Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
LIBRARY ONLAINE
Makhuwa-Shirima
Vanipuroni sinkhumelela aya ileetera sikhalanne asento
  • Waasaasa
  • BIBLYA
  • IBUUKHU
  • MITHUKUMANO
  • w25 Agosto ipaax. 8-13
  • Muroromeleke weera Yehova onnoosivelani

Eviidiyu muthanliya anyu khemphwanyaneya

Munlevelele khuvanwereya orumiha eviidiyu

  • Muroromeleke weera Yehova onnoosivelani
  • Nwehereri (Erevista Yoosoma) — 2025
  • Miru Mikhaanini
  • Mwaha Onlikana ni Ola
  • MWAHA WA HEENI HIYO NINTTHUNEYA AHU WAAKHULELA NSIVELO NA YEHOVA
  • ETTHU HEENI ENROWA ONIKHAVIHERA WAAKHULELA NSIVELO NA YEHOVA?
  • MOOTA YESU ONNIKHAVIHERAAWE WAAKHULELA NSIVELO NA YEHOVA
  • NVIRELELE WAATXEERERA OROROMELA WANYU NSIVELO NA YEHOVA
  • Yehova onnoosivelani nyuwo
    Nwehereri (Erevista Yoosoma) — 2024
  • Yoowoopola ennixuttiha eheeni?
    Nwehereri (Erevista Yoosoma) — 2025
  • Mwaakhuleleke moowiiyeviha weera sookhala itthu muhisuwenlaanyu
    Nwehereri (Erevista Yoosoma) — 2025
  • Muhiye nsivelo niweerihakani olaleera!
    Nwehereri (Erevista Yoosoma) — 2024
Nwehe ikina
Nwehereri (Erevista Yoosoma) — 2025
w25 Agosto ipaax. 8-13

MWAHA ONTHOKORORIWA 33

ETXIPO 4 Yehova “ti Makampusi Aka”

Muroromeleke weera Yehova onnoosivelani

“Kòhòtthuna weyo ni otthuna wohimala.” — YER. 31:3.

ELE NINKELA AHU OXUTTERA

Ninrowa woona mwaha wa heeni nintthuneyaahu waakhulela weera Yehova onnansivela, ni moota heeni ninrowaahu wuunnuwihera omuroromela wahu weera onnansivela.

1. Mwaha wa heeni nyuwo mwiivaherenraanyu wa Yehova? (Nwehe-tho efootu.)

NEEREKE nyuwo munnuupuwelela emaara mwaaivaherenraanyu wa Yehova? Nyuwo mwaapaka yoothanla eyo mwaha wooweera moomusuwela ni munnamusivela Owo. Nyuwo mwaamulaihera weera mwaamuhela nipuro noopatxera yootthuna awe mweekumini mwanyu ni weera mwammusivela ni murima anyu wootheene, ekumi anyu, muupuwelo anyu, ni ikuru sanyu sootheene. (Mar. 12:30) Ovinyera emaara eyo, nsivelo nanyu wa Yehova ninnavirelela waatxeerereya. Waakhanle weera mutthu ohookohani ha: “Neereke nyuwo munnamusivela Yehova?” Moohihovela mwaakela waakhula ha: “Miyo kinnamusivela opwaha etthu eri poothe!”

Otakanseriwa wa ifootu: Murokora mmoha uupuwelelaka wiivaherera wawe ni opatisiwa. 1. Akilantheene valakani ni apakaka nivekelo. 2. Owo apatisiwaka mmoolokoni.

Neereke nyuwo munnuupuwela nsivelo mwaaraanyuno ni Yehova emaara mwaivahereraanyu ni opatisiwa? (Nwehe eparagrafu 1)


2-3. Etthu heeni Yehova ontthunaawe wera naakhulelake, ni ti heeni ninrowa ahu woona mwa yoosoma ene yeela? (Yeremiya 31:3)

2 Moota heeni nyuwo mwaarowaanyu waakhula waakhanle weera mutthu ohookohani ha: “Neereke nyuwo munnaroromela weera Yehova onnoosivelani?” Neereke nyuwo mwaamoovelela waakhula, apaale muupuwelaka weera khamumphwanela nsivelo na Yehova? Murokora mmoha ohuuwale moohireerela ohimme ha: “Miyo kinnamusivela Yehova nkiinhovela eyo. Etthu kinhovelaaka vantxipale tiila, neereke Yehova onnakisivela?” Menento moota heeni munrowaanyu osuwela moota Yehova oniisoonelaawe wa nyuwo?

3 Yehova ontthuna weera nyuwo muroromeleke weera onnoosivelani. (Mmusome Yeremiya 31:3.) Ekhaikhai ti yooweera Yehova ohoopurulelani wa yoowo. Ni emaara mwaaivaherenraanyu wa yoowo ni opatisiwa, nyuwo mohaakhela etthu yootepa otthuneya, nsivelo nawe. Nenno na vamurimani, noowiixera ni nihimmala. Eyo, ennamweeriha owoona ale emmukokhorela moororomeleya woohelani mpuwa nyuwo ntoko ‘yoohiyeriwa awe yooreera.’ (Mal. 3:17, enoota) Yehova ontthuna weera nyuwo muroromeleke weera onnoosivelani ntoko murummwa Paulo aaroromelaawe weera Yehova aannamusivela. Paulo ohimme ha: “Khweli kòsuwela wi nari okhwa nnakhala ekumi, nari antxelo nnakhala ikuru sitokwene, nari itthu sa nanano nnakhala sa muholo, nari sowerya nari itthu sa osulú nnakhala sa vathi, nari yopattuxiwa yothene ekina, anyi, khasinawerya onimwalanyiha onitthuna wawe Muluku.” (Arom. 8:38, 39) Mwa yoosoma ene yeela, nnoorowa woona mwaha wa heeni nitthuneya ahu ororomelaka weera Yehova onnanisivela ni etthu heeni enrowa onikhavihera opaka eyo.

MWAHA WA HEENI HIYO NINTTHUNEYA AHU WAAKHULELA NSIVELO NA YEHOVA

4. Moota heeni ninrowaahu owana yoowootha emoha ya soowaraala sa Satana?

4 Vaavo hiyo nnaakhulela ahu nsivelo na Yehova, hiyo nintthuneya owana ni ‘soowaraala sa Satana.’ (Aef. 6:11) Satana ontthuna weera niheye onvarela Yehova. Owo onnapaka ele onweraawe weera akwanihere yootthuna awe eyo. Etthu emoha Satana onvarihela awe muteko ori weerera oneeriha wuupuwelela weera Yehova khannisivela. Mene eyo yoowootha. Biblya onnamulikanxera Satana ni kharamu. Akharamu waasivela otuphela inama seiyo sikhulumunwe ni sihinwera wiisaakiha. Mwa mukhalelo mmoharu Satana ikwaha sintxipale, onneerera onituphela vaavo hiyo ninkhulumuwa ahu mwaha wa itthu soonanara nikumannaahuno khalayi, naari itthu sinnoopiha woohima sa ele enkela weereya muhoolo. (Mir. 24:10) Satana ontthuna weera hiyo nikhulumuwe mpaka ohiya onvarela Yehova. Mene hiyo pooti ‘omukhootta’ Satana ni itthu onvarihelaawe muteko weera antuphele, nipakaka ele ninwera ahu ni nromeleka weera Yehova onnansivela. — 1 Ped. 5:8, 9; Yak. 4:7.

5. Mwaha wa heeni oraaya wootthuneya wa nyuwo woona weera Yehova onnoosivelani ni woopwatthani?

5 Vaavo hiyo nnakhulelaahu nsivelo a Yehova ninnamwaattamela owo. Moone etthu enneeriha ohima eyo. Yehova onipanke ni ntthuno na osivela ni wooniheriwa nsivelo. Vaavo mutthu onooniheraawe nsivelo hiyo-tho ninnamoonihera nsivelo. Mwa yeeyo, vaavo hiyo nnoonaahu nsivelo na Yehova, hiyo-tho nnoorowa waatxerera omusivela wahu. (1 Yoh 4:19) Ni vaavo nsivelo nahu wa yoowo nnaatxerereyaaya owo-tho onimwaatxerera nsivelo nawe wa hiyo. Biblya onhima ha: “Mmwàttameleke Muluku ni yowo anawàttameleni nyuwo.” (Yak. 4:8) Vanonto, moota heeni ninrowaahu olipiha ororomela wahu weera Yehova onnansivela?

ETTHU HEENI ENROWA ONIKHAVIHERA WAAKHULELA NSIVELO NA YEHOVA?

6. Weera naakhulele nsivelo na Yehova, nintthuneya nivekeleke eheeni?

6 Nvirelele onvekela Yehova weera ookhavihereni woona weera owo onnosivelani. (Luka 18:1; Arom. 12:12) Nyuwo pooti onvekela Yehova weera ookhvihereni. Ikwaha ikina nyuwo pooti oxupeya ni woona okhala wooxupa waakhulela nsivelo na Yehova. Mene muupuweleke weera Yehova tavasuluxa opwaha murima anyu. (1 Yoh. 3:19, 20) Owo ohoosuwelani nnene sene woopwahani nyuwo. Owo onnawera woona wa nyuwo etthu muhinweraanyu woona. (1 Sam. 16:7; 2 Sow. 6:30) Opwaha mwa yeeyo muhooveleleke omuhulela miyuupuwelo sanyu, munvekelaka nikhavihero weera mwaakhulele nsivelo nawe. (Nsal. 62:9 [62:8, Tradução do Novo Mundo]) Mwapaka nivekelo nanyu wa Yehova tiwootthuneya weera mpakeke itthu moovarihana ni ele ninkelaahu woona.

7-8. Moota heeni eliivuru ya Nsalmu enanroromelihaaya nsivelo na Yehova wa hiyo?

7 Mmwiiweleleke Yehova moorweela mwa masu awe. Owo aahaaleela anamalepa a Biblya weera elepe mikhalelo sawe. Moone mikhalelo soorera nasalmu Davidi olempaawe seiyo sinoonihera weera Yehova onnanipwattha. “Yahvéh ori vakhiviru ni yale a murima wowuma, anyi, onnàvuluxa yale a [murima] wopwexiwa.” (Nsal. 34:19 [34:18, NM], enoota) Vaavo nyuwo munkhulumuwaanyu nyuwo pooti wiisoona okhala meekhaanyu. Menento etempu eyo, Yehova onnalaihera weera ori vakhiviru vanyu mwaha wooweera owo, oosuwela weera nyuwo munnahaawela nikhavihero nawe. Elivuru ekina ya nasalmu Davidi olempe ha: “Nyuwo mòhèrenkela maithori aka mòhìtthela mukahini mwanyu.” (Nsal. 56:9 [56:8, NM]) Yehova onnawoonani vaavo nyuwo muniilipiheraanyu owina maxupo, owo onnoopwatthani ni onnaxupeya mwaha wa itthu munvirihaanyu. Mwa mukhalelo mukina owo onnakuxa maithori anyu aniiyathi oonaka okhala ootthuneya hiihaale ntoko maahi eri mukahini eraaya ootthuneya wa mutthu oneetta mukwaha. Va Nsalmu 139:4 [139:3, NM], ninsoma ha: “Yahvéh nyuwo mòsuwela sothene.” Yehova oosuwela iphiro sanyu sootheene, menento onnawehexexa itthu sooreera mumpakaanyu. (Ahe. 6:10) Mwaha wa heeni? Mwaha wooweera owo onoona wiilipihera wanyu wootheene mumpakaanyu weera mmuhakalaliheke.a

8 Moorweela mwa masu a mBiblyani, Yehova onanleela ha: “Kintthuna weera musuwele weera kinnoopwatthani ni kinnoosivelani nyuwo.” Mene ntoko nixuttenraahu Satana onnakumihera yoowootha weera Yehova khannisivela. Nto pooti weeraka imaara ikina nyuwo munnahovela woohima sa nsivelo na Yehova wa nyuwo. Mweemele ni mwiikoheke ha: ‘Taani kinrowaaka omuroromela,’ ‘Tiithi oowootha’ naari ‘Muluku oororomeleya?’ — Yoh. 8:44; Nsal. 31:6 [31:5, NM].

9. Etthu heeni Yehova onaaroromeliha awe ale emmusivela? (Ottimula 20:5, 6)

9 Nkuupuwelani moota Yehova onwoonelaawe ale emmusivela. Muthokokorore etthu Yehova amulenlaawe Mose ni aIsraeli. (Mmusome Ottimula 20:5, 6.) Yehova ororomeliha weera onovirelela owoonihera nsivelo ale emmusivela. Masu ala ennanroromeliha weera Muluku ahu, khankela ohiya omoonihera nsivelo mutthu yoole ommusivela owo. (Neh. 1:5) Vanonto, wakhala weera ikwaha ikina moopatxera wuupuwelela weera Yehova khanoosivelani, mwiikoheke ha: ‘Miyo kinnamusivela Yehova?’ Nto muupuwele ela: Wakhala weera munnamusivela ni muneerera opaka ele munweraanyu weera mmuhakalalihe, muroromeleke weera owo onnoosivelani vantxipale. (Dan. 9:4; 1 Akor. 8:3) Ni masu makina, wakhala weera nyuwo khamunhovela nsivelo nanyu wa Yehova mwaha wa heeni munhovelaanyu nsivelo nawe wa nyuwo? Nsivelo nawe ni ororomeleya wawe khanintthuneya ohovela.

10-11. Yehova ontthuna weera nyuwo mooneleke hayi nlivo na Yesu? (Agalata 2:20)

10 Mphimelele yoovaha ya nlivo. Yovaha ya nlivo na Yesu Kristu, yoovaha etokotoko Yehova avanhaawe atthu. (Yoh. 3:16) Neereke Yehova omuruminhe mwanawe weera ookhweleeni nyuwo? Aani! Muupuwelele yooweereya ya murummwa Paulo. Muupuwelele weera owo aapaka soottheka itokweene ahinaaye okhala mukristu, ni wannatthuneya wiilipihera weera awaneno ohimalela wawe. (Arom. 7:24, 25; 1 Tim. 1:12-14) Menento, owo annoona nlivo na Yesu ntoko yoovaha awe enkhuma wa Yehova. (Mmusome Agalata 2:20.) Muupuweleleke weera Yehova aamuruma Paulo weera alepe masu ala. Ni sootheene silempwale mBiblyani silempwale weera sinxuttiheke. (Arom. 15:4) Masu a Paulo ennoonihera moota Yehova ontthunaawe weera nyuwo mooneke nlivo na Yesu Kristu, naari neere ntoko yoovaha yeeyo onoovahaaweni. Vaavo nyuwo munoonaanyu yoovaha eyo mwa mukalelo ene yoola, munnalipiha ororomela wanyu weera Yehova onnoosivelani nyuwo.

11 Ninnamuxukurela Yehova mwaha woomurumiha mwana awe Yesu weera awe elapo ela ya vathi ni weera anikhwele. Menento etthu ekina emweerinhe Yesu owa elapo ela ya vathi, tiyooweera owo aaweela ohima ekhaikhai woohima sa Muluku. (Yoh. 18:37) Ekhaikhai eyo enhela mpuwa moota Yehova onwoonelaawe anamwane awe.

MOOTA YESU ONNIKHAVIHERAAWE WAAKHULELA NSIVELO NA YEHOVA

12. Mwaha wa heeni nintthuneya ahu ororomelaka moota Yesu uulummaawe woohima sa Yehova?

12 Vaavo Yesu aaraawe valaponi, wannamusivela waaleela atthu moota Yehova oraawe. (Luka 10:22) Nookhalano mathowa ootheene weera nroromeleke moota Yesu omuhimmaawe Yehova. Mwaha wooweera Yesu ookhala etempu yintxipale vakhiviru ni Yehova wiirimu ahinaaye owa elapo ya vathi. (Akol. 1:15) Yesu oosuwela moota Atiithi awe ennisivelaaya, ni owo oowoona Atiithi awe ewooniheraka nsivelo malaika ooromeleya, ni arumeyi ootheene oororomeleya a valaponi. Moota heeni Yesu onaakhaviheraawe atthu akina waakhulela nsivelo na Muluku?

13. Yesu ontthuna weera nimooneke hayi Yehova?

13 Yesu ontthuna weera hiyo nimooneke Yehova ntoko owo ommoonaawe. Iliivuru sa evanjelyu Yesu oomwiitthana Yehova okhala “Tiithi” ikwaha soopwahaka 160. Ni uulumaka ni atthareli awe owo aavarihela muteko masu ntoko “Atiithi anyu” naari “Atiithi anyu eri wiirimu.” (Math. 5:16; 6:26) Enoota ya yoosoma ya Matheyo 5:16 ehime ha: “Arumeyi a khalayi a Muluku aavarihela muteko masu a nttittimiho weera yuulume woohima sa Yehova ntoko, ‘oowera sootesene,’ ‘namusulu,’ ni ‘mpattuxa,’ mene mwaha wa Yesu woovarihela muteko masu ooweera Tiithi, eyo ennoonihera nsivelo nikhanle wa Muluku ni arumeyi awe.” Moohihovela, Yesu ontthuna weera nimooneke Yehova ntoko owo ommoonaawe, ntoko Tiithi ahu a nsivelo, yoowo onaasivela anamwane awe. Nrowe noone matakihero meeli yaawo Yesu ovarihenlaawe muteko masu ooweera “Atiithi.”

14. Moota heeni Yesu oonihenraawe weera mutthu ti mutthu a hiyo ookhalano mwiitti vamaithoni va Tiithi ahu a wiirimu? (Matheyo 10:29-31) (Nwehe-tho efootu.)

14 Woopatxerani, muthokorore masu a Yesu elempwale va Matheyo 10:29-31. (Mmusome.) Iphera ipalame sihimmusivela ni omukokhorela Yehova. Menento Atiithi ahu ennaasivela ni ennavaha mwiitti vaavo sinvavelaaya vathi. Wakhala weera owo onnampwattha mwaapalamame ohimmusivela, hiyo nroromeleke weera onnansivela, mwaha wooweera ninnamusivela ni ninnamukokhorela. Woohima sa masu eneera “mpaka maihi ootheene a mmuruni mwanyu, aakontariwa,” enoota ya yoosoma ya eversu ya 30 eneera: “Osuwela woopwahaxa woohima sa Yehova oweera oosuwela itthu ikhaanini, nroromeleke weera owo onnampwattha mutthareli ori poothe a Kristu.” Mweekhaikhai, Yesu ontthuna weera naakhuleleke weera hiyo tootthuneya vantxipale va maithoni va Atiithi ahu a wiirimu oororomeleya.

Yesu athoonyaka ephera evavelaka vathi. Atthareli awe emwiiwelelaka moomaaleleya.

Yehova onnavaha mwiitti yeele eri ephera, ni onnasuewela vaavo emmorelaaya vathi. Menento Owo onnovahani mwiitti vantxipale, mwaha wooweera munnamukokhorela moororomeleya ni munnamusivela! (Nwehe eparagrafu 14)


15. Masu a Yesu nimphwanya ahu va Yohani 6:44 enanleela eheeni woohima sa Tiithi ahu a wiirimu?

15 Noone ntakihero nanaaveeli Yesu aavarenlaawe muteko ni masu ooweera “Atiithi.” (Mmusome Yohani 6:44.) Atiithi anyu a wiirimu ahookhaviherani nyuwo omusivela ni omusuwela. Mwaha wa heeni opankaawe eyo? Mwaha wooweera owo ohoona mikhalelo sanyu sooreera. (Mit. 13:48) Enoota ya yoosoma woohima sa Yohani 6:44, enhima weera Yesu pooti weeraka aahima masu emphwanyeya va Yeremiya ya yoolepa emphwanyeya wa mwaha ahu woolelo yeeyo enhima ha: “Kòhòtthuna weyo ni otthuna wohimala, mwa yeyo kinnavira kòtthunaka [naari kinoovirelela owooniherani nsivelo noohimala nyuwo].” (Yer. 31:3, enoota; mulikanxere ni Hoseya 11:4.) Muupuwele etthu entaphulelaaya eyo. Tiithi ahu a wiirimu onoovirelela woona mikhalelo sanyu sooreera seiyo nyuwo muhinweraanyu woona.

16. (a) Etthu heeni Yesu onhima awe, ni etthu heeni nintthuneyaahu ororomelaka? (b) Etthu heeni enrowa wookhaviherani okhalano nroromelo weera Yehova Tiithi muntthuneya anyu okhalano? (Nwehe ekwaadru ““Tiithi ootheene ahu nintthuneya ahu okhalano.”)

16 Vaavo Yesu ommuhimaawe Yehova ntoko Tiithi ahu, ni masu makina owo onhima ha: “Yehova khaiyene Tiithi aka paahi, owo-tho Tiithi anyu. Ni miyo kinnoororomelihani weera owo onnoosivelani ni onnoopwatthani vantxipale mutthu ti mutthu a nyuwo.” Nto, wakhala weera ikwaha ikina nyuwo munnahovela nsivelo na Yehova, muupuweleke masu Yesu uulummaawe ni muroromeleke masu awo, mwaha wooweera Owo ikwaha sootheene onhima ekhaikhai ni tomusuwenle nnenesene Tiithi ahu. — 1 Ped. 2:22.

“Tiithi ootheene ahu nintthuneya ahu okhalano”

Masu ala emphwanyeya woopatxerani wa eliivuuru Achegue-se a Jeová. Ehimaka yoolakela ya eliivuru, enhima ha: “Nnamoona weera Yehova ori . . . Tiithi aatthu ootheene ahu nintthuneyaahu okhalano. Oowera, axariya, amiruku ni ansivelo, ni khanrowa ohiya waakosoopa anamwane awe oororomeleya.”

Murokora mmoha yoowo apapa awe ikwaha sintxipale yaamuhasula onnahima moota oxuttera mikhalelo sa Yehova omukhavihenraaya. Owo ohimme ha: “Miyo kannawoova apapaka, vaavo kaanuwaaka. Vano kisuwenla aka mikhalelo sa Yehova koosuwela etthu entaphulelaaya “Tiithi” ooreera. Miyo koosuwela weera Yehova onnakisivela ni miyo kinnamusivela owo.” Iiwakaru mikhalelo sa Yehova munna mukina ohimme ha: “Mweekhaikhai Yehova Tiithi ooreera nintthuneya ahu omuupuwelaka!”

Wakhala weera munnaroromela weera Yehova Tiithi ooreera wa nyuwo, nyuwo pooti oxuttera woohima sa mikhalelo sawe sooreera, musoma aka mikhalelo iyo mu iliivuru sahu.

NVIRELELE WAATXEERERA OROROMELA WANYU NSIVELO NA YEHOVA

17. Mwaha wa heeni nintthuneya ahu ovirelela olipiha nroromelo nahu weera Yehova onnanisivela?

17 Nintthuneya ovirelela watxeerera ororomela wahu weera Yehova onnanisivela. Ntoko nxuttenraahu, mwiittani ahu namootha Satana, onoorowa opaka ele onweraawe weera nihiye onvarela Yehova. Owo ontthuna onikhulumula, nto onoovirelela opaka ele onweraawe weera nuupuweleke weera Yehova Khannisivela. Nihaakhulele yoowootha eyo ya Satana! — Yobi 27:5.

18. Etthu heeni nyuwo muntthuneyaanyu opaka weera nvirelele ororomela weera Yehova onnoosivelani?

18 Weera mulipihe nroromelo na omusivela wanyu Yehova, nvirelele onvekela Owo weera ookhavihereni woona mikhalelo sooreera Owo onoonaawe wa nyuwo. Muupuweleleke woohima sa moota anamalepa a Biblya yaahimmaaya nsivelo nawe noohimala. Nave-tho muupuweleleke sa moota Owo onooniheraawe nsivelo, muupuweleleke weera Yehova onoovirelela waasivela ale emmusivela. Mphimeleleke woohima sa mwaha wa heeni nlivo na Yesu eraaya yoovaha wa Yehova wa nyuwo. Muroromeleke weera Yehova Tiithi anyu a wiirimu ntoko Yesu ohimmaawe. Nto wakhala weera mutthu onimookohani, “Nyuwo munnaroromela weera Yehova onnoosivelani?” Nyuwo munimwaakhula ni nroromelo, “Aani, Owo onnakisivela! Ni kinnapaka ele kinwera aka mahiku ootheene weera kimoonihere nsivelo naka!”

MWAAKELA WAAKHULA HAYI?

  • Mwaha wa heeni nintthuneya ahu waakhulela nsivelo na Yehova?

  • Etthu heeni enrowa onikhavihera waakhulela nsivelo na Yehova?

  • Moota heeni Yesu onikhavihenraawe waakhulela nsivelo na Yehova?

ETXIPO 154 Ophenta khonimala

a Weera mphwanye soolepa ikina soomaaliha sinniroromeliha nsivelo na Yehova nwehe va eliivuru, Princípios Bíblicos para a Vida Cristã, eparte ya “Dúvidas.”

    Ibuukhu sa Makhuwa-Shirima (2018-2025)
    Okhuma
    Ovolowa
    • Makhuwa-Shirima
    • Okawela
    • Muntthuna Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Masu Oovarihela muteko
    • Mwaha Woosunka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Okawela