha yaanothera okhala anakhotto oBritania nootherera okhala Anamoona a Yehova, mwaha wooweera khaavo a hiyo uuluma ntoko atthu o wIrlanda, mene nto yaanihiya noovaka, mwaha wooweera mutthu amureerela murima toropa mmoha annalamuliwa okhwa naari woopeliwa mmakuthani, emaara hiyo nanwehererahu xaapa nihiku nne nooriira, hiyo eeli nahoona ekaaro yeemelaka ohoolo wa nipuro muthiyana ole anoothenre aamutumihaawevo kafe, muthiyana ole akhumela vaate ni apatxera wuuluma ni asilopwana ale eeli yaari mukaaroni anithonyaka hiyo, asilopwana ale yaapatxera weettiha vakhani-vakhani mpaka naarahu, ephiyaakaru yaapatxera onipaka makoho woohima sa ewora eeraawe aphiye xaapa. Mene nto xaapa ole aphiyakaru awosa yaarowa wuuluma ni motorista, mene hiyo khaniwale etthu yuulumaaya muxaapani mmwe, naari yoohiru ni khiyaakhale mo tho atthu akina, mene nto hiyo khanahovela weera awo yanpaka palanu weera yaniive nipuro noorakamelana ni ecidade, mene nto eyo khayeereñye. Nikhuruwakaru muxaapani, miyo kaarowa omukoha motorista: “Asilopwana ale yuuluma woohima sa hiyo?” Motorista waakhula enre: “Miyo kohosuwelanisa nyuwo nave koowerela asilopwana ale weera ehixupeye, vinaano va nyuwosa muri mmatatani mooreera.”

Robert ni Pauline nihiku na ntheli naya.

Nihiku na ekasamentu ahu, mweeri wa Março a 1977

Eyaakha ya 1976 kaarowa oDublin, assembleya a edistritua miyo kamusuwela Pauline Lomax pioneira mmoha othanleya, aawiiye wInglaterra owo aari murokora owiiyeviha, omunepani ni ansivelo. Owo ni murokorawe Ray yaaxuttenre ekhaikhai eereene anamwane, ni evirakaru eyaakha emoha miyo ni Pauline naathelana. Ni navirelela ovara muteko ahu wa opiyoneiru woothanleya oBallymena, wIrlanda wa oNorte.

Hiyo naavara muteko wa esirkwitu naakhaviheraka asinna oBelfast, oLondonderry ni mapuro makina owoopiha, hiyo nannakhala oolipa mwaha wo-woona nroromelo asinna yooniheraaya, ohiya ittiini saya nthalu ni mikhalelo saya sootheene soonanara weera emukokhorele Yehova, ni Yehova onnakosoopa ni onnaareliha vantxipale.

Miyo kookhala wIrlanda mpuwa mwa iyaakha 10. Mene eyaakha ya 1981 hiyo naawonpwa weera nasome eturma 72 ya oGiladi. Noomaliha exikola, naawonpwa orowa oSerra Leoa wÁfrica Ocidental.

OSERRA LEOA—NROROMELO NNAMWEERA EHAAWAKA

Hiyo naakhala empa ya ma misiyonariyu vamoha ni asinna 11 ooreera murima, nto hiyo natthuneya okawana ekozinya emoha, ikasa debanyu 3, telefoni mmoha, makina ootxapa mamoha ni oowumiha mamoha. Ohikhala energia koowakhala mwaha, mwaha wooweera yannatxipa ikwaha sintxipale, makhule yannamunanariha teetu falsu ni inowa sannavolowa mmwitheni mwa empa.

Robert nasikhwawe elapuwaka ni nyootu saya.

Nlapuwaka mooloko nrowaka omoonela kongresu elapo yoowattamela Guine

Makhalelo a iwe khayakhanle ooreera, mene nto oolaleera waari wootepa ooreera, atthu yannamuttittimiha Biblya nave yanniwelela ele Biblya onhimmawe, ni atthu antxipale yaapatxera omusoma Biblya ni yaahakulela ekhaikhai. Atthu amuttetthe ole yaakiitthana “atokweene ana Roberto, Pauline yaamweera “amwaara atokweene ana Roberto.” Nto noovira etempu, miyo kaarowa oBetheli nto kannaviriha imaara sintxipale kireene weiwo, nto kaakhalano etempu vakhaani weera kirowe muteko woolaleera. Avinyaka atthu a muttetthe ole yaapatxera owiitthana amwaaraka “amwaara a Pauline” ni miyo keeriwa “atokweene ana Pauline”, nto eyo yaamusivela vantxipale Pauline.

Robert ni Pauline ereene ni ekaro aya.

Nrowelaka ekampaanya ya olaleera oSerra Leoa

Asinna antxipale amuttetthe ole yaari ohaawa, nnaamweera vareene hiiho Yehova annaavaha ele yaahawelaaya. Ikwaha sintxipale annapaka eyo mootikiniha. (Math. 6:33) Kinnamupuwela murokora mmoha yoowo arinono musurukhu vakhaaneene paahi woothumela eyootxa awe owo ni anamwana awe ya nihiku nene nenne, mene nto aaleva musurukhu wootheene anvahaka munna avooreiwa atthuna athuma murette wa malaariya. Nihiku nene nenne oxekuwa, muthiyana mmoha ahoowa onvekela murokora ole weera amureherere maihi, aamureherera ni aamuliva musurukhu. Hiyo nihoona itthu ntoko iya seereyaka ikwaha sintxipale.

ONIGERIA NAASUWELA SOOKHOVELELA INYOWANI

Naakhala oSerra Leõa mpuwa mwa iyaakha 9, avinyaka naathamiheriwa weera nakhavihereke eBetheli ya oNigeria. Vano ninkhala eBetheli etokotokoxa, nave muteko aka onoolikana ni muteko ole kaavaraka oSerra Leõa, mene nto wa Pauline waatxentxa, mene khalayi owo aviriha iwora 130 alaleeraka va mweerini ni soosoma sintxipale sa Biblya sannarowa vahoolo. Mene nto viinaano va aathanleliwa ottottha ikuwo, waapisa weera owo akhovelele, mene nto etthu yaamukhavihenre waari osuwela weera asinna yaanavaha mwiitti muteko ole aavaraawe, nave tho akhalano eparakha yoowalipiha asinna akina yaavara oBetheli.

Sookhovelela sa oNigèria saari inyowani wa hiyo, mene nto hiyo wannatthuneya oxuttera itthu sintxipale woohima sa sookhovelela iyo, ekwaha emoha munna mmoha ahoowa oskritoriyu waka, weera akisuwelihe murokora mmoha era ophiyaru oBetheli, vaavo kaaronwaka omulumiha owo aakokhora nave akuramela, nto miyo waakuma owanoni ni emaara ene yeele saakiweela soolepa piili sa mBiblyani: Miteko 10:25, 26 ni Apokalise 19:10. Nto miyo kaahupuwela, ‘kimweerele muhipake eyo murokora?’ Emaara emoharu kaahupuwela tho: ‘Murokora ola aakhuleliweene okhavihera oBetheli, mwaha wooweera oosuwela ele Biblya onxuttihawe.’

Miyo kaavalavela nkoona etthu yoopaka. Avinyaka miyo kaarowa opaka ipeskisa ni kaahonelela weera murokora ole aapanke sookhovelela sa iparte ikina sa elapo ele. Asilopwana tho, yaakhalano mukhalelo owo woowuurama, nto mukhalelo owo waari moota woowoonihera nttittimiho ni khowaahela mpuwa omukokhorela Muluku, mBiblyani aakhala matakihero a sooweereya sa itthu iya. (1 Sam. 24:8) Nto miyo kaahakalala vantxipale mwaha woohuluma etthu yaarowa omunyonyiha murokora ole.

Hiyo nahaasuwela asinna antxipale oNigèria, yaawo noovira iyaakha sintxipale yoonihenre nroromelo nootepa olipa wa Yehova, mmoha asinna awo eeriwa Isaiah Adagbona.b Owo aaxuttenre ekhaikhai areene mmiravo, avinyaka yanphwanya eretta ya makokho, owo aaronhiwa nipuro yaakhalaaya anamakokho paahi, ni owo aari Namoona a Yehova meekhawe. Nnamweera aattharatthariwa owo ahaakhavihera atthu oweeraka 30 omuxuttera Biblya ni awo yahaakhulela ekhaikhai, aani ni waapakiwa muloko mmoha okoloniya iwe.

OQUÊNIA—ASINNA YANNAKIPIXERA MURIMA

Ninphwanyaka rinoceronte oohiiwa

Eyaakha ya 1996 naathanleliwa weera nirowe eBetheli ya oQuênia, ela yaari ekwaha yoopatxera orowa oQuênia kireene Namoona a Yehova. Hiyo naakhala oBetheli, nto anamaxekura akina yaari akhole ni awosa “yannaatxophola” asirokora yakuxa ifruta. Nihiku nimoha murokora mmoha aaroohula ejanela awe ya okwaartu anahiya hiiho, atthikaka aaphwannye egrupu emoha ya akhole etxaaka yootxa yaaphwannyaaya weiwo. Owo aakhuwela atthawaka nave akhole ale yaakhuwela enawela vajanelani enatthawa.

Miyo ni amwaaraka naarowa okhavihera muloko wuuluma eSuaíli. Emaara vakhaani miyo kaathanleliwa weera kihooleleke yoosoma ya eliivuru ya mmulokoni (mahikwaano eneeriwa osommwa wa Biblya mmulokoni). Miyo kuuluma eSuaíli ntoko mwaana mukhaanini, mene nto kannareherera mwaha aka weera kawere onaamukhala mano opakaru makoho. Wakhala weera munna mmoha onnaakhula ahittharaka ele elempwale miyo nkaasuwela, waari wooripiha murima. Nto miyo kannaamorela ikharari asinna ale, mene emaara emoharu miyo kannatikhiniheya mwaha wa opixa waya murima ni wiiyeviha asinna ale yaaraayano ni miyo.

WESTADOS UNIDOS—NROROMELO NNAAMWEERA SAAKHANLE MIHAKHU

OQuênia khanaamanle eyaakha, avinyaka eyaakha ya 1997 naawompwa orowa okhavihera eBetheli ya Brooklyn, oNova York. Vano naari elapo yeeyo atthu yaakhalannaaya mihakhu sintxipale, Nto eyo pooti weera yaamukhala yoowaaxupa. (Mir. 30:8, 9) Nnaamweera vaareene hiiho nroromelo na asinna naari noolipa. Awo khenvarihela muteko etempu aya ni itthu saya sa weerutthuni weera ekhale mariiku, mene envarela muteko itthu saya iya weera ekhavihere mareherero a Yehova.

Mwa iyakha sintxipele hiyo noowoona asinna evirelelaka okhala oororomeleya wa Yehova nnaamweera evirihaka mikhalelo soohiyana-hiyana. wIrlanda, nohoona nroromelo na asinna nnaamweera waakhanlewo owali. wAfrica nahoona nroromelo na asinna nnaamweera yaahaawa. wEstados unidos nroromelo nnaamweera sakhanle mihakhu. Moohihovela Yehova onnahakalala owoona atthu awe yooniheraka nsivelo eraayano nuuwo nnaamweera ereeneno mikhalelo soohiyana-hiyana.

Kireene ni Pauline oBetheli ya oWarwick

Etempu evinre moowaakuveya—“onpwaha nahe.” (Yobi 7:6) Vano hiyo ninkhavihera oWarwick oNova York, ninnahakalala mwaha woovirelela ovara muteko vamoha ni atthu ansivelana mukina ni mukhwaawe. Hiyo ninnahakalala mwaha woopaka ele ninweraahu weera nimukhavihere Yesu Kristu mwene ahu. Moohipisa onimwaatthuvela atthareli awe ootheene ale ari oororomeleya.—Math. 25:34.

a Olelo va oniitthaniwa Assembleya amuttetthe.

b Yoowereya ya mweekumini ya munna Isaiah Adagbona. Yaakhumiheriwa va A Sentinela a 1º a Abril a eyaakha ya 1998, epaax. 22-27. Ni owo okhwiiye eyaakha ya 2010.

    Ibuukhu sa Makhuwa-Shirima (2018-2025)
    Okhuma
    Ovolowa
    • Makhuwa-Shirima
    • Okawela
    • Muntthuna Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Masu Oovarihela muteko
    • Mwaha Woosunka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Okawela